Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "mistycyzm," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-83 z 83
    Tytuł:
    Rozumne widzenie Dobra jako jego mistyczne doświadczenie
    The Judicious Perceiving of Good as its Mystical Experience
    Autorzy:
    Skrzypek-Faluszczak, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945696.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    mistycyzm
    mistyka platońska
    bóg
    Opis:
    The Plato’s mysticism arises from a conviction of an existence of two realities. The world of phenomena cannot be recognized by a human, it can only be seen. The whole world of our experience should be put in brackets. The reality which is a subject of our cognition contains an existence inside itself. The speculative thinking is a method of capture an existence by mind. Thus only a philosopher can reach the top of intellectual mysticism. It is a specific experience of mind. Dialectic cognition in its final point is placed beyond speculative cognition. It is a direct seeing of the Good Itself. The communion with It changes the human. Contemplation brings to mind that you are identical with the Final Principle, the Real existence. Judicious perceiving of existence is a natural state of a soul and at the same time an experience of something unique and unusual. The Plato’s mysticism is an inner look at what is the most common and existing. The philosophers are presented as an elite reaching the god’s wisdom, capable of dialectical considering of an existence. Mysticism is an offer for those who are awesome of the world elapsing. Due to this awareness, a human can get his inside and rise to the level of existence in his homeland as well as be granted the true holiness and reach the immortality as gods.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2013, 20
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O tym, na co „formuł stylu nie ma”. Norwid i doświadczenie świętości
    On these for which ‘the style formula isn’t there’ [‘formuł stylu nie ma’]. Norwid and the experience of sainthood
    Autorzy:
    Skalińska, Ewangelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/961477.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Norwid
    mistycyzm
    świętość
    doświadczenie świętości
    Opis:
    The article is an attempt to decipher certain spiritual motifs in Cyprian Norwid’s writings. The attempt is based on Rudolf Otto’s religious studies considerations, and the analysis concerns fragments of the following pieces by the Polish poet: Jasność i ciemność, Czarne kwiaty, Białe kwiaty and the poem Krzyż i dziecko.
    Źródło:
    Colloquia Litteraria; 2013, 15, 2; 57-71
    1896-3455
    Pojawia się w:
    Colloquia Litteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    WŁAŚCIWOŚCI PSYCHOMETRYCZNE POLSKIEJ ADAPTACJI KWESTIONARIUSZA DO BADANIA DOŚWIADCZENIA MISTYCZNEGO (MISTICAL EXPERIENCE)
    MYSTICAL EXPERIENCE – POLISH ADAPTATION OF THE MYSTICAL EXPERIENCE QUESTIONNAIRE
    Autorzy:
    Radoń, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564888.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    mistycyzm, doświadczenie mistyczne
    mysticism, mystical experience
    Opis:
    Celem artykułu jest ocena wartości psychometrycznej 12 itemowego narzędzia badawczego Mystical Experience (Anthony, Hermans, Sterkens, 2010), który stanowi skróconą wersją 32-itemowej Skali Mistycyzmu (Hood, 1975; konceptualizacja Stace’a, 1961). Test sprawdzony pod względem psychometrycznym na wielokulturowej i wielowyznaniowej próbce osób (chrześcijanie, hinduiści i wyznawcy islamu) służy do pomiaru nasilenia doświadczeń mistycznych. W części teoretycznej przedstawiono historię powstania i walidacji ME. Wykorzystując wcześniejsze tłumaczenia (Kuczkowski, 1993; Owczarek, 2004) przygotowano wersję polską Doświadczenia mistycznego. Na tak zbudowanym kwestionariuszu podjęto się procedury walidacyjnej (moc dyskryminacyjna pozycji, rzetelność, trafność wewnętrzna i zewnętrzna, różnicowa i zbieżna). W badaniach brało udział 708 osób: 581 studentów stacjonarnych i niestacjonarnych UPJP2 w Krakowie w wieku od 20 do 50 lat oraz 127 studentów stacjonarnych ASP w Krakowie w wieku od 20 do 32 lat (grupa porównawcza). Uzyskane rezultaty potwierdziły stabilność bezwzględną (test-retest: 0,92 < r < 0,97), wewnętrzną zgodność (alfa Cronbacha: mistycyzm ekstrawertywny = 0,76; introwertywny = 0,72; religijna interpretacja = 0,56), trafność wewnętrzną (CMIN/df = 1,816; GFI = 0,97; AGFI = 0,93; CFI = 0,95; RMSEA = 0,05 [0,03-0,08]; PCLOSE = 0,34) i zewnętrzną (dojrzałość religijna i zdolność do medytacji o typie uważnościowym) zaadaptowanego narzędzia badawczego dla osób w wieku od 20 do 50 lat oraz jego założeń teoretycznych (model 3-czynnikowy).
    Hood has created a Mysticism Scale (1975) based on the theoretical work of Stace (1961). Using the 12-item Mystical Experience (an abridged version of Hood's Mysticism Scale- Anthony, Hermans, Sterkens, 2010), the polish adaptation was developed. The psychometric properties of the Polish ME were assessed in a sample of 708 persons: 581 students of Pontifical University of John Paul II in Cracow 20–50 y.o. and 127 students Academy of Fine Arts in Cracow 20-32 y.o. (control group). Construct validity was examined with reliability analysis, confirmatory factor analyses and by relating the polish version of ME to others measures of religious maturity and mindfulness. The results confirmed reliability (test-retest: 0,92 < r < 0,97), internal consistency (Alfa-Cronbacha: Extravertive Mysticism = 0,76; Introvertive Mysticism = 0,72; Religious Interpretation = 0,56), internal validity (CMIN/df = 1,816; GFI = 0,97; AGFI = 0,93; CFI = 0,95; RMSEA = 0,05 [0,03-0,08]; PCLOSE = 0,34) and external validity (religious maturity and mindfulness) of Polish version of ME.
    Źródło:
    Studia Psychologica; 2014, 14, 2; 59-76
    1642-2473
    Pojawia się w:
    Studia Psychologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bóg - człowiek - bycie w świecie. Refleksje ks. Janusza Stanisława Pasierba
    God – Man – Existence in the World. Reflections of Janusz Stanislaw Pasierb
    Autorzy:
    Koprowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/551392.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    Bóg
    człowiek
    świat
    miłość
    mistycyzm
    ziemia
    Opis:
    W artykule przedstawiono refleksje i przemyślenia współczesnego polskiego teologa, historyka sztuki i poety Janusza Stanisława Pasierba (1929-1993), poświęcone relacjom Bóg-człowiek. Rejestrowaną przez Pasierba na kartach swoich dzieł, zwłaszcza poetyckich, historię spotkań Boga z jednostką ludzką, odejść, powrotów, nawiedzeń, nagłych rewelacji i iście medytacyjnych skupień można postrzegać w kategoriach mistyki, eksponującej „przedzieranie się” człowieka ku światłu Bożej obecności. W myśli pelplińskiego kapłana-intelektualisty człowiek, a także – przynajmniej w pewnym stopniu – świat, rzeczywistość zdają się być zakorzenione w doświadczeniu mistycznym, odkryte jako uświęcona przestrzeń potencjalnego kontaktu z transcendentnym Stwórcą.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2014, 47; 167-182
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola mistycyzmu i myślenia mistycznego u Bertranda Russella
    The role of mysticism and mystical thinking in Bertrand Russell
    Autorzy:
    Barkovskiy, Tatiana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15007844.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    logic
    logic of mysticism
    logical mysticism
    mystical thinking
    mysticism
    mysticism and logic
    B. Russell
    logika
    logika mistyczna
    mistycyzm
    mistycyzm i logika
    mistycyzm logiczny
    myślenie mistyczne
    Opis:
    Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób Bertrand Russell przedstawia stosunek mistycyzmu do trzech innych obszarów aktywności człowieka: filozofii, nauki oraz religii. W eseju Mysticism and Logic (1914) Russell definiuje myślenie mistyczne jako zespół przekonań o: (1) istnieniu specjalnego wglądu, (2) jedności wszystkich rzeczy, (3) nierzeczywistości czasu, (4) zatarciu granic pomiędzy dobrem a złem. Choć Russell uważa, że pełen mistycyzm – jako wiara dotycząca ontycznej struktury świata – jest błędny, to jednak przypisuje mu jako postawie życiowej element mądrości, którego na próżno szukać w innych obszarach ludzkiej działalności intelektualnej. Mistycyzm okazuje się błędny również na poziomie epistemologicznym, tj. w roli testu prawdy, jednak zawiera w duchu swoich dociekań coś, z czego korzysta także nauka, a zatem coś, z czego powinna brać przykład filozofia naukowa. Tym, co nadaje mistycyzmowi dodatkową wartość, jest postulat bezstronnej kontemplacji, rodzący postawę odczuwania miłości wobec całego świata. Co istotne, to właśnie połączenie najlepszych cech myślenia mistycznego z myśleniem naukowym i metodą naukową doprowadziło Russella do postulatu uprawiania naukowej filozofii. Można więc twierdzić, że w koncepcji Russella mistycyzm nie jest fenomenem tylko i wyłącznie religijnym, czego wyrazem jest m.in. fakt, że Russell przypisuje dwa spośród wymienionych przez siebie aspektów mistycyzmu matematyce.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 2; 5-26
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Permanence du naturalisme dans la quête artistique de Joris-Karl Huysmans : À vau-l’eau, À Rebours, Là-Bas
    Obsesyjna wierność naturalizmowi w twórczości Jorisa-Karla Huysmansa na przykładzie À vau-l’eau, À Rebours, Là-Bas
    Autorzy:
    Kociubińska, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954320.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Huysmans
    naturalizm
    satanizm
    mistycyzm
    naturalism
    satanism
    mysticism
    Opis:
    [Krytyka podkreśla niejednokrotnie fakt wyraźnej ewolucji twórczości Jorisa-Karla Huysmansa, wyodrębniając w niej trzy etapy: naturalistyczny, dekadencki, katolicki. Ewolucji artystycznej towarzyszy nieustające poszukiwanie sensu życia. Z życiowego nieudacznika, ateisty i rozpustnika, artysty bacznie obserwującego najdrobniejsze szczegóły codziennego życia, a jednocześnie pałającego nienawiścią do otaczającej go rzeczywistości i ludzi, Huysmans przeistacza się w człowieka wierzącego. Czy jednak ta przemiana przynosi mu ukojenie? Jak sam twierdzi, jedynie literatura jest w stanie ocalić go od niesmaku egzystencji. Celem niniejszego artykułu jest prześledzenie obsesyjnej wierności pisarza metodzie naturalistycznej. Jako uczeń Emila Zoli, Huysmans początkowo akceptuje reguły gry narzucone przez swego mistrza. Pierwsze utwory (Marthe, Les Sœurs Vatard, À vau-l’eau) można usytuować w obrębie naturalizmu wywodzącego się z teorii Zoli, który przechodzi w naturalizm estetyczny (À Rebours), nawet sataniczny (Là-Bas), by w końcu stać się naturalizmem mistycznym (En route, La Cathédrale, L’Oblat). Skąd ta wierność metodzie naturalistycznej pisarza indywidualisty, który na każdym kroku stara się podkreślać swoją niechęć do wszelkich etykietek? Być może wynika ona z faktu, że tak naprawdę Huysmans wykorzystuje tę metodę, by stworzyć iście diabelską układankę: po dopasowaniu wszystkich elementów otrzymamy artysty portret własny. W ten sposób pisarz próbuje zemścić się na otaczającej rzeczywistości: teoretycznie, pod przykrywką wierności naturalizmowi, odtwarza świat pełen brzydoty i rozpaczy, obnażając bezsens i nijakość ludzkiej egzystencji. Świat ten jest zniekształcony – pełen lęków, manii i straconych złudzeń pisarza. Jest on wręcz naznaczony pesymizmem, jednak błędem byłoby sprowadzanie tej twórczości jedynie do przedsięwzięcia egotystycznego, gdyż tego rodzaju zabieg prowadziłby nieuchronnie do zatracenia oryginalności utworów nie mieszczących się w sztywnych schematach. Huysmans, niczym buntownik z wyboru wciąż szuka stylu, który nie tylko zaskoczy czytelnika, ale i zmusi go do patrzenia w inny sposób na otaczający świat. Zważywszy na liczbę poświęconych mu badań i nieustające zainteresowanie, wydaje się, że z tych poszukiwań pisarz wyszedł obronną ręką.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 5; 25-47
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znany – nieznany Bóg. Uwagi na temat rozwoju doktryny niepoznawalności Boga u chrześcijańskich autorów od II do VI wieku
    Known - Unknown God. Remarks on Development of the Doctrine of Unknowability of God in Christian Authors from Second to Sixth Century
    Autorzy:
    Stępień, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945703.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Bóg
    chrześcijaństwo
    mistycyzm
    poglądy o poznawalności Boga
    Opis:
    The Fathers of the Church from the beginning of the Christian thought were under a strong influence of the Greek philosophy which was in this time understood mainly as the path to unity with the Supreme Being. Christian Apologists tried to convince in their apologies that Christianity is the true philosophy because it allows to reach its goal in the best and the most certain way. Apologists commonly claimed that thanks to the biblical revelation Christians have the knowledge of God which is the most perfect and accurate. We can observe such claims also in the writings of Alexandrian Fathers for whom God is somehow known even at the highest mystical experiences. The Christian doctrine of the knowledge of God changed radically in the fourth century AD in the writings of Cappadocian Fathers who defended the orthodox faith against the Arians. The most famous of them - Eunomius claimed that the essence of God is to be unbegotten. Basil the Great and Gregory of Nyssa answered him that we cannot know the essence of God and none of his attributes can be understood as his essence. The Cappadocian Fathers were the founders of the Christian doctrine of unknowability of God, and they formulated it in the precise philosophical language. They also made a great contribution to the further development of this doctrine. Dialectic arguments showed only one aspect of unknowability of God; another one was the darkness in the ultimate mystical experience. Gregory of Nyssa explained it well in his Life of Moses, but this teaching reached its ultimate figure in writings of Pseudo-Dionysius Areopagite - unknown author from the end of the fifth century AD. Pseudo-Dionysius claimed that the best knowledge which we can have of God is ignorance. The man can reach this knowledge only at the highest stage of mystical life at the apophatic way. The conclusion of this brief analysis of unknowability of God in the Patristic tradition is the statement that there were two main stimulants of its evolution: theoretical and mystical. For both of them the key role played the Greek philosophy which was an inspiration in creative explanation of the Holy Scripture made by the Fathers of the Church.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2013, 20
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na drodze do wspólnoty. Filozofia społeczna Martina Bubera
    On the Way to Community. The Social Philosophy of Martin Buber
    Autorzy:
    Jasiński, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1402461.pdf
    Data publikacji:
    2010-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    mistycyzm
    kolektyw
    wspólnota
    zasady społeczne
    socjalizm
    komunitarianizm
    Opis:
    This article presents the social ideas of Martin Buber (1878-1965). His social thought has its sources in mysticism, the philosophy of dialogue and utopian socialism (Saint-Simon, Landauer). The groundwork of the community is one type of human experience (the foundation of being, "interhuman", logos). The essential feature of the community is its connection with religion. The collective is opposed to the community. It is a bundle of individuals. In societal life we have two principles: social (community) and political (collective). The contemporary state, according to Buber, experiences crisis - it dissolves natural forms of community (family, village, cities) and produces artificial forms (parties, societies). The task of the individual is the transition from the collective to the community, from the political principle to the social one. Religious socialism is the only one program to make this possible. Considering the entire philosophy of Martin Buber it would be better to treat him not as a representative of socialism, but communitarianism.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2010, 7; 135-158
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozofia szaleństwa – szaleństwo filozofii. Lwa Szestowa„prawdziwa filozofia” a schizofrenia
    Autorzy:
    Stasiuk, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2100455.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    filozofia
    prawda
    wiara
    chaos
    samotność
    schizofrenia
    psychoza
    mistycyzm
    Opis:
    W artykule zestawiam ze sobą to, co Lew Szestow nazywa prawdziwą filozofią, z doświadczeniem schizofrenicznym. Okazuje się, że doświadczenie, które w filozofii Szestowa nosi wszelkie miano przeżycia mistycznego, jest zadziwiająco zbliżone do opisywanego przez Antoniego Kępińskiego doświadczenia psychotycznego, dzielą one bowiem ten sam, dość jasny schemat. Droga, którą kroczy Szestowowski filozof, jest tą samą drogą, którą podąża schizofrenik, choć słownictwo, jakiego używa się do ich opisania, należy do różnych porządków.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 2; 135-153
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekstasis i epektasis jako dwa elementy opisujące doświadczenie mistyczne według Grzegorza z Nyssy
    Ekstasis i epectasis – two elements describing the mystical experiences according to Gregory of Nyssa
    Autorzy:
    Manikowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048243.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Grzegorz z Nyssy
    mistycyzm
    ekstasis
    epektasis
    niepoznawalność Boga
    Opis:
    This text is an attempt to analyze fundamental aspects of Gregory of Nyssa’s mystics. In a way of neoplatonic tradition, Gregory speaks on the God as transcendent the world, both – the material and the spiritual, and transcends the human knowledge. God is unknowable. In this kind of understanding, there are two fundamental aspects of Gregory of Nyssa’s conception of mystical experience: ekstasis and epectasis. First, classical in the western kind of mysticism, is known as „a stay beyond the materiality”. Human soul must desert the body and in this way see God. Second, because God is transcendent and unknowable, the human soul must go an unending way to God. It never reaches God Himself.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2017, 14; 71-86
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Visionen und ihre Kontexte. Kodifizierung, Autorisierung und Authentisierung von Offenbarung (12.–17. Jahrhundert), hrsg. Andreas Bichrer, Julia Weitbrecht, Beiträge zur Hagiographie 25, Franz Steiner Verlag: Stuttgart 2023, ss. 460
    Visions and their contexts. Codification, Authorisation and Authentication of Revelation (12th-17th Century), ed. Andreas Bihrer, Julia Weitbrecht, Contributions to Hagiography 25, Franz Steiner Verlag: Stuttgart 2023, pp. 460
    Autorzy:
    Karczewski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23051002.pdf
    Data publikacji:
    2023-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    mistycyzm
    wizje
    średniowiecze
    chrześcijaństwo
    mysticism
    visions
    medieval
    Christianity
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2023, 24; 469-470
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnajdując „wspólny język ognia”: Jerzy Ficowski wobec mistycyzmu żydowskiego (prolegomena)
    Autorzy:
    Goczał, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/645964.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    polska poezja współczesna
    Jerzy Ficowski
    mistycyzm żydowski
    kabała
    chasydyzm
    Opis:
    Finding the “common language of fire”: Jerzy Ficowski on Jewish mysticism (prolegomena) This article is an attempt to outline the relationship between the work of Jerzy Ficowski and the Jewish mystical thought that was brought in this paper to a kabbalistic element – a synthesis of components considered basic for two great currents of the non-orthodox Judaism: Kabbalah and Hasidism. At the level of content they consist of the motifs of the Book, Word and Letter, Angels and Light, the messianic topos of the Just, cosmogonic and eschatological myths, as well as specific, non-linear recognition of time – which are strongly present in the poetry of the author of the Regions of the Great Heresy. At the level of structure there are noticeable the emanation model and the duality of language and imagination, of matter and spirituality – diametrically different elements, yet gravitating toward the ultimate unity. The text, containing references to translation and “Schulzian” output of Jerzy Ficowski, is focused on his poetry and is an introduction to its aspectual monograph. Key words: contemporary Polish poetry; Jerzy Ficowski; Jewish mysticism; Kabbalah; Hasidism;    
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2016, 16; 121-133
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Werset światła w mistycznej interpretacji Al-Ghazalego
    Al-Ghazali’s Mystical Interpretation of Verse of Light
    Autorzy:
    Kokoć, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945702.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    islam
    mistycyzm
    sufizm
    Abu Hamid Al-Ghazali
    werset światła
    Opis:
    The verse 35th of the surah 24th of the Quran, better known as Verse of Light is one of the part of Holy Book of Islam, which was frequently interpreted by Muslim mystics. Its rich symbolism causes that many scholars tried to decipher its hidden meaning. This verse was an inspiration for such thinkers as Ibn ‘Arabi or As-Suhrawardi. The treaty of Abu Hamid al-Ghazali, Niche of Lights, is an example of systematic exegesis of this part of the Quran. In this work the mystical deliberations are strictly connected to his ontological and epistemological investigations. In his opinion, the true meaning of verse of Light can be understood only by the mystics, because no one but them can acquire knowledge of God’s secrets. They comprehend that God is the real Light, while the one which we can be perceived with our eyes is only His emanation. In Al-Ghazali’s opinion, reality has two levels: physical and divine. They are both strictly connected to each other and the sensual world is a symbolic reflection of the superior world. Al-Ghazali states that the mystic, who gained the union with God and received some knowledge of reality, can see that nothing except Transcendence has a true existence, because only He exists through His essence, while every created thing has two aspects: one, which is turned to itself and the other one which is turned to God. We can call them a being, only when we consider them as turned to Absolute, but if we consider them while they are turned to itself, they are non-being.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2013, 20
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu genezy i specyfiki zjawiska ekstazy w religiach Bengalu
    Searching for the Origin and Nature of the Phenomenon of Ecstasy in the Religions of Bengal
    Autorzy:
    Czyżykowski, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640898.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    ecstasy
    Bengal
    Vaishnavism
    mysticism
    Tantra
    ekstaza
    wisznuizm
    mistycyzm
    tantra
    Opis:
    In the religions of Bengal ecstasy is the culmination and test of religious maturity and the state of adulthood, the external expression of unio mystica and the effect of possession by a deity. Ecstasy confirms and provides meaning to religious practices, and the exceptional bodily states that accompany it provide religion with the marks of authenticity – one might say that ecstasy is the actualisation of the myth and model of the perfect person that can be found in Bengali culture. The ecstatic usually fulfils the function of guru – the verification of the authenticity of his bhava (ecstatic state) works as a legitimisation of his status as a religious teacher. Ecstasy can be induced by ritual means, asceticism and discipline – such ecstasy can be called ritual. In the other case it has the nature of spontaneous experience, and in this case it is perceived as a sign of the particular blessing of the deity. This understanding of the phenomenon of ecstasy is convergent with the concept of religion as a mystical state providing meaning as well as offering a person exceptional visionary experiences that are not present in ordinary life. In this way ecstasy would be the realisation of the innate human potential to enter altered states of consciousness (ASC), which constitute an integral component of traditional cultures. Such states are experienced by the participants of a given community in accordance with the model operating in that culture, and are the legitimisation of the knowledge passed on according to tradition. On the other hand, these states continually verify that model, and sometimes go beyond it, introducing new elements into the culture and specific religious tradition.
    Źródło:
    Studia Religiologica; 2011, 44; 59-69
    0137-2432
    2084-4077
    Pojawia się w:
    Studia Religiologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Hasidic context of nature and music in Denise Levertov’s Relearning the Alphabet
    Hasydzki kontekst natury i muzyki w Relearning the Alphabet Denise Levertov
    Autorzy:
    Gancarz-Jurek, Estera
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1886359.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Levertov
    Buber
    chasydyzm
    mistycyzm
    muzyka
    natura
    Hasidism
    mysticism
    music
    nature
    Opis:
    W artykule dokonano interpretacji tomu poezji Denise Levertov, Relearning the Alphabet (1970), posiadającego liczne odniesienia do tradycji chasydzkiej, z której wywodzi się poetka. Najistotniejszymi elementami, do których nawiązuje Levertov, są natura i muzyka, odnoszące się do tradycji jej przodków. Istotną rolę odgrywa również eklektyzm, dzięki któremu Levertov rozwija swoją duchowość. W artykule skoncentrowano się na symbolach, opowieściach oraz na mistyce chasydzkiej, w której zakorzeniony jest szacunek dla środowiska oraz uwielbienie muzyki. Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że źródłami wrażliwości na piękno natury oraz muzykalności wierszy Levertov są chasydzkie korzenie poetki.
    This article  presents an interpretation of the book of poetry Relearning the Alphabet, written by Denise Levertov in 1970, with references to the Hasidic tradition of perceiving nature and music. My interpretation focuses on the poet’s use of stories and symbols taken from the tradition of her ancestors and the way in which she employs them in her poems in order to emphasize the uniqueness of the world. Eclecticism is mentioned as it also contributes to Levertov’s spiritual development. The main thesis of my article is that the source of the poet’s sensitivity to the environment and music is derived from her Hasidic heritage.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 11; 219-233
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    De ‘reizen’ van Ruusbroec naar Polen: Over de vertalingen van het werk van Jan van Ruusbroec (1293–1381) naar het Pools
    The ‘travels’ of Ruusbroec to Poland: On translations of the work of John of Ruusbroec (1293–1381) into Polish
    ‘Podróże’ Ruusbroeca do Polski — o polskich przekładach dzieł Jana van Ruusbroeca (1293–1381)
    Autorzy:
    Dowlaszewicz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882523.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    mediator
    Ruusbroec
    przekład
    tłumaczenia
    wydawnictwo
    mistycyzm
    translation
    publishing house
    mysticism
    Opis:
    De tractaten van Jan van Ruusbroec zijn meerdere keren in het Pools vertaald. De eerste bekende vertaling werd gepubliceerd in 1874 en de laatste in 2006. Dit artikel analyseert de bemiddelaars die verantwoordelijk zijn voor de Poolse edities — vertalers en uitgeverijen. Het artikel wil een antwoord geven op waarom zij de gedachten van deze middeleeuwse Vlaamse mystiek naar Polen hebben gebracht, welke algemene keuzes ze hebben gemaakt (de brontekst, de presentatie) en wat de ontvangst ervan was. Het lijkt erop dat de meeste vertalingen werden voorbereid en gepubliceerd in een conservatieve katholieke omgeving. Dit was de waarschijnlijke reden voor gebrek aan interesse in de werken van Ruusbroec buiten deze kring. Tussen 2000 en 2006 werden de volledige werken vertaald met een moderne Nederlandse editie van de tractaten als brontekst. Deze Poolse publicatie die bestaat uit vier delen biedt niet alleen de vertaling van de werken van Ruusbroec maar geeft ook een uitgebreide analyse van zijn leven en aanwezigheid in de wereldse mystieke literatuur. Het zou een golf van nieuwe interesse in deze grote middeleeuwse geschriften kunnen veroorzaken
    The treaties of Jan van Ruusbroec have been translated several times into Polish. The first known translation was published in 1874 and the last one in 2006. This article analyses the mediators responsible for the Polish editions — translators and publishing houses. The article seeks to answer the questions of why they chose to bring the thoughts of this medieval Flemish mystic to Poland, what general choices they made (the source text, the presentation) and what the reception of it was. It appears that most of the translations were prepared and published in a conservative catholic environment. This was the probable reason for little interest in the works of Ruusbroec outside this circle. Between 2000 and 2006, the complete works were translated using the modern Dutch edition of the treaties as the source text. This Polish publication consisting of four parts does not only provide the translation of the works of Ruusbroec but it also gives a comprehensive analysis of his life and presence in the world mystic literature. It could be a start to a wave of new interest in those great medieval writings
    Traktaty Jana van Ruusbroeca zostały przetłumaczone na język polski kilkakrotnie. Pierwsze znane tłumaczenie zostało opublikowane w 1874 r., ostatnie zaś w 2006 r. Niniejszy artykuł przedstawia mediatorów odpowiedzialnych za powstanie polskich wydań — tłumaczy i wydawnictwa. Próbuje także odpowiedzieć na pytania, dlaczego zdecydowali się na przedstawienie myśli tego średniowiecznego mistyka flamandzkiego w Polsce, jakich wyborów musieli dokonać (tekst źródłowy, prezentacja) oraz jaki był odbiór tych tekstów. Większość przekładów była przygotowana i opublikowana w konserwatywnym katolickim środowisku. Prawdopodobnie to było przyczyną małego zainteresowania pracami Ruusbroeca poza tym kręgiem. W latach 2000-2006 dzieła Ruusbroeca zostały przetłumaczone na podstawie współczesnej edycji niderlandzkiej traktatów. Polska publikacja składa się z czterech części, które nie tylko zawierają tłumaczenie dzieł Ruusbroeca, ale przedstawiają również analizę życia i obecności tego twórcy w świecie literatury mistycznej. To może być początek nowej fali zainteresowania pismami tego wielkiego średniowiecznego mistyka.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 64 Special Issue, 5; 165-177
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyka miłości Bożej w pismach św. Bernarda z Clairvaux
    Mysticism of God’s Love in Bernard of Clairvaux’s writings
    Autorzy:
    Andrzejuk, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/430939.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    God
    love
    mysticism
    levels of love
    Bóg
    miłość
    mistycyzm
    stopnie miłości
    Opis:
    Bernard of Clairvaux’s account of mystical love was already famous in the 12th century and it gained many followers, among whom Bernard’s first biographer, William of Saint-Thierry, should be given first mention. The doctrine had also its opponents, for example in Peter Abelard, who argued that it presented a concept of egoistic love; he himself tried to put forward his own view of charitable and selfless love. In Bernard’s writings, the influences of Greek Platonism from the works of Pseudo-Dionysius and Saint Augustine’s version of western Platonism are joined in a coherent unity. The distinct novum is Bernard’s stress on freedom. He clearly states that love arises from freedom; freedom is a condition of the beginning of love, and it relies on the rejection of enslaving fear and overpowering lust. What is more, this freedom of will (liberum arbitrum) constitutes the dignity of man. “Dignitatem in homine liberum arbitrium dico” – this statement from "De diligendo Deo" is reminiscent of the characteristics of dignity that can be found in Renaissance humanists like Coluccio Salutati, Marsilio Ficino, Nicholas of Cusa, Petro Pomponazzi, Carolus Bovillus, Erasmus of Rotterdam, and first of all Giovanni Pico della Mirandola. Bernard’s doctrine of love can be described as mystical, because it refers only to God, and it is completed only with God and through God. Bernard’s favourite subject for commentary, and that of his Cistercian followers, was the Song of Songs. He wrote many homilies on it, which were gathered, after his death, into an impressive commentary, where the final expression of Cistercian “nuptial mysticism” can be found. In its essence, it draws the ultimate conclusions of the biblical statement that God is Love (1 J 4,8). Bernard calls love the law (lex) that is the internal life of God, and which externalizes itself in the act of creation. It is total love, all-encompassing, available to everyone, almighty, salvific and beatifying. Man has a special place on this scale of love, as he is a rational and free being created in the image and likeness of God. This 'imago' and 'similitudo Dei' entails above all the possibility of love.
    Koncepcja mistycznej miłości św. Bernarda stała się słynna jeszcze w XII wieku i zyskała licznych zwolenników, z których przede wszystkim należy wymienić pierwszego biografa Bernarda, Wilhelma z Saint-Thierry. Doktryna ta miała też swoich przeciwników, do których zaliczał się przede wszystkim Piotr Abelard, zarzucający jej egoizm i usiłujący przeciwstawić jej swoją koncepcję miłości bezinter esownej. W pismach św. Bernarda uzyskują pewną postać spójnej jedności wpływy greckiego platonizmu z pism Pseudo-Dionizego oraz wpływy platonizmu zachodniego w wersji św. Augustyna. Wyraźnym novum jest to akcent, który pada na wolność. Cysters wyraźnie stwierdza, że miłość rodzi się z wolności; warunkiem jej zapoczątkowania jest właśnie wolność, polegająca na odrzuceniu zniewalającego człowieka strachu lub równie obezwładniającej pożądliwości. Co więcej, ta wolność woli (liberum arbitrum) stanowi o godności człowieka. Dignitatem in homine liberum arbitrium dico – ta formuła z "De diligendo Deo" przypomina bardzo określenia godności, jakie znajdujemy u renesansowych humanistów, takich jak chociażby Coluccio Salutati, Marsilio Ficino, Mikołaj z Kuzy, Petro Pomponazzi, Carolus Bovillus, Erazm z Rotterdamu, a przede wszystkim Giovanni Pico della Mirandola. Doktrynę miłości opata z Jasnej Doliny możemy określić mianem mistycznej, gdyż odnosi się ona wyłącznie do Boga, dokonuje się dla Boga i dzięki Bogu. Można też powiedzieć, że była to „mistyka miłosna”. Z tego też względu ulubionym przedmiotem komentarzy Bernarda, a następnie jego cysterskich kontynuatorów, była Pieśń nad pieśniami. Sam Bernard przez całe życie pisał homilie na jej temat, skomponowane już po jego śmierci w imponujący komentarz. Tam też znajduje się ostateczny wyraz cysterskiej „mistyki oblubieńczej”. W swej istocie stanowi ona wyprowadzenie ostatecznych konsekwencji z biblijnego stwierdzenia, że Bóg jest miłością (1 J 4,8). Bernard nazywa miłość „prawem” (lex), które jest wewnętrznym życiem Boga i które uzewnętrznia się w akcie stwórczym. Jest to miłość totalna, wszystko ogarniająca, wszystkim dostępna, wszechmogąca, zbawcza i uszczęśliwiająca. Szczególne miejsce na tej skali miłości ma człowiek, byt rozumny i wolny, stworzony na obraz i podobieństwo Boga. W tym 'imago' i 'similitudo Dei' zawiera się przede wszystkim możność miłowania.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2011, 47, 2; 63-102
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe perspektywy dla spekulatywnego mistycyzmu. O koncepcji fenomenu przesyconego J. L. Mariona
    New Prospects for Speculative Mysticism. On J. L. Marion’s Concept of Conceivable Phenomenon
    Autorzy:
    Krawczyk, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460342.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    fenomenologia
    mistycyzm
    teologia a filozofia
    olśnienie
    phenomenology
    mysticism
    theology
    philosophy
    revelation
    Opis:
    This paper discusses a concept of French philosopher and theologian, J. L. Marion, who has enriched phenomenological inquiry. First, it explains why it deals with mysticism rather than the mystic. The author gives a short overview of the philosophical circumstances in which the concept of conceivable phenomenon, first formulated in ‘Being given’, has been conceived. There are also some important comments on the history of I. Kant’s and E. Husserl’s concept of conceivable. This conception does not go beyond the phenomenological method. It implies the existence of an unthinkable phenomenon in which the conceivable goes beyond intuition and the term embracing it. A formal study of that phenomenon assumes the presence of four properties which allow for the replacement of certain theological values. As a working example, Marion creates here a kind of Christology.
    Artykuł referuje koncepcję francuskiego fi lozofa i teologa J. L. Mariona, rozwij ająca tradycję fenomenologiczną. Na początku wytłumaczone jest, dlaczego mowa tu jest o mistycyzmie, nie o mistyce (po uprzednim wytłumaczeniu tej dystynkcji). Autor podaje krótki zarys momentu w historii fi lozofi i, w której zrodziła się ta koncepcja wyłożona w dziele Będąc danym. Istotne tu są także uwagi na temat dziejów pojęcia „naoczność” u I. Kanta i E. Husserla. Koncepcja ta nie wychodzi poza metodę fenomenologiczną. Zakłada możliwość pomyślenia takiego fenomenu, w którym naoczność przekracza ramy przewidującej ją intuicji i ujmującego ją pojęcia. Badanie formalne tegoż fenomenu polega na przedstawieniu czterech jego właściwo-ści, które po skompilowaniu dają fenomen objawienia, który umożliwia zastąpienie go pewnymi wartościami teologicznymi. Jako roboczy przykład, J. L. Marion tworzy tu pewną chrystologię.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2012, 2
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    With Which Political Theology Are We Dealing? Reassessing the Genealogy of Political Theology and Looking Toward Its Future.
    Z którą teologią polityczną mamy do czynienia? Oceniając genealogię teologii politycznej i wypatrując jej przyszłości
    Autorzy:
    Dickinson, Colby
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1013426.pdf
    Data publikacji:
    2015-04-21
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Michel Foucault
    Giorgio Agamben
    governmentality
    pastoral
    mystical
    rządomyślność
    władza pastoralna
    mistycyzm
    Opis:
    In this essay, I examine Michel Foucault’s political contrast between the theological domains of the pastoral and the mystical, in order to note his focus on how necessity and providence are founding and legitimizing concepts of the State. Through this process I develop an analysis of how Foucault, in his critique of the historical uses of theology as a tool of pastoral power, actually points toward another form of political theology than Carl Schmitt’s. My contention is that we begin to see another “type” of political theology appear in the writings of Giorgio Agamben, who follows Christian traditions much more closely than Foucault. The re-formulation of political theology within Agamben’s work, I argue, has tremendous significance for the field as a whole and is much in need of further elaboration, a task toward which this essay only points.
    W niniejszym tekście przyglądam się dostrzeżonemu przez Michela Foucaulta przeciwieństwu między teologicznymi obszarami władzy pastoralnej oraz mistycznej, by wskazać na nacisk, jaki filozof kładł na konieczność i opatrzność jako pojęcia założycielskie   i legitymizujące Państwo. Dzięki temu rozwijam analizę tego, jak Foucault, krytykując historyczne wykorzystania teologii w roli narzędzia władzy pastoralnej, faktycznie wskazuje na rodzaj teologii politycznej odmiennej od tej stworzonej przez Carla Schmitta. Twierdzę, że zaczynamy zauważać odmienny „typ” teologii politycznej w pismach Giorgia Agambena, który podąża za tradycjami chrześcijańskimi znacznie bardziej niż Foucault. Moim zdaniem przeformułowanie teologii politycznej w dziele Agambena ma kolosalne znaczenie dla całego pola badawczego jako całości i pilnie domaga się dalszego opracowania, na co niniejszy esej zaledwie wskazuje.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2015, 17, 3
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Saint Vincent de Paul. Entre la conversion de lambition et le mysticisme de son action charismatique
    St. Vincent de Paul. Between the Conversion of the Ambition and the Mysticism of his Charismatic Action
    Święty Wincenty a Paulo. Pomiędzy nawróceniem z ambicji a mistycyzmem działania charyzmatycznego
    Autorzy:
    Zakhary, Milad Sidky
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2036762.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ubodzy/ubóstwo
    caritas
    nawrócenie
    charyzmat
    mistycyzm
    poors/poverty
    charity
    conversion
    charism
    mysticism
    Opis:
    To studium, podjęte cztery wieki po pojawieniu się charyzmatu św. Wincentego a Paulo (1617-2017), jest zależne od „Wielkiego Świętego Wielkiego Stulecia” i od jego własnych relacji opisujących wewnętrzną i zewnętrzną stronę jego nawrócenia, jego charyzmat. Zarówno jego relacja, jak i nawrócenie odsłaniają w pewnym stopniu jego mistycyzm, który jest często niezauważany. Najwyższy przejaw młodości charyzmatu jest bezpośrednio proporcjonalny do głębi nawrócenia. Czy nie możemy już więcej pytać: czy to „czyny miłości tworzą czasy, w których są dokonywane”? Nasz Pan Jezus Chrystus dał na to odpowiedź: „Albowiem ubogich zawsze macie u siebie” (Mt 26,11). Ze swej strony papież Franciszek zachęca członków Międzynarodowego Stowarzyszenia Miłosierdzia słowami: „Zakorzenieni w doświadczeniu osobistym Chrystusa, będziecie mogli przyczynić się do propagowania «kultury miłosierdzia», która odnawia głęboko serca i otwiera je na nową rzeczywistość.
    Located in the 4th centenary of the charisma of St. Vincent de Paul (1617-2017), this study deepens, in the life of the “Grand Saint of the Grand Century”, and by his own words, the ins and outs of his conversion, and charisma. Both reveal, in filigree, his mysticism, which often goes unnoticed. The height of the youth of the charism is directly proportional to the depth of the conversion. We can't ask, no more, “the actions of charity made their time?”. Our Lord Jesus Christ has given the answer: “the poor, indeed, you have always with you” (Mt 26:11). For his part, the Pope Francis invites members of the International Association of Charities with this exhortation: “In being rooted in the personal experience of Christ, you will be able to contribute to a “culture of mercy” that renews deeply the hearts and opens up to a new reality”.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 5; 121-136
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doświadczenie mistyczne w ujęciu konstruktywistycznego kontekstualizmu Stevena T. Katza
    Mystical Experience in Steven T. Katz’s Constructivist Contextualism Approach
    Autorzy:
    Kiwka, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013347.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    mistycyzm
    doświadczenie mistyczne
    kontekstualizm
    konstruktywizm
    pluralizm
    mysticism
    mystical experience
    contextualism
    constructivism
    pluralism
    Opis:
    The aim of this article is to present an interpretative model of mystical experience, which emerges from the publications of S. Katz, professor of philosophy of religion and comparative mysticism at Boston University (USA). His view originated as a negative reaction to the conception known in the contemporary philosophical reflection on mysticism as “universal core” that promotes a conviction about the possibility of reduction of variety of mystical experiences basically to one common model. S. Katz’s point of view is pluralistic; it means he realizes impassable differences among different kinds of mysticisms. His theory is based on a notion of experience conceived as mediated. As a consequence of this assumption he presents mystical experience as a shaping process, in which decisive factors are the constructive abilities of human mind, the cultural milieu and religious traditions, where the experience takes place, and finally the experienced reality thought as conditioned contextually and subjective. The paper besides the presentational goals brings also an attempt of critical evaluation of the presented views.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 1; 159-188
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aurora Jakuba Böhme w świetle czterech zasad reformacji
    Aurora’s Jakub Böhme in light of the four principles of the Reformation
    Autorzy:
    Ferdek, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607251.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    mysticism
    priciples of the Reformation
    christology
    theosophist
    mistycyzm
    zasady reformacji
    chrystologia
    teozofia
    Opis:
    Böhm’s mysticism aroused the opposition of orthodox Lutheranism. Evangelical parish priest of the Peter and Paul church in Görlitz Gregorius Richter suspect a heresy in Aurora and threate- ned Böhm with banishment. Numerous Aurora texts indicate that Böhme took into account the four principles of the Reformation. Böhm’s Aurora contains the reformational principle the grace itself and the anthropology implied by it, about the non-free will of human being. While in Luther thoughts were dominated by the functional Christology, in the Böhme’s – essential Christology. The essence of this Christology is to call Christ Aurora. From the essential Christology, Böhme, however, derived a functional conclusion, which is the postulate of the following Christ. In contrast to Luther, who focused on the des qua, Böhme focuses primarily on des quae. Although Auroracontains numerous references to the Bible, the very title of Böhme’s most famous work is the result of an experience with a tin vessel. Luther would blame Böhme of illumination, that is, the possibili- ty of an internal, omitting the biblical Word, communicating the Spirit of God with human. Böhme was a theosophist, means either theologian and philosopher, in one person. As a theologian, he drew the knowledge from God’s revelation, and as a philosopher he perceived the traces of God in the world. He had a premonition that reason and faith can not contradict themselves, because ultimately they have a common source in God.
    Böhm’s mysticism aroused the opposition of orthodox Lutheranism. Evangelical parish priest of the Peter and Paul church in Görlitz Gregorius Richter suspect a heresy in Aurora and threate- ned Böhm with banishment. Numerous Aurora texts indicate that Böhme took into account the four principles of the Reformation. Böhm’s Aurora contains the reformational principle the grace itself and the anthropology implied by it, about the non-free will of human being. While in Luther thoughts were dominated by the functional Christology, in the Böhme’s – essential Christology. The essence of this Christology is to call Christ Aurora. From the essential Christology, Böhme, however, derived a functional conclusion, which is the postulate of the following Christ. In contrast to Luther, who focused on the des qua, Böhme focuses primarily on des quae. Although Auroracontains numerous references to the Bible, the very title of Böhme’s most famous work is the result of an experience with a tin vessel. Luther would blame Böhme of illumination, that is, the possibili- ty of an internal, omitting the biblical Word, communicating the Spirit of God with human. Böhme was a theosophist, means either theologian and philosopher, in one person. As a theologian, he drew the knowledge from God’s revelation, and as a philosopher he perceived the traces of God in the world. He had a premonition that reason and faith can not contradict themselves, because ultimately they have a common source in God.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Teologiczne; 2018, 32; 141-150
    0209-3472
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antropologiczne uwarunkowania mistycyzmu i filozofii Karola Wojtyły
    Autorzy:
    Rynkiewicz, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644410.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Mystik
    Philosophie
    Erfahrung
    Integration
    mysticism
    philosophy
    experience
    integration
    mistycyzm
    filozofia
    doświadczenie
    integracja
    Opis:
    Als einzelne Forschungsgebiete durchdringen Philosophie und Mystik tief einander und wirken sich aufeinander aus. Ganz besonders ist dies zu sehen beim Denken von Karol Wojtyla, dem späteren Papst Johannes Paul II. Darum stellt sich die Frage: Haben wir es bei Wojtyla mit einer mystischen Philosophie oder eher einer philosophischen Mystik zu tun? Ziel des vorliegenden Aufsatzes ist es nicht, eine erschöpfende Analyse der Relation zwischen der Mystik und Philosophie Wojtylas zu liefern, sondern einige prinzipielle Elemente zu benennen, welche sowohl einen mystischen als auch einen philosophischen Charakter aufweisen und für das richtige Verständnis der Anthropologie Wojtylas erforderlich sind. Es handelt sich also um die Erfahrung, Metaphysik und den Menschen. In diesem Kontext erscheint die Frage nach der Effizienz von dem Integraftionsfaktor, der die Gebiete der Mystik und Philosophie durchdringt.
    As individual fields of research, philosophy and mysticism penetrate deep each other and affect each other throughout. This is especially seen in the thought of Karol Wojtyła, the future Pope John Paul II. Therefore, the question arises: are we dealing here with mystical philosophy or philosophical mysticism? The aim of this paper is not to provide an extensive analysis of the relation between mysticism and philosophy, but to name a few basic elements which have a mystical and a philosophical character and are required for the proper understanding of philosophy of Wojtyła. What the present paper is concerned with is the following: the experience, metaphysics and a person. In this context, there arises a question about the efficiency of the integration factor that permeates the areas of mysticism and philosophy.
    Filozofia i mistyka, jako odrębne obszary badań, głęboko się przenikają i wzajemnie na siebie oddziałują. Widać to szczególnie w twórczości Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II. Dlatego pojawia się pytanie: czy mamy do czynienia u Wojtyły z filozofią mistyczną, czy też raczej z mistyką filozoficzną. Celem artykułu nie jest wyczerpująca analiza relacji zachodzącej między mistyką a filozofią Wojtyły, lecz ukazanie niektórych kluczowych elementów, które mają charakter zarówno mistyczny, jak też filozoficzny, a przy tym są istotne dla właściwego zrozumienia antropologii Wojtyły. Chodzi więc o doświadczenie, metafizykę i człowieka. W tym kontekście pojawia się pytanie o skuteczność czynnika integracyjnego, który przenika obszar mistyki i filozofii.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2014, 11
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys koncepcji mesjanistycznej Wincentego Lutosławskiego
    Outline Of The Messianic Concept Of Wincenty Lutosławski
    Autorzy:
    Ciupka, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/449467.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
    Tematy:
    filozofia
    mesjanizm
    mistycyzm
    objawienia
    panteizm
    spirytualizm
    philosophy
    messianism
    mysticism
    revelation
    pantheism
    spiritualism
    Opis:
    W. Lutosławski jest w polskiej filozofii postacią trochę zapomnianą. Tymczasem jest oryginalnym badaczem Platona i twórcą oryginalnych filozoficznych idei. Znawcy twórczości W. Lutosławskiego podkreślają, że był on ostatnim w XX wieku polskim myślicielem, który swoje koncepcje filozoficzne opierał na założeniach romantyczno-mesjanistycznych i jego mesjanizm nie był już zbiorem romantycznych koncepcji, ale przyjął jedną wielką ideę. W artykule będzie poczyniona próba przybliżenia jego koncepcji odnośnie kwestii mesjanistycznych.
    W. Lutosławski is a bit forgotten in Polish philosophy. Meanwhile, he is the original researcher of Plato and the creator of original philosophical ideas. Experts of the work of W. Lutosławski emphasize that he was the last Polish thinker in the 20th century, who based his philosophical concepts on the Romantic-messianic assumptions and his messianism was no longer a collection of romantic concepts, but adopted a great idea. The article will attempt to approximate its concept regarding the issue Messianic.
    Źródło:
    Polonia Journal; 2018, 8; 161-175
    2083-3121
    Pojawia się w:
    Polonia Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Czy pójdę do nieba?"-Prolegomena do badań nad duchowością dzieci
    „Shall I go to the Heaven?” – Prolegomena to the Research on the Children Spirituality
    Autorzy:
    Grzywacz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042217.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    dzieciństwo
    doświadczenie religijne
    mistycyzm
    życie wieczne
    childhood
    religious experience
    mysticism
    eternal life
    Opis:
    The subject of the article is the religious experience in the period of childhood.Beginning with the presence of children in the Bible, there follows an overview of different situations, opinions and concepts that explicate religious attitudes of children:for example towards death or serious illness. The author brings closer the cases of childrenwho had mystical experiences, like Ellen Organ (1903-1908) or Antonietta Meo(1930-1937).
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein; 2016, 15; 63-73
    1895-2984
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sens dziejów i kenoza w myśli Augusta Cieszkowskiego i Włodzimierza Sołowjowa
    The sense of history and kenosis in August Cieszkowski’s and Vladimir Solovyov’s thought
    Autorzy:
    Sikora, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/423348.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Cieszkowski
    Solovyov
    Christian mysticism
    Hegel’s philosophy
    Sołowjow
    mistycyzm chrześcijański
    filozofia Hegla
    Opis:
    August Cieszkowski was one of the brilliant Polish thinkers of the nineteenth century, who combined Hegel’s philosophy with Christian mysticism. The main subject of this text is a presentation of the role of kenosis in a historical perspective and the category of future, which means the union of humanity, end of time and creating The Common’s Church. Additionally, I am going to show the relation between Cieszkowski’s and Vladimir Solovyov’s philosophy (especially the theory of Godmanhood). Both views are similar and search, in their criticism of Hegel’s system, for a way to messianistical redemption. The purpose of the comparison is to indicate the similarities in the philosophy of August Cieszkowski and Vladimir Solovyov, relating to the problem of a sense of history and kenosis.
    Źródło:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27; 139-157
    0860-4487
    Pojawia się w:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistycyzm miłości w De virginitate św. Grzegorza z Nyssy
    The Mysticism of Love in De Virginitate of st. Gregory of Nyssa
    Autorzy:
    Wyrąbkiewicz, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037681.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    miłość
    eros
    dziewictwo
    mistycyzm
    upodobnienie do Boga
    love
    virginity
    mystic
    assimilation to God
    Opis:
    Pierwotny Kościół wschodni zachowywał dużą ostrożność w stosowaniu greckich klasycznych terminów określających miłość. W artykule prezentowana jest przełamująca tę tendencję koncepcja ekstatycznego, żarliwego erosa w pierwszym spisanym traktacie św. Grzegorza z Nyssy – De virginitate. Autorka pragnie przybliżyć różnorodność typów miłości oraz jej podstawową rolę w życiu dziewiczym. Widząc w upodobnieniu do Boga cel wszelkich wysiłków człowieka, Nysseńczyk akcentuje wzrastającą wraz z miłością cnotę czystości, dzięki której dusza-oblubienica odzwierciedla w sobie relacje wewnątrztrynitarne. Dzięki miłości człowiek wznosi swą naturę, przybierając triadę właściwą naturze Boskiej: świętość, nieskazitelność i czystość, stając się całkowicie i niepodzielnie otwartym na doświadczenie duchowych zaślubin z Bogiem.
    Primeval East Church was very careful in the use of classical greek's terms specyfying love. The article presents conception breaking above tendency − the idea of ecstatic, ardent eros in St. Gregory's of Nyssa first written tractate − De virginitate, and is intended to submit variety of types of love and role of love in virginal life. The bishop of Nyssa, seeing main purpose of all human efforts in assimilation to God, emphasizes the virtue of chastity, which increases with love. Owing to this virtue, soul-bride reflects in itself intertrinitarian relations. Through love man rises his nature, assuming triad assigned to nature of God: holiness, impeccability and chastity, and becoming completely and entirely open to experience of spiritual marriage with God.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 4; 23-34
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odkrycie niecielesności i nadprzyrodzoności w filozofii średnioplatońskiej i jego egzystencjalne konsekwencje
    The Discovery of Incorporeality and the Supernatural in Middle Platonism and its Existential Consequences
    Autorzy:
    Pawłowski, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048296.pdf
    Data publikacji:
    2016-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Middle Platonism
    Apueius
    Alcinous
    Plutarch
    Maximus
    mysticism
    średni platonizm
    Apulejusz
    Alkinous
    Maksymus
    mistycyzm
    Opis:
    The most important and enduring input of Middle Platonism is the way it unveiled the fascinating depths of human nature in its supernatural dimension, and its greatest secrets, including the most important and most sacred mystery of human love, which is the initiation into divinity itself. The discovery of the supernatural dimension of the human nature enforced a change from materialistic life preferences to spiritual ones — it was the consequence of accepting the supernatural aspects of human existence, but also, above all, it revealed its fascinating and mysterious depth in which divinity itself is both hidden and somehow exposed (although only to those who are initiated). Middle Platonic philosophers returned to Platonic postulates: “follow God” and “imitate to God,” which replaced the Stoic “live in accordance with nature” and “follow nature.” In the eyes of the Platonics, the new direction of human ethical development was to be found in imitating the transcendent and incorporeal divinity.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2016, 13; 77-95
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyka jaźni w filozofii Plotyna
    The Misticism of the Self in the Philosophy of Plotinus
    Autorzy:
    Stróżyński, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048323.pdf
    Data publikacji:
    2016-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Plotinus
    mystical experience
    mysticism
    contemplation
    the self
    Plotyn
    doświadczenie mistyczne
    mistycyzm
    kontemplacja
    jaźń
    Opis:
    The subject of the article is analysis of mystical experience in Plotinus’ philosophy from the perspective of the experience of the self. The author point to two distinct levels of contemplation present in Plotinu: the noetic and the hypernoetic one. The first is an intellectual intuition of the true being, while the latter is a union with the One above being through unknowing. Hypernoetic experience is discusses in terms of an experience of the core of the human self, which is inseparably united to the One in such a way that the ultimate experience of the self is, at the same time, the experience of the One as indistinct from the self. Plotinus, however, does not interpret this experience as a testimony to the objective identity of the One and the soul, but in terms of a subjective state which is, in a way, contradictory to the metaphysical state of affairs. The One is distinct from the soul, but in the ultimate experience become indistinguishable from it. The mysticism of the self within philosophy brings about an inevitable tension which is overcome by Plotinus through the use of distinction between the experience of reality and reality in itself. 
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2016, 13; 97-120
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruch Świadomości Kryszny – gaudija wisznuizm w kulturze Zachodu
    Krishna Consciousness Movement – Gaudiya Vaishnavism in Western Culture
    Autorzy:
    Fic, Leonard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2150805.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    dialog międzyreligijny
    mistycyzm
    krysznaizm
    teizm
    wisznuizm
    Vaishnavism
    Krishnaism
    theism
    mysticism
    inter-religious dialogue
    Opis:
    Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny jest ruchem misyjnym, wywodzącym się ze szkoły bengalskiego wisznuizmu. Powstało ono w 1966 roku na terenie Stanów Zjednoczonych. W swoich początkach fascynowało niezwykle ludzi młodych, wywodzących się z kręgów hipisowskiej kontrkultury, poszukujących duchowego oświecenia. Artykuł przedstawia w zarysie historię tego ruchu, postać jego założyciela, naukę, którą głosił oraz praktyki religijne jego adeptów. Wskazuje także na różnice doktrynalne między chrześcijaństwem a krysznaizmem. Ich znajomość jest niezbędna w dialogu między tymi religiami.
    The International Society for Krishna Consciousness is a missionary movement originating from the Bengali school of Vaishnavism. It was founded in 1966 in the United States. In its beginnings it fascinated young people coming from the hippie counterculture who were looking for spiritual enlightenment. The article outlines the history of the movement, the figure of its founder, the doctrine he preached and the religious practices of his followers. It also points out the doctrinal differences between Christianity and Krishnaism. Knowledge of these is essential in the dialogue between these religions.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2021, 2; 187-200
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    CZYTANIE ŚWIATA. HENRYK WANIEK – PISARZ, MALARZ, OUTSIDER
    READING THE WORLD. HENRYK WANIEK – AUTHOR, PAINTER, OUTSIDER
    Autorzy:
    Ćwiklak, Kornelia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911759.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-03
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Henryk Waniek
    Oneiron
    Silesia in literature
    mysticism
    memory
    Śląsk w literaturze
    mistycyzm
    pamięć
    Opis:
    Niniejszy tekst poświęcony został twórczości literackiej Henryka Wańka, artysty o niezwykle bogatym i spójnym dorobku literackim i malarskim, który scala idea odkrywania duchowego podłoża rzeczywistości. Dla właściwego zrozumienia jego sztuki ukazano ją w kontekście śląskiego undergroundu artystycznego lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Stawiam tezę, że Waniek łączy w swej twórczości (pozornie) przeciwstawne modele: outsiderski i powinnościowy, przy czym kierunek i zakres tego drugiego jest skutkiem autonomicznych decyzji twórczych. Pisarz z czasem coraz mocniej opowiada się po stronie modelu artysty będącego strażnikiem pamięci. Jednak istotne pozostaje nadal traktowanie sztuki jako drogi wtajemniczenia. Obydwie antagonistyczne postawy spotykają się w figurze outsidera, podążającego własną drogą przez Śląsk, który artysta uznał za centralne miejsce swojej twórczości.
    This text is devoted to the works of Henryk Waniek, an artist of a remarkably rich and coherent literary and painting output merged by the idea of discovering the spiritual basis of our reality. The first part of this article discusses his activity as co-founder of the Oneiron Circle belonging to the Silesian artistic underground of the 1960s and 1970s, here related to as an essential context and prediction of his coming work. The second part analyses Waniek’s prose, especially the categories of artistic memory, nature and consciousness. I propose the thesis that Waniek in his work brings together (seemingly) opposing models: an outsider model and an obligatory model. With time, the author takes the side of an artist as a memory guard more and more. However, it is crucial to treat art as initiation. Both attitudes are united in the figure of the outsider following his own path through Silesia which the artist considered to be the central point of his work.
    Źródło:
    Porównania; 2018, 23, 2; 239-258
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Marta Kowalczyk, Święta parafianka kościoła Mariackiego – Błogosławiona Dorota z Mątów, Bernardinum: Pelpin 2023, ss. 56
    Marta Kowalczyk, Holy parishioner of St. Mary’s Church – Blessed Dorothy of Montau, Bernardinum: Pelpin 2023, pp. 56
    Autorzy:
    Karczewski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23051000.pdf
    Data publikacji:
    2023-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Dorota z Mątów
    Gdańsk
    średniowiecze
    devotio moderna
    mistycyzm
    Dorothy of Montau
    Gdansk
    medieval
    mysticism
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2023, 24; 467-468
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Materializm i teologia
    Autorzy:
    Negri, Antonio
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1016013.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Włodzimierz Lenin
    Jacob Taubes
    Carl Schmitt
    Thomas Müntzer
    niemiecki mistycyzm
    materializm
    teologia wyzwolenia
    immanencja
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2013, 8, 2; 49-59
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyczne znaczenie ognia
    Autorzy:
    Gocko, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420317.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    fire
    mysticism
    Holy Fire
    Holy Bible
    Christianity
    ogień
    mistycyzm
    Święty Ogień
    Pismo Święte
    chrześcijaństwo
    Opis:
    Ogień jest jednym z żywiołów i zjawisk otaczającego świata, poprzez który Bóg objawia człowiekowi Swą moc. We wszystkich kulturach i religiach stanowi ważne zjawisko, które jest przedmiotem kultu i mistycznego kontaktu z Bogiem. W sposób szczególny przejawia się w chrześcijaństwie i posiada wiele symboli, na co przykłady znajdujemy w licznych cytatach z Pisma Świętego. Jego obecność i znaczenie w chrześcijaństwie podkreśla coroczne zstąpienie Świętego Ognia w Grobie Pańskim w Jerozolimie, które jest symbolem Bożej łaski i życia w Duchu Świętym. Ogień będzie obecny także w czasach ostatecznych, jako przedmiot zagładyświata i potępienia grzeszników. Niewątpliwie ogień jest zatem obecny w każdej rzeczywistości i jako symbol życia i śmierci jest dla człowieka znakiem ostrzegawczym o jego przyszłości i relacjach z Bogiem. Ogień jest mistycznym znakiem kontaktu i jedności człowieka z Bogiem.
    Źródło:
    ELPIS; 2017, 19
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Irenicism and Ecumenism in the Early Modern World: A Reevaluation
    Autorzy:
    Louthan, Howard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/602633.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    irenizm
    ekumenizm
    tolerancja
    humanizm
    mistycyzm
    erazmianizm
    pietyzm
    irenicism
    ecumenism
    toleration
    humanism
    mysticism
    Erasmianism
    pietism
    Opis:
    Artykuł proponuje nową próbę oceny nowożytnego irenizmu. Irenizm i ekumenizm, dawniej stanowiące istotne obszary zainteresowań badaczy dziejów reformacji, zostały z czasem zepchnięte na margines. Wykazuję, że zmiana ta jest częścią szerszego zjawiska w obrębie badań nad historią religii, oddalających się coraz bardziej od ujęć metodologicznych osadzonych w antropologii. W odpowiedzi artykuł niniejszy oferuje przegląd wiadomości o irenizmie epoki nowożytnej i stawia nowe pytania, a wszystko to dla lepszego zrozumienia dynamiki tych znaczących przemian. The article offers a reassessment of early modern irenicism. Irenicism and ecumenism, which were once significant areas of study for Reformation specialists, have drifted to the scholarly margins. I argue that this shift is part of a broader phenomenon connected to the study of religion that draws increasingly more from anthropologically based methodologies. In response, the article provides an overview of irenicism in the early modern world and proposes a new set of questions to help us better understand this important dynamic today.
    Źródło:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2017, 61
    0029-8514
    Pojawia się w:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idylla — katastrofa — transcendencja. Trzy utwory na wiolonczelę i fortepian op. 11 (1914) Antona Weberna: próba hermeneutyki
    Autorzy:
    Trzęsiok, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144004.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
    Tematy:
    Anton Webern
    Arnold Schönberg
    Emanuel Swedenborg
    druga szkoła wiedeńska
    atonalność
    estetyka muzyki
    modernizm
    mistycyzm
    Opis:
    Dwie przełomowe monografie poświęcone życiu i twórczości Antona Weberna (H. i R. Moldenhauer, 1978; J. Johnson 1999) wprowadziły zasadniczą rewizję do tradycyjnego obrazu muzyki tego kompozytora. Okazuje się, że wprowadzone przez niego nowatorskie rozwiązania techniczne i formalne miały także aspekt symboliczny, związany z jednej strony z zainteresowaniami religijno-mistycznymi (Goethe, Swedenborg, Jone), za drugiej zaś — z przeżyciami autobiograficznymi (formatywne doświadczenia związane ze śmiercią matki i poczuciem jej bezcielesnej obecności). Idąc tropem wytyczonym przez Johnsona (hermeneutyka Sześciu utworów na orkiestrę op. 6, odwołująca się m.in. do niepublikowanego dramatu Weberna pt. Zmarły [Tot]) i Harveya (hermeneutyka pieśni O sanftes Glühn der Berge), niniejszy artykuł proponuje rozważyć Trzy utwory na wiolonczelę i fortepian op. 11 w świetle Webernowskiej symboliki mistycznej. Okazuje się, że cykl ten można postrzegać jako skondensowaną narrację symboliczną, która z grubsza odpowiada programowi Sześciu utworów na orkiestrę: oto w świat młodzieńczej idylli wkracza śmierć, która wszakże nie zrywa więzi ze zmarłym, lecz przenosi się ją w inny wymiar, który tym samym odkrywa. Na narrację taką składa się szereg aspektów: harmonika (aluzje do „pastoralnej” tonacji D-dur i „requialnej” d-moll), topika (z aluzjami do siciliany i marsza), barwa, rejestr i artykulacja (np. wysokie flażolety wiolonczeli, puentujące ten cykl, są typowym dla Weberna symbolem sfery anielskiej).
    Źródło:
    Aspekty Muzyki; 2019, 9; 133-151
    2082-6044
    Pojawia się w:
    Aspekty Muzyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Distance and nearness in mysticism of Saint John of the Cross. A phenomenological study
    Oddalenie i bliskość w mistyce św. Jana od Krzyża. Studium fenomenologiczne
    Autorzy:
    Trajtelová, Jana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431197.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    mysticism
    possession
    dispossession
    gift
    interpersonal relations
    loving
    mistycyzm
    zawładnięcie
    ogołocenie
    dar
    relacje międzyosobowe
    miłowanie
    Opis:
    This article is concerned with a phenomenological exploration of Western mysticism, more concretely the mysticism of Saint John of the Cross. The research lies within the context of broader phenomenological inquiries of the phenomenology of the person as well as the phenomenology of the religious experience. The first part briefly outlines the author’s methodological and thematic standpoint. The article then clarifies the basic concepts of ‘distance’, ‘nearness’ and ‘desire’. In so doing, it will be able to present the philosophical conclusions arising from the elaborated perspective: the crucial role of passivity, the question of appropriating identity and the essential character of mysticism. It concludes with an interpretation of mysticism as the most radical experience of interpersonality.
    Artykuł jest fenomenologicznym studium mistyki zachodniej, a zwłaszcza mistyki św. Jana od Krzyża. Badania są prowadzone w szerszym kontekście fenomenologii osoby i fenomenologii doświadczenia religijnego. Część pierwsza określa metodologiczny i merytoryczny punkt wyjścia badań. Następnie wyjaśnia się pojęcia „oddalenia”, „bliskości” i „pragnienia”, co prowadzi do sformułowania filozoficznych wniosków pojawiających się w przyjętej perspektywie badawczej: fundamentalne znaczenie „bierności”, kwestię ‘utraty’ tożsamości i istotny charakter mistyki. W konkluzji interpretuje się mistykę jako najbardziej radykalne doświadczenie relacji międzyosobowej.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 1; 117-134
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Retrieving the Mystical Dimension in Ecumenism
    Odnaleźć mistyczny wymiar w ekumenizmie
    Autorzy:
    Berry, John Anthony
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037284.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ekumenizm
    mistycyzm
    Ojcowie Kościoła
    modlitwa
    zawierzenie
    gościnność
    ecumenism
    mysticism
    Church Fathers
    prayer
    trust
    hospitality
    Opis:
    Dla adekwatnego obrazu dzisiejszego ekumenizmu należy przyjąć fakt szeroko rozpowszechnionej niepewności. Chociaż kwestie poszukiwania wspólnoty między Kościołami chrześcijańskimi czy też zobowiązania do świadectwa i do sprawiedliwości społecznej są bardziej niż uzasadnione, wołanie o „zwrócenie się do Boga” odbija się mocno w świadectwie proroków (ekumenicznych) dzisiaj, tak jak to było w przeszłości. Podczas gdy proces wchodzenia w duchową wspólnotę z innymi wymaga czasu, aż stanie się ona rzeczywista i widzialna, ekumenizm musi zacząć swą odnowę od Boga. Jest przede wszystkim Bożą wolą, aby „wszyscy byli jedno” (J 17,21). Wszystkie wysiłki podejmowane w ruchu ekumenicznym muszą znajdować swój początek i inspirację jedynie w Bogu. Cel artykułu jest nakreślony umiarkowanie. Chociaż istotne jest rozważanie zagadnień ekumenicznych, równie konieczne jest umiejscowienie wszystkich tych rozważań w świetle Boga jako źródła ekumenizmu. Powinien być to motyw przewodni artykułu. W recepcji, uznaniu i duchowości jest coś więcej. Artykuł przedstawia trzy główne kroki: 1. kontekstualizację poszukiwania jedności chrześcijan w epoce postnowoczesnej, 2. podkreślenie konieczności zależności między ekumenizmem i mistycyzmem chrześcijańskim, 3. uczenie się z kluczowych koncepcji mistycyzmu Ojców Kościoła, 4. zwrócenie ekumenizmu ku modlitwie, zawierzeniu i gościnności.
    In our present times, a search for widespread certainty over a sound understanding of ecumenism must be acknowledged. While questions on the vision for communion among the Christian churches or on the commitment to witness and to social justice are more than justified, the appeal to “turn to God” reverberates strongly throughout the witness of (ecumenical) prophets today as it did in the past. Although a real process of entering into spiritual communion with one another takes time to happen until it becomes real and visible, ecumenism must continually start afresh from God. Ecumenism is above all God’s will that “all may be one” (John 17:21). All human efforts in the ecumenical movement are to find their origin and inspiration from God alone. The aim of this paper is a modest one. It seeks to place all ecumenical discourse in the light of the mystery of God who is the source of communion. In this light, recent discourse on reception, recognition, and spirituality should be grounded in God’s very nature and call to become one in him. This article features four main steps: 1. to contextualise the quest for Christian unity in postmodern times, 2. to emphasise the necessity of a relationship between ecumenism and Christian mysticism, 3. to learn from central concepts of the mysticism of the Church Fathers, and 4. to reconfigure ecumenism on prayer, trust and hospitality.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 7; 137-156
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modernism, Mysticism and the Pursuit of Freedom Bringing the initial instinct of the Modernists to its fullment in the model of the Christian mystic
    Modernizm, mistycyzm i dążenie do wolności - przywołanie początkowego instynktu modernisty do jego spełnienia w modelu chrześcijańskiego mistyka
    Autorzy:
    Szczecina, Ludmiła Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1853756.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
    Tematy:
    Modernism
    Mysticism
    Art
    Freedom
    Christianity
    Anthropology
    Beauty
    Modernizm
    Mistycyzm
    Sztuka
    wolność
    chrześcijaństwo
    antropologia
    piękno
    Opis:
    While one can certainly debate about the forms Modernism (in the artistic sense) manifested itself in and what actually qualied as Modernism, one cannot deny that the desire for freedom was one of its underlying tenets. In the 21 st century it would seem however that the desire for freedom has not been satiated. In the following essay I will explore whether emancipating art from a moral authority achieved the freedom modernist artists so deeply desired and I will question whether severing himself from objective truth the artist was allowed to fully thrive. Comparing Modernist concept's (Stream of consciousness, that art should reect reality and the emphasis on subjectivity etc.) with the fundamentals of Christian mysticism (i.e. the interior life) and by reconciling subjective experience with objective truth through the use of St John Paul II's philosophical anthropology I hope to pose an alternative path to satiate, truly satiate, the Modernist's thirst for freedom.
    Źródło:
    Language. Culture. Politics. International Journal; 2021, 1, 1; 171-191
    2450-3576
    2719-3217
    Pojawia się w:
    Language. Culture. Politics. International Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Християнство, мистицизъм, безверие: Иван Грозев и Николай Райнов
    Christianity, Mysticism, Infidelity: Ivan Grozev and Nikolay Raуnov
    Chrześcijaństwo, mistycyzm, niewiara. Iwan Grozew i Nikołaj Rajnow
    Autorzy:
    Азманова-Рударска [Azmanova-Rudarska], Елена [Elena]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32387977.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Ivan Grozev
    Nikolay Raynov
    Christianity
    Theosophy
    mysticism
    Iwan Grozew
    Nikołaj Rajnow
    chrześcijaństwo
    teozofia
    mistycyzm
    Opis:
    This article follows the personal and artistic relations between two famous Bulgarian poets and mystics, Ivan Grozev and Nikolay Raynov. Before 1944, the lives of both passed under the common sign of Orthodox Christianity, spiritualism, Theosophy, and Freemasonry. A separation took place after 1944, when Raynov rejected all forms of religiosity. At first, their relationship was good, but later it came into sharp conflict. The first words of criticism were spoken by Grozev, concerning Raynov’s translation of Thus Spoke Zarathustra by Nietzsche. The further polemics, on the one hand, had a significant impact on some of the intellectual elite in Bulgaria; on the other hand, they illustrate the changing attitude of both writers to religiosity. The source material is archives, memoirs and autobiographies, which reveal the dialogicality in Bulgarian literature in the first half of the 20th century.
    Artykuł jest poświęcony osobistym i artystycznym relacjom między dwoma słynnymi bułgarskimi poetami i mistykami, Iwanem Grozewem i Nikołajem Rajnowem. Przed rokiem 1944 życie obu upływa pod wspólnym znakiem kolejno: ortodoksyjnego chrześcijaństwa, spirytyzmu, teozofii i wolnomularstwa. Do rozdziału dochodzi po 1944 roku, kiedy Rajnow odrzuca wszelkie formy religijności. Na początku ich wzajemny stosunek jest pozytywny, ale z czasem dochodzi do ostrych sporów. Pierwsze słowa krytyki wypowiada Grozew. Sprawa dotyczy przekładu Rajnowa Tako rzecze Zaratustra Friedricha Nietzschego. Dalsza polemika z jednej strony ma istotny wpływ na część elit intelektualnych w Bułgarii, z drugiej – ilustruje zmieniający się stosunek obu pisarzy do religijności. Materiał źródłowy stanowią archiwa, wspomnienia i autobiografie. Odsłaniają one dialogiczność w bułgarskiej literaturze w pierwszej połowie XX wieku.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czerwonym Klinem Bij Białych. Rewolucyjno-Mesjanistyczne Znaczenia Dzieła El Lissitzky’ego
    Beat the Whites with the Red Wedge. Revolutionary and Messianic Meanings of El Lissitzkys Work
    Autorzy:
    Kamczycki, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/424388.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    rewolucja,
    mesjanizm,
    awangarda rosyjska,
    mistycyzm,
    kabała,
    magia
    revolution,
    messianism,
    russian avant-garde,
    mysticism,
    cabala,
    magic
    Opis:
    Niniejszy tekst koncentruje się na analizie jednej z najbardziej znanych prac El Lissitzky’ego tj. „Czerwonym Klinem Bij Białych”, z 1919 roku. Zamiarem tekstu jest wskazanie na inspiracje artysty zaczerpnięte z żydowskiej tradycji obrazowania motywu klina wbijanego w koło. Motyw ten odnosi się do utopijnej (i mesjańskiej) wiary w możliwość "tworzenia nowego świata", co znajduje uzasadnienie nie tylko dla rewolucyjnej sowieckiej wykładni, ale sięga do źródeł żydowskiej mistyki i do kabalistycznej idei podziału (związanej też z ideą "unicestwienia zła") który jest warunkiem tworzenia.
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2018, 19; 17-25
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doświadczenie religijne w opisie i interpretacji antropologicznej – między emocjami a racjonalizacją
    Religious Experience in Anthropological Description and Interpretation – between Emotions and Rationalisation
    Autorzy:
    Kuźma, Inga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640888.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Antropologia doświadczenia
    opis etnograficzny
    doświadczenie religijne
    mistycyzm
    Anthropology of experience
    ethnographic description
    religious experience
    mysticism
    Opis:
    The author discusses the problem in defining the scope and determining the meaning of the concept of “religious experience” in cultural anthropology. She identifies an individual religious experience which can cause particular difficulties to ethnographers seeking to interpret and describe it. These considerations are illustrated using a selected example from her field research
    Źródło:
    Studia Religiologica; 2011, 44; 187-195
    0137-2432
    2084-4077
    Pojawia się w:
    Studia Religiologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrześcijaństwo pentekostalne a doświadczenie religijne
    Pentecostal Christianity and Religious Experience
    Autorzy:
    Jasiński, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/480528.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    przemiany chrześcijaństwa
    pentekostalizm
    religijność
    mistycyzm
    doświadczenie religijne
    changes in Christianity
    Pentecostalism
    religiosity
    mysticism
    religious experience
    Opis:
    Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na trzy kwestie: przemiany chrześcijaństwa w Europie, proces jego pentekostalizacji oraz kwestię doświadczenia religijnego. Artykuł składa się z trzech części, w których zostały postawione następujące tezy: 1. Chrześcijaństwo znajduje się w Europie w odwrocie, ale odradza się w innych częściach świata; 2. Wyczerpał się paradygmat sekularyzacji i obserwuje się wzrost zainteresowania różnymi formami religii; 3. W wymiarze globalnym zaczyna dominować bardziej konserwatywna i charyzmatyczna wersja chrześcijaństwa Południa; 4. Wyrazem zmian dokonujących się w chrześcijaństwie jest proces pentekostalizacji; 5. Pentekostalizacja, pomimo pewnych mankamentów, posiada duży potencjał i może przyczynić się do odnowy wiary, pogłębienia praktyki sakramentalnej oraz zaangażowania społecznego; 6. Należy odrzucić przekonanie wielu chrześcijan pentekostalnych o możliwości bezpośredniego doświadczenia Boga; 7. Doświadczenie sacrum, będące rdzeniem życia religijnego, jest zawsze zapośredniczone przez zinterpretowane medium (stany człowieka, znaki, wydarzenia i czynności).
    The aim of the article is to draw attention to three issues: the transformation of Christianity in Europe, the process of its pentecostalization and the issue of religious experience. It consists of three parts, respectively, in which the following theses were posed: 1. Christianity in Europe is in retreat, but it experiences revival in other parts of the world; 2. The secularization paradigm has been weakened and there is a growing interest in various forms of religion; 3. In the global dimension a more conservative and charismatic version of the Christianity of the South begins to dominate; 4. The process of pentecostalization is an expression of the changes taking place in Christianity; 5. Pentecostalization, despite some shortcomings, has great potential and can contribute to the renewal of faith, deepening the sacramental practice and social commitment; 6. One should reject the conviction of many Pentecostal Christians for the possibility of a direct experience of God; 7. The experience of the sacred, being the core of religious life, is always mediated by an interpreted medium (human conditions, signs, events and activities).
    Źródło:
    Nurt SVD; 2019, 1; 60-76
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyczne odkrywanie Boga w "Itinerarium mentis in Deum" św. Bonawentury
    Mystical discovering of God in the "Itinerarium mentis in Deum" of St. Bonaventure
    Autorzy:
    Kiwka, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431124.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    St. Bonaventure
    mysticism
    medieval philosophy
    God
    soul
    mind
    Św. Bonawentura
    mistycyzm
    filozofia średniowieczna
    Bóg
    dusza
    umysł
    Opis:
    One of the most popular mystical works of St. Bonaventure is the Itinerarium mentis in Deum, which is a guide to discovering the presence of God in the process of spiritual life. St. Bonaventure situated his considerations in the precise context of a Christian understanding of reality. His concept of a spiritual return to God was placed in the metaphysical triad emanatio-exemplatio-reductio and as such has become the key to understanding the history of the world and humanity. This article aims to explain the principal conditions and main stages of the mystic way, which according to St. Bonaventure leads the mind through meditation to the gradual discovering of the presence of a hidden God. Guided by divine light and transcending the limits of nature, the human spirit traverses first through the external world (ad extra), then enters into its own self (ad intra) and finally crowns its efforts in the mystical ecstasy of the union with God (ad supra). The analysis carried out in this article illustrates the most essential characteristics of St. Bonaventure’s mysticism.
    Wśród traktatów mistycznych św. Bonawentury poczesne miejsce zajmuje Itinerarium mentis in Deum. Jego treść jest swego rodzaju instruktażem, opisującym różne sposoby odkrywania Boga na drodze duchowego rozwoju. Św. Bonawentura umieścił swoje rozważania w dość precyzyjnym kontekście chrześcijańskiego rozumienia rzeczywistości. Jego wizja powrotu do Boga wpisana została w metafizyczną triadę emanatio-exemplatio- -reductio i jako taka stała się kluczem do rozumienia dziejów świata i człowieka. Poczynione przy tej okazji rozróżnienia i precyzacje czerpią swoje uzasadnienie z bogatego instrumentarium filozoficznego. Celem niniejszego artykułu jest opisanie zasadniczych warunków oraz etapów mistycznej drogi, na której umysł człowieka poprzez medytację stopniowo odkrywa tajemniczą obecność Boga. Prowadzony Bożym światłem, przekraczając ograniczenia natury, duch ludzki przemierza swą drogę najpierw przez świat wobec siebie zewnętrzny (ad extra), by następnie zagłębić się w samym sobie (ad intra) i zwieńczyć swój trud w mistycznej ekstazie zjednoczenia (ad supra). W tej perspektywie przestawione zostały również zasadnicze cechy mistyki Bonawenturiańskiej.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 2; 77-121
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag na temat ekstazy Plotyna – wokół interpretacji Enn. IV 8[6],1,1-11
    Some Remarks on the Ecstasy of Plotinus – the Interpretation of Enneads IV 8[6],1,1–11
    Autorzy:
    Szymańska-Kuta, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640892.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Plotinus
    Neoplatonism
    mysticism
    religious experience
    ecstasy
    rationalism
    irrationalism
    Plotyn
    neoplatonizm
    Mistycyzm
    Doświadczenie religijne
    Ekstaza
    racjonalizm
    irracjonalizm
    Opis:
    The starting point of the article is a critical analysis of the possible interpretations of the famous excerpt of Enn. IV 8[6],1,1–11, on the basis of which the image of the ecstasy of Plotinus as a momentary rapture, which Plotinus apparently experienced a certain number of times in his life, was formed. In the next part of the article this analysis becomes a pretext for considering, on the one hand, the elements which show the closely philosophical, rational character of the Plotinian system, yet on the other hand the irrational elements appearing in the text of Enneads. The author also tackles the problem of the continuity of the irrational component of Neoplatonic tradition. In this way she tries to answer the question whether Postplotinian Neoplatonism – sinking to irrationalist positions – broke with the rationalist premises of the philosophy of Plotinus, or, on the contrary, has its basis in certain philosophical assumptions which develop Plotinus’ views.
    Źródło:
    Studia Religiologica; 2011, 44; 95-107
    0137-2432
    2084-4077
    Pojawia się w:
    Studia Religiologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura i mistyka. Przyczynek do badań nad wyobraźnią poetycką Juliusza Słowackiego
    Autorzy:
    Matejek, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/608005.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    : Juliusz Słowacki, genesic philosophy, symbol, mysticism, imagination
    Juliusz Słowacki
    filozofia genezyjska
    symbol
    mistycyzm
    wyobraźnia
    kryzys kultury
    Opis:
    The topic of the article is the poetical reaction of Juliusz Słowacki to the crisis of culture in the early 40s of the 19th century. Epiphanic awareness of the theological dimension of the space has beenconfronted with conviction about the disintegration of language, which has lost the ability to give the appearance of reality. Słowacki expressed confidence that the source of his mystical vision of the universe is ideal perception. Therefore, description of the mystical worldview requires the new concept art, the project of original model of the poetic language with the symbolic imagination in the foreground. Interpretation of the “Genesis” philosophy cannot be based on human experience – cannot be expressed in adequate and direct performances. In the discussed issue, discursive language is not suitable, because of the loosening of categories traditionally used to describe reality. Thus, Słowacki was forced to use ambiguous signs, which would allow one to understand the sense of revelation.
    Sednem rozważań jest poetycka reakcja Juliusza Słowackiego na stan wyczerpania kultury, którego poeta doświadczył na początku lat 40. XIX wieku. Uzyskana na drodze epifanii świadomość teleologicznego wymiaru kosmosu została zestawiona z dominującym wówczas przekonaniem o rozpadzie języka – Logos stracił zdolność dawania pozorów rzeczywistości. Słowacki wyraził pewność, że sposób, w jaki odczuł utajoną dotychczas wizję uniwersum, utożsamia percepcję idealną. Deskrypcja mistycznego światopoglądu wymagała zatem stworzenia koncepcji sztuki, która zmieni pisarstwo w posłannictwo, a świat „glansowanych rękawiczek” zastąpi ideą nowej wiary. Ramy tego ambitnego projektu wyznacza oryginalny model języka, którego kołem zamachowym jest wyobraźnia symboliczna. Wykładnia filozofii genezyjskiej nie może podlegać ludzkiemu doświadczeniu – nie daje się wyrazić w przedstawieniach adekwatnych i bezpośrednich. Język dyskursywny nie spełnia w tym przypadku zadania poznawczego ze względu na rozchwianie kategorii tradycyjnie używanych do opisu rzeczywistości. Słowacki był zmuszony więc odwołać się do znaków, które przez swoją niejednoznaczność oddadzą migotliwy, przepełniony sprzecznościami sens objawienia.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2017, 35, 1
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Janusza Stanisława Pasierba mistyczne inspiracje wizji człowieka
    A vision of man according to Janusz Stanislaw Pasierb and its mystical inspirations
    Autorzy:
    Koprowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/430956.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    God
    man
    mankind
    world
    mysticism
    anthropology
    love
    eschatology
    Bóg
    człowiek
    ludzkość
    świat
    mistycyzm
    antropologia
    miłość
    eschatologia
    Opis:
    The article presents some reflections and thoughts of a contemporary Polish theologian, art historian and poet, Janusz Stanislaw Pasierb (1929−1993), concerning the Man-God relationship. In the pages of his masterpieces, especially those poetic, the author records the history of meetings between God and human beings; the history of departures, returns, visitations, sudden revelations, and indeed meditative concentration. It can all be perceived – and so it has been done – in the categories of mystique, which features mankind’s “breaking through” into the light of God’s presence. According to the intellectual and priest from Pelplin, a human being, as well as the world and reality – at least to some degree – seem to be rooted in a mystical experience, discovered to be the sanctified space of a potential contact with the transcendental Creator.
    W artykule przedstawiono refleksje i spostrzeżenia współczesnego polskiego teologa, historyka sztuki i poety Janusza Stanisława Pasierba (1929−1993) na temat relacji Bóg – człowiek. Rejestrowaną przez niego na kartach swoich dzieł, zwłaszcza poetyckich, historię spotkań Boga z jednostką ludzką, odejść, powrotów, nawiedzeń, nagłych rewelacji i iście medytacyjnych skupień, można postrzegać w kategoriach mistyki, eksponującej „przedzieranie się” człowieka ku światłu Bożej obecności. W myśli pelplińskiego kapłana-intelektualisty człowiek, a także – przynajmniej w pewnym stopniu – świat, rzeczywistość zdają się być zakorzenione w doświadczeniu mistycznym, odkryte jako uświęcona przestrzeń potencjalnego kontaktu z transcendentnym Stwórcą.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 1; 17-54
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja Jedynego Boga w islamie
    The Concept of One God in Islam
    Autorzy:
    Modras, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807417.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-02
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bóg
    islam
    monoteizm
    politeizm
    transcendencja
    immanencja
    mistycyzm
    miłość
    God
    Islam
    monotheism
    polytheism
    transcendence
    immanence
    mysticism
    love
    Opis:
    The Islamic dogma of the One and Unique God introduces the concept of a transcendent God, the true being, the absolute Lord of the worlds to whom everything will return at the Last Day. The denial of this truth and associating with Him partners is idolatry, and it is an unpardonable sin. Such a concept of God guarantees the unity of the material and spiritual world. Man, discovering the Law of Unity, acquires a knowledge of the one God and consciously submits to His will according the innate Religion of Islam. God who is Almighty, Hidden, and full of wisdom (transcendence) is close to His creation and reveals himself through His “remnant” (immanence), which are the “Excellent Names of God”. The man answers to His presence with the love that he feels in mystical experience. In this way, the mystic frees himself from the world of multiplicity in order to be annihilated in Unity. Everyday life of a Muslim is the praise of the One God for His transcendence, thanksgiving for His immanence and mercy, and worship for His greatness.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2012, 3; 83-107
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    TRZY AKTY JEDNEJ TRAGEDII – TRZY TRAGEDIE W JEDNYM AKCIE Tragedia w dziełach Arystotelesa, Friedricha Nietzschego i Juliusza Słowackiego
    THREE ACTS OF ONE TRAGEDY – THREE TRAGEDIES IN ONE ACT TRAGEDY IN THE WORKS OF ARISTOTLE, FRIEDRICH NIETZSCHE AND JULIUSZ SŁOWACKI
    Autorzy:
    Krystek, Jędrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/566578.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    historia literatury
    filozofia
    tragedia
    mistycyzm
    historia idei
    history of literature
    philosophy
    tragedy
    mysticism
    history of ideas
    Opis:
    Under this article juxtaposed three projects of the tragic work: by Aristotle, Nietzsche and (though not expressed in any theoretical text, but abstracted from his works) Juliusz Słowacki. In the course of deduction was included a number of questions, which can be reduced to two most important: question about what tragedy is and question about the nature of tragedy. In the article i set out to find the common features of the proposed proposals and offered my own meta-tragic discourse, which could open horizons for further research on misticism of Juliusz Słowacki and his compounds with „mystical tragedy” – as a series of transformations and reevaluations, occurring in the subject, but presence in dramas and poems.
    Źródło:
    Ars inter Culturas; 2017, 6; 267-286
    2083-1226
    Pojawia się w:
    Ars inter Culturas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narrative- and Space-Making in the City on the Example of Lublin
    Stworzyć miasto i jego przestrzenie w opowiadaniu – przypadek Lublina
    Autorzy:
    Hudzik, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013714.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    pamięć
    przestrzeń miejska
    Holocaust
    mistycyzm żydowski
    historia polsko-żydowska
    memory
    urban space
    Jewish mysticism
    Polish-Jewish history
    Opis:
    This paper discusses the literary, artistic, scientific, and educational narratives that are (re)created to facilitate the city’s recovery of memory in the wake of the Holocaust.This is the case with Lublin.The story of the complete destruction of its Jewish quarter in the Second World War is a tragically familiar one in Central Europe, even though it had been silenced and forgotten for decades during the communist period. I would like to analyze an essayistic project that searches for a new language about a place left empty. How could one fill the void by making it mean something to new people, becoming their own narrative, and preserving the presence of the city’s former inhabitants? How is it possible to create a new mythology of a place? I assume that such questions must have been the starting point for essays on Lublin byWładysław Panas (1947–2005), related to the commemoration in the context of urban space. My text comes in four parts. I begin with general information and historical background, as well as an introduction to the analysis of Panas’s essay Oko Cadyka (The Eye of the Tzaddik) − the main subject of my paper − which exemplifies the reflection on the creation of narrative and urban space in contemporary humanities. In the second part, I focus on and contextualize the relationship between text and city that the essay postulates. The third part deals with theoretical approaches to interpretation. The fourth part underlines the scientific and critical aspects of Panas’s text, which questions the language of science − the humanities, historiography, and theory in general. I end with a look at some artistic projects inspired by his images.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2019, 9(12) cz.1; 81-95
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyk i działacz religijny w ujęciu ks. Aleksandra Usowicza
    Mystic and religious activist in the view of Aleksander Usowicz CM
    Autorzy:
    Pawlikowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/452391.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    mistycyzm
    aktywność
    życie religijne
    filozoficzna psychologia
    tomizm
    Aleksander Usowicz CM
    mysticism
    activity
    religious life
    philosophical psychology
    thomism
    Opis:
    One of the most important issues raised in the work of Aleksander Usowicz CM (1912–2002) is a question of the relation¬ship between mysticism and action in re¬ligious life. The conclusions he has reached are interesting even today. They can be collected in the following 4 or 5 points. 1. Against to the opinion of many psy¬chologists, mysticism and religious ac¬tivity, which is typical for prophets, are not so much opposed between each oth¬er. One and the same man can experi¬ence typical mystical experiences and display prophetic activity at the same time. This is proved by historical exam¬ples. So, there are both mystics and prophets, but being a mystic and being a prophet – an activist does not have to be mutually exclusive in individual cases. 2. The characteristic feature of mys¬tics is experiencing ecstatic states, and in some cases, authentic stigmata. The ec¬static state is something that appears at the highest stage of proper mystical ex-periences, in the contemplation of the divine nature, when the soul rises above the sensual level. Both the contempla¬tion as well as the ecstasy accompanying or following it, they are purely mental and therefore spiritual. In itself, the ec¬stasy is a moment of happiness, but a way out of ecstatic states is painful, due to the loss of happiness and a specific “return to body”. The reason of this pain is that the body needs time to get out of the numbness and temporary disappearance of natural functions. States of this kind are authentic, just as stigmatization under the influence of divine action. However, in the latter case, Fr. A. Usowicz spoke more moderately. He admitted cases of signs that were not artificially wounded, which resemble stigmata, but may have a natural origin. 3. Contrary to some contemporary conceptions, searching for the patholog¬ical origin of mystical experiences is a mis¬take. Just as H. Bergson, Fr. A. Usow¬icz indicated that the famous mystics showed the ability to act and to cope in different circumstances, an accurate as¬sessment of their own abilities and com¬mon sense. He claimed, the appearance of elements deviating from the general standards results from the extraordinary intensity of the psychic energy of the mystics. He recognized them as justified in specific circumstances. He claimed that the integration of all mental activi¬ties into the mystic’s religious life was evidence of one’s mental health. 4. Similarly, the question of asceticism must be interpreted, because asceticism is a specific set of psychophysical exer¬cises for the development of religious spirituality. It is not true that authentic asceticism results in withdrawal from an activity or in a simplistic and inadequate image of reality. In response to this type of position, Cracovian Thomist formu¬lated criteria for healthy asceticism: (a) the assignment of the activity to the ob¬ject; (b) the synthesis of efforts on one primary goal; (c) the creative evolution resulting in enrichment and strengthen¬ing of the human spirit. 5. Complementing these proposals is the thesis that religious phenomena can not be explained without going beyond the psychological considerations. It is im¬possible to finally explain the existence of various manifestations of religions without referring them to God – the Transcendent Being. Recognition of the existence of God as initiating the reli¬gious life of man is a condition for dis-cerning the differences between natural and supernatural phenomena on the ba¬sis of empirically discernable features. The consequence of the rejection of this thesis is to reduce the genesis of all man¬ifestations of religious life to natural fac¬tors. This excludes a priori attempt to find the differences between the natural and the supernatural element. Although the thesis of the existence of God does not belong to psychology, it is important in the psychological interpretation of mysticism.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2017, 6; 167-188
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontemplacja Boga u św. Augustyna w perspektywie ewolucji jego filozofii
    Contemplation of god in st. Augustine in the perspective of the evolution of his philosophy
    Autorzy:
    Stróżyński, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048252.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Augustyn
    Plotyn
    kontemplacja
    mistycyzm
    ćwiczenia duchowe
    ancient mystery cults
    mithraism
    mithra
    greek and roman religions
    mystic experience
    Opis:
    The article is a brief survey of the view of Augustine on the contemplation of God from the point of view of the evolution of his thought, since the early period, when it was dominated by Plotinus and his Neoplatonism, until the mature phase, when the emphasis on the Scripture became much more signifi cant. Augustine’s mysticism seems to be a synthesis of a more metaphysical, Neoplatonic experience of God as the ground of being with a relational, love mysticism, based on the experience of God as “Thou”. Even though the relational dimension is present in Augustine’s mysticism from the very beginning it becomes much more important in his later works.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2017, 14; 87-105
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Marian Dygo, Mulier fortis. Studia nad „Prologiem” w „Vita Dorotheae Montoviensis” Jana z Kwidzyna, Wydawnictwo DiG: Warszawa 2023, ss. 284
    Marian Dygo, Mulier fortis. Studies on the „Prologue” in the „Vita Dorotheae Montoviensis” by Johannes Marienwerder, Wydawnictwo DiG: Warszawa 2023, pp. 284
    Autorzy:
    Karczewski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050911.pdf
    Data publikacji:
    2023-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Dorota z Mątów
    Jan z Kwidzyna
    mistycyzm
    średniowiecze
    devotio moderna
    Dorothy of Montau
    Johannes Marienwerder
    mysticism
    medieval
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2023, 24; 465-466
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mysticism and Early Analytic Philosophy
    Autorzy:
    Dobrzeniecki, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007504.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-27
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Bertrand Russell
    wczesna filozofia analityczna
    mistycyzm filozoficzny
    atomizm logiczny
    early analytic philosophy
    philosophical mysticism
    logical atomism
    Opis:
    Early analytic philosophy is known for its logical rigor that seems to leave no place for non-rational sources of knowledge such as mystical experiences. The following paper shows on the example of Bertrand Russell and Ludwig Wittgenstein that despite of this early analytic philosophy was interested in mysticism and it also shows the roots of this interest. For Russell an application of logical methods to solving philosophical puzzled was an expression of a more fundamental striving – to know the world as it is, sub specie aeternitatis – which is mystical in nature. In turn early Wittgenstein’s philosophy sets the limits of meaningful propositions and provides the distinction between what can be said and what can only be shown and what manifests itself in the world. The latter belongs to the realm of the mystical.
    Źródło:
    Warszawskie Studia Teologiczne; 2021, 34, 1; 109-126
    0209-3782
    2719-7530
    Pojawia się w:
    Warszawskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Juan Larrea i Nowy Świat: między filozofią a mistycyzmem
    Autorzy:
    Andersen, Katrine Helene
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647227.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Juan Larrea
    mysticism
    philosophy
    the “New World”
    diary
    mística
    filosofía
    “Nuevo Mundo”
    diario
    mistycyzm
    filozofia
    „Nowy Świat”
    dziennik
    Opis:
    The aim of the present study is to analyse the mystic traits of the experiences J. Larrea had in Peru and Mexico based on his testimonies in Orbe and Diario del Nuevo Mundo. It compares these experiences to W. James’ definition of a mystic experience, and it analyses their evolution and fulfilment in order to explore the relationship between the personal and the absolute in Larrea’s philosophical project. On this basis, the article argues that through mysticism, Larrea abandons the individual “I” as a thinking subject and that the foundation to a methodology of Larrea’s metaphysical thinking is laid out in Orbe and Diario del Nuevo Mundo.
    El objetivo del presente estudio es analizar los rasgos místicos de las experiencias vividas en Perú y México tal y como J. Larrea deja constancia de ellas en Orbe y Diario del Nuevo Mundo. Se comparan las experiencias de Larrea con la definición de la experiencia mística de W. James y se analizan la evolución y consumación de las mismas con el fin de demostrar la relación entre lo personal y lo absoluto en el pensamiento de Larrea. El estudio demuestra que mediante la mística, Larrea llega a abandonar el yo individual como sujeto de su pensamiento. De esta manera, Orbe y Diario del Nuevo Mundo vienen a ser la fundación de una metodología para la elaboración del pensamiento metafísico del autor.
    Celem niniejszego opracowania była analiza mistycznych cech doświadczeń J. Larrei w Peru i Meksyku, opisanych w Orbe i Diario del Nuevo Mundo. Zostały one porównane z definicją mistycznego doświadczenia W. Jamesa. Przeprowadzono analizę ich rozwoju i realizacji w celu zbadania relacji między tym, co osobiste i absolutne w filozoficznym projekcie Larrei. Na tej podstawie wskazano, że poprzez mistycyzm Larrea porzuca indywidualne „ja” jako podmiot myślący oraz że podstawą metodologii jego metafizycznego myślenia są Orbe i Diario del Nuevo Mundo.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2018, 43, 2
    2300-7540
    0137-2025
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistycyzm ewangelikalny – źródła, podstawy, przejawy
    The evangelical mysticism – sources, fundamentals, manifestations
    Autorzy:
    Sawa, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956520.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    a mysticism
    a pentecostal spirituality
    an evangelical spirituality
    manifestations of mysticism
    mistycyzm
    duchowość zielonoświątkowa
    duchowość ewangelikalna
    przejawy mistycyzmu
    Opis:
    Mysticism is Christian experience, catholic, orthodox but also pentecostal and evangelical too. The Reformation emphasized the role of the deep knowledge of God. It showed the initiative of God’s love to people and taking this gift through faith, which is necessary to the salvation and the experience of God. Martin Luther talked about the real presence of Christ, it is strongly expressed in the declaration of St. Paul: yet I am alive; yet it is no longer I, but Christ living in me. It calls for a personal experience (a coherence of a objective true and personal experience of a prayer and a mysticism). On the way to the evangelical experience you need to indicate the german pietism or the movement of the puritans who were in the Church of England (Anglican Church) and the service of protestant preachers and theologians, even as Jonathan Edwards, George Whitefi eld, Friedrich Daniel Schleiermacher. However, The direct source of evangelical mysticism you need to look for in the teaching of John Wesley who emphasized the need of personal experience of God and the assurance of salvation obtained by the grace of God. The special signifi cance had the doctrine about so-called second blessing. After the justifi cation, on the way of spiritual development, comes by giving the gift of the Holy Spirit as the experience of love of God, which is the basis of new life. For evangelical and pentecostal spirituality the starting point is the new birth (the deep inner experience of the spousal relationship with Jesus Christ, what often is associated with his feelings and the intimacy. It is often manifested in visions, dreams or prophetic words. In the pentecostal spirituality you can indicate specific manifestations of mysticism: ecstatic conditions; various emotional conditions; the consciousness of the approach to the Revelation; psychosomatic symptoms; the total transformation – the experience of God leads to a new way of life in all dimensions. The practice of spiritual gifts (glossolalia, the word of wisdom, the word of knowledge, prophesying, resting in the Spirit). It is also important that the evangelical mysticism has most of all the community character and it is expressed in the following practices: prayer of praise, a new christian music (Praise&Worship), an inspired singing, a prophetic worship (International House of Prayer in Kansas City).
    Źródło:
    Studia Teologii Dogmatycznej; 2017, 3; 156-176
    2449-7452
    Pojawia się w:
    Studia Teologii Dogmatycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kto napisał Zwierzciadło człowieka krześcijańskiego? O pierwszych jezuickich tłumaczach pism Ludwika z Granady
    Who Wrote The Mirror of a Christian Man? On the First Jesuit Translators of Louis of Granada’s Writings
    Autorzy:
    Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31021141.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Louis of Granada
    Polish translation
    Jesuits
    Stanisław Warszewicki
    Szymon Wysocki
    mysticism
    Ludwik z Granady
    przekład polski
    jezuici
    mistycyzm
    Opis:
    Artykuł, czyniąc punktem wyjścia problem atrybucji dzieła Zwierzciadło człowieka krześcijańskiego (1567), które od czasów publikacji bibliografii Estreichera uważano za sporządzony przez Stanisława Warszewickiego SJ przekład fragmentu Libro de la oración y meditación Ludwika z Granady, wskazuje Szymona Wysockiego SJ jako właściwego tłumacza oraz przy tej okazji przedstawia dwa inne, nieznane dotychczas, przełożone przez niego teksty hiszpańskiego dominikanina. Twórczość Wysockiego, będącego najpłodniejszym tłumaczem jezuickim we wczesnonowożytnej Europie, pozostaje do tej pory niezbadana. Zarówno jego przekłady pism Ludwika z Granady, jak też kolejne translacje są wszakże interesującym pryzmatem, pozwalającym analizować tajemnice duchowości pierwszej generacji jezuitów polskich oraz ich sposoby konfrontowania się ze „zwrotem antymistycznym” w Towarzystwie Jezusowym za generalatu Ewerarda Mercuriana i później.
    The article, taking as its starting point the problem of the attribution of the work Zwierzciadło człowieka krześcijańskiego [The Mirror of a Christian Man] (1567), which since the publication of Estreicher’s bibliography was believed to be a translation by Jesuit Stanisław Warszewicki of a fragment of the Libro de la oración y meditación of Louis of Granada, identifies another Jesuit, Szymon Wysocki, as the actual author, and on this occasion presents his two other hitherto unknown translations of the Spanish Dominican’s writings. The work of Wysocki, the most prolific Jesuit translator in early modern Europe, remains unstudied. After all, his translations of the writings of Louis of Granada, as well as his subsequent translations, provide an interesting prism for analysing the mysteries of the spirituality of the first generation of Polish Jesuits and their ways of confronting the “anti-mystical turn” in the Society of Jesus during the generalate of Everard Mercurian and later.
    Źródło:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 105-127
    0029-8514
    Pojawia się w:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza ekstazy mistycznej w prologu dzieła Parmenidesa
    Genesis of the mystical ecstasy in the prologue of the Parmenides’ poem
    Autorzy:
    Mrówka, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048312.pdf
    Data publikacji:
    2016-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Parmenides
    poem
    prologue
    mysticism
    ecstasy
    metaphysics
    night
    day
    knowledge ignorance
    Permenides
    poemat
    prolog
    mistycyzm
    ekstaza
    matefizyka
    noc
    dzień
    niewiedza
    Opis:
    The preserved fragments of the Parmenides’ work is one of the oldest testimonies of the mystical experience in philosophy. Mystique meets here with metaphysics. The poem’s prologue is a transcript of the mystic passage of a young man to the goddess who symbolizes the truth of being. By knowing the goddess and her message, young man learns the nature of being. The ecstatic experience opens him on the metaphysical dimension of reality. The sources of the Parmenides’ mysticism are following: the pythagorean philosophy, orphism, shamanism and the cult of Apollo at Delphi.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2016, 13; 54-63
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Imago repraesentationis creata». Liberté et union avec l’Absolu: mystique spéculative et réflexion sur l’accès à Dieu chez Nicolas de Cues
    “Imago repraesentationis creata.” Freedom and Union with the Absolute: Speculative Mysticism and Thinking about Access to God in Nicolas of Cusa
    „Imago repraesentationis creata. Wolność i zjednoczenie z Absolutem: Spekulacyjny mistycyzm i refleksja o dostępie do Boga u Mikołaja z Kuzy
    Autorzy:
    Soto-Bruna, María-Jesús
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488344.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    imago
    mistycyzm
    wolność
    reprezentacja
    imitacja
    Bóg
    mysticisme
    la liberté
    la représentation
    l'imitation
    Dieu
    mysticism
    freedom
    representation
    imitation
    God
    Opis:
    Autorka artykułu podejmuje temat mistyki spekulacyjnej dotyczącej tego, czy istoty ludzkie mogą osiągnąć pełną jedność z zasadą bytu w kontekście koncepcji imago repraesentationis Mikołaja z Kuzy. U Mikołaja z Kuzy to pytanie pojawia się w kontekście zachowania wolności człowieka, jako imago imitarionis creata, dzięki unii personalnej z Absolutem.
    Dans cet article l’auteur traite un theme de la spéculation mystique qui concerne la question de savoir si l’être humain peut atteindre une union complete avec l'origine ou principe de l'’être dans le contexte de la notion repraesentationis imago de Nicolas de Cues. Chez Nicolas de Cues cette question se pose en termes de déroulement de la liberté de l’être humain, comme imago imitationis creata, à travers cette union personnelle avec l’Absolu.
    In this article the author deals with a theme of mystical speculation that regards the question of whether the human being can reach a complete union with the origin or principle of being within the context of Nicholas of Cusa's notion of imago repraesentationis. In Nicholas of Cusa, this question is posed in terms of the unfolding of the human beings freedom, as imago imitationis creata, through that personal union with the Absolute.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 2; 125-143
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Motyw tronu-rydwanu Bożego w pismach z Qumran i początki mistyki merkabah
    Autorzy:
    Parchem, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1830453.pdf
    Data publikacji:
    2018-10-20
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    throne-chariot of God
    Qumran
    merkābāh
    mysticism
    hêkālôt literature
    tron-rydwan Boży
    mistycyzm
    literatura na temat pałaców niebiańskich (hêkālôt)
    Opis:
    Obraz tronu Bożego o kształcie rydwanu (merkābāh) z wizji Ezechiela (Ez 1,4-28; 10; zob. też 1 Krl 22,19; Iz 6,1-4) stanowił główny przedmiot rozważań w mistyce żydowskiej, której pierwsze elementy pojawiają się w pismach apokaliptycznych (zob. Dn 7,9-10; 1 Hen 14,18-23; ApAbr 18; Ap 4). Nurt mistycznej interpretacji tronu-rydwanu Bożego określany jako maʻăśēh merkābāh, „dzieło tronu-rydwanu” (zob. Miszna, Chagigah, 2,1) rozwinął się w pierwszych wiekach po narodzeniu Chrystusa i w okresie średniowiecza (zob. 3 Hen, pisma na temat pałaców niebiańskich). Odkrycie zwojów na Pustyni Judzkiej nad Morzem Martwym wskazuje, że mistyczne spekulacje na temat tronu-rydwanu Bożego były podejmowane w pewnych kręgach żydowskich już w czasach przedchrześcijańskich i są swoistego rodzaju pomostem między pierwszymi wzmiankami o nich (zob. 1 Krn 28,18; Syr 49,8) a początkiem pełnego ich rozwoju (II-III w. po Chr.). W niniejszym artykule zostanie przeprowadzona analiza tekstów qumrańskich będących świadectwem mistyki, w których pojawia się termin merkābāh, mianowicie Pseudo-Ezechiel(4Q385 frag. 6) oraz Pieśni ofiary szabatowej(4Q405 frag. 20, kol. 2 + frag. 21-22).
    The theme of the divine throne shaped as a chariot (merkābāh), as it appears in the Ezekiel’s vision (Ezek 1:4-28; 10; see also 1 Kgs 22:19; Isa 6:1-4), was the main topic within the Jewish mysticism and its first elements appear in the apocalyptic writings (see Dan 7:9-10; 1 En. 14:18-23; Apoc. Abr. 18; Rev 4). The mystical interpretation current of the divine throne-chariot referred to as maʻăśēh merkābāh – “the work of throne-chariot” (Mishnah, Hag. 2:1) developed in the time directly posterior to Jesus’ birth and in the Middle Ages (see 3 Enoch, writings on the heavenly palaces). The discovery of the Dead Sea scrolls in the Judean Desert proves that mystical speculations were undertaken in some Jewish circles as early as in the pre-Christian times and that they form a kind of a bridge between their first occurrences (see 1 Chr 28:18; Sir 49:8) and the beginning of their full expansion (1-2 cent. AD). This essay explores and discusses the Qumran texts that testify to the merkābā mysticism, namely, Pseudo-Ezekiel (4Q385 frg. 6) and The Songs of the Sabbath Sacrifice (4Q405 frg. 20, col. 2 + frgs. 21-22). 
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2018, 52; 282-302
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Ethics of Albert Schweitzer as an Inspiration for Global Ethics
    Etyka Alberta Schweitzera jako inspiracja dla etyki globalnej
    Autorzy:
    Globokar, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595414.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    szacunek wobec życia
    mistycyzm etyczny
    odpowiedzialność
    dialog międzykulturowy
    etyka uniwersalna
    Reverence for life
    ethical mysticism
    responsibility
    intercultural dialogue
    universal ethics
    Opis:
    Albert Schweitzer (1875–1965) był fascynującą osobowością, wielowartościową ikoną, najczęściej znaną jako doktor w dziewiczym buszu w Afryce. Tam opracował etykę nieograniczonej odpowiedzialności wobec wszystkich istot żywych jako projekt mający na celu odnowę dekadenckiej cywilizacji. Schweitzer aż do śmierci walczył na rzecz wypracowania światopoglądu szacunku dla życia, który dotyczy wszystkich religii i kultur. Jego etyka powinna być uniwersalną prawdą dla wszystkich ludzi, bez względu na czas, miejsce, albo tło kulturowe. Niniejszy artykuł w sposób krytyczny przedstawia światopogląd szacunku do życia Alberta Schweitzera. Autor podkreśla, że Schweitzer nie był wystarczająco świadomy, iż jego filozofia była uwarunkowana kulturowo, religijnie, historycznie, a także personalnie (biograficznie), gdyż nie jest możliwe, aby wyjść poza swój kontekst historyczny i kulturowy. Schweitzer ograniczył swoją refleksję etyczną do sfery indywidualnej i nie dopuszczał żadnego rankingu wśród istot żywych na płaszczyźnie teoretycznej. Pomimo uwag krytycznych refleksja o bezpośrednim doświadczeniu kondycji ludzkiej może być dobrym punktem wyjścia dla zrozumienia podzielanej przez wszystkich ludzi wspólnej moralności. Autor artykułu jest przekonany, że myśl etyczna Schweitzera i postrzeganie jej jako wzór może współcześnie inspirować badania na temat etyki globalnej.
    Albert Schweitzer (1875–1965) was a fascinating person, a multivalent icon, mostly known as a doctor in the primeval forest of Africa. There he elaborated the ethics of boundless responsibility towards all living beings as a treatment for the restoration of a decadent civilization. Until his death, Schweitzer was struggling to elaborate a worldview of reverence for life that would be embraced by all religions and cultures. His ethics should be universally true for all people, regardless of time, place, or cultural background. In this article we present his worldview of reverence of life in a critical way. It will be emphasized that Schweitzer was not aware enough that his philosophy was culturally, religiously, historically, and also personally (biographically) conditioned, since it is impossible for anybody to step out of his or her historical and cultural backgrounds. He limited his ethical reflection to the individual sphere and did not allow for any ranking among living beings on a theoretical level. Despite these critical observations, reflection of the immediate experience of the human condition could be in our opinion a good starting point to understand the shared common morality of all humans. We are convinced that his ethical thoughts and seeing him as a role model can stimulate the search for global ethics today.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2020, 40, 1; 55-71
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    RUSSIAN, JEWISH OR HUMAN? JEWISH MYSTICAL THOUGHT IN THE POETRY OF BULAT SHALVOVICH OKUDZHAVA
    ROSYJSKIE, ŻYDOWSKIE CZY LUDZKIE? ŻYDOWSKA MYŚL MISTYCZNA W POEZJI BUŁATA SZAŁWOWICZA OKUDŻAWY
    Autorzy:
    Kornacka-Sareło, Katarzyna Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911612.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-28
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Bulat Shalvovich Okudzhava
    Jewish mysticism
    Jewish philosophy of dialogue
    poetry
    imagology
    Bułat Okudżawa
    poezja
    imagologia
    mistycyzm żydowski
    żydowska filozofia dialogu
    Opis:
    While looking at the literary output of Bulat Shalvovich Okudzhava from the perspective of imagology, one can see that the image of “the Other” in the poems of the Russian bard was created, paradoxically, just by this “Other”, and it was not constructed by the images (imagines) intrinsically present in the consciousness of the ethnocentric “Self” or “The Same”. In other words, in the case of Okudzhava’s poetry, the image of “the Other” stands on the basis of some ideas of Jewish mystics and the ones of Jewish philosophers of dialogue (Martin Buber, Franz Rosenzweig and Emmanuel Lévinas). Therefore, the aim of this article was to present the motifs stemming from Jewish mysticism in the poems-songs by Okudzhava which, as it seems, influenced theological, anthropological and ethical views of the bard. The distinctive feature of Okudzhava’s philosophical approach is perceiving every person, regardless of their ethnic or cultural origin, as a being responsible for themselves in the process of constituting themselves in their humanity. The same person is also responsible for other people, for the world of nature, and even for an impersonal and non-anthropomorphic godhead who does not intervene in human affairs. Therefore, Okudzhava – similarly to Jewish mystics – regards the human being as a co-creator of reality, obliged to perform ethically positive acts and respect an old Kabbalistic postulate tikkun ha-olam - “to mend the world”.
    Spoglądając na literacki dorobek Bułata Szałwowicza Okudżawy z perspektywy imagologii, można dostrzec, że wizerunek Innego w poezji rosyjskiego barda został ukształtowany – paradoksalnie – właśnie przez Innego, nie zaś przez obrazy (imagines) utrwalone w kulturowej świadomości etnicznie Tożsamego. Innymi słowy – w przypadku Okudżawy – stworzony przez poetę portret Innego powstał dzięki pewnym ideom żydowskich mistyków oraz doktrynie żydowskich filozofów dialogu (Martina Bubera, Franza Rosenzweiga, Emmanuela Lévinasa). Tak więc celem autorki artykułu było ukazanie w pieśniach Okudżawy motywów pochodzących z żydowskiej myśli mistycznej, która, jak się wydaje, wywarła znaczący wpływ na teologiczne, antropologiczne i etyczne poglądy rosyjskiego barda. Charakterystyczne dla nich jest postrzeganie każdego człowieka – niezależnie od jego etnicznego pochodzenia – jako bytu odpowiedzialnego za siebie samego w procesie konstytuowania się w swoim człowieczeństwie oraz definiowania własnej podmiotowości. Ten sam człowiek, na co wskazuje interpretacja utworów rosyjskiego poety, powinien być również odpowiedzialny za innych ludzi, świat natury, a nawet za nieosobowe i nieantropomorficzne bóstwo: obojętne wobec ziemskiego dominium. Okudżawa – podobnie jak żydowscy mistycy i żydowscy filozofowie dialogu – postrzega zatem człowieka jako współtwórcę rzeczywistości, zobligowanego do realizacji aktów pozytywnych w porządku etycznym, podejmowanych w celu „naprawy świata”, określanej przez kabalistów jako tikkun ha-olam.
    Źródło:
    Porównania; 2017, 21, 2
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porwanie do „trzeciego nieba”. Tomasz z Akwinu o doświadczeniu mistycznym
    Rapture to the «third heaven». Thomas Aquinas on mystical experience
    Autorzy:
    Sochoń, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048176.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Bóg
    kontemplacja
    mistycyzm
    doświadczenie religijne
    Tomasz z Akwinu
    poznanie per raptum
    contemplation
    mysticism
    religious experience
    cognition per raptum
    Thomas Aquinas
    Opis:
    The author of the present paper tackles the questions related to mystical experience in St. Thomas’ Aquinas writings. He demonstrates that according to the medieval thinker, assuming the belief of impossibility of experiencing vision of the divine essence in this life, mystical experience of Moses and St. Paul (raptus) should be considered as temporary and transient, that only happens once. Such experience transcendshuman natural powers since it is God who takes the initiative in rapture. It also remains passive in itself as it occupies only human intellect which is the one to see the divine essence, while the body remains in dormant state. What is more, this experience is limited because someone who experiences rupture is unable to communicate accurately what exactly had happened to him. Therefore, mystical experience in this life was not of primary importance for St. Thomas. He was more attracted by the direct visual perception of God promised in the Holy Scripture, its implication being that in the supernatural domain the eternal act of knowing God and communion with Him persists. During the visio the object of cognition is more active than its subject. By the infusion of divine light (lumen gloriae) human cognitive abilities are intensifi ed until raptus becomes able to see the divine essence. Naturally, the bestowed grace of seeing God and its intensity depends on experienced intensity of love (caritas) and desire of receiving such grace. It results from the above that saints do not have the same knowledge of God and do not reach the same level of happiness. The chosen can reach it in accordance with their merits and God’s will. However, in the state of salvation the nature of human cognition will not change, since the same human being strives for happiness on earth and reaches it in heaven, realising at the same time his non-self-suffi ciency in reaching this state. This problem lies at the core of Thomas’ inquiry into visio beatifi cans.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2019, 16; 27-46
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trójca Przenajświętsza w życiu mistycznym św. Faustyny Kowalskiej
    Autorzy:
    Pierzchała, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371217.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-05
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    mistycyzm św. Faustyny Kowalskiej
    miłosierdzie Boga
    Trójca Przenajświętsza
    mysticism of Saint Faustyna Kowalska
    the mercy of God
    the Holy Trinity
    Opis:
    Artykuł omawia najważniejszą cechę mistycyzmu św. Faustyny Kowalskiej w wymiarze mistyki trynitarnej. Intencją autora jest zaproponowanie czytelnikowi czynnego uczestnictwa w przeżywaniu tajemnicy Trójcy Przenajświętszej w życiu zespolonym z Osobą Syna Bożego ujawniającą pierwszy i najważniejszy przymiot Boga – Jego miłosierdzie, w wymiarze Trójcy Miłosiernej. W piśmiennictwie mistyków tytuł Boga w Trójcy Jedynego pojawia się po raz pierwszy w Dzienniczku św. Faustyny Kowalskiej, w wielu nowatorskich sformułowaniach. Sformułowania opisywanej mistyczki obejmują opisy wizji Trójcy Przenajświętszej, jak i jej osobiste przemyślenia, najczęściej występujące nierozdzielnie, jako jeden splot mistycznej rzeczywistości.
    The article discusses the most important feature of the mysticism of St. Faustyna Kowalska in the context of the Trinitarian mysticism. The author’s intention is to propose to the reader an active participation in experiencing the mystery of the Holy Trinity in a life united with the person of the Son of God who has revealed the first and the most important attribute of God – His Mercy in the dimension of the Merciful Trinity. In mystical literature, the title of God as One in Trinity, appears for the first time in the Diary of St. Faustyna Kowalska, in many innovative wordings. The formulations of the mystic described, include descriptions of the vision of the Holy Trinity, as well as her personal thoughts, most often appearing inseparably, as a single conjunction of mystical reality.
    Źródło:
    Studia Bobolanum; 2019, 30, 2; 83-92
    1642-5650
    2720-1686
    Pojawia się w:
    Studia Bobolanum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KILKA UWAG NA TEMAT MŁODZIEŃCZEGO STOSUNKU ALEKSANDRA HERCENA DO CHRZEŚCIJAŃSTWA
    SEVERAL REMARKS ON ALEXANDER HERZEN’S VIEW ON CHRISTIANITY IN HIS YOUNG DAYS
    НЕСКОЛЬКО ЗАМЕЧАНИЙ ПО ПОВОДУ ЮНОШЕСКОГО ОТНОШЕНИЯ АЛЕКСАНДРА ГЕРЦЕНА К ХРИСТИАНСТВУ
    Autorzy:
    Kościołek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605181.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Герцен, христианство, мистицизм, Наталья Захарьина, Александр Витберг
    Hercen, chrześcijaństwo, mistycyzm, Natalia Zacharjina, Aleksander Witberg
    Herzen, christianity, mysticism, Natalia Zakharina, Alexander Witberg
    Opis:
    Статья является попыткой представить юношеские мистические опыты Александра Герцена на основе Былого и дум, а также писем невесте, Наталье Захарьиной. В детстве религиозность была той сферой воспитания мальчика, к которой относились поверхностно. В молодости у Герцена, в связи с любовью к Наталье Захарьиной и дружбой с архитектором Александром Витбергом, появились мистические настроения. Однако этот период быстро закончился. В зрелом возрасте писатель скептически, критически относился к христианству.  
    The article is an attempt to present Alexander Herzen’s youthful mystical experiences on the basis of My past and thoughts and letters to his fiancée, Natalya Zakharina. Religiousness was the element of the writer’s upbringing which was treated superficially in his childhood. In his youth Herzen went through a stage of mysticism. This state of mind was caused by his feelings towards his fiancée and his friendship with Alexander Witberg, an architect. The mystical period, however, did not last long. As a mature person the writer had a skeptical, critical approach to Christianity.
    Artykuł jest próbą przedstawienia młodzieńczych doświadczeń mistycznych Aleksandra Hercena na podstawie Rzeczy minionych i rozmyślań oraz listów do narzeczonej, Natalii Zacharjinej.  W dzieciństwie religijność była tym elementem wychowania pisarza, który potraktowany został powierzchownie. W młodości Hercen przeszedł przez etap mistycyzmu. Te nastroje spowodowane były uczuciem do narzeczonej oraz przyjaźnią z architektem Aleksandrem Witbergiem. Jednak okres mistyczny nie trwał długo. Jako człowiek dojrzały pisarz cechował się sceptycznym, krytycznym podejściem do chrześcijaństwa.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 172, 4
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie średniowiecznej filozofii w rozwoju nauk
    The importance of medieval philosophy in the development of science
    Autorzy:
    Sienkiewicz, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/469486.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    filozofia
    średniowiecze
    nauki
    prawda
    uniwersalizm
    mistycyzm
    synteza
    krytycyzm
    rozum
    wiara
    philosophy
    Middle Ages
    science
    truth
    universality
    mysticism
    synthesis
    criticism
    intellect
    faith
    Opis:
    Jednym z poważniejszych błędów, również współczesnych autorów, oceniających znaczenie średniowiecznej filozofii w rozwoju nauk, jest ich zapominanie o uwarunkowaniach tego okresu oraz właściwym temuż kontekście. Powodem tego jest opieranie się na ocenach pochodzących z innych epok, np. oświecenia, poza tym rzadkie, jeszcze do niedawna, sięganie do źródeł i posługiwanie się ich interpretacjami. Tymczasem średniowieczna filozofia przyczyniła się do zachowania wielu bardzo ważnych dzieł oraz tradycji starożytnej myśli, zarówno pogańskiej, jak i chrześcijańskiej. Umożliwiła niespotykaną dotąd syntezę dzięki uniwersalistycznemu, a więc szanującemu nie tylko rozum i wiarę podejściu do prawdy, ale również inne, zainteresowane nią zdobycze. To właśnie na gruncie średniowiecznej filozofii odróżniano od niej teologię jako zainteresowaną innym przedmiotem, co dawało początek wyodrębniania z niej innych nauk, zwłaszcza szczegółowych, tworzących odtąd nowe tradycje. Pierwszymi zatem uczonymi w tym sensie, jak i twórcami nauk szczegółowych, byli średniowieczni filozofowie.
    One of the major mistakes in assessing the significance of medieval philosophy for the development of science is omitting all the historical context in which philosophy and sciences evolved. Meanwhile, medieval philosophy has made a synthesis of faith and intellect. It also distinguished philosophy from theology which gave the beginning of new branches of science. For this reason, medieval philosophers should be considered also as scholars in the contemporary sense of the word.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2016, 23; 213-230
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    At the space of transcendence: Simone Weil and her art of mystical paradoxes
    Autorzy:
    Kuchta, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564008.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji
    Tematy:
    Simone Weil
    mysticism
    space
    transcendence
    Meister Eckhart
    expression
    paradox
    mystical paradoxes
    language
    mistycyzm
    przestrzeń
    transcendencja
    Mistrz Eckhart
    ekspresja
    paradoks
    Absolut
    język
    Opis:
    The article focuses on describing Simone Weil and her art of mystical paradoxes. At the beginning, the authoress explains in short the meaning of the word "mysticism", it's etymology and traditional usage, moving on later to characterising philosophical thought of Simone Weil in the context of the space of transcendence. The authoress analyses the language used by mystics (here confronting Simone Weil with Meister Eckhart) and proves, that mystical experience cannot simply be verbalized, and thus why paradox turns out to be the best medium of expression. The analysis presented in the article exposes an interesting parallelism: mystical space of transcendence slips out of the dictatorship of logic, earthly space and every-day order just as the great legacy of Simone Weil's aphorisms and letters exceeds boundaries of the language.
    Niniejszy artykuł jest próbą przybliżenia czytelnikowi osoby Simone Weil oraz jej pełnej paradoksów mistycznej myśli. We wstępie artykułu wyjaśniony zostaje sam termin "mistycyzm" oraz jego znaczenie (etymologia, tradycja), a następnie autorka koncentruje się na scharakteryzowaniu filozoficznej myśli Simone Weil w kontekście tytułowej przestrzeni transcendencji. Aktorka analizuje język, jakim posługują się mistycy (zestawiając Simone Weil z Mistrzem Eckhartem) oraz dowodzi, iż momencie niemożliwego do zwerbalizowania mistycznego przeżycia (duchowej więzi z Absolutem) medium wyrazu staje się paradoks. Proponowana w artykule analiza przebiega niejako dwutorowo i paralelnie: autorka wykazuje, iż przestrzeń mistyczna wymyka się sztywnym prawom logiki, ziemskiego ładu i regułom ortodoksji, a duchowo-literacka spuścizna Simone Weil przekracza bariery języka.
    Źródło:
    Magazyn antropologiczno-społeczno-kulturowy MASKA; 2013, 17; 93-110
    1898-5947
    Pojawia się w:
    Magazyn antropologiczno-społeczno-kulturowy MASKA
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Художній образ факту в романі Марічки Крижанівської "Тіні"
    Artystyczny wizerunek faktu w powieści Mariczki Kryżaniwskiej "Cienie"
    The artistic image of fact in Marichka Kryzhanivska’s novel "Shadows"
    Autorzy:
    Danyłenko, Ludmyła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343512.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    artistic documentary
    intertext
    mysticism
    reality
    images of the past
    memory trauma
    Serhii Paradzhanov
    dokument
    intertekst
    mistycyzm
    rzeczywistość
    obrazy przeszłości
    trauma pamięci
    Serhij Paradżanow
    Opis:
    Autorkę artykułu interesuje specyfika beletryzowanego dokumentu traktującego o okresie sowieckim. Celem pracy jest scharakteryzowanie cech literatury faktu w powieści Mariczki Kryżaniwskiej Cienie, poświęconej reżyserowi Serhijowi Paradżanowowi oraz historii kręcenia filmu Cienie zapomnianych przodków. Autorka wyjaśnia znaczenie intertekstu, ujawnia specyfikę wizerunku znanych postaci, analizuje celowość połączenia mistycyzmu i rzeczywistości. Ustalono, że fakty przytoczone w powieści wyraźnie pokazują traumę kolonialnej przeszłości. Połączenie rzeczywistości i mistycyzmu dało oryginalny obraz przeszłości, tworząc dynamiczną fabułę.
    The author of the article is interested in the specifics of artistic documentaries in Soviet-era prose. The purpose of the study is to characterize the features of artistic documentary in Marichka Kryzhanivska’s novel Shadows, dedicated to the film director Serhiy Paradzhanov and the history of the filming of the film “Shadows of Forgotten Ancestors”. The author explains the meaning of the intertext, reveals the specifics of the image of famous figures, analyzes the expediency of combining mysticism and reality. It is determined here that the facts used in the novel vividly demonstrate the traumas of the colonial past. The combination of reality and mysticism provide an original image of the past, creating a dynamic plot.
    Źródło:
    Studia Ukrainica Posnaniensia; 2022, 10, 2; 83-96
    2300-4754
    Pojawia się w:
    Studia Ukrainica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na duchowych rozdrożach. „Nie-dualistyczne” podejście do zagadnień duchowych w prozie Olgi Tokarczuk
    On Spiritual Crossroads: A “Non-Dualist” Approach to Spiritual Issues in the Prose of Olga Tokarczuk
    Autorzy:
    Mikołejko, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32358589.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Olga Tokarczuk
    dualism
    antinomies
    civilization
    crisis
    spirituality
    Enlightenment
    rationalism
    mysticism
    messianism
    magic
    Podolia
    dualizm
    antynomie
    cywilizacja
    kryzys
    duchowość
    oświecenie
    racjonalizm
    mistycyzm
    mesjanizm
    magia
    Podole
    Opis:
    The author attempts to reconstruct the spiritual structure that emerges from the literary work of Olga Tokarczuk. In his opinion, the direct context of this structure is a sense of a crisis or even the twilight of contemporary Western culture. For this reason, Tokarczuk seeks a paradoxical synthesis of antinomies which are tearing the modern world apart and which grow out of radically different intellectual, religious and civilisational traditions. Above all, she aims to combine the rational and empirical tradition of the European Enlightenment with prophetic and messianic currents, as well as elements of folk magic. For Tokarczuk, what has become a model of such a fusion is eighteenth-century Podolia, a region in the eastern borderlands of the Polish–Lithuanian Commonwealth, where numerous forms of Jewish and Christian mysticism and messianism were born in stormy historical circumstances.
    Autor podejmuje – z perspektywy religioznawczej oraz filozoficznej – próbę rekonstrukcji struktury duchowej, która wyłania się z literackiej twórczości Olgi Tokarczuk. W jego przekonaniu bezpośredni kontekst owej konstrukcji stanowi poczucie kryzysu, a nawet zmierzchu dzisiejszej kultury Zachodu. Z tego względu Tokarczuk zmierza ku paradoksalnej syntezie antynomii rozdzierających współczesny świat, które wyrastają z radykalnie odmiennych tradycji intelektualnych, religijnych i cywilizacyjnych. Przede wszystkim Tokarczuk chodzi o zespolenie racjonalnej i empirycznej tradycji europejskiego oświecenia z nurtami profetycznymi i mesjańskimi, jak również elementami ludowej magii. Wzorem takiego rodzaju fuzji stało się dla pisarki osiemnastowieczne Podole – kraina położona na wschodnich rubieżach Rzeczpospolitej Obojga Narodów, gdzie w burzliwych okolicznościach rodziły się liczne formy mistycyzmu żydowskiego i chrześcijańskiego.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fenomen sapiencjalnego wymiaru mistyki chrześcijańskiej w myśli Brunona Barnharta. Sapiencjalne rozumienie rzeczywistości. Usprawiedliwienie filozoficznego namysłu nad mistyką w ogóle
    The phenomenon of the sapiential dimension of Christian mysticism in the thought of Bruno Barnhart. Sapiential understanding of reality. Justification of philosophical reflection on mysticism in general
    Autorzy:
    Januszewski, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27835942.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Sapiential Christianity
    Unitive Reality
    Wisdom
    mysticism
    Barnhart
    Wisdom traditions
    anthropology
    metaphysics
    epistemology
    sapiencjalne chrześcijaństwo
    jednocząca Rzeczywistość
    Mądrość
    mistyka
    mistycyzm
    tradycje mądrościowe
    antropologia
    metafizyka
    epistemologia
    Opis:
    Głównym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie i filozoficzne zbadanie głównych idei wyłaniającego się, stosunkowo nowego mistycznego wymiaru chrześcijaństwa, który nazywany jest chrześcijaństwem sapiencjalnym. Artykuł ten opiera się głównie na pracy Bruno Barnharta (1931-2015), kamedulskiego mnicha, mistyka i teologa, który spędził większość swojego życia monastycznego na rozwijaniu i systematyzowaniu idei chrześcijaństwa sapiencjalnego. To specyficzne podejście do całej tradycji chrześcijańskiej koncentruje się na Rzeczywistości Jednoczącej i jej ekspresji w świecie, zwłaszcza w inkarnacyjnym wydarzeniu Chrystusa, dążąc do przebóstwienia całej rzeczywistości. Kładzie również duży nacisk na pozycję i rolę człowieka w tym procesie przebóstwienia. W artykule analiza filozoficzna koncentruje się na trzech aspektach tego mistycznego ruchu: (1) epistemologii, w której mądrość jako sposób poznania ma swoje wyjątkowe miejsce w całym procesie zdobywania wiedzy o Rzeczywistości Jednoczącej; (2) antropologii, w której przyglądamy się źródłu godności osoby ludzkiej w perspektywie sapiencjalnej: (3) metafizyce, w której badamy pojęcie Rzeczywistości Jednoczącej i jej cechy. Ogólnie rzecz biorąc, celem tego artykułu jest pokazanie wagi i znaczenia chrześcijaństwa sapiencjalnego w naszym współczesnym świecie; zachęcenie filozofów zainteresowanych religią i mistycyzmem do zbadania i nawiązania dialogu z tym wyjątkowym sposobem postrzegania tradycji chrześcijańskiej.
    The primary objective of this article is to give an overview and to philosophically explore the main ideas of an emerging, relatively new mystical dimension within Christianity which is called the sapiential Christianity. This paper is based mainly on the work of Bruno Barnhart (1931-2015), Camaldoli monk, mystic and theologian who spent most of his monastic life developing and systematising ideas of sapiential Christianity. This specific approach to the whole Christian tradition focuses on the Unitive Reality and its expression in the world, especially in the incarnational Christ-event, aiming towards divinisation of the whole reality. It also places a great emphasis on the position and role of human being in this process of divinisation. In the article, the philosophical analysis concentrates on the three aspects of this mystical movement: (1) epistemology, where wisdom as the way of knowing has its unique place in the whole process of gaining knowledge about Unitive Reality; (2) anthropology, where we look at the source of dignity of human person in the sapiential perspective: (3) metaphysics, where we explore the notion of the Unitive Reality and its characteristics. Overall, the purpose of this article is to show the significance and relevance of sapiential Christianity in our modern world; to encourage philosophers that are interested in religion and mysticism to explore and enter into a dialogue with this unique way of seeing the Christian tradition.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2023, 20; 29-66
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Differentia specifica kabalistycznej kategorii Ein Sof
    Differentia specifica of the Kabbalistic Category Ein Sof
    Autorzy:
    Brylla, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143999.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Ein Sof
    sefirot
    kelim
    transcendens
    immanens
    kabała
    żydowski mistycyzm
    żydowski ezoteryzm
    judaizm
    teologia negatywna
    sephiroth
    transcendence
    immanence
    Kabbalah
    Jewish mysticism
    Jewish esoterism
    Judaism
    negative theology
    Opis:
    The present article deals with the fundamental concept in Kabbalah, i.e. the classical Jewish mysticism (Jewish esoterism) from the 11th century onwards, namely the Ein Sof category. Ein Sof - the term that indicates the status of Deus absconditus, Deus otiosus, the totally transcendent God - exemplifies the apophatic, ultra-negative way of thinking and talking about God. Ein Sof, literally “without end”, “endlessness”, refers to God in “his” unknowable, unthinkable, inaccessible, and non-revealing peculiarity. And yet, Jewish mystics did try not to leave this concept completely without any specifications. As a matter of fact, kabba- lists, to talk about the manifested Ein Sof, use the conception of sephiroth that in developed kabbalistic exegesis means divine attributes, potencies, and emanations, through which - cause they are the immanent part of Ein Sof’s nature - God can be comprehended and even described. Jewish mystics treated the sephiroth as the divine “instruments”, “vessels” (kelim), and the question of great significance was how far the kelim were consubstantial, isomorfic with Ein Sof. The majority of kabbalists came to a conclusion that the sephirothic kelim are in fact identical with Ein Sof in their essence, with the assertion that in sephiroth Ein Sof, i.e. Deus absonditus, becomes Deus revelatus. Hence, sephiroth are simultaneously the substance of Ein Sof and the divine “instruments”, and it is only owing to them that God Ein Sof can be anyhow held forth on.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2012, 4; 179-203
    2080-8534
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KIM EOK’S TRANSLATION AND HAN YONG-UN’S THE LOVER’S SILENCE – THE INTERIORITY IN THE 1920s’ LITERATURE
    WYMIAR WEWNĘTRZNY LITERATURY LAT 20. WIEKU XX – MILCZENIE UKOCHANEGO HAN YONG-UN’A ORAZ PRZEKŁAD KIM EOK’A
    Autorzy:
    YANG, Soon-Mo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040176.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Inner Self
    Perversion
    Mysticism of Person Who Denies Loss
    Symptomatic Identification
    Kim Eok
    Han Yong-un
    Własne Ja
    Wypaczenie
    Mistycyzm 'Osoby Zaprzeczającej Stracie'
    Identyfikacja Objawowa
    Opis:
    The article tries to examine and define the inner self of literature in the 1920s, now considered the birth of modern Korean literature. The interiority of 1920’s literature is widely accepted as the transition period between the birth (the 1910s, the Enlightenment) and maturation (1930s, Modernism), and as a reflection of the tragic situation after 1919. However, in the light of the symptom that determines the structure of desire, the inner self of 1920’s literature could be identified as a “person who denies loss”, a pervasive attitude. And it also could provide a critical reading along with some directivity, which is meaningful to concepts such as self-relation and the other relations that construct the individual. This paper examines this perspective of inner self within 1920’s literature of Kim Eok and Han Yong-un, so as to set an intrinsic standard that would enable scholars to evaluate the literary value of the 1920’s. Above all, through the Symptomatic Identification approach, this study will conduct archeological and genealogical research that could be helpful to today’s discourse.
    Niniejszy artykuł próbuje zanalizować i zdefiniować ‘wewnętrzny wymiar’ literatury lat 20. wieku XX, traktowaną obecnie jako koreańską literaturę współczesną. Okres lat 20. XX wieku  jest powszechnie uznawany za okres przejściowy między narodzinami literatury współczesnej (lata 10. wieku XX, okres oświecenia) i dojrzałości (lata 30., modernizm) a jednocześnie stanowi odbicie tragicznych czasów po roku 1919. Jednakże w świetle symptomów struktury pożądania, wewnętrzny wymiar  literatury lat 20. może być traktowany powszechnie jako postawa „człowieka zaprzeczającego poniesionej stracie”. Może także dostarczyć podstaw do czytania krytycznego z pewnym nakierunkowaniem kluczowym dla takich koncepcji jak np. relacja względem siebie bądź innych konstytuujących jednostkę odniesień. Artykuł bada podejścia Kim Eoka i Han Young-una do ‘własnego ja’ w obrębie literatury lat 20., które pozwalają na określenie wewnętrznych standardów umożliwiającym badaczom ocenę wartości twórczości lat 20. Tekst jednak w pierwszej kolejności dokona przydatnej we współczesnym dyskursie analizy w ujęciu genealogicznym i historycznym przy zastosowaniu podejścia identyfikacji objawowej.
    Źródło:
    International Journal of Korean Humanities and Social Sciences; 2019, 5; 21-35
    2449-7444
    Pojawia się w:
    International Journal of Korean Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat duchowy Josefa Váchala w pryzmacie roku 1920
    Josef Váchal’s Spiritual World Through the Prism of the Year 1920
    Autorzy:
    Sosnowska, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32361715.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Váchal
    God
    Satan
    magic
    occultism
    mysticism
    Catholicism
    Church
    heresy
    blasphemy
    nature
    animal
    : Josef Váchal
    Bóg
    Szatan
    magia
    okultyzm
    mistycyzm
    katolicyzm
    Kościół
    herezja
    blasfemia
    natura
    zwierzę
    Opis:
    The article presents the spiritual search of one of the most original Czech artists of the 20th century. The first part of the text presents a general outline of the author’s views on the matters of God, Satan, Catholicism, the Church, Nature, Occultism, and Mysticism. The radical changes in Váchal’s worldview and the aporias of his concepts are emphasized. An important thread in this part of the text is to show the spiritual connections between Váchal’s beliefs and fears on the one hand and criticism of contemporary civilization on the other. In the second part of the article, the author’s attention was focused on one year of the artist’s life. The art and literary works produced in 1920 were created with unusual intensity and in great moral tension resulting from the fact that he had started an extramarital relationship, but this did not diminish their quality. Apart from introducing the reader to these extraordinary works, the second part of the article examines in detail Váchal’s attitude as a critic of ‘modern’ man: thoughtless and destructive towards nature, cruel towards animals. It also presents the artist’s countercultural project related to the idea of the Book as a literary labyrinth that should be traversed slowly with humility and effort, in spite of the endless rush of modern culture.
    Artykuł prezentuje duchowe poszukiwania jednego z najbardziej oryginalnych czeskich artystów XX wieku. Materiałem interpretacyjnym są zarówno teksty literackie autora, jak i jego prace plastyczne. W pierwszej części tekstu przedstawiono ogólny zarys poglądów autora na sprawy Boga, Szatana, katolicyzmu, Kościoła, natury, okultyzmu, mistyki. Podkreślono radykalne zwroty światopoglądu Váchala, a także aporie i niekonsekwencje jego przekonań. Ważnym wątkiem w tej części tekstu jest ukazanie związków spirytualnych wierzeń i lęków Váchala z krytyką współczesnej cywilizacji. W drugiej części artykułu uwaga autora skupiła się na jednym roku z życia artysty. Powstałe w 1920 dzieła plastyczne i literackie tworzone były z niezwykłą intensywnością i w ogromnym napięciu moralnym wynikłym z nawiązania pozamałżeńskiego związku z kochanką. Nie obniżyło to ich literackiej i malarskiej jakości. Poza przybliżeniem czytelnikowi tych niezwykłych dzieł druga część artykułu poddaje szczegółowej analizie postawę Váchala jako krytyka „nowoczesnego” człowieka: bezmyślnego i destrukcyjnego wobec natury, okrutnego wobec zwierząt. Prezentuje też kontrkulturowy projekt artysty związany z ideą Księgi jako czytelniczego labiryntu, przemierzanego powoli, z pokorą i wysiłkiem, na przekór cywilizacji rządzonej przez bożka pośpiechu.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die verschiedenen Gesichter von Christian Morgenstern: Einige Bemerkungen zu seinem Schaffen und zur Rezeption seiner Werke
    The different faces of Christian Morgenstern: Some remarks about his work and the reception of his works
    Autorzy:
    Sośnicka, Dorota
    Nyczka-Pisarski, Margarete
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592440.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Christian Morgenstern
    Lyrik
    Naturlyrik
    Humor
    Groteske
    Mystik
    Kindergedichte
    poetry
    nature poems
    humour
    grotesque
    mysticism
    nursery rhymes
    liryka
    wiersze o przyrodzie
    humor
    groteska
    mistycyzm
    wiersze dla dzieci
    Opis:
    Christian Morgenstern ist in die Literaturgeschichte vor allem als Verfasser der humoristisch-grotesken „Galgenlieder“ eingegangen. Doch sein literarisches Schaffen umfasst auch melancholische Gedankenpoesie, zarte Naturgedichte, grüblerisch-mystische Lyrik sowie amüsante und rhythmische Kinderreime, die dem Lesepublikum kaum bekannt sind. Daher konzentriert sich der Beitrag darauf, die unterschiedlichen Formen und Bereiche seines Schaffens kurz zu umreißen, um das facettenreiche Werk des leider allmählich in Vergessenheit geratenden Dichters ganzheitlich zu erfassen. Der Beitrag bezieht sich auch kurz auf die Rezeption von Morgensterns Werken.
    Christian Morgenstern zasłynął w literaturze niemieckojęzycznej przede wszystkim jako autor humorystyczno-groteskowych ‘Pieśni szubienicznych’. Jednakże jego twórczość literacka obejmuje także poezję melancholijno-refleksyjną, subtelne wiersze o przyrodzie, mistyczną lirykę, czy też zabawne i rytmiczne wierszyki dla dzieci, które są niemal nieznane szerszemu gronu czytelników. Dlatego też artykuł omawia te różne formy twórczości Morgensterna, która niestety powoli popada w zapomnienie, aby uwypuklić jej wielobarwną różnorodność, równocześnie wskazuje w zarysie na recepcję jego utworów.
    Christian Morgenstern figures in literary history primarily as the author of the humorous-grotesque “Gallows Songs”. But his literary work includes melancholy poetry, subtle nature poems, mystical lyrics and amusing and rhythmic nursery rhymes, which are almost unknown to the reading public. This article therefore focusses on outlining briefly the differing forms and areas of Morgenstern’s writings in order to provide an overview of the rich diversity of a work which, unfortunately, is gradually becoming forgotten. The article also contains a short account of the reception of Morgenstern’s work.
    Źródło:
    Colloquia Germanica Stetinensia; 2018, 27; 5-32
    2450-8543
    2353-317X
    Pojawia się w:
    Colloquia Germanica Stetinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Genesis from the Spirit, or subjectivity and nature in Juliusz Słowacki
    Genezis z Ducha, czyli o podmiotowości i naturze u Juliusza Słowackiego
    Autorzy:
    Kutrzeba, Kacper
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087688.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the 19th century
    Romanticism
    literature and philosophy
    discourse of modernity
    German Idealism
    critique of ideology
    Juliusz Słowacki (1809–1849)
    romantyzm
    nowoczesność
    mistycyzm
    krytyka ideologii
    rewizja romantyczna
    Opis:
    This article presents a new approach to the interpretation of Juliusz Słowacki's Genesis from the Spirit (1844) from the perspective of the groundbreaking philosophical discourse of modernity. What it actually suggests is that the mystical Form of Słowacki's cosmic vision, believed to be an emanation of the Absolute or a vestige of Creation, has a historical and materialist core. This claim is based on a series of comparisons with passages from Hegel and the premises of the philosophy of Friedrich Schlegel. By following closely the spontaneous movement of inner tensions in Słowacki's poetic discourse this study demonstrates that it is driven his own philosophical project and less so by the discourse of mysticism.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 5; 631-656
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Elements of Merkābāh Mysticism in the Targum Jonathan to the Book of Ezekiel
    Autorzy:
    Parchem, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28394729.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    tron-rydwan Boży
    Targum Jonatana do Księgi Ezechiela
    merkābāh
    mistycyzm
    literatura na temat pałaców niebiańskich (hêkālôt)
    God’s throne-chariot
    Targum Jonathan to the Book of Ezekiel
    mysticism
    literature on heavenly palaces (hêkālôt)
    Opis:
    The chariot-shaped throne of God in the heavens (merkābāh) from Ezekiel’s visions (Ezek 1; 10) was the subject of the earliest Jewish mystical speculation. Hence, it is not surprising that there are numerous allusions and references to merkābāh mysticism in the Targum Jonathan to the Book of Ezekiel. This article analyzes Targum texts containing elements of merkābāh mysticism, namely the image of God sitting on the throne-chariot, the appearance and function of the four living beings, God’s glorification by celestial beings, the motif of the mystic ascending/rising to the heavens, the description of God’s glory filling the new Temple, and the motif of the new Jerusalem as a representation of the heavenly city.
    Przedmiotem najwcześniejszych spekulacji mistycznych był tron Boży w niebiosach o kształcie rydwanu (merkābāh) z wizji Ezechiela (Ez 1; 10). Nie dziwi więc fakt, że w Targumie Jonatana do Księgi Ezechiela pojawiają się liczne aluzje i odniesienia do mistyki merkābāh. W niniejszym artykule została przeprowadzona analiza tekstów targumicznych zawierających elementy mistyki merkābāh, mianowicie: obraz Boga zasiadającego na tronie-rydwanie, wygląd i funkcji czterech istot żyjących, wysławianie Boga przez istoty niebiańskie, motyw wznoszenia się / wstępowania do niebios przez mistyka, opis chwały Bożej wypełniającej nową Świątynię oraz motyw nowej Jerozolimy jako odwzorowanie miasta niebiańskiego.
    Źródło:
    Collectanea Theologica; 2023, 93, 1; 59-84
    0137-6985
    2720-1481
    Pojawia się w:
    Collectanea Theologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O wpływie spuścizny Świętej Teresy z Ávili na piśmiennictwo i kulturę polskiego baroku
    On the influence of the legacy of Saint Teresa of Ávila on the literature and culture of the Polish Baroque
    Autorzy:
    Kaczor-Scheitler, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080539.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Spanish mysticism
    Saint Teresa of Ávila
    Polish-Spanish ties
    Carmelite writing
    Polish Baroque poets
    post-Tridentine spirituality
    mistycyzm hiszpański
    Święta Teresa z Ávili
    związki polsko-hiszpańskie
    piśmiennictwo karmelitańskie
    poeci polskiego baroku
    duchowość potrydencka
    Opis:
    The subject of this article is to discuss the penetration of influences of Spanish mysticism, in particular, the works of Saint Teresa of Ávila, on the literature and culture of the Polish Baroque. The intercultural influence of Spanish mysticism on Polish artists is reflected in the translations of the writings of Saint Teresa of Ávila. The considerations focus on the influence of the mysticism of Saint Teresa on mystical autobiographies and anonymous poetry of Carmelite nuns from Krakow from the 17th and 18th centuries. The reflection also covers the centres of the veneration of the saint in Poland, in services and prayer books, and her popularisation through art. Mystical influences are also visible in the poetry of the 17th and 18th centuries, including poetry by Kasper Twardowski, Sebastian Grabowiecki, Stanisław Grochowski, Mikołaj Mieleszko, Zbigniew Morsztyn, Maciej Kazimierz Sarbiewski, Elżbieta Drużbacka, and Konstancja Benisławska. The Polish-Spanish ties situate the research issues undertaken in a comparative context, without which the studies on post-Tridentine spirituality would not have produced real achievements.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2021, 21; 48-74
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kabała a mistycyzm
    Kabbalah and mysticism
    Autorzy:
    Moreno-Szypowska, Jadwiga Clea
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27832617.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Kabbalah
    mysticism
    mysticism of creation
    mysticism of the chariot
    literature of the palace
    mysticism of the body
    mysticism of the word
    mysticism of letters
    kabała
    mistycyzm
    mistyka stworzenia
    mistyka rydwanu
    literatura pałacu
    mistyka ciała
    mistyka słowa
    mistyka liter
    Opis:
    The article "Kabbalah and mysticism" is divided into three parts, in which the general understanding of Kabbalah based on mysticism is presented. The first is devoted to the general definition of mysticism, wanting to reflect on this: Is Kabbalah one? In order to be able to answer this question, the author gives voice to the more important scholars of Judaism who have dealt with this issue or are still dealing with it. They are clearly characterizing what mysticism is, they try to create an equivalent explanation of Kabbalah, thus showing its specificity. Once confirmed that Kabbalah can be considered a kind of mysticism, the author moves on to the second part, in which she presents the basic sources of mysticism of Kabbalah. It discusses the most important items of rabbinic and non-rabbinic literature, showing how the non-rabbinic is continuator of the rabbinic. The third part of the article focuses on a deeper description of the initial types of mysticism: creation, chariot and body, which form the foundation for the later mysticism of word and letter. The mysticism of words and letters is kabbalah, that is, the hermeneutical art of biblical exegesis, based on the properties of the Hebrew alphabet and language, as God's tool for knowing Him. The article is based on the considerations of such authors as: Gershom Scholem, Roland Goetschel, Joseph Dan, Charles Mopsik, Marc-Alain Ouaknin, or the controversial Moshe Idel.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2022, 19; 87-119
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tajemnica udziału człowieka w Misterium Paschalnym Chrystusa według średniowiecznego mistycyzmu krajów Beneluxu
    The Mystery of Human Participation in the Paschal Mystery of Christ According to Medieval Mysticism in the Low Countries
    Autorzy:
    Lekka, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944164.pdf
    Data publikacji:
    2017-11-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    zjednoczenie z Bogiem
    tajemnica udziału w misterium
    paschalnym Chrystusa
    zbawienie
    mistycyzm średniowieczny
    mistycy krajów Beneluxu
    an inner union with God
    the mystery of human participation in
    the paschal
    mystery of Christ
    salvation, medieval mysticism
    mystics of the Low Countries
    Opis:
    Artykuł bada, w jaki sposób średniowieczni mistycy krajów Beneluxu rozumieli udział człowieka w misterium paschalnym Chrystusa. Praca składa się z trzech części. Pierwsza wyjaśnia zagadnienie związane z tajemnicą udziału człowieka w misterium paschalnym Chrystusa. Druga ukazuje podstawę tego udziału na podstawie tekstów Jana Ruysbroecka, Beatrycze z Nazaretu, Hadewijch, Arnhem Mystical Sermons i autora Ewangelicznej Perły. Ostatnia część pokazuje sposoby udziału człowieka w misterium paschalnym Chrystusa według wskazanych wyżej tekstów.
    The article analyses the question of human participation in the paschal mystery of Christ in the understanding of medieval mystics of the Low Countries. The presentation consist of three parts. The first part explains the concept of the mystery of human participation in the paschal mystery of Christ, the second presents the foundations of human participation in the mystery of Christ on the basis of selected writings by John of Ruusbroec, Beatrice of Nazaret, Hadewijch, as well as Arnhem Mystical Sermons and The Evangelical Pearl. The last part explains the ways of human participation as conceived of in the above-mentioned medieval mystical works.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 4; 25-36
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A “Dark Night.” Extended Concepts in Homo Mysticus for Translational Sciences
    „Noc ciemna”. Koncepty poszerzone u Homo Mysticus w naukach translacyjnych
    Autorzy:
    Łukiewicz-Kostro, Renata
    Zieliński, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31231896.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Dunkle Nacht
    christlich-abendländische Mystik
    Translationswissenschaften
    digitale Geisteswissenschaften
    Grenzzustände
    kognitive Wissenschaften
    angewandte Linguistik
    Medizininformatik
    dark night
    West Christian mysticism
    translational sciences
    digital humanities
    borderline
    cognitive studies
    medical informatics
    noc ciemna
    mistycyzm zachodnio-chrześcijanski
    nauki translacyjne
    humanistyka cyfrowa
    stany graniczne
    nauki kognitywne
    językoznawstwo stosowane
    informatyka medyczna
    Opis:
    The paper aims to grasp a contemporary phenomenon known as depression from another, i.e. spiritual angle. The experience described by a Carmelite monk and  mystic John of the Cross as “dark night” requires  a new scientific panorama with reference to contemporary mental disorders. It constitutes a highly complex physical, mental and spiritual phenomenon. Therefore, it cannot be defined without in-depth, credible, responsible and well-justified interdisciplinary research. In this paper, we propose a new model of diagnosis, therapy and treatment of the “liminal spaces” states regarded as depression with the use of quantitative and qualitative mixed-methods and tools  in social sciences and humanities, including digital humanities and applied linguistics. Further research may and should lead to a common model developed also with  medical scientists. We also see a great and very promising potential of our model developed together with the achievements of medical informatics, narrative and translational medicine and translational sciences in general.
    In diesem Artikel soll das zeitgenössische Phänomen der Depression aus einer etwas anderen, spirituellen Perspektive betrachtet werden. Die Erfahrung, die der Karmelitermystiker Johannes vom Kreuz als "dunkle Nacht" beschreibt, erfordert eine neue Sichtweise auf psychische Störungen. Es handelt sich um ein äußerst komplexes, psycho-physisch-spirituelles Phänomen. Es lässt sich ohne eingehende, verantwortungsvolle und interdisziplinäre wissenschaftliche Forschung nicht klar definieren. In diesem Artikel stellen wir unseren Vorentwurf für ein neues Modell zur Diagnose, Behandlung und Heilung der als Depression bezeichneten Zustände vor, das auf qualitativer und quantitativer Forschung unter Anwendung methodologischer Wissenschaften und Instrumente aus den Sozial- und Geisteswissenschaften mit besonderem Schwerpunkt auf der angewandten Linguistik beruht. Weitere Forschungen können und sollten zu einem gemeinsamen Modell führen, das auch mit Wissenschaftlern aus dem Bereich der Medizin und den breit aufgefassten kognitiven Wissenschaften entwickelt wird. Wir sehen auch ein großes Potenzial für unser Modell zusammen mit den Errungenschaften der Medizininformatik im Bereich der Translationalen Medizin.
    Artykuł ma na celu spojrzenie na współczesne zjawisko określane mianem depresji z nieco innej, duchowej perspektywy. Doświadczenie określane przez karmelitańskiego mistyka św. Jana od Krzyża mianem "nocy ciemnej" wymaga nowego oglądu w odniesieniu do zaburzeń psychicznych. Jest to zjawisko niezwykle złożone, psycho-fizyczno-duchowe. Nie można go jasno zdefiniować bez dogłębnych, odpowiedzialnych i interdyscyplinarnych badań naukowych. W niniejszym artykule przedstawiamy naszą wstępną propozycję nowego modelu diagnozowania, terapii i leczenia stanów określanych jako depresja przy zastosowaniu badań jakościowych i ilościowych z zastosowaniem nauk metod i narzędzi nauk społecznych i humanistycznych ze szczególnym uwzględnieniem jezykoznawstwa stosowanego. Dalsze badania mogą i powinny doprowadzić do wspólnego modelu opracowanego też z naukowcami z obszaru medycyny oraz szeroko pojętych nauk kognitywnych. Dostrzegamy też ogromny potencjał naszego modelu wraz ze zdobyczami  informatyki medycznej w obszarze medycyny translacyjnej.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2023, 35; 121-157
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-83 z 83

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies