Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "linguistic system" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 27
Tytuł:
„Zjednoczona w różnorodności” – wyzwanie dla europejskiej tożsamości prawnej na przykładzie różnorodności językowej
“United in diversity” – the challenge for the European legal identity – the case of linguistic diversity
Autorzy:
Doczekalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950234.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
eu multilingual law
official language
working language
eu language system
linguistic diversity
Opis:
The paper aims at investigating how the European Union, which bases European identity on the motto ‘united in diversity’ deals with the linguistic diversity of Europe. The paper focuses on how the EU developed its language system, especially: how languages, in which EU law is drafted, are chosen; how the concept of EU official and working languages is understood; what is the main challenge of EU legal drafting as far as languages are concerned.
Źródło:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna; 2013, 2, 2; 233-243
2299-1875
Pojawia się w:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Estimation of rule base quality of fuzzy models of intelligent decision support systems (IDSS)
Ocena jakości bazy reguł rozmytych modeli inteligentnych systemów wspomagania decyzji
Autorzy:
Tretyakova, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/153419.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
baza reguł
środowisko rozmyte
zmienna lingwistyczna
inteligentny system wspomagania decyzji
informacja hydrometeorologiczna
rule base
fuzzy environment
linguistic variable
intelligent decision support system
hydrometeorological information
Opis:
Some problems of design of the fuzzy system rule base for Intelligent Decision Support System (IDSS) are considered. The fuzzy system rule base used at decision making about an accommodation of industrial and social objects in territories, dangerous from the point of view of hydrometeorological factors, is the object of research. An approach to determining the parameter of the fuzzy model rule base completeness is presented. Influence of the fuzzy model input vector structure on decisions offered by IDSS is investigated. Research is carried out with use of the package Matlab Fuzzy Logic.
W artykule autorka rozpatruje wybrane zagadnienia budowy rozmytej bazy reguł Inteligentnego Systemu Wspomagania Decyzji (ISWD) wykorzystującego informację hydrometeorologiczną. Informację hydrometeorologiczną charakteryzuje niepewność i niepełność. Powoduje to trudności w ocenie skutków decyzji podejmowanych na podstawie tej informacji. Jako narzędzie pomocnicze w tym przypadku może służyć ISWD, w którego strukturze zawarte są systemy rozmyte. Jako obiekt badań występuje baza reguł systemu rozmytego, wspomagającego proces podejmowania decyzji o możliwości rozmieszczenia obiektów socjalnych i przemysłowych na terenach zagrożonych niebezpiecznymi czynnikami hydrometeorologicznymi. W artykule autorka przedstawia podejście do określenia wskaźnika kompletności bazy reguł modelu rozmytego oraz wyniki badań wpływu struktury wektora wejścia modelu rozmytego na rozwiązania proponowane przez ISWD. Badania prowadzono przy wykorzystaniu oprogramowania Matlab Fuzzy Logic.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2010, R. 56, nr 12, 12; 1488-1490
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
EVALOE-DSS as a self-assessment and decision-making tool on the teaching of oral language in a school context: results of a pilot study
Autorzy:
Gràcia, Marta
Amado,, Laura
Jarque, Sonia
Bitencourt,, Daniela
Vega, Fàtima
Riba, Carles
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454260.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
self-assessment
communicative and linguistic competence
Decision Support System (DSS)
school
reflection
decision-making
Opis:
School is a natural context for development in which the communicative strategies used by teachers when interacting with students are essential for the development of communicative and linguistic competence. The objective of this study was to construct, implement and validate a first version of a self-assessment and decision-making tool on the teaching of oral language at school. It is an adaptation of the Oral Language Assessment in the School Context Scale (Escala de Valoración de la enseñanza de la Lengua Oral en contexto Escolar-EVALOE) (Gràcia et al., 2015) based on the use of the Conversational Methodology. This is a multiple case study focusing on four teachers (1 from an ordinary school, 2 from a rural school and 1 from a special education school). For six months, the teachers self-assessed their teaching practices with the tool, made decisions to improve it, and introduced changes in their classes. The researchers observed five class sessions of each teacher, assessed them with the same tool and each teacher-researcher pair conversed and reflected on the classes in five meetings throughout the semester. The results show that, in spite of the fact that there were important differences between teachers, the EVALOE - Decision Support System (EVALOE-SSD) is a useful tool that facilitates self-assessment, decision-making and the introduction of changes in the classes in order to promote the development of communicative and linguistic competence in the students. The analysis identified elements that can be improved and that will be considered during the review of the tool.
Źródło:
Multidisciplinary Journal of School Education; 2019, 15; 55-78
2543-7585
Pojawia się w:
Multidisciplinary Journal of School Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Features of the content-analysis method for text categorization of commercial content in processing online newspaper articles
Autorzy:
Vysotska, V.
Chyrun, L
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/118191.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Promocji Wiedzy
Tematy:
computer linguistic system
text analysis
text synthesis
content system management
Opis:
This paper presents the features of text categorization of commercial content in linguistic modelling. Description of syntax sentence modelling is applied to automate the processes of analysis and synthesis of texts in natural language for commercial content categorization. This article suggests methods of content analysis for online newspaper. The model describes the processing of information resources systems of content analysis and simplifies the technology of content management system automation. General problems of syntactical and semantic content analysis and functional services of content management system are analysed.
Źródło:
Applied Computer Science; 2015, 11, 1; 15-30
1895-3735
Pojawia się w:
Applied Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fuzzy modelling as a way of estimating the exploitation parameters
Modelowanie rozmyte wartości parametrów eksploatacyjnych
Autorzy:
Pająk, M.
Kalotka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/258276.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
modelowanie rozmyte
algorytmy genetyczne
analiza rozmyta
duże systemy przemysłowe
modelowanie lingwistyczne
fuzzy model
genetic algorithm
fuzzy statistic
data analysis
large-scale system
linguistic modeling
Opis:
To carry out the exploitation process in the proper way, it is necessary to know the values of the exploitation parameters for each moment of the process. It is especially important for large industrial objects. A lot of exploitation parameters are measured on-line, but some of them should be calculated. There are situations when the input information for the calculations are included in the measured data, but its form is entangled. In this paper a fuzzy modelling is proposed as a solution of the described problem. As an example, a fuzzy model of the temperature difference in a condenser of 13K215 steam turbine is considered.
Do poprawnego sterowania procesem eksploatacji niezbędna jest znajomość wartości parametrów eksploatacyjnych w każdy momencie procesu. Jest to szczególnie istotne w przypadku dużych obiektów przemysłowych. Większość parametrów jest mierzona w sposób ciągły. Występują jednak parametry, które są wielkościami wyliczalnymi. Wartości parametrów wyliczalnych określane są na podstawie wielkości mierzonych. Nie zawsze jednak parametry wejściowe do obliczeń są zawarte w wartościach mierzonych w formie jawnej. W opracowaniu zaprezentowana została metoda modelowania rozmytego pozwalająca na stworzenie modelu procesu w przypadku, gdy dane wejściowe dostarczone są w postaci uwikłanej. Jako przykład zastosowania metody przedstawiony został sposób opracowania modelu rozmytego spiętrzenia temperatury w skraplaczu turbiny parowej 13K215.
Źródło:
Problemy Eksploatacji; 2006, 2; 215-229
1232-9312
Pojawia się w:
Problemy Eksploatacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakie dane są relewantne etnolingwistycznie?
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611233.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
etymological ethnolinguistics
dialectological ethnolinguistics
onomastic ethnolinguistics
cognitive ethnolinguistics
systemic data
textual data
questionnaires
co-linguistic data
negative data
“post-reset” data
etnolingwistyka
jezykowy obraz swiata
dane relewantne etnolingwistycznie
system
tekst
ankieta
dane przyjezykowe
dane negatywne
dane wyzerowane
Opis:
The article deals with the question of what data are ethnolinguistically relevant, with a view to reconstructing the linguistic worldview. Types of data are considered with regard to the names of subdisciplines (etymological ethnolinguistics, dialectological ethnolinguistics, onomastic ethnolinguistics) and the object of study (cognitive ethnolinguistics). Special attention is paid to the data used in folk or national ethnolinguistics, with a discussion of the treatment of bylica ‘sagebrush, wormwood’ in the Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols, and of dom ‘househome’ in the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours. Attention is paid to the entrenchment of features in the data from the language system, texts, and questionnaires. However, ethnolinguistically relevant data in this approach include not only those three kinds but also “co-linguistic”, “negative”, and “post-reset” data, connected with the “Polish map of non-memory” and “latent memory”.
Autorka rozważa kwestię danych branych pod uwagę przy analizach w ramach etnolingwistyki jako dyscypliny badawczej stawiającej sobie za cel rekonstrukcję językowego obrazu świata. Typy danych rozpatruje w kontekście nazw subdyscyplin (etnolingwistyka etymologiczna, dialektologiczna, onomastyczna) i przedmiotu badań (etnolingwistyka kognitywna). Szczególną uwagę skupia na typach danych wykorzystywanych w ramach etnolingwistyki ludowej i narodowej. Analizuje pod tym kątem wyobrażenie bylicy w Słowniku stereotypów i symboli ludowych oraz domu w Leksykonie aksjologicznym Słowian i ich sąsiadów, omawia utrwalenie cech w danych systemowych, tekstowych i ankietowych. Jako typy danych relewantnych etnolingwistycznie w opisie językowego obrazu świata uznaje nie tylko system, teksty i ankietę, lecz także dane „przyjęzykowe”, dane „negatywne” i dane „wyzerowane”, związane z „polską mapą niepamięci” i „pamięcią utajnioną”.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o udziale zjawisk gramatycznych w tworzeniu językowego obrazu świata
Autorzy:
Grzegorczykowa, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611806.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
grammar
word-formationed system
inflaction system
grammatical categories
językowy obraz świata
kategorie gramatyczne o funkcji semantycznej
system słowotwórczy
system fleksyjny
Opis:
The article looks at grammar in the construction of linguistic worldview (LWV): the problem is important inasmuch as most researchers tend to only focus on lexical issues. By adopting a broad understanding of grammar as a body of mechanisms that make language possible, the author claims that the Polish linguistic worldview draws from the world-formational system (it allows for the emergence of new words and organizes the lexicon by arranging it into conceptual categories with formal linguistic exponents). The inflectional and syntactic systems, in turn, contribute to the LWV much less: the only grammatical categories with a semantic function relevant in this respect are number, gender, tense, modality and conjunctions, which code relationships between entities and phenomena.
Tematem artykułu jest omówienie roli zjawisk gramatycznych w tworzeniu językowego obrazu świata (JOS). Problem jest istotny, gdyż większość badaczy JOS-u skupia się na analizie słownictwa. Przyjmując szerokie rozumienie gramatyki jako całościowego opisu wszelkich mechanizmów umożliwiających funkcjonowanie języka, autorka jest zdania, że w tworzeniu utrwalonego w polszczyźnie obrazu świata uczestniczy przede wszystkim system słowotwórczy (pozwala na tworzenie nowych słów i porządkuje słownictwo, układając je w klasy pojęciowe o formalnych wykładnikach językowych). Natomiast systemy fleksyjny i składniowy są zaangażowane w tworzenie JOS w mniejszym stopniu i w nieco inny sposób. O sposobie konceptualizowania świata mogą świadczyć takie kategorie gramatyczne o funkcji semantycznej, jak liczba, rodzaj gramatyczny w rzeczownikach, czas i modalność oraz spójniki, które utrwalają dostrzeżone relacje między zjawiskami. Kategorie gramatyczne służące wyłącznie tworzeniu tekstu wpływają nie na konceptualizację świata, ale na swoisty dla każdego języka sposób mówienia o świecie, ujmowania świata w wypowiedzi. Służą więc nie funkcji nominatywnej języka, ale jego funkcji komunikatywnej.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontynuacyjno-innowacyjna aktualizacja zadań onomastyki
The continuing and innovative update of onomastic tasks
Autorzy:
Mrózek, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971874.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onimiczna (proprialna) sfera językowa
badawcze stanowiska analityczno--interpretacyjne — determinanty aparat pojęciowo-terminologiczny
aktualizacja zadań badawczych
onomastic linguistic sphere
analytic and interpretative research attitudes — determinants
conceptual machinery and system of terminology
the update of research tasks
Opis:
The changes in the paralinguistic (social, economic, cultural) and linguistic sphere influence the quantitative and qualitative changes in a categorically diversified onomastic resource and the communicative flow of its elements on three levels of linguistic contact — nationwide, local and individual. The flow is additionally determined in the sphere of spontaneous everyday communication and in higher communicative functions (official linguistic behaviour). The accumulation of determinants which allow the usage of appropriate names and appellative forms (official and unofficial, e.g. diminutives, feminisms) involves the application of cumulative research methods, including psycho-, socio- and pragmalinguistic description of proper names functioning in communication. The contemporary theory of discourse in its three dimensions — formal, functional and interactional gives this possibility. It also requires the constant specification and standardization of Neoslavonic onomastic terminology.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 27-35
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MODEL-ORIENTED DECISION SUPPORT SYSTEM AND FUZZY INFORMATION PROCESSING FOR INCREASING EFFICIENCY OF UNIVERSITY – IT-COMPANY CONSORTIA
Autorzy:
Kondratenko, Yuriy P.
Kondratenko, Galyna V.
Sidenko, Ievgen V.
Kharchenko, Vyacheslav S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/453957.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Katedra Ekonometrii i Statystyki
Tematy:
decision support system
fuzzy logic
linguistic model
membership function
linguistic term
rule base
fuzzyfication
defuzzyfication
university – IT-company consortium
Opis:
In the paper the existing approaches for improving abovementioned collaboration processes, technologies and methodologies based on efficient methods of optimization and decision making, modern computer-based systems and Internet opportunities are been discussed. The main contribution of the authors in this paper is a structure of computerized decision making system (CDMS) which can help partners from education and industry to find the best model of university – IT-company consortia from proposed set of efficient models A1, A2, B, C and their rational combinations.
Źródło:
Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych; 2015, 16, 1; 157-166
2082-792X
Pojawia się w:
Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018)
Latest history of the Polish language (1918–2018)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200690.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia języka
najnowsze dzieje polszczyzny
ewolucja języka polskiego
system językowy – czynniki zewnętrznojęzykowe
czynniki wewnętrznojęzykowe
tendencje socjolingwistyczne
tendencje rozwoju systemu językowego
language history
latest history of the Polish language
Polish language evolution
language system
extra-linguistic factors
intra-linguistic factors
sociolinguistic trends
language system development trends
Opis:
Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018) przebiegały w czterech fazach (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, po 1990). W sferze zjawisk zewnętrznojęzykowych i tendencji socjolingwistycznych polszczyzna ewoluowała od statusu języka elitarnego do kodu zdemokratyzowanego oraz od dwudzielnego podziału odmian komunikacyjnych (język ogólny : dialekty) do podziału trójdzielnego (język ogólny : dialekty ludowe : kody mieszane). W sferze zjawisk wewnętrznojęzykowych dominowały tendencje do ekonomizacji i do kompletacji środków językowych w całym przebiegu dziejów przy zachowaniu równomiernej dynamiki pozostałych tendencji (unifikacja, repartycja, nobilitacja). Procesy te i szczegółowe zmiany językowe w sposób proporcjonalny objęły wszystkie warstwy strukturalne systemu polszczyzny, co świadczy o efektywności procesów optymalizacyjnych.
The latest history of the Polish language (1918–2018) consists of four phases (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, after 1990). In the area of extra-linguistic phenomena and sociolinguistic trends, the Polish language has evolved from the status of an elite language to a democratised code and from the double division of communication varieties (common language : dialects) to the triple division (common language : folk dialects : mixed codes). In the area of intra-linguistic phenomena, the trends of economisation and completion of linguistic devices dominated throughout the history, while preserving the uniform dynamics of other trends (unification, repartition, nobilitation). These processes and specific language changes have affected all structural layers of the Polish language system in a proportional manner, which proves the effectiveness of optimisation processes.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 799, 10; 11-26
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O roli kodu kulturowego i jego komponentów w procesie konstytuowania znaczenia w języku obcym
On the role of the cultural code and its components in the process of constituting meaning in a foreign language
Autorzy:
Szeluga, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963483.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
kod kulturowy
rozumienie
sens
język obcy
semantyka
system językowy
akwizycja języka
socjalizacja we wspólnocie językowej
rzeczywistość pozajęzykowa
kognitywne i emocjonalne aspekty języka
kontekst socjokulturowy
cultural code
meaning
understanding
foreign language
semantics
language system
language acquisition
socialization in the language community
extra-linguistic reality
sociocultural context
cognitive and emotional aspects of language
Opis:
W artykule podjęto analizę pojęcia tzw. kodu kulturowego, rozumianego jako splot kulturowych i społecznie uwarunkowanych elementów, przez pryzmat których nadajemy (najczęściej nieświadomie) rzeczom i zjawiskom określone znaczenia. Użytkownik języka ojczystego nabywa tenże kod w procesie wychowania i socjalizacji w społeczeństwie, a także naturalnej akwizycji języka pierwszego. Proces opanowania języka obcego podlega jednak dalece większym ograniczeniom, stąd też centralnym problemem tekstu jest zagadnienie ‘wyuczalności’ kodu kulturowego w języku obcym. Mimo, że elementy obcojęzycznego kodu kulturowego wpływają negatywnie na procesy rozumienia i tworzenia znaczeń w języku obcym, mogą zarazem pozytywnie kształtować świadomość kultury ojczystej oraz relacje bikulturowe pomiędzy nią a kulturą obcą.
The article analyses the notion of the so-called cultural code, understood as a complex interweaving of culturally and socially conditioned elements, through the prism of which we give (most often unconsciously) things and phenomena their particular meanings. The native language user acquires this code in the process of upbringing and socialisation in the society and during acquisition of the first language. However, the process of mastering a foreign language is subject to far greater constraints. Hence, the main problem addressed in the text is the issue of ‘learnability’ of the cultural code, which is specific for each language. Although the foreign-language specific elements have a negative impact on the processes of understanding and expressing the intended meanings in the foreign language, they can at the same time positively shape the awareness of native culture as well as the bi-cultural relations between the native and the foreign culture.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 57-71
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the construction of the system for forensic psycholinguistics
Autorzy:
Yang, Shaogang
Liu, Zhuo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950308.pdf
Data publikacji:
2019-06-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
forensic psycholinguistics
linguistic behavior
theoretical
system
Opis:
Forensic psycholinguistics is an emerging interdisciplinary subject that makes use of the psychological methods to analyze the linguistic phenomena in legal activities and therefore it is of the multiple and cross-disciplinary nature. In ancient Chinese culture there were written expressions with thoughts of forensic psycholinguistics and its practices. In Western countries the research started from European societies at the end of 19th century when Münsterberg and Cattell and some other scholars acted as the pioneers of this domain. After the WWII the research center of forensic psycholinguistics gradually moved to the United States where the research of legal psychology and the use of psychological methods greatly facilitate the study and practices of forensic psycholinguistics. Its study object aims at the linguistic behavior in such legal activities as legislation, judicial, the obeying of the law and transgression, and its task should be the research on the behavior of the legal language in both levels of consciousness and unconsciousness. The construction of the system for forensic psycholinguistics should start from the perspectives of linguistic psychology of legislation, judicial, the enforcement and obeying of the law and the legal publicity so that a cross-cultural emerging subject with its values of practical application could be created.
Źródło:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna; 2019, 8, 1; 109-127
2299-1875
Pojawia się w:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przełamanie rezultatów wykładni językowej zgodnie z zasadą nadrzędności konstytucji
Disregarding the results of linguistic interpretation based on the principle of the supremacy of the Constitution
Autorzy:
Kondej, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692910.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
borders of linguistic interpretation
breaking linguistic borders
hierarchy of the legal system
supremacy of the Constitution
direct application of the Constitution
lex superior derogat legi inferiori
interpretation
granica językowa wykładni
przełamanie granicy językowej
hierarchiczność systemu prawa
nadrzędność konstytucji
bezpośrednie stosowanie konstytucji
wykładnia
Opis:
The article analyses the possibility of adopting a pro-constitutional interpretation of legal provisions, rather than following the conclusions of linguistic interpretation focused on alternative ways of understanding the expressions used by the legislator in the content of provisions. The author argues that the principle of the hierarchy of legal acts and the supremacy of the Constitution – combined with the fact that this basic law implements an axiology in the legal system which is the basis for the functioning of a democratic state ruled by law – entails that when the literal application of a provision would lead to results contrary to constitutional principles or values, the principle lex superior derogat legi inferiori should be applied, which permits stepping outside the borders of linguistic interpretation.
Przedmiotem artykułu jest analiza dopuszczalności przełamania rezultatów wykładni językowej – na podstawie wykładni prokonstytucyjnej  – przez odejście od alternatyw interpretacyjnych wynikających z możliwego sposobu rozumienia wyrażeń użytych przez ustawodawcę w treści przepisu. Autor argumentuje w nim, że zasada hierarchiczności aktów prawnych oraz nadrzędności konstytucji w połączeniu z faktem, że ustawa zasadnicza implementuje do porządku prawnego aksjologię będącą podstawą funkcjonowania ładu demokratycznego państwa prawnego, sprawia, iż w sytuacji, gdy zastosowanie litery przepisu prowadzi do rezultatów sprzecznych z zasadami lub wartościami konstytucyjnymi, zastosowanie znaleźć powinna zasada lex superior derogat legi inferiori, co pozwala na przełamanie granicy językowej interpretacji przepisu.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 3; 39-52
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyka ZDROWIA w języku białoruskim: analiza danych systemowych
HEALTH Semantics in Belarusian: System Data Analysis
Семантыка ЗДАРОЎЯ ў беларускай мове: аналіз сістэмных даных
Autorzy:
Kozłowska-Doda, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932729.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
health
linguistic image of the world
system data
cognitive definition
contemporary Belarusian language
zdrowie
językowy obraz świat
dane systemowe
współczesny język białoruski
definicja kognitywna
здароўе
моўная карціна свету
сістэмныя даныя
сучасная беларуская мова
кагнітыўная дэфініцыя
Opis:
The article presents a fragment of the reconstruction of the image of HEALTH in the modern Belarusian language. It is planned to identify the maximum complex of meanings of the concept of HEALTH using the cognitive definition developed by Jerzy Bartminski. The integral cognitive definition arises on the basis of the analysis of three types of data: systemic (lexicographic), empirical (obtained by survey) and textual. This publication contains the results of the analysis of the system data. The author uses obtainable lexicographic works from the field of Belarusian linguistics. Explanatory dictionaries in the meaning of HEALTH pri¬marily emphasize the physical state of the body, the mental state appears in examples, it can be deduced from them but it is absent in the definition. In lexicographic publications, other nuances of the meaning of the word also appear, for example, ‘healthy’ as ‘big, strong, sturdy’. However, etymological studies unambiguously show that the adjective ‘healthy’ originally meant 'tree’, 'good, healthy as a tree'. Etymologists convince us that initially the word characterized the tree as 'strong, hardy, not sick, healthy’, later it expanded its meaning to humans and animals. As follows from the proverbs and beliefs of Belarusians, health is a gift from God – it can be both good and weak, only in modern lexicographic data it is possible to find examples of human actions aimed at securing a good state of health, e. g. physical culture, a sober lifestyle, etc.
Artykuł jest częścią rekonstrukcji językowego obrazu ZDROWIA we współczesnym języku białoruskim. Odtworzenia pojęcia autorka zamierza dokonać za pomocą definicji kognitywnej, opracowanej przez Jerzego Bartmińskiego. Holistyczna definicja kognitywna jest budowana w oparciu o trzy typy danych: systemowych (leksykograficznych), ankietowych i tekstowych. W niniejszej publikacji dokonano analizy danych systemowych. W tym celu wykorzystano dostępne prace leksykograficzne z zakresu językoznawstwa białoruskiego. Słowniki objaśniające definiują ZDROWIE głównie poprzez komponent fizyczny organizmu, komponent psychiczny pojawia się na marginesie. Dane leksykograficzne dostarczają także innych znaczeń, np. zdrowy ‘duży, silny, krzepki’. Badania etymologiczne przynoszą jednak dane, które jednoznacznie przekonują, że to zdrowy pierwotnie oznaczało ‘drzewo’ ‘dobry, zdrowy niby drzewo’. Etymologowie twierdzą, że pierwotnie wyraz charakteryzował drzewo ‘pełen sił, krzepki, niechory, zdrowy’, dopiero później rozszerzył znaczenie na ludzi i zwierzęta. Jak wynika z przysłów i wierzeń Białorusinów zdrowie jest darem od Boga – zarówno dobry stan, jak słaby (добрае здароўе, слабое здароўе), a dane współczesne przynoszą przykłady działań ludzkich w celu utrzymania dobrego stanu zdrowia, np. uprawiać sport, unikać alkoholu, palenia itd.
Артыкул з’яўляецца фрагментам рэканструкцыі моўнай карціны ЗДАРОЎЯ ў сучаснай беларускай мове. Пры дапамозе кагнітыўнай дэфініцыі, якую распрацаваў Ежы Бартмінскі, плануецца выявіць максімальны комплекс значэнняў паняцця ЗДАРОЎЕ. Інтэгральная кагнітыўная дэфініцыя паўстае на базе аналізу трох тыпаў даных: сістэмных (лексікаграфічных), эмпірычных (атрыманых шляхам апытання) і тэкставых. У дадзенай публікацыі змешчаны вынікі аналізу сістэмных даных. Аўтарка выкарыстоўвае даступныя лексікаграфічныя працы з галіны беларускага мовазнаўства. Тлумачальныя слоўнікі ў значэнні ЗДАРОЎЯ ў першую чаргу падкрэсліваюць фізічны стан арганізма, псіхічны стан выступае ў прыкладах, яго можна з іх вывесці, але ён адсутнічае ў дэфініцыі. У лексікаграфічных выданнях выступаюць таксама іншыя адценні значэння слова, напр. здаровы ‘вялікі, сільны, дужы’. Аднак этымалагічныя даследаванні адназначна пераконваюць, што прыметнік здаровы першасна абазначаў ‘дрэва’, ‘добры, здаровы як дрэва’. Этымолагі лічаць, што першапачаткова слова характарызавала дрэва ‘сільны, моцны, не хворы, здаровы’, пазней – пашырыла значэнне на чалавека і жывёл. Як вынікае з прыказак і вераванняў беларусаў, здароўе – гэта дар ад Бога – можа быць і добрае, і слабое, толькі ў сучасных лексікаграфічных даных можна знайсці прыклады дзеянняў чалавека накіраваных на прафілактыку добрага стану здароўя, напр. фізічная культура, цвярозы лад жыцця і г. д.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 177-190
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słoweniec jako wieczny student i nie tylko – wycinek z polsko-słoweńskich badań ankietowych
Slovenians as eternal students and not only – excerpt from a Polish-Slovenian survey
Autorzy:
Wacławek, Maria
Wtorkowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511065.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
educational system
learning
education
stereotypes
linguistic image of the world
Slovenian
Opis:
The educational system in a given country largely influences the process of shaping of the students’ identity. The text is a study on an excerpt from materi-al which is part of research reconstructing the linguistic and cultural image of Poles and of Slovenians. An analysis of the operational categories of the lin-guistic image of the world is a valuable source of knowledge about the stereo-typical image of the country and of its representatives, reflecting the subjective point of view of respondents. A binary model emerges clearly, with a positive – negative (unambitious) attitude of Slovenians towards science and education. The comparison of the auto- and heterostereotypical approach, in our case the Slovenian one with the Polish one (respondents who had had contact with Slo-venians), yields a broader picture of the studied aspect.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2019, 2 (24); 289-306
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies