- Tytuł:
-
Epistemiczne układy odniesienia a problem interteoretycznej niewspółmierności — część 1
Epistemic Frameworks and the Problem of Intertheoretical Incommensurability — Part 1 - Autorzy:
- Kilian, Krzysztof J.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/553164.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
- Tematy:
-
epistemiczne układy odniesienia, niewspółmierność interteoretyczna, płaszczyzny interteoretycznej niewspółmierności
płaszczyzna zmienności ilościowej konsekwencji empirycznych
płaszczyzna zmienności obserwacyjnej
płaszczyzna zmienności językowej
płaszczyzna zmienności ontologicznej
płaszczyzna zmienności metodologicznej
epistemic frameworks
intertheoretical incommensurability
levels of intertheoretical incommensurability
level of quantitative variability of empirical consequences
level of variability of the observational
level of linguistic variability
level of ontological variability
level of methodological variability - Opis:
-
Artykuł wskazuje na związki między problematyką interteoretycznej niewspółmierności a kontrowersją kumulatywizm-antykumulatywizm. Wyjaśnia też, na czym polega niewspółmierność teorii naukowych i pokazuje, że nazwa „niewspółmierność” nie ma ostrego znaczenia w filozofii nauki. Problematyka interteoretycznej niewspółmierności doczekała się licznych opracowań. Artykuł wykorzystuje tylko jedno podejście. Podejście to z problemem nieostrości pojęcia niewspółmierności radzi sobie tak, że wyróżnia pięć płaszczyzn niewspółmierności teorii naukowych. To narzędzie intelektualne ułatwia również uchwycenie różnic między analizowanymi epistemicznymi układami odniesienia. Problematyka ta jest bardzo rozległa. Jej dokładne omówienie wykracza poza ramy jednego artykułu. Dlatego zdecydowałem, aby przedstawić ją w dwóch artykułach. W niniejszym artykule badam jedynie płaszczyznę metodologiczną niewspółmierności epistemicznych układów odniesienia. Badając tę płaszczyznę, koncentruję się na różnych standardach naukowości i kryteriach ocen wyników badań, o jakich mówią zwolennicy odmiennych epistemicznych układów odniesienia.
This paper looks at relations between issues of intertheoretical incommensurability and the cumulativism-anticumulativism controversy. It also explains what is meant by the incommensurability of scientific theories, and shows that the term “incommensurability” has a vague meaning in the philosophy of science. Issues of intertheoretical incommensurability have been the subject of many research papers. This article explores just one such approach, which deals with the vagueness of the term “incommensurability” by distinguishing five levels of incommensurability with respect to scientific theories. This intellectual tool also facilitates the grasping of differences between the epistemic frameworks being analysed. The issues involved are far-reaching, and their detailed consideration exceeds the scope of single article. Therefore, I have decided to present them in two separate papers. In this one, I explore only the methodological level of incommensurability of epistemic frameworks. While exploring that level, I focus on different standards of what counts as scientific, and on criteria for evaluating research outcomes of the sort advocated by followers of the different epistemic frameworks. - Źródło:
-
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2017, 14; 237-280
2299-0356 - Pojawia się w:
- Filozoficzne Aspekty Genezy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł