Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "maximum allowable concentration" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Accumulation of heavy metals in soil and litter of roadside plantations in Western Polissia of Ukraine
    Autorzy:
    Maksimtsev, Serhii
    Dudarets, Serhii
    Yukhnovskyi, Vasyl
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2041023.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    coefficient of concentration
    forest belt
    highway
    maximum allowable concentration
    belt composition
    pollutants
    Opis:
    The article presents the results of a study on the influence of roadside forest belts of different species composition on the accumulation of heavy metals in soil and litter along roads of international and national importance in the conditions of Western Polissia of Ukraine. Mobile forms of Cd, Cu, Pb and Zn in soil and forest litter samples were determined in ammonium acetate extract buffer by atomic absorption spectrometry. The analysis of the content of heavy metals, their comparison with the maximum allowable concentrations depending on the composition of plantations and the category of the highway have been done. It is confirmed that roadside forest belts perform important functions in the accumulation of heavy metals in soil and forest litter. It is confirmed that roadside forest belts perform important functions in the accumulation of heavy metals in soil and forest litter. Among all the pollutants studied, the concentration of cadmium was the lowest and that of zinc the highest (especially in forest litter). Lead and copper in this indicator occupied an intermediate position. Despite the different species composition of plantations, the coefficient of concentration of heavy metals in the soil did not exceed the maximum allowable concentrations and was on average in the range of 0.10–0.20 of these indicators. The greatest effect of delaying the migration of heavy metals was observed in forest litter. Therefore, in order to effectively use the biological barrier along the roads, it is necessary to create linear protective belts of deciduous species with Acer platanoides, Betula pendula, Carpinus betulus and Tilia cordata, which give a rich annual litterfall.
    Źródło:
    Folia Forestalia Polonica. Series A . Forestry; 2021, 63, 3; 232-242
    0071-6677
    Pojawia się w:
    Folia Forestalia Polonica. Series A . Forestry
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nanomateriały – propozycje dopuszczalnych poziomów narażenia na świecie a normatywy higieniczne w Polsce
    Nanomaterials – Proposals of occupational exposure limits in the world and hygiene standards in Poland
    Autorzy:
    Świdwińska-Gajewska, Anna M.
    Czerczak, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2166321.pdf
    Data publikacji:
    2014-11-05
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    nanoobiekty
    nanocząstki
    narażenie zawodowe
    najwyższe dopuszczalne stężenie
    nanoobjects
    nanoparticles
    occupational exposure
    maximum allowable concentration
    Opis:
    Obecnie nie ma prawnie obowiązujących normatywów dla substancji w postaci nanoobiektów w środowisku pracy. Istnieją różne podejścia do szacowania ryzyka i wyznaczania dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego. Celem niniejszego opracowania jest zestawienie dopuszczalnych poziomów narażenia w środowisku pracy zaproponowanych przez międzynarodowe organizacje i światowych ekspertów oraz podstaw i sposobów ich szacowania. W artykule przedstawiono propozycje ekspertów Krajowego Instytutu Zdrowia Publicznego i Środowiska w Holandii (RIVM), Organizacji Rozwoju Nowych Energii i Technologii Przemysłowych w Japonii (NEDO), Narodowego Instytutu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy w USA (National Institute for Occupational Safety and Health - NIOSH), opracowania dotyczące poziomów dla nanorurek węglowych (Baytubes® i Nanocyl) Pauluhna i Luizi oraz Pochodne Poziomy Niepowodujące Zmian (derived no-effect levels - DNEL) zgodne z rozporządzeniem REACH, zaproponowane przez zespół ekspertów w ramach 7. Programu Ramowego Komisji Europejskiej pod kierunkiem prof. Vicki Stone (Engineered Nanoparticles: Review Health and Environmental Safety - ENRHES), i alternatywne szacowanie poziomów DNEL dla cząstek słabo rozpuszczalnych według Pauluhna. Biorąc pod uwagę obecnie obowiązujący sposób wyznaczania najwyższych dopuszczalnych stężeń w środowisku pracy w Polsce, można rozważyć, czy jest on adekwatny dla nanoobiektów. Być może warto przychylić się do wprowadzenia wartości odniesienia, podobnych do zaproponowanych przez RIVM, lub zdefiniowania nowej frakcji dla cząstek o wymiarach z zakresu 1-100 nm, uwzględniającej powierzchnię i aktywność cząstek, oraz wypracowania odmiennego sposobu szacowania współczynników modyfikacyjnych. Ważny, jeśli nie kluczowy pozostaje problem właściwej miary (stężenie liczbowe, powierzchniowe, liczbowy rozkład wymiarowy cząstek), a także metod i aparatury, która byłaby dostępna dla wszystkich pracodawców, żeby mogli odpowiedzialnie kontrolować ryzyko związane z narażeniem na nanomateriały w środowisku pracy. Med. Pr. 2013;64(6):829–845
    Currently, there are no legally binding workplace exposure limits for substances in the form of nanoobjects. There are different approaches to risk assessment and determination of occupational exposure limits. The purpose of this article is to compare exposure levels in the work environment proposed by international organizations and world experts, as well as the assumptions and methods used for their estimation. This paper presents the proposals of the National Institute for Public Health and the Environment in the Netherlands (RIVM), the New Energy and Industrial Technology Development Organization in Japan (NEDO) and the National Institute for Occupational Safety and Health in the USA (NIOSH). The authors also discuss the reports on the levels for carbon nanotubes (Baytubes® and Nanocyl) proposed by Pauluhn and Luizi, the derived no-effect levels (DNEL) complying with the REACH Regulation, proposed by experts under the 7th Framework Programme of the European Commission, coordinated by Professor Vicki Stone (ENRHES), and alternative estimation levels for poorly soluble particles by Pauluhn. The issue was also raised whether the method of determining maximum admissible concentrations in the work environment, currently used in Poland, is adequate for nanoobjects. Moreover, the introduction of nanoreference values, as proposed by RIVM, the definition of a new fraction for particles of 1-100 nm, taking into account the surface area and activity of the particles, and an adequate estimation of uncertainty factors seem to be worth considering. Other important, if not key issues are the appropriate measurement (numerical concentration, surface concentration, particle size distribution), as well as the methodology and equipment accessibility to all employers responsible for a reliable risk assessment of exposure to nanoparticles in the work environment. Med Pr 2013;64(6):829–845
    Źródło:
    Medycyna Pracy; 2013, 64, 6; 829-845
    0465-5893
    2353-1339
    Pojawia się w:
    Medycyna Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Soil Pollution with Heavy Metals in the Turkestan Region
    Autorzy:
    Salim, Yerbol
    Yerimbetova, Aizhan
    Baiduisenova, Togzhan
    Uspabayeva, Aigul
    Abildayeva, Roza
    Balgabekova, Aigerim
    Ashirbayeva, Saltanat
    Tleukeyeva, Assel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2202372.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    soil
    heavy metal
    distribution map
    maximum allowable concentration
    Clarke value
    industrial pollution
    Turkestan region
    Opis:
    Toxic pollutants of industrial origin can be dangerous for professionals who come into contact with them at work, and also for the people who live near the sources of environmental hazards. There is a known relationship between the soil pollution with heavy metals and the morbidity of the population. This paper reports a study of the soil pollution with ions of heavy metals in the Turkestan region, Kazakhstan. The study found technogenic geochemical anomalies of various size, intensity and origin in the soils of the Turkestan region. The distribution of lead, copper, barium, zinc, molybdenum, phosphorus and arsenic was mapped based on the ecological and geochemical survey of the upper soil layer. The most polluted city is Kentau, where concentrations of Pb, Mo, Cu, Zn, As, Cd, Mn, Cr, Ni in the soil exceed the allowable level. The cause of pollution is erosion that occurs in the areas of technogenic waste storage. In some communities, the concentration of only one metal exceeded its MAC or the Clarke number, for example, only scandium exceeded its Clarke number by 1.1 in Lenger and only exceeded its Clarke number by 2.75 in Sholakkorgan.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2023, 24, 2; 31--38
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metals phytotoxicity assessment and phyto maximum allowable concentration
    Autorzy:
    Ryzhenko, N.O.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971557.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    trace metals (cd
    pb
    cu
    co
    ni
    zn)
    phytotoxicity assessment
    spring barley
    phyto
    maximum allowable concentration
    Opis:
    In this paper, the influence of metals (Cd, Pb, Cu, Co, Ni, Zn) on plants of spring barley (Hordeum vulgare L.) was investigated in polluted sod podzolic sandy loam on layered glacial sands and calcareous deep chernozem on loamy loess soils. We propose to highlight the metals’ phytotoxicity with help of the phyto maximum allowable concentration. The Phyto Maximum Allowable Concentration is a permissible level of metals for plants in polluted soil and represents the safe degree for plants in contaminated ecosystem. The phyto maximum allowable concentration gives the possibility to estimate and to forecast the danger of metals for plants as a biological object that plays a very important role in the life of ecosystem. This approach may be applied for another metals phytotoxicity assessment for other plants.
    Źródło:
    Polish Journal of Soil Science; 2019, 52, 1; 165-172
    0079-2985
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Soil Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    2-Izopropoksyetanol. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    2-Isopropoxyethanol. Documentation
    Autorzy:
    Konieczko, K.
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138177.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    2-izopropoksyetanol
    eter izopropylowy glikolu etylenowego
    najwyższe dopuszczalne stężenie
    narażenie zawodowe
    2-isopropoxyethanol
    ethylene glycol isopropyl ether
    maximum allowable concentration
    occupational exposure
    Opis:
    2-Izopropoksyetanol (IPE) jest bezbarwną cieczą o gorzkim smaku i słabym zapachu, charakterystycznym dla eterów. Należy do grupy eterów alifatycznych glikolu etylenowego. Powstaje w wyniku reakcji tlenku etylenu z izopropanolem lub przez bezpośrednią alkilację glikolu etylenowego. IPE jest stosowany głównie jako rozpuszczalnik estrów celulozy, lakierów, żywic i barwników. Występuje jako składnik farb drukarskich i rozcieńczalników do tych farb oraz w kosmetykach samochodowych. 2-Izopropoksyetanol znajduje się w wykazie substancji niebezpiecznych. Jest zaklasyfikowany jako substancja działająca szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą oraz drażniąco na oczy. W dostępnym piśmiennictwie i bazach danych nie ma doniesień o ostrych zatruciach ludzi 2-izopropoksyetanolem. Uważa się, że etery glikolu etylenowego działają na ośrodkowy układ nerwowy, podobnie jak niepodstawiony glikol etylenowy, natomiast wykazują silniejsze działanie na nerki i powodują hematurię. W warunkach narażenia ostrego IPE powodował u zwierząt doświadczalnych hemolizę krwinek czerwonych, hematurię i uszkodzenie nerek. Najbardziej wrażliwym gatunkiem na działanie hemolityczne IPE były szczury. Objawy anemii hemolitycznej obserwowano już po jednorazowym 4-godzinnym narażeniu szczurów na IPE o stężeniu 264 mg/m3. W badaniach krótkoterminowych i przewlekłych obserwowano krwiomocz, objawy anemii hemolitycznej, a po narażeniu na związek o większych stężeniach hemosyderozę śledziony, a także działanie depresyjne na ośrodkowy układ nerwowy i drażniące na błony śluzowe nosa. IPE nie wykazywał właściwości mutagennych, teratogennych ani embriotoksycznych. W dostępnym piśmiennictwie nie ma informacji o badaniach nad działaniem rakotwórczym tej substancji. Po podaniu IPE na skórę królika wartość DL50 wynosi 1444 mg/kg m.c. i jest mniejsza niż w przypadku podania związku drogą dożołądkową, co świadczy o wchłanianiu się IPE przez skórę. Efektem krytycznym działania IPE jest działanie hemolityczne. Podstawą proponowanej wartości NDS są wyniki 4-tygodniowego eksperymentu inhalacyjnego przeprowadzonego na szczurach, na podstawie których ustalono wartość NOAEL wynoszącą 128 mg/m3. Do obliczeń przyjęto następujące współczynniki niepewności: A = 2 (współczynnik związany z wrażliwością osobniczą) i C = 3 (współczynnik związany z przejściem z badań krótkoterminowych do przewlekłych). Nie przyjęto współczynnika niepewności związanego z różnicami międzygatunkowymi, ze względu na mniejszą wrażliwość erytrocytów ludzkich na hemolityczne działanie IPE w porównaniu z erytrocytami szczura. Obliczona wartość normatywu wynosi 21,3 mg/m3. Zbliżoną wartość NDS otrzymano, biorąc pod uwagę wyniki 26-tygodniowych badań, w których po narażeniu na IPE o stężeniu 106 mg/m3 obserwowano u szczurów jedynie minimalne działanie hemolityczne, dlatego wartość tę przyjęto za wartość LOAEL. Do obliczeń przyjęto następujące współczynniki niepewności: A = 2 (współczynnik związany z wrażliwością osobniczą) i D = 2 (współczynnik związany ze stosowaniem wartości LOAEL zamiast wartości NOAEL). Obliczona na tej podstawie wartość normatywu wynosi 26,5 mg/m3. Proponujemy przyjęcie, na podstawie przedstawionych obliczeń, stężenia 20 mg/m3 2-izopropoksyetanolu za wartość NDS z zaznaczeniem wchłaniania związku przez skórę „Sk”. Jest to wartość normatywu zbliżona do przyjętej w Niemczech, Austrii i w Szwajcarii (5 ppm = 22 mg/m3). W piśmiennictwie nie ma doniesień o działaniu drażniącym IPE na ludzi w warunkach narażenia zawodowego. Działanie drażniące u zwierząt obserwowano po narażeniu na związek o znacznie większych stężeniach (4250 mg/m3). Nie ma więc podstaw do ustalenia wartości NDSCh 2-izopropoksyetanolu. Nie ma również podstaw merytorycznych do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 2-izopropoksyetanolu.
    2-Isopropoxyethanol (IPE) is a monoalkyl ether of ethylene glycol. It is a colorless liquid with a mild ethereal odour and bitter taste. IPE is used as a solvent for cellulose esters, lacqers, resins, dyes and printing inks. 2-Isopropoxyethanol is on the list of dangerous substances – it is classified as harmful by inhalation and skin contact, and irritating to eyes. The critical effect of IPE is its haemolytic activity. The 8-h TWA value was calculated on the basis of the results of a 4-week inhalation study on rats – in this study IPE concetration of 128 mg/m3 was the NOAEL for the haemolytic effect – and uncertainty factors. A similar value of MAC (TWA) was calculated on a LOAEL of 106 mg/m3 from the results of a 26-week inhalation study on rats. It is important that the uncertainty factor connected with species differences between humans and rats (B) was only 1 because the rat is more sensitive to the haemolytic effect than man. The 8-h TWA value of 20 mg/m3 was established and a skin notation was assigned. No STEL was established.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2006, 1 (47); 151-169
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    1,2,3,4,5,6-Heksachlorocykloheksan (techniczny)
    1,2,3,4,5,6-Hexachlorocyclohexane
    Autorzy:
    Struciński, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137586.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    1,2,3,4,5,6-heksachlorocykloheksan
    HCH
    BHC
    narażenie zawodowe
    1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane
    occupational exposure
    maximum allowable concentration
    Opis:
    Techniczny heksachlorocykloheksan (HCH) uzyskuje się w procesie chlorowania benzenu pod wpływem katalitycznego działania promieniowania UV. Produkt techniczny jest mieszaniną do ośmiu izomerów przestrzennych, z których tylko izomer γ-HCH, znany jako lindan, ma właściwości owadobójcze. Podstawowym zastosowaniem technicznego HCH jest otrzymywanie czystego izomeru γ-HCH. W Polsce, jak i w większości rozwiniętych państw w strefie umiar-kowanej, wycofywanie lindanu ze stosowania w rolnictwie rozpoczęto w 70. latach. Obecnie HCH (zarówno techniczny, jak i lindan) jest stosowany jedynie w państwach o klimacie tropikalnym, przede wszystkim w Indiach. Synteza HCH (przeznaczonego do produkcji lindanu) w Zakładach Chemicznych Organika-Azot w Jaworznie, została wstrzymana w 1982 r. Obecnie techniczny HCH nie jest ani produkowany, ani konfekcjonowany w Polsce i nie wydaje się możliwe, aby sytuacja ta miała się zmienić. Toksyczność poszczególnych izomerów HCH jest różna. W przypadku toksyczności ostrej, najsilniej działającym izomerem jest izomer γ. W objawach zatrucia dominują symptomy pobudzenia układu nerwowego (pozostałe izomery, tj.: α, β i δ mają działanie przeciwne). W przypadku toksyczności przewlekłej najsilniejsze działanie wywiera izomer β, co jest związane z jego wyjątkową trwałością (persystencją) i zdolnością do biokumulacji. U ludzi ostremu zatruciu technicznym HCH towarzyszą: uczucie zmęczenia, bóle i zawroty głowy, parestezja twarzy i dłoni, nudności, wymioty, biegunka, drgawki kloniczno-toniczne, wreszcie w przypadku ciężkich zatruć śmierć, będąca następstwem niewydolności układu oddechowego bądź zapaści sercowo-naczyniowej. Objawy u osób narażonych zawodowo są podobne do wcześniej opisanych, ale występują w odpowiednio mniejszym nasileniu. Ponadto, u narażonych stwierdzano zwiększenie częstości nieprawidłowego zapisu pracy serca (EKG) i mózgu (EEG). Techniczny HCH jest substancją o umiarkowanej toksyczności ostrej. Wartości LD50 wynoszą dla różnych gatunków zwierząt od około 60 do ponad 3700 mg/kg m.c. (narażenie p.o.), od 900 do > 8000 mg/kg m.c. (narażenie dermalne) i 690 mg/m3 (narażenie drogą oddechową). W badaniach toksyczności przewlekłej podstawowym skutkiem toksycznego działania technicznego HCH u zwierząt były objawy neurotoksyczne (drgawki, trudności w oddychaniu oraz porażenie łap), zwiększenie względnej i bezwzględnej masy narządów (wątroby i nerek), zmiany w obrębie wątroby, nerek i jąder oraz zmiany aktywności enzymów i profilu białek osocza świadczące o funkcjonalnym uszkodzeniu wątroby. Omawiana substancja nie wykazuje działania mutagenego i genotoksycznego. Na podstawie wyników badań na zwierzętach wykazano, że techniczny HCH powoduje powstawanie nowo-tworów wątroby, a gatunkiem najbardziej wrażliwym na jego działanie są myszy. Izomerem, którego udział w aktywności kancerogennej technicznego HCH jest prawdopodobnie największy, jest izomer α. W 1987 r. grupa heksachlorocykloheksanów (w tym techniczny HCH) została zaklasyfikowana przez IARC do grupy 2B. Oceniono, że nie ma wystarczających dowodów rakotwórczego działania tej grupy związków u człowieka, natomiast w odniesieniu do zwierząt laboratoryjnych są one dostateczne (dla technicznego HCH i izomeru α) bądź ograniczone (dla izomerów β i γ). Zarówno techniczny HCH, jak i jego izomery nie wykazują działania teratogennego, a działanie embrio- i fetotoksyczne obserwuje się po podawaniu dawek toksycznych dla matek. Z dostępnych danych wynika jednak, że narażenie na HCH może mieć wpływ na funkcje rozrodcze, przede wszystkim samców. Izomery wchodzące w skład technicznego HCH szybko wchłaniają się do organizmu zarówno przez układ pokarmowy, jak i przez skórę oraz płuca. Po wchłonięciu są rozmieszczane praktycznie we wszystkich tkankach i narządach, przy czym największe powinowactwo wykazują do tkanki tłuszczowej. Łatwo przenikają przez barierę krew-łożysko oraz przenikają do mleka. Izomery HCH, z wyjątkiem izomeru β, są w porównaniu z innymi związkami chloroorganicznymi względnie szybko metabolizowane i wydalane z organizmu. Izomer β charakteryzuje się bardzo dużą trwałością i zdolnością do biokumulacji w tkance tłuszczowej – jego połowiczny okres wydalania u człowieka oceniono na ponad 7 lat. Metabolizm HCH zachodzi przede wszystkim w wątrobie za pośrednictwem oksydaz o mieszanej funkcji związanych z cytochromem P-450. Podstawowymi kierunkami przemian HCH są: odwodorowanie, odchlorowodorowanie, odchlorowanie i hydroksylacja. Obecnie jest znanych około 100 produktów przemiany metabolicznej HCH. Są one wydalane z organizmu, przede wszystkim w moczu, zarówno jako wolne związki, a także związane z glutationem, resztami kwasu glukuronowego, siarkowego czy merkapturowego. Mechanizm toksycznego działania HCH jest złożony i wielokierunkowy. Izomery HCH mogą m.in.: zaburzać neuroprzekaźnictwo, hamować aktywność ATP-azy sodowo-potasowej, magnezowej i wapniowej, zaburzać gospodarkę wapniową, zaburzać równowagę fosfolipidowych błon komórkowych, a także wywoływać stres oksydacyjny w wątrobie. Ponadto, izomery HCH, podobnie jak i inne insektycydy chloroorganiczne, działając pobudzająco na cytochrom P-450, mogą wielokierunkowo modyfikować metabolizm innych związków, zarówno endogennych, jak i egzogennych, co szczególnie w przypadku przewlekłego narażenia może być jednym z istotniejszych mechanizmów toksycznego działania. W ostatnich latach coraz częściej sugeruje się, że HCH, a zwłaszcza jego najtrwalszy izomer β, mogą zaburzać równowagę hormonalną organizmu. Izomer ten jest zaliczany do grupy tzw. endocrine disruptors, EDs. W większości państw normatyw higieniczny dla technicznego HCH wynosi 0,5 mg/m3. W Polsce wartość NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia) wynosi 0,05 mg/m3, natomiast wartość NDSCh (najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego) – 0,4 mg/m3, lecz dotychczas nie została opracowana dokumentacja dla tej substancji. Autor niniejszej dokumentacji zaproponował, na podstawie przeglądu piśmiennictwa, przyjęcie stężenia 0,17 mg/m3 za wartości NDS technicznego HCH. Podstawą ustalenia wartości NDS związku są wyniki rocznego doświadczenia paszowego na szczurach przeprowadzonego przez Dikshith i in. (1991a), na podstawie którego przyjęto wartość NOAEL wynoszącą 0,4 mg/kg/dzień. Wartość ta jest zgodna z wynikami innych badań toksyczności przewlekłej, zarówno technicznego HCH, jak i pojedynczych izomerów. Ze względu na brak silnego działania drażniącego, proponowanie wartości NDSCh związku nie znajduje uzasadnienia. Nie ma też podstaw merytorycznych do ustalania wartości DSB (dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym) technicznego HCH.
    Technical grade 1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane is a mixture of eight stereoisomers. Only one of them, the γ isomer, known as lindane, is the insecticidally effective one. Both technical HCH and lindane were heavily used in agriculture as an insecticide in Europe and in other parts of the world until the 1970s. Currently, the use of HCH is limited to some tropical countries. Production of HCH in Poland ended in 1982. The other uses of HCH were human and veterinary medicine. Technical HCH demonstrates moderate oral, dermal and inhalation toxicity. Reported acute oral LD50 values in various species and strains of laboratory animals range from 60 to over 3700 mg/kg b.w., while acute dermal LD50 values range from 900 to over 9000 mg/kg b.w., and acute inhalation LC50 is 690 mg/m3. HCH isomers differ qualitatively and quantitatively in biological activity. They are reported to exert multifarious effects on the central nervous system (CNS). Some are CNS stimulants (isomer γ) causing violent epileptiform convulsions and hyperexcitability, whereas the others (β and δ) are mainly depressant. The toxicity of technical HCH varies and is related to the amount of lindane present, which is the most acutely toxic isomer. Similarly to other organochlorine compounds, hexachlorocyclohexane isomers are inducers of liver microsomal enzymes. Technical HCH have no mutagenic or genotoxic potential. Tests on laboratory animals have shown that technical HCH as well as α and γ isomers are carcinogenic in mice, producing liver-cell tumours following oral administration. In 1987 IARC classified hexachlorocyclohexanes (including technical HCH) into group 2B. Evidence of its carcinogenicity to humans is insufficient, whereas of carcinogenicity to animals is sufficient. Embryo- and fetotoxicity of hexachlorocyclohexanes has been observed at maternally toxic dos-es without any teratogenic effects. Hexachlorocyclohexanes, especially the most persistent and bioaccumulative isomer β, may disrupt the endocrine system of mammals. Hexachlorocyclohexane isomers are rapidly absorbed following oral intake, via the respiratory tract and skin. After uptake they are distributed to various tissues and organs but they are pre-ferentially stored in adipose tissue. HCH can be transferred to the foetus via the placenta. The compounds are metabolized by hepatic microsomal P-450 microsomes and excreted from the body with urine and faeces. They tend to bioaccumulate in adipose tissue (especially isomer β). The recommended health-based maximum exposure concentration (MAC) for technical grade 1,2,3,4,5,6-hexachlorocyclohexane of 0.17 mg/m3 is based on the NOAEL value (0.4 mg/kg/day) derived from 1-year feeding experiment on rats, and relevant uncertainty factors. No STEL and BEI values have been proposed.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 3 (61); 75-126
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tiuram – pyły
    Thiram
    Autorzy:
    Struciński, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138324.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    tiuram
    disulfid tetrametylotiuramu
    narażenie zawodowe
    alergia skóry
    inhibicja dehydrogenazy aldehydowej
    najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS)
    thiram
    tetramethylthiuram disulfide
    occupational exposure
    allergic contact dermatitis
    aldehyde dehydrogenase inhibition
    maximum allowable concentration (occupational exposure limit)
    Opis:
    Tiuram (disulfid tetrametylotiuramu) jest związkiem chemicznym należącym do grupy ditiokarbaminianów występującym w postaci bezbarwnego lub żółtawego proszku. Jest stosowany przede wszystkim w przemyśle chemicznym jako tzw. przyspieszacz wukanizacji przy produkcji gumy oraz w rolnictwie jako składnik preparatów grzybobójczych (fungicydów). Ma on również wiele innych zastosowań, m.in. jako: składnik antyseptycz-nych mydeł i aerozoli, środek przeciwświerzbowy, dodatek do farb i lakierów oraz aktywator w produkcji tworzyw sztucznych czy chemosterylant w opatrunkach i plastikowych urządzeniach medycznych. Z dostępnych danych wynika, że tiuram nie jest produkowany w Polsce, niemniej jednak jest on wykorzystywany w krajowym przemyśle chemicznym (głównie gumowym) oraz jako składnik formułowanych w kraju chemicznych środków ochrony roślin. W dostępnym piśmiennictwie doniesienia na temat toksycznego działania tiuramu u ludzi są bardzo nieliczne, nie ma też danych umożliwiających ustalenie zależności dawka-efekt u osób narażonych zawodowo. Obserwowane skutki narażenia ostrego obejmują: bóle głowy, nudności i wymioty, zaburzenia rytmu serca, podrażnienie górnych dróg oddechowych i oczu, a podczas narażenia przewlekłego dochodzą też objawy neurologiczne. Czę-to w następstwie zatrucia pojawiają się objawy zapalenia skóry, pokrzywka i wypryski skórne. W badaniach dodatkowych stwierdza się uszkodzenie wątroby. Tiuram jako metylowy analog disulfiramu blokuje metabolizm alkoholu etylowego, prowadząc do powstania objawów, tzw. „szoku disulfiramowego”. W ostatnich latach coraz więcej uwagi przywiązuje się do wywoływania przez tiuram alergii skóry oraz oczu na skutek narażenia inhalacyjne-go, a także kontaktu z przedmiotami wykonanymi z tworzyw zawierających tiuram (np. rękawiczki lateksowe). Tiuram jest związkiem wykazującym stosunkowo niewielką toksyczność ostrą, niezależnie od drogi podania. Wartości LD50 przy podaniu per os dla szczurów i myszy sięgają nawet 4000 mg/kg m.c. Koty i owce są znacz-nie bardziej wrażliwe na toksyczne działanie pojedynczych dawek tiuramu niż gryzonie; wartość medialnej dawki śmiertelnej wynosi około 200 mg/kg m.c. W przypadku narażenia dermalnego, wartości LD50 na ogół przekraczają 2000 mg/kg m.c. Ogromna większość dostępnych danych z badań toksyczności przewlekłej tiuramu pochodzi z eksperymentów paszowych. Wśród obserwowanych skutków dominowały objawy neurologiczne, zmniejszenie tempa przyrostu masy ciała, zmiany parametrów hematologicznych, uszkodzenie oraz zmiany morfologiczne nerek, wątroby i innych narządów. Wartości NOAEL wyznaczone w długoterminowych badaniach na różnych gatunkach zwierząt wynoszą 0,4 ÷ 5 mg/kg m.c. W badaniach in vitro tiuram wykazuje umiarkowane działanie mutagenne zarówno bez udziału aktywacji meta-bolicznej, jak i z jej udziałem. Wyniki genotoksyczności w modelach doświadczalnych in vivo przyniosły wyni-ki ujemne. Tiuram w badaniach na zwierzętach nie wykazuje działania rakotwórczego. Zwiększenie się częstości występowania nowotworów jamy nosowej u szczurów stwierdzono jedynie przy łącznym narażeniu na tiuram i azotan (III) sodu, co było związane z powstaniem w organizmie zwierząt rakotwórczej N-nitrozodimetylo-aminy. Tiuram został zaklasyfikowany przez ekspertów IARC do grupy 3. Udowodnione działanie embriotok-syczne i teratogenne ujawniało się po podaniu dużych, toksycznych dla matek dawek. Wykazano też, że tiuram niekorzystnie wpływa na rozrodczość zwierząt doświadczalnych, oddziałując na proces spermatogenezy u sam-ców, a także zaburzając cykl rujowy u samic. Tiuram łatwo wchłania się do organizmu przez układ oddechowy i pokarmowy. Ulega on szybkiemu metaboli-zmowi i jest wydalany głównie z wydychanym powietrzem i z moczem. Wśród jego metabolitów są m.in. disiarczek węgla i kwas dimetylotiokarbaminianowy (lub jego aniony), które są współodpowiedzialne za obserwowa-ne skutki toksycznego działania tiuramu. Mechanizm toksycznego działania tiuramu jest wielokierunkowy. Wynika on m.in. z jego zdolności do chelatowania metali i związanych z tym zdolności do hamowania aktywności enzymów (m.in. β-hydroksylazy dopaminy). Jest on również odpowiedzialny za zaburzanie metabolizmu wę-glowodanów i alkoholi (inhibicja dehydrogenazy aldehydowej) oraz gospodarki wapniowej organizmu. Działa również hepatotoksycznie, niszcząc struktury błon komórkowych hepatocytów oraz wpływa na aktywność różnych form molekularnych cytochromu P-450. Proponowaną wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) tiuramu równą 0,5 mg/m3 wyliczono na podstawie wyników dwóch eksperymentów paszowych przeprowadzonych na psach rasy beagle. Uzyskane w tych doświadczeniach wartości NOAEL uśredniono, a następnie przeliczono na równoważne dla człowieka stężenie tego związku w powietrzu i podzielono przez sumaryczny współczynnik niepewności. Wartość ta jest równa dotychczas obowiązującemu w Polsce normatywowi higienicznemu. Ze względu na brak działania draż-niącego tiuramu, proponowanie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) nie znaj-duje uzasadnienia. Biorąc pod uwagę właściwości tiuramu, proponuje się utrzymanie dotychczasowego oznakowania substancji w wykazie NDS literami: „A“ – substancja o działaniu uczulającym, „Ft” – substancja działająca toksycznie na płód oraz „I“ – substancja o działaniu drażniącym.
    Thiram (tetramethylthiuram disulfide) is a dithiocarbamate compound widely used as an agricultural fungicide, accelerator in the rubber industry, seed disinfectant, a lubricating oil additive, animal repellent, and ingredient of medicated soaps and antiseptic sprays. Currently the compound is not manufactured in Poland, but it is used in the chemical industry and in agriculture. Thiram has a low toxicity to humans and laboratory animals – studies have reported oral LD50 for rodents as high as 4000 mg/kg b.w., but for cats and sheep only 200 mg/kg b.w. Dermal LD50 values usually exceed 2000 mg/kg b.w. The following manifestations were reported in humans exposed to thiram: skin irritation with erythema and urticaria, conjunctivitis, mucous membrane irritation, upper respiratory tract irritation, ocular irritation, coughing, headache and fatigue. Chronic exposure to thiram may lead to liver and neurological dysfunction and anaemia. It is worth noting that thiram is a potent inhibitor of aldehyde dehydrogenase and, thus, induces alcohol intolerance like Antabuse (disulfiram). Recently, the debate has intensified because of the growing number of allergic contact dermatitis cases caused by thiram present in products like latex gloves. Most assays have shown that thiram does not elicit genotoxic and carcinogenic action. It has been classified by the International Agency for Research on Cancer (IARC) into group 3. Only high, maternally toxic doses cause embryotoxic and teratogenic activity of thiram. The substance impairs laboratory animals’ fertility by disrupting the hormonal control of ovulation and affecting the spermatogenesis. Thiram is easily absorbed by respiratory and gastrointestinal tracts, distributed in all organs and rapidly eliminated from the body. The recommended maximum exposure limit (MAC) for thiram of 0.5 mg/m3 is based on two NOAEL values (0.4 and 0.04 mg/m3) derived from chronic feeding studies in beagles and relevant uncertainty factors. No STEL and BEI values have been proposed. The substance has “I” (irritant), “A” (sensitizer) and “Ft” (fetotoxic) notations.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2006, 3 (49); 145-180
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pyły zawierające azbest chryzotylowy oraz pyły zawierające azbest chryzotylowy i inne minerały włókniste z wyjątkiem krokidolitu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    Chrisotile asbestos
    Autorzy:
    Więcek, E.
    Woźniak, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138278.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    azbest chryzotylowy
    włókna mineralne
    narażenie zawodowe
    pylica azbestowa
    rak płuca
    międzybłoniak
    ryzyko nowotworowe
    najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS)
    chrisotile asbestos
    mineral fibres
    occupational exposure
    asbestosis
    lung cancer
    mesothelioma
    cancerogenic risk
    maximum allowable concentration (occupational exposure level)
    Opis:
    Azbest chryzotylowy jest uwodnionym krzemianem magnezu, który znalazł zastosowanie głównie do produkcji wyrobów azbestowo-cementowych, włókienniczych, izolacyjnych, uszczelniających i ciernych. Największe stężenia pyłu całkowitego azbestu chryzotylowego w Polsce stwierdzono w zakładach wyrobów azbestowo-cementowych i stosujących wyroby azbestowe, a największe stężenia respirabilnych włókien mineralnych – w zakładach włókienniczo-azbestowych i wyrobów ciernych. Stężenia te często przekraczały wartości NDS. Narażenie zawodowe na azbest może być przyczyną następujących chorób: pylicy płuc (azbestozy), raka płuca i znacznie rzadziej międzybłoniaka. Możliwe są także nowotwory o innej lokalizacji. Dla pylicy płuc i raka płuca udowodniono zależność między skutkiem zdrowotnym a dawką kumulowaną pyłu; w przypadku obydwu schorzeń udowodniono wzrost ryzyka u nałogowych palaczy tytoniu. Uwzględniając wyniki badań epidemiologicznych, z których wynika, że średnia wartość LOAEL wynosi 86 wł - lata - cm3, a także po przyjęciu odpowiednich współczynników niepewności, zaproponowano wartość NDS dla pyłów azbestu chryzotylowego oraz pyłów zawierających azbest chryzotylowy i inne minerały włókniste z wyjątkiem krokidolitu, która wynosi 0,2 wł/cm3, zamiast dotychczasowej wartości 0,5 wł/cm3. Nie ma podstaw do zmiany wartości NDS dla pyłu całkowitego, która wynosi 1 mg/m3. Oszacowane ryzyko nowotworowe (rak płuca) dla narażenia zawodowego na stężenia 0,2 wł/cm3 dla osób palących wynosi: od 1,2 - 10-3 przy 10-letnim okresie narażenia do 4,8 - 10-3 dla 40-letniego okresu narażenia, a dla osób niepalących od 1,2 10-4 do 4,8 - 10-4, odpowiednio przy 10- i 40-letnim okresie narażenia. Ryzyko nowotworowe (rak płuca i międzybłoniak) wynosi od 5 - 10-4 przy rocznym narażeniu i do 4 - 10-3 przy 20-letnim okresie narażenia.
    Chrisotile asbestos Mg3(Si2O5)(OH)8 is a hydrated silicate of magnesium and it belongs to the group of serpentine minerals. Chrisotile fibres have many uses, mostly in the production of asbestos-cement, textile, insulating and friction products. Occupational exposure to asbestos dusts can cause the following diseases: asbestosis, lung cancer, and considerably more seldom mesothelioma. For asbestosis and lung cancer the relationship between the biological effect and the cumulated dose of asbestos fibres has been proved. The risk of developing mesothelioma is relative to the time that elapses from the first exposure to asbestos fibres. Taking into account data from epidemiological and experimental studies the following values are proposed: occupational exposure limit (OEL) for dusts containing chrisotile and other fibrous minerals except for crocidolite – 0.2 fb/cm3 instead of the compulsory value – 0.5 fb/cm3. There are no bases to change OEL for total dust, which is 1.0 mg/m3.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 4 (42); 87-128
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies