Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "legal axiology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Axiology of Law – from General to Specific Philosophy of Law
Aksjologia prawa – od ogólnej filozofii do konkretnej filozofii prawa
Autorzy:
Zajadło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344093.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology
philosophy of law
legal values
Gustav Radbruch
Neo-Kantianism
aksjologia
filozofia prawa
wartości prawne
neokantyzm
Opis:
An axiology as a theory of values takes an important place not only in general philosophy but in legal philosophy as well. Jurisprudence and law cannot ultimately be axiologically neutralised since the relationship between law and values is of a primary, eternal, necessary and immanent character. The author discusses this phenomenon on the example of Gustav Radbruch’s legal philosophy. In his opinion when one writes about Radbruch as a philosopher of law, one should make five very important reservations: firstly, Radbruch was a representative of Neo-Kantianism; secondly, it was not Neo-Kantianism ‘in general’, but a specific variant called Baden Neo-Kantianism (south-German, Heidelberg-based); thirdly, Radbruch was not a philosopher ‘in general’, as he was interested in Neo-Kantianism transplanted to the philosophy of law; fourthly, we may currently notice a great comeback of the philosophy of Kant (e.g. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), but this phenomenon should be precisely distinguished from Neo-Kantianism as the temporally and spatially determined philosophical direction of the fin de siècle period; fifthly, if one can even speak of some kind of axiological turning point in the evolution of Radbruch’s philosophical views, it is 1933 rather than 1945.
Aksjologia jako teoria wartości zajmuje ważne miejsce nie tylko w filozofii ogólnej, lecz także w filozofii prawa. Prawoznawstwo i prawo nie mogą być ostatecznie neutralne aksjologicznie, gdyż związek między prawem a wartościami ma charakter pierwotny, wieczny, konieczny i immanentny. Autor omawia to zjawisko na przykładzie filozofii prawa Gustawa Radbrucha. Jego zdaniem, pisząc o Radbruchu jako filozofie prawa, należy poczynić pięć bardzo ważnych zastrzeżeń. Po pierwsze, Radbruch był przedstawicielem neokantyzmu. Po drugie, nie był to neokantyzm „w ogóle”, tylko specyficzny wariant zwany neokantyzmem badeńskim (południowoniemiecki, oparty na Heidelbergu). Po trzecie, Radbruch nie był filozofem „w ogóle”, gdyż interesował go neokantyzm przeszczepiony do filozofii prawa. Po czwarte, można obecnie zauważyć wielki powrót filozofii Kanta (np. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), ale zjawisko to należy dokładnie odróżnić od neokantyzmu jako zdeterminowanego czasowo i przestrzennie kierunku filozoficznego okresu fin de siècle. Po piąte, jeśli w ogóle można mówić o jakimś przełomie aksjologicznym w ewolucji poglądów filozoficznych Radbrucha, to jest to raczej rok 1933 niż 1945.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 191-217
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of Law and Human Rights: A Few Theoretical Remarks in the Perspective of Internal Integration of Legal Sciences
Aksjologia prawa a prawa człowieka. Kilka uwag teoretycznych w perspektywie integracji wewnętrznej nauk prawnych
Autorzy:
Liżewski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344075.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology of law
value
human rights
integration of legal sciences
aksjologia prawa
wartości
prawa człowieka
integracja nauk prawnych
Opis:
The aim of the article is to link two research problems. The first of them concerns the determination of the relationship between the axiology of law and human rights. The task of the second is a presentation of this relationship from the perspective of the internal integration of legal sciences. The article explains the mutual relations between the axiology of law and human rights. The following theses are proposed. The first is that human rights, due to their axiological character, are an integral part of the axiology of the entire legal system. At the level of the Constitution of the Republic of Poland, these are included in the rules of the state system. In essence, they contribute to building an integrated value system. The second thesis materializes in the statement that human rights integrate not only the branches of law, but also legal sciences. They are present in every branch of law, i.e. in constitutional, criminal and civil law, labour law, legal theory and international law. They become the subject of scientific reflection in various legal sciences. For these reasons, human rights perform very important functions in the internal integration of legal sciences. The third thesis concerns the level of international law. Human rights, through the European protection system, integrate the European legal space. The protection standards of the European Court of Human Rights play the main role. They contribute to building a common European axiological dimension of human rights.
Celem artykułu jest powiązanie dwóch problemów badawczych. Pierwszy z nich dotyczy określenia relacji między aksjologią prawa a prawami człowieka. Zadaniem drugiego jest przedstawienie tej relacji z perspektywy wewnętrznej integracji nauk prawnych. W artykule wyjaśniono wzajemne relacje między aksjologią prawa a prawami człowieka. Sformułowane zostały następujące tezy. Po pierwsze, prawa człowieka – ze względu na swój aksjologiczny charakter – stanowią integralną część aksjologii całego systemu prawnego. Na poziomie Konstytucji RP są one zawarte w zasadach ustroju państwa. W istocie przyczyniają się one do budowania zintegrowanego systemu wartości. Druga teza materializuje się w stwierdzeniu, że prawa człowieka integrują nie tylko gałęzie prawa, lecz także nauki prawne. Są one obecne w każdej gałęzi prawa, tj. w prawie konstytucyjnym, karnym i cywilnym, prawie pracy, teorii prawa i prawie międzynarodowym. Stają się przedmiotem refleksji naukowej w różnych naukach prawnych. Z tych powodów prawa człowieka pełnią bardzo ważne funkcje w wewnętrznej integracji nauk prawnych. Trzecia teza dotyczy poziomu prawa międzynarodowego. Prawa człowieka poprzez europejski system ochrony integrują europejską przestrzeń prawną. Główną rolę odgrywają standardy ochrony Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Przyczyniają się one do budowania wspólnego europejskiego wymiaru aksjologicznego praw człowieka.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 287-304
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodologia nauk prawnych a identyfikacja wartości w publicznym prawie gospodarczym
Methodology of Legal Sciences and Identification of Values in Public Economic Law
Autorzy:
Kisilowska, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33575047.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Methodology of public economic law
legal axiology
legal functionalism
economic analysis of law
Metodologia publicznego prawa gospodarczego
aksjologia prawnicza
funkcjonalizm prawniczy
ekonomiczna analiza prawa
Opis:
Zdolność prawników do wpływania na pożądany kierunek rozwoju publicznego prawa gospodarczego, chroniącego prawidłowo zidentyfikowane wartości oraz zapewniającego zrównoważony rozwój i miejsce Polski w demokratycznej Europie, wymaga zmiany podejścia metodologicznego i szerszego uwzględnienia dorobku innych nauk. Artykuł identyfikuje wartości, które dobre publiczne prawo gospodarcze powinno chronić, oraz wyjaśnia, jak należy rozumieć prawdziwą ochronę interesu publicznego. Pokazano, że dla prawidłowej analizy zagadnienia należy poddać badaniu wartości i funkcje, jakie powinno spełniać publiczne prawo gospodarcze – prawo w działaniu, a nie tylko w tekstach. Biorąc pod uwagę kierunki rozwoju współczesnej nauki prawa w Europie i Stanach Zjednoczonych Ameryki, konieczne staje się uzupełnienie powszechnie stosowanej w Polsce metodologii dogmatycznej o spostrzeżenia z zakresu funkcjonalizmu prawnego i ekonomicznej analizy prawa.
The ability of legal scholars to influence a desirable direction of development of public economic law, which protects correctly identified values, ensures sustainable development and Poland’s place in democratic Europe, requires a change of the methodological approach and wider consideration of the achievements of other sciences. The article identifies the values that good public economic law should protect and explains how the true protection of the public interest should be understood. It is shown that, for a correct analysis of the values and functions that public economic law should fulfil, law in action, not only in texts, should be analyzed. Given the directions of development of modern legal science in Europe and the United States, it becomes necessary to supplement the dogmatic methodology commonly used in Poland with insights from legal functionalism and economic analysis of law.
Źródło:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny; 2023, 2; 63-78
1898-2166
Pojawia się w:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitutional Category of “Beauty” in the Polish Legal Order
Konstytucyjna kategoria „piękna” w polskim porządku prawnym
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197723.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
beauty
the Constitution of the Republic of Poland
preamble
axiology
legal order
piękno
Konstytucja RP
preambuła
aksjologia
porządek prawny
Opis:
The subject of the article is a reference to beauty in the preamble to the Constitution of the Republic of Poland of 1997. First, the legislative history of the fragment of the introduction to the Constitution, which constitutes beauty as a universal value, has been presented. Then it has been interpreted, taking the position that the constitutional concept of beauty is not only an aesthetic category but also an ethical category. Finally, a study of jurisprudence and normative acts has allowed to define the scope of beauty operationalization as a constitutional value. Critical reference has been made to the state of affairs in which beauty, being an element of constitutional axiology, plays a barely noticeable role in the practice of creating and applying Polish law.
Przedmiotem artykułu jest odniesienie do piękna w preambule Konstytucji RP z 1997 r. W pierwszej kolejności przedstawiono historię legislacyjną fragmentu wstępu ustawy zasadniczej stanowiącym o pięknie jako uniwersalnej wartości. Następnie dokonano jego interpretacji, zajmując stanowisko, że konstytucyjne pojęcie piękna jest nie tylko kategorią estetyczną, ale również i etyczną. W końcu, studium orzecznictwa oraz aktów normatywnych pozwoliło określić zakres operacjonalizacji piękna jako wartości konstytucyjnej. Krytycznie odniesiono się do stanu rzeczy, w którym piękno będące elementem konstytucyjnej aksjologii odgrywa ledwie zauważalną rolę w praktyce tworzenia i stosowania prawa polskiego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 259-271
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalizacja prawa a kryzys konstytucyjny – refleksja na gruncie kilku aktualnych ustaleń Profesora Piotra Winczorka
Instrumentalization of Law and the Constitutional Crisis: Reflection on the Basis of Several Topical Findings of Professor Piotr Winczorek
Autorzy:
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050251.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
instrumentalizacja prawa
typologia aktów instrumentalizacji
aksjologia prawa
wartości prawne
wartości konstytucyjne
zasady prawne
wykładnia aksjologiczna
instrumentalization of law
typology of instrumentalization acts
legal axiology
legal values
constitutional values
legal principles
axiological interpretation of law
Opis:
Instrumentalizacja prawa jest jednym z ważniejszych zagadnień badawczych, które przynależą do dorobku myśli Profesora Piotra Winczorka. Łącząc problem granic dopuszczalnej instrumentalizacji prawa z zagadnieniem aksjologii prawa, Autor ten przyjął stanowisko nieredukcjonistyczne i wskazał autoteliczne wartości prawa oraz realizowane przez system prawny wartości pozaprawne jako kryteria oceny aktów instrumentalizacji prawa. W oparciu o wnikliwą obserwację praktyki prawa, przede wszystkim działań prawodawcy, zaproponował typologię różnych przypadków patologicznej instrumentalizacji prawa. Zestawienie poszczególnych aktów tworzenia i stosowania prawa, które można odnaleźć w trwającym w Polsce kryzysie konstytucyjnym, z typami wskazanymi przez Prof. P. Winczorka prowadzi do wniosku, że jego typologia jest nie tylko aktualna, ale stanowi trafne narzędzie pogłębionej deskrypcji trwającego kryzysu. Ponadto, pozwala na wskazanie innego zagrożenia dla porządku prawnego, tj. próby instrumentalizacji wartości konstytucyjnych. W obliczu tego niebezpieczeństwa zasadnym wydaje się sformułowanie postulatu przeprowadzania wykładni aksjologicznej konstytucji, której celem byłoby odczytanie danej zasady prawnej w hermeneutycznym kontekście systemu aksjologicznego, z którego genealogicznie wywodzi się dana zasada prawna.
The instrumentalization of law is one of the most important research issues that belong to the achievements of Professor Piotr Winczorek. Combining the problem of the limits of permissible instrumentalization of law with the issue of the axiology of law, he adopted a non-reductionist position and indicated the autotelic values of law, as well as non-legal values implemented by the legal system as the criteria for assessing acts of instrumentalization of law. Based on careful observation of the legal practice, primarily the actions of the legislature, he proposed a typology of various cases of pathological instrumentalization of law. A list of individual acts of enacting and applying the law that can be distinguished in the ongoing constitutional crisis in Poland, broken down by the types indicated by Prof. Winczorek, leads to the conclusion that not only is his typology still valid, but it also can be used as an adequate tool for an in-depth description of the ongoing crisis. Moreover, it enables the indication of yet another threat to the legal order, i.e. attempts to instrumentalize constitutional values. In the face of this danger, it is justified to formulate the postulate of giving the constitution an axiological interpretation, the aim of which would be to read a given legal principle in the hermeneutic context of the axiological system from which said legal principle derives genealogically.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 74-90
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plebiscite model of participatory budgeting and public values in Poland
Autorzy:
Zawadzka-Pąk, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2159858.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Centrum Prawa Samorządowego i Prawa Finansów Lokalnych
Tematy:
public values
integrity
public participation
legal norms
axiology
participatory budgeting
Opis:
The purpose of this article is to conduct an axiological and legal analysis of the most popular model of participatory budgeting in Poland (the plebiscite model), being a special form of public consultation that allows the residents to decide each year on a part of the commune’s budget expenditure by direct voting. According to the paper’s hypothesis, both the PB legal rules as well as the practice of its application in Poland are not axiologically neutral, which means that they have a positive or negative impact on certain public values, appropriately strengthening or violating them. In the research, the combination of three coherent methods was used: (i) a literature analysis, (ii) the dogmatic and legal method, and (iii) interviews conducted with three groups of PB participants, i.e. municipal officials responsible for the organization of PB procedure, municipal councillors, and residents. The research covers six Polish cities and bases on a catalogue of nodal public values including: human dignity, sustainability, citizen involvement, openness, secrecy, compromise, integrity, and robustness. The research leads to the conclusion that the plebiscite BP in Poland is not axiologically neutral, its rules have both a positive and negative impact on particular nodal public values, however the scale of negative impact is greater than the scale of the positive one.
Źródło:
Financial Law Review; 2022, 25, 2; 17-31
2299-6834
Pojawia się w:
Financial Law Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Category of Truth in the Constitutions of Modern States
Kategoria prawdy w konstytucjach państw współczesnych
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047723.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
truth
constitution
comparative legal studies
axiology
transitional justice
freedom of speech
prawda
konstytucja
komparatystyka prawnicza
aksjologia
sprawiedliwość tranzycyjna
wolność słowa
Opis:
The subject of the article is references to the truth in the constitutions of modern states. The comparative study shows multiplicity of contexts in which the category of truth is mentioned in several dozen fundamental laws. The mention of truth in the constitutions as a component of the axiology of the legal and social order, the basis of transitional justice or the principle of court and administrative proceedings should be assessed positively. However, making the truth a limit of freedom of speech raises serious reservations. Granting constitutional protection only to truthful statements can stifle the public debate on socially prominent issues. The conducted analysis does not confirm the thesis of political liberalism that the truth is irrelevant for law and politics.
Przedmiotem artykułu są odniesienia do prawdy w konstytucjach państw współczesnych. Komparatystyczne studium pokazuje wielość kontekstów, w których kategoria prawdy jest wzmiankowana w kilkudziesięciu ustawach zasadniczych. Pozytywnie należy ocenić wymienianie w konstytucjach prawdy jako części składowej aksjologii porządku prawnego i społecznego, podstawy sprawiedliwości tranzycyjnej czy zasady postępowania sądowego i administracyjnego. Poważne zastrzeżenia budzi natomiast czynienie z prawdy granicy wolności słowa. Przyznanie konstytucyjnej ochrony jedynie wypowiedziom prawdziwym może tłumić publiczną debatę na sprawy społecznie doniosłe. Przeprowadzona analiza nie potwierdza tezy liberalizmu politycznego o irrelewantności prawdy dla prawa i polityki.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 237-251
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażenie „godność” – pojęcie godności – godność. O niektórych teoretycznych aspektach ujęcia godności w Konstytucji RP
The Term “Dignity” – the Concept of Dignity – Dignity: On Some Theoretical Aspects of Recognizing Dignity in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piechowiak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162174.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
godność
semiotyka
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
pojęcie
godności
interpretacja prawa
aksjologia prawa
legal interpretation
dignity
semiotics
concept of dignity
Constitution of
the Polish Republic
axiology of law
Opis:
The study aims at making explicit the three spheres or planes, essential from the point of view of semiotics, on which the discourse regarding dignity takes place, and at clarifying the relations between these planes. The analysis uses the conception of Kazimierz Ajdukiewicz. There are three principal areas in which the discourse on dignity is conducted – the plane of linguistic expressions on which the name “dignity” is used; the plane of meanings on which the notion of dignity is placed; and the plane of objects on which there is dignity itself. There is a relationship of meaning between the different concepts of dignity and the expression “dignity”, a relationship of signification between expression “dignity” and dignity as its referent, and a relationship of apprehension between the concepts of dignity and their referents.
Opracowanie zmierza do uwyraźnienia trzech, zasadniczych z punkty widzenia semiotyki, sfer czy płaszczyzn, na których toczy się dyskurs (raczej – toczą się dyskursy) dotyczące godności, oraz do doprecyzowania relacji zachodzących między tymi płaszczyznami. W analizach wykorzystuje się koncepcję Kazimierza Ajdukiewicza. Można wskazać trzy zasadnicze płaszczyzny, w których ma miejsce dyskurs o godności – płaszczyznę wyrażeń językowych, na której znajduje się nazwa „godność”; płaszczyznę znaczeń, na której znajduje się pojęcie godności; oraz płaszczyznę przedmiotową, na której znajduje się godność. Między wyrażeniem „godność”, a różnymi pojęciami godności zachodzi relacja znaczenia, między wyrażeniami, a ich desygnatami zachodzi relacja oznaczania, a między pojęciami godności, a ich desygnatami relacja ujmowania.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 17-34
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologiczno-prawna analiza plebiscytowego modelu budżetu partycypacyjnego (obywatelskiego) na przykładzie wybranych polskich miast
An axiological and legal analysis of the plebiscite model of participatory (civic) budgeting based on the example of selected Polish cities
Autorzy:
Zawadzka-Pąk, Urszula Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962734.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
public values; legal norms; axiology; participatory budgeting; civic budgeting
Opis:
The purpose of this article is to conduct an axiological and legal analysis of the most popular model of participatory (civic) budgeting in Poland (the plebiscite model). According to the adopted hypothesis, some legal and practical solutions concerning the plebiscite model strengthen public values, while others weaken them. In the research, the combination of three coherent methods was used: (i) a literature analysis, (ii) the dogmatic and legal method, and (iii) interviews conducted with municipal officials responsible for the organization of participatory budgeting (PB), municipal councillors and residents (BP participants). The research covers six Polish cities: Sopot, Gdańsk, Białystok, Kraków, Opole and Warsaw. The axiological and legal analysis of the principles and mode of BP was made using a catalogue of nodal public values, namely values with a significant number of related values (including: human dignity, sustainability, citizen involvement, openness, secrecy, compromise, integrity, and robustness). The research leads to the conclusion that the plebiscite BP in Poland is not axiologically neutral, its principles and mode have both a positive and negative impact on particular nodal public values. The scale of negative impact is definitely greater than the scale of the positive one, although, obviously, the assessment in this respect, even if supported by arguments and scientific analysis, will always remain at least partly subjective.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 1; 283-298
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inter- and Extra-Legal Axiology
Autorzy:
Kordela, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619093.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
legal axiology
value
legally binding values
reference values
universal values
axiological rationality of a legislator
axiological system of law
aksjologia prawna
wartość
wartości wiążące prawnie
wartości odesłania
wartości uniwersalne
aksjologiczna racjonalność ustawodawcy
aksjologiczny system prawa
Opis:
The legal order is composed not only of legal norms but also of values. An axiological aspect of law becomes important especially in the acts of law interpretation and application. By reconstructing values a legislator presumes there is a possibility to reconstruct his complete axiological system. This system contains three types of values: legally binding values inbuilt in legal norms (especially in principles), reference values (this kind of values must be applied by courts in accordance with reference provisions) and universal values.
Porządek prawa składa się nie tylko z norm, lecz także z wartości. Aksjologiczny aspekt prawa staje się ważny zwłaszcza w przypadku jego interpretacji i stosowania. Rekonstruując wartości, prawodawca zakłada, że istnieje również możliwość zrekonstruowania całego systemu aksjologicznego. System ten obejmuje trzy rodzaje wartości: prawnie wiążące wartości wbudowane w normy prawne (szczególnie w zasady), wartości odesłania (tego rodzaju wartości muszą być stosowane przez sądy zgodnie z odesłaniami) i wartości uniwersalne.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petrażycki w sprawie Bejlisa
Petrażycki in the Beilis Case
Autorzy:
Cywiński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046340.pdf
Data publikacji:
2020-09-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
aksjologia prawa
antysemityzm
mordy rytualne
naukowa polityka prawa
normy społeczne
Petrażycki
rytuał
socjologia prawa
wielokulturowość
Żydzi
anti-Semitism
axiology of law
blood libel
Jews
legal policy science
multiculturalism
Petrazycki
ritual
Russian law
sacred law
social norms
sociology of law
Opis:
Opracowanie poświęcone zostało artykułowi Leona Petrażyckiego, opublikowanemu w 1913 roku i odnoszącego się do procesu Menahema Bejlisa, oskarżonego o mord rytualny. Na wstępie przedstawiono sprawę Bejlisa na tle towarzyszących jej napięć społecznych, kryzysu komunikacji społecznej w ówczesnej Rosji i budowania pierwocin społeczeństwa obywatelskiego. W tym kontekście rozważono przyczyny zaangażowania się Petrażyckiego w sprawę Bejlisa, będącą przejawem konfliktów dzielących mieszkańców wielonarodowego i wielokulturowego Imperium Rosyjskiego. Podkreślono znaczenie poglądów etycznych Petrażyckiego, leżących u podstaw naukowej polityki prawa. Wskazano także inne uwarunkowania sprzeciwu wobec antysemityzmu, jako dolegliwej formy dyskryminacji kulturowej, przypisywanej społeczeństwom Europy Środkowej i Wschodniej. Wśród nich wyróżniono zaangażowanie uczonego na rzecz reform, przeprowadzanych w duchu poszanowania wartości wolności i równości. Główna część opracowania to próba odtworzenia i uporządkowaniu naukowych wątków, zawartych w artykule, który jakkolwiek naznaczona publicystyką, stanowi wartościowy przykład publicystyki naukowej, zakorzenionej w teorii Petrażyckiego i ukazującej możliwości aplikacji psychologicznej teoria prawa (w szczególności – w empirycznej analizie i krytyce normatywności społecznej). Zasadniczą intencją opracowania jest wykazanie, że Petrażycki, jakkolwiek krytyczny wobec znanej sobie socjologii i tylko marginalnie wzmiankujący o możliwości empirycznego badania prawa, w istocie rzeczy nie tylko dopuszczał takie metody badania zjawisk normatywnych, ale sam je stosował. W tym sensie artykuł przedstawia Petrażyckiego jako socjologa prawa.  
The subject of this paper is to introduce a lesser-known article that Leon Petrażycki published in 1913 into a broader context. Said article was written in response to the then-famous trial of Menahem Beilis, a Kievan Jew accused of ritual murder. The introduction of the paper briefly covers the context of the Beilis case, referring both to the trial itself as well as the social tensions surrounding it that illustrate the state of social communication in contemporary Russia and civil society institutions in statu nascendi. Special attention was paid to the reasons for which Petrażycki involved himself in the issues that divided the citizens of a multinational and multicultural Russian Empire. Primary importance was assigned to Petrażycki’s ethics, which he openly declared and which were expressed both in his civic work and in his legal theory. They are expressed, for example, in the belief that values law is based on have fundamental meaning for legal policy science – the science of planned social change, which has as a goal approaching the ideal of universal love, realised by impressing on the legal emotions of individuals. Furthermore, the article points out possible motivations that come from the same basis but are tied to Petrażycki’s social and political engagements. The fundamental issue was opposing antisemitism as a particularly severe form of cultural discrimination. Fighting antisemitism, which societies and Eastern and Central Europe were often accused of, was obvious to anyone involved in supporting reforms introduced in the occidental spirit of freedom and equality. Furthermore, other possible sources were indicated, especially the effort to weaken the accusations of antisemitism levied upon Poles under the Russian rule. The article points out that although Petrażycki’s work has elements of an opinion piece, and does not even shy from ad personam arguments, its worth is proven not by its social engagement, but also the scientific content, couched in journalistic style but entrenched in Petrażycki’s theory, which shows the possibilities created by psychological legal theory. In particular, the text focuses on the possibilities of using said theory in empirical analysis and critique of social normativity. Petrażycki’s reflections upon the nature of social norms, especially those that can be placed in a broad understanding of law and those that show possibilities of empirical study of their social influence, are worth bringing to attention. The fundamental intent of this article is proving that Petrażycki, although very critical of the sociology he knew and who only marginally brought up the possibility of empirical study of law, in fact was open to methods of studying law that could be called socio-legal, and that there is no conflict between an introspection-based theory of legal experiences and a possibility for an empirical study of legal behaviour, both of groups and individuals. In this sense, the paper shows Petrażycki as a sociologist of law.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2019, 62, 2; 81-98
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phenomenological Concept of Law from the Perspective of Carlos Cossio
Autorzy:
Goździalski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033485.pdf
Data publikacji:
2020-03-28
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
phenomenology
egology
legal philosophy
hermeneutics
axiology
Opis:
The originality of Cossio’s works is expressed by a strong relationship between philosophy of law and his philosophical assumptions. The starting point for deliberating on law are widely recognized ontological and epistemological contentions. Cossio justifies his legal theses basing them on his philosophical views. Egology derives from Edmund Husserl’s phenomenology which is related to some elements of William Dilthey’s philosophy of culture. Martin Heiddeger’s and Immanuel Kant’s philosophies are the basis too. The first part describes Cossio’s ontologies of subjects otherwise known as regional ontologies. Methods for examining the above subjects and gnoseological acts are presented here too. The second part presents the characteristics of law as a cultural subject. The article is not only a report. Its aim is also to show that Carlos Cossio’s legal philosophy is semantic in character.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 90; 119-140
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola wartości w interpretacji prawa. Ujęcie normatywne
The Role of Values in Legal Interpretation: The Normative Approach
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531567.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
teoria prawa
filozofia prawa
aksjologia
legal interpretation
theory of law
philosophy of law
axiology, ‘componential’ theory of values
Opis:
Artykuł przedstawia i analizuje pewną teorię wartości i ich roli w interpretacji prawnej. W artykule teoria ta została nazwana „składnikową” teorią wartości. Zgodnie z tą teorią wartości w prawie tworzą struktury oparte na ocenach globalnych – kompleksowych sądach aksjologicznych uwzględniających wszystkie istotne w danym przypadku wartości i stopnie ich realizacji. Podstawowym twierdzeniem teorii jest twierdzenie o izomorfii między globalną oceną a treścią normy prawnej. „Składnikowa” teoria wartości stanowi podstawę normatywnego modelu interpretacji. Zgodnie z tym modelem interpretator powinien zrekonstruować ocenę globalną i wybrać jeden możliwy wynik interpretacji – jedną normę postępowania – która będzie najbardziej spójna z tą oceną. Aby zrekonstruować wspomnianą ocenę globalną interpretator powinien uwzględnić tekst prawny, orzecznictwo i doktrynę, materiały legislacyjne i domniemanie interpretacyjne. Artykuł rekonstruuje filozoficzne założenia wspomnianej teorii i modelu. Artykuł wskazuje, że podstawową wartością wskazanego modelu normatywnego jest intersubiektywność interpretacji prawnej jako element praworządności. W artykule wskazano również, że opisana teoria i model są oparte na pozytywizmie prawniczym, ale mają również znaczące powiązania z hermeneutyką prawniczą, Dworkina teorią prawa oraz argumentacyjnymi ujęciami prawa. Ponadto, opisana teoria wydaje się również zakładać słabą współmierność wartości.
The article presents and analyses a certain theory of values and their role in legal interpretation. The article calls it a ‘componential’ theory of values. According to the theory, values in law create structures based on global assessments: comprehensive axiological judgements that consider all the relevant values and degrees of their realization. The basic theorem of the theory is the theorem on isomorphy between the global assessment and the content of the legal norm. This ‘componential’ theory is the basis of the normative model of legal interpretation. According to this model, the interpreter should reconstruct the global assessment and choose the one possible result of interpretation – the one norm of conduct – which will be the most consistent with this judgement. In order to reconstruct the aforementioned global assessment, the interpreter should consider the legal text, case law and legal literature, legislative materials and interpretative presumption. The article reconstructs the philosophical presumptions behind the aforementioned theory and model. The article points out that the fundamental value behind the normative model is the intersubjectivity of legal interpretation as an element of the rule of law. The article also indicates that the theory and model described above are based on legal positivism, but with significant connections with legal hermeneutics, Dworkin’s theory of law, and argumentative approaches to law. In addition, the theory seems to presume weak commensurability of values.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 96-108
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słuszność jako argument w dyskursie prawniczym na podstawie analizy wybranego orzecznictwa
Equity as an argument in legal discourse on example of the case law
Autorzy:
Smyczek-Gołębiewska, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849520.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Instytut Dyskursu i Dialogu
Tematy:
słuszność
dyskurs prawniczy
argumentacja
aksjologia prawa
equity
legal discourse
argumentation
axiology of law
Opis:
Celem artykułu jest analiza słuszności w polskim orzecznictwie sądowym w kontekście jego stosowania jako narzędzia argumentacji. Autorka szuka odpowiedzi na następujące pytania: czy sądy orzekają tylko na podstawie przepisów czy może biorą pod uwagę również inne czynniki np. względy słuszności? W jakim celu sądy powołują się na argument ze słuszności? Prawo ma być sztuką tego, co dobre i słuszne, jednak staje się to niemal sloganem, jeśli nie zostaje dookreślone, w jakim celu i jaka dobroć bądź słuszność jest stosowana. W artykule przedstawione są również przykłady z orzecznictwa potwierdzające tezę, że zmiany zachodzące w społeczeństwie mają wpływ na sposób orzekania przez sądy.
The aim of the article is to analyze the equity in Polish jurisprudence in the context of its use as an argumentation tool. The author seeks answers to the following questions: do courts adjudicate only on the basis of law regulations or do they also take into account other factors, e.g. equity considerations? For what purpose do the courts invoke the argument of equity? The law is supposed to be the art of what is good and right, but it becomes almost a slogan if it is not specified for what purpose and what kind of goodness or righteousness is used. The article also presents examples of case law confirming the thesis that changes in society affect the way courts adjudicate.
Źródło:
Dyskurs & Dialog; 2020, II, 3 (5); 137-153
2658-2368
2658-2406
Pojawia się w:
Dyskurs & Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne aspekty prawa do dobrej legislacji
The Social Aspects of the Right to Good Legislation
Autorzy:
Zamelski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832903.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
socjologia prawa
pedagogika prawa
akscjologia prawa
technika prawodawcza
sociology of law
legal pedagogy
legal axiology
techniques of legal drafting
Opis:
Niniejsze opracowanie podejmuje zagadnienie wybranych elementów prawa do dobrej legislacji oraz jego znaczenia w życiu społecznym. Przedmiotowe prawo nie zawsze znajduje dostateczne zrozumienie i umocowanie prawne, tymczasem jego funkcją jest właśnie zabezpieczenie odpowiedniej jakości materialnej i formalnej prawa stanowionego. Podjęte rozważania mają na celu ukazanie tych aspektów prawa do dobrej legislacji, które w szczególny sposób oddziałują na życie społeczeństwa. W toku rozważań podjęto zagadnienia katalogu najważniejszych zasad przyzwoitej legislacji wypracowanych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz wybranych problemów związanych z zagadnieniem racjonalności prawa stanowionego. Na zakończenie rozważań dokonano ich podsumowania.
This study touches on the issue of selected elements of the right to good legislation and its significance for social life. This right is not always properly reflected in, or recognised by, the law, whereas its principal function is to ensure the appropriate substantive and formal quality of the law that is being enacted. The discussion being launched is aimed at presenting those aspects of the right to good legislation which affect, in particular, the public. These include the underlying principles of suitable legislation, established through the judicial decisions of the Constitutional Tribunal, and selected issues related to the rationality of the law. The final part of the study provides a summary of the issues discussed.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2015, 43, 4; 107-121
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies