Temat: miasta królewskie - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Uniwersały Rady Nieustającej z lat 1775–1788. Część III: Materie ekonomiczne
Universals of the Permanent Council in 1775–1788. Part III: Economic matters
Autorzy:: Głuszak, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1931235.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:: Rada Nieustająca
uniwersały
miasta krolewskie
raporty miejskie
licytacje propinacyjne
The Permanent Council
universals
royal cities
city reports
propination auctions
Opis:: Obok problematyki sądownictwa i prawa sądowego, materią najczęściej poruszaną w uniwersałach Rady Nieustającej były sprawy z zakresu ekonomii. Szczególny nacisk położono na kwestie funkcjonowania miast królewskich, znajdujących się pod dozorem Departamentu Policji Rady Nieustającej, w tym kontroli nad przebiegiem licytacji propinacyjnych. W pojedynczych uniwersałach Rada skupiła swoją uwagę m.in. na problematyce: infrastruktury drogowej, rolnictwa, leśnictwa, przemysłu surowcowego, handlu i skarbowości.
The matters most frequently discussed in the universals of the Permanent Council, apart from the issues of the judiciary and judicial law, were matters related to economics. Particular emphasis was placed on the functioning of royal cities under the supervision of the Police Department of the Permanent Council, including control over the course of propination auctions. In single universals, the Council focused its attention, among others, on the issues of road infrastructure, agriculture, forestry, the raw materials industry, trade and treasury.
Źródło:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 113-129
1733-0335
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Miejskie wozy wojenne z ziem łęczyckiej i sieradzkiej w składzie armii Królestwa Polskiego w XVI–XVII wieku
Towns war wagons from lands of Łęczyca and Sieradz in the army of Polish Kingdom in the 16th–17th centuries
Autorzy:: Kałużny, Jędrzej Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/688673.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: wóz wojenny
eskorta
miasta królewskie
powinności wojenne
rejestry wozów skarbnych
lustracje dóbr królewskich
war wagon
escort
royal towns
war duties
records of treasury wagons
royal lustration
Opis:: The army’s accompanying tabors, which consisted of war wagons, provided transportation support to the army. The war wagons most often had specific equipment: food, technical equipment, escort, service, and horses. The war wagons were provided by private individuals as well as by urban centers. The obligation to send war vehicles through towns and royal towns is one of the longest-lasting war duties. Difficult situations of the city, wars, fires or other difficulties could lead to the release, temporary suspension, or replacement of the duty of war wagon, to another. The most common source terms for the war wagons were: currus, vehiculum and plaustrum. In the former Poland, these wagons were called skarbnymi and sometimes picznymi when the vast majority of the load was fodder and food. In modern literature, the most commonly used term is „wóz wojenny” – „war wagon”. War wagons underwent a numerous of transformations, and in time they gained a special reinforced skeleton and sides, and they were also used to fight in tabor formations and as protection of the camp. Many detailed information on this issue are provided by the records of treasury wagons and royal lustration. The wagons from the Sieradz and Łęczyca lands constituted a significant contribution to the total number of wagons from the royal cities of Poland.
Tabory towarzyszące armii w dawnych wiekach składały się z wozów wojennych, które stanowiły wsparcie transportowe wojska. Wozy te najczęściej miały ściśle określone wyposażenie: żywność, sprzęt techniczny, eskortę, obsługę oraz konie. Wystawiane były zarówno przez osoby prywatne, jak i przez ośrodki miejskie. Obowiązek wyprawiania wozów wojennych przez miasta i miasteczka królewskie jest jedną z najdłużej utrzymujących się powinności wojennych. Trudna sytuacja miasta, wojny, pożar czy inne trudności mogły doprowadzić do zwolnienia, czasowego zawieszenia lub zamiany powinności wyprawiania wozu na inną. Najczęściej pojawiającymi się źródłowymi terminami opisującymi wóz były: currus, vehiculum oraz plaustrum. W dawnej Polsce wozy te nazywano „skarbnymi”, a czasem „picznymi” – gdy znaczną, przeważającą część ładunku stanowiły pasza i żywność. We współczesnej literaturze najczęściej stosowanym terminem jest „wóz wojenny”. Wozy wojenne podlegały licznym przemianom, z czasem zyskały specjalny, wzmocniony szkielet i burty, stosowane były również do walki w taborach i osłony obozu. Wielu szczegółowych informacji w tej kwestii dostarczają nam rejestry wozów skarbnych oraz lustracje dóbr królewskich. Wozy z ziem sieradzkiej i łęczyckiej stanowiły znaczny procent ogółu wozów wyprawianych z miast królewskich całej Polski.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 125-147
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Notarius civitatis w kancelarii miejskiej Nowego nad Wisłą w XVIII wieku
Notarius civitatis in the municipal chancellery of Nowe nad Wisłą in the 18th century
Autorzy:: Kitowski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/532894.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:: city chancellery
court scribe
Royal Prussia
Nowe nad Wisłą
minor cities
kancelaria miejska
pisarz sądowy
Prusy Królewskie
Nowe n. Wisłą
mniejsze miasta
Opis:: The town scribe/notary (notarius civitatis) played the leading role in the structure of the chancellery of the mediaeval and modern city, exercising general control and being responsible for its operation, with criminal liability included. The article focuses on the office of the scribe in the lesser cities of the Royal Prussia in modern age, using the case study of one of them: Nowe nad Wisłą. It discusses the basic principles concerning the conditions of employing an notary, required competencies, remuneration and its relationship to that of other municipal professions, and types of additional benefits that were used as a rule to complement the regular salary. This provides a picture of the general position of the writer in the structure of the chancellery and organs of local authorities of a minor city in Pomerania.
Pisarz/notariusz miejski (notarius civitatis) pełnił naczelną funkcję w strukturze kancelarii średniowiecznego i nowożytnego miasta, sprawując ogólną kontrolę oraz odpowiadając za jej działalność, z odpowiedzialnością karną włącznie. Przedmiotem artykułu jest urząd pisarza w mniejszych miastach Prus Królewskich w okresie nowożytnym, na przykładzie jednego z nich: Nowego nad Wisłą. Omówione zostały podstawowe zagadnienia dotyczące warunków zatrudnienia notariusza, wymaganych do zatrudnienia kompetencji, wynagrodzenia i jego relacji do płacy innych zawodów miejskich oraz rodzajów świadczeń dodatkowych, jakimi zwykle uzupełniano pensję stałą. Daje to obraz ogólnej pozycji pisarza w strukturze kancelarii i organach samorządu mniejszego miasta pomorskiego.
Źródło:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 61-73
1733-0335
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Od tez Marcina Lutra do kazań Jacoba Heggego. Kościół w Gdańsku w przededniu pierwszych wystąpień reformacyjnych
Autorzy:: Kościelak, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/602886.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Royal Prussia
early modern towns
crisis of the Church
reasons for Reformation
diocesan clergy
ecclesiastical judiciary
Prusy Królewskie
miasta wczesnonowożytne
kryzys Kościoła
przyczyny reformacji
duchowieństwo diecezjalne
sądownictwo duchowne
Opis:: The subject of analysis is situation of the Church in Gdańsk in 1517–1522, on the eve of first manifestations of Reformation in this town, urban centre important for Royal Prussia and Poland. Basing on the literature on the subject, but mostly with the use of original self-existent documents preserved until our times: writings, letters and records on activities of the Bishop of Włocławek, the local ordinary, the author reconstructs in the article the course of events preceding actions of the first reformer of Gdańsk, Jacob Hegge. The essential goal of research is an answer to the question whether Reformation ferment initiated by Martin Luther had any influence on the situation of the Church in Gdańsk. The case of this town is compared with the situation in several others, in Poland and the Reich, such as Cracow, Lübeck, Hamburg.
Przedmiotem niniejszej analizy jest sytuacja Kościoła w Gdańsku w latach 1517–1522, w przededniu pierwszych wystąpień reformacyjnych w tym ważnym dla Prus Królewskich i Polski ośrodku miejskim. W artykule na podstawie literatury przedmiotu, a przede wszystkim zachowanych dokumentów, pism, listów oraz akt działalności biskupa włocławskiego, ordynariusza miejsca, zrekonstruowano przebieg wydarzeń poprzedzających działalność pierwszego reformatora Gdańska, Jacoba Heggego. Istotnym celem badań jest odpowiedź na pytanie, czy zapoczątkowane wystąpieniem Marcina Lutra reformacyjne wrzenie miało jakikolwiek wpływ na sytuację Kościoła w Gdańsku. Przypadek Gdańska zestawiono z sytuacją w kilku miastach Polski i Rzeszy, m.in. w Krakowie, Lubece, Hamburgu.
Źródło:: Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2019, 63
0029-8514
Pojawia się w:: Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki