Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "literatura staropolska." wg kryterium: Temat


Tytuł:
Uwagi o przymusach metodologicznych w badaniach nad literaturą staropolską
Some Remarks on the Methodological Compulsions in the Studies on Old-Polish Literature
Autorzy:
Czechowicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945421.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metodologia
literatura staropolska
rekonstrukcja artystycznej specyfiki minionego czasu
elementarny repertuar reguł badania tekstu
twórcza wolność badacza
methodology
Old-Polish literature
reconstruction of the specific character of the time past
elementary repertoire of the rules of the text under study
researcher’s creative
Opis:
The paper is a hidden polemic with the texts that have recently been published (not quoted by their names or indicated in the footnotes). These texts have brought forth a diagnosis that there is a delay in terms of methodology with regard to the studies on Old-Polish literature and have postulated their application to the studies on ancient literature. The author formulates her belief that traditional philology is indispensable in the studies on Old-Polish literature with an awareness that there should be a free choice in selecting the method of its interpretation. These text emerges from a protest against the rhetoric of methodological directives formulated under the influence of fashion, ideology, or fatigue with the object of research and from radical distrust to methodological directives as such, and the majority of directives in general.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 1; 7-16
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne metody badań nad staropolską literaturą religijną
Contemporary Methods of Study on Old-Polish Religious Literature
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945420.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura staropolska
metoda
badania historycznoliterackie
religijność
konfesyjność
Old-Polish literature
method
historical and literary studies
religiousness
confessional character
Opis:
This paper reviews the methods applied in the studies on Old-Polish religious literature. The author is sceptical about the usefulness of historical and literary analyses in the studies on the actual religious attitudes. She states that the methods of the history of literature serve mainly to unveil the sources and structures of religious culture; she stresses that the use of intertextual methods is particularly effective in the most recent works. She also emphasises that need for a better recognition of the specific genres of Old-Polish religious literature and the types of writing (sermons, postillas, hagiographies, and religious epic), and she distances herself from such categories (more and more often found in studies) as metaphysical, meditative, and mystic literature. She points at difficulties in their definition, and stresses that their scope if blurred.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 1; 17-37
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Idę po spolszczenie mojego instynktu”
Autorzy:
Szczeglacka-Pawłowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624206.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
literatura staropolska
Opis:
Artykuł, wprowadzający do problematyki naukowej numeru.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2009, 6, 1; 5-6
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa o metodologii przyczynków, czyli po co nam to wszystko
A Gloss on the Methodology of Contributions, or Do We Need All That?
Autorzy:
Czechowicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933626.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metodologia
przyczynki
interpretacja
literatura staropolska
methodology
contributions
interpretation
Old Polish literature
Opis:
The article is a polemic with the postulates of applying non-philological methods, that have their anti-interpretative roots in the philosophy of deconstruction, in studies of Old Polish literature. In the study of literature it is worth taking up the most difficult challenges as well as it is worth talking about such ones – this thesis is illustrated by a reference to Maciej Kazimierz Sarbiewski's poetical treatise De perfecta poesi (On perfect poetry) coming from the 17th century, that is treated here as a kind of treatise on the method of writing an epic. Also, it is better for the very researchers to take a position on significant methodological propositions, and not on ones that result from being tired of the subject of the studies or from the naïve willingness to perform experiments with the use of tools supplied by anti-logocentric (and hence – anti-humanist) currents of modern philosophy.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 1; 271-279
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O badaniu literatury dawnej (i owadów). Glosa do polemiki
The Study of Early Modern Literature (and Insects). A Comment to the Polemics
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933629.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura staropolska
filologia
dekonstrukcja
old Polish literature
philology
deconstruction
Opis:
The article is the editor-in-chief's comment to the discussion between Agnieszka Czechowicz and Paweł Bohuszewicz as presented in the current isuue of the journal. The author defends philological methods in studying early modern literary texts and expresses her skepticism concerning any methods questioning and negating the fundamental epistemological difference between what is being studied and a researcher himself.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 1; 281-285
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tytuły maryjne w wybranych utworach literatury religijnej polskiego baroku
Marian titles in the chosen texts of the Polish baroque religious literature
Autorzy:
Łukarska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559077.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
literatura staropolska
Mariologia
historia duchowości
obrazy maryjne
kaznodziejstwo barokowe
literatura kościelna
ecclesiastical literature
history of spirituality
Marian paintings
Mariology
preaching
Old-Polish literature
Opis:
Tekst odwołuje się do wiedzy o tradycjach religijnych historycznej Polski. W sposób szczególny skupia się na historycznych aspektach kultu maryjnego, a dokładnie takich jego elementach jak: kult obrazów i cudownych maryjnych miejsc, narodowy patronat Najświętszej Maryi Panny oraz praktyka tzw. maryjnego niewolnictwa. Od strony literackiej, prezentowany temat odnosi się do podstawowej charakterystyki piśmiennictwa baroku. Posługiwanie się bowiem obrazowym lub symbolicznym sposobem opisu osoby albo przedmiotu było w tym czasie, tj. w XVII i XVIII w., zasadniczym wymogiem artystyczności dzieł literackich. Wśród źródeł przywołano: teksty kaznodziejskie, traktaty ascetyczne oraz fragmenty poetyckie. Artykuł składa się z kilku części. W części pierwszej zebrane zostały tytuły wyrażające chwałę Najświętszej Maryi Panny. Część druga zawiera obrazy ilustrujące relację Maryi do Boga i Chrystusa. Część trzecia obrazuje maryjną opiekę nad człowiekiem. Ostatnia, czwarta, zbiera tytuły wyrażające opiekę Maryi nad historyczną społecznością Polaków.
The text relates to the knowledge of religious traditions in the history of Poland. It focuses especially on historical aspects of Marian cult, in particular on such aspects as paintings cult, miraculous Marian places, State patronage of the Blessed Virgin Mary, as well as on the practice of the so called Marian slavery. From the literary point of view, the topic refers to the basic characteristic of the Baroque writing. Use of illustrative and symbolic manner to describe a person or an object was then, that is in 17th and 18th century, fundamental requirement for artistic literary writings. Sources refer to preacher texts, ascetic treatises and fragments of the poems. The article consists of few parts. The first part covers titles referring to the glory of the Blessed Virgin Mary. The second part consists of paintings illustrating Mary’s attitude to God and Christ. The third part re;ects the Marian care for a human being. The last, fourth part consists of titles referring to Mary’s care for the Polish historical community.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2012, 31; 389-399
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.:] Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae, przełożyła Beata Gaj, opracowała Maria Rowińska-Szczepaniak, Uniwersytet Opolski, Instytut Filologii Polskiej, Opole 2007, 52 [2] s., il.
The Ecclesiastical Speech of Fabian Birkowski about Saint Hyacinth / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441068.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Fabian Birkowski OP (1566-1635)
St. Hyacinth Odrowaz (1183-1257)
The Roman Catholic Church
sermon
old Polish literature
homiletics
theology
hagiography
history of Roman Catholic Church
Dominicans
św. Jacek Odrowąż (1183-1257)
Kościół Rzymsko-Katolicki
Polska
kazanie
literatura staropolska
homiletyka
teologia
hagiografia
historia Kościoła Rzymskokatolickiego
Dominikanie
Opis:
Książka Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthiae) w przekładzie z łaciny na język polski dokonanym przez Beatę Gaj oraz w opracowaniu Marii Rowińskiej-Szczepaniak – wprowadza na nowo do kultury polskiej łacińskojęzyczne dzieło kaznodziei królewskiego sprzed czterystu lat. Dominikanin Fabian Birkowski (1566-1636), bakałarz i magister Akademii Krakowskiej, wykładowca literatury greckiej i rzymskiej w tejże Akademii, znany był z mów pogrzebowych z okazji zgonu sławnych osób (np. Jana Zamoyskiego, ks. Piotra Skargi, Jana Karola Chodkiewicza, Bartłomieja Nowodworskiego, króla Zygmunta III Wazy) oraz tzw. ‘mów obozowych’, kierowanych m.in. do rycerstwa w związku z jakąś ważną dla Rzeczypospolitej bitwą. F.Birkowski uczestniczył w wyprawie królewicza Władysława IV pod Chocim ‘na Turka’ oraz wcześniej w jego wyprawie ‘na Moskala’. Żył więc w czasach zajęcia Moskwy przez Polaków na pocz. XVII w., czyli wydarzenia historycznego dotąd bez precedensu. Trzeba przypomnieć, że tylko Polakom w latach 1610-1612 i Napoleonowi Bonapartemu w 1812 r. udało się zająć Moskwę. Fabian Birkowski zwycięstwo chocimskie uczcił kazaniem pt. Panu Bogu podziękowanie za uspokojenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego (1621), był autorem Kazania obozowego o Bogarodzicy (1623). Kazania na niedziele i święta (1628) i Orationes Ecclesiasticae (1622) stanowią zbiory jego mów kościelnych. Dzięki tłumaczeniu Beaty Gaj na jezyk polski czytelnik może się po prawie czterystu latach od powstania dzieła – zapoznać się z treścią wyboru Mów kościelnych w polskim języku literackim. W istocie jest to ważne wydarzenie kulturalne i edytorskie. Książka pt. Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (2007) składa się z czterech części. W części pierwszej Maria Rowińska-Szczepaniak w studium pt. Święty Jacek – Patron Królestwa Polskiego (s.VII-XXX) analizuje osobę i dzieło tego polskiego świętego także kontekście trzech mów Fabiana Birkowskiego. Studium zawiera skróconą bibliografię przedmiotu. W części drugiej zaprezentowano faksymile (fotoreprodukcje) tekstu łacińskiego z oryginalnego wydania pt. Fabiani Bircovii, Orationes ecclesiasticae z 1622 r. Są to trzy mowy Birkowskiego po łacinie: 1) Hyacinthina prima, sive de votis religiosis S. Hyacinthi (s. [196-211]), 2) Hyacinthina secunda, sive de itineribus aeternitatis (s. [211-225]), 3) Hyacinthina tertia, sive de ornamentis religiosorum (s. [225-234]). W części trzeciej pt. Fabiana Birkowskiego, Mowy kościelne zawarte też same trzy mowy w tłumaczeniu na język polski: 1) Pierwsza mowa ku czci św. Jacka, czyli o zakonnych ślubach św. Jacka (s. 4-19), 2) Druga mowa ku czci św. Jacka, czyli o drogach do wieczności (s. 19-33), 3) Trzecia mowa ku czci św. Jacka, czyli o zbroi zakonnej (s. 33-42). W części czwartej autorstwa Beaty Gaj pt. „Łaciński” święty Jacek Fabiana Birkowskiego, czyli kilka słów od tłumaczki (s. 43-52) zawarto pogłębioną analizę tłumaczonego dzieła łacińskiego, m.in. kontekstu kulturowego i chwytów retorycznych. Artykuł Beaty Gaj z odniesieniami do kultury antycznej i staropolskiej ukazuje we właściwym świetle historycznym pięknie przyswojone polszczyźnie dzieło F.Birkowskiego. Przekład jest zrozumiały, zadbano o uwspółcześnienie językowe tłumaczonego tekstu, co także jest zasługą Beaty Gaj.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 3(3); 151-152
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnawianie znaczeń. Strategie czytania literatury polskiego renesansu i baroku
Restoration of meaning. Reading strategies of the Polish Renaissance and Baroque literature
Autorzy:
Szczukowski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942772.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Literatura staropolska
interpretacja
metodologia
humanistyka
Opis:
Niniejszy artykuł dotyczy metodologii czytania literatury polskiego renesansu i baroku. W szkicu tym interesują mnie przede wszystkim te strategie badawcze, które w pełni są uświadamiane i artykułowane w literaturze przedmiotowej od lat 90-tych ubiegłego stulecia i które są zarazem próbą przewartościowania istniejących już narzędzi czytania literatury staropolskiej. Pomimo istnienia ważnych prac, które coraz mocniej problematyzują sam namysł nad metodami interpretacji literatury XVI i XVII, to jednak wydaje się, że dialog z nowoczesnymi paradygmatami postrzegania tekstów literackich nie stanowi zasadniczego nurtu w podejmowanych interpretacyjnych zabiegach. Dzięki przemianom dyskursu humanistycznego (np. poststrukturalizm, feminizm, gender studies, postkolonializm, antropologia literatury) wciąż można i należy ponawiać pytanie o literaturę staropolską, jej miejsce w horyzoncie zagadnień i problemów, jakie formułuje współczesna teoria.
This article is devoted to the methodology of reading Polish Renaissance and Ba- roque literature. In my essay, I am interested mainly in the research strategies that are fully conscious and articulated in the literature since the 1990s, and which are also an attempt to re-evaluate the existing tools for reading old Polish literature. Although there are important works that place more emphasis on the very act of reflection on the methods of interpretation of the sixteenth and seventeenth century literature, it seems that a dialogue with contemporary paradigms of the perception of literary texts is not a fundamental practice in interpretation projects. With the transitions in the humanist discourse (such as post-structuralism, femi- nism, gender studies, post-colonialism, anthropology of literature), we still can and should repeat the question of the Old Polish literature and its place in the horizon of the issues and problems formulated by the contemporary theory.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2013, 02
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Staropolskie ciało, jakie było, każdy przeczyta
Everyone can read what the body was like in early modern Poland
Autorzy:
Obremski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391094.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literatura staropolska
humanistyka współczesna
ciało
Opis:
The 9th issue of the magazine published by the Faculty of Languages, Nicolaus Copernicus University, i.e. “Litteraria Copernicana” is the subject of this review. The issue is entitled “The body in early modern Polish literature”. The informative value of this magazine mostly lies in the fact that early modern Polish literature has begun to be read in a manner that is characteristic of the contemporary humanities which are concerned with this peculiar topic of studies, i.e. the body.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2013, 19; 211-222
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złe niewiasty w bajkach Biernata z Lublina
Autorzy:
Wiśniewska, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607882.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Biernat of Lublin
fables
old Polish literature
Renaissance
Biernat z Lublina
bajki
literatura staropolska
renesans
Opis:
The author shows how Biernat of Lublin (1465–1529) describes women from the 16th and 17th century. He wrote only 27 times about women, but always negatively. The writer criticised whoresfor the first time in Polish literature for being greedy and untrue. He created a feminine image which today is an element of stereotype.
Zamierzamy przedstawić, jak Biernat z Lublina (1465–1529) pisze w bajkach (210) o kobietach. Stwierdzamy, że pisze rzadko (27 haseł) i ocenia je negatywnie. Panna to pochodnia ognista, mężatki krytykuje za złości, gadulstwo, zdrady małżeńskie i miłość do męża tylko do pogrzebu. Po raz pierwszy w polszczyźnie krytykuje miłośnice / kurwy za chciwość finansową i fałszywe, słodkiesłowa do młodzieńców, paniców, gamratów.W bajkach ezopowych Biernata mamy więc kontynuację prześmiewczego, złośliwego, krytycznego obrazu niewiasty, co jako stereotyp trwa do dzisiaj.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duch Święty w tekstach polskiego średniowiecza o poczęciu Matki Bożej
The Holy Spirit in the Texts About the Conception of Blessed Virgin Mary of Medieval Poland
Autorzy:
Janus, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601076.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
poczęcie Matki Bożej
średniowiecze
Duch Święty
literatura staropolska
Conception of the Blessed Virgin
Middle Ages
Holy Spirit
Old-Polish Literature
Opis:
Tajemnica poczęcia Matki Bożej zajmuje szczególne miejsce zarówno w średniowiecznych teologicznych traktatach, jak i utworach literackich, stanowiących świadectwo wiary. W tekstach dają się zauważyć echa żywego w średniowieczu makulistyczno-immakulistycznego dyskursu. Związane z polską kulturą religijną, proza i poezja tego czasu obfitują w refleksje dotyczące obecności trzeciej Osoby Trójcy w tajemnicy poczęcia Matki Bożej. Kwestie teologiczne nie wpływają jednak na sposób ekspresji utworów podejmujących tematykę poczęcia, wpisujących się w swoisty fenomen, jakim jest polska średniowieczna pobożność maryjna. Duch Święty odgrywa w tych tekstach podwójną rolę: jest obecny w wydarzeniu zbawczym i jest niezbędny w usposobieniu ludzi do przyjęcia prawdy.
The paper presents some of medieval works in which the Holy Spirit’s motif connected with the conception of the Blessed Virgin Mary is emphasized. They are prayer books, liturgical sequences, sermons, liturgical documents , poetry written in Latin and in Polish. The doctrine of the Immaculate Conception was a matter of dispute in the Middle Ages. In the first part of this article an attempt is made to show the fragments of the works of the Church Fathers, divided in two factions, maculists and immaculists. The paper presents fragments relating to the mystery of the conception of the Blessed Virgin Mary from treaties of St Bernard and St Thomas Aquinas, who did not see any theological justification for the idea of immaculate conception and Eadmer of Canterbury secretary to St Anselm, presenting an argument from congruity that Mary was free from original sin. In the second part the literary works are analyzed. In the article special attention is paid to the explanation of theological contexts of presented works and to the showing of literary skill, biblical erudition and religious consciousness of medieval authors.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2014, 8, 2; 127-140
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sarmackim teatrze życia (nie)codziennego
In the Sarmatian theater of (non)daily life
Autorzy:
Bąkowska, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390563.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
performans
tożsamość
literatura staropolska
„ja”
gest
cremoniał
Opis:
The main purpose of this article is to show Old Polish literature and culture with regard to their performative aspects. By referring to Richard Schechner’s reflections, the author presents the Old Polish period “as a performance”. She focuses on issues such as time, space and behavior, which allows us to notice those activities of nobles that led to the formation of their personal and collective identity. An analysis of poems and diaries reveals different ways of creating one’s “self”. Various gestures and ceremonies as well as the skills that nobles developed through school education and socialization processes unified the Old Polish society, even though it was ethnically and religiously diverse.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2014, 22; 101-116
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anons kolejnego numeru „Tematów i Kontekstów” – Staropolskie i oświeceniowe piśmiennictwo religijne. Swojskość i uniwersalizm
The Invitation to Publish in Sixth Issues of „Tematy i Konteksty” entitled Old-Polish and 18th Century Religious Literature. Homeliness and Universalism
Autorzy:
Trościński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451057.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
former religious literature
Old-Polish literature the Age of Enlightenment
religious literature
„Themes and Contexts”
dawne piśmiennictwo religijne literatura staropolska
oświecenie
literatura religijna
„Tematy i Konteksty”
Opis:
In 2014 was published a volume of „Themes and Contexts” dedicated Old-Polish and 18th Century Religious Literature. In the sixth issue of our journal we would like to continue that topic. We are interested in exploring, analyzing and describing the phenomena of homeliness and universality in a former religious literature.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2015, 10, 5; 442-443
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyczne wskazania dla życia osobistego i społecznego w wybranych tekstach literatury religijnej XVII – poł. XVIII wieku
Practical Guidance on Personal and Social Life in Selected Texts of Religious Literature of the 17th and Mid 18th Century
Autorzy:
Łukarsk, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558383.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
barok
historia duchowości
historia literatury
literatura staropolska
literatura kościelna
literatura ascetyczna
Baroque
history of spirituality
history of literature
Old Polish literature
ecclesiastical literature
ascetic literature
Opis:
Tekst jest omówieniem wybranych przekazów źródłowych powstałych u schyłku epoki staropolskiej, to jest od siedemnastego do połowy osiemnastego stulecia. Przywoływane druki należą do tego działu ówczesnej twórczości, który ująć można we wspólnej nazwie piśmiennictwa religijnego. Jest to spuścizna kulturowa licznie reprezentowana zarówno w ilości tytułów, jak i formalnej ich różnorodności. Wśród odnotowanych edycji nie ma jednak traktatów naukowych. W rodzimym planie wydawniczym u schyłku doby staropolskiej spotykamy ich zresztą niewiele. Większość analizowanych zapisów stanowi natomiast literatura o charakterystycznym odziaływaniu duszpasterskim, mianowicie: ascetyka, moralistyka, literatura kaznodziejska. Wpisany w strukturę przekazu większości owych utworów szeroki adres wydawniczy i możliwie najbardziej powszechne ich przeznaczenie determinują zarówno kształt literacki wypowiedzi, jak i sposób komunikowania się z odbiorcami. Poza tym przeważająca część cytowanych w szczegółowych rozważaniach historycznych zapisów nosi wyraźne znamiona formalnego i językowego uproszczenia. Ich cechą charakterystyczną jest wyraźnie perswazyjnie ukierunkowanie. W konsekwencji autorzy ujawniają w sferze czytelnych zamierzeń twórczych obecność programowo potraktowanej tendencji dydaktycznego oddziaływania. Wpisana w historyczny przekaz uniwersalność pouczeń etycznych i moralnych umożliwia ich odczytywanie poza granicami reprezentowanej wspólnoty wyznaniowej. Sytuuje je także poza obecnym w nich horyzontem czasowym. Ich uniwersalizm budują refleksje oparte na wspólnocie powszechnie przyjętego i akceptowanego humanizmu. Pouczenia te definiują takie wartości, jak: prawda, pokora, szczerość. Podejmują istotne dla pojedynczego człowieka i dla całego społeczeństwa zagadnienia: relacji do drugiej osoby, poczucia własnej godności, prawidłowej samooceny, współczującej relacji do innych, objawiającej się w chęci niesienia praktycznej pomocy. Wskazania zawierają także zaakcentowany kontekst religijny, opisując warunki przekonującego świadectwa wyznawanej wiary. W części omawiającej problemy natury społecznej znalazły się teksty odnoszące się do problematyki wartości pracy, sprawiedliwego i uczciwego wynagradzania. W ostatnim rozdziale pouczenia staropolskich pisarzy religijnych odnoszą się do wybranych problemów życia małżeńskiego i rodzinnego.
The text is an attempt to describe selected source materials produced at the end of the Old Polish period, that is from the 17th and mid 18th century. However, among original records there are no treatises of a scientific nature. The list of historical publications described as religious literature includes all titles. The publications attracted a wide circle of readers and in particular determined their universal purpose as both literary forms and as ways of communicating with readers. Most of them exhibit clear formal and linguistic simplifications. Moreover, the widespread educational dimension is a characteristic feature of the Polish Baroque literature under discussion. When it becomes part of a historical tradition, the universality of ethical and moral advice enables us to read the recommendations of church writers of the time in a wider perspective than that of the represented religious community (universal values based on a commonly accepted foundation of humanity, independent of a religious affiliation and time perspective). The advice of Polish Baroque writers emphasizes such values as truth, humility and honesty. They raise issues of importance to both the individual and to society, such as relationships with other people, the sense of one’s own dignity, appropriate self-esteem, and a compassionate attitude to others manifested by a desire to help them. They also provide some recommendations in the religious context, describing the conditions of a convincing proof of one’s practised faith. In the section discussing issues of a social nature, texts referring to questions of the value of work and the matter of fair and honest remuneration are considered. In the last section the advice of Old Polish religious writers on selected problems of marriage and family life is discussed.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2015, 36; 205-218
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
AKSJOLOGIA ROMANTYZMU WOBEC LITERATURY STAROPOLSKIEJ (WPROWADZENIE DO PROBLEMU)
Autorzy:
Kuczera-Chachulska, Bernadetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624215.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
literatura staropolska
romantyzm
aksjologia
Opis:
Artukuł podejmuje problematykę aksjologii literatury polskiego romantyzmu wobec literatury staropolskiej.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2016, 20, 1; 7-9
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies