Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "meteoryt" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Chondryty węgliste CI oraz podobne do CI
CI and CI-like carbonaceous chondrites
Autorzy:
Blutstein, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146491.pdf
Data publikacji:
2024-04
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Meteorytowe
Tematy:
carbonaceous chondrite
meteorite
CI chondrite
CY chondrite
chondryt węglisty
meteoryt
chondryt CI
chondryt CY
Opis:
Carbonaceous chondrites of the CI group represent the most primitive matter in the Solar System available for study. Currently, only 9 meteorites have been classified as CI group carbonaceous chondrites, with the classification of two of them being questioned. In the literature, there is a suggestion to consider these two meteorites, along with others that share similarities, as a separate CY group. Additionally, the Tagish Lake meteorite is considered CI2, although this classification has not gained widespread acceptance. Based on a limited number of scientific sources regarding the elemental composition of CI group carbonaceous chondrites and CI-like chondrites, it has been observed that Alais, Ivuna, and Orgueil chondrites have the most similar elemental composition. The composition of the Tonk chondrite differs slightly but still falls within the typical range for CI group chondrites. The chemical composition of the Revelstoke meteorite significantly deviates from the average composition of CI group chondrites; however, the small mass of this meteorite (1 g) and a lack of sufficient data may affect the results. Among CI-like chondrites, the best match in chemical composition to CI chondrites is found for the Tagish Lake chondrite. Conversely, the Belgica 7904 chondrite, previously considered a member of the potential CY group, unequivocally does not belong to CI or CY group based on its chemical composition. While potential CY chondrites exhibit significant cadmium depletion, the possibility of coincidental convergence on this matter cannot be excluded. From a mining perspective, parent bodies of CI group carbonaceous chondrites may serve as a potential source of water and, consequently, hydrogen, holding significant importance as potential fuel. Asteroid 1508 Kemi, which is a potential parent body of CI carbonaceous chondrites, may contain about 3.39·1012 Mg of water, including about 3.76·1011 Mg of hydrogen.
Chondryty węgliste z grupy CI stanowią najbardziej pierwotną materię w Układzie Słonecznym dostępną do badań. Obecnie tylko 9 meteorytów zostało sklasyfikowanych jako chondryty węgliste grupy CI, z czego dla dwóch z nich klasyfikacja ta jest kwestionowana. W literaturze sugeruje się, aby te dwa meteoryty, wraz z innymi podobnymi, uznać za osobną grupę CY. Dodatkowo, meteoryt Tagish Lake jest rozważany jako CI2, chociaż ta klasyfikacja nie zdobyła powszechnej akceptacji. Na podstawie ograniczonej ilości źródeł literaturowych dotyczących składu pierwiastkowego chondrytów grupy CI oraz chondrytów podobnych do CI, stwierdzono, że chondryty Alais, Ivuna oraz Orgueil mają najbardziej zbliżony skład pierwiastkowy. Skład chondrytu Tonk różni się nieznacznie, ale wciąż mieści się w zakresie typowym dla chondrytów grupy CI. Skład chemiczny meteorytu Revelstoke znacząco odbiega od średniego składu chondrytów grupy CI, jednak niewielka masa tego meteorytu (1 g) i brak dostatecznej ilości danych mogą wpływać na wyniki. Spośród chondrytów podobnych do CI, najlepsze dopasowanie składu chemicznego do grupy CI wykazuje chondryt Tagish Lake. Natomiast najgorsze dopasowanie charakteryzuje chondryt Belgica 7904, uważany za członka potencjalnej grupy CY, jednak na podstawie składu chemicznego jednoznacznie można stwierdzić, że nie należy do grupy CI lub CY. Chociaż potencjalne chondryty CY wykazują znaczne zubożenie w kadm, nie można wykluczyć przypadkowej zbieżności w tej kwestii. Z perspektywy górniczej, ciała macierzyste chondrytów węglistych grupy CI mogą stanowić potencjalne źródło wody, a co za tym idzie, również wodoru, mającego istotne znaczenie jako potencjalne paliwo. Planetoida 1508 Kemi będąca potencjalnym ciałem macierzystym chondrytów węglistych grupy CI może zawierać około 3,39·1012 Mg wody, w tym około 3,76·1011 Mg wodoru.
Źródło:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2024, 15; 7-26
2080-5497
Pojawia się w:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsza tona Księżyca na Ziemi
The first ton of the Moon on Earth
Autorzy:
Przylibski, Tadeusz
Bludstein, Konrad
Szczęśniewicz, Mateusz
Łuszczek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195015.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Meteorytowe
Tematy:
The Moon
lunar meteorite
basalt
anorthosite
feldspathic breccia
Księżyc
meteoryt księżycowy
bazalt
anortozyt
brekcja skaleniowa
Opis:
The authors drew attention to the classification in December 2022 of over one ton of lunar meteorites that fell to Earth. They have been found since the early 1960s, but their first classification, as lunar meteorites, was made only in 1982. This was possible thanks to more advanced geochemical research and the possibility of comparing their results with the results of analyzes of samples of rocks and lunar regolith brought by the Soviet missions of the Luna program, and above all by several American missions of the Apollo program. With access to over 1.4 tons of lunar rocks on Earth, we are now able to conduct multidisciplinary studies of the lunar geology. Their results are particularly important in the context of building human settlements or lunar bases for further exploration of the solar system. This applies to both the physical properties of these rocks, as well as their chemical and mineral composition in the context of the presence of deposits of various mineral resources. It should be emphasized that meteoritic material from the Moon has been increasing in terrestrial collections (especially scientific ones) very quickly since 2015. This is the result of extensive exploration work, primarily in Antarctica, Africa, the Arabian Peninsula and Australia. Among the identified rocks reaching the Earth in the form of lunar meteorites, the most numerous are feldspar breccias (impact metamorphic rocks), anorthosites (plutonic igneous rocks building highlands areas of the silver globe) and basalts (extrusive igneous rocks building areas of the lunar maria). In addition, there are other igneous mafic rocks, such as gabbro, norite, troctolite and others. The surface of the crust is covered with regolith composed of fragments of the above-mentioned igneous rocks and breccias subjected to fragmentation by successive collisions with meteorites and micrometeorites and the action of solar wind particles (space weathering). As a result of these processes, the surface of the Moon is covered with a layer of loose sedimentary rock with a thickness of a few to several meters. Locally, a regolith may be a compact clastic sedimentary rock if a significant number of rock fragments are welded together with the glaze produced during collisions with micrometeorites. The authors also briefly presented the genesis and evolution as well as the geological structure of the Moon based on the results of the latest geophysical and geochemical (including isotopic) as well as mineralogical and petrological research. They pointed out that the proposed model of the genesis of the Moon from synestia formed after the collision of the proto-Earth with another hypothetical planetary embryo called Theia, explains well the chemical and isotopic homogeneity of the Earth and the Moon. The authors also pointed out that due to the common genesis, lunar meteorites are classified and named in the same way as terrestrial rocks, which definitely distinguishes them from other meteorites. The exceptions are Martian and HED meteorites, which are classified similarly to terrestrial rocks, although their names often do not have equivalents in the classification of terrestrial rocks (e.g. SNC meteorites). Tracking data on officially classified lunar meteorites, the authors found that in December 2022, the total mass of meteoritic matter considered to coming from the Moon exceeded 1 ton. Lunar meteorites are currently the largest source of information about the geology of the Silver Globe, accounting for almost two-thirds of the mass of lunar material available for study on Earth.
Autorzy zwrócili uwagę na sklasyfikowanie w grudniu 2022 roku już ponad tony meteorytów księżycowych, jakie spadły na Ziemię. Znajdowane były one od początku lat sześćdziesiątych XX wieku, jednak pierwsze ich klasyfikacje jako meteorytów księżycowych wykonane zostały dopiero w 1982 roku. Możliwe to było dzięki bardziej zaawansowanym badaniom geochemicznym i możliwości odniesienia ich wyników do wyników analiz prób skał i regolitu księżycowego przywiezionych przez misje radzieckie programu Łuna, a przede wszystkim przez kilka misji amerykańskich programu Apollo. Dzięki dostępowi na Ziemi do ponad 1,4 tony skał księżycowych możemy obecnie prowadzić multidyscyplinarne badania geologii Księżyca. Ich wyniki są szczególnie ważne w kontekście budowy osiedli ludzkich lub baz na Księżycu w celu dalszej eksploracji Układu Słonecznego. Dotyczy to zarówno właściwości fizycznych tych skał, a także ich składu chemicznego i mineralnego w kontekście występowania złóż różnorodnych surowców mineralnych. Należy podkreślić, że materiału meteorytowego z Księżyca przybywa w ziemskich kolekcjach (zwłaszcza naukowych) bardzo szybko dopiero od roku 2015. Jest to efektem szeroko zakrojonych prac poszukiwawczych przede wszystkim na obszarze Antarktydy, Afryki, Półwyspu Arabskiego i Australii. Wśród zidentyfikowanych skał docierających na Ziemię w postaci meteorytów księżycowych najliczniej reprezentowane są brekcje skaleniowe (impaktowe skały metamorficzne), anortozyty (skały magmowe głębinowe budujące wyżynne obszary Srebrnego Globu) oraz bazalty (skały magmowe wylewne budujące obszary mórz księżycowych). Poza tym spotykane są inne skały magmowe zasadowe, takie jak gabro, noryt, troktolit i inne. Powierzchnię skorupy pokrywa regolit złożony z fragmentów wymienionych skał magmowych i brekcji poddanych rozdrabnianiu kolejnymi zderzeniami z meteorytami i mikrometeorytami oraz działaniu cząstek wiatru słonecznego (wietrzenie kosmiczne). W wyniku tych procesów powierzchnia Księżyca pokryta jest warstwą luźnej skały osadowej okruchowej o miąższości od kilku do kilkunastu metrów. Lokalnie regolit może być skałą osadową okruchową zwięzłą, jeśli znaczna liczba okruchów skalnych ulegnie połączeniu (zespawaniu – ang. welding) szkliwem produkowanym w czasie zderzeń z mikrometeorytami. Autorzy przedstawili także krótko genezę i ewolucję oraz budowę geologiczną Księżyca w oparciu o wyniki najnowszych badań geofizycznych i geochemicznych (w tym izotopowych) oraz mineralogicznych i petrologicznych. Wskazali, że zaproponowany model genezy Księżyca z synestii utworzonej po zderzeniu proto-Ziemi z innym hipotetycznym embrionem planetarnym o nazwie Theia, dobrze tłumaczy jednorodność chemiczną i izotopową Ziemi i Księżyca. Autorzy zwrócili także uwagę, że dzięki wspólnej genezie meteoryty księżycowe klasyfikowane i nazywane są tak samo, jak skały ziemskie, co zdecydowanie odróżnia je od innych meteorytów. Wyjątek stanowią meteoryty marsjańskie oraz HED, które klasyfikowane są podobnie, jak skały ziemskie, aczkolwiek ich nazwy często nie mają odpowiedników w klasyfikacji skał ziemskich (np. meteoryty SNC). Śledząc dane na temat oficjalnie klasyfikowanych meteorytów księżycowych autorzy stwierdzili, że w grudniu 2022 roku łączna masa materii meteorytowej uznanej za pochodzącą z Księżyca przekroczyła 1 tonę. Meteoryty księżycowe są obecnie największym źródłem informacji o geologii Srebrnego Globu, stanowiąc niemal 2/3 masy materii księżycowej dostępnej do badań na Ziemi.
Źródło:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2023, 14; 163-182
2080-5497
Pojawia się w:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chondryt węglisty NWA 4446
Carbonaceous chondrite NWA 4446
Autorzy:
Przylibski, Tadeusz A.
Blutstein, Konrad
Łuszczek, Katarzyna
Gruchot, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087069.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
meteoryt
chondryt węglowy
chondryt CV3
Asteroida typu C
pas asteroid
Układ Słoneczny
ruda
meteorite
carbonaceous chondrite
CV3 chondrite
C-type asteroid
asteroid belt
Solar System
ore mineral
Opis:
The authors carried out petrographic, mineralogical, and chemical analyses (bulk chemical composition and microanalyses of mineral chemical composition) of NWA 4446 carbonaceous chondrite. NWA 4446 chondrite is classified as CV3, S2, W2. This meteorite is a rock fragment most likely from one of the C-type asteroids orbiting the Sun in the outer part of the asteroid belt. It represents the matter formed at the earliest stages of the formation of extrasola bodies in the solar system. As a result of the research, the authors documented a wider range of variation in the chemical composition of olivine crystals (Fa: 0.67-46.57 mol%) in the matrix and chondrules, and a much narrower range of variation in the chemical com- position of pyroxene crystals (Fs: 0.90–3.35 mol%) against the data used for the classification of the meteorite. The characteristics of the chondrules, ranging in size from 0.5 to more than 1 mm, allowed concluding that they constitute about 60% of the meteorite’s vol- ume, in which they form many structural and mineral varieties PO, POP, BO, PP and RP chondrules were observed. The remaining 40% of the chondrite volume is a matrix consisting of small crystals of pyroxenes, olivines, glass, as well as opaque minerals: sulphides, FeNi alloy, native copper and gold grains, carbonaceous substance, and compact CAIs. The mineral and chemical composi- tion of CAIs shows that their dominant mineral is melilite, accompanied by diopside and spinel. The chemical composition of spinel and diopside is very similar to their total chemical formulas, while the composition of melilite shows a significant sodium deficiency. Among the opaque minerals, one phase of the FeNi dominates - awaruite (Ni 3 Fe), and sulphides are represented by troilite (FeS) and mackinawite ((Fe,Ni) 9 S 8 ). Moreover, grains of native copper with an admixture of gold and grains of native gold with an admixture of platinum, nickel and copper with a size of several μm were identified. Taking into account the admixtures contained in the above-mentioned opaque minerals (mainly Co and Cu), the parent rock of the carbonaceous chondrite NWA 4446 can be considered to have been mineralized with Fe, Ni, Co and Cu ore minerals with the content of Au and Pt. This means that, we can expect deposits of native forms of the above-mentioned metals and sulphides on the parent bodies of carbonaceous chondrites of the CV group - C-type asteroids.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2022, 70, 7; 513--526
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przewodności cieplnej meteorytu Jezersko
The thermal conductivity of the Jezersko meteorite
Autorzy:
Szurgot, Marian A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2145826.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
meteoryt Jezersko
chondryty zwyczajne
przewodność cieplna
Jezersko meteorite
ordinary chondrites
thermal conductivity
Opis:
Praca prezentuje wyniki przewidywań teoretycznych przewodności cieplnej (K) meteorytu Jezersko, sklasyfikowanego jako chondryt zwyczajny H4. Przewidywania oparto na wybranych modelach skał i różnych zależnościach teoretycznych i empirycznych. Wykorzystano skład modalny chondrytu Jezersko ustalony przez autora oraz literaturowe dane o przewodności cieplnej minerałów składowych meteorytu i jego porowatości (P). Stosując wymienione metody, określono przewodność cieplną szkieletu ziarnowego meteorytu i jego globalną przewodność cieplną, wykorzystując także przewidywane wartości dyfuzyjności cieplnej (D). Wyniki potwierdzają znane prawidłowości dotyczące skał ziemskich i meteorytów, że współczynnik porowatości skały i materia wypełniająca pory silnie wpływają na przewodność cieplną. Model średniej geometrycznej przewiduje dla szkieletu ziarnowego meteorytu Jezersko wartość przewodności cieplnej 4,35 W m−1 K−1, a średnia z dwóch modeli warstwowych: modelu średniej harmonicznej i modelu średniej arytmetycznej wartość 4,9 W m−1 K−1 dla temperatury 300 K. Globalna przewodność cieplna meteorytu Jezersko (K) według modelu średniej geometrycznej w temperaturze 300 K wynosi 2,6 W m−1 K−1 dla ciśnienia powietrza 1 atm, a 1,0 W m−1 K−1 dla próżni. Model Hashina–Shtrikmana przewiduje wartości K: 2,4 W m−1 K−1 i 1,9 W m−1 K−1, model Clausiusa–Mossottiego – wartości: 2,2 W m−1 K−1 i 1,9 W m−1 K−1, natomiast modele warstwowe skał – wartości: 2,1 W m−1 K−1 i 2,0 W m−1 K−1 dla temperatury 300 K i powietrza pod ciśnieniem 1 atm oraz dla próżni. Zależność pomiędzy przewodnością cieplną i porowatością wskazuje średnią wartość K dla meteorytu Jezersko dla próżni: 1,18 W m−1 K−1, a zależność pomiędzy przewodnością cieplną i dyfuzyjnością cieplną wskazuje wartość K: 1,12 W m−1 K−1 dla zakresu 200–300 K dla próżni, a w przypadku powietrza pod ciśnieniem normalnym wartość: 2,57 W m−1 K−1. Średnia wartość przewodności cieplnej chondrytu Jezersko dla wszystkich przewidywań wynosi w przypadku temperatury ~300 K i ciśnienia powietrza 1 atm: 2,45 ± 0,30 W m−1 K−1, a w przedziale temperatur 200–300 K i próżni: 1,40 ± 0,40 W m−1 K−1. Przewidywane wartości globalnej przewodności cieplnej meteorytu Jezersko dla powietrza i próżni są w zakresie wartości ostatnio prezentowanych przez Soini i in. (2020) dla grupy H4 chondrytów zwyczajnych: 2,8 ± 0,6 W m−1 K−1, wartość średnia K przy wypełnieniu porów przez powietrze pod ciśnieniem 1 atm, oraz 1,9 ± 1,0 W m−1 K−1, wartość średnia K dla zakresu temperatur: 200–300 K, gdy ośrodkiem wypełniającym pory jest próżnia.
The thermal conductivity (K) of Jezersko H4 meteorite was predicted by various models of rocks, using literature data on the chemical composition, porosity (P), and by relationships between thermal conductivity and porosity, and between thermal conductivity and thermal diffusivity (D). The results confirm that the porosity of the chondrite and air pressure significantly affect thermal conductivity. The thermal conductivity of the chondrite skeleton/matrix predicted by the modal composition of the meteorite and by the geometric mean model is equal to 4.35 W m−1 K−1, and by arithmetic and harmonic mean models: 4.9 W m−1 K−1at 300 K. Bulk thermal conductivity of the meteorite predicted by the geometric mean model is equal to 2.6 W m-1 K-1 for air pressure of 1 atm, and 1.0 W m−1 K−1in vacuum at 300 K. The Hashin–Shtrikman model predicts the values: 2.4 and 1.9 W m−1 K−1, the Clausius–Mossotti model: 2.2 and 1.9 W m-1 K-1, and the mean of two-layer models: 2.1 and 2.0 W m−1 K−1 at 300 K, for air pressure of 1 atm, and in vacuum, respectively. The relationships between thermal conductivity and porosity based on experimental data for ordinary chondrites indicate a mean K value for bulk thermal conductivity of the Jezersko meteorite in vacuum: 1.18 W m−1 K−1, and between thermal conductivity and thermal diffusivity the mean value: 1.12 W m−1 K−1at 200–300 K. The mean value for all predictions for bulk thermal conductivity of the meteorite for air at 1 atm is equal to 2.45 ± 0.30 W m−1 K−1 (range: 2.0–2.9 W m−1 K−1) at 300 K, and in vacuum: 1.40 ± 0.40 W m−1 K−1 (range: 0.95–2.0 W m−1 K−1) at 200–300 K. Predicted values of bulk thermal conductivity of the Jezersko meteorite, for air and in vacuum, are in the range of values recently reported by Soini et al. (2020) for the H4 group of chondrites: 2.8 ± 0.6 W m−1 K−1, mean K for air at 1 atm, and 1.9 ± 1.0 W m−1 K−1 mean K value in vacuum at 200–300 K.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 1; 10-19
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wejście pancernego smoka
Autorzy:
Otłowski, Tomasz (1972- ).
Powiązania:
Polska Zbrojna 2021, nr 6, s. 74-76
Data publikacji:
2021
Tematy:
Wojska pancerne
Wojska zmechanizowane
Wojska lądowe
Rozpoznanie minowe
Rozminowanie
Pojazdy rozminowania
UR-77 Meteoryt
Dane taktyczno-techniczne sprzętu wojskowego
Artykuł z czasopisma fachowego
Artykuł z czasopisma wojskowego
Opis:
W artykule opisano rosyjski zestaw rozminowania UR-77 Meteoryt. Przedstawiono dane taktyczno-techniczne sprzętu stosowanego do torowania drogi siłom zmechanizowanym i pancernym poprzez pola minowe. Sprzęt był używany jako artyleryjskie wsparcie wojsk lądowych w czasie konfliktu w Czeczenii oraz w czasie wojny na Wschodniej Ukrainie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Życie w kosmosie jako experimentum crucis darwinowskiego ewolucjonizmu i teorii inteligentnego projektu
Life in Space as an experimentum crucis for the Darwinian Theory of Evolution and the Theory of Intelligent Design
Autorzy:
Jodkowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082417.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
cywilizacje kosmiczne
darwinowska teoria ewolucji
empiryczna testowalność
experimentum crucis
fosforowodór na Wenus
kanały na Marsie
meteoryt marsjański ALH84001
paradoks Fermiego
teoria inteligentnego projektu
cosmic civilizations
Darwinian theory of evolution
empirical testability
phosphine on Venus
Martian canals
Martian meteorite ALH84001
Fermi’s paradox
theory of intelligent design
Opis:
Teoria inteligentnego projektu jest ogólną teorią rozpoznawania projektu. Osiąga ten cel dzięki poszukiwaniu kryteriów, które odróżniają wytwory inteligencji od wytworów „ślepej” przyrody (konieczności i przypadku). Teoria ewolucji jest teorią powstawania życia i różnych jego form. Konflikt między tymi teoriami pojawia się tylko dlatego, że kryteria rozpoznawania projektu sprawdzające się w obszarze wytworów człowieka wydają się wykrywać projekt także poza tym obszarem (na przykład niektóre układy biochemiczne wewnątrz komórki). Najbardziej znana odmiana teorii ewolucji wyklucza jednak inteligentne pochodzenie takich struktur, które pojawiły się przed powstaniem człowieka. Wynik rywalizacji między dwiema teoriami najskuteczniej rozsądza test zwany experimentum crucis. Jest to eksperyment, który potwierdza jedną teorię, a odrzuca drugą. Taki test da się przeprowadzić. Jest nim poszukiwanie życia w kosmosie, a zwłaszcza życia inteligentnego, czyli cywilizacji kosmicznych, gdyż przewidywania obu rywalizujących teorii różnią się w tej kwestii. W artykule przedstawiona jest analiza wyników badań dotyczących kanałów na Marsie, meteorytu marsjańskiego ALH84001 i fosforowodoru w górnej atmosferze Wenus. Następnie omawiane są spekulacje i fakty na temat istnienia inteligentnych cywilizacji we Wszechświecie. W konkluzji stwierdzono, że aktualne dane empiryczne są zgodne z przewidywaniami teorii inteligentnego projektu, a nie z przewidywaniami darwinowskiej teorii ewolucji.
Theory of intelligent design is a general theory of design recognition. It aims to achieve this goal by looking for criteria that distinguish the products of intelligence from the products of “blind” nature (i.e. necessity and chance). The theory of evolution, mean while, is a theory of the origins of life itself together with its various forms. A conflict between these theories only arises because the design recognition criteria that work well in the area of man-made products seem to also detect design outside this area (e.g. certain biochemical systems inside cells). The best-known version of evolutionary theory, however, rules out any intelligent origin for struc¬tures that appeared before the appearance of mankind. In the case of competition between the two theories, the most effective test will be a so-called experimentum crucis: that is, an experiment that supports one theory and rejects the other. Such a test may be accomplished by searching for life in space, and especially intelligent life — i.e. cosmic civilizations — because the predictions of the two competing theories differ in this regard. The article presents an analysis of the results of research into Martian canals, the Martian meteorite ALH84001, and phosphine in the upper atmosphere of Venus, and then presents both some speculative thinking and some facts pertaining to the existence of intelligent civilizations in the universe. In conclusion, it is stated that the currently available empirical data is consistent with the predictions of the theory of intelli¬gent design rather than those of the Darwinian theory of evolution.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2021, 18; 19-54
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumentacja znalezisk meteorytu Morasko w latach 2011–2014 : problemy metodyczne i uzyskane efekty
Documenting the Morasko meteorite finds in 2011-2014 : methodical problems and results obtained
Autorzy:
Nowak, Monika
Muszyński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076020.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
meteoryt Morasko
znaleziska meteorytów
dokumentacja meteorytów
pole zasypane
Morasko meteorite
meteorite findings
meteorite documentation
strewn field
Opis:
The Morasko meteorite is currently one of the biggest tourist attractions of the city of Poznań. In this paper we present the stages of creating documentation for finds of individual fragments of the Morasko meteorite, conducted at the Institute of Geology, Adam Mickiewicz University, in 2011-2014. During the initial period of documentary work, the focus was mainly on the compilation of topographic maps prepared by various authors to create one collective map of finds. ESRI (ArcGIS) software was used to prepare the documentation. The main problem at the initial stage of documentation was the coordination of source data prepared on topographic bases developed in various reference systems (PUWG 65, PUWG 92, tourist map without any system). During the years 2012-2014, topographic data were successively supplemented with new finds, resulting in a database comprising a total of 1413 items - containing coordinates, data on individual finders, masses (given as a range or as specific data in grams), depths at which meteorites rested, and, in some cases, special features (so-called shrapnel). The obtained documentation is a unique source of data on most of the fragments of the Morasko meteorite. It remains debatable whether the collected information is sufficient to calculate a reliable meteorite strewn field.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 12; 879--885
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Meteoryty, kratery uderzeniowe i inne ślady kosmicznej katastrofy w rejonie Moraska pod Poznaniem
Meteorites, impact craters, and other traces of a cosmic disaster at Morasko near Poznań
Autorzy:
Szczuciński, Witold
Muszyński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076071.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
krater uderzeniowy
meteoryt
depozyty wyrzucane
Holocen
Polska
impact crater
meteorite
ejecta deposits
Holocene
Polska
Opis:
About 5,000 years ago near Morasko (the district of the present-day city of Poznań, western Poland) the largest known iron meteorite shower in Central Europe took place. The evidence of that impact, documented so far, comprises numerous iron meteorite fragments distributed over an area of approximately 3 km2 and at least six meteorite impact craters with a maximum diameter of about 100 m. The present paper reviews the most recent findings related to the meteorite, craters, processes of their formation, as well as the environmental effects of the impact in the Morasko area. The most important findings, reported in this review cover: 1) the recognition of two new minerals in the meteorite: moraskoite and czochralskiite; 2) the identification and detailed analysis of the ejecta layer around the craters and underlying paleosoil providing evidence for the mid-Holocene age of the impact; 3) the numerical modelling constraining the range of likely physical properties of the impactor, e.g. the diameter of the projectile forming the largest crater and its landing velocity (c. 1.5 m and 10km/s, respectively);4) the studies of the nearby lake and peat deposits revealing restricted environmental effects of the impact. The Morasko craters field is currently one of the best-studied examples of small/moderate-sized meteorite impact in unconsolidated sediments.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 8; 637--644
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod instrumentalnych w badaniach meteorytu Morasko
Application of instrumental methods in the Morasko Meteorite investigations
Autorzy:
Muszyński, Andrzej
Runka, Tomasz
Gołębiewska, Bożena
Michalska, Danuta
Karwowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075978.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
meteoryt Morasko
mineralogia
metody mikroskopowe
SEM-EDS
metoda mikrochemiczna
WDS
mikroskopia Ramana
Meteorite Morasko
mineralogy
Raman spectroscopy
Opis:
Since its discovery, the Morasko meteorite has been the subject of many studies. Among the publications summarising the mineralogical and geochemical characteristics of the Morasko meteorite, two monographs are worth mentioning by: Dominik (1976) and Muszyński et al. (2012), in which the essentialfeatures of the Morasko meteorite were presented. Since the first piece of the Morasko meteorite was to be explored, the analysis of mineral composition has been conducted with more and more specialised and sophisticated instrumental methods. As it is well known, the Morasko meteorite is classified into the group of iron meteorites IAB MG, and consists mainly of the crystalline Fe-Ni alloy in the form of two minerals: kamacite and taenite, accompanied by tetrataenite. A commonly found structure of the mineral composition of the Morasko meteorite, as regards other iron meteorites, are graphite-troilite nodules, which contain silicate and phosphate minerals. This paper presents a review ofresearch on the mineralogy and geochemistry of the Morasko meteorite, where a number of instrumental tests have been used, from microscopic observations to microchemical semiquantitative analyses using scanning electron microscopy (SEM-EDS), microchemical quantitative analyses using an electron microprobe (WDS), to the structural methods applying Raman spectroscopy. The results of microscopic, microchemical and microstructural investigations, which have included the outer layer of the meteorite known as a fusion crust, have been presented against the petrographic composition of the meteorite. Besides, the type of sediment attached to the outer meteorite layer was examined. The research, conducted on two dozen meteorite fragments, allowed distinguishing two different zones concerning mineralogy and geochemistry, and to determine microstructural changes within them, most probably created in the processes related to the moment of the meteorite impact.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2019, 67; 156--158
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyniki badań mineralogicznych i petrologicznych nowych okazów meteorytu Pułtusk w 150 rocznicę spadku
Results of mineralogical and petrological research of new samples on the Pułtusk meteorite at the 150th anniversary of the fall
Autorzy:
Przylibski, T. A.
Łuszczek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075816.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Pułtusk
meteoryt
chondryt
zwyczajny chondryt
chondryt H5
meteorite
chondrite
ordinary chondrite
H5 chondrite
Opis:
One of the largest observed stone meteorite shower in the history of mankind on Earth took place on Thursday evening on January 30, 1868, about seven o’clock near Pułtusk in Poland. Despite the 150th anniversary of the fall of chondrite officially classified as Pułtusk H5 with a shock stage S3 there is still little published data on the chemical composition of minerals of this chondrite as well as its petrological characteristics in the literature. The authors carried out mineralogical and petrological research that will help a little to fill this gap in knowledge about the Pułtusk chondrite. Meteorite specimens found by Piotr Kuś in 2015 and investigated by the authors are undoubtedly part of the Pułtusk fall of January 30, 1868. They can be classified as ordinary chondrite H5, S2,W2. The authors stated that the studied rock is characterized by a varied shock level -from S1 to S2/3, as well as it contains chondrules of the chromite-plagioclase unequilibrated rock. In the composition of the examined fragment of Pułtusk chondrite, the authors identified silicates: olivine, diopside, bronzite and clinohyperstene, and oligoclase, oxides: chromite (and spinel), sulfides: troilite, FeNi alloy mineral phases: kamacite and taenite, as well as phosphates: merrilite and apatite. The chemical composition of olivine crystals as well as low- and high-Ca pyroxenes crystals and plagioclase crystals (about the composition of oligoclase) confirms that the examined specimen comes from the Pułtusk fall and it is a rock that should be classified as a petrographic type H5.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 6; 368--378
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dating the Morasko meteorite fall by natural thermoluminescence of the fusion crust
Autorzy:
Fedorowicz, S.
Stankowski, W. T. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94222.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
iron meteorite
terrestrial age
dosimetry
Polska
meteoryt żelazny
dozymetria
Polska
Opis:
The date of fall of the Morasko iron meteorite was determined by means of thermoluminescence measurements of the fusion crust and related local materials. Three small pieces, commonly referred to as ‘shrapnel’, were used. The results obtained are 4.5–5.0 ka, which is in good agreement with previous estimates of 4–6 ka on the basis of radiometric, dosimetric and palynological methods.
Źródło:
Geologos; 2016, 22, 3; 251-258
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka petrograficzna skał pochodzących ze struktury impaktowej Gardnos, Norwegia
Petrographic charctersitics of the rocks from the impact structure Gardnos, Norway
Autorzy:
Jarmołowicz-Szulc, K.
Ilcewicz-Stefaniuk, D.
Stefaniuk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061826.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
meteoryt
krater
brekcja impaktowa
suevit
Gardnos
meteorite
crater
impact breccia
suevite
Opis:
Krater meteorytu Gardnos znajduje się w Norwegii, ok. 125 km na północny zachód od Oslo. Cała struktura jest dobrze widoczna w terenie dzięki licznym odkrywkom brekcji impaktowych i utworów poimpaktowych występujących w okręgu o promieniu ok. 5 km. Główne typy skał impaktowych w rejonie krateru Gardnos to autochtoniczna brekcja z Gardnos oraz przykrywająca ją allochtoniczna brekcja impaktowa (suevit). W artykule omówiono petrografię tych skał. Brekcja z Gardnos jest brekcją lityczną, złożoną ze spękanych fragmentów skał, ale nie zawiera fragmentów stopu. Suevit jest brekcją polimiktyczną, zawierającą małe fragmenty zrekrystalizowanego stopu z klastami skał i minerałów.
The crater of the Gardnos meteorite is located in Norway, about 125 km north-west of Oslo. The structure is well seen due to the outcrops of impact breccias and post-impact deposits that form a circle with a radius of about 5 km. Main types of the impact rocks in the Gardnos area are the autochthonous Gardnos breccia and its cover – allochthonous suevite breccia. The petrological characteristics of these rocks are presented. The Gardnos breccia is a lithic breccia, composed of fissured rock fragments, without melt components. The suevite is a polymictic breccia, built of small fragments composed of recrystallized melt and clasts of rocks and minerals.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 464; 43--48
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prospekcja powierzchniowa składu pierwiastkowego gleby w rezerwacie „Meteoryt Morasko”
Surface prospection of soil samples composition of elements originate from “Meteoryt Morasko” reserve
Autorzy:
Miśta, Ewelina A.
Tymiński, Zbigniew
Kalbarczyk, Paweł
Trela, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033036.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Meteorytowe
Tematy:
ICP-MS soil measurement
cosmogenic soil elemental contamination
iron meteorites
“Meteoryt Morasko” reserve
Opis:
The research was focused on strewnfield in “Meteorite Morasko” reserve. The main goal of the project was to find correlation between chemical composition of soil and concentration of cosmogenic material which was discovered in the region. After field prospection the sampling was made for three reference regions in the reserve. ICP-MS method was used to determine the elemental composition of soil samples. Investigation has been carried out to indicate the chemical components which iron meteorite matrix is built of like Fe, Ni and Co. Results of the study gave information about distribution and correlation of chemical components in the reserve.
Źródło:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2015, 6; 96-102
2080-5497
Pojawia się w:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The extraterrestrial matter falls in west-central Poland (Great Poland Lowland); historical and geological data
Autorzy:
Stankowski, W. T. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138672.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
meteorite chronology
Great Poland Lowland
meteoryt
chronologia
Nizina Wielkopolska
Opis:
Direct and indirect evidence of falls of extraterrestrial matter in west-central Poland (Great Poland Lowland) is proved historically and environmentally. The chronological list of such events has historical (documents, medieval paintings, newspaper reports), geological and morphological documentation. The most important are the environmental sites of Morasko/Oborniki, Przełazy and Jankowo Dolne, where metallic meteorites were recognized. These meteorite falls represent a series of cosmic events: the Morasko fall was c. 5000 years BP, the Przełazy fall was c. 10000 years BP, and the age of the Jankowo Dolne fall is not fully documented.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2015, 65, 2; 263-268
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Meteoryt żelazny z krateru Kamil. Pustynia Zachodnia. Egipt
Iron meteorite from Kamil Crater. West Desert. Egypt
Autorzy:
Pawlikowski, M.
Wróbel, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344068.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
nakł. Maciej Pawlikowski
Tematy:
meteoryt żelazowy
Pustynia Zachodnia
Egipt
iron meteorite
West Desert
Egypt
Opis:
Wykonano badania mineralogiczne i chemiczne meteorytu z krateru Kamil zlokalizowanego na pustyni Zachodniej Egiptu przy granicy z Sudanem. Badania prowadzono z wykorzystaniem metod: XRD,SEM i EDS.
Mineralogical investigation of iron meteorite from West Desert (Sahara) were performed using XRD, SEM and EDS methods.
Źródło:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering; 2014, 17; 1-8
1689-6742
Pojawia się w:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies