Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "lisowczycy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
„Lisowczycy”, czyli Harasymowicz i mielizny poznania poetyckiego
'Lisowczycy', i.e.: Harasymowicz and the shallows of poetic cognition
Autorzy:
Kopa, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036357.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
literary studies
poetry
Jerzy Harasymowicz
Elears
epistemology
literaturoznawstwo
poezja
lisowczycy
epistemologia
Opis:
The following paper is dedicated to the work by Jerzy Harasymowicz: 'Lisowczycy czyli rozpędzona korona polska czyli pułkownik Lisowski lub o nim summa zachwytów i krytyk gorących bezstronnego świadka ze siebie i z historii pełnymi garściami brane na co słowo poetyckie daje skromny sługa pióra rymopis'. It is set against the background of the stages of the poet’s creative work. It is placed in a broad context of social processes which took place in Poland in the second half of the 20th century. The author takes a stand in the discussion on the methods of poetic cognition. He makes an updated interpretation of historical references found in Harasymowicz’s work.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 331-346
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje Lisowczyków. T. 4
Autorzy:
Dzieduszycki, Maurycy (1813-1877).
Współwytwórcy:
Dembołęcki, Wojciech (około 1585-około 1646). Autor
Wydawnictwo Armoryka. Wydawca
Data publikacji:
2017-1859
Wydawca:
Sandomierz : Wydawnictwo Armoryka
Tematy:
Kawaleria
Lisowczycy
Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)
Opracowanie
Reprint
Opis:
Na stronie tytułowej także nazwa autora poprzednich tomów.
Reprint, oryginał: Pamiętniki o Lissowczykach, czyli Przewagi Elearów polskich (r. 1619 aż do 1623) / przez Wojciecha Dembołęckiego ; (z wiadomością o życiu i pismach autora i z dodatkami) [przez Szczęsnego Morawskiego]. Kraków : Wydawnictwo Biblioteki Polskiej, 1859.
Źródło:
Pamiętniki o Lissowczykach, czyli Przewagi Elearów polskich (r. 1619 aż do 1623) / przez Wojciecha Dembołęckiego ; (z wiadomością o życiu i pismach autora i z dodatkami) [przez Szczęsnego Morawskiego].
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Dzieje Lisowczyków. T. 3
Autorzy:
Dzieduszycki, Maurycy (1813-1877).
Współwytwórcy:
Dembołęcki, Wojciech (około 1585-około 1646). Autor
Wydawnictwo Armoryka. Wydawca
Data publikacji:
2017-1844
Wydawca:
Sandomierz : Wydawnictwo Armoryka
Tematy:
Kawaleria
Lisowczycy
Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)
Opracowanie
Reprint
Opis:
Na stronie tytułowej także nazwa autora poprzednich tomów.
Reprint, oryginał: Krótki rys dziejów i spraw Lisowczyków / skreślił Maurycy Dzieduszycki. Lwów : J. Millikowski : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1844.
Źródło:
Krótki rys dziejów i spraw Lisowczyków / skreślił Maurycy Dzieduszycki.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Dzieje Lisowczyków. T. 2
Autorzy:
Dzieduszycki, Maurycy (1813-1877).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Armoryka. Wydawca
Data publikacji:
2017-1844
Wydawca:
Sandomierz : Wydawnictwo Armoryka
Tematy:
Kawaleria
Lisowczycy
Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)
Wojny polsko-tureckie (1619-1699)
Opracowanie
Reprint
Opis:
Na stronie tytułowej także nazwa autora poprzednich tomów.
Reprint, oryginał: Krótki rys dziejów i spraw Lisowczyków / skreślił Maurycy Dzieduszycki. Lwów : J. Millikowski : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1844.
Źródło:
Krótki rys dziejów i spraw Lisowczyków / skreślił Maurycy Dzieduszycki.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Dzieje Lisowczyków. T. 1
Autorzy:
Dzieduszycki, Maurycy (1813-1877).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Armoryka. Wydawca
Data publikacji:
2017-1843
Wydawca:
Sandomierz : Wydawnictwo Armoryka
Tematy:
Kawaleria
Lisowczycy
Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)
Wojny polsko-moskiewskie (1604-1634)
Opracowanie
Reprint
Opis:
Na stronie tytułowej także nazwa autora tomu 4.
Reprint, oryginał: Krótki rys dziejów i spraw Lisowczyków / skreślił Maurycy Dzieduszycki. Lwów : J. Millikowski : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1843.
Źródło:
Krótki rys dziejów i spraw Lisowczyków / skreślił Maurycy Dzieduszycki.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Powrót synów marnotrawnych Pułkownik Idzi Kalinowski i jego żołnierze w latach 1623–1624
The Return of the Prodigal Sons – Colonel Idzi Kalinowski and his Soldiers (1623–1624)
Die Rückkehr der verlorenen Söhne. Oberst Idzi Kalinowski und seine Soldaten in den Jahren 1623–1624
Autorzy:
Kalinowski, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48498056.pdf
Data publikacji:
2024-09-24
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
lisowczycy
Idzi Kalinowski
dowódcy
wojna trzydziestoletnia
Zygmunt III
Ferdynand II
Lisowczycy
commanders
Thirty Years’ War
Sigismund III
Ferdinand II
Lisowczyks
Befehlshaber
Dreißigjähriger
Krieg
Sigismund III.
Ferdinand II.
Opis:
Przed kilkoma laty opublikowane zostały dwie części naukowej biografii jednego z mniej znanych pułkowników polskich najemników na służbie cesarskiej, zwanych lisowczykami, Idziego Kalinowskiego (? – ok. 1627). Niniejszy artykuł stanowi kontynuację tego dzieła, opowiadając losy zarówno dowódcy, jak i częściowo jego formacji oraz dzieje cesarskich zaciągów w Rzeczypospolitej w latach 1623–1624. W historiografii nadal pokutują błędne osądy tej postaci, oparte na przestarzałej bądź tendencyjnie przedstawiającej go literaturze. Nie jest to jednak jego apologia, lecz próba spojrzenia nań sine ira et studio, bez przekłamań dawniejszych historyków. Narracja rozpoczyna się w momencie przyjęcia na żołd cesarza Ferdynanda II dwóch pułków polskich kondotierów, Kalinowskiego oraz Stanisława Stroynowskiego. Żołnierze Kalinowskiego w latach 1623–1624 walczyli na Morawach. Jeszcze w 1624 r. wrócili do Rzeczypospolitej i rozpoczęli starania o uzyskanie królewskiego pardonu.
A few years ago, two parts of a scientific biography of one of the lesser-known colonels of Polish mercenaries in the imperial service, known as Lisowczycy, Idzi Kalinowski (? – ca. 1627), were published. This article is a continuation of that work, telling the fate of both the commander and, to a certain extent, his formation and the history of imperial recruitment in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the years 1623–1624. There are still erroneous judgments of this figure in the historiography, which are based on outdated or biased literature. However, this is not an apology, but an attempt to look at him sine ira et studio, without the distortions of earlier historians. The narrative begins with the acceptance into the pay of Emperor Ferdinand II of two regiments of Polish condottieri, Kalinowski and Stanisław Stroynowski. Kalinowski’s soldiers fought in Moravia in 1623–1624. In 1624 they returned to the Republic and began efforts to obtain a royal pardon.
Vor einigen Jahren wurden zwei Teile einer wissenschaftlichen Biographie über einen der weniger bekannten Obersten der polnischen Söldner in kaiserlichen Diensten, bekannt als Lisowczyks, Idzi Kalinowski (? – ca. 1627), veröffentlicht. Der vorliegende Artikel knüpft an diese Arbeit an und schildert das Schicksal des Feldherrn und zum Teil auch seine Ausbildung sowie die Geschichte der kaiserlichen Rekrutierungen im polnisch-litauischen Königreich in den Jahren 1623–1624. In der Geschichtsschreibung gibt es immer noch Fehleinschätzungen über diese Figur, die auf veralteter oder tendenziöser Literatur über ihn beruhen. Dies ist jedoch keine Apologie, sondern ein Versuch, ihn sine ira et studio zu betrachten, unter Ausblendung der falschen Darstellungen früherer Historiker. Die Erzählung beginnt damit, dass zwei Regimenter polnischer Kondottiere, Kalinowski und Stanislaw Stroynowski, in den Sold von Kaiser Ferdinand II. aufgenommen wurden. Kalinowskis Soldaten kämpften in den Jahren 1623–1624 in Mähren. Bereits 1624, kehrten sie in die polnisch-litauische Union zurück und bemühten sich um eine königliche Begnadigung.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 2(288); 12-36
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sowizdrzalskie rysy portretu lisowczyka w utworach z 1620 roku (recepcja – dylematy interpretacyjne)
Rogue literature features of the lisovchick portrait in output from 1620 (reception—interpretative dilemmas)
Autorzy:
Sztyber, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788607.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Lisovchicks
occasional literature of XVII
rogue literature
Olbrycht Karmanowski
lisowczycy
literatura okolicznościowa XVII w.
literatura sowizdrzalska
Opis:
Szkic stanowi próbę omówienia trzech utworów, mianowicie Listu o lisowczykach, Wierszy o lisowczykach oraz Żywota kozaków lisowskich z uwzględnieniem charakterystyki ich bohatera tytułowego, a dominują w niej zabiegi typowe dla literatury sowizdrzalskiej. We wszystkich tych tekstach czytelnik obcuje z ujęciami komicznymi, parodystycznymi, nie brakuje też ironii, karykatury czy groteski. Żarty jednak nie zawsze wypadają udanie, trafiają się bowiem dowcipy grubiańskie i ciężkie – ich seria winna ukazać lisowczyka przynajmniej w dobrym świetle, niemniej takie posunięcie wydaje się cokolwiek zastanawiające, ponieważ w myśl założeń perswazyjnych branych pod uwagę zabytków właśnie humor winien usprawiedliwiać lub choćby oswajać z awanturnictwem, samowolą bądź grabieżą nieomal przysłowiowo kojarzonych z codziennością lisowczyków, a pomijamy ich niekwestionowane walory militarne, o czym też mowa. Słowem, pomysł okazuje się dość ryzykowny i niekoniecznie trafiony, mimo iż logika uwarunkowań tekstowych, treść wierszowanych wypowiedzi dowodzi przychylności wobec portretowanych samozwańczych najemników. Skomplikowania te rodzą sporo wątpliwości, co przekłada się na pewnego rodzaju dylematy interpretacyjne. Odczuwał je autor lub przeżywali je autorzy dwu innych rymowanych drobiazgów – Listu do lisowczyków oraz O lisowskich i konfederackich żołnierzach, oba hipotetycznie przypisywane Olbrychtowi Karmanowskiemu. Ten ostatni wydaje się nie tylko naganą formułowaną w związku z postawą członków kondotierskiego pułku, ale nade wszystko demaskuje i piętnuje sposoby literackiego, na sowizdrzalską modłę, nicowania autentycznych patologii, a te pod piórem sprawcy Żywota kozaków lisowskich uzyskały wymiar dodatni właśnie dzięki możliwościom gwarantowanym przez osobliwości świata na opak. Dlatego też O lisowskich i konfederackich żołnierzach wolno również kwalifikować jako rodzaj literackiej recenzji. Podobnie rzecz się ma z Listem do lisowczyków, jego autor tym razem zaznacza wyraźną krytykę skierowaną do adresatów własnej „korespondencji”, niemniej grupa rozmaitych aluzji, kryptocytaty i nawiązania innej kategorii przekonują, iż utwór jest polemiką z Listem, Wierszami o lisowczykach i Żywotem, tym samym zyskuje także recenzyjny niejako ryt. Sporo łączy parę wierszy przyznawaną Karmanowskiemu, np. koncepcja czy identyczna organizacja wersowa (to trzynastozgłoskowce), nadto oba należy traktować jako świadectwa wczesnej recepcji trzech omówionych pokrótce apologetycznych lisowianów, które – wbrew założeniom i intencjom ich twórcy albo twórców – nie przyniosły zamierzonych efektów i nie przyczyniły się do przywrócenia dobrego imienia formacji wojskowej stworzonej przez Józefa Aleksandra Lisowskiego.
The sketch is an attempt of a discussion on three pieces of poetry, i.e. List o lisowczykach [Letter on Lisovchicks], Wiersze o lisowczykach [Verses on Lisovchicks] and Żywot kozaków lisowskich [Life of Lisovski Cossacks] including their title protagonists’ characteristics in which typical for rogue literature means of expression dominate. In each of the aforementioned text a reader may meet comical or parody approaches, there is no lack of irony, caricature and grotesque, either. Nevertheless, jokes do not always appear to be accurate for some of them are crude and heavy – series of the jests was supposed to present a Lisovchick in a good light at least, however, such a decision seem to be rather surprising because – according to persuasive assumptions of the studied written relics – particularly humour should have justified or should have allow to be accustomed anyway to adventurousness, lawlessness and plunder associated almost proverbially with the Lisovchicks’ daily habits but their undisputed military skills are here left in silence although they were also described in the poems. In brief, the idea is quite risky and possibly pointless, despite texts’ conditions logics, the rhymed statements’ contents, the idea proves favour for the self-styled mercenaries portrayed. The complexity arise many doubts resulting in some kind of interpretative dilemmas. An author or authors of two else rhymed short poems (List do lisowczyków [Letter to Lisovchicks] and O lisowskich i konfederackich żołnierzach [On Lisowski and confederate soldiers] both hypothetically attributed to Olbrycht Karmanowski) experienced them, too. The last one seems to be not only a reprimand formulated in connection with an attitude of the mercenary regiment because above all it unmasks and condemns ways of literary misrepresenting authentic pathologies which became common advantages in Żywot kozaków lisowskich thanks to unusual peculiarities of the world turned upside down (in rogue literature manner). That is why O lisowskich i konfederackich żołnierzach may be considered as a type of a literary review. Almost the same according to List do lisowczyków, its author reveals transparently criticism towards the addressees of his own “post”, nonetheless a group of various allusions, crypto-quotes or other references let one believe that the poem is a polemics against List, Wiersze o lisowczykach and Żywot and for the reason the text also gains review properties. The two poems ascribed to Karmanowski are correlated for some mutual similarities like e.g. their concept or identical metrical line (Polish alexandrine), moreover both of them may be treated as evidences of early reception of the three shortly discussed apologetic lisovianas’ which—in spite of their author(s) intentions—did not reach designated aims and did not contribute to restore a good name of the military unit founded by Józef Aleksander Lisowski.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 2; 19-34
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śladami zapisów kaznodziei wojskowego z 1623 roku, czyli jak Dembołęcki pisał swoje Przewagi
Following the military chaplain’s notes from 1623 or how Dembołęcki wrote The ascendancy [Przewagi]
Autorzy:
Sztyber, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401151.pdf
Data publikacji:
2019-01-09
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Wojciech Dembołęcki
lisovchicks
The ascendancy of Polish elears
personal writings
lisowczycy
Przewagi elearów polskich
piśmiennictwo osobiste
Opis:
Szkic stanowi syntetyczny opis sposobu pisania przez Wojciecha Dembołęckiego jego książki pt. Przewagi elearów polskich, co ich niegdy lisowczykami zwano. Ten wydrukowany w Poznaniu tekst przynosi świeżą relację z przygód najemniczego oddziału z czasu początków wojny trzydziestoletniej (1619-1622), w tym i bitwy pod Chocimiem (1621). Forma opowieści nie przypomina zwyczajnego pamiętnika, ponieważ jest raczej mieszaniną rozmaitych typów narracji. W niektórych partiach można dostrzec osobiste wspomnienia kapelana, zwłaszcza w obrębie rozdziałów, prezentujących niedzielne kazania głoszone przez franciszkanina przed jego żołnierzami (niektóre z nich uwydatniały niezwykłe więzi Boga z gloryfikowanymi w ten sposób lisowczykami, którzy dodatkowo mieli być Machabeuszami Nowego Testamentu – jak twierdzi apologeta). Wstępne zdania zawierają informacje, że duchowny zagubił jego pisany in statu nascendi diariusz, dlatego też to oczywiste, iż Przewagi wypadają jako rekonstrukcja nieistniejących już wtedy zapisów. Jednak kilka dokumentów zapewne przetrwało w bagażach Dembołęckiego, ponieważ zostały zacytowane w książce z 1623 – autentyczne listy adresowane do dowództwa pułku oraz jego prawa. Wysoka frekwencja cytatów ewangelicznych bądź ich objaśnień prowadzą do wniosku, iż na biurku Dembołęckiego musiały znajdować się notatki wykorzystywane podczas działalności kaznodziejskiej. Poza tym autor był naocznym świadkiem większości wydarzeń zobrazowanych w jego książce, a nawet wyraźnie rozróżnia to, co widział osobiście, a czego nie widział, natomiast powtórzył, zmierzając tropem zasłyszanych sprawozdań. Co więcej, w wierszu kończącym całą książkę wyznaje, że niektóre fragmenty były drukowane, podczas gdy w tym samym czasie inne dopiero powstawały. Działo się to w gościnie w Poznaniu. Argumenty te miały być usprawiedliwieniem licznych błędów zauważonych jeszcze w warsztacie typograficznym (Jana Wolraba). Wszystkie te okoliczności i inne szczegóły (dostrzeżone w analizowanym raporcie) ukazują prawdę o sposobie pracy Dembołęckiego nad jego pierwszą książką. Powstała w pośpiechu, gdyż relacja miała jeden istotny cel: odbudować dobre imię skompromitowanych lisowczyków. Symptomatyczne – autor ponoć wykradł część nakładu, a wspomniany wyżej drukarz trafił do więzienia za druk tytułu bez wymaganej ówcześnie aprobaty biskupiej. Nie ma wątpliwości, że książka była niezwykle potrzebna i dotarła do czytelników, pomimo wielu przeszkód.
The sketch is a synthetic desrcription of Wojciech Dmebołęcki’s way of writing his book entitled The ascendancy of Polish elears formerly called lisovchicks [Przewagi elearów polskich, co ich niegdy lisowczykami zwano]. This text printed in Poznań (1623) text brings a fresh relation on the mercenary troops’ military adventures during the beginning of the Thirty Years’ War (1619-1622) including the Battle of Khotyn (1621). The story’s form does not seem to be common memoirs, it is rather a mixture of various narration types. In some parts chaplain’s personal recollections may be noticed, especially within chapters presenting Sunday sermons preached by the Franciscan to his soldiers (some of them highlighted extraordinary connections of God with gloryfied in that manner lisovchicks who, additionally, were the Maccabees of New Testament – as the eulogist states). Initial sentences contain information that the monk lost his diary written in statu nascendi, therefore it is obvious The ascendancy appears as a reconstruction of nonexisting then papers. However, some documents certainly preserved in Dembołęcki’s luggage because they were cited in the book from 1623 – authentic letters addressed to the headquarters of the regiment and its laws. High frequency of gospel quotations or their explanations lead to a conclusion that there must have been some notes on Dembołęcki’s desk used before in his preaching activity. Besides, the author was an eyewitness of more events pictured in his book and clearly distinguishes what he saw on his own and what he did not see at all but repeated following some heard accounts. Moreover, in a poem ending the entire book he confesses that some sections were being printed and at the same time the others were being written. It took place in a Poznań guesthouse. These arguments should have been an excuse for numerous errors noticed yet in a typographic workshop (of Jan Wolrab). All those circumstances or other details (found in the report in question) reveal the truth on Dembołęcki’s way of working on his first ever book. It was created in a hurry because the relation had an important aim: to rebuild good reputation of disgraced lisovchicks. Significantly, the author apparently stole some copies of the whole edition and the abovementioned typographer was imprisoned for printing the title without episcopal approval required at the time. There is no doubt the book was extremely needed and reached the readers despite serious difficulties.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 39-51
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies