Temat: literary Polish - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Польское ‘węzłowaty’ и его русские соответствия в XVII−XVIII вв.
The Polish Lexeme ‘Węzłowaty’ and Its Russian Equivalents in the 17th and 18th Centuries
Autorzy:: Николаев, Сергей
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/968348.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Polish-Russian literary relations
translation
rhetorical terminology
‘conceit’ theory
lexicography
польско-русские литературные отношения
перевод
риторическая
терминология
лексикография
Opis:: В статье на материале трех русских переводов книги Беняша Будного “Krótkich a węzłowatych powieści, które po grecku zową Apoftegmata, księgi IV” (1599) анализируется работа переводчиков по передаче слова węzłowaty, для перевода которого они предложили семь вариантов. По мнению автора статьи, эти сложности были вызваны тем, что в русской терминологии от-сутствовало подходящее слово для передачи риторического понятия остроумие (лат. ‘acutum’).
The paper deals with three Russian translations of Bieniasz Budny’s book “Krótkich a węzłowatych powieści, które po grecku zową Apoftegmata, księgi IV” (1599), the research focusing on the problem of translating the word ‘węzłowaty’ from Polish into Russian. As many as seven different words were used to render this concept. The author considers these difficulties to be connected with the absence of a proper equivalent for the rhetorical concept ‘conceit’ (Lat. ‘acutum’) in Russian.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, Zeszyt specjalny 2015; 165-169
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Polish Literature in Israel. A Reconnaissance
Polska literatura w Izraelu. Rekonesans
Autorzy:: Żurek, Sławomir Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1879720.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: literatura polska
literatura polsko-żydowska
krytyka literacka
pisarze
czasopisma
wydawnictwa
biblioteki
księgarnie
antykwariaty
życie literackie i kulturalne
Izrael
alija
Polish literature
Polish-Jewish literature
literary criticism
writers
periodicals
libraries
publishing houses
bookstores
used-book sellers
literary and cultural life
Israel
Aliyah
Opis:: Artykuł Polska literatura w Izraelu. Rekonesans opiera się na materiałach archiwalnych zebranych podczas kwerend do książki Literatura polska w Izraelu. Leksykon (Karolina Famulska-Ciesielska, Sławomir Jacek Żurek, Kraków–Budapeszt 2012) i jest próbą syntetycznego przedstawienia dziejów tej literatury. W oglądzie został uwzględniony dorobek pisarzy polsko-żydowskich przybywających do Palestyny przed wybuchem drugiej wojny światowej (1939 – emigracja polskich syjonistów), podczas jej trwania (1939–1945 – uchodźcy i żołnierze przybyli wraz z armią generała Władysława Andersa), a także po jej zakończeniu (1945–1948 – Żydzi ocalali z Zagłady). Została omówiona działalność literacka i kulturalna polskich Żydów w Izraelu przybywających tam w trzech falach (1948–1953, 1957–1959 oraz 1968–1970) z podkreśleniem roli polskojęzycznych czasopism, których redakcje przez kilka dziesięcioleci animowały polskie życie kulturalne i literackie w tym kraju („Kronika Tygodniowa”, „Kronika Izraelska”, „Kronika”, „Przekrój”, „Kurier Powszechny”, „Iskry”, „Echo Tygodnia”, „Przekrój Izraelski”, „Po Prostu w Izraelu”, „Od Nowa”, a szczególnie „Nowiny–Kurier”), a także bibliotek, księgarni oraz antykwariatów („Hasefer”, „Gloria” „Księgarnia Polska” – Edmunda i Ady Neusteinów) jako instytucji bardzo ważnych dla promowania literatury i kultury polskiej. Spośród wszystkich publikujących po polsku (było ich ponad stu) uwzględniono przede wszystkich nazwiska tych najbardziej zasłużonych, takich jak: Irit Amiel, Eli Barbur, Ruth Baum, Anna Ćwiakowska, Henryk Dankowicz, Ida Fink, Anna Garncarska-Kadary, Ignacy Iserleas, Filip Istner, Renata Jabłońska, Aleksander Klugman, Kalman Segal, Arnold Słucki, Viol Wein, Stanisław Wygodzki.
The article Polish literature in Israel. A reconnaissance is based on archival materials collected during the preliminary research for the book Polish literature in Israel. A lexicon (Karolina Famulska-Ciesielska, Sławomir Jacek Zurek, Kraków-Budapeszt 2012) and is an attempt at a synthetic presentation of the history of this literature. The view of it takes into consideration the works of Polish-Jewish writers coming to Palestine before the outbreak of World War II (1939 – emigration of Polish Zionists), during it (1939-1945 – refugees and soldiers who came there with General Władysław Anders’s army), and also after the end of it (1945-1948 – Jews who survived the Holocaust). The article discusses the literary and cultural work of Polish Jews in Israel who came there in three waves (1948-1953, 1957-1959, and 1968-1970) with the emphasis on the role of Polish language periodicals whose editorial staff for several dozen years animated Polish cultural and literary life in that country (Kronika Tygodniowa, Kronika Izraelska, Kronika, Przekrój, Kurier Powszechny, Iskry, Echo Tygodnia, Przekrój Izraelski, Po Prostu w Izraelu, Od Nowa, and especially Nowiny-Kurier), and also on libraries, bookshops and second-hand bookshops (“Hasefer”, “Gloria”, “Księgarnia Polska” – run by Edmund and Ada Neusteins) as institutions that were significant for promoting Polish literature and culture. Among all the authors who published their works in Polish (there were more than a hundred of them) first of all the names of the most distinguished ones are taken into consideration: Irit Amiel, Eli Barbur, Ruth Baum, Anna Ćwiakowska, Henryk Dankowicz, Ida Fink, Anna Garncarska-Kadary, Ignacy Iserleas, Filip Istner, Renata Jabłońska, Aleksander Klugman, Kalman Segal, Arnold Słucki, Viola Wein, Stanisław Wygodzki.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 1; 125-137
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Praktyki filologiczne Stefana Szymutki – rekonesans
Stefan Szymutko’s Philological Practices – Reconnaissance
Autorzy:: Żurek, Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/578997.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: Stefan Szymutko
philology
polish literary studies
Opis:: The article is split into two parts. In the first one, author postulates interpreting Stefan Szymutko’s oeuvre within a broad context of „philological practices” and tries to describe the big array of modern returns to philology both in the Western countries and Poland. In second part he sets out the methodological problems, which awaits for the reasercher trying to establish Szymutko’s text corpus. Author, inspired by Derrida’s hauntology, shows that not available, currently unexisting or potentialy existing texts may became the object of literary scholar’s interest.
Źródło:: Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2016, 59/120 z. 4; 83-98
0084-4446
Pojawia się w:: Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: The Concept of a Commodity in Polish Literary Criticism After 1989
O pojęciu towaru w polskiej krytyce literackiej po 1989 roku
Autorzy:: Żurek, Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27312262.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: commodity form theory
Nicholas Brown
history of Polish literary criticism
autonomy of literature
forma towarowa
historia polskiej krytyki literackiej
autonomia literatury
Opis:: Pierwsza część artykułu jest próbą przeniesienia na grunt rozważań nad historią polskiej krytyki literackiej koncepcji Nicholasa Browna przedstawionej w książce Autonomy. The Social Ontology of Art Under Capitalism. Z kolei w drugiej części, inspirowanej projektem konstelacji krytycznych, na przykładzie heterogenicznych wypowiedzi z lat 90. XX wieku autor śledzi przejawy charakterystycznej dla późnokapitalistycznych społeczeństw ideologii estetycznej, w myśl której dzieło literackie jest takim samym towarem, jak każdy inny.
In the first part of the article, the author attempts to employ concepts discussed by Nicholas Brown in Autonomy. The Social Ontology of Art Under Capitalism in the analysis of the history of Polish literary criticism. In the second part, inspired by the project of critical constellations, the author traces the manifestations of the aesthetic ideology characteristic of late capitalist societies, according to which a literary work is a commodity like any other. He analyzes heterogeneous critical writings from the 1990s.
Źródło:: Forum Poetyki; 2022, 28-29; 44-57 (eng); 44-59 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:: Forum Poetyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Książki wyzwalają emocje
Autorzy:: Żórawska, Natalia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2030893.pdf
Data publikacji:: 2017-12-16
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Ryszard Koziołek
essay
literary study
history of Polish literature
esej
literaturoznawstwo
historia literatury polskiej
Opis:: This article is a review of the book by Ryszard Koziołek entitled Dobrze się myśli literaturą (Literature is a good way of thinking). This publication is a collection of essays in which the literary expert considers the essence of contemporary reading. Koziołek pays special attention to emotions accompanying reading – bot the latest literature and the books considered to be classic ones. He indicates that literature is a special kind of continuity which can be analyzed through the prism of many fields of science, among others, economics or psychology.
Źródło:: Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 531-535
2299-8365
Pojawia się w:: Tematy i Konteksty
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Literatura polska w Chinach i wymiana kulturalna między Polską a Chinami. Zapiski tłumacza
Polish Literature in China and Polish–Chinese Cultural Exchange. Translator’s Notes
Autorzy:: Zhenhui, Zhang
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1532773.pdf
Data publikacji:: 2021-09-14
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Polish literature in China
cross-cultural dialogue
literary translation
history of Polish literature
Lalka
The Doll
Opis:: The article is an introduction into the presence of Polish literature in China from the perspective of one of its most active researchers and translators. The author describes his fascination with Bolesław Prus’s work that resulted in the Chinese translation of Lalka (The Doll) and his work on two-volume Historia literatury polskiej (The history of Polish literature) aimed at Chinese readers.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 221-227
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Karol Irzykowski i „królewski łachman”. Przyczynek do nienapisanej książki o Polskiej Akademii Literatury
Karol Irzykowski and His “Królewski Łachman”: A Contribution to an Unwritten Book on the Polish Academy of Literature
Autorzy:: Zawiszewska, Agata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28407685.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: Karol Irzykowski
krytyka literacka 1918–1939
Polska Akademia Literatury
literary criticism 1918–1939
Polish Academy of Literature
Opis:: Artykuł syntetyzuje rozproszone w relacjach wspomnieniowych i tekstach naukowych informacje: o roli Karola Irzykowskiego w prasowym sporze z lat 1918–1929 o projekty i statuty instytucji, które miały organizować życie literackie i chronić interesy zawodowe pisarzy (Polska Akademia Literatury, Izba Literacka), a także o jego pracy w Polskiej Akademii Literatury istniejącej w latach 1933–1939. Informacje te odsłaniają dynamicznie zmieniające się poglądy Irzykowskiego na Akademię, której projekty recenzował, statut współtworzył, a następnie odrzucił, powołanie jej do istnienia przyjął z rezygnacją, ale własną do niej nominację zaakceptował. Ostatecznie okazał się najbardziej zaangażowanym, a zarazem najmniej poważanym przez innych akademików członkiem tej instytucji.
This article synthesises information scattered in memoirs and academic texts on Karol Irzykowski’s role he played in the press dispute in the period of 1918–1929 over the drafts and statutes of institutions such as the Polish Academy of Literature or the Literary Chamber, which were supposed to organise literary life and protect professional interests of writers, and also on his commitment to the Polish Academy of Literature, which operated between 1933 and 1939. The collected information reveals Irzykowski’s dynamically changing attitudes towards the institution of the Academy – he reviews its drafts, co-writes its statute, which he then declines, approves of its establishing, yet with resentment, only to accept his own appointment to become its member. All in all, Irzykowski turned out to be the most committed member of the institution, yet at the same time the least respected by other fellow academics.
Źródło:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 257-276
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: O stylistyce i leksyce słów kilka. Potop Henryka Sienkiewicza i słoweński przekład Rudolfa Molè
Some Remarks on Stylistics and Vocabulary: “Potop” (“The Deluge”) by Henryk Sienkiewicz and the Slovenian Translation by Rudolf Molè
Autorzy:: Zatorska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1774400.pdf
Data publikacji:: 2021-06-29
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: leksyka
stylistyka
translatoryka
dzieło literackie
język polski
język słoweński
vocabulary
stylistics
translation studies
literary work
Polish language
Slovene language
Opis:: Celem opracowania jest ukazanie strategii tłumaczeniowych zastosowanych wobec stylistycznie nacechowanych wyrażeń wyekscerpowanych ze słoweńskiego przekładu powieści Potop Henryka Sienkiewicza dokonanego przez Rudolfa Molè z 1970 roku. Obserwacji poddano: latynizmy, analityzmy i frazeologizmy, ekspresywizmy oraz nazwy realiów. Wybór ekwiwalentu skutkował niejednokrotnie zatratą lub osłabieniem nacechowania stylistycznego danego fragmentu, por. fatigatus wielce SI166 – zelo utrujen MI181; — Ni pary z gęby! SI40 – Niti besede več!... MI44; synalka SI365 – sina MI394; Daj no waćpan pyska! SI203 – Daj, da te objamem! MI220. Liczne są jednakże translaty z zachowanym nacechowaniem stylistycznym, np. psubratom SII442 – pasjim bratom MII476; psiajuchy SII442 – pasje duše MII476. Nazwy historycznych realiów przetłumaczono przy pomocy generalizacji rajtar vs jezdec lub aproksymacji rapier vs meč. Przeprowadzona analiza dowiodła różnic między stylistycznym ukształtowaniem oryginału a przekładu, choć odnotowano też podobieństwa w tym zakresie. Najważniejszym celem podjętych badań było jednak wskazanie odrębności stylistycznych i semantycznych badanego przekładu wobec oryginału.
The aim of this study is to show the ways in which some stylistic marked components were translated in the 1970 Slovenian translation of Henryk Sienkiewicz’s novel “Potop” (“The Deluge”) by Rudolf Molè. The data comprise Latin words, expressive and analytical forms, and names of realia. Choosing the equivalent may result in the loss of stylistic markedness: fatigatus wielce Vol. 1, p. 166. — zelo utrujen Vol. 1, p. 18; — Ni pary z gęby! Vol. 1, p. 40. — Niti besede več!... Vol. 1, p. 44; synalka Vol. 1, p. 365 — sina Vol. 1, p. 394; Daj no waćpan pyska! Vol. 1, p. 203 — Daj, da te objamem! Vol. 1, p. 220. However, many equivalents confirm such stylistic markedness: psubratom Vol. 2, p. 442 — pasjim bratom Vol. 2, p. 476; psiajuchy Vol. 2, p. 442 — pasje duše Vol. 2, p. 476. The translations of historical names demonstrate generalisation, e.g. rajtar vs jezdec, or approximation, e.g. rapier vs meč. The analysis confirms these differences and resemblances between the original and the translation. The general aim of this article is to indicate the stylistic and semantic differences in the translated text.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 6; 189-201
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Połanieccy po słoweńsku – wśród przyrody i we wnętrzach. Semantyka i stylistyka w przekładzie
The Połaniecki Family in Slovene – Outdoors and Indoors Semantics and Stylistics in Translation
Autorzy:: Zatorska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1831372.pdf
Data publikacji:: 2020-11-26
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: słownictwo
przekładoznawstwo
dzieło literackie
język polski
język słoweński
vocabulary
translation studies
literary work
Polish language
Slovene language
Opis:: Celem artykułu jest przedstawienie badań nad problemami translacji zaobserwowanymi w słoweńskim przekładzie Rodziny Połanieckich Henryka Sienkiewicza, autorstwa Petera Miklavca. Wybór ekwiwalentu w języku docelowym nastręczał niekiedy tłumaczowi trudności, por. bociany [SI, s. 33] – čaplje [MI, s. 48]; jak żuraw [SI, s. 305] – kakor čaplja [MII, s. 181]; lelek [SI, s. 35] – siva čaplja [MI, s. 51]; orzechowy kredens [SI, s. 6] – orehova miza ‘stół’ [MI, s. 5]; między sosnami [SI, s. 133] – med smrekami ‘świerkami’ [MI, s. 201]. Materiał poświadcza konkretyzację, np. tatarak [SI, s. 21] – muškat ‘rodzaj tataraku, kalamus’ [MI, s. 29] oraz generalizację, np. pudlem [SI, s. 292] – kózek ‘piesek’ [MII, s. 161]. Przekład frazy Połaniecki – że ja, który pochodzę z roli [SI, s. 50] – Polaneški „da jaz, dasi sem kmetiškega stanu” [MI, s. 72] jest błędny, ponieważ główny bohater pochodzi z rodziny szlacheckiej. Nacechowane stylistycznie wyrażenia mogą podlegać w translacji neutralizacji stylistycznej, np. oddaj mi się w łapy [SI, s. 340] – zaupaj mojim rokam [MII, s. 235]. Przeprowadzona analiza potwierdza semantyczną i stylistyczną odmienność przekładu wobec oryginału, np. być chłopcem młynarskim [SI, s. 285] – biti moka v mlinu [MII, s. 150]. Tłumacz pozostawił niektóre frazy w postaci oryginalnej, np. po vsaki tretji besedi ‘Panie dobrodzieju’ [MII, s. 181]. Zarówno oryginał, jak i przekład cechuje animizacja alpejskiej przyrody, ale metaforyzacja uzyskała bardzo udany kształt w translacji, por. jezioro wygładziło się […] zdawało się drzemać [SI, s. 79] – jezerska gladina […] se je kazala, kakor bi dremala [MI, s. 116].
The aim of the study is to discuss some problems observed in Peter Miklavec’s Slovenian translation The Połaniecki Family by Henryk Sienkiewicz. The choice of the equivalent in the target language may reveal some semantic differences: bociany ‘storks’ [SI, p. 33] – čaplje [MI, p. 48] ‘herons’; jak żuraw ‘crane’ [SI, p. 305] – kakor čaplja [MII, p. 181]; lelek ‘nightjar’ [SI, p. 35] – siva čaplja [MI, p. 51]; orzechowy kredens ‘cupboard’ [SI, p. 6] – orehova miza ‘table’ [MI, p. 5]; między sosnami ‘pines’ [SI, p. 133] – med smrekami ‘spruces’ [MI, p. 201]. The data attest instances of specification: tatarak ‘sweet flag’ [SI, p. 21] – muškat ‘kind of sweet flag, calamus’ [MI, p. 29], as well as generalization: pudlem ‘poodle’ [SI, p. 292] – kužek ‘a dog’ [MII, p. 161]. The translation of the phrase: Połaniecki – że ja, który pochodzę z roli [SI, p. 50] – Polaneški „da jaz, dasi sem kmetiškega stanu” [MI, s. 72] is erroneous, as the main hero comes from a noble family. Stylistically marked words may be replaced in the translation by neutral ones: oddaj mi się w łapy [SI, p. 340] – zaupaj moim rokam [MII, p. 235]. The conducted analysis confirms the existence of some semantic and stylistic differences between the original and the translation: być chłopcem młynarskim [SI, p. 285] – biti moka v mlinu [MII, p. 150]. Some phrases are left in the original form: po vsaki tretji besedi ‘Panie dobrodzieju’ [MII, p. 181]. Both in the original and in the translation the Alpine natural world is presented in animate terms, but the metaphorization employed in the translation appears particularly successful: jezioro wygładziło się […] zdawało się drzemać [SI, p. 79] – jezerska gladina […] se je kazala, kakor bi dremala [MI, p. 116].
Źródło:: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 175-197
0076-0390
Pojawia się w:: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Społeczne wymiary czytelniczych preferencji literackich
Social Dimensions of the Reading Literary Preferences
Autorzy:: Zasacka, Zofia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1832980.pdf
Data publikacji:: 2020-04-30
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: polscy nastolatkowie
postawy czytelnicze
wybory książkowe
gust literacki
wiejski sposób czytania
małomiasteczkowy sposób czytania
wielkomiejski sposób czytania
Polish teenagers
reading attitudes
book choices
literary taste
rural way of reading
small-town way of reading
big-city way of reading
Opis:: Artykuł jest poświęcony społeczno-kulturowym uwarunkowaniom wyborów literackich polskich nastolatków. Spontaniczne wybory książkowe są ukazane w kontekście sposobów czytania, które budują oczekiwania wobec satysfakcjonującej lektury, formy aktywności czytelniczej i charakter uczestnictwa w społecznym obiegu książki. Uwaga została skupiona na specyfice literackiego gustu i sposobów czytania zależnych od socjalizacji do czytania w miejscowości, z której pochodzą nastoletni czytelnicy. Opisano trzy sposoby czytania: wiejski, małomiasteczkowy oraz wielkomiejski. Artykuł powstał na podstawie analiz wyników trzech edycji ogólnopolskich badań (z 2003, 2010, 2013 r.), śledzących postawy czytelnicze piętnastoletnich uczniów kończących obowiązkowy etap edukacji.
The article is devoted to the socio-cultural determinants of the literary choices of Polish teenagers. Spontaneous book choices are shown in the context of reading methods, which build expectations for satisfying reading, forms of reading activity and the nature of participation in the social circulation of the book. Attention was focused on the specificity of literary tastes and ways of reading, dependent on socialization for reading in the town from which teenage readers come. Three ways of reading have been described: rural way, small-town way and big-city way. The article was based on the analysis of the results of three editions of nationwide surveys (from 2003, 2010, 2013) following the reading attitudes of fifteen-year-old students completing the compulsory education stage.
Źródło:: Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 269-286
0137-4176
Pojawia się w:: Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Spotkania literackie na lekcji - satysfakcje i porażki zawodowe nauczycieli
Literary encounters in the lesson - professional satisfactions and failures of teachers
Autorzy:: Zasacka, Zofia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2050877.pdf
Data publikacji:: 2021-12-11
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Polish language teacher
reader’s literary response in the school context
youth readership
Polish literature didactics
teachers’ job burnout
nauczyciel języka polskiego
recepcja literatury w szkole
czytelnictwo młodzieży
dydaktyka polska
wypalenie zawodowe nauczycieli
Opis:: Nauczyciel odgrywa kluczową rolę jako pośrednik w komunikacji literackiej szkoły między dziełem literackim a uczniami. Sukces polskiej dydaktyki, jak udowodniła Bożena Chrząstowska, zależy od jakości tej mediacji. Analizy zawarte w artykule kierują uwagę na postawy lektorów języka polskiego związane z ich pracą dydaktyczną, a zwłaszcza na relację między uczniem a nauczycielem zbudowaną na wspólnym czytaniu utworu literackiego. Wykorzystany materiał empiryczny analizuje trudności, jakie nauczyciele napotykają w pracy z uczniami, oraz satysfakcję, jaką czerpią z wykonywanego zawodu. W artykule wykorzystano analizę wyników ankiety przeprowadzonej wśród 104 nauczycieli języka polskiego klas trzecich gimnazjów z całej Polski jako fragment ostatniej edycji ogólnopolskiego badania czytelnictwa młodzieży.
The teacher plays a key role as a mediator in the school's literary communication between the literary text and the students. The success of Polish didactics, as Bożena Chrząstowska proved, depends on the quality of this mediation. The analyses contained in the article direct attention to the attitudes of Polish language teachers related to their didactic work, and especially to the relationship between the student and the teacher built on the joint reading of a literary text. The empirical material used analyzes the difficulties that teachers encounter in working with students and the satisfaction they derive from their profession. The article is based on the analysis of the results of a survey conducted among 104 teachers of the Polish language of the third grade of lower secondary schools from all over Poland as a fragment of the last edition of the national youth readership survey.
Źródło:: Polonistyka. Innowacje; 2021, 14; 123-140
2450-6435
Pojawia się w:: Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Glottodydaktyczne spotkania z Olgą Tokarczuk i jej twórczością. Opis wybranych form włączania treści literackich do nauczania języka polskiego jako obcego studentów zagranicznych na kierunkach humanistycznych
Meetings with Olga Tokarczuk and Her Works in Polish as a Foreign Language Clasroom. Description of Selected Forms of Including Literary Content in the Teaching of Polish as a Foreign Language to Humanities Students
Autorzy:: Zarzycka, Grażyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/47021743.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: glottodydaktyka
nauczanie języka polskiego jako obcego
Olga Tokarczuk
opowiadanie „Szafa”
tekst literacki
treści literackie
studenci zagraniczni
studia humanistyczne
teaching Polish as a foreign language
the story “The Wardrobe” (“Szafa”)
literary text
literary content
foreign students
humanities studies
Opis:: W artykule omówiono zajęcia języka polskiego jako obcego (JPJO), których uczestnikami byli humaniści: studenci zagraniczni Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. W opisie zdarzeń edukacyjnych zastosowano metodę introspekcji nauczycielskiej oraz studium dwóch przypadków zdarzeń glottodydaktycznych. Celem artykułu jest ukazanie warsztatu pracy glottodydaktyka praktyka wprowadzającego treści literackie do zajęć JPJO, jak też powiązanie zastosowanych form pracy z teoriami odnoszącymi się do kulturowego nauczania języków obcych. Bezpośrednią inspiracją omówionych zajęć były wykłady z poetyki, które wygłosiła pisarka Olga Tokarczuk wiosną 1918 r. na Wydziale Filologicznym UŁ. W części pierwszej artykułu opisane praktyki dydaktyczne odniesiono do literatury metodycznej. Zwrócono uwagę na konieczność podjęcia przez nauczyciela decyzji o wyborze podejścia implikującego pracę z tekstem (estetycznego, pragmatycznego lub strategicznego) oraz określonej postawy wobec tekstu (zgodnej z modelem obiektywnym, interaktywnym lub subiektywnym). W części drugiej omówiono przebieg dwóch zajęć dydaktycznych. Podczas zajęć nr 1 uczący się rozwijali kompetencje w zakresie rozumienia, analizy językowej i przetwarzania tekstu bazowego będącego połączeniem dwóch gatunków: sprawozdania i sylwetki. W czasie zajęć nr 2 podejmowali działania w zakresie interpretacji i analizy językowej opowiadania Olgi Tokarczuk Szafa. Omówiono zadania wykonywane przez uczących się oraz przestawiono i oceniono wybrane efekty pracy uczniów. W podsumowującej części trzeciej artykułu zaprezentowano procedurę wprowadzania treści literackich do nauczania JPJO, wyodrębniając w niej fazę wstępną, polegającą na wzbudzeniu zainteresowania twórcą, fazę drugą, skupiającą się na tworzeniu portretu twórcy i/lub sprawozdania z jego udziałem oraz fazę trzecią, docelową, w której proponuje się uczącym wgląd w tekst oryginalny twórcy. Zaakcentowano konieczność jednoczesnego rozwijania podczas tego rodzaju zajęć działań komunikacyjnych, mediacyjnych oraz kompetencji kulturowych i akademickich. Uznano, że w prowadzeniu zajęć wykorzystujących utwory literackie w grupach o profilu humanistycznym najlepiej sprawdza się podejście dyskursywne, umożliwiające wgląd w tekst z wielu perspektyw oraz przetwarzanie go.
The article discusses Polish as a foreign language (PFL) classes using the method of teacher introspection and a study of two cases of didactic events. Their participants were humanists: foreign students of the Faculty of Philology at the University of Lodz The aim of the article is to present the work technique of a foreign language practitioner introducing literary content into PFL classes, as well as linking the applied forms of work with theories relating to the cultural teaching of foreign languages. The lectures on poetics delivered by the writer Olga Tokarczuk in the spring of 2018 at the Faculty of Philology of the University of Lodz were the direct inspiration for the discussed classes. In the first part of the article, the didactic practices described were referred to the methodological literature. Attention was drawn to the necessity for the teacher to make a decision about the choice of an approach that implies working with the text (aesthetic, pragmatic or strategic approaches) and a specific attitude towards the text (in line with the objective, interactive or subjective model). The second part discusses the course of two classes. During class 1, the learners developed their competences in the field of comprehension, linguistic analysis and base text processing, which was a combination of two genres: report and profile. During class 2, they undertook activities in the field of interpretation and linguistic analysis of Olga Tokarczuk’s short story. The tasks performed by learners were discussed and selected effects of students’ work were presented and assessed. The concluding third part of the article presents the procedure of introducing literary content into teaching PFL, distinguishing the introductory phase consisting of stimulating interest in the creator, the second phase focusing on creating a portrait of the author and / or a report including such a portrait, and the third, target phase, in which learners are offered access to the original text. The need for simultaneous development the communication and mediation activities as well as the cultural and academic competences during this type of classes was emphasized. It was found that the best strategy in conducting classes using literary works in groups with a humanistic profile, is a discursive approach , allowing for insight into the text from many perspectives and processing it.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2022, 29; 191-211
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Interkulturowe i lingwakulturowe warstwy opowiadania Olgi Tokarczuk Profesor Andrews w Warszawie. Wgląd w proces czytania tekstu przez uczących się języka polskiego jako obcego
Intercultural and lingacultural layers of Olga Tokarczuk’s story Professor Andrews in Warsaw. An insight into the process of reading a text by learners of polish as a foreign language
Autorzy:: Zarzycka, Grażyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/47054830.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: podejście interkulturowe
nauczanie języka polskiego jako obcego
lingwakultura
tekst literacki
Olga Tokarczuk
opowiadanie Profesor Andrews w Warszawie
czytanie
mediacja
intercultural approach
teaching Polish as a foreign language (PFL)
linguaculture
literary text
short story Professor Andrews in Warsaw
reading
strategies
mediation
Opis:: W artykule opisano przebieg zdarzenia czytelniczego z udziałem studentów zagranicznych kierunków humanistycznych, uczących się języka polskiego (jpjo) na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego w roku akademickim 2019/2020. Niniejsze studium jest próbą wglądu w glottodydaktyczny proces czytania opowiadania Olgi Tokarczuk Profesor Andrews w Warszawie. Walory glottodydaktyczne opowiadania zostały omówione, z zastosowaniem perspektywy nauczycielskiej, w części drugiej pracy. Zwrócono uwagę na wielowymiarowość tekstu i związane z tym możliwości odkrywania przez uczących się jego warstw znaczeniowych i kulturowych (w tym: lingwakulturowych). Odniesiono się następnie do prac badawczych, w których omawiano stosowanie podejścia interkulturowego w nauczaniu języków obcych i jpjo oraz tych, w których przeprowadzano analizy języka/lingwakultury PRL-u. Tematyka ta jest silnie powiązana z sytuacją tytułowego bohatera opowiadania i czasoprzestrzenią utworu (bezradny cudzoziemiec w Warszawie, PRL, początkowe dni stanu wojennego). W trzeciej, kluczowej części artykułu, omówiono proces czytania tekstu przez grupę studencką. Był to proces częściowo sterowany – lektorka opracowała siedmiopunktowy szablon czytelniczy, ukierunkowujący lekturę tekstu. Zadaniem studentów było wypełnienie tego kwestionariusza po samodzielnym przeczytaniu opowiadania. W poszczególnych punktach szablonu wymagano od czytających zrelacjonowania najważniejszych treści opowiadania oraz sformułowania wypowiedzi o charakterze refleksyjnym i oceniającym. Wypowiedzi pisemne zawarte w szablonach czytelniczych studentów zostały szczegółowe omówione. Analiza koncentrowała się na: odkrywaniu przez czytających warstw znaczeniowych, interkulturowych i lingwakulturowych tekstu, sposobach relacjonowania trudności, jakie czytelnicy napotkali podczas lektury oraz na komentarzach, w których formułowali opinie na temat lektury oraz oceniali własny trud czytelniczy. W podsumowaniu wyciągnięto dodatkowo wnioski na temat zastosowanych przez studentów strategii czytania tekstu oraz typów mediacji. Wyodrębniono także, na podstawie doświadczeń bohatera utworu Olgi Tokarczuk, zestaw strategii przetrwania cudzoziemców w obcym środowisku.
The article describes the course of a reading event with the participation of students of humanities studying Polish as a foreign language (PFL) at the Faculty of Philology of the University of Lodz in the academic year 2019/2020. This study is an attempt to gain insight into the glottodidactic process of reading Olga Tokarczuk’s story Professor Andrews in Warsaw. The glottodidactic values of the story were discussed, from a teacher’s perspective, in the second part of the work. Attention was paid to the multidimensionality of the text and the related opportunities for learners to discover layers of meaning and culture (including linguaculture layers). Reference was then made to research works that discussed the use of the intercultural approach in teaching foreign languages and PFL, as well as those that analyzed the language/linguaculture of the Polish People’s Republic. These topics are strongly related to the situation of the title character of the story and the space-time of the work (a helpless foreigner in Warsaw, the Polish People’s Republic, the initial days of martial law). The third, key part of the article, discusses the process of reading the text by a group of students. It was a partially guided process – the teacher developed a seven-point reading template that directed the reading of the text. The students’ task was to complete this questionnaire after reading the story on their own. At individual points in the template, readers were required to report the most important content of the story and to formulate reflective and evaluative statements. The written statements included in the students’ reading templates were discussed in detail. The analysis focused on: readers’ discovery of the text’s meaning, intercultural and linguistic layers, ways of reporting the difficulties readers encountered while reading, and comments in which they formulated opinions on the reading and assessed their own reading effort. The summary also draws conclusions about the text reading strategies used by students and the types of mediation. A set of survival strategies for foreigners in a foreign environment was also identified, based on the experiences of the hero of Olga Tokarczuk’s work.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2024, 31; 29-48
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: „Nie chcemy się znęcać nad Sienkiewiczem”. Recepcja „Wirów” w latach 1909-1916 w prasie polskiej
“We Do Not Wish to Torment Sienkiewicz”. The Reception of “Wiry” in the Polish Press between 1909 and 1916
Autorzy:: Zalewski, Cezary
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1521029.pdf
Data publikacji:: 2018-06-28
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: polish literature
novel
literary criticism
reception
review
Opis:: The article is a reconstruction of the literary criticisms that appeared in the publication of Wiry, the novel by Henryk Sienkiewicz. It presents both the acclamatory and radically critical reviews. The last part reconstructs the portrait of the author himself, which emerges from the polarized oppositions of a patriot, provocateur and sage-fool.
Źródło:: Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2018, 12; 137-150
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:: Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Oświeconych nie trzeba oświecać… Refleksje o szkole, powadze czytania i szaleństwie ideologii
The Enlightened do not Need to be Enlightened... Reflections on School, the Seriousness of Reading and the Madness of Ideology
Autorzy:: Zając, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1798830.pdf
Data publikacji:: 2019-10-24
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: historia literatury polskiej; oświecenie; edukacja polonistyczna; czytanie dzieła literackiego; „przepisywanie” literatury
history of Polish literature; the Enlightenment; Polish language education; reading a literary work; “transcription” of literature
Opis:: Wskazując na postępującą marginalizację piśmiennictwa doby oświecenia w programach nauczania języka polskiego, realizowanych w szkole średniej (ponadgimnazjalnej) na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, autor artykułu skupia się na powiązanym z tym zjawiskiem pogłębianiu się problemu jednostronnego, zdominowanego przez stereotypy i uproszczenia, odbioru tamtej literatury. Stawia pytanie o to, w jaki sposób należałoby czytać osiemnastowieczne i wczesnodziewiętnastowieczne teksty, by – w imię przywracania im należnej rangi w kulturowym obiegu – zobaczyć je nie tylko w kontekście historyczno-społecznym, a tym samym nie sprowadzać ich znaczenia do przekazu dydaktycznego bądź politycznego. W obliczu niepokojących, bo instrumentalizujących dzieło literackie, trendów, które pojawiają się w przestrzeni literaturoznawstwa, podkreśla jednocześnie potrzebę wystrzegania się sytuacji, w której rzutowane na dawny tekst przekonania ideologiczne badacza zdają się nad tym tekstem – jako przedmiotem obserwacji – dominować, zafałszowując jego obraz.
Pointing to the progressive marginalization of the Enlightenment literature in the Polish language curricula implemented in secondary schools over the last several years, the author focuses on the related phenomenon of biased reception of that literature, dominated by stereotypes and simplifications. The author asks how the 18th and early-19th-century texts should be read – with the aim of restoring their proper rank in the cultural tradition – to perceive them not only in the historical and social context, and thus not to reduce their meaning to a didactic or political message. In the face of the disturbing trends in the field of literary studies, which instrumentalise a literary work, the author also stresses the need to avoid a situation in which the ideological beliefs of the researcher projected on an older text seem to dominate it, distorting its image.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 1; 25-38
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "literary Polish" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język