Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "metal cations" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Review of chitosan nanomaterials for metal cation adsorption
    Autorzy:
    Piotrowska-Kirschling, Agnieszka
    Brzeska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1034106.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Polskie Towarzystwo Chitynowe
    Tematy:
    chitosan
    nanochitosan
    nanomaterials
    adsorption
    metal cations
    Opis:
    Polysaccharides are polymers of long chains of monosaccharide units linked via glycosidic bonds. Starch, cellulose, chitin and their derivatives, such as chitosan, are examples of polysaccharides. Chitin is the second most common natural polysaccharide in the world (after cellulose). Chitin and chitosan are amino polysaccharides. Chitosan is often obtained by chemical, or sometimes enzymatic, deacetylation of chitin. These compounds are increasingly being modified to the nanometric scale. New engineering nanomaterials show better chemical, biological, mechanical, thermal, electrical and sorption properties than the primary materials. In this paper, the methods of chitosan nanomaterials synthesis and their adsorption properties of metal cations are discussed. As it is shown, the selected chitosan nanomaterials have promising adsorption properties of metal cations.
    Źródło:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives; 2020, 25; 51-62
    1896-5644
    Pojawia się w:
    Progress on Chemistry and Application of Chitin and its Derivatives
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Flocculation efficiency of hybrid polymers with trivalent metal cations
    Autorzy:
    Schmidt, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/779472.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    polyacrylamide copolymers
    starch
    hybrid polymers
    trivalent metal cations
    flocculants
    Opis:
    Acrylamide/acrylic acid copolymers (AAm/AA) have been synthesized by microemulsion polymerization in absence and presence of trivalent cations Al+3  and Fe+3 . Starch materials were obtained by introducing cations Al+3  and Fe+3 , in the form of aqueous solutions of sulphates(VI) (modif. starch/Me+3 ), into the oxidized starch (modif. starch). The flocculation performance of obtained polyacrylamide copolymers and the one based on the natural polymer was compared with the performance of the commercial AAm/AA flocculant (CF). All materials were characterized by capillary viscometry, FTIR and DSC methods. An aqueous suspension of talc was used for the flocculation studies. The flocculation effectiveness was evaluated on the basis of reduction of suspension extinction and the sludge volume. It was found that synthesized AAm/AA/Me+3  copolymers and modif. starch/Me+3  materials exhibit better flocculation properties for a model talc suspension than a commercially available floculant.
    Źródło:
    Polish Journal of Chemical Technology; 2018, 20, 4; 96-101
    1509-8117
    1899-4741
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Chemical Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sorption Properties of Slags
    Właściwości sorpcyjne żużla
    Autorzy:
    Blahova, L.
    Mucha, M.
    Navratilova, Z.
    Gorosova, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/317871.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    sorpcja
    żużel
    kationy metali
    chromiany
    sorption
    slag
    metal cations
    chromates
    Opis:
    The aim of this work was to find if slags could be multifunction sorbents. Investigated slags were blast-furnace slag and steel making slag. The contribution is aimed at characterization of slags and their sorption properties. The characterization of slags were performed by X-ray fluorescence spectroscopy and infrared spectroscopy. It was found by infrared analysis that blast furnace slag contains mainly silicates and a small amount of carbonates. Steel making slag has lower content of silicate minerals and a higher amount of carbonates. The characterized samples of the blast furnace and steel making slags were tested as possible sorbents. The sorption experiments were carried out by batch method in aqueous medium. The selected metal cations (Cu(II) and Zn(II)) and anions (CrO4-2) were used as adsorbates. The sorption experiments were performed with standards of slags to find the best ratio for sorption of metals cations and chromates. The best ratio for sorption metals cations was 1:200 (solid:liquid) for both slags. The best ratio for sorption of chromates was 1:100 for steel making slag and 1:200 for blast-furnace slag. It was found that metal cations removing is influenced by alkalization property of slags. Maximum adsorbent amount of cooper is 0.23 mmol/g on the blast-furnace slag and 0.38 mmol/g on the steel making slag. Maximum adsorbent amount of zinc is 0.17 mmol/g on the blast-furnace slag and 0.35 mmol/g on the steel making slag. The maximum adsorbed amount of chromates for the blast-furnace slag is 15 µmol/g and for steel making slag is 89 µmol/g. The mechanism of the metal cations removing is supposed to be an adsorption combined with precipitation indicated by a high pH after sorption experiments. Slags can be possibly used for remediation of wastewater containing metal ions.
    Celem pracy było sprawdzenie czy żużle mogą być wielofunkcyjnymi sorbentami. Badaniu poddano żużel wielkopiecowy oraz żużel stalowniczy. W pracy skupiono się na przygotowaniu charakterystyki żużli i ich właściwości sorpcyjnych. Przeprowadzono badania spektroskopem fluorescencji rentgenowskiej oraz spektroskopem w podczerwieni. Dzięki analizie w podczerwieni odkryto, że żużel wielkopiecowy zawiera głównie krzemiany i niewielkie ilości węglanów. Żużel stalowniczy zawiera niższą wartość krzemianów i wyższą węglanów. Opisane próbki żużli wielkopiecowych i stalowniczych zostały sprawdzone jako potencjalne sorbenty. Testy sorpcji zostały przeprowadzone metodą partii w środowisku wodnym. Wybrane kationy metali (Cu(II) oraz Zn(II) oraz aniony (CrO4-2) zostały użyte w charakterze adsorbatów. Badania sorpcji zostały przeprowadzone z zachowaniem standardów, aby znaleźć najlepszą proporcję kationów metali do chromianów dla przeprowadzenia sorpcji. Najlepszy stosunek dla sorpcji kationów metalu wyniósł 1:200 (faza stała: ciecz ) w obydwu rodzajach żużla. Najlepszy współczynnik dla sorpcji chromianów wyniósł 1:100 dla żużla stalowniczego oraz 1:200 dla żużla wielkopiecowego. Odkryto, że na eliminację kationów metalu mają wpływ właściwości alkalizujące żużli. Najwyższa wartość adsorpcji miedzi wynosi 0,23 mmola/g w przypadku żużla wielkopiecowego i 0,38 mmola/g w żużlu stalowniczym. Najwyższa wartość adsorpcji cynku wynosi 0,17 mmola/g przy żużlu wielkopiecowym i 0,35 mmola/g przy żużlu stalowniczym. Maksymalna wartość adsorpcji chromianów dla żużla wielkopiecowego wyniosła 15 µmola/g, a przy stalowniczym 89 µmola/g. Mechanizm usuwania kationów metalu powinien być połączeniem adsorpcji ze strącaniem przy wysokim pH. Wykazano, że można stosować żużle do oczyszczania wód ściekowych zawierających jony metali.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2015, R. 16, nr 2, 2; 89-94
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Industrial Wastes as Potentional Sorbents of Heavy Metals
    Odpady przemysłowe jako potencjalne sorbenty metali ciężkich
    Autorzy:
    Blahova, L.
    Mucha, M.
    Navratilova, Z.
    Budzyń, S.
    Tora, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/318635.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    sorpcja
    odpady
    kationy metali
    materiały węglowe
    żużel
    sorption
    wastes
    metal cations
    carbonaceous materials
    slag
    Opis:
    Industrial wastes can be used as sorbents of heavy metals. Nowadays, the wastes materials are studied as sorbents and the sorption capacities and other properties are comparable or better than in the case of natural or specially prepared sorbents. Blast furnace slag, steel making slag, laboratory and industrial pyrolysis product from tires and coke dust were selected as potential sorbents of heavy metals. The characterization of materials was performed by infrared spectroscopy and kinetic models of sorption were determined. Laboratory and industrial pyrolyzed tires and coke dust contain mainly pure carbon without other functional groups on the contrary to brown coal containing hydroxyl and carboxyl functional groups, which affected sorption properties. Slags contain mainly silicates. The sorption capacities of waste materials were compared with brown coal as example of natural sorbents. The sorption experiments were carried out by batch technique in aqueous medium at ambient condition. The metal ions Cu(II) and Pb(II) were selected as adsorbates. Sorption of metal ions was studied in the concentration range 2–40 mmol • l-1. The sorption capacities show that blast furnace slag, laboratory and industrial pyrolysis product from tires and coke dust exhibit the comparable values of removal amounts. The brown coal exhibits better results than other carbonaceous materials. Steel making slag’s sorption capacities are 0.65 mmol • g-1 for Cu(II) and 0.32 mmol • g-1 for Pb(II). The steel making slag is the best sorbent from the studied wastes for both cations. The sorption properties and mechanism can be predicted from the obtained sorption data.
    Odpady przemysłowe mogą być stosowane jako sorbenty metali ciężkich. Obecnie materiały odpadowe są badane jako sorbenty, a pojemność sorpcyjna i inne właściwości są porównywalne lub lepsze niż w przypadku naturalnych lub specjalnie przygotowanych sorbentów. Żużel wielkopiecowy, żużel stalowniczy, produkt pirolizy z opon uzyskany w warunkach laboratoryjnych i przemysło¬wych oraz pył koksowy zostały wybrane jako potencjalne sorbenty metali ciężkich. Charakterystykę materiałów zbadano metodą spektroskopii w podczerwieni i wyznaczono kinetyczne modele sorpcji. Laboratoryjne i przemysłowe karbonizaty z opon i pyły kokosowe zawierają głównie czysty węgiel bez innych grup funkcyjnych w przeciwieństwie do węgla brunatnego zawierającego grupy funkcyjne hydroksylowe i karboksylowe, które wpływają na właściwości sorpcyjne. Żużle zawierają głównie krzemiany. Pojemność sorpcyjną materiałów odpadowych porównano z węglem brunatnym jako przykładem naturalnych sorbentów. Eksperymenty sorpcyjne przeprowadzono metodą okresową w środowisku wodnym w warunkach otoczenia. Jony metali Cu (II) i Pb (II) wybrano jako adsorbaty. Sorpcję jonów metali badano w zakresie stężeń 2-40 mmol /g. Pojemność sorpcyjna wskazuje, że żużel wielkopiecowy, produkt pirolizy laboratoryjnej i przemysłowej opon i pyłu koksowego wykazuje porównywalne wartości wielkości sorpcji. Węgiel brunatny wykazuje lepsze wyniki niż inne materiały węglowe. Zdolność sorpcyjna żużla z produkcji stali wynosi 0,65 mmol /g dla Cu (II) i 0,32 mmol /g dla Pb (II). Żużel stalowniczy jest najlepszym sorbentem z badanych odpadów dla obu kationów. Właściwości sorpcyjne i mechanizm można przewidzieć na podstawie uzyskanych izoterm sorpcji.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2018, R. 19, nr 1, 1; 61-66
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alkali-Activation of Blast Furnace Slag as Possible Modification for Improving Sorption Properties of Heavy Metals
    Aktywacja alkaliczna żużla wielkopiecowego w celu poprawy właściwości sorpcyjnych metali ciężkich
    Autorzy:
    Blahova, L.
    Navratilova, Z.
    Mucha, M.
    Gorosova, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/318504.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    sorpcja
    żużel
    kationy metali
    żużel aktywowany alkalicznie
    sorption
    slags
    metal cations
    alkali activated slag
    Opis:
    New direction of research uses the alkali-activated slags as sorbents for removing metals cations from the solution. Slag materials modified by alkali-activation were prepared by interaction of blast furnace slag (BFS Basic) with water glass. The prepared alkali-activated slags were dried under different conditions to form new structure in slag. The slag dried at room temperature for 7 days (AA BFS) and in a dryer at 105°C for 8 hours (AA BFS 105) were prepared and characterized with the aim to study their sorption properties. Characterization of the prepared slags by means of infrared spectrometry (with diffuse reflectance method) demonstrates that the alkaline activation forms a new structure. The new structures are products of hydration processes and structural changes after contact with water glass. Changes are significant in the comparison with original blast furnace slag. The influence of this new structure on the sorption properties was studied for the copper Cu(II) and lead Pb(II) cations. The sorption experiments were performed by batch method in the aqueous solutions without pH treatment for the concentration range 2–140 mmol/L. The maximum removal amounts of Cu(II) on the alkali-activated slags were almost three times higher and the maximum removal amounts of Pb(II) were at least twice higher in comparison to the BFS Basic. Removal efficiency achieved almost 100% to initial concentration 20 mmol/L for Cu(II) and Pb(II). The removal efficiency for both cations decreases with increasing concentration of metals cations. The removal efficiency is higher for both alkali-activated blast furnace slags in the comparison with BFS Basic. A mechanism of the metal cations removing is influenced by self-alkalization and the removing is mainly due to precipitation and complexation of copper and lead cations on the surface of slags. The alkaline activated slags can be possibly used for remediation of wastewater containing metals ions.
    Nowy kierunek badań obejmuje wykorzystanie aktywowanych alkalicznie żużli jako sorbentów do usuwania kationów metali z roztworów. Żużle modyfikowane alkalicznie przygotowano w reakcji żużla wielkopiecowego (BFS Basic) ze szkłem wodnym. Przygotowane żużle aktywowane alkalicznie wysuszono w różnych warunkach, tworząc nową strukturę w żużlu. Żużel wysuszono w temperaturze pokojowej przez 7 dni (AA BFS) i suszarce w temperaturze 105°C przez 8 godzin (AA BFS 105), w celu zbadania ich właściwości sorpcyjnych. Charakterystyka przygotowanych żużli za pomocą spektrometrii w podczerwieni (metodą rozproszonego odbicia) wykazuje, że aktywacja alkaliczna tworzy nową strukturę. Nowe struktury są produktami procesów hydratacji i zmianami strukturalnymi po kontakcie ze szkłem wodnym. Zmiany są znaczące w porównaniu z żużlem wielkopiecowym. Wpływ nowej struktury na właściwości sorpcyjne zbadano dla kationów miedzi Cu (II) i ołowiu Pb (II). Eksperymenty sorpcyjne przeprowadzono metodą wsadową w wodnych roztworach bez obróbki pH w zakresie stężenia 2–140 mmol/l. Maksymalna redukcja Cu (II) w żużlach aktywowanych alkaliami była prawie trzy razy wyższa, a maksymalny stopień redukcji Pb (II) był co najmniej dwa razy wyższy w porównaniu do BFS Basic. Wydajność redukcji osiągnęła prawie 100% w stosunku do początkowego stężenia 20 mmol/l dla Cu (II) i Pb (II). Skuteczność redukcji kationów maleje wraz ze wzrostem stężenia kationów. Skuteczność redukcji jest większa w przypadku żużli wielkopiecowych w porównaniu z BFS Basic. Mechanizm usuwania kationów metali wpływa na samoalkalizację, a redukcja jest głównie spowodowana wytrącaniem się kationów miedzi i ołowiu na powierzchni żużla. Żużle alkaliczne mogą być używane do oczyszczania ścieków zawierających jony metali.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2017, R. 18, nr 1, 1; 59-64
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Involvement of hybrid materials based on natural clay and poly(vinyl chloride) into extraction of metal cations
    Wykorzystanie materiałów hybrydowych na bazie modyfikowanego poli(chlorku winylu) napełnionego naturalną glinką w ekstrakcji kationów metali
    Autorzy:
    Chrayet, B.
    Ammari, F.
    Meganem, F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/947553.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
    Tematy:
    modified poly(vinyl chloride)
    clay
    hybrid material
    metal cations
    extraction
    modyfikowany poli(chlorek winylu)
    glinka
    materiał hybrydowy
    kationy metali
    ekstrakcja
    Opis:
    The solid-liquid extraction is one of the most used methods for protection of the environment against organic and inorganic pollutants. The hybrid materials have been synthesized by a simple method from natural clay and modified poly(vinyl chloride) (PVC). The obtained products were characterized by various techniques, infrared spectroscopy (FT-IR), thermogravimetric analysis (TGA), and differential thermal analysis (DTA). The final materials were successfully used for entrapping heavy metal ions (Fe, Cu, Cd, Zn, Pb, Mn, and Co). The quantities of adsorbed metal cations were determined by atomic absorption analysis. It has been revealed that the metals extraction was governed essentially by the affinity between the functional groups of the hybrid material and the investigated metal ion. The cations are extracted in the following decreasing order of effectiveness: Fe3+ > Cu2+ > Co2+ ≈ Mn2+ > Pb2+ > Cd2+ ≈ Zn2+.
    Proces ekstrakcji w układzie ciało stałe-ciecz jest najczęściej stosowany w celu ochrony środowiska przed działaniem szkodliwych, organicznych i nieorganicznych zanieczyszczeń. Materiały hybrydowe zsyntetyzowano w prosty sposób z modyfikowanego poli(chlorku winylu) i naturalnej, tunezyjskiej glinki. Otrzymane materiały badano różnymi metodami: spektroskopii w podczerwieni (FT-IR), analizy termograwimetrycznej (TGA) oraz różnicowej analizy termicznej (DTA). Oceniano przydatność otrzymanych materiałów hybrydowych w procesach ekstrakcji kationów metali ciężkich: Fe, Cu, Cd, Zn, Pb, Mn i Co w układzie ciało stałe-ciecz. Ilości zaadsorbowanych kationów oceniano metodą absorpcji atomowej. Wykazano, że ekstrakcja metali jest możliwa dzięki powinowactwu grup funkcyjnych kompozytów hybrydowych z jonami metali. Za pomocą wytworzonych materiałów hybrydowych ekstrahowano badane jony w stopniu określonym następującą kolejnością: Fe3+ > Cu2+ > Co2+ ≈ Mn2+ > Pb2+ > Cd2+ ≈ Zn2+.
    Źródło:
    Polimery; 2017, 62, 3; 187-192
    0032-2725
    Pojawia się w:
    Polimery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of selected soil parameters on the mobility of heavy metals in soils
    Wpływ wybranych parametrów gleby na mobilność metali ciężkich
    Autorzy:
    Fijałkowski, K.
    Kacprzak, M.
    Grobelak, A.
    Placek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297176.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    metale ciężkie
    zanieczyszczenie gleby
    biodostępność metali ciężkich
    skład granulometryczny
    forma występowania kationów
    wartość pH
    pojemność sorpcyjna
    makroelementy
    mikroelementy
    potencjał oksydacyjno-redukcyjny
    działalność mikroorganizmów
    oporność gleby
    heavy metal
    soil contamination
    bioavailability heavy metals
    granulometric composition
    occurrence and form of cations
    pH value
    sorption capacity
    macronutrients
    micronutrients
    oxidation-reduction potential
    activity of microorganisms
    resistance of the soil
    Opis:
    The activity of zinc-lead industry has a very negative impact on the environment, mainly because of the accumulation of post-mining and metallurgical waste, which in the long term leads to an adverse transformation of natural environment due to migration of dust and metals to soils, surface waters and groundwater. Metals and their compounds present in the soil fractions vary in the degree of mobility. Their bioavailability is regulated by physical, chemical and biological processes and interactions between them. The method of binding heavy metals, and hence their bioavailability, depends on several soil properties, which include: granulometric composition, organic matter content, occurrence and form of cations, pH value, sorption capacity, content of macro and micronutrients, oxidation-reduction potential, activity of microorganisms, bioavailability for plants and animals, resistance of the soil. Mechanical composition of soil is one of the important factors determining the extent of soil contamination with heavy metals and their content in plant tissues. Heavy soils, as compared to light soils, due to large amounts of suspended fraction, have a greater ability to retain metallic elements. On the other hand, light soil does not have such ability of sorption. At a comparable state of heavy metal pollution, it may contain metals in dissolved form, easily available for plants. All soils with high sorption capacity for cations, i.e. land containing a large amount of clay minerals, have the ability to accumulate metallic elements. Increasing the amount of organic matter in the soil, helps to minimize the absorption of heavy metals by plants. Land rich in organic matter actively retains metallic elements. Forms of occurrence of heavy metals in soil significantly affect their mobility. The most mobile elements include the Cd, Zn and Mo, while the least mobile are Cr, Ni and Pb. Soil pH is considered one of the most important factors determining the concentration of metals in the soil solution, their mobility and availability to plants. The increase of hydrogen ion concentration affects the mobilisation intensity of heavy metals. In highly acidic soils, the mobility of metallic elements is much higher than in soils with neutral and alkaline reaction. The potential of oxidation - reduction of soil significantly determines participation in the form of a mobile element, which can enter the biological cycle, in relation to the total element content. Lack of oxygen in the soil causes start-up and increase the mobility of the large part of heavy metals. Each plant needs for growth and development the appropriate amounts of mineral salts, i.e. macronutrients and micronutrients. Plants draw heavy metals from the soil in a similar way as the macronutrients and micronutrients through the root system. The rate of uptake by the roots of metallic elements depends on the chemical form in which they appear in the soil. Insufficient amount of micronutrients in the soil often results in excessive accumulation of several heavy metals in plants. Properly balanced and well chosen level of nutrients in the soil, ensures high yields with a low content of heavy metals. Stress caused by an excess of heavy metals is the beginning of disturbances in the metabolism of plants and can lead to disturbances in the collection, transport and assimilation of macro-and micronutrients. Metallic elements accumulated in the soil inhibit the growth of microorganisms that inhabit it, leading to a distortion of their basic life functions, and especially the processes of decomposition and transformation of organic matter. Microorganism activity in ryzosphere is also a major determinant of growth of the plant and its resistance to pathogens. Soil contamination processes are constant, but compared to other elements of the environment, they are the most capable to defend themselves, acting as a buffer for pollutants. Resistance to contamination, regarding the pressure of degrading factors, land owes to its physical, chemical and biological properties. Resistance of soil is biochemical, because it results from the ability of plants to absorb and neutralize chemically active pollutants.
    Działalność zakładów przemysłu cynkowo-ołowiowego bardzo negatywnie wpływa na środowisko przyrodnicze, co prowadzi do jego niekorzystnego przekształcenia na skutek pylenia i migracji metali do gleb oraz wód powierzchniowych i gruntowych. Metale oraz ich wiązki obecne we frakcjach glebowych charakteryzują się różnym stopniem mobilności. Sposób wiązania metali ciężkich, a tym samym ich biodostępność zależy od wielu właściwości gleby, do których zaliczyć można: skład granulometryczny, zawartość materii organicznej, formę występowania kationów, wartość pH, pojemność sorpcyjną, zawartość makro- i mikroelementów, potencjał oksydacyjno-redukcyjny, działalność mikroorganizmów, biodostępność dla roślin i zwierząt, oporność gleby. Skład mechaniczny gleby jest jednym z istotnych czynników decydujących o stopniu zanieczyszczenia gruntu metalami ciężkimi oraz ich zawartości w tkankach roślin. Gleby ciężkie, w porównaniu do gleb lekkich, za sprawą dużych ilości części spławianych posiadają większe zdolności zatrzymywania pierwiastków metalicznych. Natomiast gleby lekkie, nie posiadając takich zdolności do sorbowania metali ciężkich, przy porównywalnym stanie zanieczyszczeń mogą zawierać metale w formie rozpuszczonej, czyli łatwo dostępnej dla roślin. Wszystkie gleby charakteryzujące się wysoką pojemnością sorpcyjną w stosunku do kationów, czyli grunty zawierające dużą ilość minerałów ilastych, wykazują zdolność akumulacji pierwiastków metalicznych. Zwiększenie ilości materii organicznej w glebie sprzyja zminimalizowaniu pobierania metali ciężkich przez rośliny. Grunt bogaty w substancję organiczną aktywnie zatrzymuje pierwiastki metaliczne. Formy występowania metali ciężkich w glebie w znacznym stopniu wpływają na ich mobilność. Do najbardziej mobilnych pierwiastków zaliczyć można Cd, Zn i Mo, natomiast do najmniej ruchliwych należą Cr, Ni i Pb. Wartość pH gleby uważana jest za jeden z najważniejszych czynników decydujących o stężeniu metali w roztworze glebowym, ich ruchliwości oraz dostępności dla roślin. Wzrost stężenia jonów wodorowych ma wpływ na intensywność uruchamiania metali ciężkich. W glebach silnie zakwaszonych mobilność pierwiastków metalicznych jest znacznie wyższa niż w glebach o odczynie obojętnym i zasadowym. Potencjał oksydacyjno-redukcyjny gleby w istotny sposób warunkuje udział danego pierwiastka w formie mobilnej, w której może wejść w obieg biologiczny, w stosunku do całkowitej zawartości pierwiastka. Niedostatek tlenu w gruncie wywołuje uruchomienie oraz wzrost mobilności znacznej ilości metali ciężkich. Każda roślina potrzebuje do wzrostu i rozwoju odpowiednich ilości soli mineralnych, czyli makroelementów i mikroelementów. Rośliny pobierają z gruntu metale ciężkie w podobny sposób jak makroskładniki i mikroskładniki za pomocą systemu korzeniowego. Szybkość pobierania przez korzenie pierwiastków metalicznych uzależniona jest od postaci chemicznej, w jakiej występują w glebie. Niedostateczna ilość mikroelementów w gruncie powoduje często nadmierną akumulację wielu metali ciężkich w roślinach. Zrównoważony oraz właściwie dobrany poziom składników pokarmowych w glebie zapewnia uzyskanie wysokich plonów o niskiej zawartości metali ciężkich. Stres spowodowany nadmiarem metali ciężkich jest początkiem zakłóceń w metabolizmie roślin i może prowadzić do zaburzeń w pobieraniu, transporcie i asymilacji makro- i mikroskładników. Pierwiastki metaliczne nagromadzone w glebie hamują rozwój mikroorganizmów, które ją zasiedlają, prowadząc do zakłócenia ich podstawowych funkcji życiowych, a zwłaszcza procesów związanych z rozkładem i przemianą substancji organicznej. Aktywność mikroorganizmów ryzosfery stanowi także główny czynnik warunkujący wzrost samej rośliny oraz jej odporność na patogeny. Gleby stale ulegają procesom zanieczyszczenia, jednak ze wszystkich elementów środowiska są w stanie najskuteczniej bronić się, stanowiąc pewien bufor dla zanieczyszczeń. Odporność na skażenie, wobec presji czynników degradujących, grunt zawdzięcza swoim właściwościom fizycznym, chemicznym i biologicznym. Odporność gleb ma charakter biochemiczny, gdyż wynika ze zdolności roślin do pochłaniania i neutralizacji ładunków zanieczyszczeń chemicznie aktywnych.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2012, 15, 1; 81-92
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies