Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "linguistic and cultural" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-42 z 42
    Tytuł:
    Polaków stosunek do edukacji - w kręgu językowo‑kulturowych stereotypów
    Poles’ attitude towards education - in the circle of linguistic and cultural stereotypes
    Autorzy:
    Wacławek, Maria
    Wtorkowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/782342.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    linguistic and cultural stereotype
    Pole
    education
    schooling
    Opis:
    The aim of the article is a reconstruction of a linguistic and cultural fragment of the stereotypical views of Poles - their attitude to education and schooling. The analysis uses research tools developed as part of Polish ethno-linguistic research. The corpus of the work is language data collected in a questionnaire survey in which 140 respondents took part (70 from Poland and 70 from Slovenia). The analysis of statements reflecting a different, because Polish or Slovenian, perspective reveals some discrepancies. Three basic subcategories of Poles’ attitudes towards education and schooling were singled out and described in detail: 1) positive, 2) negative, 3) other. A vast majority of the excerpts contribute to the model of positive perception of Polish education and schooling.
    Źródło:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego; 2019, 28; 105-126
    0208-5011
    2353-9577
    Pojawia się w:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz wybranych zwierząt domowych użytkowników polszczyzny w ujęciu panchronicznym Olgi Kielak [Olga Kielak, Zwierzęta domowe w języku i kulturze. Studium etnolingwistyczne, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2020, ss. 316.]
    Autorzy:
    Borkowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520171.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    domestic animals
    ethnolinguistics
    linguistic and cultural study
    Olga Kielak
    Opis:
    Selected linguistic and cultural aspects related to domestic animals in ethnolinguistic panchronic study by Olga Kielak This paper shows the review of a monograph titled Domestic animals in Language and Culture, An Ethnolinguistic Study, by Olga Kielak. I summarize and evaluate the major points I have chosen from the book in a point-by-point schema. I answer the following questions: how well has the author achieved the overall purpose of the book? What contribution does the work make to an existing body of knowledge? I show that it is a precise, multi-faceted, complete study of domestic animals in the Polish language and culture.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 509-515
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tożsamość Afrykańska w kontekście polityki językowej Unii Afrykańskiej
    African Identity in the Context of the African Union Policy Language
    Autorzy:
    NDiaye, Iwona Anna
    NDiaye, Bara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/974052.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    linguistic and cultural diversity ethnocultural identifi cation globalization
    language policy
    Opis:
    The questions of protecting native African languages and cultures as the main components of ethnocultural identity in Sub-Saharan Africa are dealt with. Language policies in relation to the languages of former metropolises depending on the language of state governance are compared. The reasons and causes of failures connected with attempts by newly independent African regimes to replace European languages in the main spheres of state and public life with native African languages are considered. The role of education in maintaining and developing local languages and cultures is shown.
    Źródło:
    Acta Neophilologica; 2013, XV/1; 273-289
    1509-1619
    Pojawia się w:
    Acta Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Атрибутивные коллокации, как источник языковой экспликации концепта „любовь” в русском лингвокультурологическом пространстве
    Attributive collocations as a source of linguistic explication of the concept „love inRussian linguistic and cultural space
    Autorzy:
    Sitarski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482364.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    collocation
    concept
    linguistic and cultural space
    linguistic consciousness
    axiology
    sphere of concepts
    Opis:
    The aim of the study is to present attributive adjectival collocations, categorizing the concept ”love” in contemporary Russian linguistic and cultural space. On the basis of semantic analysis of 130 excerpted exemplary collocations it must be stated that the realization of the concept under discussion within the analyzed language units is the result of crossing of the concept „love” with the concepts „space”, „time” and „values”, which have their semantic realization in the collocations under study. It should be emphasized that the analysis of semantics of specified collocations would not be possible without paying attention to a human being - his emotional and spiritual world, system of standards and values, as well as the feeling of love. That is why an anthropocentric paradigm has been taken into consideration in the description of the excerpted linguistic material.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2016, 1, XXI; 89-97
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Interferencje językowe i kulturowe w przemyskiej urbanonimii
    Linguistic and cultural interferences in the urbanonymy of Przemyśl
    Autorzy:
    Myszka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992260.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    urbanonimy
    pogranicze językowo-kulturowe
    interferencje
    Przemyśl
    urbanonyms
    linguistic and cultural borderline
    interferences
    Opis:
    Przemyśl to miasto, które od zarania dziejów było grodem granicznym między Królestwem Polskim a Rusią Kijowską. Na tym terenie przez stulecia ścierały się wpływy różnych języków, wyznań, narodowości, a liczne ślady tych interferencji możemy obserwować w toponimii regionu. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, na ile skomplikowane stosunki językowo-narodowo-religijne znalazły odzwierciedlenie we współczesnym i dawnym nazewnictwie miejskim, które jest młodsze i bardziej zmienne niż nazewnictwo miejscowe. Analizowano wpływ lokalizacji grodu na nazewnictwo, badano odbicie w urbanonimach stosunków narodowościowych (pogranicze etniczne) i religijnych (wielowyznaniowość mieszkańców miasta), a także interferencje językowe. Przeprowadzona analiza pokazała, że skomplikowana przeszłość regionu ma niewielki wpływ na teraźniejszość nazewniczą, ale nie jest bez znaczenia. Wpływy języka i kultury mniejszości etniczno-wyznaniowych najmocniej zaznaczają się w sferze religii, mniej wyraźnie są natomiast w nazwach lokalizujących, kulturowych i pamiątkowych.
    Przemyśl used to be a fortified border town between the Kingdom of Poland and Kievan Rus. The influence of various languages, religions or nationalities existed in that area for centuries, and the numerous traces of such interference can be observed in the toponymy of the region. The aim of this article is to attempt to answer the question to what degree the complex linguistic and national and religious relations have been reflected in both contemporary and old urban names, which are younger and more changeable than settlement names. The impact of the location of a fortified town was analyzed, as well as the reflection of national (the ethnic border) and religious (the multiconfessionalism of city dwellers) relationships in urbanonyms and linguistic interference. The conducted analysis has shown that the complicated past of the region has had only a slight impact on the contemporary onomastics, but cannot be ignored. The influence of the language and culture of ethnic and religious minorities on the urbanonyms is mostly noticeable in the names motivated by religion, and less so in localizing, cultural or commemorative names.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 289-305
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Smaki i zapachy dzieciństwa z perspektywy językowo-kulturowej (na podstawie wybranych polskich blogów kulinarnych)
    Tastes of Childhood from a Linguistic and Cultural Perspective (Based on Culinary Blogs)
    Autorzy:
    Jóźwiak, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044312.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-23
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    linguistic and cultural picture
    childhood
    values
    food
    taste
    smell
    apple pie
    broth
    Opis:
    The article attempts to reconstruct the linguistic and cultural image of childhood tastes in selected culinary blogs. The reconstruction is based on entries referring to two dishes most frequently mentioned in the context of childhood: broth and apple pie.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 1; 115-128
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    IMPORTANŢA STUDIILOR CONTRASTIVE DE FRAZEOLOGIE PENTRU PREDAREA LIMBII ROMÂNE CA LIMBĂ STRĂINĂ (NOTE SI COMENTARII)
    Autorzy:
    Gavril-Antonesei, Gabriela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/638392.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    comparative phraseology, paremiology, linguistic and cultural skills, stylistic register, phraseological pseudo-equivalence
    Opis:
    Our study is based on the almost generally accepted idea that phraseology represents a “language of culture” which retains numerous elements that define the identity and mentality of a community (see Telija et.al.). Starting from research dedicated to phraseology (Coseriu, Cowie), we emphasize the importance of comparative studies (in this case, Romanian-Polish) in phraseology and for the development of linguistic and cultural skills of non-native Romanian speakers, in the teaching of Romanian literature. Based on studies and books dedicated to phraseological expressions in the Romanian and Polish languages and on lexicographic works, we are presenting: 1. Romanian and Polish phraseology with similar structure and similar overall meaning; 2. Romanian and Polish phraseology with similar structure, but different meaning; 3. pseudo-equivalent Romanian-Polish phraseology; 4. Romanian-Polish phraseology with the same overall meaning, but functioning on different stylistic registers of the two languages.
    Źródło:
    Romanica Cracoviensia; 2015, 15, 2
    2084-3917
    Pojawia się w:
    Romanica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narracyjność językowego obrazu ludzkiej egzystencji w polskich i rosyjskich połączeniach wyrazowych zawierających czasowniki ruchu iść/идти, сhodzić/ходить (na materiale leksykograficznym)
    Narrativity of the linguistic picture of human existence in Polish and Russian phrases containing the verbs of movement iść/идти, сhodzić/ходить (on lexicographic material)
    Autorzy:
    Zając-Haduch, Karina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807442.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-14
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    narrativity
    linguistic and cultural
    picture of the world
    narrations about human life
    Polish and Russian
    Opis:
    The purpose of the study is to show narrative (narration) as a category that combines individual elements of knowledge, expressed through language, and, thus, ensures the cohesion of the linguistic and cultural picture of the world. In the light of this concept, the linguistic-cultural picture of the world is understood as a dynamic, multi-layered narrative depending on the accepted points of view, intentions, approaches and methods of conceptualization, categorization and axiologization of reality adopted in this culture. This article deals with the narrative of human life, which creates the expressions in Polish and Russian that contain verbs of movement. The analysis of the chosen phrases allows us to determine how similar life experiences are perceived in both languages, as well as to what extent the cultural conditions and the genetic proximity of both languages have an influence on similarities in the image of human existence.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2021, 46, 2; 233-241
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Languages of the Bible and Polish—Jewish Relations
    Autorzy:
    Gruber, Isaiah (Yeshaya)
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016240.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    Jewish Greek
    Hebrew Bible
    Jewish-Christian relations
    linguistic and cultural interaction
    Polska
    Israel
    Opis:
    This paper brings together two phenomena not commonly regarded as closely connected: linguistic patterns in ancient Biblical transmission, and Jewish-Christian relations as manifest in Polish-Israeli dynamics. After summarizing the nature of Jewish-Greek language in the Septuagint (LXX) and related texts, the discussion proceeds to an explanation of the “bifurcation of meaning” that arose between Jewish and Christian interpreters who read the same words. This exegetical and translational reality exerted a strong real-world effect on Jewish-Christian interaction throughout history. Medieval and modern Polish-Jewish and Polish-Israeli relations continue to bear the stamp of such ancient linguistic and theological reconfigurations. Today a renaissance of Jewish cultural life in Poland has energized Christians as well as Jews, opening up new possibilities for collaboration and mutual understanding. At the same time, political tensions related to conflicting versions of the past—particularly the Holocaust and its memory—have laid bare fundamental contradictions between and within Israeli and Polish self-perceptions. The paper argues that study of Biblical languages and early Judeo-Christian traditions is of great relevance for the current situation and for prospective future progress in fellow feeling and inter-national understanding.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2019, 8; 103-115
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Influence of Living and Working Abroad on the Identities of Researchers and Native Speaker Teachers
    Der Einfluss der Fremdsprachenkenntnisse und des Kontakts zu einer fremden Kultur auf die Identität von wissenschaftlichen Mitarbeitern und Lehrkräften – im Ausland lebenden Muttersprachlern
    Autorzy:
    Włosowicz, Teresa Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182404.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-18
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    identity
    multiligualism
    mobility
    linguistic and cultural awareness
    identität
    mehrsprachigkeit
    mobilität
    sprachliches und kulturelles bewusstsein
    Opis:
    The study investigates the influence of living and working abroad on the identities of researchers and native speaker teachers. Following Block (2009), Hall (2012) and Pavlenko and Blackledge (2004), identity is assumed here to be dynamic and multiple, where the different identities of a person can be more or less relevant in a given context (Hall, 2012, p. 33). Moreover, identities at the time of globalisation tend to be hybrid (Marotta, 2011) and, in the case of migration, they can be bicultural (Comănaru, Noels & Dewaele, 2017), but as Comănaru et al. (2017, p. 539) observe, each bicultural person’s identity is different, depending on his or her life history, language proficiency, psychological traits, etc. Simultaneously, there is  evidence that multilingualism increases cognitive empathy (Dewaele & Wei, 2012) and makes people more open-minded (Wlosowicz, 2019), so it could be assumed that the participants would recognise their hybrid identities as an enrichment rather than a threat to their native identities, even though identification with their native languages and cultures, with their families, etc. would remain an important part of their identity. The research tool used in the present study was a questionnaire completed by forty native speaker teachers and researchers living abroad. As the results show, the participants’ identities are indeed highly complex, hybrid and influenced by different factors, however, the native language and the family remain very important components of identity, unlike, for example, one’s profession. Still, they also admitted that foreign language knowledge enriched them culturally, intellectually and emotionally.   　   　   　  　 
    Der Untersuchungsgegenstand ist der Einfluss des Lebens und Arbeitens im Ausland auf die Identität von wissenschaftlichen Mitarbeitern und Lehrkräften – Muttersprachlern. In Anlehnung an Block (2009), Hall (2012) sowie Pavlenko und Blackledge (2004) wird angenommen, dass die Identität dynamisch und vielfältig ist, wobei unterschiedliche Identitäten derselben Person mehr oder weniger relevant in einem bestimmten Kontext sein können (Hall, 2012, S. 33). Darüber hinaus können Identitäten in Zeiten der Globalisierung hybrid (Marotta, 2011) und im Fall der Migration bikulturell sein (Comănaru, Noels & Dewaele, 2017). Die Identität jeder bikulturellen Person variiert allerdings, wie Comănaru et al. (2017, S. 539) betonen, in Abhängigkeit von ihrer Lebensgeschichte, ihren Sprachkenntnissen, ihren psychologischen Merkmalen usw. Außerdem gibt es Hinweise darauf, dass die Mehrsprachigkeit die kognitive Empathie (Dewaele & Li, 2012) und die Aufgeschlossenheit des Geistes erhöht (Włosowicz, 2019), so dass man davon ausgehen kann, dass die Probanden ihre hybriden Identitäten eher als Bereicherung und nicht als Bedrohung für ihre einheimischen Identitäten betrachten, obwohl die Identifikation mit ihrer Muttersprache und Kultur, mit ihrer Familie usw. ein wichtiger Teil ihrer Identität bleibt. Das Forschungsinstrument war ein Fragebogen, der von vierzig wissenschaftlichen Mitarbeitern und Lehrkräften – im Ausland lebenden Muttersprachlern – ausgefüllt wurde. Wie die Forschungsergebnisse beweisen, sind die Identitäten der Befragten in der Tat sehr komplex, hybrid und werden durch viele Faktoren beeinflusst. Muttersprache und Familie bleiben jedoch, z.B. im Gegensatz zum Beruf, sehr wichtige Komponenten der Identität. Die Probanden gaben auch zu, dass die Fremdsprachenkenntnisse sie kulturell, intellektuell und emotional bereichert hatten.
    Źródło:
    Theory and Practice of Second Language Acquisition; 2020, 6, 2; 35-65
    2450-5455
    2451-2125
    Pojawia się w:
    Theory and Practice of Second Language Acquisition
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Language and Cultural Peculiarities of Gender Realisation
    Autorzy:
    Baghana, Jerome
    Slobodova Novakova, Katarina
    Voloshina, Tatiana
    Qi, Wang
    Pavlikova, Martina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18105015.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-27
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    linguistic and cultural gender realisation
    core of gender stereotypes
    adverts
    social and language environment
    magazines
    Opis:
    Aim. The aim of the article is to reveal gender realisation peculiarities in English and German advertising texts. The concept of the research work is focused on the idea that representatives of different languages and cultures make unique world environment. The work proves the concept validity of the unique language nature in the distinctive idea of its cognitive base formed by an ethnic group. Methods. The concepts of universality and uniqueness of the linguistic and cultural features of gender perception are revealed using the methods of analysis and generalisation. Results. The result of the research work is in the necessity for advertising texts to have special gender language markers which are the kind of signal influencing the conscience of men and women while making purchases. The authors stress that social characteristics of men and women, such as age, social or family status expressed in the form of various degrees of comparison of adjectives are used mainly in English magazines; while German advertising texts put the use of adjectives and articles on the first place. Advertising for women have the set of a special expressive and emotional language tools complex while for men the use of vocabulary stressing the main type of activity of a man - energy is of the top priority. Conclusion. The research work presents cognitive value in theory and practical recommendations to gender linguistics specialising in advertising texts structure illustrating peculiar features of men and women as consumers being influenced by language, cultural, psychological characteristics.
    Źródło:
    Journal of Education Culture and Society; 2022, 13, 2; 531-548
    2081-1640
    Pojawia się w:
    Journal of Education Culture and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Особенности грузинской языковой картины мира в свете межкультурной коммуникации
    Autorzy:
    Aroshidze, Nino
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1052493.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-15
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    georgian linguistic world image
    cultural concepts
    cross-cultural communication
    linguistic and cultural code
    translation challenges
    language markers of the modern global
    cultural space
    Opis:
    The article reviews specific features of the Georgian linguistic world image shaped during the long period of its existence. The analysis covers the cultural concepts and language markers that reflect the national characteristics. Being a special kind of cross-cultural communication, translation is a process of overcoming the linguistic and cultural barriers, and includes transcoding of language code as well as the cultural one. On the one hand, it uncovers the discrepancies between the key concepts in different cultures, and on the other hand, it demonstrates existence of the similar language markers of the ‘global cultural space’ that is being formed.
    Źródło:
    Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne; 2019, 9; 169-179
    2084-1302
    Pojawia się w:
    Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historyczny i współczesny językowo-kulturowy obraz stolic Polski na łamach czasopisma „Kumpel”
    The historical and contemporary, linguistic and cultural picture of Polish capitals in a Polish children’s magazine “Kumpel”
    Autorzy:
    Bortliczek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1288593.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    names of Polish capitals
    etymology of proper names
    linguistic and cultural picture
    of the selected capital
    Opis:
    The paper, being based on the subject matter designed for the receiver who is between six and ten years old, attempts to reconstruct the linguistic and cultural picture of the capital cities in Poland. The picture is recorded in the common sense as the national and cultural inheritance and popularised in the magazine entitled “Kumpel”. The analysis has been based on the texts (mini-reportages) describing three capitals and identified with them characters, events and monuments. The paper subsequently follows the composition of the chronological political and administrative changes: Gniezno, Kraków, Warszawa, and discusses etymological inquiries and cultural and linguistic connotations related to the events in the past, rarely the modern ones, which are presented to Polish small child by an editorial staff. History described in the magazine belongs to the standardised set of news and resources, which should be learned at the certain stage of development by every member of cultural community.
    Źródło:
    Dydaktyka Polonistyczna; 2017, 3(12); 185-202
    2451-0939
    Pojawia się w:
    Dydaktyka Polonistyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eksploracja wzrokiem, słuchem i węchem w językowym obrazie ludzi i zwierząt – na podstawie tekstów z czasopisma „Kumpel”
    Exploration with sight, hearing, and smell in the linguistic picture of people and animals – on the basis of texts from “Kumpel” magazine
    Autorzy:
    Bortliczek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109454.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    senses
    animals’ sensory predispositions
    exploration of the world
    anthropocentrism
    linguistic and cultural picture of the world
    Opis:
    The article entitled Exploration with sight, hearing, and smell in the linguistic picture of people and animals – on the basis of texts from “Kumpel” magazine concerns the manner of describing three dominating senses in the world of fauna such as sight, hearing and smell. The names of these senses determine also the structure of analysis. The senses of taste and touch were not included in the description of behaviour and animals’ predispositions probably due to the anthropocentric perspective. These senses, which can be assumed, have not been examined so much as to be presented in the texts for the general public related to fauna and addressed to the receiver at the age between 7 and 10.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2017, 17; 33-55
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Советская действительность сквозь призму aнекдота (лингвокультурологический аспект)
    The soviet reality from the perspective of anecdote (linguistic and cultural aspect)
    Autorzy:
    Wierzbiński, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/665430.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    советская эпоха
    анекдот
    лингвокультурные ситуации
    средства языковой вербализации
    the Soviet epoch
    anecdote
    linguistic and cultural situations
    aspects of linguistic verbalization
    Opis:
    The paper describes the Soviet reality on the material of the texts of anecdotes. The author presents the thematic diversity of situational contexts in anecdotes as well as some specific lexical, grammatical and stylistic aspects of anecdote as the characteristic features of the epoch. Cross-cultural parallels shown in the article emphasize the specific aspects of Russian mentality of that time.
    В статье представлено на материале анекдота как вида текста описание советской действительности. Очерчивается тематическая разнородность ситуативных контекстов в анекдоте, а также прослеживается специфика лексического, грамматического и стилистического маркеров анекдота как характерных показателей эпохи. Используемые в разработке межкультурные параллели позволяют еще более оттенить и подчеркнуть специфику русской ментальности той поры.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 13; 121-131
    1731-8025
    2353-9623
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Integracja językowo-kulturowa ucznia z doświadczeniem migracji w szkole podstawowej
    Language and cultural integration of the student with the experience of migration in primary school
    Autorzy:
    Grudzińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/782914.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    migration
    foreign student
    gloottodidactics
    inclusion
    linguistic and cultural education
    migracja
    uczeń cudzoziemski
    glottodydaktyka
    inkluzja
    edukacja kulturalna i językowa
    Opis:
    The intensification of migration processes observed throughout Europe poses new tasks also to the Polish educational system. The growing number of foreign students is a challenging multi-aspect challenge that modern education must and must face. The effective and full functioning of the foreign child at school is determined by the effectiveness of various activities: educational, educational, pedagogical and psychological. The main goal, of course, is to master the basics of the Polish language, first of all in the field of communicative competence and mastering the language of schooling (JES). However, taking into account the aspect of full integration of a foreign child with the school environment, it should also be included in the praxeological assumptions of action in the field of cultural education. After mastering the language of schooling, and maybe even in parallel with it, there should be training of the linguistic and non-linguistic competences needed by the child to function in the time of school and also free from school. It becomes necessary then to have a cultural code, thanks to which it will be able to communicate with peers. The aim would be to enable a child with experience of migrating participation in a shared cultural experience.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2019, 10, 285; 277-288
    2082-0909
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pour une approche identitaire en traduction : implications socio-culturelles
    Identity approach in translation: sociocultural implications
    Autorzy:
    Żuchelkowska, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1051434.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Translation
    Cultural and linguistic identity
    Cultural and language hybridisation
    Opis:
    The objective of this text consists in presenting how it is necessary for contemporary translators and interpreters (both literary and specialised) to acquire and develop the ability to recognize elements of identity discourse in translated texts. Nowadays, the need for inter-cultural exchange is inevitably connected with the necessity of establishing harmonious co-existence for numerous cultures and identities. Therefore, it is crucial to educate translators in a way that enables them to pay special attention to identity and cultural perturbations present in translated texts (culture and language hybridisation, multiple identity, cultural dislocation, presence in linguistic and political discourse of minority cultures), regardless of their genre or form. Such a strong emphasis on identity problems in the translation is especially relevant in the European context, where the attention of researchers and politicians directed at identity problems stemming from ethnical and cultural issues sets the framework for a new cultural paradigm that determines the future development of the EU. Becoming acquainted with this paradigm which emphasises fluency, identity unmarkedness and the new model of European collectivity is indispensable for a translator aspiring to become a true cultural mediator.
    Źródło:
    Studia Romanica Posnaniensia; 2012, 39, 2; 87-98
    0137-2475
    2084-4158
    Pojawia się w:
    Studia Romanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowo-kulturowy obraz dziecka w gwarach góralskich
    The linguistic and cultural child image in Gorale dialects
    Autorzy:
    Gotówka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/645174.pdf
    Data publikacji:
    2014-04-02
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    child
    Gorale dialects
    linguistic and cultural world image
    dictionaries
    proverbs
    dziecko
    gwara góralska
    językowo-kulturowy obraz świata
    słowniki
    paremie
    Opis:
    The child image has not been examined in detail by dialectologists to date. However, researchers of standard Polish language and popular culture are interested in this subject. The paper analyses the reconstruction of the linguistic child image in many Gorale dialects (Podhale, Orawa, Spisz, Slask Cieszynski, Zywiecczyzna, Bukowina). Examples have been taken from regional and dialect dictionaries from the years 1900 - 2011, from proverbs and various mass media texts. Vocabulary which conceptualizes the child image in Gorale dialects is rich and interesting not only from a formal and stylistic point of view, but also, and it is worth mentioning, its origins and geography which are very diverse. This vocabulary reflects the people's relationships and traditions. It reveals the emotions and hierarchy of values, which are typical not only for Gorale but also reflect Polish people's attitude towards the family.
    Obraz dziecka jest jak dotąd dość słabo spenetrowanym przez dialektologów obszarem badawczym, wzbudza natomiast zainteresowanie badaczy polszczyzny standardowej (ogólnej) i kultury popularnej. W artykule przeprowadzam rekonstrukcję językowego obrazu dziecka w szeroko rozumianych gwarach góralskich (Podhale, Orawa, Spisz, Śląsk Cieszyński, Żywiecczyzna, Bukowina) na podstawie materiału wyekscerpowanego ze słowników gwarowych i regionalnych, opublikowanych w latach 1900 – 2011, paremii i wybranych tekstów medialnych. Słownictwo służące konceptualizacji dziecka w gwarach góralskich jest bogate i ciekawe nie tylko pod względem formalnym i stylistycznym, ale też, co trzeba podkreślić, zróżnicowane pod względem pochodzenia i geografii. W leksyce nazywającej dziecko w gwarach góralskich odzwierciedla się bogata sieć relacji międzyludzkich, tradycji, ujawniają się emocje i hierarchia wartości, które możemy odnieść nie tylko do mentalności górali, ale w ogóle do postrzegania rodziny przez Polaków.
    Źródło:
    Adeptus; 2014, 3; 81-95
    2300-0783
    Pojawia się w:
    Adeptus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Cultural Concepts of zdraví (health) and nemoc (illness) in Czech Phraseology
    Koncepty zdraví (zdrowie) i nemoc (choroba) w czeskiej frazeologii
    Autorzy:
    Christou, Anna
    Táborská, Karolína
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34670855.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    ethnolinguistics
    linguistic and cultural worldview
    values
    phraseology
    conceptual metaphor
    health
    illness
    etnolingwisyka
    językowo-kulturowy obraz świata
    wartości
    frazeologia
    metafora pojęciowa
    zdrowie
    choroba
    Opis:
    Artykuł dotyczy konceptów zdraví (zdrowie) i (jako jego antytezy) nemoc (choroba) w czeskiej frazeologii. Autorki skupiają się na opozycji między zdrowiem i chorobą, czyli na jednej z głównych opozycji semantycznych w czeskim językowym obrazie świata. Pod względem teoretycznym i metodologicznym artykuł częściowo mieści się w ramach współczesnej etnolingwistyki (koncepcji językowego obrazu świata), a częściowo lingwistyki kognitywnej, szczególnie teorii metafory pojęciowej. W czeskim językowym obrazie świata zdrowie to jedna z najważniejszych wartości egzystencjalnych – jej wagę widać głównie na tle choroby, będącej jej antytezą. Pojęcia zdrowia i choroby to przeciwstawne wartości w kognitywnym systemie człowieka. W czeskim językowym obrazie świata opozycja zdrowie – choroba łączy się z innymi opozycjami semantycznymi, szczególnie życie – śmierć, młody – stary, piękno – brzydota, ruch – bezruch, silny – słaby, pełny – niepełny, kolorowy – bez koloru itd. Zdrowie jest zawsze konceptualizowane przez odwołania do jego typowych atrybutów (takich jak siła fizyczna, zdolność powrotu do równowagi, kompletność, ruch, młodosć, pełnia kolorów), podczas gdy chorobę postrzega się przez pryzmat atrybutów przeciwnych (fizyczna słabość, starość, bezruch, niepełność, nieatrakcyjność, brzydota, śmierć). W czeskich idiomach zdrową osobę porównuje się do odpornych organizmów, takich jak potężne, twarde drzewa o mocnych korzeniach i pniach; silne, zwinne, szybkie zwierzęta; piękne plony; czerwone kwiaty itd.
    In this study, we aim to describe how the cultural concepts of zdraví (health) and its antithesis nemoc (illness) are conceptualised in Czech phraseology. We focus on the opposition between health and illness, which is one of the constitutive semantic oppositions of traditional Czech linguistic worldview. From the theoretical and methodological perspective, this paper is partly couched within the framework of modern ethnolinguistics and the concept of the linguistic worldview, and partly within cognitive linguistics, especially with regard to the theory of conceptual metaphor. It appears that in Czech linguistic worldview, health is one of the most significant existential values. Its significance becomes apparent mainly against the backdrop of illness, which is located at the antipole of health as its anti-value. The notions of health and illness appear in the human cognitive system as opposites, representing contradicting values. In Czech linguistic worldview, the opposition of health and illness is significantly tied with other semantic oppositions, especially life and death, young and old, beauty and ugliness, movement and immobility, strong and weak, whole and incomplete, colourful and colourless, etc. Health is always conceptualised via its preferred attributes (physical strength, resilience, wholeness, movement, youth, beauty, colourfulness), while illness is viewed through opposite attributes (physical weakness, old age, immobility, incompleteness, unattractiveness, dullness, death). In Czech idioms, a healthy person is compared to resilient products of nature (mighty trees with hard, durable wood, good roots and cores, as well as strong, agile, quick-moving animals, beautiful unimpaired crops, red flowers, etc.).
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 303-318
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    It’s embedded!? Modeling the Tenets of Critical Pedagogy for Future Teachers Working in Multilingual and Multicultural Learning Environments
    To jest zintegrowane!? modelowanie założeń pedagogiki krytycznej dla przyszłych nauczycieli.
    Autorzy:
    Muszyńska, Barbara
    Gómez-Parra, María Elena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143796.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    opracowanie programów nauczania
    różnorodność językowa i kulturowa
    kształcenie wstępne nauczycieli
    pedagogika krytyczna
    critical pedagogy
    pre-service teacher training
    linguistic and cultural diversity
    curriculum development
    Opis:
    Learning means understanding of the positionality of the producers of knowledge and their power since it is them who reproduce a certain world view. If teacher education programs do not reflect issues faced by underrepresented populations, this may leave certain groups of students marginalized and cause higher drop-out rates. Hence, this study aimed to determine whether chosen Education Preparation Programs (EPPs) in Poland and Spain embed principles of critical pedagogy in their curriculum while preparing pre-service teachers for working in diverse educational environments. This study’s methodology was replicated from the analysis done by Courville-Mayers & Figueroa-Flores (2020). Content analysis was used to determine the presence of a critical pedagogy tenets developed by Giroux (revised in 2020) in the EPPs required courses’ syllabi. The findings show that the distribution of the CP principles is uneven and some of the tenets found no representation in the syllabi.
    Uczenie się oznacza zrozumienie pozycji władzy oraz istoty reprodukowania wiedzy, gdyż są one odzwierciedleniem powielanych społecznie światopoglądów. Jeśli programy kształcenia nauczycieli nie odzwierciedlają problemów, z jakimi borykają się niedostatecznie reprezentowane populacje, może to prowadzić do marginalizacji pewnych grup studentów i powodować wyższy odsetek osób porzucających naukę. Dlatego też niniejsze badanie miało na celu ustalenie, czy wybrane programy przygotowawcze dla nauczycieli w Polsce i Hiszpanii uwzględniają zasady pedagogiki krytycznej w swoich programach kształcenia, przygotowując nauczycieli do pracy w zróżnicowanych środowiskach edukacyjnych. Metodologia tego badania została powielona z analizy przeprowadzonej przez Courville-Mayers & Figueroa-Flores (2020), jako że jest to badanie replikacyjne. Analiza treści została wykorzystana do określenia obecności założeń pedagogiki krytycznej opracowanych przez Giroux (zrewidowanych w 2020 r.) w sylabusach przedmiotów podstawowych. Wyniki badań pokazują, że rozmieszczenie zasad pedagogiki krytycznej w programach kształcenia nauczycieli jest nierównomierne, a niektóre zadady nie znalazły żadnego odzwierciedlenia w sylabusach.
    Źródło:
    Forum Oświatowe; 2022, 34, 1(67); 11-21
    0867-0323
    2450-3452
    Pojawia się w:
    Forum Oświatowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cultural Security of Ukraine
    Bezpieczeństwo kulturowe Ukrainy
    Autorzy:
    Krasivskyy, Orest
    Pidberezhnyk, Nadiia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2042392.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    culture
    cultural security
    Ukraine
    nation
    language
    national identity
    threats to cultural security
    linguistic and cultural space
    kultura
    bezpieczeństwo kulturalne
    Ukraina
    naród
    język
    narodowa identyczność
    zagrożenia kulturalnemu bezpieczeństwu
    językowo-kulturalna przestrzeń
    Opis:
    Condition and problems of ensuring the cultural security of Ukraine were analyzed. Hypothesis that ensuring development and sustainability of the cultural sphere, formation of a single Ukrainian socio-cultural space based on Ukrainian language, historical memory, spiritual values, cultural traditions is one of priority national interests of the Ukrainian state at the present stage was put forward. Research methodology is based on the principles of objectivity and systematicity. During the research, methods of scientific learning of socio-political phenomena and processes were used, in particular: analysis, synthesis, systematization, empirical, and system-structural methods. The authors prove that cultural traditions, historical memory, self-consciousness and language are key factors that constitute and consolidate a nation, and threats to the nation’s cultural interests can jeopardize its existence. It was found that the centuries-old policy of de-ethnicization and assimilation of Ukrainian ethnos by foreign states has led to deformation and russification of the national linguistic and cultural space of Ukraine, loss of ethnic identity based on the language factor of the titular Ukrainian ethnos, deepening the spiritual crisis of Ukrainian society. It is determined that the key threats in the field of cultural security of Ukraine today are the following: Russia’s hybrid war against Ukraine, formation of information and cultural space of Ukraine under the influence of foreign information flows, imperfection of humanitarian policy in the context of cultivating Ukrainian national values, low level of development of cultural industries, dominance of foreign cultural and artistic products, control over Ukrainian media by financial and industrial groups that often take an anti-Ukrainian position. It was proved that the measures to assert and popularize Ukrainian language as the state language, ensure intercultural communication and interethnic socialization of ethnic subjects of Ukrainian society, formation of national-patriotic education, creation of competitive innovative cultural products and their popularization in the world should be priority directions of the state policy of ensuring cultural security of Ukraine.
    Artykuł poświęcony został zagadnieniu bezpieczeństwa kulturowego Ukrainy, jego obecnej kondycji oraz zagrożeń. Autorzy stawiają tezę, iż ukraińska racja stanu wymaga zapewnienia rozwoju i trwałości sfery kulturowej państwa, stworzenia jednolitej ukraińskiej przestrzeni społeczno-kulturowej opartej na języku ukraińskim, pamięci historycznej, wartościach duchowych oraz tradycjach kulturowych. Zdaniem autorów, wspomniane powyżej tradycje kulturowe, pamięć historyczna, samoświadomość oraz język są kluczowymi czynnikami konstytuującymi i scalającymi naród, a zagrożenia dla jego interesów kulturowych mogą też zagrażać istnieniu samego narodu. W artykule stwierdzono, iż wielowiekowa polityka wynarodowienia i asymilacji etnosu ukraińskiego przez obce państwa doprowadziła do deformacji oraz rusyfikacji narodowej przestrzeni językowej i kulturowej Ukrainy. Co więcej, w efekcie powyższych procesów doszło do utraty tożsamości etnicznej w oparciu o czynnik językowy części narodu ukraińskiego oraz do głębokiego kryzysu duchowego społeczeństwa ukraińskiego. Za kluczowe zagrożenia w obszarze bezpieczeństwa kulturowego Ukrainy uznano dziś: wojnę hybrydową Rosji z Ukrainą, kształtowanie się przestrzeni informacyjnej i kulturowej Ukrainy pod wpływem zagranicznych kanałów informacyjnych, niski poziom rozwoju ukraińskiego przemysłu rozrywkowego, dominację zagranicznych ośrodków kulturalnych i artystycznych oraz sprawowanie kontroli nad ukraińskimi mediami poprzez podmioty zagraniczne, często reprezentujące antyukraiński punkt widzenia. Wykazano również, że działania na rzecz propagowania i upowszechniania języka ukraińskiego jako języka państwowego, kształtowanie edukacji narodowo-patriotycznej, tworzenia konkurencyjnych i innowacyjnych produktów kultury oraz ich popularyzacja poza granicami Ukrainy powinny stać się priorytetowymi kierunkami państwowej polityki bezpieczeństwa kulturalnego Ukrainy.
    Źródło:
    Przegląd Strategiczny; 2021, 14; 471-488
    2084-6991
    Pojawia się w:
    Przegląd Strategiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Християнські мотиви в ойконімах України: лінгвокультурологічний аспект
    Autorzy:
    Котович, Віра
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789201.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    ойконім
    антропонім
    мотив номінації
    перейменування
    вірування
    релігія
    сакральна лексика
    лінгвокультурний код
    oikonim
    anthroponim
    motive of nomination
    renaming
    beliefs
    religion
    sacral vocabulary
    linguistic and cultural code
    Opis:
    In the article there are discussed the names of modern settlements in Ukraine, motivated by church-Christian vocabulary. It was found out that such an oikonim is formed out of microtoponimes motivated by appellates to denote sacral structures; from the general or proper names that originally indicated the belonging of the object to clerics, on collective names denoting a family, a family, a collection of such persons were named an omonim nickname, surname; from naming the consecrated church or on the occasion of the settlement or its renaming in the time of the church-Christian holiday; from the collective names of persons named for belonging to a particular parish; series of appellates with sacred semantics; from anthroponimes with the original God and so on. It is proved that the oikonimes that explicate the information of the spiritual linguistic and cultural code are equally widespread both in time (from archaic to modern) and in space (throughout the territory of Ukraine). This indicates the continuity of the Ukrainian tradition of naming settlements.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2019, 7; 13-22
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poeci i Róża: wiersze polskich poetów w tłumaczeniu Rozy Alimpijewej jako ilustracja koncepcji przekładu wo/man
    Poets and Rose: Polish poems translated into Russian by Rosa Alimpieva
    Autorzy:
    Borys, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/481088.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    cultural and linguistic norms
    literal translation
    poetry
    translation strategy
    translation studies
    Opis:
    Rosa Alimpieva, professor of Immanuel Kant Baltic Federal University in Kaliningrad, is known in Poland as a linguist, specialist in history of the Russian language and TS, but also as a great popularize of a Polish poetry and culture in Russia, especially in Kaliningrad Oblast. She translated into Polish from Russian selectes masterpieces of Polish poetry: poems of Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Adam Asnyk, Leopold Staff, Konstanty Ildefons Gałczyński, Czesław Miłosz, Jarosław Iwaszkiewicz. She decided also to translate into Russian some poems of her Polish friends Walenty Piłat and Krzysztof Dariusz Szatrawski. The translation has been acknow- ledged by Polish writers as very accurate and , but we think that the world of Polish poets (especially Mickiewicz) in Alimpieva’s translation is especially close to perception competence of the Russian reader.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2014, 1, XIX; 29-36
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Фразеологічний мінімум з української мови для слов’яномовних студентів (рубіжний та високий рівні, В1-В2)
    Autorzy:
    Kuz’, Halyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1788610.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    phraseological minimum
    teaching Ukrainian as a foreign language
    linguistic and cultural competence
    Slavic audience
    фразеологічний мінімум
    лінгводидактика української мови як іноземної
    лінгвокраїнознавчі компетенції
    слов’яномовна авдиторія
    Opis:
    The article deals with the volume and composition of the phraseological minimum as a necessary and eff ective element of the formation of linguistic and cultural competence in the process of language learning at intermediate and upper intermediate levels, outlines the quantitative and qualitative structure of the phraseological minimum for learning the Ukrainian language by Slavic students, and off ers a list of phraseological units as a component of the described minimum. The material presented in the textbooks of the Ukrainian language as a foreign language was used to form the list of phraseological units, which was minimized according to the criteria of selection of the phraseological minimum for levels B1-B2.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2020, 8; 97-104
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Swoistość form adresatywnych w tekstach współczesnych gazet polskojęzycznych wydawanych w Ukrainie (na tle normy ogólnopolskiej)
    Specific nature of the forms of address found in contemporary Polish-language newspapers released in Ukraine (against the Polish standard)
    Autorzy:
    Krawczuk, Ałła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3200686.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    nominalna forma adresatywna
    polszczyzna gazet
    język polski w Ukrainie
    interferencja językowo-kulturowa
    kryteria oceny środków językowych
    nominal form of address
    Polish language of newspapers
    Polish language in Ukraine
    linguistic and cultural interference
    evaluation criteria for linguistic devices
    Opis:
    W artykule analizowane są nominalne oraz atrybutywno-nominalne formy adresatywne występujące w tekstach gazet polskojęzycznych wydawanych w Ukrainie w XX wieku. Materiał badawczy dotyczy adresatywów swoistych pod względem formy lub funkcji na tle normy ogólnopolskiej. Omówiono przyczyny ich powstawania w warunkach kontaktów językowo-kulturowych oraz ich osobliwości funkcjonalno-pragmatyczne w polszczyźnie w Ukrainie. Za pomocą kulturalnojęzykowych kryteriów oceny środków językowych ustala się (uwzględniając również szerszy od prasowego materiał badawczy) skalę akceptowalności analizowanych form adresatywnych w polonocentrycznej wspólnocie komunikacyjnej w Ukrainie.
    This article analyses the nominal as well as attributive and nominal forms of address found in Polish-language newspapers released in Ukraine in the 20th century. The research material concerns the forms of address the structures or functions of which are specific compared to the Polish standard. The discussion focuses on the causes of their formation in the circumstances of language and cultural contacts and their functional and pragmatic peculiarities in the Polish language in Ukraine. The scale of the acceptability of the analysed forms of address in the Polishcentric communication community in Ukraine is identified by means of cultural and linguistic criteria for the evaluation of linguistic devices (while taking into consideration also a more extensive research material than the one found in newspapers).
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2022, 799, 10; 39-66
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Veränderungen im Bereich des Lehrens und Lernens von Sprachen und deren Konsequenzen für die Aus- und Fortbildung von Fremdsprachenlehrerinnen
    Changes in the sphere of foreign language learning and teaching and their consequences for the education and development of foreign language teachers
    Autorzy:
    Krumm, Hans-Jürgen
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/442943.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Collegium Novum. Polskie Towarzystwo Neofilologiczne
    Tematy:
    foreign language learning and teaching; education and development of foreign language teachers; linguistic and cultural diversity; plurilingualism
    uczenie się i nauczanie języków obcych; kształcenie i doskonalenie nauczycieli języków obcych; różnorodność językowa i kulturowa; różnojęzyczność
    Opis:
    The world is changing. Is the teaching of foreign languages also bound to change? The answer to the question is not about confirming that almost all learners have their smartphones now. After all, language teaching is not aimed at following all new fashion trends. The decisive factor is the fact that today's learners are different from those 10 or 15 years back. They are characterised by growing linguistic (and usually also cultural) diversity, their network of contacts with the world, family relationships and personal experiences are more diversified and colourful. Also, requirements towards them change: they need to be able to adapt to the rapidly developing world, the world of globalisation and of nationalistic tendencies. How can foreign language education contribute to their finding their place in a society of open borders, linguistic and cultural diversity, and new possibilities offered to each of them? In response to the question, the author encourages everyone to ponder on the following topics: 1. How do learners contribute to the learning process and foreign language instruction: diversity as capital 2. Plurilingualism is the main principle of language education and school development 3. Action-based vs. task-based: how autonomous can learners be? 4. Learning on the Web: foreign languages are learnt not only during lessons 5. Professional development and reflection as the essence of teaching competence in a contemporary school
    Źródło:
    Neofilolog; 2018, 51/1; 11-27
    1429-2173
    Pojawia się w:
    Neofilolog
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowy i społeczno-kulturowy obraz życia wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. na podstawie powieści Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi
    Linguistic and socio-cultural picture of the life of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries, based on Franciszek Beciński’s novel The village on the bend of the road
    Autorzy:
    Moch, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28409150.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-31
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    językowo-kulturowy obraz świata
    wieś kujawska na przełomie XIX i XX wieku
    opozycje językowo-kulturowe i społeczne
    chłopski punkt widzenia
    linguistic and cultural image of the world
    linguistic
    cultural and social oppositions
    peasant point of view
    Kujawy village at the turn of the 19th and 20th centuries
    Opis:
    In the historical sciences for some time there has been a tendency to describe the history of the Polish peasantry through his eyes. Thanks to this approach, not only purely historical accounts gain importance, but also literary testimonies. One of them is the novel by the peasant writer and poet Franciszek Beciński, The Village on the Bend of the Road, presenting a wide, colorful panorama of life in the Kuyavian countryside at the turn of the 19th and 20th centuries and representing the peasant’s point of view. According to the ethnolinguistic concept of profiling, the capacity of the concept of LUD (folk, people) was presented by means of various linguistic, cultural and social oppositions. In Beciński’s works, the oppositions of village and manor, folk and church, religiosity and ludic character, women and men are particularly visible. The analysis within the described profiles allows us to draw the conclusion that the history of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries cannot be captured only from the perspective of the violence of the lord over the peasant, and social relations, both within the village itself and between the village and the manor house, were here much more complicated.
    W naukach historycznych od pewnego czasu panuje tendencja do opisu historii polskiego chłopstwa jego oczyma. Dzięki takiemu podejściu znaczenie zyskują nie tylko relacje czystohistoryczne, ale także świadectwa literackie. Należy do nich powieść chłopskiego pisarza i poety Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi, ujmująca w szerokiej, barwnej panoramie obraz życia na wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. i reprezentująca chłopski punkt widzenia. Zgodnie z etnolingwistyczną koncepcją profilowania została przedstawiona za pomocą różnych opozycji językowo-kulturowych i społecznych pojemność pojęcia lud. U Becińskiego zarysowują się zwłaszcza opozycje wieś – dwór, lud – kościół, religijność i ludyczność, kobiety – mężczyźni. Analiza w obrębie opisanych profili pozwala wysnuć wniosek, że historii kujawskiej wsi na przełomie XIX i XX w. nie da się ująć jedynie z perspektywy przemocy pana nad chłopem, a stosunki społeczne, zarówno w obrębie samej wsi, jak i na linii wieś – dwór były tu znacznie bardziej skomplikowane.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2023, 2 (28); 211-226
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cultural and linguistic diversity in education as a challenge for teacher training
    Autorzy:
    Cabanová, Mariana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956129.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    zróżnicowanie kulturowe i językowe
    edukacja międzykulturowa
    postawy nauczycieli
    cultural and linguistic diversity
    intercultural education
    teachers’ attitudes
    Opis:
    Poprzez proinkluzywne postawy wobec uczniów z mniejszości oraz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi nauczyciele przyczyniają się do ich akceptacji przez społeczność większościową. Nie tylko za granicą, ale także w Republice Słowackiej skład kulturowy populacji uległ zmianie i wciąż się zmienia z powodu migracji. W swoich klasach nauczyciele edukują uczniów z różnych kultur, których język ojczysty różni się od języka, w którym prowadzona jest edukacja. Na podstawie literatury wydaje się, że duża liczba przyszłych oraz aktywnych nauczycieli jest wciąż niewystarczająco przygotowana do pracy z kulturowo i językowo zróżnicowanymi uczniami (Flores and Smith, 2008, za: Vázquez- -Montilla Just and Triscari, 2014). Na podstawie analizy wyników PISA 2009 (OECD, 2010c), można stwierdzić, że osiągnięcia uczniów o pochodzeniu imigracyjnym, z kulturowo i językowo odmiennych środowisk, w międzynarodowych testach warunkowane są również ich umiejętnością radzenia sobie z wypełnianiem tego typu testów. W artykule zaprezentowano cele projektu badawczego, skoncentrowanego na uchwyceniu stosunku studentów edukacji przed- i wczesnoszkolnej do zróżnicowania kulturowego i językowego w edukacji.
    Through their pro-inclusive attitudes towards learners from minorities and learners with special educational needs, teachers contribute to their acceptance by the majority and intact population. Not only abroad but also in the Slovak Republic, due to migration the cultural composition of the population has been changing. Teachers in their classes educate learners from different cultures, whose mother tongue differs from the language they are being educated in. On the basis of the literature, it appears that a large number of pre-service and in-service teachers still find themselves insufficiently prepared for work with the culturally and linguistically diverse pupils (Flores, Smith 2008 cited by Vázquez-Montilla, Just and Triscari, 2014). On the basis of the analysis of PISA 2009 findings (OECD, 2010c), it appears that the achievements of learners with immigrant background, hence from a culturally and linguistically different environment, within international testing are also influenced by their success in testing. The article comprises a presentation of the aims of a research project focused on capturing attitudes of pre-primary and primary education students towards the cultural and linguistic diversity within education.
    Źródło:
    Edukacja Międzykulturowa; 2019, 11, 2; 127-135
    2299-4106
    Pojawia się w:
    Edukacja Międzykulturowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lubię wrony – słowo poety a skrypty kulturowe
    Lubię wrony – poet’s words and cultural scripts
    Autorzy:
    Wysocka, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954111.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-28
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    script in an artistic text
    blending in an artistic text
    linguistic and cultural image of birds
    language and style of songs
    works by Wojciech Młynarski
    skrypt w tekście artystycznym
    amalgamat w tekście artystycznym
    obraz ptaków w języku i kulturze
    język i styl piosenki
    twórczość Wojciecha Młynarskiego
    Opis:
    Artykuł dotyczy sposobów przejawiania się w tekście artystycznym utrwalonych w języku i kulturze intersubiektywnych wyobrażeń o przyrodzie. Bazę materiałową stanowi piosenka Wojciecha Młynarskiego pt. Lubię wrony oraz dwa inne utwory poetyckie wchodzące z nią w relacje o charakterze intertekstualnym: List do KIG z Łodzi W. Młynarskiego i Wierszyk o wronach K.I. Gałczyńskiego. Podstawą metodologiczną opracowania jest teoria skryptów kulturowych, w połączeniu z kognitywnymi koncepcjami obrazowania oraz amalgamatu konceptualnego. Analizy pokazują, w jaki sposób wspólna wiedza kulturowa zostaje przez Młynarskiego poddana artystycznej reinterpretacji w celu wyrażenia własnego patriotyzmu w formie odbiegającej od skonwencjonalizowanych sposobów ekspresji takiej postawy.
    The paper concerns various manifestations of intersubjective images of nature, established in language and culture, in an artistic text: Wojciech Młynarski’s song Lubię wrony, and two other poetic works which have intertextual relationships with it: List do KIG z Łodzi by the same author, and Wierszyk o wronach by K.I. Gałczyński. Methodologically, the paper is based on the theory of cultural scripts combined with cognitive concepts of imaging and conceptual blending. The analysis presented reveals the way in which Młynarski reinterprets shared cultural knowledge in order to express his own patriotism in a form which differs from conventionalized ways of expressing such an attitude.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2021, 26; 82-99
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Christian beliefs and teaching in Fr. Zoricic’s writings – linguistic and theological approach
    Autorzy:
    Garmaz, Jadranka
    Gaspar, Angelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668669.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Christian beliefs
    cultural and religious heritage
    Zoricic
    linguistic and theological approach
    Opis:
    National cultural and religious heritage presents valuable repository of knowledge and wisdom. The article focuses on the understanding, classification and interpretation of Christian beliefs and the Gospel messages presented in the book of Fr. Zoricic (published in Venice 1780), whose theological thoughts were inspired and reinforced by various Italian and Latin writers of the time. The aim of this research is twofold: to preserve this rare spiritual book and to use it as a code of ethics. How was the dichotomy of good and evil presented in the Book? How did Zoricic describe Our Lady, God and the Body of Christ? To whom did he refer the most? To whom did he devote his writing? To be able to attempt answering these questions the Book was digitized, transcribed and transliterated.. On the basis of core terminology, extracted by natural language processing tool, a detailed linguistic analysis is provided.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2016, 6, 1
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Linguistic and communication education at Polish lessons during the period of cultural change. Musings on the curriculum
    Edukacja językowo-komunikacyjna na lekcjach języka polskiego w czasach zmiany kulturowej. Rozważania o programie
    Autorzy:
    Nocoń, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042085.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kontekst kulturowy i komunikacyjny
    socjalizacja językowa
    kształcenie językowe
    cultural and communication context
    linguistic socialisation
    linguistic education
    Opis:
    The article discusses the challenges posed in the 21st century in terms of linguistic and communication education in terms of teaching Polish as the mother tongue. The author posited that socialisation cannot replace education, which is why one of the major goals of linguistic education in terms of the mother tongue is to satisfy the linguistic and communication needs of pupils resulting from the cultural transformations happening in the modern world. The new tasks which Polish teachers face include the development of the so-called new communicational competence, which enables communication in a world dominated by the media, including digital media, and to counter the process of lowering the standards of verbal communication, including verbal aggression and language primitivism.
    W artykule mowa jest o wyzwaniach, jakie stawia XXI wiek przed edukacją językowo-komunikacyjną w zakresie języka polskiego jako ojczystego. Autorka wyraża przekonanie, że socjalizacja nie może wyręczać edukacji, stąd jednym z najważniejszych celów kształcenia językowego w zakresie języka ojczystego staje się zaspokojenie potrzeb językowo-komunikacyjnych uczniów, wynikających z przeobrażeń kulturowych dokonujących się we współczesnych świecie. Nowe zadania, z którymi powinien zmierzyć się nauczyciel polonista, to rozwijanie tzw. nowej kompetencji komunikacyjnej, umożliwiającej komunikowanie się w świecie zdominowanym przez media, w tym media cyfrowe, oraz przeciwdziałanie procesowi obniżania się standardów werbalnego komunikowania się, w tym agresji werbalnej oraz prymitywizmowi języka.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 56, 1; 19-30
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Popularyzacja dziedzictwa kulturowo-językowego pogranicza polsko-czeskiego na przykładzie Międzynarodowego Konkursu Gwary Laskiej „Morawske rzadzyni selske hospodyni”
    Popularization of the Cultural and Linguistic Heritage of the Polish-Czech Borderland on the Example of the International Lendian Dialect Contest „Moravian Stories of a Farmer’s Wife”
    Autorzy:
    Szymańska, Marcela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057179.pdf
    Data publikacji:
    2018-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    regional education
    cultural and linguistic heritage
    Polish-Czech borderland
    Moravians
    Lendian dialects
    edukacja regionalna
    dziedzictwo kulturowo-językowe
    pogranicze polsko-czeskie
    Morawianie
    gwary laskie
    Opis:
    The article presents an example of good practice in the field of regional education, which is the organization of the cyclical International Lendian Dialect Contest called "Moravian stories of a farmer’s wife" (Moravian dialect: „Morawske rzadzyni selske hospodyni”) in the Primary School in Krzanowice (continuously since 2007). The overriding goal of this initiative is to popularize the cultural and linguistic heritage of the Polish-Czech borderland, a specific and unique region due to the cross-influence of four cultures and state and political changes that have taken place over the centuries. The contest fulfills an educational, social and cultural function. In adult recipients, it shapes and strengthens ties with the environment, creates a sense of regional community and stimulates social activity. Whereas, in the young generation, it arouses interest in the problems of history, sensitizes them to the richness and specificity of the Moravian heritage, and in the wider perspective enables shaping and developing the need for attachment to the homeland and respect for the legacy of ancestors.
    Artykuł prezentuje przykład dobrej praktyki z zakresu edukacji regionalnej, jaką jest organizacja cyklicznego Międzynarodowego Konkursu Gwary Laskiej „Morawske rzadzyni selske hospodyni” w Szkole Podstawowej w Krzanowicach (nieprzerwanie od 2007 roku). Nadrzędnym celem tej inicjatywy jest popularyzacja dziedzictwa kulturowo-językowego pogranicza polsko-czeskiego, regionu specyficznego i wyjątkowego z racji wpływu czterech kultur oraz zmienności państwowej i politycznej na przestrzeni stuleci. Konkurs spełnia nie tylko funkcję edukacyjną, ale przede wszystkim społeczną. Wśród dorosłych odbiorców kształtuje i umacnia więzi ze środowiskiem, stwarza poczucie wspólnoty regionalnej oraz rodzi aktywność społeczną. Zaś wśród młodego pokolenia rozbudza zainteresowanie problematyką historii, uwrażliwia na bogactwo i specyfikę morawskiego dziedzictwa, a w szerzej perspektywie pozwala kształtować i rozwijać potrzebę przywiązania do rodzinnych stron oraz szacunku do spuścizny przodków.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 145-161
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of cross-cultural conflicts by studying foreign languages
    Autorzy:
    Oleksenko, Olena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179613.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    cross-cultural conflicts
    linguistic reasons
    national and cultural reasons
    psychological reasons
    social reasons
    training of future specialists
    Opis:
    The article deals with analysis of communicative behaviour in cross-cultural conflicts. The classification of reasons of cross-cultural conflicts is proposed. The outlined reasons (psychological, social, natural and cultural, linguistic) are supported by real examples in business sphere.
    Źródło:
    World Scientific News; 2017, 74; 267-271
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język a dziedzictwo kulturowe pogranicza
    Language and the cultural heritage of borderland
    Autorzy:
    Walczak, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497104.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    język
    pogranicze etniczno-językowe
    historia
    dziedzictwo kulturowe
    language
    ethnic and linguistic borderland
    history
    cultural heritage
    Opis:
    The article’s author argues in favor of his thesis that just as the literary language is on the one hand a mirror, while on the other hand material and an instrument of the community of users’ spiritual culture, so is the regional language (dialect, subdialect) a mirror, material and an instrument of the regional culture (represented by folklor in language). In case of the ethnic and linguistic borderland’s multilingualism, all the ethnolects amount to its cultural heritage.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2016, 2(14); 161-174
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Terms of address as keys to culture and society: German "Herr" vs. Polish "Pan"
    Autorzy:
    Wierzbicka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/571888.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
    Tematy:
    terms of address
    Polish words “pan” and “pani” German words “Herr” and “Frau” Natural Semantic Metalanguage (NSM)
    cultural values
    cross-linguistic pragmatics
    cross-linguistic semantics
    Opis:
    This article takes up a theme addressed many years ago by Andrzej Bogusławski: a semantic and cultural comparison of the Polish and German terms of address “Pan” and “Herr.” Focussing on these two words, the paper seeks to demonstrate (as in a number of earlier studies, e.g. Wierzbicka 2015, Forthcoming) that despite their apparent insignificance, generic titles used daily across Europe can reveal complex and intricate webs of cultural assumptions and attitudes and provide keys to the inmost recesses of the speakers’ cultural and social world. At the same time, the paper argues that in order to use these keys effectively, we need some basic locksmith skills and it tries to show that the NSM approach to semantics and pragmatics can help us develop such skills. The explications posited here possess, it is argued, predictive and explanatory power which is beyond the reach of traditional analyses operating with technical labels such as “formal,” ”polite,” “respectful,” “egalitarian” and so on. The paper has implications for language teaching and cross-cultural communication and education in Europe and beyond.
    Źródło:
    Acta Philologica; 2016, 49; 29-44
    0065-1524
    Pojawia się w:
    Acta Philologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How research on language evolution contributes to linguistics
    Autorzy:
    Żywiczyński, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1121032.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    the science of language evolution
    sign linguistics and gesture studies
    cultural evolution
    linguistic niche hypothesis
    nomothetic research
    Opis:
    This paper illustrates a methodological approach to the design of an annotated corpus using a case study of phonetic convergences and divergences by multilingual speakers in southwestern Senegal’s Casamance region. The newly compiled corpus contains approximately 183,000 annotations of multilingual, spoken data, gathered by eight researchers over a ten year span using methods ranging from structured lexical elicitation in controlled contexts to naturally occurring, multilingual conversations. The area from which the data were collected consists of three villages and their primary languages, and yet many more contribute to the linguistic landscape. Detailed metadata inform analyses of variation, the context in which a speech act took place and between whom, the speakers’ linguistic repertoires, trajectories, and social networks, as well as the larger language context. A potential path for convergence or divergence that emerged during data collection and in building and searching the corpus is the crossroads in the phonetic production of word-initial velar plosives. Word-initial [k] emerges in one language where only [ɡ] is present in the other; the third utilizes both. The corpus design makes it feasible, not only to identify areas of accommodation, but to grasp the context, enabling a sociolinguistically informed analysis of the speakers’ linguistic behavior.
    Źródło:
    Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting; 2019, 5, 1; 1-34
    2449-7525
    Pojawia się w:
    Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    When “soul” is lost in translation: Metaphorical conceptions of “soul” in Dostoyevskys original “Братья Карамазовы” (“The Brothers Karamazov”) and its translations into Polish, Croatian and English
    Autorzy:
    Ostanina-Olszewska, Julia
    Despot, Kristina S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677042.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    conceptual metaphor theory
    parallel corpus
    concept of soul
    metaphorical mappings
    metaphor and translation
    cultural variation
    linguistic variation
    Opis:
    When soul is lost in translation: Metaphorical conceptions of soul in Dostoyevsky’s original Братья Карамазовы (The Brothers Karamazov) and its translations into Polish, Croatian and EnglishGiven that our understanding of such an abstract concept as soul is almost purely metaphorical, this paper provides a comparative cross-linguistic analysis of the system of metaphorical conceptions of soul in Dostoyevsky’s original Братья Карамазовы (The Brothers Karamazov) and its Polish, Croatian and English translations. Special attention is paid to those metaphors that are translated differently between the various translations, either in conceptual or linguistic terms.This paper adheres to the cognitive-linguistic approach to Mind (Reddy, 1979; Sweetser, 1990; G. Lakoff & Johnson, 1999). Consistent with conceptual metaphor theory in general (G. Lakoff & Johnson, 1980; G. Lakoff, 1987; Grady, 1997; Kövecses, 2000; G. Lakoff, 2009; etc.), this paper’s theoretical and methodological approach is based on Sweetser’s (1990) analysis of the system of metaphors for knowledge, on G. Lakoff and Johnson’s (1999) systematic analysis of the metaphorical conceptions of Mind and Soul, and on Štrkalj Despot, Skrynnikova and Ostanina Olszewska’s (2014) comparative analysis of the metaphorical conceptions of ДУША/DUSZA/DUŠA (‘soul’) in Russian, Polish, and Croatian.The metaphors for soul were examined in a parallel corpus that consists of Dostoyevsky’s original Братья Карамазовы (The Brothers Karamazov) and its Polish, Croatian and English translations. Linguistic metaphors were detected using the MIPVU procedure (Steen et al., 2010).The main questions that this paper ains to answer are: Which metaphors for conceptualizing soul are shared by all the languages in question? Which metaphors are translated differently and why? If metaphors are translated differently, is the difference conceptual, cultural or linguistic? Does the type of metaphor (primary, complex) have any influence on the decision to translate the source language (SL) metaphor into a different one in the target language (TL)? What cultural differences are revealed through the analysis of the way metaphors have been translated to other Slavic and one non-Slavic language? Pojęcie duszy zagubione w tłumaczeniu: Metaforyczne ujęcie duszy w oryginale powieści Братья Карамазовы (Bracia Karamazow) Fiodora Dostojewskiego oraz w jej tłumaczeniach na język polski, chorwacki oraz angielskiRozumienie tak abstrakcyjnych pojęć, jak dusza jest w pełni metaforyczne. Niniejszy artykuł zawiera porównawczą, przekrojową analizę lingwistyczną systemu konceptualizacji pojęcia dusza w powieści Fiodora Dostojewskiego pt. Братья Карамазовы (Bracia Karamazow) oraz w jej polskim, chorwackim i angielskim tłumaczeniu. Zwrócono szczególną uwagę na te metafory, które zostały przetłumaczone inaczej w każdym wariancie tłumaczenia, pod względem pojęciowym albo językowym.W artykule zastosowano kognitywno-lingwistyczne podejście do umysłu (Reddy, 1979; Sweetser, 1990; Lakoff & Johnson, 1999), podejście teoretyczne i metodologiczne – zasadniczo spójne z teorią metafory pojęciowej (Lakoff i Johnson, 1980; Lakoff, 1987; Grady, 1997; Lakoff, 1999; Kövecses, 2000; Lakoff, 2009 i in.) – opiera się na analizie E. Sweetser (1990) dotyczącej systemu metafor wiedzy, systematycznej analizie G. Lakoffa i M. Johnsona (1999) dotyczącej metaforycznego pojmowania umysłu i duszy oraz na analizie porównawczej K. Štrkalj Despot, I. Skrynnikovej i J. Ostatniny-Olszewskiej (2014) pojęć metaforycznych ДУША/DUSZA/DUŠA (dusza) w językach rosyjskim, polskim i chorwackim.Przeanalizowano metaforyczne określenia duszy w korpusie paralelnym, w którym znalazła się powieść Fiodora Dostojewskiego pt. Братья Карамазовы (Bracia Karamazow) w oryginale oraz jej przekłady na język polski, angielski i chorwacki. Metafory językowe wskazano, korzystając z procedury MIPVU (Steen i in., 2010).Niniejsza analiza jest próbą odpowiedzi na następujące pytania: które metafory pojęcia dusza są tożsame we wszystkich analizowanych językach? Które metafory zostały przełożone w odmienny sposób i dlaczego tak się stało? Jeżeli metafory zostały przetłumaczone inaczej, czy jest to różnica pojęciowa, kulturowa czy językowa? Czy rodzaj metafory (podstawowa, złożona) wpływa na próbę przetłumaczenia metafory w języku źródłowym inną metaforą w języku docelowym? W jaki sposób metafory i rozumowanie metaforyczne w różnych językach wskazują na różnice i podobieństwa kulturowe w pojmowaniu świata?
    Źródło:
    Cognitive Studies; 2017, 17
    2392-2397
    Pojawia się w:
    Cognitive Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lubelska etnolingwistyka kognitywna a anglojęzyczna lingwistyka kulturowa. Wybrane problemy
    Autorzy:
    Głaz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611635.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Lublin cognitive ethnolinguistics
    cultural linguistics in English
    Cultural Linguistics
    linguistic worldview
    translation and reconstruction of linguistic worldview
    lubelska etnolingwistyka kognitywna
    anglojęzyczna lingwistyka kulturowa
    językowy obraz świata
    tłumaczenie a rekonstrukcja JOS
    Opis:
    Basic sources of inspiration in the emergence of Lublin cognitive ethnolinguistics (LCE) include: research on the language of folklore (directly inspired by Maria Renata Mayenowa, indirectly by Roman Jakobson and Piotr Bogatyryev),Russian ethnolinguistics (Nikita Tolstoy) and semiotics (Vyacheslav Ivanow and Vladimir Toporov), 18th- and 19th-c. German thought (Johann Herder, Wilhelm von Humboldt), the American idea, largely deriving from the German context, of linguistic relativity (Franz Boas, Edward Sapir, Benjamin Whorf), plus a major role that has been played by the work of Bronislaw Malinowski and, especially, Anna Wierzbicka. Inspirations from cognitive linguistics have enriched Lublin ethnolinguistics with the cognitive dimension. After several decades of its existence, LCE may plausibly be compared with cultural linguistics as it is practised by authors writing in English, especially with a characteristic model within that tradition known as Cultural Linguistics (capitalised), associated with the names of Gary Palmer or the model’s main advocate, Farzad Sharifian. It is also instructive to consider, in this context, specific issues and challenges that LCE must face, as has been pointed out by Western scholars (not necessarily working under the rubric of Cultural Linguistics). Two such problems are discussed here: the role of translation in the reconstruction of linguistic worldview (raised by James Underhill) and the notion of linguistic worldview as such, as it is understood in LCE and Cultural Linguistics.
    Podstawowe źródła i inspiracje w procesie kształtowania się lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej to: badania nad językiem folkloru (bezpośrednio z inspiracji Marii Renaty Mayenowej, pośrednio – Romana Jakobsona i Piotra Bogatyriewa), rosyjska etnolingwistyka (Nikita Tołstoj) i semiotyka (Wiaczesław Iwanow, Władimir Toporow), XVIII- i XiX-wieczna myśl niemiecka (Johann Herder, Wilhelm von Humboldt), wywodząca się niej w dużej mierze amerykańska koncepcja relatywizmu językowego (Franz Boas, Edward Sapir, Benjamin Whorf) oraz kluczowe dla rozwoju prowadzonych w Lublinie badań prace Bronisława Malinowskiego, a zwłaszcza Anny Wierzbickiej. Późniejsze inspiracje językoznawstwem kognitywnym wzbogaciły etnolingwistykę lubelską o ten właśnie wymiar. Po kilkudziesięciu latach istnienia lubelskiej etnolingwistyki autor dokonuje porównania jej dokonań z osiągnięciami anglojęzycznej lingwistyki kulturowej, której szczególny rys, określany jako Cultural Linguistics, wiązany jest z nazwiskami np. Farzada Sharifiana i Gary’ego Palmera. W tym kontekście sygnalizuje też konkretne problemy domagające się rozwiązania w ramach badań nad językiem i kulturą oraz wyzwania, które przed lubelską etnolingwistyką stawiają ich anglojęzyczni koledzy (niekoniecznie związani z Sharifianowską lingwistyką kulturową). W szczególności omawia dwa z nich: problem miejsca i roli tekstów tłumaczonych w programie rekonstrukcji JOS (co podnosił James Underhill) oraz rozumienie samej koncepcji językowego obrazu świata (linguistic worldview) w lubelskiej etnolingwistyce i anglojęzycznej Cultural Linguistics.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podobieństwa i różnice w sposobach konceptualizacji wybranych nazw owoców w języku polskim i rosyjskim
    The similarities and differences in the conceptualization of selected names of fruit in Polish and Russian language.
    Autorzy:
    Świrko, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/463508.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej
    Tematy:
    konceptualizacja
    podobieństwa i różnice
    język polski i rosyjski
    nazwy owoców
    uwarunkowania historyczno-kulturowe
    conceptualization
    the similarities and differences
    Polish and Russian language
    names of fruits
    linguistic worldview
    historical and cultural conditions
    Opis:
    The aim of the article is to determine the similarities and differences in the conceptualization of selected names of fruits in modern Polish and Russian language. The similarities and differences mentioned were determined through the comparative analysis which was conducted on the basis of the theory of the linguistic worldview developed by Polish researchers such as J. Bartmiński and R. Tokarski. In the study five pairs of units were examined: jabłko – яблоко(an apple),  gruszka – груша(a pear) , śliwka – слива(a plum), wiśnia – вишня(a cherry) and malina – малина(a raspberry). In the article common elements for individual pairs were indicated. Moreover, observed differences were discussed thoroughly indicating their source. As it could have been expected, when referring to two closely related languages, the similarities in the conceptualization overweigh detected differences. The latter, as it was indicated in the article, are connected with the historical and cultural conditions, especially with different culinary traditions in Poland and Russia.
    Źródło:
    Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik; 2015, 15; 103-110
    2080-4814
    Pojawia się w:
    Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Principles and Postulates of Cultural Linguistics (as Exemplified by a Definition of WORK)
    O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)
    Autorzy:
    Bartmiński, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192807.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    cultural linguistics
    “Language and Culture” series"
    journal Etnoli:gwistyka
    Lublin cognitive ethnolinguistics
    linguistic worldview
    cultural concept PRACA/work
    lingwistyka kulturowa
    seria Język a Kultura
    rocznik Etnolingwistyka
    lubelska etnolingwistyka kognitywna
    językowy obraz świata
    koncept kulturowy
    PRACA
    Opis:
    The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of culturallinguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polishnational culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and apublication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal“Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewedin cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part threepresents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitiveethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition,viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing,conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application ofthis theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.
    Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a Kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika Etnolingwistyka w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualizujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 2; 1-35
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)
    On the Assumptions and Claims of Cultural Linguistics. The Case of Polish PRACA ‘work’
    Autorzy:
    Bartmiński, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192509.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    lingwistyka kulturowa
    seria „Język a Kultura”
    rocznik „Etnolingwistyka”
    lubelska etnolingwistyka kognitywna
    językowy obraz świata
    koncept kulturowy
    praca
    cultural linguistics
    “Language and Culture” series
    journal Etnolingwistyka
    Lublin cognitive ethnolinguistics
    linguistic worldview
    cultural concept
    PRACA/work
    Opis:
    Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej  w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika „Etnolingwistyka” w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualiujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.Słowa kluczowe: lingwistyka kulturowa, seria „Język a Kultura”, rocznik „Etnolingwistyka”, lubelska etnolingwistyka kognitywna, językowy obraz świata, koncept kulturowy, praca
    The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of cultural linguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polish national culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and a publication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal “Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewed in cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part three presents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitive ethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition, viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing, conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application of this theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2018, 3, 1
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O roli kodu kulturowego i jego komponentów w procesie konstytuowania znaczenia w języku obcym
    On the role of the cultural code and its components in the process of constituting meaning in a foreign language
    Autorzy:
    Szeluga, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1963483.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
    Tematy:
    kod kulturowy
    rozumienie
    sens
    język obcy
    semantyka
    system językowy
    akwizycja języka
    socjalizacja we wspólnocie językowej
    rzeczywistość pozajęzykowa
    kognitywne i emocjonalne aspekty języka
    kontekst socjokulturowy
    cultural code
    meaning
    understanding
    foreign language
    semantics
    language system
    language acquisition
    socialization in the language community
    extra-linguistic reality
    sociocultural context
    cognitive and emotional aspects of language
    Opis:
    W artykule podjęto analizę pojęcia tzw. kodu kulturowego, rozumianego jako splot kulturowych i społecznie uwarunkowanych elementów, przez pryzmat których nadajemy (najczęściej nieświadomie) rzeczom i zjawiskom określone znaczenia. Użytkownik języka ojczystego nabywa tenże kod w procesie wychowania i socjalizacji w społeczeństwie, a także naturalnej akwizycji języka pierwszego. Proces opanowania języka obcego podlega jednak dalece większym ograniczeniom, stąd też centralnym problemem tekstu jest zagadnienie ‘wyuczalności’ kodu kulturowego w języku obcym. Mimo, że elementy obcojęzycznego kodu kulturowego wpływają negatywnie na procesy rozumienia i tworzenia znaczeń w języku obcym, mogą zarazem pozytywnie kształtować świadomość kultury ojczystej oraz relacje bikulturowe pomiędzy nią a kulturą obcą.
    The article analyses the notion of the so-called cultural code, understood as a complex interweaving of culturally and socially conditioned elements, through the prism of which we give (most often unconsciously) things and phenomena their particular meanings. The native language user acquires this code in the process of upbringing and socialisation in the society and during acquisition of the first language. However, the process of mastering a foreign language is subject to far greater constraints. Hence, the main problem addressed in the text is the issue of ‘learnability’ of the cultural code, which is specific for each language. Although the foreign-language specific elements have a negative impact on the processes of understanding and expressing the intended meanings in the foreign language, they can at the same time positively shape the awareness of native culture as well as the bi-cultural relations between the native and the foreign culture.
    Źródło:
    Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 57-71
    2353-2912
    2719-8537
    Pojawia się w:
    Forum Filologiczne Ateneum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-42 z 42

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies