Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "metafora konceptualna" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Rola metafory w mediacji – konceptualizacje teorii sprawiedliwości naprawczej
The role of metaphor in mediation – conceptualizations of the theory of restorative justice
Autorzy:
Leder, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316295.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
mediacje karne
sprawiedliwość naprawcza
metafora konceptualna
mediation in criminal cases
restorative justice
conceptual metaphor
Opis:
Niniejsze opracowanie ma być szkicem, próbą nowego spojrzenia na filozofię karania przez pryzmat metafor sprawiedliwości naprawczej. Metafora kognitywna – poprzez mechanizm kategoryzacji i tworzenia odesłań między abstrakcyjnymi pojęciami i konkretnym doświadczeniem – pozwala spojrzeć na założenia różnych teorii sprawiedliwości jako na sposoby rozumowania, a nie tylko zbiory twierdzeń. Do najważniejszych metafor sprawiedliwości należy zaliczyć „sprawiedliwość jako równość”, a także odpowiedniki metafor moralności George’a Lakoffa: „surowego ojca” i „opiekuńczego rodzica”, które częściowo korespondują z koncepcjami odpowiednio – sprawiedliwości retrybutywnej i naprawczej. W końcu same mediacje są miejscem, w którym poprzez świadomie stosowane tzw. metafory transformatywne mediator oddziałuje na rozumowanie stron, wpływając na ich wizję konfliktu.
The objective of the present study is to look at the philosophy of punishment in a new way, namely, through the prism of the restorative justice metaphors. Cognitive or conceptual metaphors – by employing categorization and referring abstract concepts and notions to concrete experience – allows for the various theories of justice to be viewed as modes of reasoning rather than as sets of legal propositions. The most universal metaphors of justice are: “justice as equality”, and the counterparts of George Lakoff ’s morality metaphors of “strict father” and “nurturant parent”, which partially correspond to, respectively, retributive and restorative justice concepts. Finally, the very process of mediation consists in the mediator consciously deploying so-called transformative metaphors that affect the reasoning of mediating parties, thereby influencing their vision of the conflict.
Źródło:
Forum Polityki Kryminalnej; 2022, 2(4); 1-15
2720-1589
Pojawia się w:
Forum Polityki Kryminalnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Gültigkeit der Prophetenbotschaft
Actuality of profetic message
Aktualność przesłania prorockiego
Autorzy:
Dziony, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595555.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Izajasz
sprawiedliwość
metody egzegezy
językoznawstwo kognitywne
metafora konceptualna
Isaiah
justice
exegesis methods
cognitive linguistic
conceptual metaphor
Opis:
Czy można wniknąć w sposób myślenia ludzi, nawet tych żyjących kilkaset lat temu? Czy biblistyka ma swoje miejsce w przestrzeni publicznej? Przesłanie prorockie pozostaje aktualne również obecnie, nawet po wypełnieniu proroctw mesjańskich. Zauważa się to na wielu płaszczyznach. Przede wszystkim przesłanie proroków porusza problemy,z którymi ludzkość boryka się pomimo upływu czasu. Ponadto przekazuje ono uniwersalne prawdy o Bogu, człowieku i świecie. Tekst biblijny można badać nowymi metodami, które odkrywają i potwierdzają przesłanie Pisma Świętego. Tak dzieje się choćby w przypadku metafory konceptualnej – metody przeniesionej do egzegezy z gruntu językoznawstwa kognitywnego. Właśnie owa metoda sprawia, że tzw. black box, czyli ludzki umysł, staje się dla badacza choć trochę bardziej przejrzysty. Wyniki analizy tekstu, dokonanej wspomnianą metodą, uzupełniają i potwierdzają wyniki dotychczasowych badań.
Is it possible to penetrate people’s minds, even those who lived several hundred years ago? Does the Bible exegesis have its place in public space? The prophetic message remains as current as it is today, even after fulfilling the messianic prophecies. It is noticed on many levels. First of all, the message of the prophets raises problems that humanity has been struggling with despite the passage of time. In addition, it conveys universal truths about God, man and the world. The biblical text can also be explored with new methods that reveal and confirm the message of the Holy Scriptures. It happens also with the conceptual metaphor – the method transferred to the exegesis from cognitive linguistics. It is the method that makes the so-called black box, or the human mind, becomes even more transparent for the researcher. And the results of the text analysis, carried out with the aforementioned method, complement and confirm the results of previous research.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2018, 38, 2; 59-78
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konceptualizacja konstruktu [IŚC/JECHAĆ] przez użytkowników polskiego i włoskiego systemu językowego. Analiza porównawcza w ujęciu kognitywnym
Conceptualization of the [IŚĆ/JECHAĆ] Construal among Polish and Italian Language Users. Comparative Analysis in the Cognitive Approach
Autorzy:
Wylecioł, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036313.pdf
Data publikacji:
2021-03-05
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
cognitive linguistics
conceptual metaphor
concepts
image schemata
society
językoznawstwo kognitywne
metafora konceptualna
pojęcia
schematy wyobrażeniowe
społeczeństwo
Opis:
Celem autora niniejszego artykułu jest analiza konceptualizacji konstruktu [IŚĆ/JECHAĆ] w ujęciu społeczeństw polskiego oraz włoskiego. Zakładając niewystarczalność narzędzi badawczych tradycyjnych nurtów językoznawczych, autor skłania się ku wykorzystaniu odkryć językoznawstwa kognitywnego, a dokładniej rzecz biorąc, przyjmuje za prymarne zadanie zbadanie procesów konceptualizacyjnych wspomnianego konstruktu, skupiając się przede wszystkim na tym, jak obrazowana jest scena poszczególnych wyrażeń językowych oraz jakie kryją się za nimi schematy przedkonceptualne i metafory konceptualne. Za przykład posłużą różnice w obrazowaniu włoskich konstruktów [AND + IN] oraz [AND + A] i polskich [IŚĆ/JECHAĆ + W] oraz [IŚĆ/JECHAĆ + DO/NA]. Rezultatem badania jest ukazanie sposobów obrazowania przedmiotowych konstruktów w dwóch różnych systemach językowych i wytyczenie kolejnych ścieżek badawczych analizy przyimka w ujęciu kognitywnym.
The purpose of this paper is to briefly analyze conceptualizations of the construal [IŚĆ/JECHAĆ] among Poles and Italians. Positing that the tools of research traditionally used in linguistic approaches are insufficient, the author draws from cognitive linguistics. His primary objective is the examination of the conceptualization processes behind the aforementioned construal, giving special attention to the internal depiction of particular linguistic expressions as well as on the image schemata and conceptual metaphors they engender. For this purpose, differences between Italian construals [AND + IN] and [AND + A] Polish ones [IŚĆ/JECHAC + W] and [IŚĆ/JECHAĆ + DO/NA] are analysed. The author enumerates various ways in which these construalsare imagined in the two different language systems and draws attention to avenues for new research.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2021, 8; 1-20
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The teacher as a guide: a discourse-based analysis of conceptual metaphors used by foreign language teachers describing areas of their professional activity
Nauczyciel jako przewodnik: analiza metafor pojęciowych używanych w dyskursie nauczycieli języków obcych opisujących obszary swojej aktywności zawodowej
Autorzy:
Janczuro, Magda Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45250301.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
cognitive linguistics
conceptual metaphor
guide
teacher discourse
the teacher's role
językoznawstwo kognitywne
metafora konceptualna
przewodnik
rola nauczyciela
dyskurs nauczycielski
Opis:
The aim of the article is to analyse the role of the teacher as a guide, which is gaining attention in the teaching community. In order to provide the theoretical framework for the analysis, a short overview of teacher-student roles is included. The paper presents conclusions from the original research carried out according to the theory of conceptual metaphor, and it intends to provide insight into the ways in which the perception of the teaching profession is reflect ed by the language that educators use. The source material was gathered during interviews with practising teachers. The analysis of teacher discourse may serve as a first-hand source of information about the profession, in keeping with the assumption that language reflects people’s perception of the world. Thus, although the research was conducted within the field of cognitive linguistics, educators at large might be interested in reading the conclusions and taking a more conscious perspective on their own language.
Artykuł ma na celu przeanalizowanie roli nauczyciela jako przewodnika, która wydaje się zyskiwać ostatnio coraz większe zainteresowanie wśród nauczycieli. Podstawę teoretyczną do analizy stanowi krótki przegląd ról nauczyciel – uczeń. Artykuł przedstawia wnioski płynące z badań przeprowadzonych zgodnie z teorią metafory konceptualnej i ma na celu pokazanie, w jaki sposób postrzeganie zawodu nauczyciela znajduje odzwierciedlenie w języku używanym przez nauczycieli. Materiał źródłowy został zebrany podczas wywiadów z aktywnymi zawodowo nauczycielami. Analiza języka może stanowić cenne źródło informacji o postrzeganiu tej profesji przez samych nauczycieli zgodnie z jedną z zasad językoznawstwa kognitywnego, zakładającą, że język odzwierciedla sposób, w jaki ludzie postrzegają otaczający ich świat. Mimo że badanie zostało przeprowadzone w obrębie językoznawstwa kognitywnego, świadomi nauczyciele mogą być zainteresowani zapoznaniem się z jego wynikami i refleksją nad własnym językiem.
Źródło:
Przegląd Pedagogiczny; 2024, 1; 98-110
1897-6557
Pojawia się w:
Przegląd Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cognitive Theory of Metaphor and Jerzy Wróblewskis Concept of Legal Interpretation
Kognitywna teoria metafory a Jerzego Wróblewskiego koncepcja wykładni prawa
Autorzy:
Zalewska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945733.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
conceptual metaphor
Jerzy Wróblewski
legal interpretation
functional interpretation
Lakoff and Johnson
metafora konceptualna
wykładnia funkcjonalna
Lakoff i Johnson
wykładnia prawa
Opis:
Jerzy Wróblewski is one of the most prominent and influential legal theorists in Poland. His theory of legal interpretation containing a division into linguistic, systemic and functional dimension is highly regarded by Polish legal community. However, when formulating the theory Wróblewski was aware that his theory lacks some elements. In his work he points out that despite three dimensions the result of the interpretation is still unpredictable. For instance, interpreter’s personality might be additional factor influencing legal interpretation process. In this context, Wróblewski compares the lawmaker to a composer and a subject making legal interpretation to a musician performing a piece of music. Wróblewski emphasizes the importance of such factors. However, an interpreter should disregard additional factors in the process of legal interpretation. At the time, when Wróblewski formulated his theory, the cognitive science was not developed yet. Nowadays, Lakoff Johnson’s idea of conceptual metaphors is widely known and might be one of the missing elements Wróblewski had in mind. This paper will examine such possibility and its consequences. Firstly Wróblewski’s theory of legal interpretation will be presented. Next, I will move to a brief description of Lakoff-Johnson theory. Then, it will be discussed if such approach is possible in terms of Wróblewski’s theory. Finally, the necessary modification of legal interpretation theory will be analyzed. In this part, the key question is whether the metaphorical aspect is a new dimenson of legal interpretation.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2017, 39 (4)
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Das Problem der Gerechtigkeit bei Protojesaja
The justice problem by Protoisaiah
Problem sprawiedliwości u Proto-Izajasza
Autorzy:
Dziony, Marek Bernard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375687.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Gerechtigkeit
Ungerechtigkeit
Prophet Jesaja
konzeptuelle Metapher
Konzept
sprawiedliwość
niesprawiedliwość
prorok Izajasz
metafora konceptualna
koncepcja
justice
injustice
prophet Isaiah
konceptual metaphor
idea
Opis:
Der vorliegende Artikel passt sich in den kognitiv-exegetischen Kontext der Forschung zur Heiligen Schrift ein. Einerseits berührt er das Gebiet der Sprachwissenschaft, mach aber einen Schritt weiter in Richtung der Exegese der Propheten-Schrift, hier des Buches Protojesaja. Das Ziel solch einer Herangehensweise ist die Probe einer Beurteilung der Brauchbarkeit einer Methode der kognitiven Sprachwissenschaft zur Analyse eines biblischen Textes und die Einschätzung der Neuartigkeit der Ergebnisse derartiger Analyse bzw. der Bestätigung der bisherigen Ergebnisse. In der Untersuchung fand Anwendung die Methode der konzeptuellen Metapher in der Definition von George Lakoff und Mark Johnson. Als eine kognitive Methode bietet sie die Möglichkeit einer synchronen Untersuchung des Textes, sie gibt Einsicht in das Denken der Menschen der Entstehungszeit des Textes. Infolge der Analyse wurde es möglich, das ganzheitliche Bild des Gerechtigkeits-Problems im Buch Protojesaja zu erfassen. Aufgrund der Untersuchung kam man zum Schluss, dass sich die Methode zur Exegese des heiligen Textes eignet, indem sie das holistische Bild des untersuchten Problems und dessen Entwicklung zeigt. Gleichzeitig muss man bemerken, dass man mit dieser Methode nur einen ausgewählten Aspekt untersuchen darf, die gleichzeitige Untersuchung mehrerer Motive kann zur gewissen Unübersichtlichkeit und dem Mangel an Ergebnisse führen.Obwohl die Methode eher die bisherigen Analysen bestätigt, liegt ihre Innovation darin, dass sie das ganzheitliche Bild des untersuchten Problems erfasst.
This article is in the context of cognitive-eggetic research on the text of Scripture. On the one hand, it hooks into the area of linguistics, but takes a step further, towards the exegesis of the prophetic text, in this case the Proto-Isaiah text. The aim of such an approach is to try to assess the usefulness of the method of cognitive linguistics for the analysis and interpretation of the biblical text, and to determine how innovative the results of this type of analysis are, and to what extent it confirms the achievements to date. The research uses the method of conceptual metaphor in the definition given by George Lakoff and Mark Johnson. As a cognitive method, it gives the possibility of a synchronous study of the text, allowing us to penetrate the thinking of the people of the time when the work was created. As a result of the analysis of the text, this method gives a comprehensive picture of the issues of justice that emerges from the text of the book Proto-Isaiah. The research has shown that this method is most suitable for the exegesis of the sacred text, showing a holistic picture of the problem under investigation and its evolution. However, it should be stipulated that only a selected aspect can be studied with this method, and that studying multiple threads simultaneously can lead to chaos and a lack of concrete results. Although the method itself rather confirms the analyses made so far, its innovation is attested to by the fact that it gives a holistic view of the phenomenon under investigation.
Niniejszy artykuł wpisuje się w kontekst badań kognitywno-egzegetycznych nad tekstem Pisma Świętego. Z jednej strony zahacza o obszar językoznawstwa, czyniąc jednak krok dalej, w stronę egzegezy tekstu prorockiego, w tym przypadku tekstu Proto-Izajasza. Celem takiego podejścia jest próba oceny przydatności metody językoznawstwa kognitywnego do analizy i interpretacji tekstu biblijnego oraz określenie, na ile innowacyjne są wyniki tego typu analizy, a na ile potwierdza ona dotychczasowe osiągnięcia. W badaniach zastosowano metodę metafory konceptualnej w definicji podanej przez Georga Lakoffa i Marka Johnsona. Jako metoda kognitywna daje możliwość synchronicznego badania tekstu, pozwalając wniknąć w myślenie ludzi z czasu powstania dzieła. W wyniku analizy tekstu tą metodą uzyskano całościowy obraz problematyki sprawiedliwości, jaki wyłania się z tekstu księgi Proto-Izajasza. Na podstawie badań stwierdzono, że metoda ta jak najbardziej nadaje się do egzegezy tekstu świętego, ukazując holistyczny obraz badanego problemu oraz jego ewolucję. Należy jednak zastrzec, że można nią badać jedynie wybrany aspekt, jednoczesne badanie wielu wątków może doprowadzić do chaosu i braku konkretnych wyników. Choć sama metoda raczej potwierdza dotychczasowe analizy, to o jej innowacyjności świadczy fakt, że daje całościowy ogląd badanego zjawiska.
Źródło:
Scriptura Sacra; 2020, 24; 81-109
1428-7218
Pojawia się w:
Scriptura Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Das Problem der Gerechtigkeit bei Protojesaja. Eine kognitiv-exegetische Analyse. Zweiter Teil
The justice problem by Protoisaiah. An cognitiv-exegetic analysis. Part two
Problem sprawiedliwości u Proto-Izajasza. Analiza kognitywno-egzegetyczna. Część druga
Autorzy:
Dziony, Marek Bernard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19944738.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Gerechtigkeit
Ungerechtigkeit
Prophet Jesaja
konzeptuelle Metapher
Konzept
justice
injustice
prophet Isaiah
konceptual metaphor
idea
sprawiedliwość
niesprawiedliwość
prorok Izajasz
metafora konceptualna
koncepcja
Opis:
Der vorliegende Artikel passt sich in den kognitiv-exegetischen Kontext der Forschung zur Heiligen Schrift ein. Einerseits berührt er das Gebiet der Sprachwissenschaft, mach aber einen Schritt weiter in Richtung der Exegese der Propheten-Schrift, hier des Buches Protojesaja. Das Ziel solch einer Herangehensweise ist die Probe einer Beurteilung der Brauchbarkeit einer Methode der kognitiven Sprachwissenschaft zur Analyse eines biblischen Textes und die Einschätzung der Neuartigkeit der Ergebnisse derartiger Analyse bzw. der Bestätigung der bisherigen Ergebnisse. In der Untersuchung fand Anwendung die Methode der konzeptuellen Metapher in der Definition von George Lakoff und Mark Johnson. Als eine kognitive Methode bietet sie die Möglichkeit einer synchronen Untersuchung des Textes, sie gibt Einsicht in das Denken der Menschen der Entstehungszeit des Textes. Infolge der Analyse wurde es möglich, das ganzheitliche Bild des Gerechtigkeits-Problems im Buch Protojesaja zu erfassen. Aufgrund der Untersuchung kam man zum Schluss, dass sich die Methode zur Exegese des heiligen Textes eignet, indem sie das holistische Bild des untersuchten Problems und dessen Entwicklung zeigt. Gleichzeitig muss man bemerken, dass man mit dieser Methode nur einen ausgewählten Aspekt untersuchen darf, die gleichzeitige Untersuchung mehrerer Motive kann zur gewissen Unübersichtlichkeit und dem Mangel an Ergebnisse führen. Obwohl die Methode eher die bisherigen Analysen bestätigt, liegt ihre Innovation darin, dass sie das ganzheitliche Bild des untersuchten Problems erfasst.
Niniejszy artykuł wpisuje się w kontekst badań kognitywno-egzegetycznych nad tekstem Pisma Świętego. Z jednej strony zahacza o obszar językoznawstwa, czyniąc jednak krok dalej, w stronę egzegezy tekstu prorockiego, w tym przypadku tekstu Proto-Izajasza. Celem takiego podejścia jest próba oceny przydatności metody językoznawstwa kognitywnego do analizy i interpretacji tekstu biblijnego oraz określenie, na ile innowacyjne są wyniki tego typu analizy, a na ile potwierdza ona dotychczasowe osiągnięcia. W badaniach zastosowano metodę metafory konceptualnej w definicji podanej przez Georga Lakoffa i Marka Johnsona. Jako metoda kognitywna daje możliwość synchronicznego badania tekstu, pozwalając wniknąć w myślenie ludzi z czasu powstania dzieła. W wyniku analizy tekstu tą metodą uzyskano całościowy obraz problematyki sprawiedliwości, jaki wyłania się z tekstu księgi Proto-Izajasza. Na podstawie badań stwierdzono, że metoda ta jak najbardziej nadaje się do egzegezy tekstu świętego, ukazując holistyczny obraz badanego problemu oraz jego ewolucję. Należy jednak zastrzec, że można nią badać jedynie wybrany aspekt, jednoczesne badanie wielu wątków może doprowadzić do chaosu i braku konkretnych wyników. Choć sama metoda raczej potwierdza dotychczasowe analizy, to o jej innowacyjności świadczy fakt, że daje całościowy ogląd badanego zjawiska.
This article is in the context of cognitive-eggetic research on the text of Scripture. On the one hand, it hooks into the area of linguistics, but takes a step further, towards the exegesis of the prophetic text, in this case the Proto-Isaiah text. The aim of such an approach is to try to assess the usefulness of the method of cognitive linguistics for the analysis and interpretation of the biblical text, and to determine how innovative the results of this type of analysis are, and to what extent it confirms the achievements to date. The research uses the method of conceptual metaphor in the definition given by George Lakoff and Mark Johnson. As a cognitive method, it gives the possibility of a synchronous study of the text, allowing us to penetrate the thinking of the people of the time when the work was created. As a result of the analysis of the text, this method gives a comprehensive picture of the issues of justice that emerges from the text of the book Proto-Isaiah. The research has shown that this method is most suitable for the exegesis of the sacred text, showing a holistic picture of the problem under investigation and its evolution. However, it should be stipulated that only a selected aspect can be studied with this method, and that studying multiple threads simultaneously can lead to chaos and a lack of concrete results. Although the method itself rather confirms the analyses made so far, its innovation is attested to by the fact that it gives a holistic view of the phenomenon under investigation.
Źródło:
Scriptura Sacra; 2021, 25; 87-137
1428-7218
Pojawia się w:
Scriptura Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoryzowanie świata a model sieciowy z perspektywy badań Beaty Rycielskiej
Categorizing the World and the Network Model from the Perspective of Beata Rycielska’s Research
Категоризация мира и сетевая модель с точки зрения исследований Беаты Рыцельской
Autorzy:
Wierzbiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046603.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Беата Рыцельска
когнитивная лингвистика
сетевая модель
концептуальная метафора
славянские языки
перевод
Beata Rycielska
językoznawstwo kognitywne
model sieciowy
metafora konceptualna
języki słowiańskie
przekład
cognitive linguistics
network model
conceptual metaphor
slavic languages
translation
Opis:
Artykuł prezentuje najnowsze opracowanie monograficzne Beaty Rycielskiej pt. Języki słowiańskie w świetle lingwistyki kognitywnej. Studium przypadków, które ukazało się w 2020 r. nakładem cenionego wydawnictwa Księgarnia Akademicka w Krakowie. Badaczka jest dobrze rozpoznawalna w środowisku slawistów. Jej książka ma charakter komparatywny i transdyscyplinarny, ponieważ wyróżnia ją podejście kognitywistyczne, semiotyczne, kulturowe, antropocentryczne i socjologiczne. Monografia przybliża w sposób erudycyjny kwestie związane z kategoryzowaniem świata w kontekście modelu sieciowego Ronalda W. Langackera. Autorka omawia w rosyjsko-polskim zestawieniu afiksy prefiksalne, morfem zwrotny, przyimek w wyrażeniach z biernikiem i z miejscownikiem oraz kategorię celownika w konstrukcjach bezosobowych z czasownikiem zwrotnym. Rozpatruje też wybrane kategorie pojęciowe z uwzględnieniem teorii metafory konceptualnej w oparciu o utwory literackie rosyjskich i polskich twórców oraz ich przekładów. W artykule prezentuję walory naukowe, dydaktyczne i metodologiczne tej wartościowej książki, która w sposób nowatorski przedstawia i systematyzuje wiedzę z zakresu uniwersalnych wartości poznawczych.
Статья посвящена последнему монографическому исследованию Беаты Рыцельской Języki słowiańskie w świetle lingwistyki kognitywnej. Studium przypadków, опубликованному в 2020 году издательством Księgarnia Akademicka в Кракове. Исследователь хорошо известен в среде славистов. Ее книга носит сравнительный и трансдисциплинарный характер и отличается когнитивным, семиотическим, культурологическим, антропоцентрическим и социологическим подходами. В монографии представлены вопросы, связанные с категоризацией мира в контексте сетевой модели Рональда У. Лангакера. В русско-польском сопоставлении автор обсуждает префиксальные аффиксы, возвратную морфему, предлог в выражениях с винительным и местным падежами, а также категорию дательного падежа в безличных конструкциях с возвратным глаголом. Исследует также избранные концептуальные категории с учетом теории концептуальной метафоры, основанные на литературных произведениях русских и польских авторов и их переводах. В статье я отмечаю научные, дидактические и методологические качества этой книги, которая инновационным образом представляет и систематизирует знания в области универсальных когнитивных ценностей.
The article presents the latest monographic study by Beata Rycielska, Języki słowiańskie w świetle lingwistyki kognitywnej. Studium przypadków, published in 2020 by the respected publishing house Księgarnia Akademicka in Kraków. The researcher is well recognized in the Slavic scholarly community. Her book is comparative and transdisciplinary in nature, distinguished by its cognitive, semiotic, cultural, anthropocentric, and sociological approaches. The monograph work addresses issues related to the categorization of the world in the context of Ronald W. Langacker’s network model. By juxtaposing Russian and Polish, the author discusses prefixal affixes, a reflexive morpheme, a preposition in phrases with an accusative and locative, and the category of the dative in impersonal constructions with a reflexive verb. She also examines selected conceptual categories, taking into account the theory of conceptual metaphor, based on the literary works of Russian and Polish authors and their translations. The article presents the scientific, didactic and methodological values of this valuable book which presents and systematizes knowledge in the field of universal cognitive values in an innovative way.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2019, 18; 61-69
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cognitive Literary Science as a Showcase of Multidisciplinary Concept of Science
Autorzy:
Kuzmikova, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578832.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
cognitive literary research/science
cognitive disciplines
mind
interpretation
conceptual/cognitive metaphor
prototype
kognitywistyczne badania literackie
kognitywistyka i jej dyscypliny
umysł
interpretacja metafora pojęciowa/konceptualna
prototyp
Opis:
Cognitive literary research began to emerge in the 1980s when cognitive linguists discovered that numerous basic processes of human thinking could be revealed and studied within the field of literature. The study presents a survey of cognitive literary studies, research programmes, disciplines and outputs. The general goal of cognitive literary science is to identify common principles and processes of the literary text, imagination and thinking. This means providing a cognitive explanation with regard to the operation, constituents, methods and purposes of the literary process. It could be said, that every interpretation of non-cognitive literary studies has tended to reveal more correct principles of literature, and even more correct meaning/representation of a work of art (e.g. structuralism). Cognitive literary research/science reassesses these aims. If we add the authorial and perceptive procedural competences (memory, attention, emotions, etc.) to the system of literary notions, we will acquire better methodological instruments for the analysis of: the literary expression and shifts in perception; the examination of literary understanding and its types; resolution of literary agents (author, character, reader); and reasons for the popularity of given literary works and the value/negative value attributed to them. That can help us understand what literariness is, which is to find a solution to the main question of literary research, which has not yet been satisfactorily answered.
Kognitywistyczne badania literackie zaczęły rozwijać się w latach 80. XX wieku, kiedy dostrzeżono, że liczne procesy ludzkiego myślenia objawiają się w literaturze i w oparciu o nią mogą być studiowane. Niniejszy artykuł stanowi przegląd kognitywistycznych badań nad literaturą, wybranych metodologii oraz ich wpływu na studia literaturoznawcze. Nadrzędnym celem kognitywistyki literackiej jest wskazanie repertuaru wspólnych zasad i procesów właściwych literackim tekstom, wyobraźni i kognicji. Oznacza to wypracowanie modelu wyjaśnienia ludzkiego poznania w oparciu o operacje, części składowe, metody i cele procesu literackiego. Jeśli wziąć pod uwagę wymiar percepcji (pamięć, uwaga, emocje etc.) i odnieść go do systemu pojęć literackich, efektem są lepsze instrumenty metodyczne służące analizie tekstu — m.in. w zakresie: literackich środków ekspresji i fokalizacji; badania literackich konstrukcji rozumienia i ich rodzajów; ustalenia narracyjnych instancji literackich (autor, bohater, czytelnik); przyczyn popularności danego dzieła literackiego oraz wartości (zarówno pozytywnych, jak i negatywnych) mu przypisanych. Kognitywistyka pomaga nam więc zrozumieć, czym jest literackość, tym samym naprowadza na rozwiązanie głównej kwestii badań literackich, która nie doczekała się dotąd zadowalającej odpowiedzi.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/113 z. 1; 293-308
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies