Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "linguistic awareness" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 30
Tytuł:
КОНЦЕПТЫ МОСКВА И ПЕРИФЕРИЯ В РУССКОЙ ЯЗЫКОВОЙ КАРТИНЕ МИРА (НА МАТЕРИАЛЕ ДЕТЕКТИВНОЙ ЛИТЕРАТУРЫ)
THE CONCEPTS OF MOSCOW AND THE PROVINCES IN THE RUSSIAN LINGUISTIC IMAGE OF THE WORLD (ON THE BASIS OF THE CRIME LITERATURE)
Autorzy:
Orzechowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444709.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
linguistic awareness,
linguistic image of the world, concept,
Moscow,
the provinces
Opis:
In the Russian linguistic image of the world the concepts of MOSCOW and THE PROVINCES constitute an opposition since they are placed on two distant valuerelated poles. It seems that in the linguistic awareness there is no rich modern Moscow in separation from the backwards, poor and civilizationally and mentally neglected provinces characterised by parochialism. The characteristic features of both concepts are most clearly visible in their juxtaposition, and without it they lose their meaning. This is a specific relationship which has not been observed in other antonymous pairs of concepts such as good and evil, or wealth and poverty.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2016, XVIII/1; 37-44
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne funkcje wołacza
Contemporary functions of the vocative
Autorzy:
Pławecka, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010841.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
vocative
functions of vocative
linguistic awareness
wołacz
funkcje wołacza
świadomość językowa
Opis:
Wołacz to przypadek szczególny. Od lat przypisywane są mu różne funkcje, a możliwość jego zespolenia ze zdaniem podlega licznym dyskusjom. Dodatkowo wciąż pojawiają się poglądy o jego stopniowym zanikaniu w języku polskim. Celem pracy jest wyodrębnienie oraz opisanie funkcji, z którymi kojarzą wołacz współcześni użytkownicy polszczyzny. Analiza obejmuje charakterystyczne dla tych osób przekonania dotyczące możliwych zastosowań tego przypadka. Przedmiot badań stanowi deklarowana świadomość językowa współczesnych Polaków w zakresie funkcji wołacza, stanowiąca pojęcie synonimiczne do językowej kompetencji. Materiał badawczy zebrano na podstawie ankiety przeprowadzonej pośród 268 krakowian w latach 2016–2017. Analiza uwzględnia podział na pokolenie młodsze (143 osoby uczące się i studiujące w wieku od 12 do 23 lat) oraz pokolenie starsze (125 osób: pracujący i emeryci w przedziale wiekowym od 24 do 81 lat). Materiał opracowano na podstawie własnej metody opisu, uwzględniającej dotychczasowy stan badań na temat użycia wołacza w języku polskim. Wskazania poczynione przez ankietowanych posłużyły do wyróżnienia trzech ogólnych kategorii odpowiedzi, które wskazywały na określone funkcje wołacza: ekspresywną, adresatywną, impresywną. Wyniki badań ukazują, że w świadomości respondentów najsilniej przejawia się funkcja adresatywna, związana głównie z wołaniem lub zwracaniem się do kogoś albo czegoś. Z funkcją ekspresywną lub impresywną wiążą oni wołacz zdecydowanie rzadziej. Odpowiedzi ankietowanych implikują także związek wołacza z resztą wypowiedzenia w określonych sytuacjach.
The vocative is a specific grammatical case. For years, it has been ascribed various functions and the possibilities of integrating it into the sentence have been widely discussed. Additionally, opinions still are voiced that it gradually disappears in the Polish language. The purpose of this work is to identify and describe functions associated with the vocative by the contemporary users of the Polish language. Their beliefs concerning the possible usage of this grammatical case are put under analysis. The subject of investigation is the linguistic awareness – a notion synonymous with linguistic competence – of the vocative’s function declared by the contemporary Poles. The research material was collected from a survey carried out among 268 inhabitants of Kraków in the years 2016–2017. The results of the analysis were divided according to two groups: the younger generation (143 students aged 12–13 years) and the older generation (125 employees and the retired aged 24–81 years). The author-designed method of description was used, taking into account the current state of research into the usage of the vocative case in the Polish language. Three general categories of responses were identified, pointing to particular functions of the vocative: expressive, addressative, and impressive. The results of the study demonstrated that the respondents are most clearly aware of the addressative function, related mainly to calling or addressing somebody or something. They definitely less frequently quote the expressive and impressive functions. The obtained responses imply also that the vocative is related to the rest of the utterance in particular situations.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2021, 20; 129-146
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językoznawstwo naiwne – próba zarysowania teorii nieeksperckiego spojrzenia na język
Naive lingu is cs: an a empt at outlining a theory of a non-expert view of language
Autorzy:
Świerczewska, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152147.pdf
Data publikacji:
2022-06
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
theory of social representations
linguistic awareness
attitudes towards language
colloquial thinking
Opis:
The aim of this paper is to present a theory of naive linguistics, which is a novelty in Polish linguistics. We make a critical review of the relevant literature by confronting the NL with theories of language awareness, attitudes towards language, and the theory of social representations. Our examples indicate that the expert thinking of language has not been popularised (the language policy problem) and the issues of naive thinking have not been described in detail (the methodological problem) to this date. This gap could be fi lled by this research, which aims, on the one hand, to thoroughly describe how naive linguistics comes into existence and functions and, on the one hand, to present such a picture of the actual social situation as would permit more effective political and linguistic activities. The value of the conducted research, apart from the strictly scientific, theoretical, dimension, is also utilitarian.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 795, 6; 52-66
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia i sytuacja języka łemkowskiego w ostatnim stuleciu
Autorzy:
Duć-Fajfer, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152115.pdf
Data publikacji:
2021-09
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Lemko language
Lemko language teaching
linguistic identity
linguistic awareness
language revitalisation
endangered language
Opis:
The aim of this paper is to briefl y present the situation of the Lemko language from the historical perspective covering one hundred years of its development. The creation of Lemkos’ linguistic awareness and identity before their displacements (1945–1947) has been clearly refl ected in literature. It provides the foundation for reconstructing the main emancipatory identity line developed based on “our language”, equivalent to the local speech, followed by the Lemko intelligentsia, while confronting the social and political considerations of their native area. A drastic effect of the considerations was displacements, destruction of culture, and lack of conditions for fostering language. The recovery of language rights after 1989 has initiated a range of internal revitalisation processes and strategies supported also institutionally. They are, however, not able to stop the mass destructive processes resulting in the Lemko language being currently among the endangered ones.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 786, 7; 46-66
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak można badać potoczną świadomość językową
Autorzy:
Lustanski, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152031.pdf
Data publikacji:
2021-02
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
folk linguistic awareness
folk linguistics
language attitudes
Polish community in Canada
determinants of awareness
Opis:
This paper presents the characteristics of the so-called folk linguistic awareness based on the assumptions of D.R. Preston and the American school of folk linguistics. This type of awareness is characterised by the following distinguishing features: explicit availability, degree of accuracy, level of detail, and ability to control various language variants. These determinants, which can be exemplifi ed by the substance of the Polish language and the language used by the Polish community abroad, had not been used in the Polish research on linguistic awareness before.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 781, 2; 58-75
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cross-linguistic awareness in an English L4 education setting: Discovering language-specific phenomena in unrelated languages
Autorzy:
Irsara, Martina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15024602.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
contrastive linguistics
typology
learner language
multilingual teaching
cross-linguistic awareness
Ladin
Opis:
This article shows how deixis and motion events prove to be ideal topics in the stimulation of reflection and enhancement of cross-linguistic awareness among South-Tyrolean speakers of Ladin, who learn English as a fourth language after Italian and German. The initial part of the article illustrates how a translation task that was focused on locative adverbials led students at upper-secondary school to recognise the extreme complexity of their own Ladin L1 adverbial system as compared to the more straightforward binary deictic system of English. The subsequent section shows how secondary-school and university students realised their difficulties in lexicalising motion events in English, arguably due to the different typological tendencies of other languages they learn or have learnt. The video clips that the study participants were asked to describe were subsequently integrated into multilingual and multimodal awareness-raising classes at primary school and in teacher education, where awareness-raising activities are fundamental.
Źródło:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2022, 49, 1; 107-123
0072-4769
Pojawia się w:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość językowa a gwara
Linguistic awareness and dialect
Autorzy:
Szymańska-Galińska, Karina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34655953.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
linguistic awareness
dialect
language competence
social awareness
świadomość językowa
gwara
kompetencja językowa
świadomość społeczna
Opis:
Celem artykułu jest definicyjne scharakteryzowanie świadomości językowej oraz określenie jej roli w kontekście gwary. Analizie poddano pojęcie świadomości językowej – zarówno w ujęciach słownikowych, jak i w pojawiających się na ten temat pracach językoznawczych. Podjęto próbę skonstruowania spójnej definicji omawianego terminu oraz przedstawiono socjologiczne podstawy zagadnienia, znajdując bezpośrednie odniesienie do współczesnych zachowań komunikacyjnych i problematyki gwary.
The aim of this article is to provide a definitional characterization of linguistic awareness and to define its role in the context of dialect. The concept of linguistic awareness was analysed – both in dictionary terms and in linguistic works appearing on this subject. An attempt was made to construct a coherent definition of the discussed term and the sociological foundations of the issue were presented, finding a direct reference to contemporary communication behaviour and dialect issues.
Źródło:
Językoznawstwo; 2023, 18, 1; 171-178
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przejawach świadomości językowej Warmiaków i Mazurów w pierwszej połowie XX wieku
About indications of language awareness on Warmia and Masuria in the 1st half of the 20th century
Autorzy:
Wełpa-Siudek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594292.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
świadomość językowa
Warmia i Mazury
gwary
linguistic awareness
Warmia and Masuria
dialects
Opis:
W artykule została przeprowadzona analiza wypowiedzi mieszkańców Warmii i Mazur zanotowanych w czasie badań dialektologicznych prowadzonych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Obserwacji poddane zostały zapisane opinie i sądy, będące przejawami świadomości językowej ludności. Bardzo liczne wypowiedzi tego typu dotyczyły słownictwa, umiejętności rozróżniania i używania wyrazów gwarowych, ogólnopolskich i niemieckich. Autochtoni wykazywali się także dobrą orientacją w zagadnieniach fonetycznych – zwracali uwagę na mazurzenie (określali je mianem szczypania) i wymowę samogłosek nosowych. W związku z sytuacją polityczną w pierwszej połowie XX wieku wykazywali zainteresowanie pochodzeniem rodzimej gwary i jej stosunkiem do innych języków (polskiego, niemieckiego) i funkcjonowaniem w społeczeństwie. Wypowiedzi Warmiaków i Mazurów ukazują także pozytywne emocje łączące się z językiem przekazywanym dzieciom zwłaszcza przez kobiety (matki, babcie, prababcie).
This article analyzes statements of the inhabitants of Warmia and Masuria recorded during dialectological research in the 1950s. Observations have been made of opinions and judgments that are manifestations of the linguistic awareness of the population. Numerous statements of this type concerned vocabulary, the ability to distinguish and use dialectal words, national and German. The autochthons also showed good awareness of phonetic issues – here they pointed to mazurzenie (they called them szczypanie ‘tingling’) and the pronunciation of nasal vowels. In connection with the political situation in the first half of the twentieth century, they remained interested in the origin of the native dialect and its relation to other languages (Polish, German) and functioning in society. The statements from Warmia and Masuria also show positive emotions connected with the language, transmitted to children especially by women (mothers, grandmothers, great-grandmothers).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 389-402
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O postrzeganiu języków klasycznych, polskiego i niemieckiego w przedmowach do dawnych słowników przekładowych
On perception of classical languages, Polish and German in prefaces to ancient translation dictionaries
Autorzy:
Lenartowicz-Zagrodna, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590805.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
linguistic awareness
Polish-Latin dictionaries
Grzegorz Knapiusz
świadomość językowa
słowniki polsko-łacińskie
Opis:
Celem opracowania była próba przedstawienia, jak w przedmowach do słowników polsko-łacińskich wypowiadano się o językach, m.in. w aspekcie wartościowania, użytkowania, specyfiki, często ujmowanych kontrastywnie. Podstawą materiałową uczynione zostały słowniki: Mikołaja Volckmara (1596, 1605), Grzegorza Knapiusza (1621, 1632), Benedykta Woronowskiego (1769) oraz Dasyposiusz katolicki (1642). We wnioskach nakreślono główne obszary tematyczne, służące do opisu języków, w tym: a) ogólna pochwała danego języka; b) nakreślenie jego zasięgu geograficznego; c) uzasadnienie przydatności; d) opis systemu językowego; e) uwagi leksykograficzne. Zaobserwowano, że poruszane przez autorów kwestie, pozostają w zgodzie z ówczesnymi tendencjami i sposobami mówienia o języku, zwłaszcza o polszczyźnie.
The purpose of this study was an attempt to show the opinions on languages expressed in the prefaces to the Polish-Latin dictionaries, regarding, among others, the valuation, use, specifics, often formulated contrastively. The material basis were the dictionaries of Mikołaj Volckmar (1596, 1605), Grzegorz Knapiusz (1621, 1632), Benedykt Woronowski (1769) and the Dasyposiusz katolicki (1642). In the conclusions main thematic fields are outlined which serve the description of languages, including: a) general praise of a given language, b) its geographical range, c) justification of its usefulness, d) description of the language system, e) lexicographic remarks. It was observed that the questions raised by the authors remain in accordance with the then tendencies and ways of speaking about language, particularly about the Polish language.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2020, 19; 247-264
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regionalne odmienności fonetyczne w świadomości językowej użytkowników Internetu
Regional phonetic differences in the linguistic awareness of Internet users
Autorzy:
Kucharzyk, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731733.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
linguistic awareness
phonetic regionalisms
dialect pronunciation
Internet
świadomość językowa
regionalizmy fonetyczne
wymowa gwarowa
Opis:
The article attempts to show what place phonetic phenomena occupy in the linguistic awareness of Poles. One aspect of the issue is analysed, namely how people without linguistic education treat regional pronunciation peculiarities. It is shown which phonetic phenomena are present in the linguistic awareness of non‑philologists (e.g. intonation, accent, rate of speech, numerous features of dialectal pronunciation, hypercorrect realisations), how internauts write about phonetic regionalisms and dialectisms and how they evaluate these phenomena. The analysis makes use of the metalinguistic comments of Internet users published in various forums and blogs.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 205-219
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regionalne różnice leksykalne w potocznej świadomości językowej
Regional lexical differences in common linguistic awareness
Autorzy:
Kucharzyk, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850470.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
common linguistic awareness
regionalisms
micro-regionalisms
dialectism
potoczna świadomość językowa
regionalizmy
mikroregionalizmy
dialektyzmy
Opis:
Przedmiotem artykułu jest stosunek użytkowników języka niemających specjalistycznej wiedzy językoznawczej do szeroko rozumianego zjawiska regionalnego zróżnicowania leksyki, obejmującego wszelkie jednostki leksykalne charakteryzujące się występowaniem ograniczonym do konkretnego terytorium, niezależnie od ich statusu (regionalizm, mikroregionalizm, dialektyzm). Podstawą rozważań są metajęzykowe komentarze internautów zamieszczone na forach internetowych poświęconych odrębnościom regionalnym.
The subject of the article is the attitude of naïve language users to the broadly identified phenomenon of regional lexical diversity, including all lexical units limited to a specific territory, regardless of their status (regionalism, micro-regionalism, dialectism). The considerations are based on meta-linguistic comments of the Internet users posted on online forums devoted to regional distinctiveness.
Źródło:
Gwary Dziś; 2023, 16; 99-111
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co razi studentów polonistyki w językowych zachowaniach grzecznościowych Polaków?
What Irritates the Students of Polish Philology in Poles Language Polite Behavior
Autorzy:
Piotrowicz, Anna
Witaszek-Samborska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882847.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
grzeczność językowa
etykieta językowa
świadomość językowa
kultura komunikacji
linguistic politeness
language label
linguistic awareness
culture of communication
Opis:
Artykuł dotyczy świadomości językowej i komunikacyjnej młodego pokolenia Polaków w zakresie językowej etykiety. Autorki analizują wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród 100 studentów filologii polskiej. Okazuje się, że doceniają oni wagę grzeczności językowej. Razi ich zarówno jej brak, jak i nadmiar. Zwracają też uwagę na niewłaściwą leksykę w komunikacji językowej, czyli słownictwo nieadekwatne do sytuacji oraz wulgaryzmy i przekleństwa. Brak grzeczności zauważają w różnych sytuacjach – codziennych oraz oficjalnych (w mediach), nie tylko u rówieśników, ale i u osób starszych.
This article applies to language and communication awareness of the young generation of Poles in the field of linguistic label. The authors analyze the results of a survey conducted among 100 students of Polish philology. It turns out that they appreciate the importance of linguistic politeness. Irritates them both lack and excess of it. They also point out the wrong vocabulary in language communication, i.e. vocabulary inadequate to the situation and the vulgarisms and curses. Lack of politeness they notice in different situations – everyday and formal (in the media), not only in their peers, but also in the elderly.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 181-192
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Russian ethnopsycholinguistics and its implications for translation research
Autorzy:
Konefał, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081483.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
ethnopsycholinguistics
translation studies
culture
lacuna
linguistic awareness
etnopsycholingwistyka
badania nad przekładem
kultura
lakuna
świadomość językowa
Opis:
The article presents the sources of communicative models of translation, founded on the results of enthnopsycholinguistic contrastive research conducted by the Department of Psycholinguistics and Communication Theory of the Soviet Academy of Sciences (later: Russian Academy of Sciences). It focuses on the description of the relations within the triads of language-ethnos-culture or language-consciousness-culture. The problems raised by ethnopsycholinguists from the point of view of translation include lacunae and linguistic awareness of the participants of communication, including bilingual communication.
W artykule zostały przedstawione źródła komunikacyjnych modeli opisów przekładu, ufundowanych na wynikach etnopsycholingwistycznych badań kontrastywnych prowadzonych przez badaczy Zakładu Psycholingwistyki i Teorii Komunikacji Akademii Nauk ZSRR/Rosyjskiej Akademii Nauk, skoncentrowanych na opisie relacji w obrębie triad język – etnos - kultura / język – świadomość - kultura. Za szczególnie istotne z punktu widzenia opisu przekładu problemy, poruszane przez etnopsycholingwistów, uważa się m.in. lakunarność oraz świadomość językową uczestników komunikacji, w tym przede wszystkim komunikacji dwujęzycznej.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 187-203
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia świadomości językowej Polaków i Rosjan. Analiza porównawcza na materiałach polskiego i rosyjskiego słownika asocjacyjnego
Autorzy:
Gawarkiewicz, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611365.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
associative units
core of linguistic awareness
Poland and Russia
językowy obraz świata
asocjaty
jądro świadomości językowej
Opis:
The article presents a comparative analysis of selected linguistic material in Polish and Russian associative dictionaries. A detailed description is offered of the core of Polish and Russian linguistic awareness, i.e. with respect to those units that enter into the greatest numbers of connections with other units of a given associative network, presented in the form of a reversed associative dictionary (from reaction to stimulus). The analysis leads to the conclusion that concepts seemingly identified as very close to each other on the semantic plane, functioning in Polish and Russian, are often characterised by significant semantic differences. The differences are especially clear in associative networks of names for emotions, values, and human actions. The young people from Poland and Russia taking part in the study differ significantly in their judgements of what and to what extent they consider good or bad, great or inconspicuous, active or passive. Young Poles have a stronger tendency to view and evaluate the world through the prism of hedonistic values. Their accounts more rarely contain characteristics related to lives of communities (in this context an important position is occupied only by the close ones). The linguistically shaped world of young Russians is different: the central position there is taken by associative networks where the dominant characteristics relate to communities, collective work, and the need for material and financial security.
Artykuł zawiera analizę porównawczą wybranego materiału językowego, zamieszczonego w polsko- i rosyjskojęzycznym słowniku asocjacyjnym. Szczegółowemu opisowi poddano jądro polsko- i rosyjskojęzycznej świadomości, czyli te jednostki sieci semantycznej (asocjacyjnowerbalnej), które posiadają największą liczbę związków z innymi jednostkami danej sieci asocjacyjnej, zaprezentowanej w formie odwróconego słownika asocjacyjnego (od reakcji do bodźca).Przeprowadzona analiza pozwala stwierdzić, iż pozornie tożsame, ewentualnie bliskie w planie semantycznym pojęcia, funkcjonujące w języku polskim i rosyjskim, często wykazują istotne różnice znaczeniowe. Szczególnie wyraźnie ujawniły się one w sieciach skojarzeniowych nominatów uczuć, emocji, wartości, jak również działań podejmowanych przez człowieka. Okazuje się, że poddana badaniom młodzież polska i rosyjska znacznie różni się w ocenach, co i w jakim stopniu odbiera za dobre lub złe, duże lub małe, aktywne lub pasywne. Młodzi Polacy przejawiają silniejszą tendencję do patrzenia na świat i ocenę otaczającej ich rzeczywistości przez pryzmat kategorii hedonistycznych. Rzadziej w ich wypowiedziach ujawniają się charakterystyki odnoszące się do życia w zbiorowości (w tym kontekście eksponowaną pozycję zajmują jedynie najbliżsi). Inaczej natomiast wygląda językowo ukonstytuowany świat młodych Rosjan. Centralną pozycję zajmują w nim sieci asocjacyjne z dominacją charakterystyk odnoszących się do życia w zbiorowości, kolektywnego wykonywania zadań, potrzeby bezpieczeństwa materialnego i socjalnobytowego.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GŁÓWNE PROBLEMY NORMALIZACJI POLSZCZYZNY XVII WIEKU
Major issues in normalization of the 17th century Polish language
Autorzy:
PIHAN-KIJASOWA, ALICJA
MOTYL, AGNIESZKA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776766.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language in the 17th century
language variants, linguistic awareness
text norm
normalization process
Opis:
Research into the literary Polish language of the 17th century was undertaken relatively late. No significant relevant attempts had been made before the mid-20th century. The first detailed studies were made in the 1950s while the 1970s marked significantly advanced studies on the subject. The first monograph of the 17th century Polish language was published as late as in 2002. However, the monograph, presenting the entire grammar system together with the spelling rules and phonetics, does not conclude research into this period as it is rather general and fails to discuss many major issues related to the language’s evolution, for example the regional conditionings of the course of the normalization processes. This is a shortage plaguing many works on the 17th century Polish language. Therefore, it is very difficult to reconstruct the emergence and geographic distribution of linguistic innovations, over time transferring into a language norm. As for the 17th century, we can only refer to the text norm (or a practical norm/usus). In the century in question, a codified (theoretical) norm had not yet been developed although the grammar instructions from that time include some guidelines on linguistic correctness. As printing had already been well developed, we have enough sources to reconstruct text norms and to show its evolution. By referring to studies and text overviews one may conclude that the 17th century inherited from the 16th century a system largely normalized on various levels: the spelling, phonetics and morphology. On the other hand, it also either inherited or produced co-functional variants which only aspired to becoming a part of the norm. On the basis of selected issues from the realm of phonetics, declension and conjugation, the article shows examples of norms inherited from the previous century and, more importantly, processes of new linguistic norms emerging in the 17th century. These processes have been presented not only in reference to the averaged status in the general Polish language but also, whenever possible, their course is presented in the regional varieties of the language. By resorting to the methodology and terminology developed by Irena Bajerowa, the authors have touched upon the issue of the regionally diversified rate of the normalization processes. However, with reference to the 17th century, we are not able to present many linguistic facts in this specific way. What we need is detailed statistical research that shows the share of the specific variants in the regional variations of the Polish language, in several synchronic sectional views (vertical time segments). This research procedure will allow to show the source of new linguistic norms, the rate at which they disseminate and which regions are the most innovative ones.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2018, 75/1; 215-236
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 30

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies