Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "leksykalizacja" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Jeszcze o słówku jak w wyrażeniach jak na _
Autorzy:
Kisiel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568064.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
comparison
lexicalisation
parenthesis
: porównanie
leksykalizacja
parenteza
Opis:
The author discusses three different cases, in which the expression jak na _ can be observed. The first one, a language unit jak na _s, indicates in what situation what is being said is true about something. It is also detached from a sentence, keeping no syntactic relation with any of its elements and being prosodically separated from it. Similar prosodic and syntactic features are shown also by one of the subtypes of the third case, ie. a language unit jak na _em.. Its semantic specialization is correlated with the restrictions imposed on fillers of its valency slot. The second type, a comparative construction _ jak _ with a verbal filling on the left and prepositional phrase with na on the right, is one of the realisations of a comparative pattern with certain collocations stabilizing due to common cultural images. The subtype two of the third case, jak na + instruction-nouns, is half way through lexicalization. It is only partially possible to predict what units fill its valency slot, jak can be exchanged by jakby and its position is not yet stable, which shows that this expression is not stabilized in its new function.
Autorka omawia trzy przypadki użycia ciągu jak na _. Po pierwsze, wyróżnia jednostkę jak na _s, która wskazuje, w jakiej sytuacji to, co jest mówione, jest prawdziwe o czymś. Jednostka ta wraz ze swoim uzupełnieniem tworzy odrębną frazę wydzieloną prozodycznie i syntaktycznie niepowiązaną z kontekstem. Podobne cechy prozodyczne i składniowe wykazuje  podtyp kolejnego przypadku – jednostka jak na _NEG.. Jej specjalizacja semantyczna jest skorelowana z ograniczeniami nałożonymi na rzeczownik wypełniający jej miejsce walencyjne. Po drugie, autorka wyróżnia komparatywne _ jak _ z wypełnieniem czasownikowym po lewej i frazą przyimkową z na po prawej stronie. Autorka zauważa, że określone wypełnienia tego modelu stabilizują się na mocy kulturowych przyzwyczajeń. Po trzecie wreszcie, autorka omawia wyrażenie, które nadal znajduje się na drodze do leksykalizacji: jak na otwierające miejsce dla rzeczowników odczasownikowych nazywających akty wyrażania woli. W tym wypadku możliwość przewidzenia wypełnienia miejsca walencyjnego jest połowiczna jak może zostać wymienione na jakby, a pozycja całości w zdaniu nie jest ustabilizowana.  
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2018, 15
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is multi-noun compounding a productive process in English?
Czy złożenia są procesem produktywnym w języku angielskim?
Autorzy:
Wasak, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878772.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
złożenie
rzeczownik
produktywność
kreatywność
leksykalizacja
compounding
noun
productivity
creativity
lexicalization
Opis:
Złożenia w języku angielskim stanowią częsty przedmiot analizy morfologicznej. Dotychczasowe badania językoznawcze koncentrowały się głównie na złożeniach zawierających tylko dwa elementy; przedmiotem tego artykułu są angielskie złożenia wieloczłonowe. Dane korpusowe wskazują na dużą rozbieżność między liczbą złożeń dwuczłonowych i wieloczłonowych. Wynika z nich, że o ile wysoka produktywność złożeń dwuczłonowych nie podlega dyskusji, złożenia wieloczłonowe występują znacznie rzadziej. Głównym celem artykułu jest wskazanie przyczyn niskiej częstotliwości złożeń wieloczłonowych, szczególnie tych zbudowanych z więcej niż trzech rzeczowników. Badając korpus języka angielskiego pod kątem złożeń można wnioskować, że złożenia wieloczłonowe składają się w dużej mierze ze zleksykalizowanych elementów, oraz że zarezerwowane są przede wszystkim dla tych rejestrów językowych, które wymagają formułowania zwięzłych komunikatów. Zleksykalizowane złożenia dwuczłonowe często stanowią bazę dla konstrukcji zbudowanych z większej ilości rzeczowników. Rzadkość występowania złożeń wieloczłonowych jest więc rezultatem niskiej liczby wysoce zleksykalizowanych złożeń dwuczłonowych, które mogłyby stanowić podstawę dla dłuższych złożeń. Niska częstotliwość złożeń wieloczłonowych nie ma znaczenia dla ogólnej produktywności złożeń w języku angielskim, jako że proces ich powstawania jest identyczny jak w przypadku złożeń dwuczłonowych. Artykuł koncentruje się na złożeniach endocentrycznych, jako że stanowią one najbardziej liczną i produktywną podgrupę złożeń.
The subject matter of this paper is English nominal compounding — the process of putting nouns together to form a new lexical item. More specifically, this paper addresses the issue that is commonly taken for granted in available accounts of compounding, i.e. the recursiveness of English endocentric nominal compounds. Corpus data indicates a great disparity between the frequencies of noun-noun compounds and multi-noun structures. Our study gives possible reasons behind the low number of occurrences of noun compounds composed of more than two words. Corpus evidence points to the conclusion that English multi-noun compounds are typically constructed with nouns that have been previously lexicalized; such lexicalized compounds commonly function as the base for more complex noun structures; the low frequency of multi-noun compounds emerges as a result of insufficient number of lexicalized noun-noun constructs. The small number of multi-noun compounds has no effect on the overall compound productivity as the process of multi-noun compound creation in the mind of a speaker is identical with that of noun-noun compounding — compounding always consists in putting together a modifier and a head, regardless of the number of nouns within a compound. The structure of any compound is a reflection of the way it is created in the mind of a speaker.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 11; 115-133
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ciągłości i równoległości zjawisk: język a literatura – „leksykalizacja” romantyzmu
The process of „romanticism lexicalization ” – about paralells between language and literature
Autorzy:
Kaszewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165247.pdf
Data publikacji:
2014-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
romantyzm
leksykalizacja
językoznawstwo
świadomość językowa
romanticism
lexicalisation
linguistics
linguistic cognisance
Opis:
Tekst stanowi zwięzłe studium problemu, jakim jest szkodliwość uproszczeń w recepcji romantyzmu jako fenomenu kulturowego. Dla zilustrowania zjawiska posłużono się paralelami z dziejów językoznawstwa, w tym także autorów dziewiętnastowiecznych.
This paper contains multiple thesis describing harmful simplifications and stereotypes in cultural and common social reception of romanticism phenomenon. To describe that fact, the scientific parallels betweeen historical linguistics and literature were used, from XIX’th century among them.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 249-262
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja treści w gramatyce pisanej wg formuły „treść > forma” (perspektywa słowiańska)1
Contents structure of a grammar written after the formula: meaning > form
Autorzy:
Topoińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375755.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
grammaticalization
semantic paradigm
formal paradigm
paradygmat formalny
lexicalization.
gramatykalizacja
paradygmat semantyczny
leksykalizacja
Opis:
The author states that there are in our vocabulary three, and only three, classes of semantic units: a) predicates, i.e. generic concepts – the result of our conceptualization of the world; they represent more than 90% of the vocabulary; b) operators of reference – a small, almost closed set bounding predicates to their concrete denotates; c) proper names, which are by definition referentially bound and are object of research of a specialized linguistic discipline. Thus, the main tasks of our grammar are (1) to define and to describe the scope of the grammaticalization in the language in question and (2) to present the semantic classification of predicates, the description of their – bound and/or free – functioning in the text included.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 119-127
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażenia przyimkowe z rzeczownikami 'miara', 'sposób', 'stopień', 'sens' na drodze do leksykalizacji
Autorzy:
Kisiel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049957.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
prepositional phrase
instrumental
word order
lexicalization
wyrażenie przyimkowe
fraza narzędnikowa
szyk
leksykalizacja
Opis:
Autorka analizuje stopień leksykalizacji wyrażeń o postaci frazy przyimkowej w _ mierze, do _ stopnia, w _ stopniu, w _ sposób, na _ sposób, na _ sposoby, w _ sensie na podstawie ograniczeń nałożonych na element określający i jego położenia wobec elementów o postaci przyimka i rzeczownika. Wyrażenia te są zestawione z uznawanymi w leksykografii za synonimiczne frazami narzędnikowymi _INSTR miarą i _INSTR sposobem, _INSTR sposobami. Z punktu widzenia przyjętych kryteriów można uznać jedynie nieliczne z badanych wyrażeń za zleksykalizowane (mimo że większość z nich wykazuje preferencje względem wyrażenia określającego). Są to przede wszystkim wyrażenia o postaci frazy przyimkowej z zaimkowym elementem określającym.
The author analyzes the level of lexicalization of the expressions that take the form of a prepositional phrase such as w _ mierze, do _ stopnia, w _ stopniu, w _ sposób, na _ sposób, na _ sposoby, w _ sensie. These expressions are compared with instrumental phrases _INSTR miarą and _INSTR sposobem, _INSTR sposobami that are regarded in lexicography as synonymous with the former. The analysis is based on tracing the restrictions imposed on a descriptive element and its position in the phrase. Even though most of the analysed expressions show preferences for a certain kind of a descriptive element, only few of them can be recognized as lexicalized. Those are mainly the ones taking the form of a prepositional phrase and including a pronominal descriptive element.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 225-246
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o zmianach znaczenia strukturalnego formacji słowotwórczych w gwarach
Remarks on changes of structural meaning of derivational forms in dialects
Autorzy:
Jaros, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594141.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
słowotwórstwo
gwary Polski centralnej
leksykalizacja
wtórne znaczenie słowotwórcze
word formation
central Poland dialects
lexicalization
delexicalization
Opis:
Na podstawie przykładów formacji należących do dwu kategorii słowotwórczych – nazw osobowych wykonawców czynności oraz nazw środków czynności, pochodzących z terenu Polski centralnej, zostały zaprezentowane dwa procesy – leksykalizacji i wtórnego nabywania podzielności słowotwórczej przez wyrazy, w których doszło do zmian o charakterze słowotwórczym i semantycznym. Zerwanie związków motywacyjnych między derywatem a podstawą słowotwórczą zachodzi m.in. z powodu zaniku przestarzałych, archaicznych form, które były podstawą ich kreacji, funkcjonowania wyrazów o nieproduktywnych dzisiaj formantach lub pogłębiającego się rozziewu między znaczeniem podstawy a znaczeniem derywatu. Zjawisko nabywania znaczenia strukturalnego przez wyrazy zleksykalizowane lub genetycznie niepodzielne słowotwórczo spowodowana jest m.in. znanym z historii języka polskiego zjawiskiem ciążenia nazw o charakterze czynnościowym w kierunku motywacji czasownikowej.
On the basis of examples of forms coming from central Poland and belonging to two derivational categories, personal names of action performers and names of manners of action, two processes have been presented namely lexicalization and the process of re-acquiring derivational divisibility by lexemes which were subjected to morphological and semantic changes. The break of motivational relations between a derivative and a root word happens i.a. due to the extinction of outdated archaic forms, which provided the basis for their creation, the functioning of words with presently unproductive formatives or the widening gap between the meaning of a root word and the meaning of a derivative. The phenomenon of gaining structural meaning by lexicalized words or words which are genetically simplex is caused i.a. by the inclination of personal names of action performers and names of manners of action towards verbal motivation as known from the history the Polish language.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 29-41
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gramatykalizacja i leksykalizacja pojęć a językowy obraz świata. Szkic o ekwiwalencji kognitywnej
Autorzy:
Filar, Dorota Elżbieta
Łozowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611760.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
grammaticalization
lexicalization
cognitive equivalence
linguistic worldview
gramatykalizacja
leksykalizacja
ekwiwalencja kognitywna
językowy obraz świata
Opis:
The aim of the study is to highlight the role and place of those language elements that, in the overall scheme of the linguistic worldview, are traditionally referred to as grammatical. We, thus, side with those linguistic conceptions that assume that grammar and lexicon constitute a continuum of symbolic structures. The key operational tool/notion is that of cognitive equivalence, with grammatical conceptualization (grammaticalization) and lexical conceptualization (lexicalization) being the two equivalent ways, or two complementary cognitive tasks, of expressing conceptualizations in language. In the analytical part of the article, the paradigm of the linguistic worldview comes to the fore, and it is within its premises that the research question of how futurity happens to be conceptualized in selected languages is attempted. The examples come from English, Polish, and several other European languages.
Celem artykułu jest ukazanie roli elementów tradycyjnie określanych jako gramatyczne w badaniach nad językowym obrazem świata. Nawiązujemy przy tym do koncepcji lingwistycznych, które uznają gramatykę i leksykę języka za kontinuum struktur symbolicznych. Co istotne, przyjmujemy założenie o kluczowej roli ekwiwalencji kognitywnej, a w konsekwencji uznajemy konceptualizację gramatyczną (gramatykalizację) i konceptualizację leksykalną (leksykalizację) za dwa ekwiwalentne sposoby konceptualizacji językowej, czy też – dwa uzupełniające się zadania poznawcze. W części analitycznej artykułu próbujemy odnieść powyższe założenia bezpośrednio do paradygmatu JOS i zapytać o ten fragment językowego obrazu świata, który wyłania się z analizy różnych sposobów wyrażania zdarzeń przyszłych w języku angielskim, polskim oraz w kilku innych językach używanych na terenie Europy.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość semantyczna greckich substantywizacji Marka Aureliusza
Semantic Value of Marcus Aurelius Substantivizations
Autorzy:
Łuka, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955178.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
substantywizacja
leksykalizacja
stoicyzm
stoicka etyka
słowotwórstwo
substantivization
lexicalization
stoicism
stoic ethics
word-formation
Opis:
One of the writings left by Marcus Aurelius are reflections written in Greek and entitled τὰ εἰς ἑαυτόν. They are concerned with application of the rules of stoic ethics in life. The present article presents the semantic value of the substantivized words, i.e. substantivizations contained in Book I of that work. Aurelius substantivizes adjectives, infinitives, participles as well as εἶναι with a predicate, the accusativus cum infinitivo construction and sentences. The tendency to substantivize words denoting inclinations as well as active, durative, punctual and terminative activities can be seen in the use of this process. Anthropological substantivizations as well as ones connected with the ideals of stoic ethics are numerous. Τὰ εἰς ἑαυτόν were not meant to be published and this is why they were written in a simple language with the use of a lot of mental shortenings. Substantivization also allowed conciseness of the text, at the same time making it possible to express the thoughts precisely.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2000, 48, 3; 67-92
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odimiesłowowe wyrażenia metatekstowe z segmentem 'nie' w języku polskim – status językowy i funkcje
Autorzy:
Stępień, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567902.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
lexicalization
grammaticalization
discourse markers
participle
generalized conversational implicature
leksykalizacja
gramatykalizacja
wyrażenia metatekstowe
imiesłowy przysłówkowe
uogólniona implikatura konwersacyjna
Opis:
The subject-matter of the analysis presented in the paper are Polish discourse and pragmatic markers homographic with adverbial participle forms, such as e.g. nie mówiąc o_(to say nothing of_, let alone_), nie wspominając o_ (not to mention_), nie wytykając_ (not to mention names), nie licząc (besides), nie ukrywając (not denying). The objective of the research was to determine semantic-syntactic changes accompanying the process of lexicalizalization / delexicalization and grammaticalization of expressions in question along with indicating semantic features of the verbs which participle forms are subject to this process. The role of the generalized conversational implicature in the process of interpreting the utterances with expressions in question was also taken into consideration.
Przedmiotem analiz w artykule są wyrażenia metatekstowe homograficzne z formami imiesłowów przysłówkowych wybranych czasowników, takie jak np. nie mówiąc o_, nie wspominając o_, nie wytykając_, nie wdając się w_, nie schlebiając_, nie licząc_. Celem badań było ustalenie, jakie zmiany semantyczno-składniowe towarzyszą procesowi leksykalizacji/deleksykalizacji oraz gramatykalizacji tych wyrażeń, a także czy można wskazać klasy czasowników, których formy imiesłowowe są predystynowane do uczestniczenia w tym procesie. Uwzględniona została także rola wnioskowania opartego na uogólnionej implikaturze konwersacyjnej w interpretacji wypowiedzeń z tymi wyrażeniami.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy najpopularniejszych drzew w Polsce jako baza toponimiczna
The Names of the Most Popular Trees in Poland as the Toponymic Basis
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953534.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
toponimia odarboralna
homoniczność nazw
leksykalizacja nazw
apelatywy ukryte w toponimach
stratygrafia nazewnicza
geografia nazewnicza
arboreal toponymy
homonymic character of names
lexicalisation of names
appelatives hidden in toponyms
onomastic stratygraphy
onomastic geography
Opis:
The paper seeks to provide a linguistic analysis of ca. 950 phonetic-morphologic-lexical types of toponyms based on the names of ten most popular trees in Poland, such as: oak, birch, lime, hornbeam, alder, beech, aspen, pine, ash, and willow. This toponymy has been subjected to a semantic (with a view to the type and kind of designation) and morphological analyses, paying attention to its formal variations (morphological type) and the kind of derivational creation (primary and secondary names). Some difficulties in this analysis have been indicated, resulting from the homonymic and lexical names, and attempts have been made to spot preferences in establishing their semantic type. The overall approach to the material attention has been paid to stratygraphy (chronology) and statistical variation – the ranking of names with a view to their arboreal basis and the degree of the morphological distribution of its derivatives. Thus we have found a decisive primacy of toponymic forms derived from the lexem oak, a reflection of the high rank of its designate in our culture. The research material is based on the 20th-century List of Official Names of Places in Poland, numbering over 100.000 units. It has become only an occasion to outline the problems of arboreal names and postulate to make its synthesis. The latter will be based on a complete register of toponyms, including micro-toponymy, and taking into account the remaining trees and bushes in the diachronic order.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 57-100
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies