Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "linguistic axiology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Methodological basis of cognitive-anthropological semantics. The case of the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours (vols. 1-5, 2015-2019)
    Autorzy:
    Grzegorczykowa, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081404.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    cognitive-anthropological semantics
    structural semantics
    methodology
    comparative linguistics
    conceptualization
    linguistic worldview
    axiology
    conceptual invariant
    base image
    honour
    semantyka kognitywno-antropologiczna
    semantyka strukturalna
    metodologia
    komparatystyka
    konceptualizacja
    językowy obraz świata
    aksjologia
    inwariant pojęciowy
    pojęcie bazowe
    honor
    Opis:
    Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza – metodologiczna, przedstawia podstawowy cel badań kognitywno-antropologicznych w opozycji do semantyki strukturalnej i opisuje kolejne kroki badawcze prowadzące do tego celu. Część druga zawiera refleksje na temat opublikowanych tomów „Leksykonu aksjologicznego”, w szczególności tomu 5, poświęconego pojęciu honoru.Celem badań semantyczno-strukturalnych jest rekonstrukcja systemu semantyczno-leksykalnego określonego języka (kodu), służącego komunikacji międzyludzkiej, a więc rekonstrukcja informacji, które można uzyskać przez „użycie kodu”. Celem semantyki kognitywnoantropologicznej jest rekonstrukcja sposobu konceptualizowania wyróżnionych językowo fragmentów świata.Zadania, stojące przed badaczami semantyki drugiego typu, to: (1) wykrycie obiektu, będącego przedmiotem konceptualizacji (pojęcia bazowego, inwariantu pojęciowego) i (2) rekonstrukcja sposobu jego obrazowania, konceptualizowania w umysłach ludzi mówiących danym językiem. To drugie zadanie dokonuje się przez analizę wyrażeń językowych powiązanych z badanym pojęciem. Wykorzystuje się w tym celu teorię pól leksykalno-semantycznych, a także teorię ram interpretacyjnych i teorię domen kognitywnych. Obie te kwestie omawiane są w artykule.
    The article consists of two parts. The first, methodological part presents the goal of cognitive-anthropological research in opposition to structural semantics and describes successive steps that lead to that goal. The second part contains commentary on the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours, especially volume 5, devoted to honour.The aim of semantic-structural research is to reconstruct the semantic-lexical system of a language (as code) serving interpersonal communication – in other words, it is to reconstruct the information that one may obtain through the use of the code. The aim of cognitive-anthropological semantics is to reconstruct the conceptualization of linguistically salient fragments of reality.The challenges that cognitive-anthropological linguists have to meet include: (1) the identitication of the object of conceptualization (the base concept/conceptual invariant); (2)  a reconstruction of the image, conceptualization of that object in the minds of people who speak a given language. The latter challenge is met through an analysis of linguistic expressions connected with a given concept – the theory of lexical-semantic fields, the theory of interpretive frames and the theory of cognitive domains are used for the purpose. Both these issuses are discussed in the article.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 9-23
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Profilowanie pojęcia suwerenności we współczesnych tygodnikach opinii
    Linguistic Profiling of the Concept of Sovereignty in Contemporary Weeklies
    Autorzy:
    Polkowska, Laura
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1289122.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    aksjologia
    językowy obraz świata
    profilowanie
    suwerenność
    axiology
    linguistic picture of the world
    profiling
    sovereignty
    Opis:
    Cel: Celem artykułu jest odtworzenie językowych profilów pojęcia suwerenności we współczesnych tygodnikach opinii. Metody badań: W tekście została wykorzystana metoda profilowania pojęciowego, wypracowana na gruncie lubelskiej szkoły etnolingwistycznej reprezentowanej przez Jerzego Bartmińskiego. Wyniki i wnioski: W polskiej przestrzeni publicznej można zaobserwować dwa osobne subdyskursy, określane w uproszczeniu mianem prawicowego i liberalnego. W ich obrębie w zupełnie odmienny sposób konceptualizowane są pojęcia o charakterze aksjologicznym. W ramach pierwszego z dwóch profilów – nazwanego izolacyjnym – suwerenność jest utożsamiana z całkowitą niezależnością państwa, której podstawę stanowi jego silna, dominująca pozycja na arenie międzynarodowej. Wartość jest traktowana jako dobro deficytowe, które może zostać urzeczywistnione wyłącznie w wyniku walki. W drugim modelu – kooperacyjnym – suwerenność jest postrzegana jako podmiotowość państwa zachowywana w obrębie zrównoważonej współpracy z innymi podmiotami oraz związana z udziałem w kolektywnym procesie decyzyjnym. Wartość poznawcza: Podjęta w tekście próba rekonstrukcji profilowania konceptu suwerenności wpisuje się w nurt badań aksjologicznych i uzupełnia je o analizę jednej z istotnych wartości społeczno-politycznych. Jak się wydaje, przyszłe definicje słownikowe leksemu suwerenność powinny uwzględniać obie perspektywy reprezentowane w publicystyce, by oddać złożoność polskiej aksjosfery.
    Scientific objective: The aim of the paper is to reconstruct the linguistic profiles of the concept of sovereignty in contemporary weeklies. Research methods: The method of linguistic profiling, worked out within the Lublin Ethnolinguistic School represented by Jerzy Bartmiński, was used. Results and conclusions: In Polish public realm two different sub-discourses can be observed. They can be called right-wing and liberal. Within them, values are conceptualized in a completely different way. In the first profile—I call it the isolation profile—sovereignty is identified as the total independence of the state, which is based on its strong, dominant position in the international arena. This value is considered as a prized possession that can only be gained through a fight. In the second—cooperative—model, sovereignty is a synonym of the state subjectivity—a result of a balanced cooperation with other entities and associated with participation in collective decision-making. Cognitive value: Reconstruction of two profiles of sovereignty is part of the axiological research and enriches it with an analysis of one of the important socio-political values. It seems that the future dictionary definitions of the word sovereignty should take into account both perspectives to reflect the complexity of the Polish axiosphere.
    Źródło:
    Studia Medioznawcze; 2020, 3; 628-638
    2451-1617
    Pojawia się w:
    Studia Medioznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gwarowe sufiksy… -ok [-ak], -oc/-ac [-acz], -ula i -ka w Słowniku gwary gorczańskiej (zagórzańskiej) Józefy Kobylińskiej
    Dialectal suffixes -ok [-ak], -oc/-ac [-acz], -ula and -ka in Słownik gwary gorczańskiej (zagórzańskiej) by Józefa Kobylińska
    Autorzy:
    Mączyński, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459175.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    łowotwórstwo gwarowe
    ekspresywność gwary
    nazwy osób
    aksjologia
    językowa
    dialectal word formation
    expressivity of a dialect
    names of people
    linguistic
    axiology
    Opis:
    Dialectal suffixes -acz [-oc], -ak [-ok], -ula and -ka in zagórzański dialect usually form pejorative names of people. Among female names, a special example is the suffix -ula, which is either non-existent in other dialects, or has a different function (forms names of wives or cows). By means of the words built with the use of these suffixes, language users make assessments and express critical attitude towards others.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2019, 14; 117-127
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia „niewielkiego słowa”, czyli o przyzwoitości
    Autorzy:
    KARWATOWSKA, MAŁGORZATA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/615088.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    decency/propriety
    value
    understanding
    linguistic axiology
    Opis:
    The authoress focuses on the word przyzwoitość ‘decency, decorum, propriety’ and examines the term on the basis of the corresponding dictionary entries, from the oldest to the latest, PELCRA-searched concordances of the PWN Polish Language Corpus, and Lublin-based Maria Curie-Skłodowska University students’ questionnaire-derived responses. As she concludes, the word przyzwoitość has clearly been evolving. Not only has the number of its referents increased, but also its semantic centre has been slightly shifted. Most recently, the word has been used in some sense of ‘propriety’, that is ‘fitting’, ‘suitable’, or ‘the way that it should be’, which means that something is good/appropriate in some respect but is not of any extraordinary quality. Nevertheless, in reference to selected objects it does amount to more than just the expected norm, or, at least, it resides in the higher limit of normal. Przyzwoitość then implies ‘better than average’, something like norm plus supplementary value, never average or below average. As postulated, this secondary meaning of the word is now gaining popularity at the expense of the original one that embraces moral issues. The latter happens to be appropriated by other domains, which is what probably explains a growing capacity of przyzwoitoœæ to appear in novel idiomatic expressions.
    Źródło:
    Stylistyka; 2018, 27; 87-103
    1230-2287
    2545-1669
    Pojawia się w:
    Stylistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowy obraz śmierci w opowiadaniach pt. Niebo dla akrobaty Jana Grzegorczyka
    The linguistic image of death in the short stories titled Niebo dla akrobaty written by Jan Grzegorczyk
    Autorzy:
    Wrześniewska-Pietrzak, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911284.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-29
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    linguistic image of death
    Jan Grzegorczyk
    religious prose
    euphemism
    metaphor
    metonymy
    taboo in language
    linguistic valuation and axiology
    językowy obraz śmierci
    proza religijna
    eufemizacja
    metafora
    metonimia
    tabu językowe
    wartościowanie w języku
    Opis:
    Artykuł przedstawia obraz śmierci odczytany z języka opowiadań Jana Grzegorczyka zawartych w zbiorze Niebo dla akrobaty. Autor, podejmując problematykę odchodzenia, wpisuje się w ciąg literackich sposobów mówienia o śmierci. Zawarta w opowiadaniach wizja śmierci zgodna jest z jej postrzeganiem w perspektywie porządku chrześcijańskiego. Jest bowiem drogą, przejściem do życia po życiu ziemskim, stanowi nieodłączny element ludzkiego życia, uniwersalny i niezmienny. Jej obraz Grzegorczyk przedstawia za pomocą różnorodnych środków językowych, wśród których najczęstsze są metafory i metonimie, służące również swoistej eufemizacji i tabuizacji śmierci. Przedstawiając perspektywę chrześcijańską, autor nie stroni od aksjologizacji śmierci, pokazując, iż jej wartościowanie wiąże się z waloryzacją dokonywaną przez postrzegający lub doświadczający podmiot. Znak wartości śmierci z perspektywy transcendentnej jest bowiem zawsze dodatni. Ukazując wielorakie oblicze śmierci, Jan Grzegorczyk pokazuje, iż jej pełen obraz wykracza poza współczesne postrzeganie śmierci – nie jest ona bowiem tylko cielesnym doświadczeniem, umieraniem, rozpadem, lecz również duchowym i transcendentnym, stawiającym człowieka wobec sacrum.
    The article describes the linguistic image of death presented in the book by Jan Grzegorczyk Niebo dla akrobaty. The image of death described is in line with its perception in Christianity. Jan Grzegorczyk describes death as a way, passage from life in the earth to life after earthly life that is an inseparable element of human life. The author uses different linguistic ways of describing death and talking about it. Among them there are: metaphors, metonymies, euphemisms and different ways of expressing the taboo in language. Grzegorczyk also presents an evaluation of death that depends on the observer or the dying person. This transcendental way of perceiving death reveals its positive meaning. Jan Grzegorczyk also highlights the difference between the understanding of death today, and the Christian vision of it. Death is not only the decay of the human body, but also it is the moment of passage to God, it is a transcendental experience that places everybody in front of the sacrum.
    Źródło:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 34
    2082-9825
    2450-0259
    Pojawia się w:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    My naród – czyli kto? Kategoria my – oni w przemówieniach Jarosława Kaczyńskiego z okazji rocznic smoleńskich
    We the People – who is it? Category we – they in the speeches of Jaroslaw Kaczynski on the occasion of Smoleńsk anniversary
    Autorzy:
    Kępka, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339554.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Tematy:
    język polityki
    propaganda
    relacje nadawczo-odbiorcze
    aksjologia
    językowa kreacja narodu
    language of politics
    transnational relations
    axiology
    linguistic creation of the nation
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest pokazanie roli, jaką pełni w przemówieniach Jarosława Kaczyńskiego (czyli tekstach politycznych o charakterze perswazyjnym) kategoria osoby w wykreowaniu obrazu narodu polskiego po katastrofie smoleńskiej. Kaczyński stosuje formę my dla określenia wspólnoty, którą tworzy ta część narodu, która myśli tak samo jak on. Forma oni ma w wystąpieniach Kaczyńskiego trzy zastosowania: określa tych, którzy zginęli w katastrofie, nazywa ludzi, którzy są zwolennikami J. Kaczyńskiego, prowadzą śledztwo dotyczące katastrofy, zbierają pieniądze na pomniki itp. Trzecią grupę oni prezentują przeciwnicy polityczni. Kaczyński stosuje wreszcie formy bezosobowe. Określają one wroga politycznego, pokazują jego szczególnie niegodziwe działania. Tym największym wrogiem jest polski rząd z premierem Donaldem Tuskiem.
    The matter of this article is to show the role of the category of a person in the creation of the image of the Polish society after the Smoleńsk catastrophe in J. Kaczyński’s speeches. Kaczyński uses the form ‘us’ to specify the community of people that think in the way he thinks. The form ‘they’ has in his speeches three tasks: it specifies people who died in the catastrophe, it specifies the group of people who support Kaczyński and collect money for sculptures etc. The third group is presented by his political enemies. Kaczyński uses also impersonal forms. The specify the political enemies and show their bad actions. The biggest enemy is the Polish government with Donald Tusk.
    Źródło:
    Media Biznes Kultura; 2017, 1(2); 119-129
    2451-1986
    2544-2554
    Pojawia się w:
    Media Biznes Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Атрибутивные коллокации, как источник языковой экспликации концепта „любовь” в русском лингвокультурологическом пространстве
    Attributive collocations as a source of linguistic explication of the concept „love inRussian linguistic and cultural space
    Autorzy:
    Sitarski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482364.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    collocation
    concept
    linguistic and cultural space
    linguistic consciousness
    axiology
    sphere of concepts
    Opis:
    The aim of the study is to present attributive adjectival collocations, categorizing the concept ”love” in contemporary Russian linguistic and cultural space. On the basis of semantic analysis of 130 excerpted exemplary collocations it must be stated that the realization of the concept under discussion within the analyzed language units is the result of crossing of the concept „love” with the concepts „space”, „time” and „values”, which have their semantic realization in the collocations under study. It should be emphasized that the analysis of semantics of specified collocations would not be possible without paying attention to a human being - his emotional and spiritual world, system of standards and values, as well as the feeling of love. That is why an anthropocentric paradigm has been taken into consideration in the description of the excerpted linguistic material.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2016, 1, XXI; 89-97
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartości i antywartości w osiemnastowiecznych przysłowiach
    The Values and Anty-Values in the 18th Century Proverbs
    Autorzy:
    Kuryłowicz, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882840.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    aksjologia lingwistyczna
    XVIII wiek
    paremiologia
    leksykografia
    Michał Abraham Trotz
    linguistic axiology
    the 18th century
    paremiology
    lexicography
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest próbą lingwistycznego opisu wartości występujących w osiemnastowiecznych przysłowiach, wyekscerpowanych z Nowego dykcjonarza Michała Abrahama Trotza. Autorka omawia preferencje aksjologiczne, odzwierciedlone w paremiach, ukazuje, które kategorie i jak licznie eksponowane są w prowerbiach, jakie środki językowe i stylistyczne służą wyrażaniu wartości i ich waloryzowaniu, a także jakie aspekty wartości uobecnione są w planie semantycznym przysłów.
    This article is an attempt to linguistically describe the values occurring in the 18th century proverbs excerpted from Nowy dykcjonarz by Michł Abraham Trotz. The author discusses the axiological preferences reflected in the proverbs, shows which categories and how many of them are emphasized in the proverbs, what linguistic and stylistic means are used to express and estimate of the values, and what aspects of the values are present in the proverbs semantic plan.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 263-275
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Аксиолингвистическая картина современной действительности в текстах российских хипхоповцев
    An axiological of the current reality in the Russian hip-hop artists’ lyrics
    Autorzy:
    Sitarski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482207.pdf
    Data publikacji:
    2008-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Russian hip-hop
    axiology of culture
    linguistic
    current Russian reality
    Opis:
    The article highlights certain phenomena as well as objects of the current Russian reality, which are recognized, isolated and appraised by the Russian hip-hop artists, whose lyrics were analysed. The hip-hop subculture, unlike any other modern subculture, emphasizes the right to an unrestrained choice of one’s own style, way of thinking and experiencing of the world. The appraisal of the current Russian reality, functioning on the level of the lyrics and the style, depends on the assumed interpretative vision of the world of the Russian rappers. The analysis has revealed that the language of the Russian hip-hop artists is in most part filled with the negative appraisal. The axiological language, often addressed to the people, is most conspicuous. It often is manifested in insults and vulgarizm.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2008, 1, XIII; 487-496
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies