Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ladino" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Sephardim and their language: Judeo-Spanish or Ladino?
    Żydzi sefardyjscy i ich język: judeo-hiszpański czy ladino?
    Autorzy:
    de Chyży, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197211.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    Sephardic Jews
    Judeo-Spanish
    Ladino
    Żydzi sefardyjscy
    judeo-hiszpański
    ladino
    Opis:
    The aim of this work is to describe the most relevant features of the languages spoken by the Sephardic Jews, focusing on Judeo-Spanish and Ladino. These two languages have been treated as a single language, even though Judeo-Spanish was a day-to-day communication language, and Ladino a calque-language used to translate religious texts from Hebrew during the 16th and 17th centuries. A brief overview of Sephardim historical background is necessary in order to understand who the Sephardim are, the development of their language and literature, and to discuss anything related to them.
    Tekst opisuje najważniejsze aspekty języków, jakimi posługiwali się Żydzi sefardyjscy, ze szczególnym uwzględnieniem judeo-hiszpańskiego oraz ladino. Cechy i etymologia języków, jak i subtelne różnice między nimi zostały ukazane na przykładach najważniejszych tekstów literackich, takich jak: Proverbios morales Santoba de Carrión, Regimiento de la vida rabiego Moshé Almosnino, Libro de mantenimiento de la alma Josepha Qaro, Dialoghi di Amore Guedaliá Ibn Yahiá, Pentateuco, Psalmy w tłumaczeniu Abrahama Asy czy Edykt z Alhambry o wygnaniu Żydów z 1492 roku.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2019, 13; 93-108
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: Sephardi Versions of “Robinson Crusoe”
    „La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: sefardyjska wersja „Robinsona Crusoe”
    Autorzy:
    Kacprzak, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339657.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    literatura sefardyjska
    judeo-hiszpański
    ladino
    Taragan
    adaptacja
    Robinson Crusoe
    Sephardic literature
    Judeo-Spanish
    Ladino
    adaptation
    Opis:
    In the second half of the 19th century the Haskalah, an intellectual movement whose objective was to educate and westernize Eastern European Jews, also reached the Sephardic communities in the Ottoman Empire. As a result, there emerged Sephardic modern secular literature, represented mainly by narrative fiction, theatre plays and press. It should be added that modern Sephardic literature is primarily based on translations or adaptations of Western novels. Among these texts we find Sephardic editions of classics of European literature, such as Romeo and Juliet by William Shakespeare, Robinson Crusoe by Daniel Defoe and Gulliver’s Travels by Jonathan Swift. I have found four different versions of Robinson Crusoe that were written in Judeo-Spanish and edited in aljamía. Two of them were published serially in Sephardi press, one in Salonica in 1881 and the other in Constantinople in 1900. The other two editions were prepared by Ben Tsiyon Taragan and published as complete versions, the first one in Jerusalem in 1897 and the second one in Constantinople in 1924. The aim of this paper is to provide a brief analysis of the Sephardic adaptations of Robinson Crusoe by Taragan.
    Haskala, zwana także Żydowskim Oświeceniem, to ruch intelektualny, którego celem było odrodzenie kulturowe i społeczne Żydów z EuropyWschodniej oraz ich integracja ze środowiskiem lokalnym. W drugiej połowie XIX wieku Haskala objęła także społeczność Żydów sefardyjskich zamieszkujących tereny należące do Imperium Osmańskiego, w wyniku czego powstała współczesna, świecka literatura sefardyjska reprezentowana głównie przez prozę, sztuki teatralne oraz prasę. Warto dodać, że współczesna literatura sefardyjska oparta jest przede wszystkim na przekładach lub adaptacjach powieści uważanych za klasykę literatury europejskiej, takich jak Romeo i Julia Williama Szekspira, Robinson Crusoe Daniela Defoe czy Podróże Guliwera Jonathana Swifta. W trakcie prowadzonych przeze mnie badań natrafiłam na cztery różne judeo-hiszpańskie wersje Robinsona Crusoe, które zapisane zostały alfabetem hebrajskim, tzw. pismem Rasziego. Dwie z nich ukazały się w prasie sefardyjskiej, jako powieść w odcinkach, pierwsza w Salonikach w 1881 r., a druga w Konstantynopolu w 1900 r. Pozostałe dwie, autorstwa Ben Tsiyona Taragana, zostały wydane w całości, pierwsza w Jerozolimie w 1897 r., druga zaś w Konstantynopolu w 1924 r. Celem tego artykułu jest prezentacja oraz krótka analiza sefardyjskich adaptacji Robinsona Crusoe autorstwa B. T. Taragana.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2020, 9; 223-232
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La reflexión metalingüística en la prensa sefardí
    Autorzy:
    Pawłowska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1186522.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
    Tematy:
    judeoespañol
    ladino
    djudezmo
    judíos sefardíes
    prensa sefardí
    Judeo-Spanish
    Ladino
    Dhudezmo
    Sephardic Jews
    Sephardic press
    Opis:
    El objetivo del artículo consiste en analizar las reflexiones metalingüísticas presentes en la prensa sefardí escrita en judeoespañol, con el fin de averiguar cuál es el estatus de dicho idioma entre sus hablantes. Como fuente de información, nos serviremos de los artículos publicados en la revista Aki Yerushalayim (Israel) y en el semanario Şalom (Turquía) en un periodo de tres años, de 2013 a 2015. Nos centraremos en cuestiones como las distintas denominaciones de la lengua y sus connotaciones, las actitudes frente al judeoespañol y, en general, frente al papel de la prensa sefardí, las posturas en relación al castellano y otras lenguas, etc., a fin de determinar la importancia que tiene para la comunidad sefardí el idioma de sus ancestros expulsados de España.
    Źródło:
    Itinerarios; 2019, 29; 280-294
    1507-7241
    Pojawia się w:
    Itinerarios
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Los desafíos en la lectura e interpretación de textos judeoespañoles
    The Challenges in Reading and Interpreting of Judeo-Spanish Texts
    Autorzy:
    Kacprzak, Marta
    Castellano Martínez, José María
    Nalewajko, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/1032359.pdf
    Data publikacji:
    2020-07-09
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    novela sefardí
    judeoespañol (ladino)
    transcripción
    Gulliver
    Robison Crusoe
    transcription
    Sephardi novel
    Judeo-Spanish (Ladino)
    Robinson Crusoe
    Opis:
    Leer un texto aljamiado, es decir, un texto judeoespañol transcrito con caracteres hebreos constituye un reto. Es como armar un rompecabezas, puesto que la lectura consiste en descifrar las letras y anticipar los significados y la pronunciación de las palabras gracias a su estructura gramatical y su contexto de uso. Los problemas relacionados con el proceso de descifrado de las palabras sobre todo influyen en la pronunciación y la transcripción. El objetivo de este artículo consiste en presentar y comentar algunos problemas y dudas que surgen a la hora de leer y transcribir los textos judeoespañoles. Para ilustrar la cuestión hemos elegido fragmentos de dos ediciones de El asolado en la isla, así como del texto Los dos vyajes de Guliver: onde los lilipusyanos i onde los djigantes. El asolado en la izla es una de las adaptaciones sefardíes de la historia de Robinson Crusoe de Daniel Defoe. Las dos versiones que vamos a comentar se publicaron en aljamía hebraica en Beraha hameshuleshet o las tres luzes (hebr. La triple bendición o las tres luces); la primera versión salió a la luz en Salónica en 1880 o 1881, mientras que la segunda versión, se imprimió en Constantinopla en 1899 o 1900. El otro texto es una adaptación de una de las más célebres novelas de J. Swift, titulada Gulliver’s Travels. La versión sefardí elaborada por Ben Ghiat fue publicada en Esmirna en 1897 en el periódico El Meseret en la versión aljamiada original.
    Reading a text printed in aljamía, that means written in Hebrew alphabet, can be considered as a challenge. It is like putting together a puzzle because reading consists of deciphering the letters and anticipating the meanings and pronunciation of the words due to its grammatical structure and its context of use. The problems related to the decryption process of the words above all influence the pronunciation and transcription. The aim of this article is to present and comment on some problems and doubts that arise when reading and transcribing the Judeo-Spanish texts. To illustrate the issue, we have chosen fragments from two editions of The isolated on the island (El asolado en la izla) and Two travels of Gulliver: among Lilliputians and Giants (Los dos vyajes de Guliver: onde los lilipusyanos i onde los djigantes). The isolated on the island is one of the Sephardic adaptations of the history of Robinson Crusoe by Daniel Defoe. The two versions we are going to comment on were published in hebrew aljamía in Beraha hameshuleshet o las tres luzes (hebr. The triple blessing or the three lights); the first version came to light in Thessaloniki in 1880 or 1881, while the second one was printed in Constantinople in 1899 or 1900. The other text is an adaptation of Gulliver’s Travels, one of the most celebrated novels by J. Swift. The Sephardic version elaborated by Ben Ghiat was published in Izmir in 1897 in the newspaper El Meseret in the original version in aljamía.
    Źródło:
    La traducción literaria en el contexto de las lenguas ibéricas; 102-118
    9788323542841
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gulliver en el país de los sefardíes: algunas observaciones acerca de Los dos vyajes de Guliver de Alexandr Ben Ghiat
    Autorzy:
    Linde-Usiekniewicz, Jadwiga
    Kacprzak, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080916.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
    Tematy:
    Sephardi novel
    Judeo-Spanish (Ladino)
    Ben Ghiat (Ben GuiatBenguiat)
    haskalá
    Opis:
    In the second half of nineteenth century haskalá, an intellectual movement whose objective was to educate and westernize Easter European Jews extends to Sephardi communities in the Ottoman Empire. The activities comprise opening of La Alliance Israelite Universelle schools, but also lead to the emergence of secular publications, including newspapers in Ladino (or Judeo-Spanish). Such papers oft en featured literary texts that were translated or adapted Western novels. One of these text is a version of Jonathan Swift’s Gulliver’s Travels by Alexandr Ben Ghiat, a journalist, translator and novelist from Smyrna. Ben Ghiat’s original text, written in Hebrew characters, was transcribed into Latin alphabet by Olga V. Borovaia, who also authored its several analyses, within literary and Translation Studies frameworks. This article presents some amendments to the transcription and proposes adding yet another layer of interpretation of the text.
    Źródło:
    Itinerarios; 2016, 24; 41-60
    1507-7241
    Pojawia się w:
    Itinerarios
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oikologiczny wymiar poezji Margalit Matitiahu
    Oikological perspective on the poetry of Margalit Matitiahu
    Autorzy:
    August-Zarębska, Agnieszka
    Zarębski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/579376.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    oikology
    ladino
    Sephardic Jews
    Sephardic poetry
    Margalit Matitiahu
    oikologia
    Sefardyjczycy
    poezja sefardyjska
    Opis:
    The paper presents an interpretation of the poetry by Margalit Matitiahu, an Israeli poet, from the perspective of oikology – the science of the home – as it was elaborated by Polish thinkers: Sławek, Kunce i Kadłubek. Oikological approach here is motivated by the following themes in Matitiahu. First, her choice of ladino, the traditional Sephardic language, as a mean of her literary expression – which can be treated as a manifestation of the search for the proper place of her affiliation. Second, Matitiahu’s reflection on the home in the context of her biography and family history. Third, her understanding of the home as her communal and cultural heredity, where she finds the deepest roots of her present identity.
    Celem artykułu jest interpretacja twórczości izraelskiej poetki Margalit Matitiahu z perspektywy oikologii – czyli nauki o domu – której podstawy opisane zostały przez T. Sławka, A. Kunce i Z. Kadłubka. Na przyjęcie tej perspektywy badawczej pozwalają następujące wątki obecne u Matitiahu. Po pierwsze, wybór ladino, dawnego języka sefardyjskiego, jako języka ekspresji poetyckiej – co jest wyrazem poszukiwania miejsca swojej przynależności, najbardziej własnego miejsca na ziemi. Po drugie, refleksja poetycka Matitiahu o domu pojmowanym biograficznie i rodzinnie. Po trzecie, jej ujęcie domu jako dziedzictwa wspólnotowego i kulturowego, w którym jest zakorzeniona i z którym się identyfikuje.
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2015, 58/115 z. 1; 75-98
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Domestykacja i uniwersalizacja w adaptacjach dla młodzieży: polskie i judeohiszpańskie „Podróże Guliwera”
    Domestication and universalism in literature adapted for children: "Gulliver’s Travels" in Polish and Ladino
    Autorzy:
    Linde-Usiekniewicz, Jadwiga
    Kołakowski, Marcin
    Kacprzak, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012752.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    literatura judeochrześcijańska
    Aleksandra Callier
    Alexandr Ben Ghiat
    Podróże Guliwera
    adapacja
    literatura dziecięca
    Ladino literature
    Guliver's Travels
    adaptations
    children's literature
    Opis:
    The paper presents a comparative study of two adaptations of Gulliver’s Travels, which were published at the turn of the 20th century in two different literary polysystems: a Polish adaptation by Aleksandra Callier (1908) and a Ladino adaptation by Alexandr Ben Ghiat. The paper discusses not only the respective places both adaptations take in the two literary systems of the cultures of that time, but also selected linguistic, narratological, and genre-related issues, as well as matters concerning the representation of the world, the protagonist, and domestication. The analysis shows that the Polish version is strongly domesticated as opposed to the Ladino version which stripped of most realia acquires a universal character. Both versions fall within the framework of the adventure story genre, partly due to borrowings from other literary texts.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 55-68
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ḥam Ribi Avram Finci’s Ladino Translation of Selected Texts from the Zohar as a Rare Glimpse into the Methodology of Traditional Bosnian Sephardic Yeshivot (Adult Learning Clubs) and Its Relation to the Local Sufi Islamic Tradition of “Ders”
    Przekład Ḥam Ribi Avrama Finciego wybranych tekstów Zoharu na ladino jako rzadkie spojrzenie w metodologię pracy tradycyjnych bośniacko-sefardyjskich „jeszybot” (klubów edukacyjnych dla dorosłych) oraz jej związek z lokalną, islamsko-suficką tradycją homiletyczną
    Autorzy:
    Papo, Eliezer
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339655.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    studia sefardyjskie
    kultura sefardyjska
    literatura ladino
    Żydzi osmańscy
    Żydzi bośniaccy
    żydowsko-hiszpańska literatura rabiniczna
    homiletyka sefardyjska
    kultura bośniacka
    Żydzi bałkańscy
    Sephardic studies
    Sephardic culture
    Ladino literature
    Ottoman Jews
    Bosnian Jewry
    Rabbinic literature in Judeo-Spanish
    Sephardic Sermon
    Judaism & Sufism
    Balkan Culture
    Balkan Jews
    Opis:
    In traditional Sephardic culture, theoretical Kabbalah was an exclusive patrimony of the rabbinic elite. From the 17th century onward, many Sephardic laymen found even the Hebrew liturgical, and especially speculative, texts to be impenetrable and incomprehensible. Consequently, the rabbinic elite began to translate liturgical texts and halakhic works into popular Judeo-Spanish. However, the Zohar was usually not included in these projects of cultural intermediation. Consequently, a Judeo-Spanish translation of the integral text of the Zohar, or even of one of its volumes, does not exist to this day. At the same time, different Sephardic rabbis translated selected excerpts from the Zohar into the vernacular. This paper analyses one such anthology, Avram ben Moshe Finci’s Leket a-Zoar, published in 5619 (1858/9) in Belgrade. The anthology contains 246 excerpts from the Zohar, 121 of which conclude with Finci’s own reflections and a resumé of the moral of the story. Many of Finci’s discourses are masterpieces of the traditional Judeo-Spanish oral genre of darush. Finci was not interested in explaining theoretical kabbalistic terms and concepts. Rather, he reads the Zohar as if it were a work of Mussar. The traditional learning of Bosnian Sephardim seems to resemble, in both methodology and content, the learning traditions of their Muslim neighbours, showing once again that settled communities such as the Ottoman Sephardim cannot be researched only in the context of their affinity to the Jewish world. It is impossible to understand the way the Ottoman Sephardim developed Jewish concepts, practices and institutes without acknowledging the common Ottoman culture they shared with their Muslim and Christian neighbours.
    W tradycyjnej kulturze sefardyjskiej kabała teoretyczna była dziedzictwem wyłącznie uczonej elity rabinów. Od wieku XVII dla wiernych należących do niewykształconych mas bardziej skomplikowane teksty liturgiczne (nie wspominając o spekulatywnych) były niezrozumiałe, dlatego też elita rabiniczna podjęła się zadania tłumaczenia podstawowych pism liturgicznych i halahicznych na język żydowsko-hiszpański. Ponieważ dzieła Zohar zwykle nie włączano do tego kulturalno-mediacyjnego projektu, do chwili obecnej nie powstał integralny, żydowsko-hiszpański przekład ani jednej z jego ksiąg. Różni rabini sefardyjscy przekładali na żydowsko-hiszpański jedynie własny wybór najbardziej pouczających tekstów pochodzących z tego ogromnego korpusu. Niniejszy artykuł analizuje jeden z takich zbiorów wybranych fragmentów, słynny Leket a-Zoar autorstwa Ḥam Ribi Avrama (syna Mojżesza) Finciego, wydany w Belgradzie w 5619 (1858/9) roku. Antologia Finciego zawiera przekład 246 fragmentów ksiąg Zoharu, z których 121 kończy się własnymi refleksjami i komentarzami Finciego. Wiele z tych wykładów Finciego to arcydzieła tradycyjnego sefardyjskiego gatunku ustnego darush (‘kazanie’). Finci, jako komentator, nie był zainteresowany wyjaśnianiem zagmatwanych kabalistycznych terminów i konceptów. Chętniej czytał i tłumaczył Zohar jak dzieło musar – dzieło żydowskiej etyki. Jak się wydaje, w tym podejściu połączyły się tradycyjny bośniacko-sefardyjski sposób czytania, uczenia i tłumaczenia ksiąg Zoharu oraz lokalna bośniacko-muzułmańska tradycja czytania, uczenia i tłumaczenia klasycznych tekstów sufickich. Dowodzi to faktu, że wspólnoty żydowskie, zakorzenione w określonym kontekście cywilizacyjnym, nie mogą być studiowane jedynie przez pryzmat ich wyjątkowości wobec reszty świata żydowskiego ani przez pryzmat kongruencji z nim. Niemożliwe jest zrozumienie rozwoju sefardyjskich idei, praktyk i instytucji bez brania pod uwagę wspólnej osmańskiej cywilizacji, w tworzeniu i rozwoju której Sefardyjczycy przez prawie 500 lat brali udział razem ze swoimi muzułmańskimi chrześcijańsko-prawosławnymi sąsiadami.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2020, 9; 181-222
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies