Temat: metafora - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: „Film nowofalowy”. Rola kina w poezji pokolenia ’68
“A New Wave Film”. Cinema’s Role in the Poetry of Generation ’68
Autorzy:: Czaja, Kamila
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1395597.pdf
Data publikacji:: 2021-07-19
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: poetry
film
Generation '68
New Wave
metaphor
Stanisław Barańczak
Julian Kornhauser
Ewa Lipska
Adam Zagajewski
poezja
pokolenie ’68
Nowa Fala
metafora
Opis:: Artykuł prezentuje rolę filmu w poezji pokolenia ’68 – głównie Stanisława Barańczaka, ale także Juliana Kornhausera, Ewy Lipskiej i Adama Zagajewskiego. Nowofalowi twórcy sięgali w wierszach po postacie aktorów (m.in. Humphrey Bogart, Gary Cooper, duet Laurel i Hardy, Charlie Chaplin, Ali McGraw), bohaterów, tytuły, sceny, gatunki filmowe oraz związane z kinem czy, rzadziej, produkcjami telewizyjnymi przeżycia i wnioski. Pozwalało to werbalizować, wręcz „tłumaczyć” na zmysłowe kategorie kwestie dotyczące wyborów etycznych, kondycji człowieka zagubionego w zderzeniu ze światem i nieraz z góry skazanego w tym starciu na porażkę, przemijania oraz prób ominięcia jego bezlitosnych praw.
The paper presents the role of film in the poetry of Generation ’68 – mostly by Stanisław Barańczak, but also Julian Kornhauser, Ewa Lipska, and Adam Zagajewski. The New Wave poets referred to actors (such as Humphrey Bogart, Gary Cooper, the duo Laurel and Hardy, Charlie Chaplin, Ali McGraw), characters, titles, scenes, as well as experiences and conclusions related to film genres from cinema and (less commonly) TV productions. It allowed to verbalize or even “translate” issues regarding ethical choices, the condition of a man lost in a clash with the world, (and often doomed to fail in that clash), evanescence, and attempts at escaping from its ruthless rules into sensual categories.
Źródło:: Forum Poetyki; 2021, 23; 50-71
2451-1404
Pojawia się w:: Forum Poetyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: “Girding up the Loins”: A Cognitive Sematic Analysis of Humorous Expressions
“Girding Up the Loins”. Semantyczno-kognitywna analiza wyrażeń żartobliwych
Autorzy:: Kövecses, Zoltan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1191975.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:: metaphor
metonymy
blending
frames
incongruity
conceptual pathways
metafora
metonimia
amalgamat
rama
niespójność
ścieżki pojęciowe
Opis:: A large number of humorous linguistic expressions in English (and also in other languages) are characterized by such cognitive processes as metonymy, metaphor, and conceptual integration, or blending. However, these figurative devices are neither sufficient nor necessary for humorous effects. Following other researchers, I suggest that in order to account for humorous expressions we need the notion of conceptual incongruity, or incompatibility inside or between frames of knowledge. In the paper I will take stock of some of the commonly occurring types of incongruity, or incompatibility, in my data of humorous expressions. I will account for the existence of a large number of metonymy-, metaphor-, and blending-based humorous expressions by proposing that these figurative devices create or facilitate the creation of incongruities. The analyses of a number of humorous expressions will make it possible to suggest a rough and sketchy cognitive linguistic account of the humorous effect of these expressions.
Duża liczba wyrażeń żartobliwych w języku angielskim, a także w innych językach, charakteryzuje się obecnością takich procesów poznawczych, jak metonimia, metafora, integracja pojęciowa czy amalgamat. Te wyrażenia figuratywne nie są jednak ani niezbędne ani konieczne, aby efekt humorystyczny mógł zaistnieć. Zgadzając się z innymi badaczami, proponuję dla scharakteryzowania wyrażeń żartobliwych przyjąć istnienie pojęcia niespójności pojęciowej czy też niezgodności wewnątrz albo między ramami poznawczymi. W niniejszym artykule przedstawiam klasyfikację wybranych typów niespójności czy też niezgodności, występujących w moim zbiorze wyrażeń żartobliwych. Istnienie dużej liczby wyrażeń żartobliwych opartych o metonimię, metaforę czy amalgamat da się moim zdaniem wyjaśnić tym, że te środki stylistyczne tworzą lub ułatwiają tworzenie się niespójności. Analiza szeregu wyrażeń żartobliwych umożliwi wstępne naszkicowanie kognitywnego wyjaśnienia mechanizmu, który powoduje, że te wyrażenia wywołują efekt humorystyczny.
Źródło:: Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 74-91
2543-7844
Pojawia się w:: Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: „Historia w użyciu” — czyli o pewnej wizji przeszłości
“History in Use”. About a Vision of the Past
Autorzy:: Woźniak, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2080911.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: vision of the past
public discourse
control
metaphor
grammar
poetics
worldview
wizja przeszłości
dyskurs publiczny
sterowanie
metafora
gramatyka
poetyka
światoogląd
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:: The article attempts to reach the elements that control the efforts of constituting a specifi c type of vision of the past, with which — as I believe — we are dealing in the contemporary public discourse about history.
Źródło:: Historyka studia metodologiczne; 2018, 48; 307-327
0073-277X
Pojawia się w:: Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: „Ich vergleiche, also bin ich“ – Zur Funktion der Metapher in Hans Magnus Enzensbergers Der Untergang der Titanic
Autorzy:: Haase, Michael
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1032893.pdf
Data publikacji:: 2007-11-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Hans Magnus Enzensberger
Der Untergang der Titanic
brak sensu
autobiografia
metafora
Osipa Mandelsztam
Gespräch über Dante
no sense
autobiography
metaphor
Ossip Mandelstam
Abwesenheit von Sinn
Autobiographie
Metapher
Gespräch über Dant
Opis:: Bei der Lektüre von Enzensbergers Poem stellt sich zwangsläufig die Frage nach dem Verhältnis von Schrift und Leben. Suggeriert die Indetermination der Metaphern eine Abwesenheit von Sinn, so verweisen die dem Text zugrundeliegenden autobiographischen Reminiszenzen auf eine Verbindlichkeit von Bedeutung. Der Autor des vorliegenden Aufsatzes versucht beide Momente zusammenzudenken, indem er die Metapher als primär anthropologische Kategorie versteht, welche ästhetische Distanz und existenzielles Betroffensein in einen polaren Zusammenhang stellt. Ausgangspunkt der Überlegungen ist hierbei eine bislang von der Forschung nicht berücksichtigte Quelle Enzensbergers: Ossip Mandelstams Essay Gespräch über Dante (1994a).
Podczas lektury poematu Enzensbergera nieuchronnie narzuca się pytanie o wzajemny stosunek literatury i życia. O ile indeterminacja metafor jest sugestią nieobecności sensu, to leżące u podstaw tekstu autobiograficzne reminiscencje wskazują na zobowiązania znaczeniowe. Autor przedłożonego opracowania podjął próbę mentalnego połączenia obydwu elementów, uznając metaforę pierwotnie za antropologiczną kategorię, która polaryzuje estetyczny dystans oraz egzystencjalny udział. Punktem wyjścia do tych przemyśleń jest nieuwzględniane dotychczas przez badaczy źródło, z którego czerpie Enzensberger: esej Osipa Mandelsztama Rozmowa z Dantem (1994a).
Enzensberger’s poem inevitably poses questions about the relationship between literature and life. While the ambiguity of the metaphors suggests an absence of meaning, the autobiographical allusions underlying this text point to the necessity of meaning. This essay approaches these aspects of the text as a unity by positing metaphor as a primarily anthropological category that puts aesthetic distance und existential involvement in a polar connection. The starting point of this interpretation is one of Enzensberger’s sources that was previously not taken into account: Ossip Mandelstam’s essay Conversation about Dante (1994a).
Źródło:: Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2007; 163-183
2196-8403
Pojawia się w:: Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: „Koło miłośników czerni”. Wpływ języka na społeczną percepcję osób czarnoskórych na przykładzie opiniotwórczej siły metafor
„The black lovers club”. The impact of language on social perception of black people with the example of opinion-forming potential of metaphors
Autorzy:: Gonigroszek, Dorota
Woźniak, Julita
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/37180828.pdf
Data publikacji:: 2023-12-18
Wydawca:: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:: język
metafora
językoznawstwo kognitywne
Inni
rasizm
language
metaphor
cognitive linguistics
the Other
racism
Opis:: Celem artykułu jest przedstawienie opiniotwórczej siły metafor w kontekście społecznego postrzegania osób czarnoskórych. Metafory odnoszące się do koloru czarnego to jedna z najczęstszych figur retorycznych występujących w wypowiedziach na temat przybywających do Europy Afroamerykanów czy imigrantów z Afryki. Wychodząc z założenia, że język wpływa na światopogląd mówiącego, autorki podejmują próbę wykazania, w jaki sposób „metafory czerni” mogą wpływać na kształtowanie się negatywnego nastawienia do osób czarnoskórych, a w konsekwencji wzmacniać zjawisko rasizmu. Autorki odwołują się do teorii metafor pojęciowych i procesów poznawczych, badanych przez językoznawstwo kognitywne, oraz zagadnień międzykulturowych. Ponadto wskazują na konieczność wyeliminowania pewnych wyrażeń z języka potocznego, gdyż pejoratywne słowa opisujące Innych (np. „metafory czerni”) mogą wpływać na kształtowanie się utartych wzorców myślenia u dzieci na temat osób odmiennych kulturowo.
The aim of this article is to explore the issue of opinion-forming potential of metaphors in the context of social perception of black people. Metaphors concerning black colour are one of the most common figures of speech that are present in statements on Afro-Americans or black immigrants from Africa arriving in Europe. Drawing on the assumption that language affects its speaker’s worldview, the authors attempt to show how ‘black metaphors’ may result in developing a negative attitude towards black people and, consequently, enhance racism. The authors refer to metaphor and cognitive processes theory as well as intercultural issues.The authors point to the necessity of eliminating certain expressions from everyday language. Pejorative words describing the Others (e.g. ‘black metaphors’) are likely to influence children’s thinking patterns on culturally different persons.
Źródło:: Językoznawstwo; 2023, 19, 2; 75-88
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:: Językoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: „Królestwo samotnej duszy” – czyli konceptualizacje pojęcia <samotność> w filmie animowanym pt. Kraina lodu
“A kingdom of isolation” or the conceptualisation of the notion <loneliness> in the animated film titled Frozen
Autorzy:: Czerkas, Karolina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28763642.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:: Kraina lodu
samotność
konceptualizacja
metafora multimodalna
Frozen
loneliness
conceptualisation
multimodal metaphor
Opis:: Artykuł dotyczy sposobów konceptualizacji pojęcia ‘samotność’ w filmie Kraina lodu z 2013 r., w reż. Chrisa Bucka i Jennifer Lee. W pracy wykorzystuję metodologię kognitywną połączoną ze spojrzeniem mediolingwistycznym. Szczególne miejsce w analizie zajmują metafory multimodalne oraz ich funkcje w narracji filmu. Celem pracy jest analiza wspomnianej animacji pod kątem tego, jakie elementy struktury pojęciowej ‘samotność’ ukazali w niej jej twórcy, do jakich domen obecnych w języku się odnieśli oraz jakie nowe treści dotyczącego tego tematu wykorzystali. Z tekstu wynika, że samotność w Krainie lodu konceptualizowana jest jako pojedynczość, brak towarzystwa, brak miłości, inność, wolność, ucieczka, doświadczenie straty, odrzucenia, zamknięcie, ciemność, zimno i pustka. Szczególny obraz analizowanego pojęcia wyłania się z dwóch metafor samotność to lód, samotność to zamknięte drzwi.
This article discusses the conceptualisations of the notion ‘loneliness’ in the film titled Frozen (2013), directed by Chris Buck and Jennifer Lee. The study employs the cognitive methodology coupled with the media linguistic perspective. Multi modal metaphors and their functions in the narrative of the film have a special place in the analysis. The aim of the study is to analyse the aforementioned animated film in terms of what components of the conceptual structure of ‘loneliness’ were shown by its authors, what domains found in language they invoked, and what new contents related to the subject matter they used. The text shows that loneliness in Frozen is conceptualised as singleness, lack of company, lack of love, otherness, freedom, escape, experience of loss, rejection, closure, darkness, cold, and emptiness. A special image of the analysed notion emerges from two metaphors: LONELINESS is ICE, LONELINESS is a CLOSED DOOR.
Źródło:: Poradnik Językowy; 2023, 805, 6; 50-65
0551-5343
Pojawia się w:: Poradnik Językowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: „Lebensraum” i przestrzeń „abjectu”. O „Białym kamieniu” Anny Boleckiej
Lebensraum and the Space of Abject Art: On „Biały kamień” by Anna Bolecka
Autorzy:: Dajnowski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1449155.pdf
Data publikacji:: 2021-07-15
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: tożsamość
postpamięć
przestrzeń literacka
przestrzeń jako metafora
relacje polsko-żydowskie
identity
post-memory
literary space
space as a metaphor
Polish-Jewish relations
Opis:: Artykuł poświęcony jest analizie kategorii przestrzeni literackiej potraktowanej tu jako metafora odniesiona raczej do wymiarów doświadczenia tożsamościowego, pamięci i postpamięci niż jako termin spacjologiczny sensu stricto. Przedmiotem rozważań jest powieść Anny Boleckiej Biały kamień, a ściślej – ukryte w niej tropy zatartej i wypartej pamięci o żydowskiej (współ)genealogii dzisiejszej polskości. Analizy poetyki powieściowej prowadzą do ujawnienia wagi postaci kobiecych, które prócz ściśle fabularnych funkcji pełnią też role wielkiej metafory utraconej (żydowskiej) matki dzisiejszej, w dominującym stopniu katolickiej, Polski. Szczególną wagę mają tu obrazy o charakterze abiektalnym, zgodnie z intuicją Julii Kristevej, ujawniające ambiwalentny charakter relacji dziecko-matka i tym samym wskazujące na dialektyczny charakter nie-pamięci (katolickich) Polaków o ich żydowskich korzeniach.
The article analyzes the category of literary space which is understood here rather as a metaphor of experiencing identity, memory and post-memory than as a spatial term sensu stricto. The author reflects on the novel by Anna Bolecka, Biały kamień [White stone], and more specifically on the hidden tropes of the blurred and denied past memories of Jewish genealogical component of today’s Polishness. The reading of the novel’s poetics demonstrates the importance of female characters that, apart from their function in the plot construction, figuratively signify the lost Jewish mother of today’s, mostly Catholic, Poland. In addition, following the thinking of Julia Kristeva, of special significance are the images of abject art.
Źródło:: Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 49-65
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:: Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: „Metaforyczny trójgłos”. Rzecz o żołnierzu, zapaśniku i rolniku w 2 Tm 2,4-6
„Metaphorical Triad”. About Soldier, Wrestler and Farmer in 2 Tim 2:4-6
Autorzy:: Rambiert, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/19944840.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:: soldier
wrestler
farmer
sport
agonistics
Pastoral Epistles
metaphor
żołnierz
zapaśnik
rolnik
agonistyka
Listy pasterskie
metafora
Opis:: Presented article attempts to read the Pauline metaphors in a semantically new way. Author by using so called „interaction view” of Max Black tries to understand three metaphors from 2 Tim 2:4-6 in their cultural and literal context and interprets them in the nearest to Paul’s view and intention. That is way author presents ancient texts referring to soldiers in the Roman Army, wrestlers in the Greek Games and farmers. All three metaphors mentioned in a title are used to transfer a few important truths about leaders of the Church, which are called to sacrifice their daily pleasures and relations. They are called to fight with their own weaknesses, fears and Gospel’s opponents, they are finally called to preach the Gospel not only by words but by their own lives. If they do so they will receive heavenly price, which is eternity in the presence of Church.
Źródło:: Scriptura Sacra; 2013, 17; 33-46
1428-7218
Pojawia się w:: Scriptura Sacra
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: „Podróżą każda miłość jest”. Akceptacja metafor miłości przez kobiety w kontekście twórczości emocjonalnej – doniesienie wstępne
Autorzy:: Jasielska, Aleksandra
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/614463.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: love
metaphor
emotional creativity
women
miłość
metafora
twórczość emocjonalna
kobiety
Opis:: Love is a complex emotion. On the one hand, it is a positive experience. On the other, its conceptualization has negative elements. One of the forms of the lexical understanding of emotions is the metaphorical model that makes it possible to reach beyond the literal meaning of emotions. The study with women (N = 43) was conducted. For establishing the lay understanding of love the two types of metaphors were used: typical ones (the target and source domain had the same valence) and atypical ones (the target and source domain had opposite valence). The state affect and emotional creativity were also measured. The obtained data showed that typical metaphors are more preferred, independently of the affect. The metaphor love is a journey enjoyed the most acceptance. The acceptance of atypical metaphors is related to emotional creativity, especially in the field of emotional novelty. The results were discussed in the context of the emotional creators’ ability to nonconventional understanding emotional experience. Literature indicates that the understanding of “love as a journey” has a negative emotive expression. This may confirm the tendency to include personal emotional experiences in the scope of the concept of love.
Miłość jest uczuciem złożonym. Z jednej strony to doznanie pozytywne, z drugiej zaś jego konceptualizacja posiada elementy negatywne. Jedną z form leksykalnego rozumienia emocji jest model metaforyczny, który umożliwia dotarcie do pozadosłownego znaczenia emocji. Aby ustalić potoczne rozumienia miłości, zrealizowano badania z udziałem kobiet (N = 43), wykorzystując typowe (nośnik i temat obdarzone tą samą walencją emocjonalną) i nietypowe (nośnik i temat obdarzone przeciwną walencją emocjonalną) metafory miłości. Zmierzono także doświadczenie aktualnego afektu oraz twórczość emocjonalną Uzyskane dane pokazały, że bardziej preferowane są metafory typowe, niezależnie od afektu. Największą akceptacją cieszyła się metafora miłość jest podróżą. Akceptacja metafor nietypowych ma związek z twórczością emocjonalną, szczególnie w zakresie nowatorstwa emocjonalnego. Wyniki zostały poddane dyskusji w kontekście umiejętności twórców emocjonalnych do pozakonwencjonalnego rozumienia doznań emocjonalnych. Literatura wskazuje, że rozumienie „miłości jako podróży” ma negatywny wyraz emotywny. Może to potwierdzać tendencję włączania w zakres pojęcia miłości osobistych doświadczeń emocjonalnych.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2018, 31, 4
0867-2040
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: „Teatralność” – zakazany język w teatrze doby performatywnej
“Theatricality” – a Language Forbidden in the Performative Era Theatre
Autorzy:: Łubieniewska, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/445707.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: performance,illusion,creation,computer actor,metaphor, reality
performans,iluzja,kreacja,aktor „komputerowy”,metafora, rzeczywistość
Opis:: The notion of “theatricality”, transferred by Goffmann from the sphere of aesthetic dispute to the area of sociological considerations, has become the quintessence of “pretence”, “falsehood”, and immersion in “illusion”. As its opposite, the performative idea of theatrical theory and practice proposes “truth”, “agency”, and immersion in “reality”, although it does not reject all of the theatrical effects. While inscribing those effects into a performance enriches its appeal, applying performative actions that deconstruct the show turns against the nature of the theatre. The performances: Na niby – naprawdę, directed by Andrzej Dziuk, Być jak Steve Jobs, directed by Marcin Liber, and Akropolis, a project by Łukasz Twarkowski, presented and analysed in this paper, show various ways in which theatre – urged to chase modern reality – deals with the radical change in the cultural situation. Dziuk’s staging is a confrontation between the poetics of the stage metaphor (‘pretence’) and the performative theatrical devices (‘reality’), yet their values are reversed. The act of dramatic creation of the main character, actor Ginesius, proves spirituality to be the “real” dimension of the world, while the actual “reality” turns out to be a “faked” life. In Liber’s show, the precious “relic” of the “old” theatre is the character whose Brechtian songs comment on the world’s convulsions after the 1989 transformation. In his vision, the dominant elements are the digital effects, the audience is entertained by the revolving stage, and the actors create characters taken straight from the tabloid reality. At the end, one of the beneficiaries of the political changes provocatively announces taking over the theatre building, closing the theatre and laying off the actors: theatre has become redundant; we can only watch the methodical deconstruction of what used to define its significance. In turn, in Twarkowski’s show most of the action takes place on a screen hung above the stage, which features the actors’ partner – a computer equipped with a speech synthesizer. The director admits that he dreams of “a computer actor”. In the future, implementing this idea may replace the live relationship between the actor and the spectator. The only element of the show that offers a direct actorspectator contact is the performative “interlude”, in which an actress presents to the audience the sensations of a person who has suffered a stroke. Are we, then, witnessing the times when the performance overwhelms theatre altogether, and the audience, driven by new desires, bids farewell to the loathed “theatricality” with no regrets? Perhaps, instead of yielding to this expansion, we should revise the label of “theatricality”, which reduces the rich tradition of diverse artistic conventions to one dramatic model of naturalistic origin. Perhaps, the term “theatricality” should be redefined in the spirit of Artaud, Witkacy, and Brecht, for whom “theatricality” is the opposite of “pretence”, a manifestation of the artistic creation process. Thus understood, “theatricality” has the potential – through metaphor, poetic image, and other acts stimulating the imagination – to transform “the fake” into “the real”, and to transfer the spectator into a “reality” of higher order: the reality of art.
Pojęcie „teatralności”, przeniesione przez Goffmanna ze sfery rozważań estetycznych w dziedzinę rozważań socjologicznych, stało się dziś kwintesencją „udania”, „fałszu”, pogrążenia w „iluzji”. Performatywna koncepcja teorii i praktyki teatralnej przeciwstawia tej kategorii „prawdę”, „sprawczość” i zanurzenie w „rzeczywistości”, choć z pewnych efektów teatralnych nie rezygnuje. O ile inkrustowanie nimi performansu wzbogaca jego atrakcyjność, o tyle stosowanie dekonstruujących spektakl działań performatywnych obraca się przeciw naturze teatru. Analizowane w artykule przedstawienia (Na niby-naprawdę, w reżyserii Andrzeja Dziuka, Być jak Steve Jobs, zrealizowane przez Marcina Libera oraz Akropolis, według projektu Łukasza Twarkowskiego) ukazują różne sposoby jakimi teatr, poddawany presji pościgu za współczesnością, radzi sobie z radykalną zmianą sytuacji kulturowej. Spektakl Dziuka konfrontuje poetykę scenicznej metafory („na niby”) z zabiegami o charakterze performatywnym („naprawdę”), lecz odwraca znaki wartości: akt teatralnej kreacji głównego bohatera, aktora Ginezjusza, odkrywa duchowość jako „prawdziwy” wymiar świata, podczas gdy rzeczywistość „prawdziwa” okazuje się życiem „na niby”. W spektaklu Libera drogocennym „reliktem” teatru „starego” jest postać, której brechtowskie pieśni komentują konwulsje świata po transformacji 1989 roku. W jego wizji dominują efekty komputerowe, cieszy oko obrotówka, aktorzy zaś budują figury żywcem wzięte z rzeczywistości „tabloidowej”. W finale jedna z beneficjentek politycznych przemian prowokacyjnie zapowiada przejęcie budynku, likwidację teatru i zwolnienie aktorów: teatr stał się zbyteczny; możemy jedynie obserwować metodyczną dekonstrukcję tego, co stanowiło niegdyś o jego fenomenie. Natomiast w spektaklu Twarkowskiego większość akcji ma miejsce na ekranie wiszącym nad sceną, gdzie głównym partnerem aktora jest wyposażony w funkcję mowy komputer. Reżyser wyznał, że marzy o „aktorze komputerowym”; realizacja tego pomysłu zastąpić może w przyszłości żywą relację między aktorem i widzem. Bezpośredni kontakt z publicznością wnosi w spektaklu jedynie performatywny „przerywnik”, gdy aktorka przekazuje widzom doznania osoby, która przeszła udar mózgu. Czy nadchodzą więc czasy, gdy performans pochłonie teatr bez reszty, a publiczność, powodowana nowymi potrzebami, pożegna wzgardzoną „teatralność” bez żalu? Może zamiast poddania się tej ekspansji należałoby raczej zweryfikować przypiętą „teatralności” etykietę, która sprowadza bogatą tradycję różnorodnych artystycznych konwencji do jednego modelu scenicznego o rodowodzie naturalistycznym i redefiniować pojęcie „teatralności”, w duchu, jaki nadawali mu Artaud, Witkacy, Brecht. Dla nich była ona przeciwieństwem „udania”, stanowiąc demonstrację procesu kreacji artystycznej. „Teatralność” tak rozumiana może – operując metaforą, obrazem poetyckim, działaniami, które pobudzają wyobraźnię – przeobrazić „na niby” w „naprawdę”, przenosząc widza w wyższego rzędu „realność”, w realność sztuki.
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2019, 7; 222-233
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: „Usta świętego pragnienia”. Metaforyczne wyrażenia pragnienia w języku mistycznym św. Katarzyny ze Sieny
“The Mouth of the Holy Desire”. Metaphorical Expressions of Desire in the Mystic Language of St. Catherine of Siena
Autorzy:: Śliwa, Dorota
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2127733.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: dyskurs
język mistyczny
leksykologia
metafora
retoryka
predykaty
discourse
mystic language
lexicology
metaphor
rhetoric
predicates
Opis:: The goal of the paper is twofold: to outline the problems of the language of mystics in the light of linguistic research and a detailed analysis of the metaphorical expressions of the holy desire in the mystic language of St. Catherine of Sienna. The linguistic research on mystics were initiated in a more methodical way by J. Baruzi (1931), and were synthetically elaborated by G. Pozzi (1988). Having discussed the specific semantic of the words in mystic discourse, an analysis of the expressions of the holy desire is presented. It confirms that the linguistic sign is anchored in mystical experience, and the mystic’s discourse has a specific character with its own dynamism and narration, and its respective didactic goal. The paper also shows literary values of the mystical texts, being part of literature on spirituality.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 3; 187-201
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: „Wierzę, to znaczy ukrywam się w Tobie” – językowy obraz Boga w poezji Anny Kamieńskiej
The Linguistic Image of God in the Poetry of Anna Kamieńska
Autorzy:: Sławek, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1944008.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: językowy obraz Boga
metafora
poetyka paradoksu
wartościowanie
onomastyka literacka
deskrypcje określone
poezja nawrócenia
a linguistic image of God
metaphor
poetry of paradox
onomastic in literature
defined descriptions
poetry of convestion
Opis:: Searching of God in the poetry of Anna Kamieńska has a few aspects: silent dialogue, experience of pain and mutual relations between God and a human being. This is a process which makes God’s image change and evolve. Besides apparent contradictions, particular images are combined and complete each other. The most expressive in Kamieńska’s poetry is the image of God of Silence. It shows that silence is the only condition that enable us to experience God’s presence. There are also other images of God such as: God of Light and Darkness and God present in pain. The usage of contradiction and paradox existing in the description of God is the characteristic feature of this poetry. What is more, such means creating the image of God are the evidence that God will always be a mystery for a human being, even if we are still trying to find out more about this Mystery and unify with God.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 201-216
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: „Życie na poczekaniu” Wisławy Szymborskiej w rosyjskim tłumaczeniu (o międzykulturowej roli przekładu)
„Życie na poczekaniu” by Wisława Szymborska in its translation into Russian (on the intercultural role of translation)
Autorzy:: Rycielska, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/665350.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: kultura społeczna
przekład
metafora pojęciowa
metafora obrazowa
social culture
translation
conceptual metaphor
metaphor imaging
Opis:: Translation-wise, the article draws attention to what may connect different but related cultures. It refers to the basic assumptions of cognitive grammar of Ronald W. Langacker and the idea of the conceptual metaphor of George Lakoff and Mark Johnson, which have been applied in the theory and practice of translation by Elżbieta Tabakowska. Tertium comparationis of the comparison of translation series with the title poem of Wisława Szymborska is constituted by the metaphor of life. The said comparison reveals the unification of conceptualization of this abstract and universal category. The translation, thus, brings closer to the target culture a fragment of the array of notions applied by the Nobel laureate reflected in the original.
Na przykładzie przekładu artykuł zwraca uwagę na to, co może łączyć różne, lecz pokrewne kultury. Odwołuje się do podstawowych założeń gramatyki kognitywnej Ronalda W. Langackera oraz koncepcji metafory pojęciowej George’a Lakoffa i Marka Johnsona, które w teorii i praktyce przekładu zastosowała Elżbieta Tabakowska. Tertium comparationis porównania serii przekładowej z tytułowym wierszem Wisławy Szymborskiej stanowi metafora życia. Porównanie odkrywa wspólnotę konceptualizacji tej abstrakcyjnej i uniwersalnej kategorii. Przekład przybliża swej kulturze odzwierciedlony w oryginale fragment świata pojęć Noblistki.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 111-125
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: ‘As a miscarriage’. The meaning and function of the metaphor in 1 Cor 15:1-11 in light of Num 12:12 (LXX)
Autorzy:: Gieniusz, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1053247.pdf
Data publikacji:: 2015-11-07
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Nowy Testament
św. Paweł
1 Kor
metafora
poronienie
New Testament
Paul
1 Corinthians
metaphor
miscarriage
Opis:: On the basis of the Greek text of Num 12:12 and of the use which Philo makes of it in the first book of his Allegories of the Laws (176) the present article proposes a new understanding of the metaphor of miscarriage (ἔκτρωμα): a being not only born dead and/or incapable of living, but also deadly. In this double meaning the term utilized by Paul in 1 Cor 15:8 describes the pre-Christian past of the Apostle as both lacking life (as being without Christ) and lethal (as a persecutor of the church of God). The metaphor at the same time, constitutes the starting point of the transformation which occurred in Paul thanks to the apparition of the Risen One: from being dead to alive, and from deadly to being a bearer of life (vv. 9-10). Such a metamorphosis is tangible proof of the power of the Risen One, who even now transforms the lives of his own, and eo ipso also the guarantee of final resurrection, when the good work already begun will be brought to its completion (cf. Phil 1:6).
Źródło:: The Biblical Annals; 2013, 3, 1; 93-107
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:: The Biblical Annals
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: 'I Had a Dream, Which Was not All a Dream': Viewpoint Metaphors in Personal Experience Narratives on War
„Miałem sen, który nie był wyłącznie snem”: metafory oglądu w narracjach osobistych doświadczeń na temat wojny
Autorzy:: Nikolaienko, Valeriia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28394726.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:: metafora oglądu
doświadczeniowość
metafora
punkt widzenia
narracja osobistego doświadczenia
narracja traumy
viewpoint metaphor
experientiality
metaphor
viewpoint
personal experience narrative
trauma narrative
Opis:: The article makes a case for a particular kind of conceptual metaphor, the viewpoint metaphor. The viewpoint metaphor is argued to be a tool employed by narrators in personal experience narratives in order to render their irregular perception mode. The viewpoint metaphor allows mapping on the narrated real experience the perception characteristics of other experiences such as watching a movie or having a dream. The research material consisted of a sample of 50 personal experience narratives (25 in English and 25 in Ukrainian) produced by the participants or witnesses, military and civilian, of hostilities mainly in Ukraine in 2014-2023 and in some other conflicts. It was found that two basic and most prominent viewpoint metaphors in this kind of discourse is EXPERIENCING THE EVENT is DREAMING OF THE EVENT or WATCHING A MOVIE OF THE EVENT. These metaphors are often reinforced by other viewpoint metaphors and they tend to repeatedly occur in the narrative. The function of the viewpoint metaphor is expressing the subjective experientiality, emotional condition and embodied perception mode at the time of the experience narrated. Viewpoint is therefore argued to be a part of the mental space’s construal. Studying the viewpoint metaphor allows to shed light onto the conceptual structure of viewpoint. It was found that the elements mapped from the source experience of watching a movie or having a dream include passive witnessing, reduced agency, hushed perception, unreality of events, timelapse, and slow motion.
W artykule przedstawiono argumenty za istnieniem szczególnego rodzaju metafory pojęciowej – metafory oglądu. Metafora oglądu jest narzędziem stosowanym w narracjach dotyczących osobistych doświadczeń narratorów w celu oddania niezwykłości tych doświadczeń. Metafora ta pozwala na użycie w narracji rzeczywistego doświadczenia projekcji cech percepcyjnych innych doświadczeń, takich jak oglądanie filmu lub sen. Materiał badawczy stanowił korpus 50 narracji osobistych doświadczeń (25 w języku angielskim i 25 w języku ukraińskim) wojskowych i cywilnych uczestników lub świadków działań wojennych, przede wszystkim w Ukrainie w latach 2014-2023 oraz w niektórych innych konfliktach. Stwierdzono, że dwie podstawowe i najbardziej widoczne metafory oglądu w tego rodzaju dyskursie to DOŚWIADCZENIE WYDARZENIA to SEN O WYDARZENIU lub OGLĄDANIE FILMU Z WYDARZENIA. Metafory te są często wzmacniane przez inne metafory oglądu i zwykle pojawiają się wielokrotnie w narracji. Funkcją metafory oglądu jest wyrażanie subiektywnego doświadczenia, stanu emocjonalnego i ucieleśnionego trybu percepcji w momencie doświadczenia, które jest opowiadane. Dlatego też punkt widzenia jest traktowany tutaj jako część konstrukcji przestrzeni mentalnej. Badanie metafory oglądu pozwala rzucić światło na strukturę pojęciową punktu widzenia. Z badania wynika, że cechy percepcji przejęte na podstawie doświadczenia domeny źródłowej (oglądania filmu czy snu) obejmują bycie biernym świadkiem, zmniejszoną sprawczość, wyciszoną percepcję, nierzeczywistość wydarzeń, klatkowość widzenia i zwolnione tempo.
Źródło:: Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2023, 8, 1; 52-70
2543-7844
Pojawia się w:: Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "metafora" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język