Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "liberalna demokracja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-40 z 40
    Tytuł:
    Równość obywatelska w społeczeństwie demokratycznym według Johna Rawlsa
    Autorzy:
    Rupniewski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833565.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-10
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    Równość
    John Rawls
    liberalna demokracja
    obywatelstwo
    Opis:
    Artykuł prezentuje doktrynę równego obywatelstwa autorstwa Johna Rawlsa. Doktryna ta jest istotna zarówno jako kluczowa dla zrozumienia filozofii tegoż myśliciela, jak również jako paradygmatyczna dla ideału równości w liberalnej demokracji w ogóle. Podstawowym pytaniem stawianym w tekście jest pytanie o to, czy da się ów ideał równości połączyć z innymi, takimi jak choćby wolność, w ramach spójnej wewnętrznie koncepcji demokratycznej. Celem odpowiedzi na to pytanie w artykule badany jest sam ideał równego obywatelstwa jak również jego normatywne implikacje dla konstytucji oraz ładu społeczno-ekonomicznego, również na poziomie międzynarodowym. Autor argumentuje, iż myśl Rawlsa daje się zinterpretować w sposób, który pozwala na twierdzącą odpowiedź na wskazane główne pytanie,
    Źródło:
    Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2020, 10; 7-21
    2353-1266
    2449-7983
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo. Edukacja. Język
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koneczny a Fukuyama. Szkic porównawczy
    Koneczny vs Fukuyama. A comparative sketch
    Autorzy:
    Skorupka, Alfred
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233270.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Feliks Koneczny
    Francis Fukuyama
    cywilizacje
    narody
    liberalna demokracja
    civilisations
    nations
    liberal democracy
    Opis:
    Artykuł porównuje poglądy polskiego filozofa cywilizacji Feliksa Konecznego z amerykańskim filozofem politycznym i politologiem Francisem Fukuyamą. Koneczny jest konserwatystą, a Fukuyama liberałem, jednak istnieją duże podobieństwa w ich koncepcjach głównych cywilizacji świata. Zbliżone są także ich poglądy na tożsamość narodową. Za główną różnicę między oboma badaczami autor uznaje koncepcję pluralizmu cywilizacji Konecznego w porównaniu z koncepcję Fukuyamy – unifikacji świata przez liberalną demokrację.
    The article compares the views of the Polish philosopher of civilisation, Feliks Koneczny with the American political philosopher and political scientist, Francis Fukuyama. Koneczny is a conservative, while Fukuyama is a liberal, but there are great similarities in their concepts of the world’s major civilisations. Their views on national identity are also similar. The author considers Koneczny’s concept of pluralism of civilisations compared to Fukuyama’s concept of unification of the world by liberal democracy as the main difference between the two scholars.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 73-86
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy trzeba być ateistą, aby być sekularystą?
    Does One Has to Be an Atheist to Be a Secularist?
    Autorzy:
    Sękowski, Piotr
    Sieczkowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521694.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    ateizm; sekularyzm; Charles Taylor; demokracja liberalna
    Opis:
    Artykuł traktuje o relacjach ateizmu i sekularyzmu. Podstawowym problemem rozważanym w tekście jest pytanie o to, czy trzeba być ateistą, żeby być sekularystą. Pojęcia sekularyzmu i ateizmu przedstawiamy na tle historycznym, a następnie analizujemy w taki sposób, by uzyskać możliwie pełną odpowiedź na nasze pytanie. Analizie poddane zostały teoretyczne możliwości kształtowania relacji religii i państwa, a także konsekwencje, jakie wypływają z poszczególnych form kształtowania tych relacji. Sądzimy, że o ile rozumieć ateizm jako niewiarę w Boga/bogów, a sekularyzm jako nieużywanie teologicznych uzasadnień w decyzjach politycznych, o tyle nie trzeba być ateistą, by być sekularystą, z drugiej zaś strony warto być sekularystą będąc człowiekiem religijnym, bo to sekularyzm jako zasada polityczna gwarantuje prawo do wyznawania i praktykowania religii.
    Źródło:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2018, Numer 24; 157-175
    1234-4087
    Pojawia się w:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka historyczna w zróżnicowanym społeczeństwie
    Historical policy in a diversified society
    Autorzy:
    Zenderowski, Radosław
    Cebul, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1876918.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    polityka historyczna
    zróżnicowanie społeczne
    władza
    liberalna demokracja
    historical policy
    social diversification
    government
    liberal democracy
    Opis:
    Celem artykułu jest podjęcie refleksji dotyczącej uwarunkowań (możliwości i ograniczeń) realizacji przez podmioty państwowe polityki historycznej w zróżnicowanym społeczeństwie - w warunkach liberalnej demokracji. Tak zarysowane zadanie wymaga w pierwszej kolejności wskazania kreatorów oraz pola znaczeniowego terminu „polityka historyczna”, a także możliwych (dostępnych) sposobów, którymi może być ona realizowana. Ze względu na objętość artykułu będzie to jedynie próba zasygnalizowania pewnych, w przekonaniu autorów istotnych dla tytułowej problematyki, zagadnień mogących stanowić przyczynek do dalszych badań.
    The aim of the article is to undertake a reflection concerning the conditions (possibilities and limitations) of the realization by state subjects of the historical policy in a diversified society - in conditions of liberal democracy. A task designed in this way needs above all to point at the creators and the semantic field of the term “historical policy” and also possible (accessible) means by which it can be realized. Due to the volume of the article, it will be just an attempt to signalize some essential problems, for the authors, in a discussion of that issue which may become a contribution to further research.
    Źródło:
    Edukacja Międzykulturowa; 2020, 13, 2; 103-116
    2299-4106
    Pojawia się w:
    Edukacja Międzykulturowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paradoks pluralizmu: absorpcja i marginalizacja mniejszości
    The Paradox of Pluralism: The Absorption and Marginalization of Minorities
    Autorzy:
    Burchert, Sara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085729.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    demokracja liberalna
    absorpcja
    marginalizacja
    pluralizm
    liberal democracy
    absorption
    marginalization
    pluralism
    Opis:
    Artykuł dotyczy pluralizmu i pozornego pluralizmu w demokracji. Analiza mechanizmów absorpcji i marginalizacji grup mniejszościowych, ich interesów i uczestnictwa w dyskursie publicznym, sposobów i możliwości artykulacji stanowisk im bliskich, pozwala na scharakteryzowanie zależności i elementów wpływających na jakość i możliwość zaistnienia pluralistycznego społeczeństwa. Istotą funkcjonowania wizji pluralistycznej debaty staje się nadawanie temu, co zastane, znamion różnorodności. Ważna jest również analiza sytuacji medialnej – strukturalnych, przestrzennych, a także finansowych ograniczeń, które stanowią argument już znaturalizowany i zaakceptowany, co do którego nie powinno się toczyć sporów. W ten sposób dwustronnie moderuje się wolną dyskusję, gdzie niemający do niej dostępu akceptują fakt, że nie powinni gomieć, często nawet nie analizując mechanizmów ujarzmiania, jakie stoją za kolejnymi procesami wykluczenia, ewentualnie – absorpcji w ramy głównego nurtu, odzierając z kolei jednostkę z „mniejszościowego” charakteru, tożsamości, możliwości artykulacji własnych interesów.
    In her article, Sara Burchert is concerned with pluralism and illusory pluralism in democracy. She analyses the mechanisms of the absorption and marginalization of minority groups, their interests, and their participation in public discourse, the ways and possibilities of articulating positions which are close to them in order to identify elements which make possible a pluralistic society and determine its quality. Essential for the functioning of the vision of a pluralistic debate is the bestowing of marks of diversity on what is present. It is also important to analyze the media situation – structural, spatial, and financial restrictions, which make up an argument already naturalized and accepted, one that should not be disputed. In this way, free discussionis moderated bilaterally, where those who do not have access to it accept that this is the result of objective premises, often without even analyzing the mechanisms of subjugation behind subsequent exclusion processes, or possibly – absorption within the mainstream. These processes deprive an individual person of their “minority” character, their identity, and the possibility of articulating their own interests.
    Źródło:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis; 2021, 32; 99-114
    1895-3492
    2353-9747
    Pojawia się w:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiara i nowoczesny świat. Na marginesie myśli kardynała Jeana-Marie Lustigera (1926–2007)
    Faith and the Modern World Around the thought of Cardinal Jean-Marie Lustiger (1926–2007)
    Autorzy:
    Perzyński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/503127.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Lustiger
    moralność i prawo
    demokracja liberalna
    wiara
    polityka
    świadomość religijna
    Opis:
    The author describes how the thought of Card. Lustiger arose from the midst of the dramatic history of France as well as Europe. A question is posed about the similarities and differences between the French and the Polish religious thought. The article contains following sections: reconsideration of the attitude towards the Enlightenment, universality of human rights, various forms of liberalism, the issue of separation between faith and politics, morality and law in the new Europe. The thought of Cardinal Lustiger helps us better understand the current situation of the Polish Church after the political transformation and provides a valuable point of reference for a reflection on the religious awareness in Poland.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2009, 18; 185-195
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pochwała populizmu. Esej polemiczny
    In Praise of Populism: A Polemical Essay
    Autorzy:
    Frieske, Kazimierz W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/781989.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    populism
    liberal democracy
    social utopia
    populizm
    demokracja liberalna
    utopia społeczna
    Opis:
    The author supports the claim that attempts to formulate a universal definition of the term “populism” are not worthwhile, because the sense of the term is usually determined by a specific social context. Understanding the utopian nature of populism provides a better understanding of the utopian nature of democracy and allows for a humble departure from dreams of a perfect social order, because, as has been shown in numerous survey studies, the contemporary shift of social mood, attitudes, and opinions toward some version of populism is a relatively simple consequence of the deficiencies of democracy in its neoliberal version.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2019, 63, 4; 103-123
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    DYSYDENCI I NOMADOWIE W PAŃSTWACH (NIE TYLKO) POSTTOTALITARNYCH. CZYLI DLACZEGO TYLE PROBLEMÓW, SKORO JEST TAK DOBRZE?
    DISSIDENTS AND NOMADS (NOT ONLY) IN POST-TOTALITARIAN COUNTRIES. OR WHY THERE ARE SO MANY PROBLEMS IF EVERYTHING IS FINE.
    Autorzy:
    Rafał Paweł Wierzchosławski, Rafał Paweł Wierzchosławski
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911891.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    dissidents
    elites
    nomads
    populism
    liberal-democracy
    transformation
    The Legacies of Totalitarianism
    Aviezer Tucker
    dysydenci
    elity
    nomadzi
    populizm
    liberalna demokracja
    transformacja
    Opis:
    Książka Aviezera Tuckera The Legacies of Totalitarianism. A Theoretical Framework wpisuje się nurt prac, które podejmują kwestię zwycięstwa liberalnej demokracji w krajach o totalitarnej przeszłości i postsowieckiej dominacji po 1989 roku. W tekście analizuję problemy, które można wskazać w kontekściesugestii autora, że dysydenci (i kategoria życia w prawdzie) odgrywali istotną rolę nie tylko w obaleniu komunizmu (realnego socjalizmu), lecz także pełnią ją w utrzymaniu zdobyczy liberalnej demokracji w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, która obecnie ma być zagrożona demonami populizmu, nacjonalizmu, ksenofobii. Zasadnicze pytanie mojego tekstu dotyczy kwestii, czy byli dysydenci potrafili stworzyć dobre i funkcjonalne państwa, czy też nowe elityzdezerterowały, pozostawiając instytucje państwowe na łup pasożytujących na nich nomadów, co prowadzi do sprzeciwu obywateli. Kwestia ta dotyczy, jak się wydaje, nie tylko krajów tego regionu, lecz także całej Europy.
    Aviezer Tucker’s book The Legacies of Totalitarianism: A Theoretical Framework can be classified among works which settle with the totalitarian past and discuss the issue of the victory of liberal democracy in post-Soviet states after 1989. From the many issues examined in his book, I would like to focus here on the author’s interesting intuition that dissidents played an important role not only in the overthrow of communism (real socialism) but also in the preservation of the liberal democracy in Central and Eastern Europe, which, in his view, is now threatened by the demons of populism, nationalism, xenophobia, etc. The essential question is whether dissidents have managed to create such an institutional framework as will protect the society against the temptation of populism, by offering citizens – all social groups – a state with stable, effective structures, respect for individual freedom, and a sense of safety (including social security), or the institutional problems he mentions results from the negligence and desertion of the elites in the first years of the transformation –a state of things which has lasted until now?
    Źródło:
    Porównania; 2019, 24, 1; 275-284
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaka etyka społeczna? Rozważania na kanwie poglądów etyczno-politycznych Isaiaha Berlina i Leszka Kołakowskiego
    What Social Ethics? Reflections on the Ethical-Political Views of Isaiah Berlin and Leszek Kołakowski
    Autorzy:
    Fligel, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41541802.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    etyka społeczna
    wartości społeczne
    liberalna demokracja
    filozofia polityki
    Leszek Kołakowski
    Isaiah Berlin
    social ethics
    social values
    liberal democracy
    political philosophy
    Opis:
    Celem artykułu jest refleksja nad kwestią etyki społecznej w liberalnej demokracji. Ważnym i pomocniczym elementem artykułu jest analiza porównawcza myśli Isaiaha Berlina i Leszka Kołakowskiego. Analizę tę przeprowadzono jedynie dla wybranych esejów wskazanych filozofów. Główną metodą badań jest własna interpretacja i próba syntezy. Jej wynikiem jest lista wartości społecznych, wraz z definicjami, które uważane są za istotne dla ustroju demokracji liberalnej. Są to: pluralizm, tolerancja, wolność, otwartość, racjonalna komunikacja, pokora i odpowiedzialność.
    The aim of this article is to reflect on the issue of social ethics in a liberal democracy. An important and supportive element of the article is a comparative analysis of the thoughts of Isaiah Berlin and Leszek Kołakowski. This analysis is conducted using selected essays by these philosophers. The primary research method is the author's own interpretation and attempt at synthesis. The outcome is a list of social values, along with definitions, that are considered essential for the liberal democratic system. These values include pluralism, tolerance, freedom, openness, rational communication, humility, and responsibility.
    Źródło:
    Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2017, 12; 15-29
    1896-1819
    2391-5145
    Pojawia się w:
    Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Związek antydemokratów z demokracją
    The Relationship of Antidemocrats to Democracy
    Autorzy:
    Rawski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085743.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-23
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    demokracja
    demokracja liberalna
    kryzys
    antydemokracja
    wybór
    democracy
    liberal democracy
    crisis
    anti-democrat
    choice
    Opis:
    Celem autora artykułu jest próba odpowiedzi na pytania: Kim są współcześni antydemokraci? Jakie są ich intencje i motywy działania? Wyzwanie stanowi też potrzeba dookreślenia antydemokratyzmu jako postawy polityczno-społecznej, a także rozstrzygnięcie dylematu, czy jest ona konsekwencją rozczarowania politykąi politykami oraz niezadowolenia społeczeństwa stanowiąc postawę kontestacji ładu politycznego, czy może użyteczną strategią polityczną prowadzącą do politycznej korzyści.
    The author of this article wants to answer the following questions: Who are modern anti-democrats? What are their intentions and motives? Challenging is also the need to clarify the idea of anti-democratism as a political and social attitude, as well as to resolve the dilemma of whether anti-democratism is a consequence of disillusionment with politics and politicians and thus an expression of public dissatisfaction and as such a basis for the attitude of contesting the political order or perhaps a useful pragmatic strategy that lead to political gain.
    Źródło:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis; 2021, 32; 29-46
    1895-3492
    2353-9747
    Pojawia się w:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ethical Dilemmas of Political Marketing. Polish Members of Parliament on Political Communication (analysis of survey results)
    Etyczne dylematy marketingu politycznego. Polscy parlamentarzyści o komunikacji politycznej (analiza wyników badań)
    Autorzy:
    Ossowski, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/616142.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    political marketing
    political communication
    commercialization of democracy
    liberał democracy
    axiology of politics
    marketing polityczny
    komunikacja polityczna
    urynkowienie demokracji
    liberalna demokracja
    aksjologia polityki
    Opis:
    Marketing polityczny zmienił nie tylko sposób prowadzenia kampanii wyborczych, lecz również normy i zasady, na których budowany był przez lata liberalno-demokratyczny system polityczny. Na znaczeniu stracił przede wszystkim ideał racjonalnego wyborcy, który z obywatela przekształcił się w konsumenta. Równocześnie przeniesienie mechanizmów marketingu ekonomicznego do sfery polityki jawi się jako jeden z wyznaczników postępującej destrukcji ideałów i zasad demokracji liberalnej. Nie jest jednak łatwo zmierzyć skalę tych zmian. Niniejszy tekst przedstawia próbę nakreślenia skali internalizacji aksjologii rynku w sferze polityki przez polskich parlamentarzystów, w oparciu o wyniki badań ankietowych przeprowadzonych podczas trwania trzech kolejnych kadencji polskiego parlamentu (w latach 2004, 2006, 2008).
    Political marketing has changed not only the way election campaigns are conducted, but also the standards and principles that have lain at the foundations of the liberal-democratic political system for years. First and foremost, the ideał of the rational voter has lost significance as the Citizen has been transformed into a consumer. At the same time, the mechanisms of economic marketing have been transferred to the realm of politics, which seems to be one of the indicators of the ongoing destruction of the ideals and principles of liberał democracy. It is not an easy task to measure the scalę of these changes, though. This paper is an attempt to outline the degree to which the deputies to the Polish Parliament have intemalized market axiology in the realm of politics assessed on the basis of the results of surveys conducted during three consecutive terms of the Polish parliament (in 2004, 2006 and 2008).
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2013, 3; 123-130
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glosa do idei republikanizmu
    A Gloss to the Idea of Republicanism
    Autorzy:
    Buchner, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420629.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    republikanizm
    arystokracja
    cnota
    wolność
    równość
    liberalizm
    demokracja
    liberalna demokracja
    salus rei publicae
    konstytucja
    decyzjonizm
    prewencja
    republic
    republicanism
    aristocracy
    virtue
    liberty
    equality
    liberalism
    democracy
    liberal democracy
    constitution
    decisionism
    prevention
    Opis:
    The article tries to understand the idea of republicanism in the contemporary political context. The author maintains that the classic republican idea, which materialized in the Roman Republic, is nowadays very far from the forms of political life which could be accepted by our republics. For this reason, the very qualification of the republic has been often abused without any reference to  its real history. In order to confirm this thesis, some examples of republican options are mentioned as being involved in the historical process. In conclusion, the democratic republics of our days are regarded as being destructive to the various forms of liberty because they are obliged to suffer the pressure of the bureaucracy and that of parliamentary democracy.
    Artykuł stanowi próbę zrozumienia idei republikanizmu we współczesnym kontekście politycznym. Autor stawia tezę, że klasyczna idea republikanizmu, ucieleśniona w Republice Rzymskiej, daleko odbiega od form, jakie przyjmują dzisiejsze republiki. Dlatego często nadużywa się samego określenia republiki bez odpowiedniego odniesienia do rzeczywistości historycznej. Na potwierdzenie tej tezy przytoczono przykłady republikańskich opcji, wskazując na ich historyczne uwikłania. Konkluzję wywodu stanowi teza, że dzisiejszerepubliki demokratyczne nie mają wiele wspólnego z instytucjami dawnej Republiki Rzymskiej, ponieważ ich przemożny demokratyzm niszczy znane niegdyś, zróżnicowane formy wolności, poddając je jednolitej presji biurokracji i parlamentaryzmu.
    Źródło:
    Horyzonty Polityki; 2013, 4, 7; 135-155
    2082-5897
    Pojawia się w:
    Horyzonty Polityki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka państwa liberalno-demokratycznego wobec religii
    The policy of the liberal democratic state towards religions
    Autorzy:
    Jasiński, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/480514.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    demokracja liberalna
    moralność
    polityka
    religia
    sfera publiczna
    liberal democracy
    religion
    politics
    morality
    public sphere
    Opis:
    Artykuł dotyczy polityki państwa liberalno-demokratycznego wobec religii (zwłaszcza chrześcijaństwa). Składa się z dwóch części. W pierwszej autor pokazuje relacje między religią a demokracją i liberalizmem w kontekście ich pochodzenia i instytucji. Zwraca uwagę na chrześcijańskie źródła oraz religijne elementy demokracji. Wskazuje również na religijny kontekst liberalizmu i jego relację do religii, a także ukazuje przedmiot napięcia między nimi. W drugiej części autor przedstawia główne cechy liberalnej polityki państwa wobec religii zgodnie z trzema zasadami: wolności, tolerancji, separacji państwa i religii. Polityka liberalna jest uprawiana w warunkach pluralizmu poglądów, ich konfliktu oraz chęci harmonijnego współistnienia. Liberalizm jawi się jako teoria polityczna, której celem jest zapewnienie zgodnego współistnienia wielu przekonań i koncepcji dobrego życia, zachowanie bezstronności w sferze politycznej oraz eliminacja monopolu jakiegokolwiek światopoglądu. Religia ma swoje miejsce w prywatnej sferze życia człowieka, która posiada wymiar osobisty i społeczny. Szczególnym obszarem obecności religii jest sfera publiczna, a także społeczeństwo obywatelskie.
    The author of this article discusses the policy of the liberal democratic state towards religions (especially Christianity). In the first part, the author describes various relationships between religion, democracy and liberalism, their respective origins and institutions. He draws attention to the Christian sources of the latter and religious elements present in democracy (moral and communal dimension of life, separation of “unpolitical” and political spheres, religious activity). He points to the religious context of liberalism and its attitude to religion (religion as the school of morality, cooperation in defense of human rights) and the tension between them (the existence of truth and common good). In the second part of the article, the author presents the main characteristics of the liberal policy of the state towards religions in accordance with the three basic rules of freedom, tolerance and separation of the state and religion. Liberal policy is conducted in the atmosphere of the pluralism of the worldviews, their conflict and desire for harmonious coexistence. Liberalism is a political theory aiming at ensuring harmonious coexistence of many beliefs and concepts of good life, preservation of impartiality in the political sphere and elimination of any monopolistics worldviews. Religion belongs to the private sphere of man’s life, which has personal and social dimension. Religion is especially present in the public sphere and in the civil society.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2017, 2; 283-302
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Globalny nieład demokratyczny – współczesne perspektywy
    The global democratic disorder – contemporary perspectives
    Autorzy:
    KUBAS, SEBASTIAN
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/462402.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    demokracja liberalna
    dekonsolidacja demokracji
    autorytaryzm
    awersyjny konstytucjonalizm.
    liberal democracy
    democratic deconsolidation
    authoritarianism
    aversive constitutionalism.
    Opis:
    Odwołując się do symbolicznej postaci Kurta Gödla, dostrzegającego sprzeczności zarówno w matematyce, jak i w konstytucjonalizmie, przedstawiam i komentuję w niniejszym tekście szeroką panoramę poglądów dotyczących współczesnego kryzysu i dekonsolidacji demokracji liberalnej, głównie w oparciu o cztery ważne prace wydane w 2018 r. Krytycznie odnoszę się do poglądów Fareeda Zakarii wyrażonych w książce Przyszłość wolności…, postulującego ograniczenie demokratycznych elementów w ramach demokracji liberalnej na rzecz liberalnego konstytucjonalizmu. Koncepcja ta w istocie stanowi bardzo ograniczone rozumienie obu elementów składowych tego ostatniego pojęcia i prowadzić może do poparcia dla dyktatur. Cenna jest w pracy Zakarii dbałość terminologiczna i zwrócenie osobno uwagi na element demokratyczny i liberalny w ramach demokracji liberalnej. Jak jednak wynika z wykorzystywanych trzech kolejnych prac, można twierdzić, że w przypadku pojęcia demokracji liberalnej doszło do transmutacji zespalającej oba człony w czytelną koncepcję, która nie bez racji utożsamiana jest w skrócie z demokracją we współczesnym rozumieniu. Następnie omawiam pozycję Stevena Levitsky’ego i Daniela Ziblatta Jak umierają demokracje…, której autorzy szczegółowo dokumentują, jak skrytobójcy demokracji używają podstępnie instytucji demokratycznych do obalenia tej formy ustrojowej. Wartościowe w tej pracy są szczególnie dwa wątki. Pierwszy to uderzająco podobne strategie stosowane na świecie przez legitymowanych wyborczo autokratów. Ujawnienie takiego wzorca pozwala na łatwiejsze przeciwstawianie się mu. Drugim jest proponowany przez autorów zestaw czterech behawioralnych symptomów pozwalający na rozpoznanie polityków o skłonnościach autorytarnych. Podobną problematykę przedstawia Yascha Mounk w błyskotliwej książce Lud kontra demokracja…, analizujący głębiej źródła współczesnego rozczarowania demokracją liberalną. Akcentuję zwłaszcza, że Mounk przenikliwie odsłania mit założycielski współczesnej demokracji liberalnej w postaci fikcji, że rządy przedstawicielskie umożliwiają władzę ludu. Bardzo szeroką panoramę poglądów amerykańskich autorów na temat prawdopodobieństwa upadku demokracji w Stanach Zjednoczonych zawarto w obszernej pracy zbiorowej Czy to może się u nas zdarzyć? Autorytaryzm w Ameryce pod redakcją Cassa R. Sunsteina. Wybiórczo przedstawiam oryginalne tezy kilkunastu autorów pozwalające na pogłębione przemyślenie kryzysu demokracji liberalnej, m.in. konstytucyjne zepsucie, rozbudowany aparat władzy jako czynnik minimalizujący ryzyko faszyzmu, rolę tzw. ukrytego państwa, udział prawników w zawłaszczaniu władzy, permanentną niezgodę znacznej części społeczeństwa na życie według zasad demokracji liberalnej. W ramach tych uwag akcentuję m.in. rolę kultury jako spoiwa społecznego oraz ewolucyjne niedostosowanie człowieka do różnorodności społecznej. W uwagach końcowych podkreślam iluzoryczność konstytucyjnych gwarancji mających zapobiegać załamaniu demokratycznemu, zwłaszcza zwodnicze poleganie na sędziach. Zwracam również uwagę na podwójny walor negacji płynący z przedstawianych refleksji. Po pierwsze odwołuję się do koncepcji awersyjnego konstytucjonalizmu autorstwa Kim Lane Scheppele, aby wskazać na pouczający wymiar negatywnej strony komparatystyki ustrojowej. Po drugie sugeruję, że kryzys demokracji zachęcać winien do uświadomienia sobie ograniczeń ortodoksyjnej refleksji ustrojowej opartej na wątpliwych założeniach. Tylko w ten sposób można podejmować próby przeciwdziałania narastającemu globalnemu nieładowi demokratycznemu, który z jednej strony nie jest wywołany zewnętrznymi czynnikami naturalnymi, ale z drugiej strony rozwijany będzie zapewne przez znacznie sprawniejszych i bardziej charyzmatycznych autokratów, wspomaganych nowoczesnymi technologiami.
    By referring to the emblematic figure of Kurt Gödel, who saw contradictions in both mathematics and constitutionalism, in this paper I present and comment on a wide panorama of views on the current crisis and deconsolidation of liberal democracy, mainly expressed in four noteworthy books published in 2018. I criticize the ideas and views of Fareed Zakaria expressed in the book The Future of Freedom in which he postulates the need for restricting the democratic component of liberal democracy toward the notion of liberal constitutionalism. I argue that this idea actually displays a very limited understanding of both components of liberal democracy and may lead to support for dictatorship. Zakaria makes a case for using accurate terminology and draws attention to the democratic as well as the liberal component of liberal democracy, this alone is a valuable contribution. However, as it appears from the following three works, it could be said that a transmutation occurred within the concept of liberal democracy, resulting in merging of both components into a clear concept that can be equated to democracy in the contemporary sense of the word. Next, I discuss How Democracy Dies by Steven Levitsky and Daniel Ziblatt. Both scholars document in detail how democracy’s assassins insidiously use institutions of democracy to kill it. Particularly of value are two threads in this work. The first one is the remarkable similarities of strategies used throughout the world by elected autocrats to subvert democratic institutions. Revealing these patterns makes it easier to combat them. The second one is the set of four key indicators of authoritarian behavior compiled by the authors. Similar issues are presented by Yasha Mounk in his brilliant book The People vs. Democracy in which he analyzes insightfully the roots of disenchantment with liberal democracy. I emphasize that Mounk incisively discloses the founding myth of modern liberal democracy, i.e. the improbable fiction that representative government would facilitate the rule of the people. A very wide array of positions of American scholars is offered in a volume edited by Cass R. Sunstein under the title Can It Happen Here? Authoritarianism in America. The essays collected in this book concern the likelihood of democracy’s breakdown in the US. I selectively present the original theses of a score of authors, allowing for a deeper rethinking of the liberal democracy’s crisis, these include issues like constitutional rot, big government role in helping to minimize the risk of a fascist takeover, deep state, the new breed of populist autocrats being lawyers by training, and the fact that many people do not wish to live by the rules of liberal democracy. In the context of these remarks, I stress the role of culture as a social binding mechanism and human’s lack of evolutionary adjustment to social diversity. In the closing section, I stress the illusory nature of constitutional precautions against the democratic breakdown, especially the deceptive reliance on judges. I also draw attention to the double value of negation following from these considerations. First, I refer to the Kim Lane Scheppele’s idea of aversive constitutionalism, to show the informative dimension of the negative side of comparative constitutional analysis. Second, I suggest that the crisis of democracy should encourage to acknowledge the limits of conventional wisdom on political systems that is based on dubious assumptions. Only in this way could attempts be made to counteract the global democratic disorder which, on the one hand, is not caused by some external natural factors, but on the other hand this disorder will likely be escalated by much more efficient and more charismatic autocrats, aided by modern technology.
    Źródło:
    Studia Krytyczne/ Critical Studies; 2017, 5; 14-47
    2450-9078
    Pojawia się w:
    Studia Krytyczne/ Critical Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiodące problemy polityki w społeczeństwach liberalnych demokracji. Kontekst etyczny
    Main issues of politics in liberal democracy societies. Ethical context
    Autorzy:
    Walczak-Duraj, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/954249.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
    Tematy:
    demokracja liberalna
    wyzwania etyczne
    komunikacja masowa
    polityka
    liberal democracy
    ethical dilemmas
    mass communication
    politics
    Opis:
    Wiodącym celem artykułu jest analiza wiodących dylematów i problemów natury etycznej, występujących na poziomie działań politycznych we liberalnych demokracjach. Owe problemy podnoszone są przede w kontekście prób redefiniowania m.in. wiodących pojęć dotyczących polityki, polityczności czy komunikacji medialnej oraz w kontekście zmiany dominujących relacji między polityką- mediami a opinią publiczną. Jednak to, co stanowi najszerszą ramę tematyczną podejmowanych w artykule problemów odnosi się przede wszystkim do pokazania istotnych różnic w liberalnym i konserwatywnym podejściu do ujmowania polityki i polityczności i wynikających z nich problemów natury etycznej.
    Main idea of the paper is to point out, that in contemporary democracies, defined by liberal formula, both political authorities, mass media and public opinion have to face up numerous challenges, which results are difficult to predict. This observation is specially accurate in case of ethical dilemmas. Such phenomenon is accompanied by change in sociological reflection itself concerning mutual relations between areas mentioned above, resulting mainly from global processes. Demands for redefinition or even substitution some terms, typical for primary modernity, as: society, mass media, state, sovereignty, politics and political, by new ones occur more often. Main ethical dilemma of liberal democracies concerns what kind of action should political authorities take to obtain their crucial objective – development of free person as a moral human being. Moreover, communicational dimension of contemporary politics becomes also main source of ethical corruption, based on moralisation of politics and conducted on the level of language.
    Źródło:
    Władza sądzenia; 2012, 1; 8-23
    2300-1690
    Pojawia się w:
    Władza sądzenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deformacja czeskiej demokracji liberalnej po 2013 roku
    Autorzy:
    Kubas, Sebastian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050187.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-24
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    liberal democracy
    illiberal democracy
    the Czech Republic
    Andrej Babiš
    Miloš Zeman
    demokracja liberalna
    demokracja illiberalna
    Republika Czeska
    Opis:
    Rok 2017 wiąże się nie tylko z kontynuacją negatywnych zjawisk w czeskiej demokracji, ale z ich pogłębieniem. Głównymi podmiotami odpowiedzialnymi za taki stan rzeczy są dwaj najwyżsi przedstawiciele władzy państwowej, czyli premier Andrej Babiš i prezydent Miloš Zeman. Ich działania w wielu wymiarach są sprzeczne z zasadami demokracji liberalnej, co rodzi podstawę do możliwości pojawienia się demokracji illiberalnej. Celem artykułu jest ukazanie postaw dwóch najważniejszych postaci w czeskim życiu publicznym w kontekście łamania zasad liberalnej demokracji. Warto jednak zauważyć, że silne zakorzenienie zasady “checks and balances” utrudnia wskazanym podmiotom przeobrażenie liberalnej w illiberalną demokrację w Czechach. Metodami analizy używanymi w procesie badawczym są: analiza i synteza danych oraz podejście instytucjonalne. Baza źródłowa artykułu opiera się na pozycjach czesko-, polsko- i anglojęzycznych.
    In 2017 we observed the deterioration trends of the liberal democracy in the Czech Republic which had been present there for some time. The two highest-ranking politicians responsible for that decline are: Prime Minister Andrej Babiš and President Miloš Zeman. Their policies border on the deformation of liberal democracy, which can lead towards illiberal democracy in the future. The aim of the article is to analyze how their attitudes influence democracy in the Czech Republic. In contrast, the strong rule of checks and balances makes it impossible for the authorities to destroy liberal democracy. The methods used during the process of research are as follows: synthesis and analysis, the institutional approach. The article-specific bibliography includes Czech, English, and Polish source materials.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2021, 19, 2; 71-85
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of illiberal democracy on the effectiveness of attempts to control lobbying in Hungary (2010–2014)
    Wpływ demokracji nieliberalnej na poziom efektywności kontroli działalności lobbingowej na Węgrzech (2010–2014)
    Autorzy:
    Olejnik, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/620420.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    illiberal democracy
    lobbying
    Hungary
    liberal democracy
    rule of law
    demokracja nieliberalna
    lobbing
    Węgry
    demokracja liberalna
    rządy prawa
    Opis:
    Zjawisko lobbingu, rozumiane jako wszystkie działania wykonywane przez bądź w imieniu grup interesu, ukierunkowane na oddziaływanie na proces podejmowania i implementowania decyzji politycznych, występuje w każdym reżimie politycznym. W niniejszym artykule zbadano czy nieliberalny model demokracji funkcjonujący na Węgrzech (2010–2014) wywierał wpływ na poziom efektywności działań mających na celu kontrolowanie lobbingu. Nieliberalna demokracja różni się od swego liberalnego odpowiednika w pięciu obszarach: rządów prawa, kontroli działań rządu i parlamentu przez niezależne od władz państwowych instytucje, poziomu korupcji wśród elit politycznych, stopnia wolności mediów oraz ochrony praw mniejszości. W artykule wykazano, że Węgry spełniały kryteria demokracji nieliberalnej dla każdego z obszarów w latach 2010–2014. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że nieliberalny model demokracji istniejący na Węgrzech zmniejszał efektywność kontroli działań lobbingowych w tym państwie.
    Lobbying, understood as all actions performed by or on behalf of interest groups directed at influencing of the process of policy formation and implementation, occurs in every political regime. The article examines whether the illiberal type of democracy that exists in Hungary (2010–2014) exerts an influence on the effectiveness of lobbying control. Illiberal democracy differs from liberal democracy with regard to five systemic core principles, such as the rule of law, government control and accountability, the integrity of political elites, media freedom and civil rights and protection of minorities. This article shows that all of these systemic criteria constituting illiberal democracy were met in Hungary between 2010–2014. Examination of the case of Hungary with regard to lobbying control suggests that illiberal democracy had diminished the effectiveness of lobbying control in this country.
    Źródło:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2019, 2; 65-82
    1731-7517
    Pojawia się w:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On Political Impotence: How Liberal Democracy Becomes Militant, and Its Demos Becomes Impotent
    O niemocy politycznej: jak liberalna demokracja staje się demokracją walczącą i jak jej demos staje się bezsilny
    Autorzy:
    Eijkelenberg, Ursus
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1965954.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    liberal democracy
    militant democracy
    legal constitutionalism
    populism
    political impotence
    demokracja liberalna
    demokracja walcząca
    konstytucjonalizm prawny
    populizm
    niemoc polityczna
    Opis:
    Research into liberal democracy’s self-preserving quality is usually confined to the notion ‘militant democracy’ and focuses mainly on the specific instruments the political system employs to challenge its adversaries and bolster its structure. This paper takes a different approach to understanding liberal democracy’s self-preservation. It challenges the boundaries of the dominant concept by exploring consolidative tendencies in a more general and comprehensive fashion, focusing on gradual political – and legal evolutionary developments that contribute to the solidification of the political system. On that basis, a critical follow-up question is posed: what are the implications of these consolidative endeavours? By highlighting ‘political impotence’ and its destabilizing effects as one of more socio-political implications, the paper suggests that the self-preserving vigour of liberal democracy might turn out to be counterproductive, and that the crisis which liberal democracy is now experiencing does not occur in spite of but rather because of its self-preserving characteristics.
    Analiza samozachowawczej natury demokracji liberalnych ogranicza się zazwyczaj do pojęcia „demokracji walczącej”, skupiając się głównie na konkretnych instrumentach, z których ustrój korzysta, by stawić czoła jego przeciwnikom oraz by wzmocnić swoją własną strukturę. Niniejsza praca podchodzi do kwestii samozachowawczości liberalnej demokracji od nieco innej strony. Niejako podważa ona granice koncepcji uznanej za dominującą, analizując zaobserwowane skłonności do konsolidacji w ogólniejszej, szerszej perspektywie, koncentrując się na stopniowej ewolucji polityki i prawa, której to efekty przyczyniają się do umocnienia ustroju politycznego. Analiza ta prowadzi do istotnego pytania: jakie konsekwencje mogą wynikać z konsolidacyjnej praktyki ustrojowej? Podkreślając znaczenie „niemocy politycznej” oraz wynikającej z niej ogólnej destabilizacji w wymiarze społecznym i politycznym, niniejsza praca stawia tezę, że samozachowawczy instynkt demokracji liberalnej może przynieść efekt przeciwny do zamierzonego oraz że do obecnego kryzysu demokracji liberalnej nie doszło pomimo jej samozachowawczej natury, a raczej niejako w następstwie tej natury.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 164-190
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola socjologii i socjologów we współczesnym społeczeństwie
    Sociology and Sociologists in Contemporary World
    Autorzy:
    Mucha, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427821.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    socjologia akademicka
    socjologia publiczna
    socjologia krytyczna
    demokracja liberalna
    academic sociology
    public sociology
    critical sociology
    liberal democracy
    Opis:
    Ten tekst odnosi się tylko do społecznych ról socjologów akademickich. Krytyczna analiza popularnych ideologii („mitów”), nowych ruchów i inicjatyw społecznych, problemów i trosk w skalach mikro i makro, sposobów rozwiązywania ich i kosztów tych rozwiązań, powinny być głównymi zadaniami socjologii akademickiej. Elementarny kształt demokracji liberalnej wydaje się najważniejszym warunkiem zewnętrznym wypełniania tej roli.
    This talk refers only to the roles of academic sociologists. Critical analysis of popular ideologies („myths”), new social movements and initiatives, social problems and troubles on the micro and macro scales, ways of resolving them and social costs of such resolution, should be the basic tasks of sociologists. Elementary forms of liberal democracy seem to be an external precondition of playing such a role.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2017, 1(224); 331-338
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Flexibility of Borders between Public Reason and Collective Ignorance
    Autorzy:
    Żardecka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030753.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    reason
    ignorance
    liberal democracy
    foundations of social life
    Pascal
    rozum
    niewiedza
    demokracja liberalna
    podstawy życia społecznego
    Opis:
    The main theme of the paper is the issue of the foundations of social life. The author begins by outlining the tradition of the Enlightenment represented by Immanuel Kant, who attempted to justify rationally the basis of social life. Then she moves back to antiquity, to Plato, the sophists and Aristotle, to show their attitude towards the foundations of public life in order to briefly present in the following stage the original concept of Baruch Spinoza and, in more details, the views of Blaise Pascal, who is the main figure of this presentation. The final part of the paper includes a draft of the philosophical thought of postmodernism, represented by such intellectuals as Michel Foucault, Richard Rorty and Jürgen Habermas. The author additionally presents an exposition of the concept of habitus by Pierre Bourdieu, interpreting it accordingly to her previous reflections. The course of thought in these considerations intends to formulate a thesis which takes a stand against the most obvious opinion of Enlightenment, purporting that neither the contemporary liberal democracy nor people’s respect for it and their will to obey the law are founded on reason.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 88-104
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Demokracja chińska
    Chinese Democracy
    Autorzy:
    Sielski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085692.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    autorytaryzm
    demokracja kolektywna (demokracja chińska)
    demokracja liberalna
    wzory kultury konfucjańskiej
    patterns of Confucian culture
    authoritarianism
    collective democracy (Chinese democracy)
    liberal democracy
    Opis:
    Celem opracowania jest przedstawienie pewnych czynników, które w sposób istotny wpłynęły na przyjęcie przez władze chińskie demokracji nieliberalnej. Najpierw będzie ukazany problemem związany z typologią systemu politycznego w dzisiejszych Chinach. Potem zostaną zaprezentowane czynniki, które rzutowały na wybór przez władze w Pekinie demokracji chińskiej (kolektywnej), a następnie podkreślone czynniki związane z myślą konfucjańską, które w sposób prymarny ukształtowały wizję państwa i społeczeństwa w okresie cesarstwa, a dziś zdecydowały o kształcie współczesnej demokracji nieliberalnej w Chinach. Na końcu wypadazarysować zagadnienie „odpowiedzialności etycznej”, które dziś jest traktowane jako najistotniejsze w budowaniu kapitału społecznego o charakterze ogólnoświatowym.
    The main objective of this article is to present some factors which led Chinese authorities to illiberal democracy. Firstly, I will focus on the problematic issue of typology of the modern Chinese political system. Next, I will talk through factors which had an influence on choosing the so-called Chinese (collective) democracy. Subsequently, I will highlight some factors which are connected to Confucian thought. Those factors had a primary impact on forming the state and society during the era of emperors and today lead to illiberal democracy in China. In the end, I will shortly describe the question of “ethical responsibility”, which is one of the key issues of creating a social capital of a global character.
    Źródło:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis; 2021, 33; 61-77
    1895-3492
    2353-9747
    Pojawia się w:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liberalna czy nieliberalna? Percepcja izraelskiej demokracji przez Unię Europejską
    Liberal or illiberal? Perception of Israeli democracy in the European Union
    Autorzy:
    Katulski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117557.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    European Union
    perception
    Israel
    liberal democracy
    Israeli-Palestinian
    conflict
    Izrael
    Unia Europejska
    demokracja liberalna
    konflikt izraelskopalestyński
    percepcja
    Opis:
    Liberal democracy perspective dominates the perception of actors and partners in the foreign relations of European Union. This stems from the declared fundamental values of the Union: respect for human dignity and human rights, freedom, democracy, equality and the rule of law. This also influences the judgment of Israel, who connected to the EU with cooperation but also criticised for its attitude towards the Israeli-Palestinian conflict. Liberal democracies not only allow their citizens to exercise their right to vote but also guarantee a degree of protection from the state to all political life participants, maintain plurality, respect religious, ethnic and other minorities. Israel presents itself as a liberal democracy, therefore it seems important to verify if this view is shared by the European Union. The Union, member states and politicians in their documents or during the debates judge such aspects of Israeli politics as the occupation of West Bank, Golan Heights and East Jerusalem, settlements in the occupied territories, policies towards minorities, non-government organizations, oftentimes taking a critical stance towards Israeli actions. This may indicate that, despite Israel being a close political and economical partner, it still does not comply with the fundamental values and leaves something to be desired.
    Perspektywa demokracji liberalnej ma dominujący wpływ na unijną percepcję zewnętrznych aktorów i partnerów w stosunkach międzynarodowych. Wynika to z deklarowanych przez Unię Europejską podstawowych wartości: godności człowieka, wolności, demokracji, równości, praworządności i poszanowania dla praw człowieka. Według tej samej perspektywy oceniany jest Izrael, który z Unią połączony jest współpracą, ale też krytykowany w kwestii konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Demokracje liberalnie nie tylko pozwalają obywatelom na wyrażenie własnej woli politycznej w akcie wyborczym, ale także zapewniają uczestnikom życia politycznego ochronę przed państwem, dbają o pluralizm polityczny czy szanują mniejszości religijne, etniczne i inne. Izrael prezentuje się jako demokrację liberalną, zasadne więc wydaje się sprawdzenie, czy podobnie widzi go Unia Europejska. Unia, państwa członkowskie i politycy w swoich dokumentach czy podczas debat oceniają takie aspekty izraelskiej polityki jak okupacja Zachodniego Brzegu, Wzgórz Golan i Jerozolimy Wschodniej, osadnictwo na terytoriach okupowanych, politykę wobec mniejszości etnicznych, organizacji pozarządowych, często przedstawiając krytyczne stanowisko wobec izraelskich działań. Świadczyć to może o tym, że choć Izrael pozostaje bliskim Unii Europejskiej partnerem gospodarczo-politycznym to wciąż pozostawia wiele do życzenia i odstaje od jej podstawowych wartości.
    Źródło:
    Kultura i Edukacja; 2022, 1(135); 219-235
    1230-266X
    Pojawia się w:
    Kultura i Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Demokracja a liberalizm – uwagi z perspektywy XXI w.
    Autorzy:
    Zmierczak, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609285.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    rotten liberalism
    economic liberalism
    political liberalism
    liberal democracy
    sovereign democracy
    zgniły liberalizm
    liberalizm ekonomiczny
    liberalizm polityczny
    demokracja liberalna
    demokracja suwerenna
    Opis:
    Nowadays the term “liberalism” is more and more used in political debates together with pejorative adjectives like “rotten”, “passed” and others. Instead of “liberal democracy” we hear about “sovereign democracy”, “independent democracy” and of course “national democracy”. Looking for the roots of such development, the author sees one of them in the identification of liberal ideas with the liberal economy. Although the deepened studies show, that even the most prominent liberals never were so orthodox like the libertarians, among them especially Hans-Hermann Hoppe, for whom no liberty is possible without absolute freedom of property, commerce and production. The idea is false, taking into account the liberals like John Maynard Keynes, even John Stuart Mill or Leonard Trelawney Hobhouse. The second misunderstanding is in the notion of democracy. Nowadays the most popular idea is that democracy means simply the political majority. That is the point in which the liberals were always very cautious, beginning with Benjamin Constant, Alexis de Tocqueville and John Stuart Mill. The liberals accepted democracy, but – according to the famous words of Mill – defined as the rule of majority, but with respect of minorities. It is clear, that this role of liberalism is nowadays in retreat. Democracy is often meant and understood as the sovereignty of the people, according to the words of Jean-Jacques Rousseau “unlimited, unalienable and indivisible”, and means freedom of nation and not freedom of individual. The historical experience shows that such “unlimited will of the people” was used as a veil for the most horrific political systems. But on the other hand, it is clear that under authoritarian regimes, liberalism, especially political liberalism, becomes the point of gathering of the opposition, as the examples of II French Empire, of fascist Italy, German III Reich, and communist regime confirm.
    Punktem wyjścia w niniejszym opracowaniu jest stwierdzenie faktu, że termin „liberalizm” nabiera pejoratywnego charakteru; w wypowiedziach polityków i publicystów pojawiają się określenia typu „zgniły” „upadły” czy „skompromitowany” liberalizm. Przyczyną tego zjawiska jest utożsamienie terminu „liberalizm” z nieograniczoną gospodarką wolnorynkową albo z absolutną, niemal anarchistyczną wolnością jednostki. To zjawisko nasiliło się szczególnie za sprawą szkoły chicagowskiej i libertarianizmu, czego najbardziej wymownym przykładem jest książka Demokracja – bóg, który zawiódł. Druga przyczyna to niewątpliwie stosunek klasycznych liberałów do demokracji. Liberałowie walczyli wprawdzie o powszechne prawa wyborcze (także dla kobiet), ale ich naczelnym zadaniem i ideałem było postawienie granic temu, co Jan Jakub Rousseau określił jako „nieograniczoną, suwerenną i niepozbywalną władzą ludu (narodu)”. Stąd określenie „demokracja liberalna” zawierało konkretną treść, taką jak prawa jednostki, rządy prawa, podział władzy. Jesteśmy aktualnie świadkami wzrostu popularności ideału Rousseau, mówi się przecież o „suwerennej demokracji”, woli narodu. To każe jednak pamiętać, że właśnie rządy autorytarne i totalitarne posługiwały się taką retoryką, mówiąc o demokracji jako o wyrazie woli narodu i nie przewidując żadnych dla tej woli ograniczeń. Czy to oznacza kres idei liberalnych? Historia poucza nas, że liberalizm stawał się ważną ideologią zawsze w momentach kryzysowych, jak np. w II Cesarstwie Francuskim, jak również po upadku III Rzeszy, dyktatury Francisco Franco i komunizmu. Można sądzić, że nie tyle liberalizm jako teoria ekonomiczna, ile liberalizm jako ograniczenie władzy absolutnej – nawet jeśli władza ta pochodzi z demokratycznych wyborów – będzie nadal spełniać tę funkcję.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2019, 66, 1
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruchy miejskie: w stronę polityki
    City movements: towards politics
    Autorzy:
    Śpiewak, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561439.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Collegium Civitas
    Tematy:
    ruchy miejskie
    partycypacja
    neoliberalizm
    demokracja liberalna
    polityka
    ruchy społeczne
    urban movement
    participation
    neoliberalism
    liberal democracy
    politics
    social movements
    Opis:
    Artykuł przedstawia trajektorię rozwoju ruchów miejskich. Są one próbą odpowiedzi na kryzys demokracji liberalnej i systemu neoliberalnego. W centrum uwagi znajduje się kwestia upolityczniania problemów i zjawisk społecznych. Ruchy miejskie upolityczniają problemy, które wcześniej znajdowały się poza ramami publicznej debaty. Krytyce partycypacji obywatelskiej towarzyszy pochwała konfliktu, ożywiającego lokalną demokrację, wypełniać ją społeczną treścią. Ruchy miejskie są nową płaszczyzną zaangażowania dla obywateli. Otwarte pozostaje pytanie, czy ideały im przyświecające dają się pogodzić z zasadami gry panującymi w polu polityki i walce o władzę.
    The purpose of this paper is to present the development trajectory of urban movements in Poland. Urban movements are form of social answer to the crisis of liberal democracy and the neoliberal system. The article focuses on the issue of politicization of various social problems. Urban movments politicize issues that were not part of the public debate before. The critique of civic participation is accompanied by an appreciation of conflict that can revitalize local democracy and fill it with social content. Urban movements are becoming a new dimension of citizen engagement. It remains to be seen whether their ideals are compatible with the rules of politics and the power struggle.
    Źródło:
    Zoon Politikon; 2016, 7; 75-90
    2543-408X
    Pojawia się w:
    Zoon Politikon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aksjologiczne podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce
    Axiological foundations of the functioning of territorial self-government in Poland.
    Autorzy:
    Zaradny, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/551278.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    demokracja liberalna
    dobro wspólne
    suwerenność narodu
    subsydiarność
    pluralizm
    liberal democracy
    common good
    sovereignty of the people
    subsidiarity
    pluralism
    Opis:
    Polacy w ramach przemian ustrojowych po 1989 roku opowiedzieli się za zasadami aksjologicznymi demokracji liberalnej mającej stwarzać pozytywne warunki rozwoju społecznego, a także sankcjonować podstawowe prawa podmiotowe każdego obywatela. Stanowiło też urzeczywistnienie idei suwerenności narodu. Najpełniejszy strukturalny wyraz idea ta znalazła w ustanowieniu i rozwoju samorządu terytorialnego zgodnie z zasadą subsydiarności i decentralizacji władzy. Jednocześnie było wyrazem realizacji idei pluralizmu i dobra wspólnego. Rozstrzygnięcia prawne znalazły miejsce w Konstytucji RP z 1997 roku oraz w ustawach. Są one zgodne z założeniami zawartymi w Europejskiej Karcie Samorządu Lokalnego uchwalonej w Strasburgu 15 października 1985 roku ratyfikowanej przez Polskę 26 kwietnia 1993 roku.
    During the system transformations after 1989 the Poles voted for the axiological rules of liberal democracy which was to create favourable conditions for social development and to sanction the basic human rights of each citizen. This made the sovereignty a reality. The idea has found its complete structural expression in the establishment and development of the local governments based on the principle of subsidiarity and power decentralisation. Simultaneously it was the demonstration of the enactment of the idea of pluralism and the common good. The legal solutions found their place in The Constitution of the Republic of Poland approved in 1997 and in the acts of law. They are in line with the assumptions included in the European Charter of Local Self-Government adopted on October 15, 1985 in Strasburg and ratified by Poland on April 26, 1993.
    Źródło:
    Relacje. Studia z nauk społecznych; 2018, 5; 9-21
    2543-5124
    Pojawia się w:
    Relacje. Studia z nauk społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O zastrzeżeniach wobec pluralistycznego ujęcia władzy
    On Objections towards a Pluralist Account of Authority
    Autorzy:
    Muñiz-Fraticelli, Victor M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28411067.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    demokracja liberalna
    pluralizm jurysdykcyjny
    pluralizm polityczny
    pluralizm prawny
    władza
    liberal democracy
    jurisdictional pluralism
    political pluralism
    legal pluralism
    authority
    Opis:
    Na przestrzeni kilku ostatnich lat teoretycy zajmujący się demokracją liberalną i republikańską wolnością zgłaszali różnorakie zastrzeżenia wobec takiego ujęcia pluralizmu politycznego i prawnego, które autor zaprezentował w swojej monografii: The Structure of Pluralism i które rozwinął później w licznych artykułach na temat pluralizmu i sprawiedliwości oraz relacji państwo–kościoły. Istotnie, tzw. pluralizm jurysdykcyjny może powodować większe napięcie z demokratycznym (czy republikańskim) modelem władzy, niż przyznają to jego zwolennicy. Wydaje się zatem pożyteczne, by wskazać pewne niewypowiedziane założenia koncepcji pluralizmu jurysdykcyjnego (przynajmniej w wydaniu autora), które mogą takie napięcie wywoływać. Artykuł stanowi wstępną próbę przeformułowania pluralizmu w taki sposób, który tłumaczyłby owo napięcie. Jak to bywa w przypadku przyczynków, próba ta może nie być w pełni zadowalająca i kompletna, ale przynajmniej posłuży jako objaśnienie pewnych różnic między fundamentalnymi założeniami pluralistycznymi i demokratycznymi (republikańskimi).
    Over the past several years, theorists concerned with liberal democracy and republican freedom have raised various objections to accounts of political and legal pluralism similar to the one the author presented in his monograph The Structure of Pluralism and later developed in several essays on pluralism and justice and on relations between church and state. Indeed, the so-called jurisdictional pluralism may stand in greater tension with democratic (or republican) authority than some of its proponents acknowledge. It is useful, then, to identify some unstated presuppositions in the account of jurisdictional pluralism (or at least in the author’s version of it) which might be the source of this tension. The article is a tentative effort to reformulate pluralism in a way that makes those tensions clear. As all first attempts, it will surely be unsatisfactory and incomplete, but at least it should serve to clarify some differences in fundamental assumptions.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2022, 41 (48); 103-114
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    EU Policy on Deepening Liberal Democracy: A Case Study of the Baltic States
    Polityka UE dotycząca pogłębienia liberalnej demokracji: przykład państw bałtyckich
    Autorzy:
    Khoma, Nataliia
    Vdovychyn, Ihor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929240.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    liberal democracy
    Baltic States
    EU
    defects of democracy
    quality of democracy
    demokracja liberalna
    państwa bałtyckie
    UE
    wady demokracji
    jakość demokracji
    Opis:
    The issues of the EU’s activities concerning the quality of democracy in member states are studied. On the examples of Estonia, Latvia and Lithuania, the effectiveness of EU projects to continue the liberal-democratic transformation in member states with a post-totalitarian past where the risk of regression of democracy remains, is assessed. The current goals of the EU are described as being insufficient in terms of properly preventing and counteracting the decline of the quality of democracy, as well as for inculcating the values of liberal democracy. The need to intensify the EU’s activities in the direction of monitoring the observance of democratic standards is explained by the stagnation/regression of the quality of democracy in the countries of the recent EU enlargements, including the Baltic States. The actions of the EU’s institutions towards member states, where democracy shows stagnation/regression, are assessed as inconsistent, due to the possible consequences of this destructive process. The EU’s lack of attention to strengthening the values on which the EU is based is emphasized, which is seen as the main reason for the present deterioration in the quality of democracy. The requirement to construct a new format of European democracy and new mechanisms to ensure its quality is highlighted.
    Badana jest skuteczność działań UE w zakresie jakości demokracji w państwach członkowskich. Na przykładzie Estonii, Łotwy i Litwy oceniano skuteczność unijnych projektów dotyczących kontynuacji transformacji liberalno-demokratycznej w państwach członkowskich z przeszłością posttotalitarną, w których utrzymuje się ryzyko regresu demokracji. Obecne cele UE scharakteryzowano jako niedostatecznie ukierunkowane na odpowiednie zapobieganie i przeciwdziałanie spadkowi jakości demokracji, zakorzenienie wartości demokracji liberalnej. Konieczność zintensyfikowania działań UE w kierunku monitorowania przestrzegania standardów demokratycznych tłumaczy się stagnacją/regresją jakości demokracji w krajach ostatnich rozszerzeń UE, w tym w państwach bałtyckich. Działania instytucji UE wobec państw członkowskich, w których demokracja znajduje się w stagnacji/regresie, zostały ocenione jako niezgodne z możliwymi konsekwencjami tego destrukcyjnego procesu. Podkreśla się brak zainteresowania UE umacnianiem wartości, na których opiera się UE, co jest postrzegane jako główna przyczyna obecnego pogorszenia się jakości demokracji. Podkreślono potrzebę skonstruowania nowego formatu demokracji europejskiej, nowych mechanizmów gwarantujących jej jakość.
    Źródło:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2021, 1; 89-105
    1731-7517
    Pojawia się w:
    Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niestabilność demokracji w XXI-wiecznej globalizacji
    The Instability of Democracy in the Twenty-first Century Globalization
    Autorzy:
    Wawrzyński, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/465357.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Prognoz Polska 2000 Plus PAN
    Tematy:
    demokracja liberalna
    neoliberalizm
    walka klas
    nożyce dochodowe
    autorytaryzm
    cyfrowa tyrania
    liberal democracy
    liberalism
    class struggle
    scissors income
    authoritarianism
    digital tyranny
    Opis:
    W krajach wysokorozwiniętych demokracji liberalna zostanie poddana dużym „testom na wytrzymałość” w XXI wieku. Jest wystawiona na silne oddziaływanie takich megatrendów jak m.in.: globalizacja, cyfrowa rewolucja, neoliberalizm. Generują i uwalniają one bardzo poważne konflikty wewnętrzne i zewnętrzne. System polityczny przestał już zapewniać obywatelom równe prawa, szanse i możliwości pod naporem gigantycznych, finansowych sił rynku. Poważnym zagrożeniem dla dalszego jej istnienia jest wysoka różnica dochodowa oraz wykluczenie dużej części społeczeństwa z życia społecznego, politycznego, gospodarczego na skutek strukturalnego i wieloletniego bezrobocia, marginalizacji, połączonych z chaosem i dryfem instytucji demokratycznych. Demokracja liberalna albo będzie w stanie szybko zmienić swe instytucje tak, aby potrafiły stawić czoła megatrendom XXI wieku, albo padnie łupem nowej odmiany autorytaryzmu, lub cyfrowej tyrani w ciągu 20-30 lat. Stanie się tak ze względu na nieprzydatność i dysfunkcjonalność instytucjonalną dla rosnącej, wykluczonej większości oraz powszechny brak poczucia sprawiedliwości.
    In developed countries, liberal democracy will be given a "test the strength" in the twenty-first century. She is exposed to strong megatrends such as: globalization, the digital revolution, neoliberalism. These megatrends generate and release a very serious internal and external conflicts. Today's political system ceased to provide citizens with equal rights, opportunities and possibilities under the onslaught of gigantic financial market forces. A serious threat to its continuing existence is a high income difference and exclusion of large parts of society out of social, political, economic life as a result of structural unemployment lasting over many years and mass marginalization. These phenomena are closely linked to the chaos and drift of democratic institutions. Liberal democracy, or will be able to quickly change their bodies so that they could face the megatrends twenty-first century, or fall prey to a new variety of authoritarianism, or digital tyranny over 20-30 years. This will happen because of its large and dysfunctional institutional unfit for growing and the excluded majority. Another factor, that favors the collapse of liberal democracy in the future, is a widespread and strongly felt no sense of justice among a large part of the citizens.
    Źródło:
    Przyszłość. Świat-Europa-Polska; 2014, 2; 12-34
    1895-0949
    Pojawia się w:
    Przyszłość. Świat-Europa-Polska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Urząd Ochrony Konstytucji” jako organ bezpieczeństwa ustrojowego RFN. Problematyka funkcjonowania w państwie demokratycznym
    Office for the Protection of the Constitution as an Institution of Political System Security in the Federal Republic of Germany. Problems of Functioning in a Democratic State
    Autorzy:
    moroska-bonkiewicz, aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2141070.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-26
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    bezpieczeństwo ustrojowe
    wywiad cywilny
    demokracja liberalna
    ochrona konstytucji
    political system security
    civil secret service
    liberal democrac
    protection of the constitution
    Opis:
    Celem publikacji jest przedstawienie roli, jaką Federalny Urząd Ochrony Konstytucji oraz urzędy krajów związkowych odgrywają w niemieckim systemie bezpieczeństwa ustrojowego, ukazanie źródeł i kontrowersji związanych z ich funkcjonowaniem oraz źródeł braku efektywności służb wywiadowczych. Celem artykułu jest także zdefiniowanie uniwersalnych obszarów napięć pomiędzy demokracjami liberalnymi a„naturą” służb wywiadowczych. Analiza ukazała, że specyfika niemieckiego systemu bezpieczeństwa ustrojowego determinuje trudną relację metod wywiadowczych wobec innych instrumentów systemu bezpieczeństwa konstytucyjnego państwa jak np. delegalizacja partii politycznych. Okazało się także, że szczególnie problematyczny ze względu na efektywność działania urzędów jest rozdział kompetencji pomiędzy policją a służbami wywiadowczymi oraz federalny charakter wywiadu cywilnego. Analiza pozwoliła na pewne generalizacje dotyczące problematyki działania wywiadu w państwie demokratycznym. Jako typowy określić można m.in. konflikt między zasadą nienaruszalności wolności osobistej a metodami działania służb wywiadowczych oraz dylemat związany z brakiem przejrzystości działań służb specjalnych oraz ich efektywną kontrolą przy konieczności zachowania efektywności i bezpieczeństwa działań wywiadu. 
    The purpose of this paper is to present the significance and the way of functioning of the Federal and State Offices for the Protection of the Constitution (Bundes- and Landesämterfür Verfassungschutz) in the German political security system and to indicate the sources of  controversies linked with its operating and the lack of the effectiveness of civil secret service. The aim of this article is also to identify universal conflict areas between liberal democracy and the nature of civil secret service. The research displayed that the German political security system determines a difficult relationship between secret service methods and other tools of the constitutional state security system such as e.g. delegalisation of political parties. Moreover, it turned out that a strict competence division between the police and secret service and the federal character of this service is particularly problematic due to effectiveness of the offices. The research allowed to make some general conclusions regarding the service activities in a democratic state. Among others, what can be named as typical is the conflict between the role of inviolability of personal freedom and secret service methods of operating and the dilemma linked with the lack of transparency of secret service operations and their effective control while preserving the necessity of effectiveness and security of service activities. 
    Źródło:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2013, 7; 181-199
    1896-8848
    2450-3436
    Pojawia się w:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowy niewspaniały świat. Globalizacja i demokracja liberalna z perspektywy Zygmunta Baumana
    Not-so-Brave New World. Globalization and Liberal Democracy from Zygmunt Bauman’s Perspective
    Autorzy:
    Ziewiec, Gabriela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138965.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    negative globalization
    positive globalization
    liquid modernity
    individual freedom
    liberal democracy
    globalizacja negatywna
    globalizacja pozytywna
    płynna nowoczesność
    wolność indywidualna
    demokracja liberalna
    Opis:
    Zygmunt Bauman's analysis of globalization adds in an important way to the prevailing economic analyses, seeking the special features of world economy and the factors increasing the competitive and innovative qualities of national economies. Bauman analyzes relations between power and state, between state and society and between society and individual. The article has three main aims. The first is to present the new quality in these relations. The second is to answer the question regarding the meaning of individual freedom in modern and postmodern times as well as conditions in which it can be realized. The last aim is to position Zygmunt Bauman's thought within the discourse on contemporary globalization and to question one of the most important ideological bases of this process, according to which free market strengthens liberal democracy and remains the most reliable guarantee of peace and harmony in the world.
    Globalizacja Zygmunta Baumana stanowi ważne uzupełnienie dominujących analiz ekonomicznych, szukających specyficznych cech gospodarki światowej oraz czynników zwiększających konkurencyjność i innowacyjność gospodarek krajowych. Jego rozważania to analiza trzech typów relacji pomiędzy: władzą i państwem, państwem i społeczeństwem oraz społeczeństwem i jednostką. Artykuł ma na celu: (1) przedstawienie specyfiki tych jakościowo nowych przekształceń, pokazanie powiązań między nimi oraz ujawnienie lokalnych skutków odchodzenia od interwencjonizmu państwowego na rzecz samoczynnej regulacji rynku; (2) poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o nowoczesne i ponowoczesne znaczenie wolności indywidualnej oraz warunki sprzyjające jej realizacji; (3) usytuowanie myśli Baumana w dyskusji o współczesnej globalizacji oraz zakwestionowanie jednej z ważniejszych ideowych podstaw tego procesu, zgodnie z którą wolny rynek umacnia demokrację i jest najpewniejszą (jeśli nie jedyną) gwarancją pokoju i harmonii na świecie.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2009, 3(194); 83-105
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola nauki w demokracji liberalnej. Subiektywny przegląd zagadnień
    The Role of Science in Liberal Democracy. State of the Arts – a Subjective View
    Autorzy:
    Wierzchosławski, Rafał Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577846.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    nauka
    liberalna demokracja
    STS
    SSS
    socjologia wiedzy
    eksperci
    laicy
    wspólnoty uczonych
    interesariusze
    prawda istotna
    wiedza jako możliwość działania
    science
    liberal democracy
    sociology of knowledge
    experts
    lay person
    scientific communities
    stake-holders
    significant truth
    knowledge as a capacity to act
    Opis:
    Zagadnienie miejsca i roli nauki w demokracji liberalnej można potraktować jako bardziej szczegółową kwestię społecznego i instytucjonalnego otoczenia nauki (nauki w społeczeństwie). W ostatnich latach obserwujemy niewątpliwie zainteresowanie tą problematyką, by wskazać do na prace takich autorów jak: Nico Stehr, Philip Kitcher, Frank Fisher, Mark B. Brown, Steve Fuller, Sheila Jasnoff czy Stephen P. Turner. Artykuł ma na celu problemowy przegląd dyskusji w najnowszej literaturze przedmiotu.
    The role and place of science in liberal democracy may be treated as a particular account of social and institutional framework of science (science in society). In recent years might be observed a signifi cant interest in problems in question, to refer authors like: Nico Stehr, Philip Kitcher, Frank Fisher, Mark B. Brown, Steve Fuller, Sheila Jasnoff, and Stephen P. Turner. The paper aims it to cover an overview of recent developments in the debate.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2016, 52, 1(207); 63-86
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Racjonalizacja polityki: o związku między demokracją a rządami prawa
    The rationalisation of policy: on the relationship between democracy and the rule of law
    Autorzy:
    Raban, Ofer
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693201.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    civil liberties
    political liberties
    democracy
    rule of law
    checkerboard statutes
    principle of rationality
    wolności obywatelskie
    wolności polityczne
    demokracja
    demokracja liberalna
    rządy prawa
    ustawy szachownicowe
    zasada racjonalności
    Opis:
    What is the relation between democracy and the rule of law? Why did they develop more or less simultaneously, and why do we tend to conjoin them when describing good government? After all, theoretically, these two are: a non-democratic regime may operate with a robust rule of law (think of eighteenth-century England) while a government elected by popular vote mayflout the rule of law principles (think of Russia or Turkey or Pakistan). And yet, to repeat, there seems to be some mutual reinforcement – perhaps even some interdependence – between these two systems of political organisation. This article will survey the most common explanation for the confluence of democracy and the rule of law, and will then propose a new one – namely, that democracy and the rule of law complement each other in the rationalisation of government power.
    Jaki jest związek między demokracją a rządami prawa? Dlaczego rozwijają się one mniej więcej równolegle i dlaczego zwykle je łączymy, opisując dobre rządzenie? Ostatecznie pod względem teoretycznym są różne: niedemokratyczny reżim może działać w ramach ugruntowanych rządów prawa (np. osiemnastowieczna Anglia), a rząd wybrany w powszechnych wyborach może łamać reguły prawne (np. Rosja, Turcja bądź Pakistan). Mimo to, powtórzmy, wydaje się, że zachodzi tu jakieś wzajemne wzmocnienie – być może nawet jakaś współzależność – między tymi dwoma systemami organizacji politycznej. W artykule zostaną przeanalizowane najczęściej przytaczane wyjaśnienia wzajemnego oddziaływania demokracji i rządów prawa, a następnie zaproponowane nowe – tzn. że demokracja i rządy prawa uzupełniają się w racjonalizowaniu sprawowania władzy.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2014, 76, 4; 21-39
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kryzys antropologiczny a unijna polityka
    Anthropological crisis and EU politics
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/502621.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Oświecenie
    chrześcijaństwo
    religia obywatelska
    religia naturalnej moralności
    kryzys antropologiczny
    demokracja liberalna
    demokracja totalitarna
    the Enlightenment
    Christianity
    civic religion
    natural morality religion
    anthropological crisis
    liberal democracy
    totalitarian democracy
    Opis:
    The Enlightenment did not suggest resignation from a great narration and did not postulate to replace it with some minimalistic proposal of a lay state which openly confesses that it is not interested and does not have any competence in the area of religion. It did not pass homo religiosus indifferently. It introduced into the politics an idea of the state and public space which is free from Catholic narration, originally for a civic religion, then for worldview neutrality. On behalf of the thesis of the end of great narrations, with time it introduced a great narration of “naked public space”, which – due to its exclusivity demand – became a part of a political program for social promotion of atheism. The article presents the influence of the Enlightenment on the European culture, and in particular it pays attention to the anthropological crisis in Europe which is the consequence of the anti-Christian character of this trend. Contemporary EU politics is a continuation of the Enlightenment ideas.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2017, 26, 2; 69-89
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inżynieria konstytucyjna w pokomunistycznych przemianach ustrojowych
    Constitutional engineering in transitions from communism
    Autorzy:
    Kamiński, Antoni Z.
    Kamiński, Bartłomiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693287.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    communism
    post-communist transition
    democratisation
    civil society
    communist establishment
    constitutionalism
    constitutional economics
    institutional design
    authoritarian regimes
    liberal democracy
    capitalism
    electoral systems
    party systems
    komunizm
    transformacje pokomunistyczne
    demokratyzacja
    społeczeństwo obywatelskie
    elity
    konstytucjonalizm
    ekonomia polityczna konstytucjonalizmu
    projektowanie instytucji
    autokracja
    liberalna demokracja
    kapitalizm
    systemy wyborcze i partyjne
    Opis:
    While there is a wealth of studies on selected aspects of economic and political transitions from communism, there are few, if any, analyses of the emergence of new political orders in terms of constitutional engineering, i.e. the adoption of the meta-rules governing the rules defining both the political structure and determining underpinnings of the ordinary law-making process. The paper begins with the review of menu of institutional choices related to type of government, electoral system and vertical organisation of the state and their impact on performance as reported in political science and constitutional political economy literature. It is posited that the binary outcome: democracy vs. autocracy is a function of two variables assuming two values: society (weak vs. autonomous sovereign citizen) and communist establishment (strong vs. weak). A strong communist state at the initial state of transition produces autocratic outcomes although proximity to Brussels may change political trajectory whereas a strong autonomous society generates trajectory leading to democracy. Surprisingly, the choice of the rules of political game bore little resemblance to what literature might suggest: ordinary political struggle has determinedthe choice of institutions with constitutions as a legal act being the result rather than a product of conscientious intellectual design. JEL: A10; A12; B25; P10; P20; P21; P30
    Przedmiotem artykułu są pokomunistyczne przemiany ustrojowe rozpatrywane w perspektywie politologii i ekonomii politycznej konstytucjonalizmu. Pierwsza część dotyczy występujących w literaturze założeń teoretycznych oraz hipotez empirycznych. Nacisk położono na wybór typu rządów, rodzaju ordynacji wyborczej i organizacji pionowej państwa. Część druga proponuje model teoretyczny służący wyjaśnieniu dróg przemian ustrojowych i ich skutków. Zawiera on czynniki wewnętrzne i zewnętrzne. Wśród pierwszych główną rolę odgrywa stopień zdominowania społeczeństwa przez komunistyczne monopaństwo: im jest większy, tym wyższe prawdopodobieństwo ustroju autorytarnego. Czynnik zewnętrzny to położenie kraju w stosunku do Zachodu (Bruksela) lub Wschodu (Moskwa): bliskość Moskwy podnosi prawdopodobieństwo opcji autorytarnej. Analiza strategii przemian ustrojowych skupia się na wyborze typu rządów oraz ordynacji wyborczej. Efekty transformacji mierzone są za pomocą zagregowanego indeksu ustroju politycznego. Uzyskane rezultaty odbiegają od przewidywanych na podstawie teorii przedstawionej w pierwszej części artykułu. JEL: A10; A12; B25; P10; P20; P21; P30
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 251-270
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naukowcy w roli ekspertów: o pewnych problemach (re-)prezentacji prawdy w polityce
    Scientist as Experts. Some Problems of Truth Representation in Politics
    Autorzy:
    Wierzchosławski, Rafał Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577741.pdf
    Data publikacji:
    2017-07
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    nauka
    liberalna demokracja
    post-prawda
    socjologia wiedzy
    eksperci
    laicy
    Nico Stehr
    społeczeństwo oparte na wiedzy
    wiedza jako możliwość działania
    Hannah Pitkin
    reprezentacja
    Mark B. Brown
    science
    liberal democracy
    post-truth
    sociology of knowledge
    experts
    lay person
    Knowledge Societies
    knowledge as a capacity to act
    representation
    Opis:
    Zagadnienie pełnienia funkcji poza-poznawczych przez ludzi nauki jak bycie ekspertem staje się przedmiotem analiz w badaniach naukoznawczych, socjologii wiedzy naukowej czy też nauk politycznych. Wychodząc od fenomenu post-prawdy, który można traktować jako „bunt mas” w stosunku do wiedzy instytucjonalnej, sugeruję, że zjawisko to można potraktować w kategoriach niezamierzonych skutków działania intencjonalnego, jakim jest społeczeństwo oparte na wiedzy, którego przemiany omawiam z perspektywy prac Nico Stehra. Powiązanie wiedzy z działaniem prowadzi do różnych problemów z (re-)prezentacją prawdy w kontekście społecznym, zwłaszcza podejmowania decyzji politycznych. Stawiam pytanie czy pojęcie reprezentacji proponowane za przez Marka B. Browna może być użytecznym narzędziem interpretacji oraz regulacji wzajemnych relacji między nauką, a demokracją.
    The aim of the paper is to focus on non-cognitive functions of the man of knowledge, like expertizing in context of recent debates in sociology of scientific knowledge, STS and political sciences. The starting point deals with phenomenon of post-truth (The Economist) which might be interpreted as a rebellious attitude against the established knowledge. I consider whether this attitude might be read as unintended consequence (of intentional action on macro-level) of processes which attract the Knowledge Societies as described by Nico Stehr. It seems that the very idea of knowledge as capacity to act leads to some problems of truth (re-) presentation in social context of political decision making. I ask whether, and if yes to what extend the concept of representation proposed by Mark Brown might be applicable to the problems in questions as both interpretative tool and normative device.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2017, 53, 2(212); 207-232
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Demokracja w recesji? Diagnozy i projekty naprawcze
    Democracy in a recession? Diagnosis and repair projects
    Autorzy:
    Pańków, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2042940.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-16
    Wydawca:
    Collegium Civitas
    Tematy:
    demokracja liberalna
    partia polityczna
    zmierzch partii
    adaptacja partii
    populizm
    polityczna personalizacja
    podejście komparatystyczne
    collective action
    cross-national comparison
    party adaptation
    party change
    party decline
    political parties
    political personalization
    Opis:
    Esej podejmuje kwestie ważne dla współczesnej demokracji. Z raportów instytucji monitorujących jej stan na świecie wyłania się obraz demokracji w recesji. Stanowi on globalne tło do „lokalnych” wyników badań i analiz zawartych w pracy badaczy, których książka stanowi główny przedmiot eseju. Rahat i Kenig badają dwa główne zjawiska współczesnej demokracji: zmierzch partii politycznych i personalizację polityki. Autorzy dokumentują wyraźne zjawisko personalizacji polityki i mniej wyraźny, bo przyjmujący dwie formy, trend zmian partyjnych (upadek bądź adaptacja). Oba zjawiska są paliwem polityki populistycznej. Groźne dla demokracji trendy opisane do roku 2015 nasiliły się później w postaci „wojen kulturowych”, stanowiących zdaniem innych badaczy ślepą uliczkę dla demokracji liberalnych.
    The essay examines two of the most prominent developments in contemporary democratic politics, party change and political personalization, and the relationship between them. It presents a broad-brush, cross-national comparison of these phenomena that covers around fifty years in twenty-six countries through the use of more than twenty indicators. It demonstrates that, behind a general trend of decline of political parties, there is much variance among countries. In some, party decline is moderate or even small, which may point to adaptation to the changing environments these parties operate in. In others, parties sharply decline. Most cases fall between these two poles. A clear general trend of personalization in politics is identified, but there are large differences among countries in its magnitude and manifestations. Surprisingly, the online world seems to supply parties with an opportunity to revive. When parties decline, personalization increases. Yet these are far from being perfect zero-sum relationships, which leaves room for the possibility that other political actors may step in when parties decline and that, in some cases, personalization may not hurt parties; it may even strengthen them. Personalization is a big challenge to parties. But parties were, are, and will remain a solution to the problem of collective action, of channeling personal energies to the benefit of the group. Thus they can cope with personalization and even use it to their advantage.
    Źródło:
    Zoon Politikon; 2020, 11; 81-102
    2543-408X
    Pojawia się w:
    Zoon Politikon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stronnictwo Demokratyczne w świetle teorii demokracji Giovanniego Sartoriego. Analiza politologiczna w ujęciu systemowym
    The Alliance of Democrats (Stronnictwo Demokratyczne) in the light of Giovanni Sartori’s theory of democracy. Political science analysis conducted in systemic perspective
    Autorzy:
    Schupke, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085705.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    system i struktura partii politycznej
    Stronnictwo Demokratyczne
    teoria demokracji G. Sartoriego
    demokracja liberalna
    demokracja partyjna
    system and structure of a political party
    the Alliance of Democrats
    Giovanni Sartori’s theory of democracy
    liberal democracy
    party democracy
    Opis:
    W niniejszym artykule na podstawie przeanalizowanego materiału badawczego została podjęta próba naukowego odniesienia problematyki systemu i struktury partii politycznej (na przykładzie Stronnictwa Demokratycznego) do teorii demokracji Giovanniego Sartoriego. W konsekwencji tak przyjętego założenia badawczego należy uznać, że przemiany polskiego systemu partyjnego dokonywały się pod wpływem ideowym dyskursu (także naukowego) dotyczącego demokracji liberalnej. Poza tym w początkowym okresie kształtowania się polskiego systemu partyjnego po wydarzeniach 1989 roku polskie partie polityczne ustosunkowywały się do demokracji i procesu demokratyzacji w ujęciu idealistycznym i wyidealizowanym. Ujęcie to stało się źródłem rozbudowanych rozwiązań normatywnych i wzorców zachowań (na płaszczyźnie gospodarczej, politycznej i społecznej), często bardzo trudnych do zrealizowania w polskiej praktyce politycznej. W tym kontekście obecność Stronnictwa Demokratycznego w polskim systemie partyjnym stała się elementem tożsamości tak rozumianego systemu partyjnego/politycznego Polski, zgodnie z regułą ciągłości i zmiany, o charakterze funkcjonalnym i dysfunkcjonalnym.
    In this article, on the basis of analysed research material, an attempt is made to confront within the realm of political science the problematics of system and structure of a political party, using as an example the Alliance of Democrats, with Giovanni Sartori’s theory of democracy. As a consequence of the said research framework, it must be acknowledged that the transformation of political party system in Poland was influenced by ideological discourse (also coming from academia) regarding liberal democracy. Additionally, when the Polish party system began to form after the events of 1989, the parties’ representatives referred to democracy and the process of democratization in an idealistic and idealized manner. This approach has become a source of extensive normative solutions and behavioural patterns (at the level of economy, politics, and society), often hardly feasible in Polish political practice. In this context, the presence of the Alliance of Democrats in the Polish party system has become an element of the identity of Poland’s party/political system understood in this way, based on the rule of continuity and change, of a functional and dysfunctional nature.
    Źródło:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis; 2020, 28; 53-76
    1895-3492
    2353-9747
    Pojawia się w:
    Studia Politicae Universitatis Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między potrzebą wolności i uniwersalizmem a potrzebą bezpieczeństwa duchowego i partykularyzmem
    Between the Need for Freedom and Universalism and the Need for Spiritual Security and Particularism
    Autorzy:
    Breczko, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31231864.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    das Bedürfnis nach Sicherheit
    das Bedürfnis nach Freiheit
    der Wertekonflikt
    Nationalismus
    Autoritarismus
    Universalismus
    liberale Demokratie
    Geopolitik
    neues bipolares System
    need for security
    need for freedom
    conflict of values
    nationalism
    authoritarianism universalism
    liberal democracy
    geopolitics
    new bipolar system
    potrzeba bezpieczeństwa
    potrzeba wolności
    konflikt wartości
    nacjonalizm
    autorytaryzm
    uniwersalizm
    liberalna demokracja
    geopolityka
    nowy układ dwubiegunowy
    Opis:
    Spór między zwolennikami wizji kosmosu i ludzkości jako harmonii i ładu (w głębokiej strukturze) oraz zwolennikami wizji kosmosu i ludzkości jako konfliktu, „walki przeciwieństw”, sięga korzeniami do początku filozofii. Harmonijna była doktryna pitagorejczyków, dynamiczna doktryna Heraklita. Zastanawiając się nad konfliktami wartości, będę kroczył – bliższą mi – dialektyczną ścieżką Heraklita. Sądzę przeto, że sprzeczności (również w tym, co ludzie uznają za cenne, dobre, wartościowe) są „napędem dziejów”. Wydaje się – i to jest główna teza tego artykułu – że mamy obecnie do czynienia (w skali globalnej) z konfliktem dwóch zestawów wartości: z jednej strony jest to potrzeba wolności, powiązana z uniwersalizmem i indywidualizmem, z drugiej strony – potrzeba bezpieczeństwa duchowego i socjalnego, powiązana z partykularyzmem oraz wspólnotowością. Owo napięcie jest jedną z przyczyn akceleracji, a nie „końca historii”: po pierwsze, wiąże się z tendencją do „ucieczki od wolności”, czyli do odchodzenia od liberalnej demokracji z trójpodziałem władz w kierunku ustrojów scentralizowanych i autorytarnych; po drugie, z kształtowaniem się – w sferze geopolitycznej – nowego układu dwubiegunowego, którego katalizatorem jest wojna w Ukrainie.
    Der Streit zwischen den Befürwortern der Vision des Kosmos und der Menschheit als Harmonie und Ordnung (in einer tiefen Struktur) und den Befürwortern der Vision des Kosmos und der Menschheit als Konflikt, als „Kampf der Gegensätze“, geht auf die Anfänge der Philosophie zurück. Die Lehre der Pythagoreer war harmonisch, die Lehre des Heraklit dynamisch. Beim Nachdenken über die Wertekonflikte werde ich den mir näheren dialektischen Weg des Heraklit gehen. Daher denke ich, dass Widersprüche (auch in dem, was die Menschen für gut und wertvoll halten) die „treibende Kraft der Geschichte“ sind. Es scheint – und das ist die Hauptthese dieses Artikels –, dass wir es derzeit (auf globaler Ebene) mit einem Konflikt zweier Wertegruppen zu tun haben: Auf der einen Seite ist es das Bedürfnis nach Freiheit, verbunden mit Universalismus und Individualismus, auf der anderen Seite das Bedürfnis nach spiritueller und sozialer Sicherheit, verbunden mit Partikularismus und Gemeinschaft. Diese Spannung ist eine der Ursachen für die Beschleunigung (und nicht das „Ende der Geschichte“): Erstens hängt sie mit der Tendenz einer „Flucht vor der Freiheit“ zusammen, das heißt, sich von der liberalen Demokratie mit Dreiteilung von Gewalten hin zu zentralisierten und autoritären Regimen zu bewegen; zweitens mit der Gestaltung – im geopolitischen Bereich – eines neuen bipolaren Systems, dessen Katalysator der Krieg in der Ukraine ist.
    TThe dispute between the supporters of the vision of the cosmos and humanity as harmony and order (deeply structured) and the supporters of the vision of the cosmos and humanity as a conflict, the “struggle of opposites”, goes back to the beginning of philosophy. The doctrine of the Pythagoreans was harmonious, the doctrine of Heraclitus was dynamic. I will follow the dialectical path of Heraclitus (which is closer to me), reflecting on the conflict of values. Thus, I think that contradictions-also in what people consider to be precious, good and valuable-are “the driving force of history.” It seems-and this is the main thesis of this article-that we are currently dealing (on a global scale) with a conflict of two sets of values: on the one hand, it is the need for freedom, related to universalism and individualism, and on the other hand, the need for spiritual and social security, related to particularism and collectivism. This tension is one of the causes of the “acceleration of history” and not of the “end of history”: first, it is related to the tendency to “escape from freedom”, namely to move away from liberal democracy (with tripartite powers) towards centralized and authoritarian regimes; secondly, it is related to the formation-in the geopolitical sphere-of a new bipolar system, the catalyst of which is the war in Ukraine.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2022, 34; 105-124
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawód: reporter. Filmowy dyskurs o dziennikarstwie na lekcjach języka polskiego
    Profession: reporter. Film discourse on journalism during Polish language lessons
    Autorzy:
    Bobiński, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050924.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    independent journalism
    independent media
    media ethics
    ethics of journalism
    liberal democracy
    liberal equality
    political drama
    film education
    film analisys
    secondary humanities
    wolne media
    niezależne dziennikarstwo
    etos dziennikarski
    parlamentaryzm
    demokracja liberalna
    analiza filmu
    dramat polityczny
    edukacja filmowa
    edukacja humanistyczna
    Opis:
    Artykuł dotyczy dydaktycznego wykorzystania filmów fabularnych związanych z problematyką niezależnego dziennikarstwa i etosu dziennikarskiego. We wstępnej części tekstu autor przybliża wspomnianą problematykę, odwołując się do współczesnych filozofów, klasyków myśli liberalnej i orędowników porządku demokratycznego wspartego na wartościach równości i wolności (Habermas, Rawls). Komponentem tak pojmowanego systemu demokracji parlamentarnej, i jednym z jej filarów, są wolne media, które umożliwiają funkcjonowanie niezależnego, a przy tym zaangażowanego w życie publiczne, dziennikarstwa. Problematyka ta znalazła odzwierciedlenie w niektórych filmach fabularnych zaliczanych do gatunku określanego jako dramat polityczny czy dramat społeczny. W artykule omówiono wybrane pozycje tego gatunku z ostatnich 45 lat, poczynając od Wszystkich ludzi prezydenta Alana Pakuli. Autor proponuje dydaktyczne wykorzystanie filmów, spoglądając na nie z trzech perspektyw: fabuły (świata przedstawionego), formy (języka filmu) i tzw. „wielkiej metafory”. Propozycje adresowane są nie tylko do polonistów, lecz także do innych nauczycieli, których działania lokują się w obszarze szkolnego kształcenia humanistycznego.
    The article discusses media and journalism ethics portrayed in the movies from the 1970’s onwards. First the text examines the role of media and journalism in Western democracies established on the values of freedom and equality. Media – according to works of John Rawls and Jurgen Habermas – constitutes the fourth pillar of democracy (the others are: legislature, executive and judiciary). Media independence has been an ever-present issue in cinematography. The article offers didactic tools to analyze five political dramas (All the President’s Men, Wag the Dog, Spotlight, The Post, Mr Jones) and one psychological drama/thriller (The Passenger). Three different perspectives (plot analysis, formal analysis, „great metaphore”) can be used in secondary schools to highlight the role of media and independent journalism.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2020, 12; 71-92
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wspólnota demokratyczna a wykluczenie
    Democratic community and the problem of exclusion
    Autorzy:
    Żybura, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561419.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Collegium Civitas
    Tematy:
    obywatelstwo kobiet
    liberalna wspólnota polityczna
    dyskryminacja kobiet
    demokracja komunikacyjna
    female citizenship
    liberal political community
    discrimination of women
    communicative democracy
    difference
    Opis:
    Celem artykułu jest wskazanie jako przyczyn dyskryminacji kobiet w sferze publicznej mechanizmów wykluczenia tkwiących w samych założeniach liberalno-demokratycznego porządku politycznego. Pierwsza część artykułu wskazuje na liberalne koncepcje podmiotu politycznego, obywatelskości i dyskursu publicznego jako utrudniające kobietom funkcjonowanie w sferze publicznej. W części drugiej tekstu rozważana jest odpowiedź na pytanie, czy niewykluczająca wspólnota jest możliwa. Przywołując koncepcję demokracji komunikacyjnej otwartej na różnice autorka proponuje wprowadzenie w życie pewnych założeń i strategii mających na celu osiągniecie przez kobiety statusu równoprawnych członków wspólnoty politycznej.
    The aim of the article is to point out the mechanisms of exclusion in the conceptual basis of liberal democracy. The first part discusses the concept of the political agent, citizenship and public discourse and brings the explanations why these categories could be discriminating for women. In the second part text considers the question if the non-exclusive public community could be theoretically possible. Invoking the concept of communicative democracy open to the category of difference author proposes some premises and strategies for implementation in order to make women’s participation in the political community more equal.
    Źródło:
    Zoon Politikon; 2015, 6; 147-173
    2543-408X
    Pojawia się w:
    Zoon Politikon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-40 z 40

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies