Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "mineral carbonation" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Kinetyczny model sekwestracji dwutlenku węgla w wodnych roztworach wybranych odpadów przemysłowych
Kinetic model of carbon dioxide sequestration in aqueous solutions of selected industrial waste
Autorzy:
Świnder, H.
Uliasz-Bocheńczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340849.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
mineralna karbonatyzacja
model kinetyczny sekwestracji dwutlenku węgla
mineral carbonation
model of carbon dioxide sequestration
Opis:
Wiązanie CO2 w zawiesinach odpadowo-wodnych przez mineralną karbonatyzację jest jedną z metod ograniczania emisji dwutlenku węgla. Mineralna karbonatyzacja (mineralna sekwestracja) CO2 w zawiesinach popiołowo-wodnych jest procesem złożonym. Na podstawie badań pochłaniania CO2 przez zawiesiny wodne popiołów fluidalnych z Elektrociepłowni Tychy SA opracowano model kinetyczny sekwestracji dwutlenku węgla. Model ten, opisujący kinetykę sekwestracji CO2, jest próbą określenia szybkości reakcji zachodzących w poszczególnych etapach sekwestracji dwutlenku węgla, prowadzących do jego trwałego związania i utworzenia stabilnych, w założonych warunkach, produktów. Skład fazowy zawiesin popiołowo-wodnych, ich współzależność w stanach równowagowych przy wprowadzaniu CO2 pozwala na postawienie tezy, że wyniki badań popiołów lotnych z Elektrociepłowni Tychy SA będzie można odnieść do innych odpadów przemysłowych (popiołów lotnych, odpadów z suchego i półsuchego odsiarczania spalin, żużli hutniczych, pyłów z instalacji pieców cementowych), w których występują takie same lub podobne składy fazowe.
Binding of CO2 by mineral carbonation in aqueous waste suspensions is a method of reducing the emissions of carbon dioxide. Mineral carbonation (mineral sequestration) of CO2 in aqueous ash suspensions is a complex process. Research on CO2 absorption in aqueous suspensions of fluidized ashes from a heat and power plant in Tychy served as a base to prepare a kinetic model of carbon dioxide sequestration. The model, which shows the kinetics of CO2 sequestration, is an attempt at determining the speed of reactions taking place at each stage of carbon dioxide sequestration, leading towards its permanent binding and the creation of products which are stable in the assumed conditions. The phase composition of aqueous ash solutions and their interdependence on each other in equilibrium conditions on introducing CO2 makes it possible to argue that the results of research on fly ashes in the Tychy power plant may be transferred to other industrial waste (fly ashes, waste from dry and semi-dry desulphurization of flue gases, steel slag, cement kilns dusts), where the same or similar phase compositions appear.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2010, 4; 75-85
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineral carbonation of metallurgical slags
Autorzy:
Kasina, Monika
Kowalski, Piotr
Michalik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127572.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Mineralogiczne
Tematy:
blast furnace slag
steel making slag
mineral carbonation
calcite
Opis:
Due to increasing emissions of greenhouse gases into the atmosphere number of methods are being proposed to mitigate the risk of climate change. One of them is mineral carbonation. Blast furnace and steel making slags are co-products of metallurgical processes composed of minerals which represent appropriate source of cations required for mineral carbonation. Experimental studies were performed to determine the potential use of slags in this process. Obtained results indicate that steel making slag can be a useful material in CO2 capture procedures. Slag components dissolved in water are bonded as stable carbonates in the reaction with CO2 from ambient air. In case of blast furnace slag, the reaction is very slow and minerals are resistant to chemical changes. More time is needed for minerals dissolution and release of cations essential for carbonate crystallisation and thus makes blast furnace slags less favourable in comparison with steel making slag.
Źródło:
Mineralogia; 2014, 45, 1/2; 27-45
1899-8291
1899-8526
Pojawia się w:
Mineralogia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralna sekwestracja CO2 przy zastosowaniu odpadów energetycznych – próba oszacowania potencjału w Polsce
Mineral sequestration of CO2 with the use of energy waste - an attempt to estimate the Polish potential
Autorzy:
Uliasz-Bocheńczyk, A.
Mokrzycki, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/215867.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
CO2
mineralna karbonatyzacja
odpady energetyczne
mineral carbonation
energy waste
Opis:
Polska energetyka zawodowa jako paliwo podstawowe stosuje węgiel kamienny i brunatny, branża ta jest zarazem największym emitentem CO2 w Polsce. W wyniku procesów produkcji energii elektrycznej i cieplnej powstają również odpady, m.in. popioły lotne, które w formie zawiesin mogą być stosowane do sekwestracji CO2 na drodze mineralnej karbonatyzacji. Mineralna karbonatyzacja jako metoda obniżenia redukcji CO2 jest szczególnie interesująca przy wykorzystaniu odpadów. W artykule przedstawiono wstępne oszacowanie możliwości obniżenia emisji CO2 z energetyki zawodowej. Oszacowanie to przeprowadzono przy wykorzystaniu wyników badań stopnia pochłaniania CO2 przez zawiesiny odpadowo-wodne oraz wielkość emisji ze spalania węgla w energetyce zawodowej. Do szacowania uwzględniono jedynie te odpady, które nie wymagają żadnej obróbki wstępnej, a zarazem mają potencjał dla wiązania CO2, czyli: popioły lotne z kotłów konwencjonalnych, popioły z kotłów fluidalnych, mieszaniny popiołów z produktami odsiarczania, popioły lotne ze współspalania węgla kamiennego i biomasy oraz odpady z półsuchej metody odsiarczania. Przyjęto również założenie, że do sekwestracji mogą być stosowane te odpady, które są wykorzystywane w górnictwie oraz odpady niewykorzystane gospodarczo. Oszacowano, że ilości CO2, które można zutylizować przy powyższych założeniach wynoszą około 117,25 Gg CO2/rok.
Polish power industry uses coal or lignite as basic fuels. That is why this industry is the biggest emitter of CO2 in the country. As a result of electricity and heat production appears some waste – fly ash, which while in the state of suspension can be used for CO2 sequestration by mineral carbonization. The mineral carbonization as a method to lower the reduction of CO2 is especially interesting while using the waste. The article presents the estimation of lowering the CO2 emission in the power industry with the use of water suspensions of energy waste. The results of researches on the level of CO2 absorption by the waste-water suspension and emission from coal burning in the energy industry were used to conduct the estimation. Only the wastes which do not need the pre-treatment but have the potential to bind CO2 were taken into consideration, that means: fly ash from the conventional boilers, ash from fluidal boilers, mixtures of ash and desulphurization products, fly ash from co-combustion of coal and biomass and waste from half-dry method of desulphurization. It was assumed that the sequestration may be conducted with the use of waste used in mining and waste which are commercially unexploited. It was estimated that this way about 117.25 Gg CO2/year of CO2 can be utilized every year.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 3; 179-189
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zastosowania odpadów energetycznych do mineralnej sekwestracji CO2
Possible applications of energy waste for mineral sequestration of CO2
Autorzy:
Uliasz-Bocheńczyk, A.
Mokrzycki, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819450.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
odpady energetyczne
mineralna karbonatyzacja
sekwestracja
energy waste
mineral carbonation
sequestration
Opis:
Do badań stopnia sekwestracji ditlenku węgla wykorzystano wybrane odpady energetyczne charakteryzujące się wysoką zawartością CaO i wolnego CaO, tj.: popioły ze spalania węgla kamiennego i węgla brunatnego w kotłach konwencjonalnych, popioły ze spalania węgla kamiennego i brunatnego w kotłach fluidalnych, mieszaniny popiołów lotnych i odpadów stałych z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych oraz odpady z odsiarczania metodą półsucha. Z przeprowadzonych badań wynika, że: 1. Wybrane odpady energetyczne są potencjalnie interesującym materiałem do wiązania CO2 na drodze mineralnej karbonatyzacji. 2. Maksymalnymi teoretycznymi pojemnościami związania CO2, obliczonymi za pomocą wzoru Steinoura, charakteryzują się: odpady z półsuchej metody odsiarczania z El. Siersza (34,93%), mieszanina popiołów lotnych z odpadami z odsiarczania z El. Rybnik (19,94%), natomiast najmniejszymi: popiół lotny ze spalania węgla kamiennego w Ec. Lublin (5,58%) i popiół fluidalny ze spalania węgla kamiennego w El. Jaworzno (7,62%). 3. Najwyższą zawartość kalcytu stwierdzono w zawiesinie z popiołem ze spalania węgla brunatnego w El. Pątnów (11,36%), a najniższą w zawiesinach z mieszaniną popiołów lotnych z odpadami z odsiarczania z El. Rybnik (0,38%). 4. Na bazie uzyskanych zawartości kalcytu, obliczono stopień karbonatyzacji dla badanych zawiesin. Najwyższy stopień związania CO2 stwierdzono dla zawiesin wodnych z popiołami lotnymi ze spalania węgla brunatnego w El. Pątnów (12,82%), a najniższy dla zawiesin z mieszaniną popiołów lotnych z odpadami z odsiarczania z El. Rybnik (0,43%). 5. Uwzględniając istotny aspekt przy analizie wykorzystania odpadów energetycznych do procesów mineralnej karbonatyzacji, jakim jest wpływ CO2 na zmianę pH i wymywalność zanieczyszczeń należy stwierdzić, że w przypadku zawiesin wodnych badanych odpadów energetycznych występuje redukcja wartości pH z 12÷13 do 8÷9 oraz obniżenie wymywalności niektórych pierwiastków ciężkich, takich jak: Cr, Pb, Zn, As i Cu.
Mineral carbonation using energy waste may be an interesting option in the CCS technology. Taking into consideration the fact that the power industry is the biggest producer of carbon dioxide and at the same time of waste which may potentially be used to bind CO2, mineral sequestration can be an interesting option as the last stage of the CCS technology. Mineral sequestration using energetic waste is most often carried out as direct carbonation of aqueous waste suspensions - CO2. The article presents possible applications of chosen energetic waste in CO2 binding based on earlier research carried out by the authors. The paper describes suspension carbonation for waste such as: ashes from conventional boilers and fluidized beds from the combustion of bituminous and lignite coal, mixes of fly ashes with the products of semidry methods of flue gases' desulphurization, as well as waste from semidry methods of flue gases' desulphurization. All the kinds of waste presented in the article were characterized by a high content of CaO (between 5 and 50%) and free CaO (between 1 and 10%). The main product of carbonation in the studied suspensions was calcite. The content of calcite in the suspensions and the degree of carbonation (CO2 binding) was calculated based on thermogravimetric research. The highest degree of carbonation was found in suspensions containing ashes from the combustion of lignite coal in conventional boilers in the Pątnów power plant and the lowest degree in suspensions including mixes of fly ashes with waste from desulphurization in the Rybnik power plant. Mineral sequestration was not only presented by means of the degree of carbonation (CO2 binding), but also through the influence of CO2 on the phase composition of the studied aqueous waste suspensions. The influence of CO2 on waste leaching and on pH changes in aqueous waste suspensions was also pre-sented shortly. The basic carbonation reaction which results in the creation of calcite causes a lowering of pH. In the studied case of aqueous suspensions of energy waste it is a reduction of pH value from 12-13 to ca. 8-9. The carbonation process therefore causes a decrease in the leaching of some pollutants, which is described shortly in the paper. Because of this, mineral carbonation may be suggested as a method of some energy waste processing aimed at decreasing its leaching for later economic applications.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1591-1603
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Properties of the phase components of the modified cement system
Svojjstva fazovykh sostavljajushhikh modoficirovannojj cementhojj sistemy
Autorzy:
Rudenko, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/792860.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Tematy:
cementing system
modification
structure formation
mineral system
weathering
carbonation
Źródło:
Teka Komisji Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa; 2013, 13, 4
1641-7739
Pojawia się w:
Teka Komisji Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sekwestracja ditlenku węgla metodą przyspieszonej karbonatyzacji minerałów
Sequestration of carbon dioxide by mineral carbonation
Autorzy:
Bałdyga, J.
Henczka, M.
Sokolnicka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2070775.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
ditlenek węgla
karbonatyzacja
kwasy karboksylowe
sekwestracja
carbon dioxide
carboxylic acids
mineral carbonation
sequestration
Opis:
Praca dotyczy procesu umożliwiającego składowanie ditlenku węgła w postaci nieorganicznych węglanów (sekwestracja poprzez karbonatyzację minerałów); produktom ubocznym procesu jest krzemionka. Metoda karbonatyzacji, w odróżnieniu od sekwestracji bezpośredniej, umożliwia składowanie trwałe; wykorzystanie procesu dwustopniowego i jego przyspieszenie poprzez zastosowanie kwasów karboksylo-wych obniża przy tym koszty sekwestracji.
This paper describes the process of fixation of CO., in the form of inorganic carbonates (called as mineral sequestration or mineral carbonation) with solid by-product (silica), revealing storage capacity on a geological time scale. The products are similar to naturally occurring in the process of weathering. Costs of direct mineral sequestration are too high and can be reduced by using two-step process employing car-boxylic acids as additives enhancing the reaction rate.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2009, 5; 17-19
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The mineral sequestration of CO2 with the use of fly ash from the co-combustion of coal and biomass
Mineralna sekwestracja CO2 przy zastosowaniu popiołów lotnych ze współspalania węgla i biomasy
Autorzy:
Uliasz-Bocheńczyk, A.
Pawluk, A.
Pyzalski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216499.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
fly ash
biomass co-combustion
CO2 mineral sequestration
gas solid carbonation
popiół lotny
współspalanie biomasy
mineralna sekwestracja CO2
karbonatyzacja bezpośrednia
Opis:
As a result of energy production processes, the power industry is the largest source of CO2 emissions in Poland. Emissions from the energy sector accounted for 52.37% (162 689.57 kt) of the total emissions in 2015, which was estimated at 310.64 million tons of CO2. In recent years, the tightening of regulations on the use of renewable energy sources has resulted in an increased amount of biomass used in the professional energy industry. This is due to the fact that the CO2 emissions from biomass combustion are not included in the total emissions from the combustion of fuels, resulting in the zero-emission factor for biomass. At the same time, according to the hierarchy of waste management methods, recycling is the preferred option for the management of by-products generated during energy production. The fly ashes resulting from the biomass combustion in pulverized boilers (which, due to their chemical composition, can be classified as silicate ash) were subjected to analysis. These ashes can be classified as waste 10 01 17 – fly ash from co-firing other than mentioned in 10 01 16 according to the Regulation of the Minister of the Environment of December 9, 2014 on waste catalogues. The maximum theoretical carbon dioxide binding capacity for the analyzed fly ashes resulting from the co-combustion of biomass is 8.03%. The phase composition analysis of the fly ashes subjected to carbonation process has shown, in addition to the components identified in pure fly ash samples (SiO2, mullite), the presence of calcium carbonate − calcite − the primary product of the carbonation process, as indicated by the results of both X-ray and thermogravimetric analysis. The degree of carbonation has been determined based on the analysis of the results of the phase composition of fly ash resulting from the co-firing of biomass and bituminous coal. The calculated degree of carbonation amounted to 1.51%. The carbonation process is also confirmed by the lowered pH of the water extracts, decreasing from 11.96 for pure ashes to 8.7 for CO2 treated fly ashes. In addition, the carbonation process has reduced the leaching of pollutants, most notably chlorides, sulphates, and potassium.
W wyniku procesów produkcji energii, energetyka zawodowa w Polsce jest największym źródłem emisji CO2 w Polsce. Emisja z energetyki stanowiła w 2015 roku 52,37% (162 689,57 kt) całkowitej emisji, która była szacowna na 310.64 milionów ton CO2. W ostatnich latach, wraz z zaostrzeniem przepisów dotyczących wykorzystania odnawialnych źródeł energii, zwiększyła się ilość stosowanej w energetyce zawodowej biomasy, ponieważ emisja CO2 ze spalania biomasy nie jest wliczana do sumy emisji ze spalania paliw, co jest równoważne stosowaniu zerowego wskaźnika emisji. Zarazem w procesach produkcji energii powstają uboczne produkty, które powinny być zgodnie z hierarchią metod postępowania z odpadami przede wszystkim poddane odzyskowi. Badaniom poddano popioły ze spalania biomasy w kotłach pyłowych, które ze względu na skład chemiczny można zaliczyć do popiołów krzemianowych. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów, popioły te można zaklasyfikować jako odpad 10 01 17 – popioły lotne ze współspalania inne niż wymienione w 10 01 16. Maksymalna teoretyczna pojemność związania ditlenku węgla dla analizowanych popiołów ze współspalania biomasy wynosi 8,03%. Badania składów fazowych popiołów poddanych karbonatyzacji wykazały, oprócz składników zidentyfikowanych w czystych popiołach (SiO2, mullit), również obecność węglanu wapnia – kalcytu – podstawowego produktu procesu karbonatyzacji, na co wskazują wyniki badań wykonanych zarówno metodą rentgenograficzną jak i termograwimetryczną. Na podstawie analizy wyników badań składów fazowych popiołów lotnych ze współspalania biomasy z węglem kamiennym określono stopień karbonatyzacji. Obliczony stopień karbonatyzacji wyniósł 1,51%. Zachodzenie procesu karbonatyzacji potwierdza również obniżenie wartości pH wyciągów wodnych badanych popiołów, która uległa redukcji z 11,96 dla czystych oraz do wartości 8,7 dla popiołów poddanych działaniu CO2. Proces karbonatyzacji wpłynął również na obniżenie wymywalności zanieczyszczeń, przede wszystkim chlorków, siarczanów i potasu.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 4; 143-155
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The utilisation of fly ash in CO2 mineral carbonation
Autorzy:
Jaschik, J.
Jaschik, M.
Warmuziński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952688.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mineral carbonation
sequestration of CO2
industrial waste
fly ash
dissolution
sekwestracja CO2
odpady przemysłowe
popiół lotny
rozpuszczanie
Opis:
The fixation of CO2 in the form of inorganic carbonates, also known as mineral carbonation, is an interesting option for the removal of carbon dioxide from various gas streams. The captured CO2 is reacted with metal-oxide bearing materials, usually naturally occurring minerals. The alkaline industrial waste, such as fly ash can also be considered as a source of calcium or magnesium. In the present study the solubility of fly ash from conventional pulverised hard coal fired boilers, with and without desulphurisation products, and fly ash from lignite fluidised bed combustion, generated by Polish power stations was analysed. The principal objective was to assess the potential of fly ash used as a reactant in the process of mineral carbonation. Experimental were done in a 1 dm 3 reactor equipped with a heating jacket and a stirrer. The rate of dissolution in water and in acid solutions was measured at various temperatures (20 – 80ºC), waste-to-solvent ratios (1:100 – 1:4) and stirrer speeds (300 – 1100 min -1). Results clearly show that fluidised lignite fly ash has the highest potential for carbonation due to its high content of free CaO and fast kinetics of dissolution, and can be employed in mineral carbonation of CO2.
Źródło:
Chemical and Process Engineering; 2016, 37, 1; 29-39
0208-6425
2300-1925
Pojawia się w:
Chemical and Process Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie talku w procesie mineralnej karbonatyzacji - badania doświadczalne rozpuszczalności
Experimental study on dissolution of natural talc for mineral carbonation process
Autorzy:
Jaschik, J.
Warmuziński, K.
Jaschik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2071136.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
sekwencja ditlenku węgla
mineralna karbonatyzacja
talk
rozpuszczalność
sequestration
mineral carbonation
talc
dissolution
Opis:
Przedstawiono wyniki badań rozpuszczalności talku w roztworach kwasu octowego, siarkowego i chlorku amonu. Badania wykonano dla zmiennych wartości temperatury, prędkości obrotowej mieszadła i stężenia rozpuszczalnika. Stopień ekstrakcji magnezu z minerału do roztworu po ok. 4 godzinach prowadzenia procesu wynosił od 0,4% (woda) do 5-6% (kwas siarkowy). Otrzymane w badaniach wartości stopnia ekstrakcji jonów magnezu są niewystarczające z punktu widzenia możliwości wykorzystania talku w procesie mineralnej karbonatyzacji.
The results of experimental study on natural talc dissolution are presented in the paper. The investigations were made for acetic acid, sulfuric acid and ammonium chloride solutions at different values of temperature, mixing velocity and solvent concentration. After 4 hours of mixing the fraction of extraction of magnesium ions was equal to 0.4% in water and 5-6% in sulfuric acid. The values of extraction obtained are insufficient for mineral carbonation process.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2010, 4; 28-29
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies