Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "literature of the 17th century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
The Writings of Jakub Susza (Jacob SuThe Writings of Jakub Susza (Jacob Susha). A Page from the History of Uniate Literature in the Polish-Lithuanisha). A Page from the History of Uniate Literature in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th Century
Autorzy:
Pawlak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030650.pdf
Data publikacji:
2021-02-21
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Union of Brest
Jakub Susza/Susha
Polish literature of the 17th century
Opis:
The article presents the writings of Jakub Susza (Jacob Susha, c. 1610– 1687), the Uniate bishop of Chełm 1652–1687. His most important works: the Latinbiographies of Josaphat Kuntsevych (Cursus vitae et certamen martyrii b. Iosaphat Kuncevicii..., Rome 1665) and Meletius Smotrytsky (Saulus et Paulus Ruthenae Unionis sanguine beati Iosaphat transformatus sive Meletius Smotriscius..., Rome 1666) and the history of the revered icon of Our Lady of Chełm (Phoenix redivivus albo obraz starożytny chełmski Panny i Matki Przenajświętszej, Zamość 1646, Lvov 1653, Zamość 1694), all represent little-known literature written within the Uniate Church. Jakub Susza’s intellectual development, his education in Jesuit colleges in Braniewo, Pultusk and Olomouc, and the characteristic features of his works (the consistent use of Polish and Latin as literary languages, the use of western Latin and Polish literary models) contribute to his image as an example of latinisation and occidentalisation (which at that time meant polonisation) of higher Uniate clergy in the Commonwealth, though as a bishop he took care to preserve the religious identity of the Eastern church.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 1; 435-447
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kolęda, Nowe Lato i Szczodry Dzień” — geneza, rozwój i schyłek gatunku w XVII wieku
„Carol, the New Year and the Generous Day” — the Genesis, the Development and the Decline of the Genre in the 17th Century
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968061.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Carol
Literary cycle
Occasional literature of the 17th century
Literary genre
Opis:
The article is proving that works arisen from the tradition of wishing carol, in which titles appeared a formula „Carol, The New Year and the Generous Day”, constitute a separate literary genre. What is more, works, which belong to it could exist in two forms: unified and cyclical. The genesis of the genre is regarded to appear in combining into one group the motives and symbols of the Christian holidays (from the Christmas through the Circumcision / the New Year to the Epiphany). These types of lyrics were printed from the very beginning to the half of the 17th century. The article therefore is creating the profile of dozen texts saved to our times.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2014, 25, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydło ich: mało warzonego albo pieczonego używają, czyli nazwy kulinariów i naczyń stołowych na dworze Dymitra Samozwańca I
Żydło ich: mało warzonego albo pieczonego używają [Their meals: hardly any cooking or roasting], or the names of dishes and tableware in the court of False Dimitry I
Autorzy:
Pihan-Kijasowa, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045669.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
diarist literature of the 17th century
thematic vocabulary
names of dishes
linguistic assessment
Opis:
Polish memoirs and diaries from the beginning of the seventeenth century provide priceless yet little known source material for linguistic research studies, including lexical studies. Within the scope of the discussed thematic field (i.e. names of dishes, beverages and tableware), the diaries provide a sizeable and diversified source material. Among the names of dishes and tableware mentioned in the excerpted diary of Stanisław Niemojewski, well-known definitions and those deeply-rooted in the tradition in the Polish language are dominant. In many instances, they belong to common lexical resources of the Polish and Russian languages, though substantially numerous foreign (Russian) borrowings do occur. The Polish guests at the Tsar’s court at the time were not capable of identifying or naming many dishes. When this was the case, they resorted to using descriptive and multi-element designations. The otherness of Russian culture, coupled with the perceivable dissimilarities in table culture, triggered evaluative and affective responses and judgments of the diarists. Thus, so many evaluative assessments of the food, more often than not negative rather that favourable. This unfavourable attitude of Polish diarists with regard to what they saw and experienced stemmed not only from objective observation but was also influenced by a difficult situation the diarists were in after their arrival in Russia. Things as they were, the beginning of the seventeenth century was marked by the tumultuous and complicated period of Russian-Polish relations.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 1; 93-102
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Jakuba Suszy. Kartka z dziejów literatury unickiej w Rzeczypospolitej XVII wieku
Autorzy:
Pawlak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030436.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Union of Brest
Polish literature of the 17th century
Jakub Susza
unia brzeska
literatura polska XVII w.
Opis:
  The article presents the writings of Jakub Susza (c. 1610–1687), the Uniate Bishop of Chełm in 1652–1687. His most important works: the Latin biographies of Josaphat Kuntsevych ("Cursus vitae et certamen martyrii b. Iosaphat Kuncevicii...", Rome 1665) and Meletius Smotrytsky ("Saulus et Paulus Ruthenae Unionis sanguine beati Iosaphat transformatus sive Meletius Smotriscius...", Rome 1666) and a history of the revered icon of Our Lady of Chełm ("Phoenix redivivus albo obraz starożytny chełmski Panny i Matki Przenajświętszej", Zamość 1646, Lvov 1653, Zamość 1694), all represent little known literature written within the Uniate Church. Jakub Susza’s intellectual development, his education in Jesuit colleges in Braniewo, Pułtusk and Olomouc, and the characteristics of his work (consistent use of Polish and Latin as literary languages, the use of western Latin and Polish literary models) contribute to his image as an example of latinization and occidentalization (which then meant polonization) of higher Uniate clergy in the Commonwealth, though as a bishop he took care to preserve the religious identity of the Eastern church.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 191-202
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiana w dniu św. Marcina. Wacław Potocki o kobietach i wilczycach
Transformation on St. Martin’s Day. Wacław Potocki on women and she-wolves
Autorzy:
Kroczak, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012459.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
literatura XVII wieku
Wacław Potocki
św. Marcin
karnawał
metamorfoza
literature of the 17th century
saint Martin
carnival
metamorphosis
Opis:
The paper touches upon the transformation described in Nowy cud w podgórskich krajach (A new wonder in the piedmont regions), a poem by Wacław Potocki, a 17th century poet: a roe deer turns into a wolf during the hunt on St. Martin’s Day (November 11). In traditional agrarian culture, it was the time of abundance, gluttony and fun − the autumn carnival, when such a transformation can be explained by the laws of the world upside down. In the poem, this has been juxtaposed with the metamorphosis of women into she-wolves. The Latin word lupa (‘a she-wolf’), meaning ‘a prostitute’, refers to the nature of women and their power to transform town houses into lupanars; this metamorphosis is so curious, as it happens permanently, outside the period of carnival licentiousness. It is related to the concept, embraced by Potocki, of the degeneration of the world, in which women’s extraordinary sexual appetites lead to a humiliating metamorphosis of men into deer.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2013, 3(6) cz.2; 297-307
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikołaj Sęp Szarzyński, ‘Sonnet III: To the Holy Virgin’
Wokół Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i jego sonetu III Do Naświętszej Panny. Próba syntezy
Autorzy:
Marinelli, Luigi
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087515.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 17th century
Baroque poetry
sonnets
Virgin Mary
Luis de Granada (1504–1588)
Mikołaj Sęp Szarzyński (? – c. 1580)
Mikołaj Sęp Szarzyński
sonety
poezja baroku
Opis:
Most of what we know about Mikołaj Sęp Szarzyński (? – c. 1580) and his work is plausible conjecture that cannot be fully verified. The small volume published twenty years after his death, Rytmy – a single extant copy was found accidentally in the early 1800s – represents his uncertain legacy. Yet not only is Sęp Szarzyński the second greatest pre-modern Polish poet after Kochanowski, but, owing to his sonnets and other compositions of his early maturity, he can be considered the creator of a new style that, under the influence of late Italian Petrarchism, brings Polish poetry closer to mannerism and, for some commentators, to the Baroque. This article will focus in particular on Sonnet III (‘To the Holy Virgin’). While drawing on Dante and Petrarca, the sonnet resonates with the themes and styles of contemporary Spanish Marian literature. Sonnet III is the cornerstone of Sęp Szarzyński’s sonnet cycle (the first in Polish literature) that marks the artistic culmination of a ‘passage’ to modernity, in which an attitude of doubt and the attendant “grammar of uncertainty” (cf. Jan Błoński) constitutes the writer’s main stylistic and existential signature.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 3; 309-343
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prolegomena do twórczości Wawrzyńca Chlebowskiego. Stan badań i kierunki dalszych prac
Prolegomena to Wawrzyniec Chlebowski’s Creation. The State of Research and Directions for Further Works
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968064.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
The poetry of the 17th century
Occasional literature
Wawrzyniec Chlebowski’s creativity
Literary plagiarism
Imitation
Opis:
Draws attention rich and varied occasional output of Chlebowski, who was a professional writer creating in the first half of the 17th century. However, former researchers accused him of plagiarism at the same time regarding him as a talented compiler. Researches on the Chlebowski’s output are going to lead to recognise his writing technique and expand knowledge about compilation and imitation. Furthermore, the article presents the state of researches on the Chlebowski’s creativity starting from the oldest works of a bibliographic nature (end of the 18th and the 19th century) to the detailed studies, which concern the following issues: Zebrzydowski’s rebellion, political relations with the Grand Duchy of Moscow, hagiographic writings, political relations with Persia and the Ottoman Empire, images of natural disasters, the Tatar invasions and funeral writings. Moreover, the following directions for further studies have been indicated: recognising the biography of the poet; organising and enhancing the knowledge of his works; identification of the community, from the patronage of which Chlebowski benefited as a professional writer; redefinition of the relations between compilation, imitation and Chlebowski’s plagiarism; proving whose library resources the poet benefited from.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2014, 25, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Barokní rukopisné kancionály z Valašska
The Baroque Hand-written Hymn-books from Moravian Wallachia
Barokowe manuskrypty zbiorów hymnów z Morawskiej Wołoszczyzny
Autorzy:
Smyčková, Kateřina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951902.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
kancionál
duchovní píseň
česká literatura 17. a 18. století
Valašsko
rukopis
hymn-book
spiritual song
Czech literature of the 17th and 18th century
Moravian Wallachia
manuscript
zbiór hymnów
pieśń religijna
literature czeska 17. i 18. wieku
Wołoszczyzna Morawska
rękopis
Opis:
Tento výzkumný článek je založen na analýze čtyř rukopisných zpěvníků: kancionál Mikuláše Zigmundíka z Lidečka (1696), Martina Mužikovského z Pržna (před 1755), J. Mžíka ze Vsetína (1731–1734) a Ondřeje Štefka ze Vsetína (1769–1770). Jeho cílem je představit málo známé prameny české duchovní písně 17. a 18. století. V českém prostředí se hymnografické výzkumy dosud zaměřovaly primárně na tištěnou produkci, ačkoli rukopisná produkce byla neméně početná. Tato studie se zaměřuje na čtyři barokní rukopisné kancionály z Valašska, svébytného kulturního regionu na východě České republiky. Tyto prameny jsou dostupné v regionálních muzeích a nebyly dosud zpracovány v odborné literatuře. Proto se článek věnuje jejich podrobnému popisu: datace, autorství, místo vzniku, rozsah rukopisu. Ve zkratce se zabývá také iluminacemi, jazykem a notací pramenů, zaměřuje se ale zvláště na jejich písňový repertoár. Literárněhistorická analýza rukopisných kancionálů ukazuje, že se od tištěných zpěvníků lišily vyšším počtem tropovaných ordinárií a že určitá část písní se dochovala pouze v rukopisné, nikoli tištěné podobě. Tropovaná ordinária ukazují, že se praxe katolického kostelního zpěvu mírně odlišovala od oficiálních církevních předpisů, jež nepovolovaly nahrazovat mešní texty vernakulárním zpěvem. Výskyt specifického repertoáru dokládá určitou nezávislost rukopisného média na tištěné hymnografii. Studie přináší zatím předběžné závěry z rozsáhlejšího výzkumu moravských rukopisných kancionálů. Mnoho informací zůstává dosud neznámých (např. o autorech zpěvníků), mnoho čeká na budoucí zpřesnění.
This article is based on an analysis of four hand-written hymn-books: the hymnal by Mikuláš Zigmundík from Lidečko (1696), Martin Mužikovský from Pržno (before 1755), J. Mžík from Vsetín (1731–1734) and Ondřej Štefek from Vsetín (1769–1770). The aim of the article is to present some unknown sources of the Czech spiritual song of the 17th and 18th century. The hymnological studies in the Czech milieu focus still in the first place on the printed production, but the hand-written production was no less plentiful. This study focuses on four handwritten baroque hymn-books from Moravian Wallachia which is a unique cultural region in the eastern part of the Czech Republic. These sources are accessible in some regional museums and have not been described yet in any reference book. The article deals with the detailed description of the manuscripts: the date and the place of origin, the authorship, the extent of the manuscript. The study deals briefly with the illumination, language and music notation, focusing especially on the song repertoire. The literary-historical analysis of the hand-written hymn-books shows that the manuscripts differ from the printed hymn-books in the high number of ordinarium tropes [the addition to the ordinarium missae] and in the fact that a specific part of the repertoire survived only in the manuscript form, not in the printed form. The ordinarium tropes [the addition to the ordinarium missae] demonstrate that the practice of the Catholic Church singing was a little different from the official church regulations. These regulations forbade to replace the Mass texts with vernacular songs. The occurrence of the specific repertoire is a proof of some independence of the printed hymnography. The article offers some provisional results of the large research (focused on Moravian hand-written hymn-books). Much information is still unknown (e. g. about the authors), much is waiting for the next specification.
Niniejszy artykuł opiera się na analizie czterech ręcznie spisanych zbiorów hymnów, którego autorami są kolejno: Mikuláš Zigmundík z Lidečka (1696), Martin Mužikovský z Pržna ( przed 1755), J. Mžík z Vsetína (1731-1734) i Ondřej Štefek z Vsetína (1769-1770). Celem artykułu jest przedstawienie mało znanych źródeł czeskiej pieśni religijnej z XVII i XVIII wieku. Studia hymnologiczne w Czechach skupiają się przede wszystkim nadal na materiale publikowanym, ale ręcznie pisane materiały są nie mniej liczne. Ten artykuł dotyczy czterech ręcznie napisanych, barokowych zbiorów hymnów z Morawskiej Wołoszczyzny, która jest unikalnym regionem kulturowym we wschodniej części Republiki Czeskiej. Te źródła są dostępne w regionalnych muzeach i nie zostały jeszcze dotąd opisane w żadnej literaturze przedmiotu. Dlatego artykuł przedstawia dokładny opis manuskryptów, podając datę i miejsce pochodzenia, autorstwo i długość tekstu. W opisie zajęto się także iluminacjami, językiem i muzyczną notacją, zwracając specjalną uwagę na repertuar pieśni. Analiza historycznoliteracka tych ręcznie spisanych zbiorów hymnów pokazuje, że rękopisy różnią się od drukowanych książek z hymnami ze względu na wysoką ilość ordinarium tropes [dodatków, rozszerzeń liturgicznego śpiewu gregoriańskiego do ordinarium missae, czyli do obowiązkowego kanonu stałych części mszy śpiewanej] i ze względu na fakt, że specyficzna część repertuaru przetrwała tylko w formie rękopiśmiennej, nie w formie drukowanej. Ordinarium tropes [dodatki, rozszerzenia śpiewu gregoriańskiego do ordinarium missae] wskazują, że w praktyce śpiew w kościele katolickim różnił się trochę od obowiązujących w tej materii oficjalnych regulacji (przepisów) kościelnych. Te regulacje zakazywały zastępowania tekstów Mszy św. pieśniami w języku narodowym. Pojawienie się odrębnego repertuaru jest dowodem na pewną niezależność drukowanej hymnografii. Artykuł przedstawia wstępne rezultaty tego szeroko zakrojonego badania (skupiającego się rękopiśmiennych zbiorach hymnów). Nieznana jest jeszcze spora ilość informacji (np. dotycząca autorów hymnów), a wiele informacji oczekuje jeszcze na dalszą specyfikację.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 47-62
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Batalia „szklanej rury”. Współzawodnictwo „starego” i „nowego” w debacie wokół doświadczeń z próżnią z 1647 roku
Battle of the „glass pipe”. Struggle between the „old” and „new” in the debate around experiments with vacuum dating to 1647
Autorzy:
Kołos, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041658.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the history of science
Old-Polish literature
vacuum
physics
the philosophy of nature
the 17th century
Aristotle
Valeriano Magni
Opis:
The article addresses the issue of one of the more intense and captivating European scientific disputes, likewise common to Poland, in the era of the seventeenth-century transformation of knowledge formation, which centered around the possibility of the existence of vacuum, and which culminated in 1647. The fundamental aim of the article comes down to an attempt to determine a position in the scientific-cognitive debate, from which the pro and anti-Polish and European representatives of The Republic of Letters (Respublica literaria)  could voice their opinions. In the course of the analysis of the mid-seventeenth century scientific discourse, the reflections of Valeriano Magni, Torricelli, Jan Brożek, Wojciech Wijuk Kojałowicz, Blaise Pascal, Giovanni Elefantuzzi, Jacob Pierius, and Pierre Guiffart are subjected to close scrutiny. From the perspective of contextualism in the history of science, experiments demonstrating the existence of vacuum are perceived as anomalies that fall into the crisis of normal science, largely based on Aristotle’s physics. The conflict between the old and the new is not, however, presented as a battle of progression with epigonism, but merely as a contest between opposing individual views and the concept of science, which before the formation of the new paradigm was accompanied by ambiguous verification criteria.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2017, 31; 167-190
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Co jsou svatí anjelé, jak jsou na lidi laskaví“. K tematizaci anděla v české literatuře doby barokní
„Who are the holy angels, how kind they are to people“: the Themes of the Angel in the Czech Literature of the Baroque Period
„Kim są święci aniołowie, jak są dla ludzi uprzejmi [łaskawi]”. Do tematu anioła w czeskiej literaturze okresu baroku
Autorzy:
Bočková, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951907.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
barokní zbožnost
nábožensky vzdělávací literatura anděl
Theatrum divinum Matouše Konečného (1569 – 1622)
Knížka pobožná o svatých anjelích Valentina Bernarda Jestřábského (1630 – 1710)
česká literatura
literatura 17. století
Matouš Konečný (1569 – 1622)
The pious book about holy angels Valentin Bernard Jestřábský (1630 – 1710)
Czech literature
literature of the 17th century
Baroque piety
religious educational literature
angel
Theatrum divinum
Barokowa pobożność
religijna literatura dydaktyczna
anioł
Matouš Konečný (1569-1622)
Nabożna księga o świętych aniołach Valentin Bernard Jestřábský (1630-1710)
literatura czeska
literatura XVII wieku
Opis:
Článek na příkladu dvou českých textů doby barokní ukazuje, jakým způsobem bylo použito téma anděla a andělské úcty k cílům nábožensky vzdělávacím. Theatrum divinum (1616) nekatolíka M. Konečného je encyklopedie založená na vizi světa jako božího divadla, v němž je v šesti dějstvích (šesti dnech stvoření světa) vyložena podoba makro- a mikrokosmu. Víra v anděly je jeho součástí a její výklad je ilustrovaný biblickými příklady. Knížka pobožná o svatých anjelích (1699) jezuity V. B. Jestřábského zachycuje spiritualitu vrcholného baroka. V centru její pozornosti je vzájemný vztah člověka a anděla, kultivuje čtenářovu zbožnost, schopnost meditace a modlitby. Dobovou představu o andělu jako průvodci člověka životem využívá Jestřábský i v alegorické próze Vidění rozličné sedláčka sprostného (1710 nebo 1716). Interpretace textů se opírá o strukturální analýzu, pokouší se též charakterizovat autorskou strategii zaměřenou na prohloubení znalosti víry modelového recipienta. Přínos článku lze spatřovat v tom, že zvolené texty sleduje též z hlediska jejich významné funkce mimoliterární, prezentuje metody a postupy, které vedou modelového recipienta k rozvíjení úcty k andělům a tím i k prohloubení jeho zbožnosti.
Using two examples of Czech texts of the Baroque period the article shows the way how the theme of angels and respect for the angels was used for religious educational goals. Theatrum divinum (1616) by a non-Catholic - M. Konečný is an encyclopedia based on the vision of the world as God´s theatre which describes in six acts (6 days of the creation of the world) the form of macro- and microcosm. The belief in angels is the part of this vision and its interpretation is illustrated by biblical examples. The pious book about angels (1699) by the Jesuit V. B. Jestřábský captures the spirituality of the high Baroque period. It focuses on the mutual relationship between a man and an angel, cultivates the reader´s piousness, his ability to meditate and to pray. Jestřábský uses the contemporary idea of angels as man’s guides to life also in the allegorical prose Various visions of an ordinary peasant (1710 or 1716). The interpretation of the texts is based on a structural analysis and also attempts to characterize the author´s strategy aimed to deepen the knowledge of a model recipient’s faith. The contribution of this article can be seen in the fact that it analyses the chosen texts also from the point of view of their significant extra-literary function, it presents the methods and procedures that lead the model recipient to developing a respect for angels and thus to deepening his/ her piety too.
Stosując dwa przykłady czeskich tekstów z okresu baroku, artykuł pokazuje sposób, w jaki temat aniołów i szacunek (cześć) dla aniołów używano do celów edukacyjno-religijnych (dydaktyczno-religijnych). Theatrum Divinum (1616) napisana przez nie-katolika Matouša Konečnego (Mateusza Koniecznego) jest encyklopedią opartą o wizję świata jako teatru Boga, który opisuje wq sześciu aktach (6 dni Stworzenia świata) formy makro- i mikro-kosmosu. Wiara w anioły jest częścią tej wizji a jej interpretację zilustrowano biblijnymi przykładami (przykładami z Biblii). Nabożna księga o swiętych aniołach (1699) jezuity Valentina Bernarda Jestřábský’ego (Walentyna Bernarda Jastrzębskiego) przejmuje duchowość wysokiego (wzniosłego) okresu baroku. Ona skupia się na wzajemnych relacjach pomiędzy człowiekiem i aniołem, kultywuje pobożność czytelnika, usprawnia jego zdolność do medytacji i modlitwy. Jestřábský (Jastrzębski) używa współczesnej mu koncepcji (idei) aniołów jako człowieczych przewodników w życiu także w alegorycznej prozie Różne wizje zwykłego chłopa (1710 albo 1716). Interpretacja tekstu opiera się na analizie strukturalnej, spróbowano też scharakteryzować strategię autorską mającą w zamierzeniu pogłębić poznanie wiary modelowego odbiorcy. Wkład artykułu można dostrzec w tym, że wybrane teksty wynikają także z punktu widzenia ich znaczących funkcji pozaliterackich, prezentuje metody i praktyki, które wiodą modelowego odbiorcę do rozwijania szacunku do aniołów i tym samym także i do pogłębienia jego pobożności (religijności).
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 29-46
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozmowa Polaka z Włochem Łukasza Górnickiego. Przyczynek do historii edycji
Rozmowa Polaka z Włochem (A Discussion between a Pole and an Italian) – on the history of editions
Autorzy:
Siess-Krzyszkowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927666.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Łukasz Górnicki - Polish literature of the 16th century - Old Polish bibliography - Franz Schnellboltz - 17th century books printed in Toruń Słowa kluczowe
Łukasz Górnicki - literatura polska XVI w.
- bibliografia staropolska - Franciszek Schnellboltz - druki toruńskie XVII w.
Łukasz Górnicki – Polish literature of the 16th century – Old Polish bibliography – Franz Schnellboltz – 17th century books printed in Toruń
Opis:
Rozmowa Polaka z Włochem (A Discussion between a Pole and an Italian) is one of the most important political works by Łukasz Górnicki. Written at the end of the 16th century, it was repeatedly reprinted from the 17th century until today. It is also a widely known example of Polish literary plagiatrism: in 1616 Rozmowa was published by Jędrzej Suski as his own work. For a long time Suski edition was considered to be identical with the anonymous version of Rozmowa published sine anno and sine loco, but in 2008 Anna Sitkowa described the actual plagiatrized version with the dedication letter signed by Suski himself. Moreover, typographical analyses of the anonymous version of Rozmowa indicate that it was in fact printed in 1630s, and thus it is not a first, but a third edition of the work. Determining the correct order of editions has significant consequences regarding textual history and criticism.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 4; 451-460
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Venice in Polish Literature of the Latter Half of the 16th Century and in the 17th Century as a Model Political System, a Leading Centre in the Fight Against the Ottoman Empire, and the Centre of the Pilgrimage Culture
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032286.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Republic of Venice
crusade
pilgrimages to the Holy Land
political system of the Republic of Venice
16th and 17th-century Polish literature
Venetian-Turkish rivalry
Polish-Italian cultural contacts
Opis:
The aim of the study is to present at least three reasons why Old Polish writers of the latter half of the 16th century and 17th century wrote about Venice. The first one was the admiration in the nobility-ruled republican political system which emerged in the Republic of Venice, and which was considered as an attractive model by Old Polish thinkers and writers. They, e.g. Palczowski, Górnicki, and Wolan, expressed their convictions in their treatises. The second reason was that of the struggles of Christian states with the Ottoman Empire. Venice constituted the first potential ally and often a leader of European armies intended to participate in the often-planned anti-Muslim crusades. The study references the accounts of the visions of Venice as a leader of crusades as inscribed in the exhortation-related literature. The third reason was the perception of Venice as a safe port for pilgrims travelling to the Holy Land and, more broadly, to the territory of the Ottoman state via the sea. Its image emerged from the accounts of Old Polish pilgrims, travellers, and escaped slaves.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 13-50
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia zakonnego w pismach polemistów kalwińskich w Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
The Picture of the Monastic Life in the Letters of the Calvinist Polemists in Poland in 16 th and 17 th Century
Autorzy:
Wodziński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532339.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
reformatory evangelism
history of Poland in the 16th and 17th century
polemical religious essays in the 16th and 17th century
Polish history of the Reformation
Calvinist literature, Poland
Ewangelicyzm reformowany historia Polska XVI – XVII w.
polemika wyznaniowa XVI- XVII w.
reformacja
historia polska
literatura kalwińska Polska
Opis:
W prezentowanym artykule został przedstawiony temat stosunku kalwinistów polskich wobec katolickich zgromadzeń zakonnych w XVI oraz pierwszej połowie XVII wieku. Spośród wielu przedstawicieli konfesji helweckiej w Rzeczypospolitej wybrano trzech autorów, którzy zarówno w obszerny jak również wnikliwy sposób powzięli w swoich dziełach ten temat. Zgromadzenia zakonne były niewątpliwie obiektem zainteresowania ze strony protestantów polskich. Jak wykazano, znali oni również procedurę kanoniczną dotyczącą powoływania zakonów do życia w Kościele. Krytyka, zarówno fundamentalnych kwestii teologicznych jak również społecznych, związanych z funkcjonowaniem zakonów, utrzymana była najczęściej w ostrym tonie, nie pozbawionym jednak mocnych argumentów teologicznych.
The relationship between Polish Calvinists and Catholic religious congregations in the 16th  and the first half of the 17th century was featured in this article. And among many representatives of Helvetic Confession in the Commonwealth three authors were chosen, who broached this subject in their pieces of work both in a comprehensive and insightful way. Religious congregations were unquestionably a matter of interest from Polish Calvinists. It was proved that they also knew the canonical process by which new congregations were approved in the Church. Both fundamental theological and social issues, which were associated with congregations and the way they were run, came usually under heavy criticism but not deprived of valid theological arguments.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 151-165
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between Romanticism and the Baroque – Władysław Syrokomla as a translator of Maciej Kazimierz Sarbiewski’s poetry: Theory and practice
Między romantyzmem a barokiem. Władysław Syrokomla jako tłumacz poezji Sarbiewskiego – teoria i praktyka
Autorzy:
Buszewicz, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088449.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 17th and 19th century
New Latin poetry
translation theory and practice in the Age of Romanticism
Władysław Syrokomla (1823–1862)
Maciej Sarbiewski (1595–1640)
Władysław Syrokomla (Ludwik Kondratowicz)
teoria i praktyka przekładu w dobie romantyzmu
przekłady poezji polsko-łacińskiej
Maciej Kazimierz Sarbiewski
Opis:
This article outlines the approach adopted by Władysław Syrokomla (the pen name of Ludwik Kondratowicz) in his translation of Latin verse and examines, by analyzing some of the poems he translated into Polish, how it worked in practice. He believed that the translator should strive for an empathic attunement to the writers voice (Einfühlung) while ‘remaining oneself’ and that abandoning ‘slavish imitation’ was the best way to animate a poem (an approach much criticized by philological authorities). These ideas are discussed in the fi rst part of the article; the second part contains analyses of his translations of Latin odes written by Maciej Sarbiewski, i.e. Ode I 19 (Ad caelestem adspirat patriam), II 3 (Ad suam testudinem), and IV 12 (Ad Ianum Libinium. Solitudinem suam excusat). Syrokomla does not engage in any intertextual games with the ancients; instead, he adapts the original to the formal and stylistic conventions of his time, most notably the Romantic concept of the poem as a projection of a poetic consciousness (‘ego’). In effect, Sarbiewski’s (neo) classical poetic personas become versions of the Romantic hero, most conspicuously in the case of Ode IV 12.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 3; 289-299
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmartwychwstanie Pańskie w norbertańskim rękopisie „Kontemplacyja męki i śmierci Chrystusa Pana [...]” (1662)
Resurrection of Christ in the manuscript of a Norbertine Sister from the Zwierzyniec convent, “The contemplation of the suffering and death of Christ, our Lord […]” (1662)
Autorzy:
Kaczor-Scheitler, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607354.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Resurrection of Christ
Norbertine Sisters’ Meditations from the Zwierzyniec convent
17th century manuscript
Bible
Old Polish literature
zmartwychwstanie Pańskie
medytacje norbertanek zwierzynieckich
rękopis z XVII wieku
Biblia
literatura staropolska.
Opis:
The subject of the article is the analysis of 17th century meditations about the Resurrection of Christ included in the manuscript collection of the Norbertine Sisters in Zwierzyniec. The reflection covers the traditions about the triumph of the glorified Lord, the women’s visit to the Lord’s Tomb, the announcement of the Resurrection to the women, Christ offering fish to his disciples, Christ’s meeting with Mary Magdalene and the disciples on their way to Emaus. The mode of presentation of these themes emphasizes a number of dogmas and truths of faith, mostly about the Resurrection of Christ and his divine nature. It is demonstrated in the article that the Norbertine texts were based not only on Gospels, but also on apocryphal sources and emblematic representations. The deliberations clarify that the author probably intended not only to report the course of events, but first of all to give a testimony of faith, to assert the real resurrection of the crucified Christ. An insight into the issue of the Resurrection of Christ in the light of biblical tradition and Old Polish literature is also offered.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2017, 31; 241-258
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies