Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "latopisy białorusko-litewskie" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Cerkiewnosłowianizmy fonetyczne i słowotwórcze w i redakcji latopisów białorusko-litewskich (na przykładzie latopisu akademickiego i kroniki supraskiej)
Phonetic and word-formation borrowings from old church slavonic in the first redaction of belarussian-lithuanian chronicles (based on the academic chronicle and suprasl chronicle)
Autorzy:
Grabowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1897305.pdf
Data publikacji:
2019-03-05
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
piśmiennictwo WKL
latopisy białorusko-litewskie
fonetyka
słowotwórstwo
cerkiewnosłowianizmy
Opis:
Przedmiotem analizy przedstawionej w artykule są dwa XVI-wieczne zabytki piśmiennictwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Latopis Akademicki oraz Kronika supraska. Są one zaliczane do I redakcji latopisów białorusko-litewskich, składającej się z trzech głównych części: ogólnoruskiej, smoleńskiej oraz Latopisu wielkich książąt litewskich – pierwszego oryginalnego utworu powstałego w całości na terytorium WKL. Celem artykułu jest wyodrębnienie w obu latopisach elementów cerkiewnosłowiańskich występujących na poziomie fonetycznym oraz słowotwórczym. Przeprowadzona analiza powala stwierdzić, iż w najstarszej, ogólnoruskiej części obu zabytków cerkiewnosłowiańskich cech fonetycznych i słowotwórczych jest najwięcej, jednak występują one licznie również w pozostałych częściach latopisów, w których paralelnie pojawiają się cerkiewnosłowiańskie formy wyrazów ogólnosłowiańskich i ich staroruskie odpowiedniki. Szereg charakterystycznych dla języka cerkiewnosłowiańskiego przedrostków i sufiksów również potwierdza silny związek obu zabytków z tradycją piśmienniczą.
The subject of this article is an analysis of two 16th century monuments of Grand Duchy of Lithuania writing: the Academic Chronicle and the Suprasl Chronicle. They belong to the first Belarusian-Lithuanian redaction, which consists of three main parts: all-Ruthenian, Smolensk, and the Chronicle of the Grand Dukes of Lithuania – the first original work wholly written in the Grand Duchy of Lithuania. The aim of the article is to single out in both chronicles Old Church Slavonic elements occurring on phonetic and word-formation levels. The analysis has revealed that in the oldest, all-Ruthenian part of both Old Church Slavonic works there are the most phonetic and word-formation features. However, they are also present in the other parts of the chronicles, in which Old Church Slavonic forms of all-Slavonic words and their Old Ruthenian equivalents appear parallelly. A number of prefixes and suffixes typical of the Old Church Slavonic language also confirm a strong link between these two chronicles and the writing tradition.
Źródło:
Linguodidactica; 2019, 23; 51-61
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiewnosłowianizmy leksykalne w wybranych latopisach białorusko-litewskich
Lexical borrowings from Old Church Slavonic in selected Belorussian-Lithuanian Chronicles
Autorzy:
Grabowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956308.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the literature of the Grand Duchy of Lithuania
Belorussian-Lithuanian chronicles
borrowings
the Old Church Slavonic Language
piśmiennictwo wkl
latopisy białorusko-litewskie
zapożyczenia
cerkiewnosłowianizmy
Opis:
Obiektem analizy w niniejszym artykule są cerkiewnosłowiańskie zapożyczenia leksykalne wyekscerpowane z tekstów dwóch XVI-wiecznych zabytków piśmiennictwa starobiałoruskiego: Kroniki Supraskiej oraz Latopisu Krasińskich. W artykule uwzględniono również te wyrazy obce, które poprzez język cerkiewnosłowiański trafiły do języka staroruskiego, jednak genetycznie mogły mieć inne pochodzenie. Na podstawie zebranego materiału zostały wyodrębnione dwa rodzaje zapożyczeń: formalnosemantyczne oraz kalki wyrazowe. W obu latopisach przeważają zapożyczenia leksykalne właściwe, a ich semantyka jest związana głównie ze sferą religijną. Porównanie materiału badawczego wypisanego z Kroniki Supraskiej oraz Latopisu Krasińskich pozwala stwierdzić, iż pierwszy zabytek wykazuje silniejszy związek z tradycją cerkiewnosłowiańską. Większość udokumentowanych w nim zapożyczeń pochodzi z najstarszej części będącej kompilacją wcześniejszych latopisów ruskich.
This article focuses on the analysis of lexical borrowings from the Old Church Slavonic language excerpted from two 16th-century monuments of Old Belorussian writing: the Supraśl Chronicle and the Krasińscy Chronicle. In the article the borrowings which got into the Old Russian language through the Old Church Slavonic language have also been considered, although they could have been of a different provenance. On the basis of the collected data two types of borrowings can be distinguished: structural-semantic and calque. In both chronicles dominate lexical borrowings proper and their semantics is connected mainly with religious matters. The comparison of research material obtained from the Supraśl Chronicle and the Krasińscy Chronicle leads to the conclusion that the former demonstrates stronger links with the Old Church Slavonic tradition. Most of its documented borrowings can be found in the oldest part which is a compilation of earlier Ruthenian chronicles.
Źródło:
Linguodidactica; 2017, 21; 107-117
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby wyrażenia praesens i futurum w Kronice Supraskiej
Ways of expressing present and future tenses in the Supraśl Chronicle
Autorzy:
Grabowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956394.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Old Belorussian chronicles
the first Belorussian-Lithuanian compilation
Old Russian language
verb
present tense
future tense
latopisy białorusko-litewskie
i redakcja latopisów
język staroruski
czasownik
czas teraźniejszy
czas przyszły
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza form praesens oraz futurum dokonanego i niedokonanego wyekscerpowanych z tekstu Kroniki Supraskiej – zabytku należącego do I redakcji latopisów białorusko-litewskich. W analizowanym tekście formy czasu teraźniejszego oraz przyszłego I uzyskują liczne poświadczenie. Nie odnotowano natomiast żadnej formy II typu futurum niedokonanego. Często formy 3 os. sg. futurum dokonanego użyte są w funkcji praesens historicum.
The article focuses on the analysis of forms of praesens and futurum perfect and imperfect excerpted from the Supraśl Chronicle, which belongs to the first Belorussian-Lithuanian compilation. In the examined text the forms of present and future I tenses are frequently observed. However, not a single form of futurum imperfect of type II has been found. The forms of third person singular futurum perfect are used as praesens historicum.
Źródło:
Linguodidactica; 2016, 20; 95-104
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy fleksyjne rzeczowników ŏ-tematowych w „Kronice Supraskiej”
Inflectional forms of ŏ-stem nouns in the Supraśl Chronicle
Autorzy:
Grabowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956390.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Old Belorussian chronicles
the first Belorussian-Lithuanian compilation
Old Russian language
noun
ŏ-, jŏ-stem declension
latopisy białorusko-litewskie
i redakcja latopisów białorusko-litewskich
język staroruski
rzeczownik
odmiana ŏ- jŏ-tematowa
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest charakterystyce form fleksyjnych rzeczowników ŏ-tematowych w XVI-wiecznym zabytku piśmiennictwa zaliczanym do I redakcji latopisów białorusko-litewskich. Celem artykułu jest analiza odmiany rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego z uwzględnieniem zmian w porównaniu do stanu ogólnoruskiego. Do najistotniejszych zjawisk, które znalazły poświadczenie w tekście „Kroniki Supraskiej”, należą: dążenie do wyrównań międzydeklinacyjnych oraz w obrębie samej deklinacji na *ŏ. Prowadzi to do zwiększenia ilości końcówek dla tego samego przypadku, a także wahań ich użycia. W „Kronice Supraskiej” poświadczenie znajdują szczątkowe formy liczby podwójnej. W większości przypadków zostały one wyrównane do liczby mnogiej. Zabytek charakteryzuje się również niekonsekwencją realizacji kategorii żywotności.
This article discusses the characteristic of ŏ-stem nouns in the 16th-century monument of writing belonging to the first Belorussian-Lithuanian compilation. The purpose of the article is the analysis of the declension of masculine and neuter nouns with regard to alterations in comparison with general Old Russian. The most crucial phenomena which are confirmed in the Supraśl Chronicle are: a tendency to inter-declensional leveling and within the ŏ-declension itself. It leads to an increase in the number of endings of the same case as well as fluctuations in their usage. In the Supraśl Chronicle residual forms of the dual number can be observed. In most cases they were leveled to the plural number. The text is also characterized by the inconsistent usage of the animacy category.
Źródło:
Linguodidactica; 2015, 19; 51-62
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies