Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "magnates" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
„Będą pieniądze, będzie czym płacić”. Uwagi na marginesie rejestrów długów Jana Karola Chodkiewicza
“There Will Be Money; There Will Be Something To Pay With”. Comments on the Margins of Jan Karol Chodkiewicz’s Debt Registers
Autorzy:
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763573.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
magnates
Jan Karol Chodkiewicz
finance
debts
Wielkie Księstwo Litewskie
magnateria
finanse
długi
Opis:
Podstawą źródłową artykułu są rejestry długów Jana Karola Chodkiewicza uzupełnione o informacje zaczerpnięte m.in. z korespondencji i inwentarzy dóbr. Przykład działalności hetmana wielkiego litewskiego jest pretekstem, by zadać pytania o opłacalność służby wojskowej w pierwszej połowie XVII w., wysokość i strukturę magnackich dochodów oraz o miejsce kredytu w gospodarce wielkich właścicieli ziemskich w Rzeczypospolitej.
The article is based on Jan Karol Chodkiewicz’s debt registers, supplemented by the information drawn, among other things, from correspondence and estate inventories. The example of the Grand Hetman of Lithuania’s activity serves as a pretext to pose questions about the profitability of military service in the first half of the seventeenth century, the amount and structure of magnates’ income and the place of credit in the economy of the great landowners of the Commonwealth.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 245-286
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The so‑called “council of eight” in the summer campaign of 1410
Autorzy:
Wróbel, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938088.pdf
Data publikacji:
2019-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
history of wars
kingdom of poland
teutonic order in prussia
polish medieval magnates
Opis:
The paper presents the issue of the functioning of a narrow group of royal advisors – the so‑called “council of eight” during the summer campaign of 1410, about which Jan Długosz wrote in his chronicle. Several days after entering the Prussian territory, the king chose from among all his advisors eight trusted people led by Vytautas the Great. The circumstances in which this group was selected allow to perceive the king’s decision as a remedial measure against the difficulties in the realisation of the campaign plan. These people were chosen due to their influence with the nobility and their importance in the king’s environment. Other criteria – political allegiance, territorial origin – played a secondary role. The main idea of selecting this narrow group of advisors was to improve the efficiency of the decision‑making process in the time of war. Its functioning was visible in the key moments of the campaign (councils before and after the Battle of Grunwald, talks with Heinrich von Plauen, decision to stop the siege of Marienburg). Most of the members were given management over the castles won in Prussia from the king. This exclusive group was dissolved with the end of the summer campaign.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2019, 23; 304-322
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genealogia pierwszych pokoleń Działyńskich
The genealogy of the first generations of the Działyński family
Autorzy:
Szybkowski, Sobiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938083.pdf
Data publikacji:
2019-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
działyński family
late medieval polish nobility
late medieval
polish magnates
medieval genealogy and prosopography
historiography
Opis:
In this paper, the author succeeded in correcting specific assertions of particular researchers of the genealogy of the first generations of the Działyński family of the Ogon coat of arms, which in the late Middle Ages became one of the magnate families and maintained its high position in the modern times as well (i.a., the issue of the alleged wife of Chamberlain Piotr of Działyń, the background of the wife of the Słońsk castellan Jan Działyński of Wola and Żałe). The most significant achievement, however, was the correction regarding the genealogy of Mikołaj Działyński, who died in 1491 – the first representative of the family who became a provincial governor and was the forefather of its main line. According to the conducted research, he was most likely not the son of the family’s progenitor, the Dobrzyń chamberlain Piotr (died in 1441–1441), but his grandson. as the father of the provincial governor Mikołaj we identify Mikołaj of Działyń, noted in source texts only once (1442), 22 years before his son’s activity was first recorded in any documents. The Marienburg treasurer (podskarbi) Krzysztof, who also used the Ogon coat of arms, was not, however, as was suggested before, part of the Działyński family; he probably came from an average noble family of the owners (tenutarius?) of the Celina village in the Dobrzyń land.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2019, 23; 262-279
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Польська архітектурна спадщина XVIII-XIX століття на Київщині
Polish architectural heritage of the XVIII-XIX centuries in Kyiv region
Polska spuścizna architektoniczna XVIII-XIX wieku w obwodzie kijowskim
Autorzy:
Sałata, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048666.pdf
Data publikacji:
2019-12-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
польська історико-архітектурна спадщина
Київщина
збереження пам’яток польської культури
магнати
шляхта
польсько-українська співпраця
polska spuścizna historyczno-architektoniczna
zachowanie zabytków kultury polskiej
magnaci
szlachta
współpraca polsko-ukraińska
Polish historical and architectural heritage
Kyiv region
preservation of the monuments of Polish culture
magnates
gentry
Polish-Ukrainian cooperation
Opis:
Стаття розкриває проблеми збереження архітектурної спадщини ХVІІІ-ХІХ століть на Київщині, акцентує увагу на тому, що завдяки вивченню і збереженню маєтностей польських магнатів і шляхтичів можна прослідкувати істотні риси соціального устрою цього регіону у ХVІІІ – ХІХ століттях. Як приклад, представлено історико-культурні ресурси українсько-польської спадщини Київщини, де вагоме місце займають садиби польських магнатів Браницьких, панів Червінських, Підгірських та Залєських, Тарновських. Увагу акцентовано на важливій проблемі співпраці українських фахівців у сфері збереження культурно-історичної спадщини та польськими центрами охорони і наукових досліджень польської культурної спадщини, меценатів.
Niniejszy artykuł poświęcono problematyce zachowania polskiej spuścizny architektonicznej ХVІІІ-ХІХ w. na Kijowszczyźnie. Autorka podkreśla, że dzięki należytemu zbadaniu oraz zachowaniu dóbr polskiej szlachty i polskich magnatów można będzie prześledzić i uwodocznić istotne cechy struktury społecznej tego regionu na przestrzeni ХVІІІ-ХІХ w. Za przykład posłużyły Autorce elementy ukraińsko-polskiego dziedzictwa historyczno-kulturowego na Kijowszczyźnie, gdzie znaczące miejsce zajmują dwory polskich magnatów i szlachty należących do takich rodów, jak Braniccy, Czerwińscy, Podgórscy, Zalescy czy Tarnowscy W trakcie przeprowadzania analiz Autorka przyjrzała się także niezwykle istotnym zagadnieniom w zakresie współpracy ukraińskich ekspertów zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego i historycznego oraz polskich centrów badań i ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego.
In the article is revealed the problem of preserving the architectural heritage of the XVIII-XIX centuries in Kyiv region, emphasized the fact that due to the investigation and preservation of Polish magnates and noblemen estates, it is became possible to trace peculiarities of the social structure of this region in the XVIII-XIX centuries. As an example, the historical and cultural sources of the Ukrainian-Polish heritage of Kyiv region are presented, and pointed out the importance of the mansions of the Polish magnates Branicki, representatives of Chervinsky, Podgorsky and Zaleski, and Tarnovsky noble families. It is underlined the issue of cooperation of Ukrainian specialists in the field of preservation of cultural-historical heritage and Polish centers of protection and scientific research of the Polish cultural heritage, patrons.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 223-233
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie Tomasza Zamoyskiego w problemy konfederacji lwowskiej 1622 roku
Tomasz Zamoyski’s Involvement in the Problems of the Lviv Confederation of 1622
Autorzy:
Kupczewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850568.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Lviv Confederation
clientelism
rivalry between magnates
royal opposition
Aleksander Kowenicki
Stanisław Lubomirski
Tomasz Zamoyski
17th century
konfederacja lwowska
klientelizm
rywalizacja magnacka
opozycja królewska
XVII wiek
Opis:
Niniejszy artykuł jest poświęcony problematyce konfederacji zaprzysiężonej we Lwowie w lutym 1622 roku (zwanej także od nazwiska jej marszałka konfederacją Kowenickiego). Miała ona miejsce tuż po wyniszczającej wojsko wojnie oblężniczej pod Chocimiem jesienią 1621 roku kończącej konflikt Rzeczypospolitej z Imperium Osmańskim. W czasie trwania konfederacji lwowskiej, oprócz wysuwanych postulatów finansowych, wojsko zażądało od Zygmunta III spełnienia rozbudowanych oczekiwań politycznych. Radykalizm wojskowych zmusił króla i głównych decydentów kraju do bardziej energicznego działania na rzecz rozwiązania buntu niepokornych żołnierzy. Nieobecność na negocjacjach ze skonfederowanymi żołnierzami hetmanów koronnych sprawiła, iż zakulisowe wpływy w skonfederowanym wojsku stopniowo przejmowali niektórzy ówcześni magnaci. Osobista rywalizacja pomiędzy zaangażowanymi w problemy konfederacji magnatami o dobra i urzędy dla nich samych i ich wojskowych klientów była prowadzona przy wykorzystaniu takich narzędzi oddziaływania jak presja wytwarzana na królu, wywieranie wpływu na postawy żołnierzy, przekupstwo czy wreszcie pomówienie. Zagadnienia te zostaną przeanalizowane głównie przez pryzmat osoby wojewody kijowskiego Tomasza Zamoyskiego oraz jego rywala Stanisława Lubomirskiego.
This article examines the Confederation sworn in Lviv in February 1622, which is also called the Kowenicki Confederation, after the name of its marshal. The Lviv Confederation took place just after the devastating siege of Khotyn Fortress in the fall of 1621, which ended the military conflict between the Commonwealth of Poland and the Ottoman Empire. At the time of the Lviv Confederation, in addition to financial requests, the army representatives demanded that King Sigismund III should meet their high political expectations. The radicalism of the military representatives forced the king and the country’s main decision-makers to act more vigorously in order to quell the rebellion of the disobedient soldiers. Due to the absence of the crown hetmans during the negotiations with the confederates, it was the powerful magnates that gradually took control of the confederate army. The personal rivalry between the confederated magnates over goods and offices for themselves and their military clients manifested itself in the pressure exerted on the king and the soldiers, bribery, and slander. The author analyzes these issues mainly on the example of the the Voivode of Kiev, Tomasz Zamoyski, and his rival, Stanisław Lubomirski.
Źródło:
Facta Simonidis; 2022, 15, 1; 11-41
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja konstrukcji lokalnych „centrum-prowincja”. Transformacja magnackich minipaństw na Ukrainie prawobrzeżnej w latach 1793–1863 (na przykładzie latyfundiów hrabiów Potockich herbu Pilawa)
Autorzy:
Kriwoszeja, Igor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630928.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Regional History
Ukraine
magnates
partitions
Potockis
latifundia
“centre-prov-ince”
Opis:
The article discusses the place of magnate estates in the structure of the Republic. It is his aim to demonstrate the changes in the structure and character of the estates after the second and third partitions. The analysis of territorial and qualitative transforma-tions of the estates is carried out on the example of latifundia of the Potocki family.
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2010, 1-2; 347-356
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Attitude of Ruthenian Magnates and Nobles toward the Union of Lublin (1569) and the Problem of the Autonomy of Ukrainian Lands within the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1178408.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
magnates
nobles
Ruthenia
Ukraine
Union of Lublin
law
Orthodoxy
Polonization
Catholicization
Opis:
For a long time, historiography was dominated by a dualistic view on what had happened at the Sejm of Lublin in 1569. Thus, when describing the conclusion of the Union of Lublin, scholars focused on the Polish-Lithuanian dispute and the decisive role of King Sigismund Augustus in signing the agreement in Lublin. Recently, however, there have appeared publications highlighting the important role in the conclusion of the Lublin Union played by the Ruthenian nobility and noble representatives of the lands incorporated into the Polish Crown in 1569, that is Volhynia, eastern Podolia (Bracław Land) and the region of Kiev. The article sums up the existing knowledge on this subject, stressing the fact of the separate interests of the Ruthenian magnates, especially from Volhynia – where many well-known princely families had their family nests – in comparison to the Lithuanian magnates on the eve of the conclusion of the Union of Lublin. It facilitated the decision of the Ruthenian nobles to support not only the union itself, but also the incorporation of the above-mentioned provinces into the Polish Crown. Also thanks to this attitude of the princes and noblemen of Volhynia, Bracław Land and the region of Kiev, these areas gained relatively broad autonomy allowing them to preserve their cultural identity. There is no doubt, however, that the Union of Lublin accelerated the process of Polonization of these lands to some extent, although the process had begun well before 1569. Another important event from the point of view of maintaining the cultural identity of these provinces was the conclusion of the Union of Brest (1595–1596), as a result of which – upon the decision of most Orthodox bishops of the Polish-Lithuanian Commonwealth – the Kiev metropolitanate became subordinated to the Holy See. On the one hand, the majority of Ruthenian nobility from the aforementioned provinces reacted in defense of the Orthodox faith, and to some extent also of the Ruthenian region, which stimulated them to strengthen their identity. In this context, noble tribunes of Ruthenian origin, such as Adam Kisiel, and Orthodox polemic writers, such as Melecjusz Smotrycki (who later became a member of the Uniate Church), began to indicate the existence of a separate Ruthenian nation, also pointing to its different features and de facto forming the foundations of its historical tradition. Zaporizhian Cossacks, who consistently defended the Orthodox faith, also joined the process to some extent. On the other hand, in the long run, the Union of Brest led to the Catholicization of local noblemen. Most of Ruthenian nobles eventually converted to the Roman Catholic denomination. However, the fact that the Uniate Church existed might have led to the situation that at least some of the Ruthenian nobles remained in the Ruthenian cultural circle even in the 18th and 19th centuries. Meanwhile, in the 17th century the role of the Ruthenian language tended to decrease in the above-mentioned territories, as it was the case in the Grand Duchy of Lithuania. In the second half of the 17th century the Ruthenian language ceased to be the official language for the benefit of the Polish language.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2019, 84, 4; 41-72
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia Lubelska a problem rywalizacji o przywództwo w elicie politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego
The Union of Lublin and the problem of competition for leadership within the political elite of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648085.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Union of Lublin
magnates
elite of the Grand Duchy of Lithuania
Sigismund II Augustus
Unia lubelska
magnateria
elita Wielkiego Księstwa Litewskiego
Zygmunt II August
Opis:
The paper presents the problem of power struggle among the leading Lithuanian magnates in the context of the preparation and conclusion of the Union of the Grand Duchy of Lithuania with the Crown of Poland in 1569. Three centres contended to play a major role in Lithuanian policy before the Union of Lublin: The Radziwiłłs, with their undisputed leader – Chancellor, and Voivode of Vilnius, Mikołaj known as “the Red”; the Chodkiewicz family, among whom the starost of Samogitia, Jan Chodkiewicz, grew to be the most active figure even before the Sejm in Lublin; and a representative of Orthodox Church adherents, Knyaz [prince] Jerzy Olelkowicz Słucki, who did not hold any prestigious offices. The aspirations of Prince Słucki stemmed from the fact that he was the closest relative of Sigismund II Augustus, the last representative of Jagiellonian dynasty on the Polish-Lithuanian throne. While Radziwiłł “the Red” was against the new, stricter union with Poland, the other two magnates opposed him, supporting the idea of a new union. Since the King supported the project of further political rapprochement between Poland and Lithuania since the Sejm of 1562/63, the support for the union brought Chodkiewicz a number of promotions and royal endowments in the 1560s (all the more so as the monarch wanted to pit the Chodkiewicz family against the Radziwiłłs, who were all-powerful in Lithuania at that time). Jan Chodkiewicz was also able to take advantage of the obstruction that “Red” used during the Lublin Sejm (when he forced the Lithuanians to secretly leave Lublin), and it was ultimately he who played a major role in completing negotiations on the union and signing the new union in 1569. Although “Red” did not return to Lublin to finalise the union deliberations, he quickly regained the King’s trust. He was supported by the younger generation of the Radziwiłłs, including his son Krzysztof and his nephew Mikołaj Krzysztof, who had sworn an oath of union in Lublin. Prince Słucki’s plan, on the other hand, failed completely. Słucki, as a result of his absence from the Sejm in Lublin due to illness, lost his chance to gain an exceptional position in the new Senate (as the king’s closest relative). The Union of Lublin did not change the balance of power in Lithuania. Mikołaj “the Red” Radziwiłł and Jan Chodkiewicz remained the most influential Lithuanian magnates in the following years.
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 140-161
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hylzenowie w Gdańsku. Szkic do dziejów elit dawnego województwa inflanckiego
The Hylzen family in Gdansk: the outline of the history of the elites of the old Livonian province (voivodeship)
Autorzy:
Jeziorski, Paweł A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193709.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Polish Livonia
the Duchy of Livonia
Pomerania
Royal Prussia
political elites of the Polish-Lithuanian Commonwealth of Nations
the property of noblemen in the city
noblemen’s property
royal domains
the 18th century
the abbey of Oliwa
the starosty of Parchowo
Polish-Lithuanian magnates
Opis:
The Hylzens, connected with the Duchy of Livonia, became members of the political elite of the Polish-Lithuanian state in the mid-18th century. Owning extensive lands in so-called Polish Livonia and in the north of the Grand Duchy of Lithuania, in the times of Johan August Hylzen (from 1754 the governor of Minsk) they acquired estates in Pomerania near Gdansk and in Gdansk. In the years 1730–1738 Johan August held the emphyteusis of “Polanka Quellbrun” belonging to the abbey of Oliwa; in 1752 he leased another estate which was part of the abbey – “Konnertshammer” (“Konradshammer”). From 1757 (1756?) he also leased a property located in Nowe Ogrody of Gdansk, which was recorded in the Gdansk land register under the name of his wife Konstancja née Plater (died in 1795) as a hereditary property (in 1767 after Johan August’s death) after he had received the Prussian ius indigenatus in 1766 shortly before his death. After the rocky period of the Bar Confederation, the palace situated here served as a shelter for Konstancja and her sons – Józef Jerzy and Justynian Gracjan. At the turn of 1756 and 1757 Johan August with his wife acquired the starosty of Parchowow, which they lost in 1772. All the estates situated in Gdansk and Pomerania were passed to Tadeusz Mostowski by the last of the Polish-Livonian Hylzens – Idzi (about 1769–1800) and his wife Marie née Brzostowska on the strength of the agreements concluded in 1797. Johan August was interested in maintaining contacts with Pomerania and deposited large sums of money of Gdansk banks. Unfortunately, it has not been established yet what his plans concerning this economically developed region were.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2015, 80, 3; 151-168
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utyskiwania na zdrowie i porady medyczne w wybranych listach z XVI i XVII w.
Medical complaints and medical advice in selected letters from the 16th and 17th centuries
Autorzy:
Jarczykowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396433.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
magnateria
medycyna
korespondencja
choroby
magnates
medicine
correspondence
diseases
Opis:
The article is concerned with selected letters of Polish and Lithuanian magnates that include information on sickness, physicians and advice on cures and a healthy lifestyle. The letters were written by the members of Radziwiłł family: Mikołaj Krzysztof Sierotka, Krzysztof, Janusz and the wives and daughters from the Biržai branch, as well as Krzysztof Opaliński, Krzysztof Dorohostajski and Lew Sapieha. The article takes into account the personal remarks about the health of the writer and their immediate family, their opinions about health resorts and epidemics. Some letters include detailed descriptions of births and deaths. The analysed fragments of correspondence were found in the unknown manuscripts, which allows for the broadening of knowledge about the history of medicine and social culture.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 45-60
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pałac podskarbiego wielkiego koronnego Jana Jerzego Przebendowskiego w Leźnie koło Gdańska w pierwszej połowie XVIII wieku
The Palace of the Grand Treasurer of the Crown – Jan Jerzy Przebendowski in Lezno near Gdansk in the first half of the 18th century
Autorzy:
Dygdała, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193917.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Royal Prussia
baroque palaces
magnates
estates
Opis:
In the 18th century and throughout most of the 19th century an awe-inspiring Baroque palace – the biggest in Royal Prussia – was erected in Lezienko, now part of the village of Lezno near Gdansk. It was dismantled in 1884, and in its place a new, much smaller Neo-Renaissance palace was built; it has survived until now and functions as a hotel. The palace was built for the richest magnate in Royal Prussia, the Grand Treasurer of the Crown Jan Jerzy Przebendowski. In the National Historical Archive of Belarus in Minsk, in the complex of the post-Radziwiłł files, there are materials from the 18th century concerning the estates in Lezno – for example, the inventory of the palace made in 1730 and the register of the construction costs. Both sources are published in this article. According to the sources, the construction work on the palace commenced in 1717 and was suspended in 1726. It cost 183 926 Polish zlotys and 6 cents (23 000 of thalers). In the light of the inventory of 1730 there is no doubt that some rooms in the Lezno palace had not been finished yet. Even in the rooms which were prepared for use, there was no furniture, tapestry or carpets. The reason for this was the fact that at the end of his life, Jan Jerzy Przebendowski (who died in 1729) spent more time in his estates in Greater Poland and Warsaw, where he had a large, fabulously equipped palace. It was not until the subsequent owners of Lezienko, Dorota Henrietta Bielińska née Przebendowska (the treasurer’s daughter) and Ignacy Przebendowski with his wife Felicyta Przebendowska née Wielkopolska undertook to finish the work on the palace to make it suitable to reside. Later, in the second half of the 18th century and in the 19th century the palace belonged to the families of the Grabowskis, Helffensteins and Hoenes. It is beyond doubt that the old palace in Lezienko was to satisfy the lust for prestige of one of the most affluent magnates of the crown – Jan Jerzy Przebendowski. The majority of subsequent owners, who owned several villages, were not in a position to maintain the huge building. Thus, the palace had to give way to a more modest mansion.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 1; 37-62
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasztelanka na wydaniu Małżeńskie perypetie Elżbiety z Branickich Sapieżyny
The Marriageable Castellan’s Daughter Affairs of Elżbieta from Braniccy Sapieżyna
Autorzy:
Dąbrowski, Szymon Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535029.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Elżbieta from Braniccy Sapieżyna
Wenanty Tyszkowski
8th century magnates of Poland and Lithuania
marriage
divorce
Elżbieta form Braniccy Sapieżyna
Opis:
The article introduces the circumstances surrounding the beginnings and ends of marriages of Elżbieta Branicka coat of arms Korczak (1732/33–1800) with twomembers of the Sapieha family – Jan Józef Kalasanty, the voivode of Smolensk, and Jan, the voivode of Mścisław. The work includes a discussion and elaboration of scarce pieces of information concerning the time of her birth and the period preceding her first marriage. It also presents an analysis of the original assignment of Teatrum myśli… (1780) by Wenanty Tyszkowski, which focuses on a lady‘s glorious portrait in her maiden age. The main part of the article is opened by the presentation of the state of knowledge about the castellan’s daughter marriages. It is followed by a critical reading of unknown or superficially exploited sources revealing the backstage of these relationships: press reports on wedding ceremonies and the death of her second husband, the Latin decree of the church court in the case of annulment of the first marriage, a draft of an insurance script, in which the bride’s parents determined the amount and conditions for paying her dowry, fragments of Marcin Matuszewicz’s memories and letters from spouses addressed to Jan Klemens Branicki, Grand Crown Hetman. The context for new findings are conclusions and suggestions of researchers of the 18th century magnates of Poland and Lithuania.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2017, 10, 2; 93-116
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie każdy nosił w plecaku buławę… hetmańską. Kilka uwag o karierze wojskowej i politycznej Aleksandra Hilarego Połubińskiego w związku z pracą Andrzeja Adama Majewskiego
Not Everyone Carried the Hetman’s Mace in His Knapsack. Some Remarks on the Military and Political Career of Aleksander Hilary Połubiński in Relation with Andrzej Adam Majewski’s Book
Autorzy:
Ciesielski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129555.pdf
Data publikacji:
2020-12-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Aleksander Hilary Połubiński
Grand Duchy of Lithuania
hetman office
marshal office
Lithuanian magnates
clientage
model of biography
Wielkie Księstwo Litewskie
urząd hetmański
urząd marszałkowski
magnateria litewska
klientela
model biografii
Opis:
Celem artykułu recenzyjnego jest ocena biografii Aleksandra Hilarego Połubińskiego pióra Andrzeja A. Majewskiego. Dokonano w nim analizy następujących jej elementów: wykorzystanej bazy źródłowej i literatury, właściwości doboru bohatera, konstrukcji pracy oraz postawionych w niej tez. W przypadku tych ostatnich największe zastrzeżenia wzbudziły: sposób przedstawienia Połubińskiego jako dowódcy wojskowego; sprowadzenie na dalszy plan rozważań jego kariery politycznej; zmarginalizowanie działalności gospodarczej; sposób przedstawienia klienteli Połubińskiego. W połączeniu z przyjętą konstrukcją pracy – chronologiczną, z nadmiernie rozbudowanymi opisami działań wojennych, obniża to ocenę recenzowanej pracy, którą trudno uznać za nowatorską i wnoszącą nową jakość w stan wiedzy na temat wydarzeń natury wojskowej oraz życia politycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego i szerzej Rzeczypospolitej w latach 40.–70. XVII w. Niewątpliwie jednak stanowi ona interesujące studium działalności Aleksandra Hilarego Połubińskiego, przede wszystkim na polu militarnym, w mniejszym stopniu politycznym.
The purpose of this review article is to assess the biography of Aleksander Hilary Połubiński penned by Andrzej A. Majewski. It evaluates the source base and literature on the subject used by Majewski, the qualities of the selection of the protagonist, the structure of the book, and the theses put forward by the author. In the case of the latter, the strongest reservations concern the way of presenting Połubiński as military commander, pushing his political and economic activities into the background, as well as the way of presenting Połubiński’s clients. Together with the adopted structure of the book, it downgrades the value of the reviewed book which can be hardly regarded as bringing a new quality to the knowledge about the military and political life of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth between the 1640s and 1670s. However, it is an interesting study of Połubiński’s activity in the military, and – to a lesser extent – political fields.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 4; 935-953
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótkie życie i niespodziewana śmierć młodego magnata. Janusz Paweł ks. Ostrogski i jego testament z 6 sierpnia 1619 roku
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042523.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Książę Janusz Paweł Ostrogski
magnateria polska
dzieje Rzeczypospolitej w XVII wieku
testamenty staropolskie
edycja źródłowa
Prince Janusz Paweł Ostrogski
Polish magnates
the history of Polish-Lithuanian Commonwealth in 17th century
Old Polish last wills
source edition
Opis:
Artykuł poświęcony jest postaci księcia Janusza Pawła Ostrogskiego (1597–1619). Był on potomkiem jednej z najpotężniejszych rodzin magnackich w Rzeczypospolitej. Po wczesnej śmierci ojca, wojewody wołyńskiego Aleksandra, wychowywany był wraz ze starszym bratem przez matkę. Doprowadziła ona do konwersji synów z prawosławia na katolicyzm. W latach 1611–1615 młodzi Ostrogscy odbyli podróż edukacyjną po Europie. Po powrocie do kraju przejęli z rąk matki ogromne latyfundium. Obaj bracia znani byli z hulaszczego trybu życia i rozwiązłości. Zarazili się kiłą, co było przyczyną ich przedwczesnej śmierci. Po zgonie starszego brata Janusz Paweł stał się jednym z największych właścicieli ziemskich w Rzeczypospolitej. Zamierzał się ożenić. Śmierć zaskoczyła go jednak w drodze do domu przyszłego teścia. Książę sporządził przed śmiercią ciekawy testament, którego krytyczna edycja została zamieszczona jako aneks do tego opracowania.
The article is devoted to prince Janusz Paweł Ostrogski (1597–1619). He was a descendant of one of the most powerful magnate families in the Polish-Lithuanian Commonwealth. After the early death of his father, the Volyn voivode Aleksander, he was brought up, together with older brother, by his mother. She led them to conversion from Orthodoxy to Catholicism. In the years 1611–1615 the young Ostrogski brothers took an educational journey around the Western Europe. After returning to the fatherland they took over a huge latifundium from their mother. Both brothers were known of their rude lifestyle and promiscuity. They were infected with syphilis, which was a cause of their premature death. After the death of his older brother, Janusz Paweł became one of the greatest landowners in the Polish-Lithuanian Commonwealth. He was going to get married. Death however, surprised him on his way to the home of his future father-in-law. The prince made an interesting last will before his death, the critical edition of which was included as an annex to this study.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 1; 215-239
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latyfundium Tęczyńskich w XVII wieku. Dobra i właściciele
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050923.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Tęczyńscy herbu Topór
dobra ziemskie Tęczyńskich w XVII w.
latyfundia magnackie
genealogia
magnateria polska przełomu XVI i XVII w.
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
Tęczyńskis of the Topór coat of arms
Tęczyńskis’ landed estates in the seventeenth century
magnate latifundia
genealogy
Polish magnates at the turn of the seventeenth century
history of the Commonwealth in the sixteenth and seventeenth centuries
Opis:
Tęczyńscy herbu Topór od XIV do XVII w. należeli do ścisłej elity możnowładczej a następnie magnackiej Królestwa Polskiego, później Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dziejom tego rodu poświęcono bardzo dużo miejsca w polskiej literaturze historycznej. Stosunkowo niewiele pisano jednak o należących do Tęczyńskich majątkach. Wydawać by się mogło, że zarówno genealogia tej rodziny, jak i dzieje należącego do niej latyfundium nie kryją już żadnych tajemnic. Badania podjęte przez autora przeczą jednak temu mniemaniu. W prezentowanym tu artykule, przy okazji przedstawiania dziejów latyfundium rodziny Tęczyńskich w XVII w. dokonano kilku istotnych korekt i uzupełnień dotyczących stosunków rodzinnych i dziejów życia przedstawicieli dwóch ostatnich pokoleń tej możnej i zasłużonej dla kraju rodziny.
From the fourteenth to the seventeenth century, the Tęczyński family of the Topór coat of arms belonged to belonged to the magnate power elite in the Kingdom of Poland and later in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Much space has been devoted to the history of this family in Polish historical literature. Relatively little has been written, however, about the estates belonging to the Tęczynskis. It might appear that the story of this family holds no mysteries. The author’s research demonstrates that there are. This article explores the history of the Tęczyński latifundium in the seventeenth century, and makes some significant corrections and additions to the family relations and history of the last two generations of this powerful family, which played a significant role in its time.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2021, 128, 3; 697-741
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies