Temat: literatura ukraińska - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Цена продужетка живота. Митолошке фантазије и психологија у роману Новендіалия украјинске књижевнице Марине Сокољан
The price of life. Mythologic fantasies and psychology in the novel Novendialia by a Ukrainian writer Maryna Sokolian
Cena życia. Mitologiczne fantazje i psychologia w powieści Novendialia ukraińskiej pisarki Maryny Sokolian
Autorzy:: Ajdačić, Dejan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1401129.pdf
Data publikacji:: 2019-01-09
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:: Ukrainian literature
urban fantasy
fantasy
anima
libido
vitalism
vampire
religion
psychology
Maryna Sokolian
literatura ukraińska
miejska fantasy
fantastyka
witalizm
wampir
religia
psychologia
украјинска књижевност
градски фантази
фантастика
анима
либидо
витализам
вампир
религија
психологија
Марина Сокољан
Opis:: Powieść Novendialia (2008) ukraińskiej autorki Maryny Sokolian (ur. 1979) z elementami detektywistycznymi i horroru miejskiego opowiada o bitwach pomiędzy porywaczami energii życiowej a jej obrońcami ze służby Nocnego Magistratu. W tekście rozważane są religijne i psychologiczne aspekty rozmaitych aluzji oraz implikacje wyobrażonego autorskiego systemu mitycznomagicznego z punktu widzenia religii, filozofii, psychologii (zwłaszcza psychoanalizy). Cena życia i śmierci dowodzi, że pisarka wpisuje się w typ powieści o samorealizacji, poświęceniu i namiętnościach.
The novel entitled Novendialia (2008) by a Ukrainian authoress Maryna Sokolian (1979) with elements of a detective story and urban horror tells about fights between life energy kidnappers and its defenders employed by the Night Town Hall. In the text religious and psychologic aspects of various allusions are considered as well as authoress’ implications of fictitious mythicalmagical system from the point of view of religion, philosophy, psychology (especially psychoanalysis). The price of life and death proves that the writer fits in the type of a novel on selffulfilment, sacrifice and passions.
Źródło:: Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 417-426
2450-3584
Pojawia się w:: Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Трагічні і травматогенні наслідки радянської політики в галузі української літератури
Tragic and traumatogenic consequences of the soviet politics in the field of Ukrainian literature
Tragiczne i traumatyczne skutki polityki radzieckiej wobec literatury ukraińskiej
Autorzy:: Siryk, Ludmiła
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1048629.pdf
Data publikacji:: 2019-12-05
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: радянська політика
українська література
тоталітаризм
травма
фальсифікація
polityka radziecka
literatura ukraińska
totalitaryzm
trauma
falsyfikacja
the Soviet politics
Ukrainian literature
totalitarianism
falsification
Opis:: У статті розглядаються наслідки в українській літературі радянської політики в 1922-1991 роках. Tрaгiчні наслідки радянської пoлiтики щодо української літератури простежуються на трьох рівнях культурної травми, а саме: а) в індивідуальній бioгрaфiї та творчості представників літератури, б) нa тлі суспільної спільноти українців, в) у макросуспільній площині. Ці проблеми сприяють формуванню травматогенних чинників, які у свою чергу негативно впливають нa рoзвиток, якість i популяризацію української літератури.
The article highlights the consequences of the Soviet politics upon Ukrainian literature in the period of 1922-1991. The tragic consequences of the politics are observed at three levels of the cultural trauma, in particular: in the individual biography and creative work of certain representatives of literature, on the background of a public community of the Ukrainians, at the macrosocial level. These problems contribute to the formation of traumatogenic factors, which in their turn negatively affect the development, quality, and popularization of Ukrainian literature.
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie skutków polityki radzieckiej (okres 1922-1991) wobec literatury ukraińskiej. Autorka konstatuje, że tragiczne skutki polityki radzieckiej na ukraińskiej scenie literackiej może zaobserwować na trzech poziomach traumy kulturowej: a) w indywidualnych biografiach pisarzy oraz ich twórczości; b) na tle wspólnoty społeczeństwa ukraińskiego; c) na płaszczyźnie makrospołecznej. Zidentyfikowane zagadnienia sprzyjają powstawaniu czynników traumatogennych, które z kolei mają też bezpośredni wpływ zarówno na jakość, jak też i popularyzację literatury ukraińskiej.
Źródło:: TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 127-140
1733-2249
Pojawia się w:: TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: СИМВОЛ ЧІЧКИ В НОВЕЛІСТИЦІ ВАСИЛЯ ТКАЧУКА
SYMBOL CHICHKA IN THE NOVELS WRITTEN BY VASYL TRACHUK
Autorzy:: Horniatko-Szumiłowicz, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1041829.pdf
Data publikacji:: 2019-01-30
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: symbol chichka
novel studies
image of Hutsul region
Ukrainian literature
symbol cziczki
nowelistyka
obraz Huculszczyzny
literatura ukraińska
Opis:: W artykule prześledzono symbol cziczki w nowelistyce ukraińskiego pisarza lat 30. XX w. Wasyla Tkaczuka. Wykazano, iż słowo cziczka jako huculski dialektyzm odgrywa w twórczości nowelisty ważną rolę, będąc swoistym lejtmotywem pojawiającym się niemal w każdym jego utworze. Cziczka to święty kod rodu huculskiego pełniący rolę talizmanu, który towarzyszy Hucułom, niczym wyszywka, w czasach radości i smutku, co po mistrzowsku słowem namalował Wasyl Tkaczuk.
The article focuses on the analysis of symbol chichka in the novels of the Ukrainian writer of the 30-ies of the XXth century Vasyl Tkachuk. It has been proved that the word chichka, as a hutsul dialectal word, plays an important role in the creative work of the novelist, being a peculiar leitmotif, which is present in almost every work of the writer. Chichka — is a sacred code of the hutsul ethnic group, that functions as oberih, as well as embroidery, which guides the hutsuls in the periods of joy and grief. All the above mentioned facts are depicted by Vasyl Tkachuk in his works.
Źródło:: Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 1; 165-173
2300-4754
Pojawia się w:: Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Проблема ідентифікації творчості Лесі Українки
Lesia Ukrainkas Literary Works Problem of Indentification
Problem identyfikacji twórczości Łesi Ukrainki
Autorzy:: Siryk, Ludmiła
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1877116.pdf
Data publikacji:: 2019-11-04
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: literatura ukraińska
Łesia Ukrainka
kierunek artystyczny
neoromantyzm
neoklasycyzm
identyfikacja twórczości
Ukrainian literature
Lesya Ukrainka
literary
artistic direction
neo-romanticism
neoclassicism
identification of literary heritage
Opis:: W artykule podjęto istniejący w literaturoznawstwie problem identyfikacji twórczości Łesi Ukrainki (1871-1913). W literaturoznawstwie ukraińskim pod wpływem teorii narodników historycznie została ukształtowana tradycja zaliczająca pisarkę do neoromantyzmu. Wbrew temu poglądowi w proponowanym badaniu wysunięto tezę o przynależności pisarki dо klasycystycznego typu twórczości, mianowicie do neoklasycyzmu jako jednego z kierunków modernizmu europejskiego. Swoje twierdzenia autor argumentuje na podstawie poglądów pisarki dotyczących samoidentyfikacji, а także materiałów historyczno-literackich і prac krytycznoliterackich neoklasyków ukraińskich pierwszej fali, którzy rozwinęli swoją działalność w latach 20. XX wieku. Wyniki badań świadczą o zdecydowanym zaprzeczeniu przez Łesię Ukrainkę opinii o niej, którą sformułował czołowy przedstawiciel narodnickiej koncepcji S. Jefremow. Pisarka uważała ją za tendencyjną i nieadekwatną. Pokazano, że w latach 1914-1930 neoklasycy kijowscy: М. Draj-Chmara, М. Zerow, P. Fyłypowycz, М. Rylski i Jurij Kłen argumentowali europeizm pisarki i realizację przez nią artystyczno-światopoglądowych zasad neoklasycyzmu, mianowicie: zwrócenie się do antyku, wykorzystanie і reinterpretacja „wiecznych obrazów” і istniejących fabuł tradycji śródziemnomorskiej, synteza wartości uniwersalnych i narodowych, indywidualny wybór і twórczy mimesis, synkretyzm kulturowy i stylowy, antropocentryzm, dystans do szarej codzienności, moralizatorstwo, aktywność obywatelska. Artykuł stanowi próbę zaakcentowania konieczności weryfikacji istniejących opinii oraz identyfikacji twórczości według kryterium estetycznego.
The article raised the issue of identification of Lesya Ukrainka’s literary heritage (1871-1913). Ukrainian literary science being under the influence of Narodnik (populist) tradition historically treated her as a representative of neo-romanticism. Contrary to this point of view this study puts forward the thesis that the writer belongs to the classicism, namely to the neoclassicism as a form of European modernism. This statement is based on the expressed by the playwright point of view as to the self-identification, as well as historical and literary materials, and literary criticism works of Ukrainian neoclassics of the so called first wave, which have developed their activity in the 20-th years of the 20-th century. Results of the study indicate a emphatic denial by the poet of her characteristics as had been formulated by the leading representative of the Narodnik S. Yefremov. The writer considered it biased and inadequate. It was found out that the kiev neoclassic in the years 1914-1930 M. Dray-Khmara, M. Zerov, P. Fylypovych, M. Rylsky and Yurii Klen backed up the statement that Lesya Ukrainka belonged to Europian literary tradition which is supported by her implementation of artistic and philosophical neoclassicism devices such as appeal to antiquity, the use and reinterpretation of „eternal images” and „traveling stories”, mediterranean tradition, individual choice and creative mimesis, cultural and stylistic syncretism, synthesis of universal with national, anthropocentrism, distancing from the trivial, moralizing, social activity. The article is an attempt to emphasize the need to review existing opinions and of identification creativity according to the aesthetic criterion.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 155-168
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Образи неба й небесних світил у новелістиці Василя Ткачука
Obrazy nieba i ciał niebieskich w nowelistyce Wasyla Tkaczuka
Images of the sky and celestial objects in Vasyl Tkachuk’s short stories
Autorzy:: Horniatko-Szumiłowicz, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31343617.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Ukrainian literature
novella
Vasyl Tkachuk
and stars
moon
sun
images of the sky
Pokuttia
Hutsulshchyna
celestial space
literatura ukraińska
nowelistyka
Wasyl Tkaczuk
księżyca i gwiazd
słońca
wizerunki nieba
Pokucie
Huculszczyzna
przestrzeń niebieska
Opis:: Obrazy nieba i ciał niebieskich – słońca, księżyca, gwiazd – odgrywają w twórczości mało zbadanego ukraińskiego nowelisty lat 30. XX w. Wasyla Tkaczuka istotną rolę i są efektem wykorzystania przez pisarza zarówno pierwiastków ludowo-poetyckich, jak i tych indywidualnych, autorskich. Przede wszystkim, wizerunki nieba, słońca, księżyca i gwiazd w krótkiej prozie Tkaczuka stanowią nieodłączny element krajobrazu Huculszczyzny i Pokucia, funkcjonują jako komponenty huculskiego dyskursu krajobrazowego, ale też jako część bezkresnej przestrzeni kosmicznej. Nowelista jawi się tu jako mistrz kreślenia malowniczych krajobrazów Huculszczyzny i Pokucia, gdzie się urodził i wychował. Ponadto przestrzeń niebieska w utworach Tkaczuka jest nieodłącznym pierwiastkiem życia karpackich górali, jej elementy towarzyszą bohaterom w codziennych radościach i smutkach, a zatem stanowią integralną część ich egzystencji i wierzeń. Obrazy nieba i ciał niebieskich są wreszcie czynnikiem fabułotwórczym, a więc ważnym elementem konstrukcji poszczególnych utworów. Tradycyjnie dla tego nowelisty na szczególną uwagę zasługują niezwykle oryginalne, spersonifikowane obrazy, zantropomorfizowane porównania i autorskie metafory, w skład których wchodzą analizowane wizerunki nieba, słońca, księżyca i gwiazd. Poszczególne wizerunki przestrzeni niebieskiej w utworach Tkaczuka wpisują się, obok analizowanych wcześniej obrazów (konceptów) „cziczki”, „wiatru” i „burzy”, w niezwykle oryginalną tradycję dyskursu nowelistycznego słusznie określanego jeszcze przez współczesnych Tkaczukowi krytyków mianem poezji w prozie. Są również składnikami konceptualnego modelu świata nowelisty, współtworzą bliską mu filozofię przyrody, potwierdzają jego głęboki szacunek, przywiązanie i niekłamaną miłość do Huculszczyzny, Pokucia i ojczystej Ukrainy.
Images of the sky and celestial bodies – sun, moon, stars – play an important role in the works of the little-explored Ukrainian writer from the 1930s, Vasyl Tkachuk. They are the result of Tkachuk’s combining both folk-poetic elements and original ones in his short stories. Above all, the images of the sky, the sun, the moon, and the stars in his texts are an integral part of the landscape of Hutsulshchyna and Pokuttia, functioning as components of the Hutsul landscape discourse but also as a part of the boundless cosmic space. The writer appears here as a master of drawing the picturesque landscapes of Hutsulshchyna and Pokuttia, where he was born and raised. In addition, the celestial space in Tkachuk’s works is an inseparable element of the lives of the Carpathian highlanders. Its elements accompany the characters in their daily joys and sorrows and thus become an integral part of their existence and beliefs. Finally, images of the sky and celestial bodies are an important factor in forming the plot and thus constitute a key element in the construction of individual writings by this Pokuttian writer. The highly original personified images, anthropomorphized comparisons, and authorial metaphors (which include the analyzed images of the sky, sun, moon, and stars) deserve special attention. Taken as a whole, the individual images of celestial space in Tkachuk’s works are part of the highly original tradition of novelistic discourse aptly described by Tkachuk’s contemporaries as “poetry in prose” (along with the concepts of “chichka”, “wind’ and “storm” analyzed earlier). In addition, the individualized images of the sky, sun, moon and stars have become an important component of Tkachuk’s conceptual model of the world. They also co-create a philosophy of nature and confirm the writer’s deep respect, attachment, and undying love for Hutsulshchyna, Pokuttia, and his native Ukraine.
Źródło:: Studia Ukrainica Posnaniensia; 2023, 11, 2; 103-115
2300-4754
Pojawia się w:: Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Образ ангела в аматорських поезіях Майдану
Obraz anioła w wierszach poetów amatorów Majdanu
The image of an angel in the Maidan poems by amateur poets
Autorzy:: Titus, Jana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31343564.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: angel
image
poetry of the Revolution of Dignity
amateur poets
Ukrainian literature
anioł
literatura ukraińska
poeci amatorzy
apoezja Rewolucji Godności
obraz
Opis:: Artykuł dotyczy jednego z najczęściej pojawiających się w tekstach Majdanu obrazu, mianowicie obrazu anioła. Jest on wielokrotnie przywoływany w wierszach poetów amatorów. Oprócz treści sakralnych ten obraz zawiera również inne cechy, co ujawnia jego wieloaspektowość. Ukształtowany w umysłach Ukraińców obraz w okresie Rewolucji Godności przybiera nowe konotacje i niuanse. W badaniu wytypowano kilka charakterystycznych form zauważalnych w poezji amatorskiej: anioł obrońca, anioł stróż, archanioł Michał i anioł śmierci. W wierszach Majdanu nie zawsze ten symboliczny obraz pokazany jest jako istota niebiańska, często okazuje się ucieleśnieniem doświadczeń protestującego, zwłaszcza tragicznej śmierci w imię wolności i narodu. W artykule zostały przeanalizowane liczne wiersze poetów amatorów, co pozwala na wyeksponowanie specyfiki każdego z nich. Autorka dochodzi do wniosku, że amatorska poezja Majdanu zasługuje na szczególne miejsce we współczesnej literaturze ukraińskiej.
The author of the article researches one of the common images in the poetry of the Revolution of Dignity – the image of an angel. It repeatedly appears in poems by amateur writers. In addition to the sacred content, this image in poetry also has other features, as a result of which its multifaceted nature is revealed. The image of an angel formed in the minds of Ukrainians acquired other connotations and nuances during the Revolution of Dignity. This study singles out several images that are repeated in amateur poetry: the protective angel, the guardian angel, Archangel Michael, and the angel of death. Another feature of this image is that in Maidan poetry, he is not always a heavenly creature, but often the embodiment of a dead protester. This article analyzes a number of poems by amateur poets and presents the specificities of each of them as confirmation that amateur Maidan poetry deserves a special place in Ukrainian literature.
Źródło:: Studia Ukrainica Posnaniensia; 2023, 11, 1; 155-166
2300-4754
Pojawia się w:: Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: НАРАТИВНО-МЕНТАТИВНІ ОСОБЛИВОСТІ ЕСЕ ЕПІСТОЛЯРНОГО ТИПУ В СУЧАСНІЙ УКРАЇНСЬКІЙ ЛІТЕРАТУРІ (Листи з Києва С. Павличко)
NARRATIVE AND MENTATIVE FEATURES OF EPISTOLARY TYPE IN MODERN UKRAINIAN LITERATURE (S. Pavlychko’s Листи з Києва)
Autorzy:: Шевченко, Тетяна
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1041747.pdf
Data publikacji:: 2019-06-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: narrative and mentative features
essay-letter
narrator
epistolary type
modern Ukrainian literature
cechy narracyjno-mentatywne
esej epistolarny
charakter epistolarny
współczesna literatura ukraińska
Opis:: Artykuł traktuje o narracyjno-mentatywnym charakterze Listów z Kijowa Salomei Pawłyczko. Wykazano, iż w esejach-listach tomu narracja przeradza się w rozważania, podobnie jak narrator — w myśliciela. Narratyw i mentatyw stają się podstawowymi składnikami struktury tekstu, uzupełniając się nawzajem i tym samym tworząc całość. Taka struktura otwiera nowe możliwości przed esejem z punktu widzenia strategii komunikacyjnych w twórczości pisarzy.
The article focuses on the narrative and mentative nature of S. Pavlychko’s Letters from Kyiv. It has been proved that the essay-letters in this collection grow into a thinking process and the narrator becomes a thinker. The narrative and mentative features become each other’s important components creating a full integrity. Such structure opens new opportunities for the essays as a discursive practice from the point of view of the communicative strategies in the works of the writers.
Źródło:: Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 2; 183-192
2300-4754
Pojawia się w:: Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Как Cоломон Pабинович спасал русскую литературу
How Solomon Rabinovich saved Russian literature
Autorzy:: Глотов, Александр
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2116615.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Akademia Zamojska
Tematy:: literature
Ukraine
Ukrainian culture
curriculum
high school
literatura
Ukraina
kultura ukraińska
program nauczania
szkoła średnia
Opis:: Analiza naukowego i metodologicznego podejścia do tworzenia korpusu tekstów literatury obcej w programie nauczania dla wyższych klas szkół średnich na Ukrainie wykazała dominację tradycyjnych metod selekcji dzieł literackich. Większość tekstów należy do kultury eurocentrycznej: francuskiej, niemieckiej, angielskiej, rosyjskiej. Jednocześnie są autorzy, których trudno zaliczyć do jakiejkolwiek literatury narodowej, jeśli porzuci się ogólnie przyjęte kryteria: język, narodowość, państwo. Historia kultury ukraińskiej przeplata się z historią wielu innych narodów Europy, dlatego proponuję stworzyć dla takich autorów specjalną kategorię historyczno-literacką: „Literatura ludów Ukrainy”.
The analysis of the scientific and methodological approach to the foreign literature texts corpus formation in the curriculum for the upper grades of secondary schools in Ukraine has shown the prevalence of traditional methods of literary works selection. Most of the texts belong to the Eurocentric culture: French, German, English, Russian. At the same time, there are authors who can hardly be attributed to any national literature if we proceed from generally accepted criteria: language, nationality, state. Since the history of Ukrainian culture is intertwined with the history of many other European peoples, I suggest creating a special historical and literary category for such authors: “Literature of the peoples of Ukraine”.
Źródło:: Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 25-34
2083-5574
Pojawia się w:: Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Голосні струни Лесі Українки й Меланхолійний вальс Ольги Кобилянської: художньо-типологічні паралелі
Lesya Ukrainka’s Голосні струни and Olha Kobylianska’s Valce melancolique: artistic and typological parallels
Голосні струни Łesi Ukrainki i Valce melancolique Olgi Kobylanskiej. Artystyczno-typologiczne paralele
Autorzy:: Horniatko-Szumiłowicz, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1877368.pdf
Data publikacji:: 2019-10-24
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: literatura ukraińska
szkic
nowela
paralele artystyczno-typologiczne
autobiograficzność
intelektualizm
„muzyczność” tekstu
motyw melancholii
motyw ciszy
motyw piękna/brzydoty
Ukrainian literature
essay
novelette
artistic and typological parallels
autobiographism
intellectualism
text’s musicality
motif of melancholy
motif of silence
motif of beauty/ugliness
Opis:: Można wskazać co najmniej kilka punktów, w których przecinają się twórcze i życiowe drogi Łesi Ukrainki (1871-1913) i Olgi Kobylanskiej (1863-1942). Obie kobiety – to wielkie postaci literatury ukraińskiej. Obie żyły i tworzyły w tym samym czasie, choć starsza o osiem lat Olga przeżyła Łesię o blisko 28 lat. Wspólna przestrzeń obu kobiet to wczesny modernizm ukraiński w literaturze oraz czerniowieckie adresy – w życiu realnym. Pisarki łączyła niezwykła więź duchowa, znajdująca swoje odzwierciedlenie zarówno w ich spuściźnie epistolarnej, jak i w twórczości. Szczególnie w dwóch utworach: szkicu Голосні струни Łesi Ukrainki i noweli Valce melancolique Оlgi Kobylanskiej, obecne są artystyczno-typologiczne paralele, wynikające ze wskazanych wyżej punktów stycznych w życiu i twórczości obu pisarek. Należą do nich: prawie ten sam czas napisania utworów, podobieństwo w obrębie gatunku, autobiograficzność obu tekstów, intelektualizm. W obu utworach obecny jest konflikt między realną rzeczywistością a sztuką, pojmowany jako wariant konfliktu artysta–społeczeństwo, szeroko pojęta „muzyczność” tekstów. W obu tekstach wzajemnie przeplatają się również motywy tęsknoty/melancholii oraz milczenia/ciszy, a także szczególnie popularny w okresie modernizmu motyw piękna/ brzydoty.
One can identify at least a few points at which the artistic careers and personal lives of Lesya Ukrainka (1871-1913) and Olha Kobylianska (1863-1942) had crossed their paths. Both women are great figures of Ukrainian literature. They both lived and worked in the same time, although 8 years older Olga outlived Lesya by nearly 28 years. They shared the literary space, that is the early Ukrainian modernism, and the everyday environment, both living in the Chernivtsi district. The writers were linked by a special spiritual bond which was reflected in their epistolary oeuvre and their work in general. In two works of theirs in particular, that is in Lesya Ukrainka’s essay Голосні струни and Olha Kobylianska’s novelette Valce melancolique one can trace artistic and typological parallels stemming from the similarities between their personal lives and work. These are: timewise similarity, similarity within the genre, autobiographism of both texts and their intellectualism. In both works a conflict between the reality and Art is present, interpreted as a variant of the conflict between an artist and the society, as well as the feature of broadly understood ‘musicality’. Moreover, in both texts the motifs of longing/ melancholy and silence/ quietness, as well as the then popular motif of beauty/ ugliness are intertwined.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 7; 55-74
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Варшава в житті і творчості Ганни Барвінок
Warsaw in the life and work of Hanna Barvynok
Warszawa w życiu i twórczości Hanny Barwinok
Autorzy:: Oleshchenko, Tetiana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1048585.pdf
Data publikacji:: 2019-12-05
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Ганна Барвінок
Пантелеймон Куліш
польські культурні зв’язки
етнографічний реалізм
українська література
засновник
Hanna Barwinok
Pantełejmon Kulisz
polskie związki kulturowe
realizm etnograficzny
literatura ukraińska
Hanna Barvynok
Panteleimon Kulish
Polish cultural connections
ethnographic realism
Ukrainian literature, founder
Opis:: Ганна Барвінок (Олександра Михайлівна Білозерська-Куліш, 1828–1911) – одна з найперших письменниць-жінок в українській літературі. Про свою першість вона може посперечатись із самою Марко Вовчок, яку традиційно прийнято вважати першою українською жінкою-письменницею. Свого часу Ганна Барвінок була широко відомою і знаною, а сьогодні її творчості приділяється значно менше уваги, ніж вона на то заслуговує. Перебуваючи в тіні слави свого відомого і шанованого всіма чоловіка Пантелеймона Куліша, ставши для нього не тільки дружиною, а й вірним другом, помічником і однодумцем, тоді ще Олександра Куліш не приділяла уваги своєму літературному таланту. Лише прагнення допомагати й бути достойної свого видатного чоловіка штовхали її до літературної діяльності. Для Олександри Куліш знаковим містом стала Варшава. Дорога до Варшави, перебування у Варшаві в товаристві Куліша і його оточення стали шляхом в українську літературу для Олександри Куліш, перетворивши її на жінку-першопрохідця і новатора – Ганну Барвінок. Ганна Барвінок стає основоположницею нового напрямку в українській літературі ‑ етнографічного реалізму. Виконуючи настанови чоловіка і записуючи все, що бачить дорогою з Чернігівщини до Варшави, вона жваво описувала реалії тогочасного життя, збираючи матеріал для своїх перших оповідань. Безумовно, культурне середовище, в якому перебувала Ганна Барвінок, польське оточення рідного брата і чоловіка не могли не вплинути на письменницю-початківця. Варшава не тільки надихнула писати, а і докорінно змінила життя самої Ганни Барвінок. Проте зв’язки Ганни Барвінок з польським культурним середовищем не обмежувалися лише перебуванням певний час у певному географічному просторі. Вони формувалися завдяки Кулішу і через його посередництво. Ганна Барвінок все життя повторювала, що лише “записує з народних уст”, як навчив її чоловік – П. Куліш. Лише об’єктивні обставини (арешт Куліша, переживання за його долю, заслання до Тули, куди вона поїхала за чоловіком) затримали появу в українській літературі нового імені – Ганни Барвінок.
Niniejszy artykuł poświęcony jest Hannie Barwinok (Ołeksandra Biłozerska-Kulisz, 1828–1911), jednej z pierwszych pisarek ukraińskich, która zadebiutowała niemal równocześnie z inną pisarką, tworzącą pod pseudonimem Marko Wowczok. Ważnym miejscem w kształtowaniu pisarskiej osobowości przyszłej literatki była Warszawa, gdzie przebywała, towarzysząc swemu mężowi, Pantełejmonowi Kuliszowi. Zdaniem Autorki, Hanna Barwinok jest jednym z fundatorów nowego nurtu w literaturze ukraińskiej, zwanego realizmem etnograficznym. Podczas swej podróży z Czernihowszczyzny do Warszawy wykonała zalecenia męża, aby zapisywać i opisywać wszystko to, co widzi, zbierając tym samym materiał do przyszłych utworów literackich. Jest przy tym zrozumiałe, że środowisko kulturalne, w którym naówczas przebywała Hanna Barwinok, a także polskie otoczenie jej brata oraz jej męża, nie mogło pozostać bez wpływu na początkującą pisarkę.
Hanna Barvynok (Oleksandra Mykhailivna Bylozerska-Kulish, 1828‑1911) is one of the pioneer female writers in the history of Ukrainian literature. In the contest for the primacy she can challenge even Marco Vovchok, who is traditionally recognized as the first Ukrainian female writer. There was a time when Hanna Barvynok was well-known and popular, but today her legacy is given much less attention than it deserves. Known mostly as Oleksandra Kulish, she remained in the shadow of fame of her brilliant and respected husband Panteleimon Kulish, becoming not only his wife but also a devoted friend, helper and adherent, and not focusing on her own literary talent. Only a will to help and being worthy of her prominent husband encouraged her to literature activity. Warsaw became a significant place for Oleksandra Kulish. Trip to Warsaw, staying in Warsaw along with Kulish and his friends became a path to Ukrainian literature for Oleksandra Kulish. This very experience turned her into a female pioneer and innovator Hanna Barvynok. Hanna Barvynok becomes a founder of a new style in Ukrainian literature – ethnographic realism. Fulfilling her husband’s recommendations and writing down everything she saw travelling from Chernigov region to Warsaw, she vividly described realities of the time, gathering material for her first short stories. There is no doubt that the cultural environment Hanna Barvynok lived in, as well as her brother’s and husband’s Polish circle of friends made a significant influence on the beginning writer. Warsaw not only inspired her to write but also drastically changed the life of Hanna Barvynok. But Hanna Barvynok’s connections with Polish cultural environment were not limited by her temporary stay in certain geographical area. They were developing because of Kulish and through his influence. All her life Hanna Barvynok repeated that she just «writes down the common people’s words», as she was taught by her husband – P. O. Kulish. Only subjective conditions (Kulish’s arrest, her worries about his fate, his deportation to Tula, her decision to follow her husband) delayed the appearance of the new name in Ukrainian literature – Hanna Barvynok.
Źródło:: TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 67-78
1733-2249
Pojawia się w:: TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki