Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "laws of nature" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Niemoc Braci Ekonomistów czy natura praw
The infirmity of the Economist Brothers, or the nature of laws
Autorzy:
Kowalczyk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19989803.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
ekonomia
natura praw ekonomicznych
nauki ścisłe
mainstream i nonmainstream w ekonomii
poziom zróżnicowania szkół ekonomicznych
economics
the nature of economic laws
science
mainstream and nonmainstream in economics
the scale of diversity of economic schools
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja podstawowych źródeł słabości ekonomii jako dyscypliny nauki w skutecznej diagnozie oraz przewidywaniu przyszłego przebiegu zdarzeń ekonomicznych i ich konsekwencji. Inaczej ujmując – przyczyn tytułowej niemocy ekonomistów, a także typowej dla tej dyscypliny mnogości opinii, stanowisk, wreszcie teorii, występujących paralelnie, w tym samym czasie w odniesieniu do tych samych okresów oraz zdarzeń gospodarczych i rynkowych. Główna teza artykułu przyjmuje, iż podstawową przyczyną niemożności ekonomistów do zgodnego zdiagnozowania przeszłych zdarzeń ekonomicznych oraz trafnego opowiedzenia się co do przyszłego ich przebiegu jest sama natura zjawisk i procesów gospodarczych, implikująca wieloznaczność i nieostrość głoszonych poglądów, zaś równoległa wielość poglądów to prosta konsekwencja charakteru ekonomii jako ze swej istoty dyscypliny heterogenicznej, co wymaga współpracy środowiska i akceptacji różnych poglądów, a nie dzielenia ich na te słuszne i te negowane, czyli niezasługujące na uznanie. W związku z tak nakreślonym celem badawczym oraz sformułowaną tezą główną prowadzone analizy mają charakter badań niereaktywnych, w ramach których wykorzystano takie metody, jak analiza treści (content analysis) oraz badania historyczno-porównawcze (historical-comparative research).
The aim of the article is to identify the basic sources ofweakness in economics as a scientific discipline in the effective diagnosisand prediction of the future course of economic events andtheir consequences. In other words, the causes of the titular infirmityof economists, as well as the multitude of opinions, positions, and finallytheories typical of this discipline, occurring in parallel, at thesame time, in relation to the same periods and economic and marketevents. The main thesis of the article assumes that the basic reason forthe inability of economists to unanimously diagnose past economicevents and accurately decide on their future course is the very natureof economic phenomena and processes, implying the ambiguity andvagueness of the views expressed, while the parallel multiplicity of viewsis a simple consequence of the nature of economics. as an inherentlyheterogeneous discipline, which requires the cooperation of the communityand the acceptance of different views, and not dividing theminto the right ones and the negated ones, i.e. those that do not deserverecognition. In connection with the research objective outlined in thisway and the main thesis formulated, the conducted analyzes are ofa non-reactive nature, in which methods such as content analysis andhistorical-comparative research were used.
Źródło:
Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie; 2023, 67, 1; 5-22
1896-656X
Pojawia się w:
Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argumenty kosmologiczne w uzasadnianiu tezy o jedności Wszechświata
Cosmological Arguments in Justification a Thesis of the Unity of the Universe
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488553.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
jedność Wszechświata
prawa przyrody
modele kosmologiczne
filozoficzne założenia w kosmologii
relacja nauka-filozofia
unity of the Universe
laws of nature
cosmological models
philosophical assumptions in cosmology
science-philosophy relation
Opis:
Współczesna kosmologia wskazuje na pewne przejawy jedności Wszechświata, np. uniwersalność praw przyrody, globalną czasoprzestrzeń, możliwość wyróżnienia uniwersalnego czasu i jednej, wspólnej historii, czy też ścisłe zależności między parametrami kosmologicznymi i stałymi fizycznymi a faktem istnienia życia. Wykorzystanie metody abstrakcji i wnioskowania analogicznego w analizie własności Wszechświata pozwalają, bez naruszania zasady autonomiczności nauki i filozofii, zasadnie argumentować za tezą o jego nomologicznej jedności. Z drugiej strony w kosmologii przyjmuje się założenia związane z określeniem przedmiotu jej badań oraz warunkujące jej uprawianie. Ich podstawą jest przekonanie o stałym, niezależnym od czasu i miejsca, sposobie funkcjonowania przyrody. Pozwala to na formułowanie opisujących ją niezmiennych czasoprzestrzennie praw i ekstrapolowanie ich na cały Wszechświat. Uzasadnieniem takiej praktyki badawczej jest zgodność konstruowanych modeli kosmologicznych z obserwacją, efektywność wyjaśniania problemów badawczych, spójność z innymi działami wiedzy przyrodniczej oraz sukcesy programów unifikacyjnych i badań interdyscyplinarnych.
The modern cosmology indicates some manifestations of the unity of the Universe, such as: the generality of the laws of nature, global space-time, the ability to distinguish universal time and the common history, or the close relationship between cosmological parameters and physical constants and the fact of the existence of life. The use of abstraction method and analogue reasoning in the analysis of properties of the Universe allows, without violating the principle of the autonomy of science and philosophy, to reasonably argue the thesis of his nomological unity. On the other hand, in the cosmology some assumptions related to the determination of the subject of the research and enabling the research practice are assumed. These assumptions are founded on a conviction of the constant, independent of time and place, way of functioning of nature. This allows formulating of the invariant laws of nature and extrapolating them to the entire Universe. This practice is justified by the consistency of cosmological models with the observation, the effectiveness of an explanation of scientific problems, the coherence of other fields of natural knowledge and the success of the unification programs and interdisciplinary research.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 3; 65-84
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Divine Action and the Laws of Nature: A Reply to Łukasiewicz
Działanie Boga a prawa przyrody: odpowiedź Łukasiewiczowi
Autorzy:
Koperski, Jeffrey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791044.pdf
Data publikacji:
2020-10-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
działanie Boga
mechanika kwantowa
delikatne dostrojenie
prawa przyrody
zachowanie energii
divine action
quantum mechanics
fine-tuning
laws of nature
conservation of energy
Opis:
W odpowiedzi Łukasiewiczowi na Opatrzność Boża a przypadek w świecie bronię trzech wniosków. Po pierwsze, stanowisko nazwane przez niego „deizmem epistemicznym” staje przed wyzwaniami ze strony fizyki, których często się nie zauważa. Po drugie, jeśli teiści opowiadający się za argumentem celowościowym opartym na tzw. delikatnym dostrojeniu nie mają racji, to nie ma jej również większość fizyków, która uważa, że delikatne dostrojenie wymaga wyjaśnienia. Po trzecie, nie wszystkie prawa przyrody są warunkowe w takim sensie, jaki przyjmuje Łukasiewicz. Na szczęście rozróżnienie między prawami a nienomologiczną informacją pozwala na rozszerzenie jego modelu działania Boga.
This reply to Łukasiewicz’s “Divine Providence and Chance in the World” argues for three conclusions. First, what he calls “epistemic deism” faces challenges from physics that are not widely recognized. Second, if theists in favor of the fine-tuning design argument are wrong, then so are most physicists, who believe that fine-tuning requires an explanation. Third, not all laws of nature are conditional in the way that Łukasiewicz believes. Fortunately, the distinction between laws and non-nomic information provides a way to expand his model of divine action.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 3; 127-136
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fizyka i umysł Boga. Przemówienie na uroczystości wręczenia Nagrody Templetona
Physics and the Mind of God: The Templeton Prize Address
Autorzy:
Davies, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553148.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Wszechświat
Bóg
prawa przyrody
subtelne zestrojenie
inteligibilność przyrody
universe
God
laws of nature
fine-tuning
intelligibility of nature
Opis:
Współcześnie istnienie nauki oraz jej sukcesy w różnych dziedzinach nikogo nie dziwią. Tak bardzo przyzwyczailiśmy się do funkcjonowania nauki, że nie pytamy nawet, dlaczego my, ludzie, potrafimy naukę uprawiać. Prawa przyrody traktuje się jako „dane”, lecz tylko nieliczni zastanawiają się, skąd się one wzięły. Czy to, że umysł ludzki posiada zdolność racjonalnego myślenia i skutecznego odkrywania tajemnic natury, czyni z nas kogoś wyjątkowego, czy przeciwnie, jest nic nie znaczącym zbiegiem okoliczności? Czy nasze istnienie ma jakiś głębszy sens? Czy jest ono zwykłym przypadkiem, czy też może wpisane jest w prawa przyrody? Jaka jest relacja między nauką a religią? Rozważania w wymienionych wyżej obszarach tematycznych podejmuje Paul Davies w przemówieniu wygłoszonym na uroczystości wręczenia mu Nagrody Templetona.
Today no one is surprised at the existence of science and its successes in various domains. We have used to the functioning of science so much that we don’t ask why we, people, can pursue science at all. Laws of nature are regarded as a “given” and only few are wondering how they emerged. Is the fact that human mind has the ability of rational thinking and successful discovering the mysteries of nature a basis for concluding that we are special, or, on the contrary, is it a meaningless coincidence? Does our existence have any deeper meaning? Is it a mere accident or is it written into the laws of nature? Author considers these themes in address given at the ceremony of Templeton Prize.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 7-21
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia przeciw teorii: komentarz do Marksowskiej metody z Kapitału
History versus Theory: A Commentary on Marx’s Method in Capital
Autorzy:
Harvey, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013400.pdf
Data publikacji:
2015-04-21
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Marxism
political economy
history
method
capital
laws of motion of capital
production of surplus-value
distribution
exchange
consumption
the metabolic relation to nature
marksizm
ekonomia polityczna
historia
metoda
kapitał
prawa ruchu kapitału
wytwarzanie wartości dodatkowej
podział
wymiana
konsumpcja
metaboliczny stosunek z przyrodą
Opis:
Między teoretycznymi pismami Marksa z zakresu ekonomii politycznej (takimi jak, na przykład, trzy księgi Kapitału) a jego pismami historycznymi (jak Osiemnasty Brumaire’a czy Wojna domowa we Francji) istnieje pewna luka, wynikająca z ograniczeń, jakie Marks narzucił swoim badaniom polityczno-ekonomicznym. Ograniczenia te zostały naszkicowane w Zarysie krytyki ekonomii politycznej, gdzie Marks czyni rozróżnienie pomiędzy a) uniwersalnością metabolicznej relacji ze światem natury, b) ogólnym charakterem praw rządzących ruchem kapitału, c) szczególnością podziału i wymiany, a d) jednostkowością procesów konsumpcji. Analiza zawartości Kapitału pokazuje, że Marks zasadniczo ograniczył swoje wysiłki do wykazania, że istnieją prawa, którymi rządzi się proces produkcji. Optyka ta pozwoliła mu na identyfikację pewnych prawidłowości w zakresie ruchów kapitału, właściwych każdemu kapitalistycznemu sposobowi produkcji. Zarazem jednak wykluczała ona pozostałe czynniki, przez co nie mogła ustanowić kompletnej teorii kapitalistycznego sposobu produkcji. Lepsze zrozumienie tego, w czym Marks może nam pomóc dzięki swojemu rozpoznaniu ogólnych zasad ruchu prowadzi do znacznie lepszego zrozumienia, co my sami musimy zrobić, jeśli chcemy, by wyniki jego badań dały się zastosować w konkretnych okolicznościach. Takich jak te, które zaistniały w trakcie kryzysu ekonomicznego towarzyszącego nam od 2007 roku.
The gap between Marx’s theoretical writings on political economy (for example, the three volumes of Capital) and his historical writings (such as The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte and The Civil War in France) arises out of certain limitations that Marx placed upon his political-economic enquiries. These limitations are outlined in the Grundrisse where Marx distinguishes between the universality of the metabolic relation to nature, the generality of the laws of motion of capital, the particularities of distribution and exchange, and the singularities of consumption. What an analysis of the content of Capital shows is that Marx largely confined his efforts to identifying the law-like character of production to the exclusion of all else. While this allowed him to identify certain laws of motion of capital within any form of the capitalist mode of production, it did not and could not constitute a total theory of a capitalist mode of production. A better understanding of what it is that Marx can do for us through his identification of the general laws of motion leads to a far better appreciation of what it is that we have to do for ourselves in order to make Marx’s theoretical findings applicable to particular conjunctural conditions, such as those that have arisen throughout the economic crisis that began in 2007.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2015, 16, 2; 16-53
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea Bożej wszechmocy a problem zła
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669343.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
God’s omnipotence
problem of evil
physical evi
laws of nature
Boża wszechmoc
problem zła
zło fizyczne
prawa przyrody
Opis:
This article deals with the relation between the theological idea of God’s omnipotence and the problem of evil which refers to the question of how to reconcile the existence of evil with God who is good. One of the main arguments of theodicy, which is a philosophical discipline dealing with this question, points to some important limitations of God’s omnipotence. According to this argument, God’s power is limited by different factors. One of them is human freedom: God can not prevent evil resulting from free decisions of people, because He himself decided them to be free. But this argument can be extended to the whole created world: God gives freedom not only to man, but to the whole universe as well, and this is why it can freely evolve in the boundaries of laws of nature. Physical evil is a simple consequence of such freedom of created world. The paper is composed of three parts. At first, the very idea of God’s omnipotence is discussed. Then the relation of God’s omnipotence and the laws of nature is expounded. In the end the so called non-interventionist model of God’s action in nature is presented.
Tematyka artykułu oscyluje wokół koncepcji Bożej wszechmocy postrzeganej przez pryzmat głównego problemu teodycei, która stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego Bóg pozwala na zło. Jeden z argumentów wykorzystywanych w ramach tej dyscypliny odnosi się do różnego rodzaju ograniczeń Bożej wszechmocy, które decydują o tym, że z pewnych względów wszechmocny Stwórca nie może zapobiec różnym formom zła. Takim ograniczeniem jest np. wolność darowana człowiekowi – pozwalając na istnienie wolnej woli Bóg nie może powstrzymać działań człowieka prowadzących do zła. W artykule poddano analizie nieco inny aspekt tego samego ograniczenia, który ma związek z funkcjonowaniem świata przyrody: Bóg daje wolność nie tylko rozumnemu człowiekowi, ale również całej materii, która w granicach wyznaczonych przez prawa przyrody może doświadczać autentycznej autonomii. W tej interpretacji zło fizyczne jawi się jako prosta konsekwencja integralności procesów przyrodniczych. Pierwsza część artykułu dotyczy samej idei Bożej wszechmocy; w drugiej części idea ta zostaje odniesiona do koncepcji praw przyrody; w trzeciej i ostatniej omówiony jest tzw. nieinterwencjonistyczny model działania Boga w przyrodzie.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2017, 36, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lawrence M. Krauss o powstaniu Wszechświata z nicości. Czy współczesna fizyka rozwikłała zagadkę istnienia Wszechświata?
Lawrence M. Krauss on the origin of the universe out of nothing. Did contemporary physics solve the mystery of the universe’s existence?
Autorzy:
Mrozek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431158.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
laws of nature
quantum vacuum
quantum mechanics
genesis of Universe
nothingness
space(1)
prawa przyrody
próżnia kwantowa
mechanika kwantowa
powstanie Wszechświata
nicość
przestrzeń
Opis:
How and why did the Universe come into existence? The main problem with the scientific explanation of the Universe’s existence is that it assumes a certain physical reason of its existence. But any physical cause of the universe must be a part of the Universe whose existence it is to explain. Therefore, every purely scientific explanation of the Universe’s existence is bound to fail. Perhaps no scientific theory can build a bridge between absolute nothingness and the already existing Universe. It appears that if we change a metaphysical question: why does Universe exist? into a ‘more scientific’ question: in which way did (could) the Universe come into existence?, then we have an opportunity to present a contemporary version of the ‘history’ of the Universe’s origin based on physics. The cosmologist Lawrence M. Krauss claims that it is enough to abandon the metaphysical notion of absolute nothingness and take physical vacuum as a point of departure. For it follows from quantum mechanics that quantum vacuum is not the same as metaphysical nothingness (according to quantum mechanics time and space could have come into existence spontaneously, and perhaps the laws of nature themselves appeared spontaneously), and it is possible that – in the light of contemporary physics – the Universe was created out of “nothing”.
Jak i dlaczego powstał Wszechświat? Problem z naukowym wyjaśnieniem istnienia Wszechświata polega na tym, że zakłada ono pewną fizyczną przyczynę jego istnienia. Ale jakakolwiek fizyczna przyczyna Wszechświata musi być częścią Wszechświata, którego zaistnienie ma wyjaśnić. Z tego powodu każde czysto naukowe wyjaśnienie istnienia Wszechświata jest skazane na zapętlenie. Być może żadna teoria naukowa nie może przerzucić mostu pomiędzy absolutną nicością a istniejącym już Wszechświatem. Okazuje się jednak, że gdy metafizyczne pytanie typu: dlaczego istnieje Wszechświat? zamienimy na „bardziej naukowe”: w jaki sposób powstał (mógł powstać) Wszechświat?, to mamy szansę na gruncie fizyki przedstawić współczesną wersję „historii” powstania Wszechświata. Kosmolog Lawrence M. Krauss twierdzi, że w tym celu wystarczy porzucić mętne – z punktu widzenia fizyki – pojęcie absolutnej nicości i za punkt wyjścia uznać fizyczną próżnię. Ponieważ – jak wynika z mechaniki kwantowej – kwantowa próżnia to dalece nie to samo co nicość metafizyczna (według mechaniki kwantowej czas i przestrzeń mogły powstać spontanicznie, a nawet, być może, spontanicznie powstały same prawa natury), możliwe jest – w świetle naszej współczesnej wiedzy – powstanie Wszechświata z „niczego”.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 4; 131-145
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludwik Silberstein o przyczynowości w przyrodzie
Ludwik Silberstein on the Causality in Nature
Autorzy:
Flin, Piotr
Stępień, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691014.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
causality
determinism
indeterminism
laws of nature
philosophy of science
Opis:
In this paper we present the opinions of Ludwik Silberstein (1872-1948) on the question of causality in the scientific investigations. The discussion is based on the examples taken from physics and astronomy. Silberstein is convinced that the principle of causality is an important heuristic law, a different kind of law of nature (as, for example, Kepler’s laws or Ohm’s law).
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 138-148
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matematyczna heurystyka w wiskozymetrii. Metrologiczne zagadnienie kształtu
Mathematical heuristics in viscosimetry. Metrological problem of shape
Autorzy:
Zabierowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347820.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
prawa empiryczne
teoria
zasady fizyki
idealizacja
aproksymacja
metodologia
analiza wymiarowa
geometria w fizyce
logika odkrycia
filozofia fizyki
filozofia przyrody
humanistyka nauk technicznych
empirical laws
theory
principles of physics
idealization
approximation
methodology
dimensional analysis
geometry in physics
logic of discovery
philosophy of physics
philosophy of nature
humanism of technical science
Opis:
Ustala się znaczenie analizy matematycznej i analizy wymiarowej w fizyce. Odsłania się stosunek metrologii do fizyki oraz do rozumowania abstrakcyjnego. Przedstawia się uściślanie nauk ścisłych jako przedmiot nauk humanistycznych, jak i ustala znaczenie heurystyki w rozwoju badań naukowych, błędnie przedstawianej w podręcznikach akademickich. Praca jest kontynuacją metody analizy wymiarowej Weisskopfa (Science 187, 1975). Poddaje się precyzyjnej analizie podstawy fizyki lepkości i równanie Stokesa. Pokazuje się znaczenie heurystyki matematycznej i aparatury matematycznej w badaniach empirycznych nad ruchem w cieczy ciał o różnym kształcie oraz sens aproksymacji, idealizacji i strukturę języka opisu w hydrotechnice i fizyce lepkości. Rekonstruuje się znaczenia terminów teoretycznych i empirycznych oraz praw idealizacyjnych w wiskozymetrii i technice dla ciał o nieregularnym kształcie.
The significance of mathematical and dimensional analyses is settled. The relation of metrology both to physics and abstract reasoning is revealed. The example of viscosimetry is used to continue the making of science to be more precise and the role of heuristics in the development of scientific investigations is pointed out. Usually these topics are presented in textbooks in an improper way. The article is also the prolongation of the dimensional analysis method given by Weisskopf (Science, 187, 1975). Especially the foundations of viscosity physics and Stokes's equation are examined scrupulously. The following are reconstructed: mathematical heuristics and mathematical conceptual apparatus in the empirical research of various shape bodies moving in fluids as well as the idealisation and language structure of the phenomenal description in hydrotechnics and viscosity physics.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2013, 2; 185-194
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metaphysics and Evolution: Response to Critics
Autorzy:
Polis, Dennis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057089.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Aristotelianism
Thomism
evolution
substance-accident distinction
epistemology
projective realism
nominalism
relativism
intentional existence
laws of nature
species problem
intelligent design
problem of universals
exemplar ideas
creationism
moderate realism
teleology
abstraction
Opis:
I respond to Michał Chaberek’s and Robert A. Delfino’s criticisms of my argument that evolution is compatible with Aristotelian-Thomistic metaphysics. Biological species, as secondary substances, are beings of reason founded in the natures of their instances. They are traceable to God’s creative intent, but not to universal exemplars. Aquinas teaches that concepts are derived from sensible accidents. Thus, evolution’s directed variation of such accidents will eventually require new species concepts. This accords with projective realism, which allows diverse, well-founded concepts based on the mul-tiple perspectives and conceptual spaces of knowing subjects. Charges that this is nom-inalism, not moderate realism, are rebutted; however, it is relativism because knowledge is a subject-object relation. Other metaphysical issues are considered. Chaberek’s thesis that species cannot evolve naturally fails because he: (1) reifies the species con-cept, (2) misrepresents the motivation, structure and conclusions of evolution, (3) con-fuses Aristotle’s four causes and (4) limits God’s creative omnipotence. Finally, Cha-berek is out of step with contemporary theology.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2021, 10, 4; 847-891
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieinterwencjonistyczny model działania Boga w świecie przyrody
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669401.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
non-interventional model
divine action
laws of nature
St. Thomas Aquinas
model nieinterwencjonistyczny
działanie Boga
prawa przyrody
św. Tomasz z Akwinu
Opis:
This paper deals with the problem of God’s action in nature. It is argued that the divine action is always non-interventional, which means that God never violates the laws of nature. He creates the evolving universe, keeps it in existence and continously influences its history using these laws, and not breaking them. At first, the character of the laws of nature will be discussed – both in scientific and theological perspective. Later, the creative presence of God in the universe will be described. Special attention will be paid to St. Thomas Aquinas argument concerning the distinction between the first cause (which should be identified with God) and the secondary cause (which should be identified with all the physical causes explored by science). Finally, some advantages of the non-intervetnional model of the divine action in nature will be indicated.
Artykuł poświęcony jest problematyce działania Boga w świecie przyrody. Zaprezentowano w nim argumenty przemawiające za modelem nieinterwencjonistycznym, w którym zakłada się, że Bóg konsekwentnie respektuje porządek przyczyn i skutków wynikający z praw przyrody, i zamierzone przez siebie efekty uzyskuje bez naruszania tego porządku. Historia ewoluującego wszechświata, którą badają nauki empiryczne, jest w perspektywie teologicznej historią działania Boga, który stwarza świat i podtrzymuje go w istnieniu za pośrednictwem praw przyrody powodujących stopniowy rozwój wszechświata i ewolucję życia. W kolejnych częściach artykułu podjęta została problematyka praw przyrody, stwórczej obecności Boga w przyrodzie oraz działania Stwórcy dokonującego się za pośrednictwem przyczyn wtórnych (argument św. Tomasza). W zakończeniu wskazano na zalety modelu nieinterwencjonistycznego.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2016, 35, 1
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa dziejowe wielkich myśli
The Influence of Historical Laws on Great Thoughts
Autorzy:
Bartnik, Czesław S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234103.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawa dziejowe
mitografia
mitologizm
cykliczność
ciągłość dziejowa
prawo wahadła historycznego
prawo sekwencji dziejowej
idea Boga
Chrystus uniwersalny
historical laws
mythography
mythologism
cyclicity
historical continuity
the law of the historical pendulum
the law of historical sequencing
idea of God
universal nature of Jesus Christ
Opis:
Great thoughts: philosophical systems, intellectual currents and ideological outlooks are affected by the laws of historical change. The author briefly presents the following laws: (a) universal presence of mythology, irrespective of the degree of its cultural influence; (b) the law of ideological pluralism (a single global ideological system would thwart any great thought); (c) the law of historical sequencing and of historical continuity; (d) the law of historical pendulum; (e) inevitable presence of structural shortcomings (statements about the ultimate, cognitively exhaustive nature of one's own system of thought and the declaration that it offers sufficient instruments for creating heaven on earth); (f) degeneration of a system due to false founding premises (e.g. „freedom” as an essential of its own right, separated from truth, good, justice and the love of kin, which has led to the creation of the ideology of the European Union and leads it towards chaos, nihilism and atheism.). A vital denominator of any great thought is its reference to an idea of God. Jesus Christ, as the crown of all creation (Eph. 1:10) is also a redeemer of great thoughts and philosophical systems.
Źródło:
Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2012, 4; 143-152
2080-6345
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa przyrody w ochronie środowiska i wzmacnianiu bezpieczeństwa ekologicznego
Laws of nature in environmental protection and strengthening ecological security
Права природы в охране окружающей среды и укреплении экологической безопасности
Закони природи в охороні навколишнього середовища та зміцненні екологічної безпеки
Autorzy:
Kowalska, Samanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33356389.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
закони природи
охорона навколишнього середовища
міжнародне право
екологічна безпека
екологічна етика
права природы
охрана окружающей среды
международное право
экологическая безопасность
экологическая этика
laws of nature
environmental protection
international law
ecological safety
environmental ethics
prawa przyrody
ochrona środowiska
prawo międzynarodowe
bezpieczeństwo ekologiczne
etyka środowiskowa
Opis:
Prawa przyrody stanowią innowacyjną koncepcję prawną, która wpływa na przeformułowanie dotychczasowego sposobu ochrony środowiska naturalnego. W rozważaniach zostanie wykazane, że zasadnicze założenie praw przyrody polega na przesunięciu punktu odniesienia z antropocentrycznego na ekocentryzm. Prawa przyrody zostaną omówione jako drogowskazy dla kształtowania nowej etyki środowiskowej w celu budowania bezpieczeństwa ekologicznego. Mogą one w efekcie stać się zasadą prawną wspierającą proces neutralizowania utylitarnego i przedmiotowego rozumienia środowiska na gruncie dotychczasowych norm prawnych. Przeprowadzone badania umożliwią dokonanie oceny przydatności i znaczenia praw przyrody dla wzmacniania bezpieczeństwa ekologicznego. Prawa przyrody tworzą nowy paradygmat ochrony środowiska. W celu uzasadnienia postawionych hipotez badawczych posłużono się metodą porównawczą aktów prawa międzynarodowego z dokumentami prawnymi z różnych zakątków świata. Dopełnienie rozważań stanowi analiza relacji między naturą a światem człowieka.
The laws of nature are an innovative legal concept that influences the reformulation of the current method of protecting the natural environment. It will be shown in the considerations that the basic assumption of the laws of nature means shifting of the reference point from anthropocentrism to ecocentrism. The laws of nature will be treated as signposts for shaping a new environmental ethic to build environmental security. As a result, they may become a legal principle supporting the process of neutralising the utilitarian and object-oriented understanding of the environment based on existing legal norms. The conducted research will make it possible to assess the usefulness and relevance of the laws of nature in strengthening environmental security. The laws of nature are creating a new paradigm of environmental protection. To justify the research hypotheses, a comparative method of international law acts with legal documents from different parts of the world was used. An analysis of the relationship between nature and the human world completes the consideration.
Закони природи – це інноваційна правова концепція, яка впливає на переформулювання існуючого методу охорони навколишнього природного середовища. Роздуми покажуть, що основне припущення законів природи полягає у зміщенні зосередження від антропоцентризму до екоцентризму. Закони природи обговорюватимуться як дороговкази для формування нової екологічної етики з метою побудови екологічної безпеки. У результаті вони можуть стати правовим принципом, що підтримує процес нейтралізації утилітарного та об’єктивного розуміння навколишнього середовища на основі існуючих правових норм. Проведене дослідження дасть змогу оцінити корисність і важливість законів природи для зміцнення екологічної безпеки. Закони природи створюють нову парадигму захисту навколишнього середовища. Для обґрунтування гіпотез дослідження використано порівняльний метод міжнародно-правових актів з правовими документами різних куточків світу. Роздуми доповнюються аналізом взаємозв’язку природи та світу людини.
Права природы представляют собой инновационную правовую концепцию, которая влияет на переосмысление существующего способа охраны окружающей среды. В ходе обсуждения будет показано, что фундаментальная предпосылка прав природы заключается в смещении точки отсчета от антропоцентризма к экоцентризму. Права природы будут обсуждаться в качестве ориентиров для формирования новой экологической этики с целью построения экологической безопасности. По сути, они могут стать правовым принципом, поддерживающим процесс нейтрализации утилитарного и объектно-ориентированного понимания окружающей среды на основе существующих правовых норм. Проведенные исследования позволят оценить полезность и важность прав природы для укрепления экологической безопасности. Права природы создают новую парадигму для защиты окружающей среды. Для обоснования гипотез исследования был использован метод сравнения актов международного права с правовыми документами из разных стран мира. В завершение рассмотрения дается анализ взаимоотношений между природой и миром людей.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2023, 2; 43-61
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany w sposobie rozumienia prawa własności. Przejście z ujęcia absolutnego do przyjęcia ograniczonego i prospołecznego charakteru tego prawa
Changes in the way of understanding property rights. From an absolute approach to a limited and prosocial nature of this law
Autorzy:
Banaszkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596381.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
private property
ownership
the laws of nature
socialization of ownership
Catholic social teaching (doctrine).
socjalizacja prawa własności
prawa natury
prawo własności
własność prywatna
katolicka nauka społeczna.
Opis:
Artykuł dotyczy zmian w treści oraz w sposobie rozumienia prawa własności, które wystąpiły w stosunku do ujęcia tego prawa ukształtowanego jeszcze w starożytności. Początkowo uznawano je za prawo absolutne – nienaruszalne, wyłączne i nieograniczone. Z czasem, na gruncie poglądów myślicieli od wieku XVII począwszy, w konsekwencji zachodzących w świecie przemian gospodarczych i społecznych, a także za sprawą spo-łecznej nauki Kościoła, stało się prawem o z założenia ograniczonym charakterze, służącym zaspokojeniu przez państwo potrzeb społecznych, a nie tylko właścicielowi do zaspokojenia egoistycznych potrzeb jego i jego bliskich. Ważnym powodem omawianych zmian było również zwiększenie zakresu ingerencji państwa w wyniku wzrostu liczby zadań publicznych.
The article concerns the changes in the content and in the way of understanding of ownership that occurred from the period of antiquity. Initially, it was considered inviolable right of ownership, exclusive and unlimited. In time, thanks also the Social Doctrine of the Church, was converted into a law, which serve not only the owner, but also to meet the needs of society. An important reason was to increase the scope of interference by the state resulting from an increase in the number of social tasks.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2016, 14, 2; 21-39
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some Remarks on Canon Law and Evolutionary Psychology
Wybrane zagadnienia z zakresu prawa kanonicznego i psychologii ewolucyjnej
Autorzy:
Alexandrowicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499730.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
prawo kanoniczne
psychologia ewolucyjna
prawo natury
canon law
evolutionary psychology
laws of nature
Opis:
Artykuł jest próbą analizy możliwości wykorzystania osiągnięć psychologii ewolucyjnej do argumentacji na rzecz rozwiązań stosowanych na gruncie prawa kanonicznego. Psychologia ewolucyjna jest stosunkowo młodą nauką, która zajmuje się badaniem natury człowieka i wyjaśnianiem jego zachowań, przyjmując jako założenie podstawowe hipotezę ewolucji. Współcześnie jest ona coraz częściej wykorzystywana do analizowania instytucji prawa świeckiego oraz do formułowania szczegółowych postulatów dotyczących rozstrzygnięć prawnych. Prawo kanoniczne jest zaś prawem Kościoła Rzymskokatolickiego, które przynależy do jego istoty i służy kształtowaniu relacji pomiędzy jego członkami. Wychodząc od przedstawienia źródeł prawa kanonicznego, artykuł wskazuje niezbędne warunki, jakie musiałaby spełnić psychologia ewolucyjna, aby jej osiągnięcia mogły znaleźć zastosowanie w argumentacji kanonistycznej w ograniczonym zakresie dotyczącym prawa natury.
The article is an attempt to analyze the possibility of adapting the achievements of evolutionary psychology in argumentation for the canon law regulations. Evolutionary psychology is a later science which studies human nature and explains human behaviors on the grounds of evolution hypothesis. Nowadays, it is even more frequently used in appraising secular law institutions and in formulating detailed postulates of legal decisions. Canon law is the law of the Roman Catholic Church, an immanent part of its structure, and it regulates the relationships among its members. Having presented the sources of canon law, the article briefly shows the necessary conditions for applying the achievements of evolutionary psychology to canon law, however, useful only in a narrow range of the laws of nature.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2014, 4
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies