Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "literary period" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-22 z 22
    Tytuł:
    Творчыя знаходкi Максiма Гарэцкага ў апавяданнях “гжацкай восенi”
    Twórcze odkrycia Maksima Hareckiego w opowiadaniach „gżackiej jesieni”
    M. Goretskiy’s creative inventions in stories of “gzhatskaya osen”
    Autorzy:
    Губская, Вольга
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106826.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    okres literacki
    język kina
    sytuacja dramatyczna
    suspens
    ekspresjonizm
    literary period
    cinema language
    dramatic situation
    suspense
    expressionism
    Opis:
    W artykule omówiono opowiadania M. Hareckiego, napisane jesienią 1916 roku w Gżacku. Autorka artykułu uważa, że ten krótki okres literackiej działalności pisarza okazał się niezwykle płodny. Opowiadania charakteryzują się specyficzną strukturą i niezwykłą stylistyką. Można nazwać je opowiadaniami dramatycznymi z niespodziewanym zakończeniem, co podkreśla ich dramatyczny, sceniczno-kinematograficzny potencjał w strukturze przekazywania informacji i rozwijania treści.
    The article discusses the stories of M. Goretskiy’s written in autumn 1916 in Gzhatsk. It is believed that this short literary period turned out to be very productive for the writer. The stories of this period are of a special structure and particular style. They can be defined as dramatic stories with an unexpected ending, which underlines their dramatic theatrical cinematic potential in the structure of information delivery and plot development.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2016; 147-157
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Творчыя знаходкi Максiма Гарэцкага ў апавяданнях “гжацкай восенi”
    Twórcze odkrycia Maksima Hareckiego w opowiadaniach „gżackiej jesieni”
    M. Goretskiy’s creative inventions in stories of “gzhatskaya osen”
    Autorzy:
    Губская, Вольга
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944830.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    okres literacki
    język kina
    sytuacja dramatyczna
    suspens
    ekspresjonizm
    literary period
    cinema language
    dramatic situation
    suspense
    expressionism
    Opis:
    W artykule omówiono opowiadania M. Hareckiego, napisane jesienią 1916 roku w Gżacku. Autorka artykułu uważa, że ten krótki okres literackiej działalności pisarza okazał się niezwykle płodny. Opowiadania charakteryzują się specyficzną strukturą i niezwykłą stylistyką. Można nazwać je opowiadaniami dramatycznymi z niespodziewanym zakończeniem, co podkreśla ich dramatyczny, sceniczno-kinematograficzny potencjał w strukturze przekazywania informacji i rozwijania treści.
    The article discusses the stories of M. Goretskiy’s written in autumn 1916 in Gzhatsk. It is believed that this short literary period turned out to be very productive for the writer. The stories of this period are of a special structure and particular style. They can be defined as dramatic stories with an unexpected ending, which underlines their dramatic theatrical cinematic potential in the structure of information delivery and plot development.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 147-157
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienie periodyzacji literatury łacińskiej doby republiki rzymskiej
    The Issue of Periodization of the Latin Literature in the Time of the Roman Republic
    Autorzy:
    Witczak, Krzysztof Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791395.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-07
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    język łaciński
    literatura rzymska
    okres literacki
    Rzym
    teoria periodyzacji Juliana Krzyżanowskiego
    wpływy greckie
    Latin language
    Roman literature
    literary period
    Rome
    Julian Krzyżanowski’s theory of periodization
    Greek influences
    Opis:
    Artykuł podejmuje problem periodyzacji literatury rzymskiej doby republiki. Autor uznaje tradycyjny podział na 3 okresy literackie: (1) archaiczny; (2) cyceroński; (3) augustowski za częściowo poprawny. Bazując na teorii periodyzacji literatury, opracowanej przez prof. Juliana Krzyżanowskiego (1937), która zakłada cykliczność zjawisk w dziedzinie kultury i literatury, autor proponuje wydzielenie czterech kolejnych faz historycznoliterackich: [1] Okres archaiczny albo „hellenizujący” (240-160 r. przed Chr.); [2] Okres późnoarchaiczny albo „reakcyjny” (160-81 r. przed Chr.); [3] Okres cyceroński (81-31 r. p.n.e.); [4] Okres augustowski (31 r. przed Chr. – 14 r. po Chr.). Poszczególne okresy literackie stoją w wyraźnej opozycji do faz poprzedzających i po nich następujących. Występują w nich dominujące prądy i zjawiska literackie, odmienne niż w fazie poprzedzającej i bezpośrednio po nich następującej. Biorąc pod uwagę kryterium wpływów obcych (helleńskich) i rodzimości, możemy łatwo stwierdzić, że okresy nieparzyste [1, 3] mają charakter wyraźnie prohelleński, co przejawia się między innymi w tłumaczeniu bądź adaptacji najważniejszych dzieł literatury greckiej, wykorzystaniu istniejących w Grecji gatunków literackich, przyswojeniu obcych struktur metrycznych, motywów literackich lub prądów filozoficznych, podczas gdy w okresach parzystych [2, 4] twórcy literatury łacińskiej wprowadzają rodzime wątki i czysto rzymskie motywy, a także rozwijają własne gatunki literackie (np. satyrę, rzymską elegię miłosną).
    The article deals with the problem of periodization of Latin literature in the time of the Roman Republic. The author recognizes the traditional division into three literary periods (i.e. archaic, Ciceronian and Augustean) as partially correct. Basing on J. Krzyżanowski’s theory of periodization of literature (1937), which assumes the cyclical nature of phenomena in the field of culture and literature, the author proposes to separate four successive historical-literary phases: [1] the early-archaic or ‟Hellenizing” period (240–160 BC); [2] the late-archaic or ‟reactionary” period (160–81 BC); [3] the Ciceronian age (81–31 BC); [4] the Augustean age (31 BC–14 AD). The individual literary periods stand in clear opposition to the preceding and following phases. They contain dominant currents and literary phenomena, different than in the preceding and immediately following them. Taking into account the criterion of foreign (Hellenic) influences and nativity, we can easily conclude that odd periods [1, 3] are clearly favorable to the Greeks, which is manifested, inter alia, in translating or adapting the most important works of Greek literature, using literary genres existing in Greece, acquiring foreign metrical structures, literary motifs or philosophical currents, while in even periods [2, 4] Latin writers introduce native themes and purely Roman motifs, as well as develop their own literary genres (e.g. Roman satire, subjective love elegy).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 3; 133-153
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Young Poland movement and les règles de l’art: The concept of the 1890–1918 literary period and Pierre Bourdieu’s theory of the literary field
    Młoda Polska i „reguły sztuki”. Obraz epoki wobec koncepcji pola literackiego Pierre’a Bourdieu
    Autorzy:
    Czabanowska-Wróbel, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087409.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Sociology of literature
    periodization
    the Young Poland literary period movement
    Pierre Bourdieu (1930–2002)
    literary field
    the field’s autonomy
    mediation
    strategies of consecration
    socjologia literatury
    Pierre Bourdieu
    Reguły sztuki
    literatura epoki Młodej Polski
    pole literackie
    autonomia pola
    strategie konsekracji
    pośrednictwo
    krytyka literacka
    Opis:
    This article presents a reappraisal of the concept of the 1890–1918 literary period from the perspective of sociology of literature, and in particular Pierre Bourdieu’s theory of literary field (le champ littéraire), set out in his Les règles de l’art (1992). It goes without saying that the turn of the 19th century saw the emergence of a modernist movement, or, an autonomous literary field, dedicated to ‘pure’ art and literature, divorced from any social obligations. Within the Bourdieuesque perspective the dynamics of the literary field can be examined from a number of perspectives with the aim of assessing the success or failure of its strategies of consecration (i.e. the building of legitimacy and prestige), the habitus of its key figures, or its role as a space of mediation between external forces (les logiques externs) and the autonomy of literary production. The ultimate aim of conducting all those probes is to validate the claim that the 1890–1910 modernist literary field was indeed autonomous. In fact, its emergence in Poland bore a marked resemblance to the developments in mid-19th century French literature, as described by Bourdieu. The peculiar character of the Polish literary field resulted mainly from the one external factor, Poland’s political status until the declaration of independence in 1918.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 2; 139-158
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recepcja „Miliardów” Andrzeja Struga po 1945 roku
    The Reception of “Miliardy” by Andrzej Strug after 1945
    Autorzy:
    Kochanowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1507125.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-01
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    novel
    interwar period
    Polish People’s Republic
    cultural policy
    literary criticism
    Opis:
    This article examines the post-1945 reception of the work by Adam Strug – Miliardy. The posthumous novel presents the lives of several protagonists living in New York during the Great Depression (1929–1933). The article discusses the critical remarks formulated in the years 1945–1989, when the cultural policy of the Polish People’s Republic was politically subjugated to Marxist ideology. All those interconnections bore upon the reception and interpretation of Andrzej Strug’s literary works.
    Źródło:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2019, 14; 99-111
    2082-9701
    2720-0078
    Pojawia się w:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sama wśród mężczyzn. Zofia Nałkowska jako instytucja życia literackiego w międzywojennej Polsce
    Alone among Men. Zofia Nałkowska as an Institution of Literary Life in Inter-War Poland
    Autorzy:
    Kraskowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1533643.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Zofia Nałkowska
    inter-war period
    literary life
    Polish Academy of Literature
    Opis:
    The article presents the role of Zofia Nałkowska in inter-war Polish literary culture. Her activity in the structures of literary life was combined with personal commitment to promotion of young talented authors. While she maintained close bonds with the political elites of the Polish Republic, she also functioned above the ideological divisions, actively supporting authors who were opposed the state. As the only woman she was member of the Polish Academy of Literature. Her participation in the official forms of public life forced her to spend time mostly in male company. At the same time, Nałkowska’s most important relationships, both with women and men, developed in private space.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 21; 13-22
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Młodości mej stolica”, czyli Kraków literacki i teatralny we wspomnieniach Tadeusza Kudlińskiego
    „Młodości mej stolica”, or literary and theatrical Kraków in Tadeusz Kudliński’s recollections
    Autorzy:
    Dobrowolska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/938418.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Cracow
    Młodości mej stolica
    diary narratives
    the interwar period
    the literary life in Cracow
    Opis:
    In my article I reconstructed the picture of literary and theatrical Cracow in the years 1918– 1939, represented in the memorials Młodości mej stolica. Pamiętnik krakowianina z okresu między wojnami (the extended edition, 1984), written by Tadeusz Kudliński. The author was an active participant of the cultural life of this city and a bystander of the great social and historical changes after Poland regained its independence in 1918. I tried to confront his subjective view of the important artistic events and processes in the interwar period with the objectivism of historical studies. Kudliński presented a complete and detailed image but, naturally, he paid more attention only to some facts, disregarding or briefly mentioning others. I wanted to understand the motivation behind thematic selection of the material. In the first part of this article, I analysed Kudliński’s „gallery of the portraits” of Cracovian writers and theatre people, paying special attention to the applied genre convention and description method. In the second part, I presented some individual elements of the literary Cracow panorama: professional organisation and institutionalisation of the literary life, the functioning of the publishing market, the development of local newspapers and periodicals, the financial situation of the writers and the meaning of tradition and avant-garde. In the third part, I reconstructed the image of the theatrical Cracow and the author’s views on the philosophy and aesthetics of the theatre. My main objective was to show the great documentary value of Kudliński’s memories – due to their factographic credibility and variety of content Młodości mej stolica can be a valuable source of knowledge about the history of Cracow.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2018, 18; 173-191
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jewhen Małaniuk – ukraiński pisarz obozowy
    Jewhen Małaniuk – internment camp Ukrainian writer
    Autorzy:
    Dubyk, Halyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/648766.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    -
    Jewhen Małaniuk
    internment camp republics
    Polish-Ukrainian literary relations
    interwar period
    patriotic lyric poetry
    Opis:
    The article exposes works of Jewhen Małaniuk, Ukrainian poet, who debuted in internment camp for soldiers of Ukrainian People’s Republic situated in Poland. Disappointment caused by Ukraine’s institutional impotence and also by disloyalty of Polish ally reflected in poet-soldier’s peculiar literary picturing, which was permanently affected by post-camp syndrome.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 47, 1
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literature, Politics and the CIA: Polish-English Literary Translation at the Time of the Cold War
    Autorzy:
    Szulc, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/889002.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Polish-English literary translation
    the Cold War
    Polish writings of the 1945-1989 period
    Opis:
    The paper examines the interdependence of literature and world politics, focusing on contemporary Polish prose, mainly in English translation, promoted in the West between 1945 and 1989 for its anti-communist message, not rarely with the financial backing from the CIA, denied to apolitical Polish writing. Among others, it addresses the question of the instrumental treatment of writers on both sides of the Iron Curtain and the ideological censorship of the original as well as of the translated literary texts. Taken into account are works of fiction by Czesław Miłosz, Marek Hłasko, Witold Gombrowicz, Jerzy Andrzejewski and Ryszard Kapuściński.
    Źródło:
    Anglica. An International Journal of English Studies; 2016, 25/1; 91-107
    0860-5734
    Pojawia się w:
    Anglica. An International Journal of English Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Geniusz jutra na atomy rozbity”. O epokowych diagnozach Piotra Chmielowskiego i Antoniego Langego
    “The Genius of Tomorrow Smashed into Atoms”. On Piotr Chmielowski and Antoni Lange Diagnosing their Era
    Autorzy:
    Jauksz, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1534351.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    modernism literary
    debates of the Young Poland period
    literary criticism
    Young Poland’s poetry
    generation strife in the late 19th century
    Opis:
    The article presents an unofficial discussion that took place between one of the most prominent Polish critics of the late 19th century and Antoni Lange, a raising poet of the 90s, whose work had gained little attention from the older colleague. Mentioned briefly in Chmielowski’s Współczesni poeci polscy in 1895, Lange responded to some of the critic’s fterwards. Chmielowski did not respond to that directly, however, his review of Lange’s volume of poetry published at the time and the will to defend his claims using the adversary’s poetry as a pretext shows that the young poet had succeeded in provoking the respected critic to take defensive position. The two writers, discussing an ongoing ‘crisis’ of poetry, present their own perspectives on the roots of the situation. Chmielowski’s claims from the beginning of the 20th century prove that the dispute, unofficial as it was, was won by Antoni Lange.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2012, 19; 141-155
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Smak zielonych pomarańczy. O książce Małgorzaty Chrobak Bohater literatury dziecięcej i młodzieżowej z okresu PRL-u. Między kreacją a recepcją, Kraków 2019
    The taste of green oranges. About the book The hero of Polish children’s and young adult literature from the PRL period. Between creation and reception by Małgorzata Chrobak, Kraków 2019
    Autorzy:
    Kania, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954067.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    People’s Republic of Poland
    young adult literature of the PRL period
    literary hero
    initiation novel
    Opis:
    The article discusses the content of the book by Małgorzata Chrobak, The Hero of Polish Children’s and Young Adult Literature from the PRL Period. Between Creation and Reception, valuable for a diverse audience, including young researchers of literature. The author of the review emphasizes the cognitive value of the first chapter of the monograph, which contains a description of the customs of the PRL period, thanks to the analysis of contemporary works for a young audience set in socialist Poland. Next, the content of the second chapter of the book, which deals with the definition of young adult literature from various perspectives, is presented. The third chapter, entitled “The Hero of Young Adult Literature in the Face of Initiation”, written in the spirit of cultural poetics, is a successful analysis of the creation of several heroes from novels from the PRL period. In the last, fourth chapter of the book, Agnieszka Kania notices a certain lack of examples in an interestingly thought-out and presented clash of the heroes with various aspects of the reality of the People’s Republic of Poland.
    Źródło:
    Paidia i Literatura; 2021, 3; 1-8
    2719-4167
    Pojawia się w:
    Paidia i Literatura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „[...] zawiedli się na mnie, a ja na nich”. Miejsce Irzykowskiego w życiu literackim dwudziestolecia międzywojennego
    ‘[...] they lost faith in me and I in them’: Irzykowski’s Position in Polish Literary Interwar Period
    Autorzy:
    Panek, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407702.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Karol Irzykowski
    krytyka literacka
    spory krytycznoliterackie
    polemiki dwudziestolecia międzywojennego
    izolacja
    samotność
    zaangażowanie
    outsider
    literary criticism
    critical literary disputes
    polemics of the interwar period
    isolation
    loneliness
    commitment
    Opis:
    Celem artykułu jest charakterystyka sytuacji Karola Irzykowskiego w dwudziestoleciu międzywojennym i jego paradoksalnej, bo rozgrywającej się w okolicznościach nadzwyczajnej aktywności krytyka, samotności. Znajdującą dziennikową dokumentację frustrację i gorycz krytyka pokazano jako skutek towarzyskich i zawodowych rozczarowań (kulisy rozstań z czasopismami literackimi, sposób funkcjonowania Irzykowskiego w PAL, niepowodzenia na rynku nagród literackich, niesatysfakcjonująca praca stenografisty sejmowego). Dialektykę wyizolowania i zaangażowania przedstawiono natomiast jako konsekwencję cech osobowościowych Irzykowskiego oraz koncepcji krytyki literackiej, opartej na postulacie bezlitosnej demaskacji myślowych przesądów i wypracowanej przez niego już w okresie młodopolskim, jak również konieczną odpowiedź na epistemologiczne i etyczne podstawy światopoglądu klerka (bezwzględny postulat dążenia do prawdy, dyrektywa obnażania obłudnych kryteriów budowania rankingów popularności i uznania). W artykule zaprezentowano stosowane przez Irzykowskiego oraz jego oponentów inwektywy i obelgi, będące świadectwem pełnego ekspresji, wyrazistego i bezceremonialnego stylu krytyki literackiej okresu międzywojennego. Recepcję stylu pisarskiego i sposobu myślenia Irzykowskiego w dwudziestoleciu międzywojennym wskazano jako źródło negatywnej legendy autora Walki o treść.
    The aim of the article is to characterise the situation Karol Irzykowski found himself in in the interwar period and his loneliness which appears to be absurd as it was the time of Irzykowski’s extraordinary activity. The feelings of frustration and bitterness that accompanied the critic at that time, which reveal themselves in his journals, are demonstrated as the repercussions of his social and professional disappointments such as parting with literary journals he contributed to, the role he played in Polska Akademia Literatury (Polish Academy of Literature), failing on the literary award front, or the feeling of inadequacy in the job of a stenographer at the Polish Parliament. The reasoning behind Irzykowski’s isolation and engagement, on the other hand, is presented as a consequence of three main factors: Irzykowski’s personality traits, his concept of literary criticism based on relentless disclosure of misconceptions that he had already developed in the period of Young Poland and finally, the necessity to respond to the epistemological and ethical foundations of the clerk’s standpoint, i.e. a radical demand to strive for the truth, or exposition of false criteria for establishing popularity and recognition rankings. The article also refers to the abusive character of the style of the interwar literary criticism used by Irzykowski and his opponents which proves its ferventness, expressiveness, and bluntness. In the period of interwar, this literary criticism writing style and Irzykowski’s way of thinking were implied as the sources of the negative quality the author of Walka o treść [The Battle for Content] was associated with.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 239-255
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwa literatury kobiecej
    Archives of women’s literature
    Autorzy:
    Marzec, Lucyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1534480.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    feminism
    women’s literature
    women’s press
    inter-war period
    history of literary criticism
    Joanna Krajewska
    Jan Strzelczyk.
    Opis:
    The article concerns the relationships between terms, frequent in Polish literary criticism, such as “women’s literature”, “women’s press”, “women’s writing”, “literature written by women” and ”Feminist literature”. The author discusses three research books that have been published recently in which slightly different categories have been applied and which, at the same time, focus on the female element of cultural texts. In addition, the author points at multiple tendencies, frequently dissimilar and distinct, in the approach to the relationship between gender and the text. At the same time the author emphasizes a certain disposition manifested by researchers to employ the gender category to judge literary works. Hence, it seems to be quite justified to reopen the Jy women to show them in a new light. The same applies to the surrounding discussions on relevant titles — just as it is the case with publications by Joanna Krajewska, Jerzy Strzelczyk and Kamilla Łozowska-Marcinkowska.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2011, 18; 237-247
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sztuka Tajemnicy. „Metafantastyka” albo teoria literatury fantastycznej Stefana Grabińskiego
    The Art of Mystery. “Metafantastic” on Stefan Grabiński’s theory of fantastic literature
    Autorzy:
    Knap, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32054202.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Stefan Grabiński
    Polish theory of fantastic literature
    literary criticism
    aesthetics
    interwar period
    polska teoria literatury fantastycznej
    krytyka literacka
    estetyka
    okres międzywojenny
    Opis:
    The subject of the article is a pioneering in Poland critical conception of the fantastic developed by highly esteemed prewar author of the fantastic literature, Stefan Grabiński. The crucial, remarkable comments referring to fantastic literature were comprised by Grabiński in his extensive essay entitled On fantastic literature. The dissertation in question was never published in whole, however, to find its issue while his life in merely two short parts of it in press edition. In the first part of the article the archival documents were used (mainly the letters) which enabled the reconstruction of puzzling history of the manuscript of said essay now probably lost forever. In the second part, basing on the published parts of the essay, as well as other critical statements of the Polish writer, the main aspects of Grabiński’s theory were discussed. Upon the profound analyses made therefrom it appeares that Grabiński perceived and gave the fantastic genre a unique meaning and value, notably owing to its specific privileged language exposing metaphysical expression of the Mystery. The writer managed to depict in accurate, innovative and convincing way the character of fantastic literature, both in terms of historical and anthropological origin of this kind of literary creativity, and its aesthetics, social and philosophical attributes what makes these researchers innovative and even anticipativewith reference to the corresponding studies of postwar literature theoreticians of fantastic genre (e.g. L. Vax, R. Caillois, T. Todorov). Discursive statements on the issue of fantastic literature of Grabiński are further related to much wider phenomenon which was focused on developing critical analysis of fantastic literature in Poland in the first decades of the twentieth century.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2022, 38; 233-252
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spuścizna Stefana Balickiego w zbiorach Domu Literatury Biblioteki Raczyńskich
    The literary output of Stefan Balicki in the collection of the Dom Literatury at the Raczyński Municipal Library
    Autorzy:
    Przybyszewska, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911997.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Stefan Balicki
    literary archives
    literature in Poznań in the inter-war period
    Raczyński Municipal Library.
    archiwum literackie
    literatura poznańska dwudziestolecia międzywojennego
    Biblioteka Raczyńskich.
    Opis:
    Celem artykułu jest prezentacja spuścizny Stefana Balickiego (1899–1939) oraz perspektyw badawczych, jakie otwierają materiały źródłowe tworzące zbiór. Archiwalia literackie i biograficzne dokumentujące życie i twórczą aktywność poznańskiego pisarza i pedagoga pochodzą z rodzinnych zbiorów autora Chłopców, które zostały przekazane Bibliotece Raczyńskich w 2003 roku. W spuściźnie Balickiego szczególne miejsce zajmują rękopiśmienne bruliony z wierszami i dzienniki, prowadzone w latach szkolnych oraz w okresie działań wojennych, przed osiedleniem się pisarza w Poznaniu. Archiwalia te stanowią zarazem ważny przyczynek do badań nad początkami twórczości Balickiego, naznaczonej intensywną pracą poetycką, którą pisarz niemal zupełnie porzucił w okresie dojrzałej aktywności literackiej. Bruliony zawierają autografy kilkuset tekstów poetyckich powstałych w latach 1916–1922, w ogromnej większości nieopublikowanych. Ważnym dokumentem pracy zawodowej są nadto dzienniki prowadzone przez Balickiego – pedagoga, nauczyciela poznańskiego Prywatnego Gimnazjum Humanistycznego im. A. Mickiewicza. Spuścizna, do tej pory w niewielkim stopniu dostępna badaczom biografii i twórczości Balickiego, jest też ważnym dopełnieniem archiwaliów dotyczących pisarza, zgromadzonych w innych polskich bibliotekach i ośrodkach dokumentacyjnych.
    This article discusses the literary and critical output of Stefan Balicki (1899–1939) as well as rich research perspectives offered by examining the source materials available in the collection. Literary and biographical archival materials that document the life and artistic work of the Poznań-based writer and educationalist come from the family archives that were handed over to the Raczyński Municipal Public Library in 2003. Hand-written notebooks with his own poems and diaries kept in his school years and then during the war, but before Balicki settled down in Poznań, have a particular place in Balicki’s literary and cultural legacy. Collectively, the archival materials constitute a disparate yet fascinating corpus of biographical, literary and critical fragments, and at the same time are an important contribution to investigations into the beginnings of literary works of Balicki, especially those that were charactersied by intense poetic endeavors soon to be almost completely abandoned by the writer in his mature years of literary activity. The notebooks include autographs of a couple of hundreds of poetic texts, largely unpublished, that originated between 1916 and 1922. Another important documents in Balicki’s professional work are his diaries kept by the Balicki-educationalist and teacher of the private A. Mickiewicz Gymnasium in Poznań. These materials, still awaiting to be properly scientifically addressed by biographers and researchers, are a valuable complement to the archival material concerning the writer currently available in other libraries and documentation centers in Poland.
    Źródło:
    Biblioteka; 2015, 19(28); 117-128
    1506-3615
    2391-5838
    Pojawia się w:
    Biblioteka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antoni Bogusławski— the forgotten journalist, poet, writer, translator, author of children literature, literary critic, officer
    Autorzy:
    Chwastyk-Kowalczyk, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075236.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literary biographies of the 20th century
    Antoni Bogusławski (1889–1966)
    Polish culturein the interwar period
    Polish émigré community in London, 1940–1956
    Opis:
    Artykuł przypomina zapomnianą, barwną postać wielu talentów międzywojennej Warszawy i emigracyjnego „polskiego” Londynu — Antoniego Bogusławskiego (1889–1956) — wyjątkowego publicysty prasowego i radiowego, pisarza, poety, krytyka literackiego, autora literatury dla dzieci, tłumacza, zawodowego oficera.
    The aim of this article is to bring back from oblivion Antoni Bogusławski, a man of multiple talents and a distinguished figure of the interwar Warsaw and the Polish community in London. He was a brilliant journalist, writer, poet, literary critic, author of children’s literature, translator, officer of the Polish Army.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2018, 21, 1; 5-21
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Gazeta Literacka” jako przykład efemerydy literackiej okresu autonomii galicyjskiej
    “Gazeta Literacka” as an Instance of Literary Ephemera from the Period of Galician Autonomy
    Autorzy:
    Białka, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147697.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
    Tematy:
    „Gazeta Literacka”
    efemeryda literacka
    autonomia galicyjska
    prasa lwowska okresu autonomii galicyjskiej
    “Gazeta Literacka”
    literary ephemera
    autonomy of Galicia
    Lviv press of the period of Galician autonomy
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie „Gazety Literackiej. Najtańszego pisma w Galicji”, efemerydy lwowskiej ukazującej się w 1871 roku, w szerszym kontekście ruchu wydawniczego Lwowa okresu autonomii galicyjskiej oraz omówienie jego struktury tematycznej i rodzajowej. Zaprezentowane zostały również wyniki analizy szaty graficznej oraz ilustracji obecnych w „Gazecie Literackiej”. Materiałem badawczym było 9 kolejnych numerów czasopisma udostępnionych w formie zdigitalizowanej w Jagiellońskiej Bibliotece Cyfrowej. Opracowanie uzupełniają notki biograficzne osób publikujących w gazecie. „Gazeta Literacka” stanowi interesujące źródło do studiów nad historią prasy ukazującej się we Lwowie w XIX wieku, zwłaszcza z punktu widzenia wzajemnego oddziaływania i uzupełniania się treści polityczno-społecznych i kulturalno-literackich opublikowanych na łamach ogólnodostępnej prasy.
    The paper aims to present “Gazeta Literacka. Najtańsze pismo w Galicji” (Literary Gazette. The Cheapest Newspaper in Galicia), a Lviv ephemeral newspaper from 1871, in a broader context of the publishing movement of Lviv in the period of Galician autonomy and to discuss its thematic and genre structures. The layout and illustrations included in “Gazeta Literacka” are analyzed as well. The study bases on 9 consecutive issues made available in a digitalized form in the Jagiellonian Digital Library and is supplemented by biographical notes of authors who published in the newspaper. “Gazeta Literacka” constitutes a fascinating source for exploring the history of the Lviv press in the 19th century, particularly from the point of view of mutual influence and complementarity of its political, social, cultural, and literary content.
    Źródło:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2019-2020, 69-70; 99-118
    0006-3940
    2450-0410
    Pojawia się w:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludwik Osiński – profesor-esteta. Próba waloryzacji wykładów literatury porównawczej
    Autorzy:
    Patro-Kucab, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/445606.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    lectures of comparative literature
    lyrical poetry
    classicism of the period after the reign of Stanisław August
    Ludwik Osiński
    Warsaw University
    attitude towards the antique tradition
    valuing of literary works
    Opis:
    Ludwik Osiński – professor-aesthete. An attempt to valorize the comparative literature lectures The article is an attempt to give a broad outline of the profile of Ludwik Osiński as a literature lecturer at the Warsaw University. Over the centuries, the author of Zbiór zabawek wierszem has been accused of: lack of originality in concluding, imitativeness, deficiency of qualifications characteristic for a university lecturer, and finally, disapproval for transformations taking place in literature. The purpose of the article is to answer the question about the Osiński’s position among the scientists of the Congress Kingdom. Moreover, this paper is also an attempt to verify the slightly understated, still taken over and reproduced judgements about unilateral and definitely negative attitude of scientists towards the critical legacy of the author of Zbiór zabawek wierszem. When assessing the aesthetic and literary achievements of Ludwik Osiński, two points of reference were determined; the first one is the heritage of Antique, and the other one – the European literary doctrines developing in the 2nd half of 18th and the beginning of 19th century. In the exemplification, the author of the article subjects a fragment of the Osiński’s course (Wykład literatury porównawczej, czytanej w Uniwersytecie Warszawskim, [The lecture of comparative literature, read at the Warsaw University]) devoted to lyrical poetry to research review. A detailed presentation concerns a few issues, mainly the attitude to the antique tradition and the European literary doctrines, as well as understanding of the rules of evaluating and valuing of literary works.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2017, 5; 101-114
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola prasy dziecięcej w kształtowaniu kompetencji literackiej najmłodszych czytelników w dobie porozbiorowej
    The role of the press in shaping literary competence of the youngest readers in the post-partition period
    Autorzy:
    Uździcka, Marzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401124.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    the post-partition period
    19th century press
    children’s press
    literary competence
    creation for children
    doba porozbiorowa
    prasa XIX wieku
    prasa dziecięca
    kompetencja literacka
    twórczość dla dzieci
    Opis:
    Przedmiotem analizy w artykule jest zagadnienie kształtowania kompetencji literackiej czytelnika dziewiętnastowiecznej prasy dla najmłodszych w trudnym dla instytucji oświatowych i wychowawczych okresie porozbiorowym. Periodyki dla dzieci w tym czasie nie tylko rozwijały uczucia i postawy patriotyczne wobec narodu i państwa, które utraciło niepodległość. Ze względu na dramatyczną sytuację szkolnictwa oraz postępującą rusyfikację i germanizację brały czynny udział w edukacji i stanowiły pomoc dydaktyczną dla powszechnego wówczas nauczania domowego. Pojęciem sterującym narracją w artykule jest kompetencja literacka, rozumiana jako zespół predyspozycji warunkujących „kontakt z dziełem”. Bliżej omówiono takie jej składniki, jak: zakres przekazywanej w czasopismach dla dzieci wiedzy o dziełach i ich twórcach; sposoby rozwijania wrażliwości na tekst literacki, potrzebnej do odbioru dzieła, jego rozumienia i interpretacji; sposoby wdrażania czytelnika do twórczej kreacji tekstu własnego.
    The aim of the text is to analyse the shaping of the press youngest readers’ literary competence in the era of partitions, which was especially difficult for educational institutions. Periodicals for children at that time not only developed patriotic feeling and attitudes towards the nations and a state, which lost its sovereignty. Due to the dramatic situation of education and progressive russification and germanization, the press took an active part in education and constituted a teaching aid for popular then home schooling. The key term in the article is a literary competence, understood as a set of predispositions conditioning “a contact with the work”. Some components of this competence were closely discussed, namely: the scope of knowledge about the works and their authors passed in magazines for children; ways of developing sensitivity to the literary text necessary to receive the work, its understanding and interpretation; ways of implementing the reader to creative creations of their own text.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2017, 3; 59-75
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „a wiosną – niechaj wiosnę, nie Polskę, zobaczę” – postawy młodego pokolenia literatów wobec odzyskania niepodległości
    The attitude of the young generation of Polish writers to regaining independence
    Autorzy:
    Doliwa, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/621570.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Julian Tuwim, Stefan Żeromski, kawiarnia literacka „Pod Picadorem”, manifestacje artystów, literatura dwudziestolecia międzywojennego
    Julian Tuwim, Stefan Żeromski, literary café “Pod Picadorem”, artists’ manifestations, literature of the interwar period
    Opis:
    The aim of the paper is to present the artistic attitudes of the most outstanding Polish writers towards the newly regained independence. In the first years of independent Poland young artists carried out surprising postulate of the “great moralizer” Stefan Żeromski, who called for literature to be deprived of didactic functions. From that time on, the role of literature was not to serve the propagation of patriotism and raise young people, but rather to serve beauty and artistry and to praise what the writer recognized as beautiful or important. Literary work “has gone out into the street” – topics that were considered to be trivial but related to everyday life were raised, cabarets were created and happenings were multiplying. Unfortunately, Żeromski’s indications about the emancipation of literature from its moralistic function could only be applied in the first few years of the reborn Republic – history forced its creators to speak again on more important issues.
    Celem opracowania jest przedstawienie artystycznych postaw polskich pisarzy wobec odzyskanej właśnie niepodległości. W pierwszych latach niepodległej Polski młodzi twórcy, przyszli skamandryci i futuryści, realizowali zaskakujący postulat dotychczasowego „wielkiego moralizatora” – Stefana Żeromskiego – by zdjąć z literatury ciężary dydaktyczne. Odtąd literatura służyć miała służyć nie, jak dotąd, krzewieniu patriotyzmu i wychowywaniu młodych, tylko samemu pięknu i artyzmowi, pochwale tego, co za piękne czy istotne uznawał sam pisarz. Twórczość literacka „wyszła na ulicę” – podejmowano tematy dotąd uważane za błahe, związane z życiem codziennym, powstawały kabarety, mnożyły się happeningi. Niestety, wskazania Żeromskiego dotyczące uwolnienia literatury z jej funkcji służebnej, moralizatorskiej, mogły znaleźć zastosowanie jedynie w kilku pierwszych latach odrodzonej Rzeczpospolitej – wielka historia zmusiła twórców, by ponownie zabrali głos w sprawach ważnych.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 11-24
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ANIOŁY Z LUBLINA. LUBLIN OCZAMI ROSY BAILLY NA PODSTAWIE FRAGMENTÓW „A LA RECHERCHE DU MAÎTRE INCONNU” ORAZ AU COEUR DE LA POLOGNE: PETITES VILLES, CHÂTEAUX, CAMPAGNES
    “Angels from Lublin”. Lublin in the eyes of Rosa Bailly, based on fragments of “A la recherché du maître inconnu” and Au coeur de la Pologne. Petites villes, châteaux, campagnes
    «Ангелы из Люблина». Люблин глазами Розы Бэйли на основе фрагм. «A la recherche du maître inconnu» и Au coeur de la Pologne. Petites villes, châteaux, campagnes
    Autorzy:
    Nossowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/462938.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
    Tematy:
    Lublin – dwudziestolecie międzywojenne
    Lublin – dzielnica żydowska
    Rosa Bailly
    obrazy literackie Lublina
    Lublin - interwar period
    Lublin - Jewish district
    literary depictions of Lublin
    Люблин – межвоенное двадцатилетие
    Люблин – еврейский квар- тал
    Роза Бэйли
    литературные образы Люблина
    Opis:
    Rosa Bailly, francuska poetka i sekretarz generalna stowarzyszenia Les Amis de la Pologne, w latach 1921–1938 co roku przyjeżdżała do Polski w okresie wakacyjnym wraz z osobami, które działając w stowarzyszeniu chciały poznać Polskę. Szlak takich wędrówek prowadził przez najważniejsze polskie miasta – Kraków, Warszawę, Lwów, sama Rosa jednak często zbaczała do miejsc mniej znanych i turystycznie popularnych, m.in. do Lublina. Kilkukrotne wizyty Rosy Bailly w Lublinie zaowocowały dwoma tekstami o mieście: jeden został opublikowany w książce Au coeur de la Pologne, drugi jest częścią niewydanej książki „A la recherche du maître inconnu”. Oba pokazują przedwojenny Lublin jako piękne miasto o długiej historii, którą odnaleźć można w wielu zabytkach, miasto pogranicza i spotkania Wschodu i Zachodu, z nadającą mu szczególny charakter dzielnicą żydowską.
    Rosa Bailly, a French poet and General Secretary of the Les Amis de la Pologne association, in the years 1921–1938 visited Poland every year in the holiday period with persons who wished to get to know Poland by being active in the association. The route of such wanderings led through the most-important Polish cities – Kraków, Warsaw, Lwów – but Rosa herself often drifted off to other locations, less known and less popular among tourists, i.a. to Lublin. Several visits of Rosa Bailly to Lublin resulted in two texts on the city: one of them was published in the book entitled Au coeur de la Pologne, the other being part of an unpublished book A la recherché du maître inconnu. Both of them present pre-War Lublin as a beautiful city with a long history, which can be found in many monuments, the city of the borderland, and the meeting between East and West, with a Jewish district adding to its distinctiveness.
    Роза Бэйли – французская поэтесса и генеральный секретарь общества «Друзей Польши» («Les Amis de la Pologne») в 1921–1938 гг., каждый год приезжала в Польшу во время летнего отпуска вместе с другими членами общества, котрые хотели получше узнать Польшу. Путь таких поездок вел через самые важные города Польши – Краков, Варшаву и Львов. Сама Роза часто сворачивала в менее известные и менее туристически популярные грода – в том числе в Люблин. Несколько посещений Розой Бэйли Люблина привели к появлению двух текстов о городе: один из них был опубликован в книге В самом сердце Польши (Au coeur de la Pologne), а другой является частью неизданной книги «В поисках неизвестного мастера» («A la recherche du maître inconnu»). Оба показывают довоенный Люблин как живописный город с древней историей, представленный многочисленными памятниками, город пограничья и город встречи Востока и Запада с придающим ему уникальный характер еврейским кварталом.
    Źródło:
    Bibliotekarz Lubelski; 2018, 61; 113-125
    0137-9895
    Pojawia się w:
    Bibliotekarz Lubelski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W gościnie i u siebie. Karol Irzykowski w „Skamandrze”, „Ponowie” i „Krokwiach”
    Being a Guest and the Host: Karol Irzykowski’s Contribution to “Skamander”, “Ponowa” and “Krokwie”
    Autorzy:
    Okulicz-Kozaryn, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407690.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    dwudziestolecie międzywojenne
    awangardowe ruchy literackie
    ruch Młodej Polski
    skamandryci
    autorzy „Ponowy”
    programofobia
    „Krokwie”
    konstrukcjonalizm
    interwar period
    avant-garde literary movements
    Young Poland movement
    the Skamandrites
    the authors of Ponowa
    programophobia
    Krokwie
    constructionalism
    Opis:
    W latach 1919–1922 Karol Irzykowski podejmował współpracę z trzema czasopismami literackimi: „Skamandrem”, „Ponową” i „Krokwiami”. Okoliczności i przebieg tej współpracy za każdym razem były różne, ale motywacja podobna – krytyk, po I wojnie światowej mieszkający na co dzień w Warszawie, próbował bowiem nie tylko zdobyć orientację w nowych, gwałtownie rozwijających się ruchach poetyckich, ale też uzyskać na nie wpływ. Uważał, że stanowią one – często nieuświadamianą przez ich uczestników – kontynuację awangardowych idei i eksperymentów sprzed wojny, w których brał wydatny udział. Dlatego skamandrytów i ich konkurentów z „Ponowy” obejmował wspólną nazwą Najmłodsza Polska. Od wszystkich wymagał najwyższej świadomości artystycznej wyrażającej się nie tylko w utworach, ale i w programach. Na charakterystyczną dla autorów „Skamandra” niechęć do ich formułowania zareagował słynnym artykułem polemicznym Programofobia. W „Ponowie” docenił skłonności programotwórcze, lecz miał wiele zastrzeżeń do praktyki związanych z nią poetów. Pomimo przynależności do komitetów redakcyjnych obu czasopism jawnie dawał wyraz swoim zastrzeżeniom do ich linii oraz zawartości, stając się dość osobliwym, starszym recenzentem, co prowokowało młodych autorów do ironicznych czy złośliwych reakcji. Inaczej wyglądała współpraca Irzykowskiego z założonym przez Romana Zrębowicza i udatnie nawiązującym do tradycji „Chimery” czasopismem „Krokwie”. Skupione wokół niego środowisko próbowało wylansować kierunek stworzony jeszcze w przedwojennym Lwowie, zwany konstrukcjonalizmem. Krytyk, który uczestniczył wówczas w zebraniach konstrukcjonalistów, sprzyjał ich zamiarom również po wojnie. W ich organie zamieścił rzeczy dla siebie szczególnie cenne: wiersze zmarłego przyjaciela – Stanisława Womeli – i esej Alchemia ciała. Można przypuszczać, że wiązał z „Krokwiami” nadzieje na rozwój twórczości własnej, dla której w „Skamandrze” i „Ponowie” nie znalazłby dogodnego miejsca. Niestety, po wydrukowaniu dwóch zeszytów Zrębowicz musiał zaprzestać wydawania swojego czasopisma.
    Between 1919 and 1922, Karol Irzykowski took up collaboration with three literary journals: Skamander, Ponowa and Krokwie. Despite the fact that each time the circumstances and the course of this collaboration were different, the motivation remained similar. The critic, who lived in Warsaw after World War I, tried not only to familiarise himself with the new rapidly developing poetic trends, but also influence them. Irzykowski believed that these trends were an unconscious continuation of the pre-war avant-garde ideas and experiments which he himself had actively taken part in. For this reason, he collectively referred to the Skamandrites and their Ponowa adversaries as ‘Najmłodsza Polska’ [The Youngest Poland]. Karol Irzykowski required from poets the highest artistic awareness which was supposed to express itself not only in their literary works, but also in their programmes, hence “Programofobia,” Irzykowski’s acclaimed polemical article where he voiced his reaction to the reluctance to formulate artistic programmes, which was characteristic of Skamander authors. Ponowa authors, on the other hand, were appreciated for the programme-formulating inclinations, but criticised for their practices. Despite the fact Irzykowski sat on the editorial committees of both journals, he openly expressed his reservations about their approaches and content which made him quite a peculiar senior reviewer and this, on the other hand, provoked ironic and malicious reactions on the part of younger authors. Irzykowski’s collaboration with Krokwie, a periodical founded by Roman Zrębowicz and successfully cultivating the tradition of Chimera, followed a different path. The circle of writers it gathered attempted to promote the concept that had already been developed in pre-war Lwów, called ‘constructionalism.’ The critic, who at that time had actively been engaged in Constructionalists’ endeavour, supported their initiatives after the war as well. In their journal, he published materials that were particularly valuable to him, i.e. the poems of his deceased friend Stanisław Womela and the essay “Alchemia ciała” [The Alchemy of the Body]. It can be assumed that Irzykowski pinned his hopes on Krokwie with a view to developing his own artistic creation, for which he did not find a convenient place in Skamander and Ponowa. Unfortunately, soon after two issues of Krokwie had been published,Zrębowicz had to put an end to publishing his journal.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 293-308
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-22 z 22

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies