Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "legal constitutionalism" wg kryterium: Temat


Tytuł:
On Political Impotence: How Liberal Democracy Becomes Militant, and Its Demos Becomes Impotent
O niemocy politycznej: jak liberalna demokracja staje się demokracją walczącą i jak jej demos staje się bezsilny
Autorzy:
Eijkelenberg, Ursus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965954.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
liberal democracy
militant democracy
legal constitutionalism
populism
political impotence
demokracja liberalna
demokracja walcząca
konstytucjonalizm prawny
populizm
niemoc polityczna
Opis:
Research into liberal democracy’s self-preserving quality is usually confined to the notion ‘militant democracy’ and focuses mainly on the specific instruments the political system employs to challenge its adversaries and bolster its structure. This paper takes a different approach to understanding liberal democracy’s self-preservation. It challenges the boundaries of the dominant concept by exploring consolidative tendencies in a more general and comprehensive fashion, focusing on gradual political – and legal evolutionary developments that contribute to the solidification of the political system. On that basis, a critical follow-up question is posed: what are the implications of these consolidative endeavours? By highlighting ‘political impotence’ and its destabilizing effects as one of more socio-political implications, the paper suggests that the self-preserving vigour of liberal democracy might turn out to be counterproductive, and that the crisis which liberal democracy is now experiencing does not occur in spite of but rather because of its self-preserving characteristics.
Analiza samozachowawczej natury demokracji liberalnych ogranicza się zazwyczaj do pojęcia „demokracji walczącej”, skupiając się głównie na konkretnych instrumentach, z których ustrój korzysta, by stawić czoła jego przeciwnikom oraz by wzmocnić swoją własną strukturę. Niniejsza praca podchodzi do kwestii samozachowawczości liberalnej demokracji od nieco innej strony. Niejako podważa ona granice koncepcji uznanej za dominującą, analizując zaobserwowane skłonności do konsolidacji w ogólniejszej, szerszej perspektywie, koncentrując się na stopniowej ewolucji polityki i prawa, której to efekty przyczyniają się do umocnienia ustroju politycznego. Analiza ta prowadzi do istotnego pytania: jakie konsekwencje mogą wynikać z konsolidacyjnej praktyki ustrojowej? Podkreślając znaczenie „niemocy politycznej” oraz wynikającej z niej ogólnej destabilizacji w wymiarze społecznym i politycznym, niniejsza praca stawia tezę, że samozachowawczy instynkt demokracji liberalnej może przynieść efekt przeciwny do zamierzonego oraz że do obecnego kryzysu demokracji liberalnej nie doszło pomimo jej samozachowawczej natury, a raczej niejako w następstwie tej natury.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 164-190
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie spory między populistycznym a prawnym konstytucjonalizmem wobec refleksyjności konstytucji
Polish Disputes Between Populist and Legal Constitutionalism in the Context of Reflexivity of Constitution
Autorzy:
Pichlak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050248.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
konstytucjonalizm prawny
konstytucjonalizm populistyczny
konstytucjonalizm refleksyjny
refleksyjność
refleksyjność prawa
kryzys konstytucyjny
kryzys państwa prawa
legal constitutionalism
populist constitutionalism
reflexive constitutionalism
reflexivity of law
constitutional crisis
crisis of the rule-of-law state
crisis of the rule of law
Opis:
Artykuł ma na celu analizę konstytucjonalizmu prawnego oraz konstytucjonalizmu populistycznego, jako dwóch dominujących stanowisk ideowych w dyskursie konstytucyjnym ostatnich dekad. Analiza jest prowadzona w kontekście polskiego kryzysu konstytucyjnego państwa prawa oraz z perspektywy filozofii refleksyjności. Takie podejście teoretyczne i metodologiczne pozwala wykazać, że dwa omawiane stanowiska – mimo zachodzących między nimi różnic – podzielają wspólne błędne założenia dotyczące relacji prawa, demokracji i praktyki konstytucyjnej. Oba bowiem dążą do ukształtowania tej praktyki na sposób zamknięty i monologiczny, poddany jednemu partykularnemu typowi racjonalności. Dla konstytucjonalizmu prawnego będzie to racjonalność jurydyczna, zaś dla jego populistycznego odpowiednika – racjonalność polityczna. Ten wspólny błąd sprawia, że trwający między nimi spór okazuje się jałowy. Alternatywą jest takie podejście do konstytucjonalizmu, które będzie uwzględniać zasadniczą refleksyjność praktyki konstytucyjnej (rozumianej jako praktyka tworzenia, stosowania i interpretowania konstytucji oraz publicznego debatowania o tym akcie). Zgodnie z ogólną charakterystyką refleksyjności, praktyka konstytucyjna przedstawia się wtedy jako proces otwarty, pluralistyczny i pośredniczący między różnymi społecznymi punktami widzenia. Taka alternatywa okazuje się istotna nie tylko w odniesieniu do polskich sporów konstytucyjnych, ale także w szerszym kontekście współczesnego kryzysu liberalno-demokratycznych porządków konstytucyjnych.
The article aims to analyse legal constitutionalism and populist constitutionalism as two dominant ideological positions in the constitutional discourse of the last decades. The analysis is focused on the exemplifications of these positions in writings of selected Polish legal scholars, in the context of the Polish constitutional crisis of the rule of law, and conducted from the perspective of the philosophy of reflexivity. This theoretical and methodological approach enables demonstrating that the two examined doctrines – despite all the differences between them – share common erroneous assumptions regarding the relationships between law, democracy, and constitutional practice. Both of them strive to shape this practice in a closed-end and monological manner, subjected to one particular type of rationality. For legal constitutionalism, this will be juridical rationality, and for its populist counterpart – political rationality. This shared fallacy makes their ongoing dispute futile. An alternative approach to constitutionalism is to take into account the fundamental reflexivity of constitutional practice (regarded as the practice of creating, applying and interpreting a constitution, and of public debate on its text). In line with the general characteristics of reflexivity, constitutional practice appears as an open and pluralistic process, mediating between different viewpoints in society. Such an alternative is important not only when considering the Polish constitutional disputes, but also in the broader context of the contemporary crisis of liberal-democratic constitutional orders.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 63-73
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paternalizm prawniczy a tożsamość polskiej kultury prawnej
Lawyers’ paternalism and the identity of Polish legal culture
Autorzy:
Skuczyński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950235.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
legal ethics
paternalism
legal culture
rights protection
constitutionalism
Opis:
The model of legal profession is one of the most important features of every legal culture and constitutional identity. The paper aims at explaining the identity of Polish legal profession according to their history and evolution of Polish political and constitutional basic ideas. The argument is that the strongly manifested element of this identity is lawyers’ paternalism. That means lawyers act to protect the interest of their clients often without an alignment or even against their clients will. This attitude toward the lawyer-client relationship is deeply rooted in Polish legal culture, especially in interconnection of two discourses. First is the egalitarian one which establishes the task of lawyers as to provide to everyone equal legal aid and to protect everyone’s rights and liberties. Second is the elitist one that tend to justify the claim that effective legal aid and the protection of right and liberties is possible only through some special abilities and skills of lawyers which not everyone could possess.
Źródło:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna; 2013, 2, 2; 196-210
2299-1875
Pojawia się w:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What is a law academy’s alumnus to be like? On the prospects of developing a legal education around the constitution
Autorzy:
Bator, Andrzej
Kaczmarek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1975499.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
law
politics
legal institution
education
constitution
constitutionalism
Opis:
This article has originated from observations of the current Polish political and legal disputes over the Constitution. In pursuing the reasons for the different lines of the argumentation presented, we have brought the issue of education in constitutional law to attention. We have covered the issue in two stages. The first stage involves a discussion of education models as expounded in social theory. Our starting point was the structural-functional model and its criticism along the lines of conflict, interpretative, and critical theories. This is followed by a presentation of the evolution of administrative-law institutions in the light of the conflict between the expected openness to ethical and political dimensions and the claims for integrity and coherence. To this end, we followed the proposals of Nonet and Selznick. The second stage includes a review of three conceptions of the constitution and constitutionalism. The views of Kelsen, Schmitt as well as the American judicial review doctrine served as model examples. These proposals can be presented as the cornerstones of three visions of constitutional-law education. We did not content ourselves with presenting a set of models of education and covering a reconstruction of the vision of constitutional education. We have also attempted to demonstrate, bearing in mind the nature of the Polish debate over the Constitution, that the judicial review doctrine opens up a promising sphere for a revaluation of both the theory and practice of constitutional law.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 41-68
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Republic of Azerbaijan as a Subject of Constitutional and Legal Relations
Autorzy:
Fakhrat Jafarova, Reyhan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185498.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutionalism
state
constitutional and legal
relations
civil society
Opis:
In this article, the author considers the Azerbaijani state as a subject of constitutional and legal relations. The definition of constitutionalism is also analyzed, in which the main value in the state is the freedom of the individual and the provision of fundamental human rights and freedoms.
Źródło:
Copernicus Political and Legal Studies; 2022, 3; 135-137
2720-6998
Pojawia się w:
Copernicus Political and Legal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Argument from Legal Fetishism in Constitutional Discourse
Autorzy:
Srokosz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967708.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
legal fetishism
constitutionalism
constitutional discourse
mismatch between law and reality
constitutional crisis
Opis:
The subject of the analysis presented in the text is an argument that tends to (and used to) be raised in the critical discourse on constitutionalism – the allegation of the so-called constitutional fetishism. The argument is to show why the constitutional discourse has lost its potential to explain and create social processes. The reason is that lawyers focus too much only on the content and interpretation of the provisions of the constitution, without considering a broader social context, which makes the constitutional discourse limited solely to legal issues with a simultaneous omission or underestimation of all other aspects of constitutionalism. This attitude of lawyers to the content of the constitution (or – in broader terms – to the provisions of law) is sometimes referred to even as idolatrous, hence the reference to the notion of fetishism in the religious sense. The aim of the text is to analyse the structure of this argument and to attempt to determine the impact it can have on constitutionalism.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 291-305
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucjonalizmy niezachodnie jako wyzwanie dla komparatystki prawa
Non-Western constitutionalisms as a challenge for comparative legal studies
Autorzy:
Czachor, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158775.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
prawo porownawcze
konstytucjonalizm
konstytucjonalizm polityczny
postpozytywizm prawniczy
prawo ustrojowe państw niezachodnich
comparative law
constitutionalism
political constitutionalism
legal postpositivism
non-Western constitutional law
Opis:
Poniższy artykuł podejmuje kilka kwestii aktualnych dla współczesnych badań prawnoporównawczych. Punktem wyjścia jest przekonanie, że klasyczne normatywistyczne podejście jest zbyt redukcjonistyczne, by właściwe badać prawo konstytucyjne państw niezachodnich, reprezentujących odmienne kultury prawne. Po pierwsze, w artykule przedyskutowano status prawa porównawczego, wskazując, że jest ono w istocie metodą badawczą, a nie odrębną gałęzią prawa. Daje to możliwość jej elastycznego dostosowania do paradygmatycznych preferencji komparatysty. Po drugie, wskazano na wieloaspektowość pojęcia konstytucjonalizmu, którego treść w przypadku współczesnych państw niezachodnich kształtowana jest w wyniku jednoczesnej absorpcji, modyfikacji i odrzucenia prawa kolonialnego. Po trzecie, omówiono dwa możliwe podejścia badawcze pozwalające przełamać heurystyczne słabości normatywizmu: postpozytywistyczne rozumienie prawa, z jego konstruktywistyczną orientacją i subiektywnym zaangażowaniem oraz bliższy normatywizmowi konstytucjonalizm polityczny, który otwiera badania prawnoporównawcze na interdyscyplinarność. Oba wymienione podejścia umożliwiają świeże i intelektualnie twórcze spojrzenie na różnorodność ustrojową współczesnego świata.
The following paper picks up a few current questions that pertain to comparative legal studies. The paper departures from the thesis that the classical normative approach is too reductionist to properly deal with the constitutional law of non-Western countries representing different legal cultures. Firstly, the paper discusses the status of comparative law, arguing that in fact, it is merely a research method, not a sub-branch of law. This enables the researcher to flexible apply such a method according to his or her paradigmatic preferences. Secondly, it argues in favour of the thesis of the multifaceted nature of constitutionalism. In the case of the non-Western state, its contents is shaped by simultaneous processes of the absorption, modification, and rejection of the inherited colonial law system. Thirdly, the paper discusses two possible approaches that should overcome the heuristic weaknesses of normativism: the postpositivist paradigm of law, with its constructivist nature and subjective engagement, and closer to normativism political constitutionalism, which opens comparative legal studies for interdisciplinary. Both discussed approaches can bring a fresh look and intellectually fertile ground for studies of the legal plurality of the contemporary world.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2022, (31), 2; 15-42
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional recognition of rights and freedoms in France in the late nineteenth century
Reconnaissance constitutionnelle des droits et libertés en France à la fin du XVIIIème et XIXème siècles
Autorzy:
Bochkarev, Sergey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684701.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
constitutionalism
the Constitution of the Third Republic
form of government
political and legal views
Opis:
The article deals with the ideological and theoretical foundations of the French constitutionalism of the Third Republic. The author notes that the Constitution of the Third Republic was a result of the continuous struggle between the supporters of the republican form of government and monarchists in the National Assembly. A compromise, reached by legislators in 1875, led to the uniting of different approaches to the organization of French governmental power in the Constitution. The views of Duke V. de Broglie, E. Laboulaye and L.-A. Prévost-Paradol were reflected in the Constitutional Law of the Third Republic. As a consequence, there was an acceptance of the institutions and authorities of public law specific to a dual monarchy. However, those public and legal institutions turned out to be indifferent to the form of government, that, in its turn, determined the longevity of the main constitutional and legal institutions, established in the last quarter of the nineteenth century.
Źródło:
Adam Mickiewicz University Law Review; 2015, 5; 235-242
2450-0976
Pojawia się w:
Adam Mickiewicz University Law Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Winczorek – badacz, nauczyciel i przyjaciel
Piotr Winczorek: Researcher, Teacher and Friend
Autorzy:
Stawecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050258.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Piotr Winczorek
badacz
nauczyciel
przyjaciel
teoria prawa
konstytucjonalizm
researcher
teacher
friend
legal theory
constitutionalism
Opis:
Przedstawiony artykuł został napisany, aby upamiętnić Profesora Piotra Winczorka, który zmarł 9 lutego 2015 r. Był on związany z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego przez ponad 50 lat. Artykuł skupia się jednak na trzech wymiarach aktywności akademickiej Profesora: badacza, nauczyciela i przyjaciela. Zainteresowania naukowe Piotra Winczorka ewoluowały. Początkowo badał funkcjonowanie partii politycznych zwłaszcza w Polsce w czasach systemu komunistycznego. Starał się przy tym badać różne postacie pluralizmu społecznego i politycznego. W latach 1980-tych Piotr Winczorek skoncentrował się na zagadnieniach teorii prawa, rozwijając własne ujęcie realizmu prawniczego. Po 1989 r. Profesor skupił się na zagadnieniach prawa publicznego, szczególnie na założeniach aksjologicznych i praktyce konstytucjonalizmu, zwłaszcza prymacie konstytucji w porządku prawnym, praworządności, podziale władz oraz równości wobec prawa. Piotr Winczorek był też niezwykłym nauczycielem. Prowadził zajęcia ze studentami, inicjował nowe przedmioty i nowe programy nauczania. Napisał kilka podręczników i skryptów dla studentów, w tym podręcznik ze wstępu do prawoznawstwa, który w ciągi 30 lat opublikowano w 14 wydaniach. Profesor znany był również dzięki opublikowaniu wielu artykułów i komentarzy na tematy konstytucyjne. Dla koleżanek i kolegów Piotr Winczorek był prawdziwym przyjacielem. Zapraszał młodych do codziennej współpracy, wspólnych badań naukowych i publikacji. Wykazywał się też wielką odwagą cywilną, gdy bronił nas przed atakami biurokratycznymi lub politycznymi. Jego uczciwość i mądrość została zapamiętana nie tylko na Uniwersytecie Warszawskim.
This article was written to commemorate Professor Piotr Winczorek, who passed away on 9 February 2015. He was associated with the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw for over 50 years. However, the article focuses on three dimensions of Professor’s academic activity: those of a researcher, teacher and friend. Piotr Winczorek’s scientific interests evolved. Initially, he studied the functioning of political parties, especially in Poland during the communist regime. In this context, he tried to study various forms of social and political pluralism. In the 1980s, Piotr Winczorek concentrated on the issues of legal theory, developing his own approach to legal realism. After 1989, Professor focused on issues of public law, especially on axiological assumptions and the practice of constitutionalism, particularly the primacy of the constitution in the legal order, the rule of law, the separation of powers, and equality before the law. Piotr Winczorek was also an extraordinary teacher. He conducted classes with students, initiated new subjects and new curricula. He wrote several textbooks and coursebooks for students, including the textbook Introduction to Jurisprudence, which had 14 editions published over the past 30 years. Professor was also known for his many articles and commentaries on constitutional issues. For his younger colleagues, Piotr Winczorek was a true friend. He would invite them on a daily basis to cooperate, do joint research, and publish together. He also showed great civil courage in defending us against bureaucratic or political attacks. His honesty and wisdom is still remembered well beyond the walls of the University of Warsaw.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 8-16
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kim ma być wychowanek akademii prawniczej? O perspektywach budowania edukacji prawniczej wokół konstytucji
What is a law academy’s alumnus to be like? On the prospects of developing a legal education around the constitution
Autorzy:
Bator, Andrzej
Kaczmarek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1975500.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
prawo
polityka
instytucja prawna
edukacja
konstytucja
konstytucjonalizm
law
politics
legal institution
education
constitution
constitutionalism
Opis:
Prezentowany artykułu powstał na tle obserwacji bieżących polskich sporów polityczno-prawnych wokół Konstytucji. Poszukując przyczyn różnic w pojawiającej się argumentacji, zwróciliśmy uwagę na zagadnienie edukacji konstytucyjnoprawnej. Postawione zadanie przedstawiliśmy w dwóch etapach. W pierwszym omówiliśmy wyróżniane w teorii społecznej modele edukacji. Punktem wyjścia uczyniliśmy model strukturalno-funkcjonalny oraz jego krytykę z perspektywy teorii konfliktowych, interpretatywnych i krytycznych. Następnie zaprezentowana została ewolucja instytucji prawno-administracyjnych w świetle konfliktu między oczekiwaniem ich otwartości na wymiar etyczny i polityczny a roszczeniem integralności i spójności. W tym celu skorzystaliśmy z propozycji Philippe Noneta i Philipa Selznicka. W drugim etapie przybliżyliśmy trzy koncepcje konstytucji i konstytucjonalizmu. Za modelowe przykłady posłużyły nam poglądy Hansa Kelsena, Carla Schmitta oraz amerykańska doktryna judicial review. Propozycje te, jak staraliśmy się wykazać, można przedstawić jako punkty oparcia dla trzech wizji edukacji konstytucyjnoprawnej. W artykule nie poprzestaliśmy tylko na prezentacji modeli edukacji i rekonstrukcji wizji edukacji konstytucyjnej. Usiłowaliśmy również, mając na uwadze doświadczenia polskiej debaty wokół Konstytucji, wykazać, że doktryna judicial review otwiera obiecującą przestrzeń dla rewaluacji nauki i praktyki (a więc i dydaktyki) konstytucyjnoprawnej.
This article has arisen from the observations of the current Polish political and legal disputes over the Constitution. In pursuing the reasons for the different lines of argument presented, we have brought to attention the issue of education in constitutional law. We have presented the task set over two stages. In the first stage we discussed the educational models as expounded in the social theory. As a starting point, we adopted the structural-functional model and its criticism along the lines of the conflict-theory, interpretative and critical theories. Subsequently, the evolu tion was presented of administrative-law institutions in the light of the conflict between the expected openness to the ethical and political dimensions and the integrity and coherence claims. To this end, we followed the proposals of Philippe Nonet and Philip Selznick. In the second stage, we reviewed three conceptions of the constitution and constitutionalism. The views of Hans Kelsen, Carl Schmitt as well as the American judicial review doctrine served as model examples. These proposals, as we have tried to demonstrate, can be presented as the cornerstones of the three visions of constitutional-law education. In this article, we did not satisfy ourselves in presenting the educational models and reconstructing the vision of constitutional education. We have also attempted to demonstrate, bearing in mind the experiences of the Polish debate over the Constitution, that the judicial review doctrine opens up a promising sphere for a revaluation of both the theory and practice (and hence, the didactics) of constitutional law.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 9-40
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NADZWYCZAJNE KOMPETENCJE PREZYDENTA RZESZY
EXTRAORDINARY POWERS OF THE PRESIDENT OF THE REICH
Autorzy:
Kuźnik, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443216.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
Republika Weimarska
niemiecki konstytucjonalizm
głowa państwa
stany nadzwyczajne
historia prawa
Weimar Republic
German constitutionalism
head of state
emergencies
legal history
Opis:
Celem artykułu jest omówienie art. 48 ust. 2 konstytucji weimarskiej. Artykuł ten upoważniał Prezydenta Rzeszy do wprowadzania nadzwyczajnych rozporządzeń w przypadku zagrożenia publicznego porządku i bezpieczeństwa. Było to rozwiązanie, które w sposób zdecydowany odbiegało zarówno od regulacji znanych sprzed okresu pierwszej wojny światowej, jak i obecnej ustawy zasadniczej. W pierwszej części artykułu dokonano wykładni przepisu, przedstawiono uwarunkowania historyczne, wynikłe z zastanego dorobku niemieckiej jurysprudencji sprzed okresu pierwszej wojny światowej, oraz kwestie prac legislacyjnych. W części drugiej, dotyczącej zastosowania praktycznego przepisu, uwzględniono podział na trzy okresy stosowania artykułu, orzecznictwo Trybunału Państwowego Rzeszy oraz poglądy doktryny na omawiany przepis. Omówiono również kwestie legislacyjne oraz związane z budową aktów prawnych. Całość rozważań została podsumowana w konkluzjach.
The aim of the article titled Extraordinary powers of the President of the Reich is to discuss article 48(2) of the Weimar Constitution. The article empowered the President of the Reich to issue emergency decrees in case of a threat to public order and security. This was a solution that diverged considerably both from pre-WWI regulations and the provisions of the current Basic Law for the Federal Republic of Germany.The first part of the paper presents an interpretation of article 48, depicts the historical circumstances stemming from the established body of German pre-WWI jurisprudence, and describes the issues of the legislative work. The second part, which discusses how the article was used in practice, distinguishes between the three periods of its application, and explores the case law of the State Tribunal of the Reich and the views of the doctrine on the provision in question. Moreover, matters related to the legislative process and the construction of legal acts are explored. These considerations are summarized in the conclusions
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, 1, XIX; 35-50
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Społeczeństwo w społeczeństwie". Socjologiczna koncepcja konstytucjonalizmu po komunizmie
Society in a Society. A Sociological Concept of Constitutionalism after Communism
Autorzy:
Skąpska, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139004.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
constitutionalism
autoreflection
semantic steering
consolidation
hypocritical constitutionalism
negative constitutional consensus
positive constitutional consensus
rupture
differentiation
legal revolutions
rule of law
eclectic constitutionalism
konstytucjonalizm
autorefleksja
sterowanie semantyczne
konsolidacja
konstytucjonalizm hipokrytyczny
negatywny consensus konstytucyjny
pozytywny consensus konstytucyjny
ruptura
odróżnianie się
rewolucje legalne
państwo praw
konstytucjonalizm eklektyczny
Opis:
Do postcommunist constitutions reflect a theory of society, which would contribute to the consolidation of new democracies around symbols and meanings, and to the formation of a positive constitutional consensus? Do they allow for choosing from many options of further development? The former system had such a theory at its disposal - it was Stalinist constitutionalism, founded on the Marxist theory of social development and a clearly defined distinction between Stalinist and liberal democratic constitutionalism. The social correlate of Stalinist constitutionalism, known also as hypocritical, presented a negative constitutional consensus. Current difficulties in the democratic consolidation, and the formation of a positive constitutional consensus are a result of a particular character of the legitimization of the transformation, in the concept of a legal revolution, and of the lacking of an undisputable and clear conceptualization of human rights. The latter present a deciding factor in the postcommunist differentiation from the Stalinist constitutionalism. In consequence, a hypothetic possibility of an eclectic constitutionalism emerges which success depends on its reflection of local democratic tradition and social aspirations.
Czy pokomunistyczne konstytucje wyrażają teorię społeczeństwa, która prowadziłaby do konsolidacji nowych demokracji wokół jasnych znaczeń i symboli, do wytworzenia się społecznego consensusu konstytucyjnego? Na dokonywanie wyborów spośród wielu możliwych opcji dalszego rozwoju? Taką teorią w postaci konstytucjonalizmu stalinowskiego dysponował poprzedni system. Jej fundament stanowiła marksistowska teoria rozwoju społecznego oraz jasna zasada odróżniania się konstytucjonalizmu stalinowskiego od konstytucjonalizmu demokraty'czno-liberalnego. Korelatem społecznym konstytucjonalizmu stalinowskiego, zwanego również konstytucjonalizmem hipokrytycznym, był negatywny consensus konstytucyjny. Obecne trudności w procesie konsolidacji demokracji i budowaniu pozytywnego consensusu konstytucyjnego związane są ze szczególnym charakterem legitymizacji przemian, w postaci koncepcji rewolucji legalnych, a także brakiem mocnych i bezdyskusyjnych podstaw dla koncepcji praw człowieka, jako podstawowego czynnika odróżniania się konstytucjonalizmu pokomunistycznego od konstytucjonalizmu stalinowskiego. W konsekwencji rysuje się hipotetyczna możliwość konstytucjonalizmu eklektycznego, którego powodzenie zależy od tego, czy odzwierciedla on lokalne tradycje demokratyczne i aspiracje społeczne.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2005, 4(179); 39-67
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja w służbie doktryny. Oryginalizm konstytucyjny w Stanach Zjednoczonych
Autorzy:
Błaszczyk, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054202.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
originalism
the Constitution of the United States
constitutionalism
political and legal doctrine
interpretation
oryginalizm
Konstytucja Stanów Zjednoczonych
doktryny polityczno-prawne
interpretacja
Opis:
Problem prawidłowej interpretacji Konstytucji Stanów Zjednoczonych ma charakter węzłowy i dotyka płaszczyzny filozoficznej, prawnej i politycznej, odnosi się bowiem do zagadnień uniwersalnych, związanych ze studiami nad państwem i prawem. Dla doktryn polityczno-prawnych interesujący jest zwłaszcza ideologiczny (polityczny) aspekt egzegezy ustawy zasadniczej, ponieważ interpretacja z konieczności wiąże się z wyborami dotyczącymi aksjologii. W tym stanie rzeczy szczególnie godny uwagi wydaje się być oryginalizm jako teoria specyficzna dla jurysprudencji amerykańskiej. Odwołuje się on do ścisłej interpretacji Konstytucji. Zakłada, że historyczne rozumienie przepisów lub wąsko pojmowane intencje prawodawcy ustalone w chwili uchwalania relewantnych przepisów wiążą sędziego orzekającego współcześnie. W założeniu pozwala to na neutralną i odideologizowaną egzegezę Konstytucji. Oryginalizm jest też mocnym głosem w sporze o wartość prawa i opowiada się za separacją prawa i polityki. Samo powstrzymywanie się od dynamicznej i kreacyjnej interpretacji ustawy zasadniczej jednak może być – i często jest – niewolne od implikacji politycznych. Decyzja o utrzymaniu dawno ustalonej interpretacji petryfikuje ustrój oraz konstytucyjny katalog praw i wolności, a idea „wierności Konstytucji” wyznacza kierunek aktywności politycznej pozostałych organów i oddziałuje na wyobraźnię polityczną opinii publicznej. Oryginalistyczna interpretacja Konstytucji prowadzi m.in. do obrony prawa do posiadania broni, wolnego rynku i federalizmu oraz do sprzeciwu wobec programów pozytywnej dyskryminacji, powszechnego obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego czy prawa do aborcji. Hołdując tradycyjnemu rozumieniu przepisów, z konieczności wspiera normy i wartości, które wobec przemian społecznych uchodzą dziś za konserwatywne. Stąd też stosowany współcześnie oryginalizm przyjmuje postać aktywizmu sędziowskiego i przypomina doktrynę polityczno-prawną, choć ze względu na swój formalny charakter (broni ustalonego ładu niezależnie od jego treści) doktryną sensu stricto nie jest.
Since the problem of the interpretation of the Constitution of the United States is multifaceted and touches the topics of philosophy, law and politics, it refers to universal issues studied by the discipline of political and legal doctrines. In this context the ideological (political) aspect of the interpretation is perhaps the most important, as interpretation necessarily involves adjudication in axiological choices. In this state of affairs, originalism, a theory specific to American jurisprudence, seems particularly interesting. It refers to the strict interpretation of the Constitution. It assumes that the historical understanding of the text or the legislator’s intentions established at the time when the relevant provisions were adopted bind the courts, especially the Supreme Court conducting the judicial review. This approach is intended to achieve neutral and ideological exegesis of the Constitution. It is a strong voice in the dispute over the value of law and for the separation of law and politics. However, simply refraining from a dynamic and creative interpretation of the Constitution can, and often involves law in politics. The decision to maintain a long-established interpretation petrifies the system and closes the constitutional catalog of rights and freedoms, while the idea of “faithfulness to the Constitution” sets the direction of the political agenda of other powers and influences the political imagination of the public. The originalist interpretation of the Constitution leads, i.a., to defense the right to gun ownership, the free market and federalism, and to oppose positive discrimination programs, universal health insurance obligations or the right to abortion. By adhering to the traditional understanding of regulations, it necessarily supports norms and values that are considered conservative today. Hence, originalism takes the form of judicial activism and resembles the political and legal doctrine, although due to its formal nature (it defends an established order regardless of its content), it is not a doctrine in the strict sense.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2020, 67, 2; 9-36
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wprowadzenie do zagadnienia posłuszeństwa konstytucyjnego
Introduction to the Fidelity to the Constitution
Autorzy:
Gasz, Szymon
Kaczmarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050242.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Konstytucja
konstytucjonalizm
posłuszeństwo konstytucyjne
kryzys konstytucyjny
interpretacja prawa
społeczeństwo obywatelskie
constitution
constitutionalism
fidelity to the constitution
constitutional crisis
legal interpretation
civic society
Opis:
Czas zmian zachodzących w porządku konstytucyjnym, zarówno tych konstytucyjnych jak i tych prowadzonych metodą faktów dokonanych, stanowi niewątpliwie ciekawą okazję do pogłębionych analiz. Analizy te czynione mogą być z różnych perspektyw. Autorzy skupiają się na trzech podstawowych perspektywach – prawnej, filozoficznej i politologicznej po to, aby zbadać zjawisko, które określają mianem posłuszeństwa konstytucyjnego. Ograniczone ramy tekstu pozwalają jedynie na wprowadzenie do rzeczonego zagadnienia. W niniejszym tekście Autorzy wskażą na podstawowe kategorie dotyczące posłuszeństwa konstytucyjnego, zastanowią się nad wymiarami tego posłuszeństwa i spróbują zaproponować rozwiązanie zagadki przyszłości polskiego konstytucjonalizmu. Cała analiza nawiązuje wielokrotnie do kategorii socjologicznych i poniekąd psychologicznych, gdyż posłuszeństwo konstytucyjne jest przede wszystkim właściwą postawą obywatelską i relacją, której świadomość częstokroć odkrywa się dopiero w kryzysowym momencie.
The time of changes taking place in the constitutional order, both constitutional and fait accompli changes, is undoubtedly an interesting opportunity for in-depth analyses. These analyses can be made from various perspectives. The authors focus on three basic perspectives – that of law, philosophy and political science – in order to investigate what they refer to as constitutional fidelity. The limited framework of the paper only permits providing an introduction to the subject. In this text, the authors indicate the basic categories of constitutional fidelity, reflect on the dimensions of this fidelity, and try to propose a solution to the puzzle of the future of Polish constitutionalism. The entire analysis repeatedly refers to sociological and, to some extent, psychological categories, because constitutional fidelity is, first of all, a proper civic attitude and a relationship, the awareness of which is often only discovered at a moment of crisis.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 17-32
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument z fetyszyzmu prawnego w dyskursie konstytucyjnym
The Argument from Legal Fetishism in Constitutional Discourse
Autorzy:
Srokosz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967702.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
fetyszyzm prawny
konstytucjonalizm
dyskurs konstytucyjny
niedopasowanie prawa do rzeczywistości
kryzys konstytucyjny
legal fetishism
constitutionalism
constitutional discourse
mismatch between law and reality
constitutional crisis
Opis:
Przedmiotem analizy podjętej w tekście jest argument, jaki często bywa (i był w przeszłości) podnoszony w krytycznym dyskursie nad konstytucjonalizmem – zarzut tzw. fetyszyzmu konstytucyjnego. Argument ten ma ukazywać dlaczego dyskurs konstytucyjny utracił swój potencjał wyjaśniający i kreujący w stosunku do zachodzących procesów społecznych. Powodem jest fakt zbytniego skupiania się prawników wyłącznie na treści oraz interpretacji przepisów konstytucji, bez odwołania się do szerszego kontekstu społecznego, co skutkuje ograniczeniem dyskursu konstytucyjnego tylko do kwestii prawnych i jednoczesnym pominięciem lub bagatelizowaniem wszystkich innych aspektów konstytucjonalizmu. Ten stosunek prawników do treści konstytucji (czy szerzej – do przepisów prawa) określany jest czasami wręcz jako bałwochwalczy, stąd też odwołanie się do pojęcia fetyszyzmu w znaczeniu religijnym. Celem tekstu jest analiza struktury tego argumentu, ale także próba określenia skutków, jakie może nieść dla konstytucjonalizmu.
The subject of the analysis presented in the text is an argument that tends to (and used to) be raised in the critical discourse on constitutionalism – the allegation of the so-called constitutional fetishism. The argument is to show why the constitutional discourse has lost its potential to explain and create social processes. The reason is that lawyers focus too much only on the content and interpretation of the provisions of the constitution, without considering a broader social context, which makes the constitutional discourse limited solely to legal issues with a simultaneous omission or underestimation of all other aspects of constitutionalism. This attitude of lawyers to the content of the constitution (or – in broader terms – to the provisions of law) is sometimes referred to even as idolatrous, hence the reference to the notion of fetishism in the religious sense. The aim of the text is to analyse the structure of this argument and to attempt to determine the impact it can have on constitutionalism.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 272-290
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies