Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "liczebnik nieokreślony" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
On Metonymically Motivated Delexicalization of Quantifying Nouns in English and Polish: A Corpus Investigation
Autorzy:
Herda, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52792001.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
quantifying noun
indefinite quantifier
grammaticalization
delexicalization
collocation
metonymy
rzeczownik ilościowy
liczebnik nieokreślony
gramatykalizacja
deleksykalizacja
kolokacja
metonimia
Opis:
Drawing on corpus data, this paper investigates the hypothesis that the delexicalization of the English nouns pile and stack as well as their Polish counterparts sterta ‘pile’ and stos ‘stack’, evidenced by collocational expansion, is to a considerable extent fuelled by the conceptual contiguity between their prototypical concrete N2-collocates and certain abstract notions which may be instantiated by means thereof. It is postulated that this metonymic relation leads to the items gradually loosening their original selectional requirements, thereby contributing to the schematization of their source semantics. The results of an empirical analysis show that the collocational broadening of all of the nouns under scrutiny indeed largely stems from metonymization, yet the tendency is more pronounced in the case of the Polish items, particularly stos ‘stack’. This finding can be accounted for in view of the fact that in contrast to their English equivalents, they have not yet established themselves as schematic quantifiers, as corroborated by their current dictionary definitions, and therefore still heavily rely on the aforementioned conceptual mechanism in their delexicalization.
Bazując na danych zaczerpniętych z korpusów językowych, niniejszy artykuł stawia sobie za cel weryfikację hipotezy, zgodnie z którą deleksykalizacja angielskich rzeczowników pile ‘sterta’ i stack ‘stos’ oraz ich polskich odpowiedników sterta i stos, uwydatniająca się rozszerzoną kolokacyjnością, jest w znacznym stopniu motywowana związkiem metonimicznym między ich regularnymi kolokatami konkretnymi a pewnymi pojęciami abstrakcyjnymi, które mogą zostać skonkretyzowane za ich pomocą. Zakłada się mianowicie, że owa relacja konceptualna prowadzi do stopniowego rozluźnienia pierwotnych wymogów selekcyjnych badanych leksemów, odgrywając zarazem istotną rolę w schematyzacji ich wyjściowej semantyki. Wyniki analizy empirycznej wskazują, że ekspansja kolokacyjna analizowanych elementów leksykalnych faktycznie w dużej mierze opiera się na metonimizacji, tendencja ta jest jednak wyraźniejsza w przypadku polskich rzeczowników, zwłaszcza stos, co można wyjaśnić tym, że w odróżnieniu od swoich angielskich ekwiwalentów nie skonwencjonalizowały się one jeszcze – co potwierdzają obecne definicje słownikowe obu jednostek – w funkcji liczebników nieokreślonych, toteż ich deleksykalizacja wciąż jest napędzana głównie opisanym wyżej mechanizmem konceptualnym. 
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2017, 12, 4; 199-219
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Two Sources of Second Position Effects (Part 1)
Autorzy:
Migdalski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52797517.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
V2
clitics
Slavic
Germanic
tense
diachronic syntax
proces gramatykalizacji
rodzajnik nieokreślony
zmiany językowe
kontakt międzyjęzykowy
liczebnik ‘jeden’
język polski
Opis:
This paper accounts for the distribution of two second position effects, the V2 (verb second) order observed in continental Germanic languages and second position cliticization, attested in some Slavic languages. It shows that it is necessary to distinguish two types of second position effects: one of them affects finite verbs and pronominal and auxiliary clitics, whereas the other one is restricted to the contexts of marked illocution and is observed among a small class of so-called operator clitics. Furthermore, this paper addresses Bošković’s (2016) generalization concerning the distribution of clitics, which states that second position pronominal and auxiliary clitics are found only in languages without articles. This paper shows that although this generalization is empirically correct, it does not account for the distribution of auxiliary clitics and is not supported by diachronic considerations. It proposes an alternative generalization, which restricts verb-adjacent cliticization to tensed environments.
Niniejszy artykuł przedstawia analizę dwóch zjawisk składniowych, które są podporządkowane tzw. regule drugiej pozycji: zjawiska V2 obserwowanego we wszystkich językach germańskich oprócz angielskiego oraz klitycyzację drugiej pozycji (Wackernagela), która występuje w niektórych językach słowiańskich. Autor artykułu wskazuje na konieczność rozróżnienia dwóch odrębnych typów reguły drugiej pozycji: pierwszy z nich dotyczy finitywnych form czasownika oraz klityk zaimków osobowych i czasowników posiłkowych, a drugi typ jest odpowiedzialny za występowanie klityk zdaniowych w zdaniach wyrażających nacechowaną formę siły ilokucyjnej. Ponadto niniejszy artykuł nawiązuje do generalizacji Boškovića (2016) dotyczącej pozycji klityk w zdaniu. Zgodnie z tą generalizacją klityki drugiej pozycji występują jedynie w językach bez przedimków. Artykuł ten wykazuje, że chociaż generalizacja ta jest empirycznie poprawna, to nie uwzględnia ona dystrybucji klityk czasowników posiłkowych i nie jest ona poparta obserwacjami diachronicznymi. W artykule zaproponowano alternatywną generalizację, która wiąże obecność klityk przyczasownikowych w języku z dostępnością wykładników morfologicznych czasu.
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2018, 13, 3; 167-185
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Rise of an Indefinite Article in Polish: An Appraisal of its Grammaticalisation Stage (Part 2)
Autorzy:
Hwaszcz, Krzysztof
Kędzierska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52797076.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
grammaticalisation
indefinite article
corpus study
Polish
language change
numeral ‘one’
proces gramatykalizacji
rodzajnik nieokreślony
badanie korpusowe
język polski
zmiany językowe
liczebnik ‘jeden’
Opis:
The main aim of the reported study is to establish the stage of grammaticalisation of the indefinite article in Polish by contributing the results of a corpus study. We selected and analysed 20.000 sentences containing the word jeden. The obtained results demonstrate that the uses of jeden as a presentative marker and a specific marker have been both attested, which would suggest that Polish numeral has already reached the specific marker stage. Based on the statistical analysis carried out for the obtained results, a statistically significant increase in the use of jeden as an indefinite marker has been revealed. This may be interpreted as evidence for the grammaticalisation phenomena, enhanced by language contacts with article-possessing languages (English and German).
Artykuł przedstawia wyniki badania korpusowego, którego przedmiotem było określenie etapu gramatykalizacji rodzajnika nieokreślonego w języku polskim. W tym celu z Narodowego Korpusu Języka Polskiego wybrano 20 000 zdań zawierających słowo jeden, które zostały poddane szczegółowej analizie. Uzyskane wyniki potwierdzają, że jeden w połączeniu z rzeczownikiem może pełnić zarówno funkcję słowa wprowadzającego (ang. presentative marker), jak i wyznacznika referencji szczegółowej (ang. specific marker). Świadczy to o tym, że na pięcioetapowej skali zaproponowanej przez Heinego (1997) proces gramatykalizacji liczebnika jeden przeszedł już etap 3 (dla porównania język angielski jest obecnie na etapie 4). Ponadto zaobserwowano istotny statystycznie wzrost użycia jeden w funkcji zaimka nieokreślonego w latach 1992–2011, tym samym potwierdzając istotność procesu gramatykalizacji w kontekście kontaktów językowych pomiędzy polskim a językami, w których występują rodzajniki (w szczególności angielskim i niemieckim).
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2018, 13, 3; 145-166
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Rise of an Indefinite Article in Polish: An Appraisal of Its Grammaticalisation Stage (Part 1)
Autorzy:
Hwaszcz, Krzysztof
Kędzierska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52795751.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
grammaticalisation
indefinite article
language change
language contact
numeral ‘one’
the Polish language
proces gramatykalizacji
rodzajnik nieokreślony
zmiany językowe
kontakt międzyjęzykowy
liczebnik ‘jeden’
język polski
Opis:
The aim of this paper is to assess the change of Polish numeral jeden ‘one’ into an indefinite marker in the view of the grammaticalization theory. Although Slavic languages are principally believed not to possess articles, certain usages of one (e.g., in Bulgarian and Macedonian) demonstrate the same features as the ones ascribed to the usages of indefinite articles in non-Slavic languages, such as English, German or Italian. Language contact of article-possessing languages is often claimed to enhance the grammaticalisation process of an indefinite article (Heine and Kuteva 2006). This type of grammaticalisation is said to follow five distinctive stages: (i) numeral, (ii) presentative marker, (iii) specific marker, (iv) non-specific marker and (v) generalized article (e.g., Givón 1981, Heine 1997). We assessed that in the case of Polish, the grammaticalisation stage is that of a specific marker, with some occasional uses leaning towards the non-specific marker stage. The conclusion was supported by the results of 53 native speakers’ judgments as well as the diagnostic tests based on relevant literature.
Celem artykułu jest ocena etapu gramatykalizacji rodzajnika nieokreślonego w języku polskim. Choć przyjęło się uważać, że rodzajniki nie występują w językach słowiańskich, w niektórych z nich zaimki wywodzące się od liczebnika jeden (np. w języku bułgarskim czy macedońskim) nabyły część cech i funkcji rodzajników nieokreślonych, występujących w innych językach, takich jak angielski, niemiecki czy włoski. Proces gramatykalizacji rodzajnika nieokreślonego może zostać przyspieszony poprzez kontakt międzyjęzykowy (Heine i Kuteva 2006) i przebiega w pięciu etapach: (i) liczebnika, (ii) słowa wprowadzającego (ang. presentative marker), (iii) wyznacznika referencji szczegółowej, (iv) wyznacznika referencji nieokreślonej oraz (v) rodzajnika (np. Givón 1981, Heine 1997). Na podstawie przeprowadzonych badań (ocen 53 rodzimych użytkowników polskiego oraz testów diagnostycznych) można stwierdzić, że w przypadku języka polskiego proces gramatykalizacji osiągnął etap wyznacznika referencji szczegółowej, okazjonalnie wykazując też cechy charakterystyczne dla dalszego etapu gramatykalizacji (tj. wyznacznika referencji nieokreślonej).
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2018, 13, 2; 93-121
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies