Temat: kulturowy - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Reżim talibów w Afganistanie wobec dóbr kultury. Casus posągów Buddy z Bamyan
The Taliban regime in Afghanistan and cultural property. The case of the Buddha statues of Bamyan
Autorzy:: Stachowiak, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32306479.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Bamiyan Buddhas
Cultural terrorism
Taliban
zabytki w Bamiyan
terroryzm kulturowy
reżim talibów
Opis:: Celem artykułu było przeprowadzenie pogłębionej refleksji nad stosunkiem afgańskich talibów do kwestii dziedzictwa kulturowego i dóbr kultury. Wiele wydarzeń, przede wszystkim spektakularne zniszczenie posągów Buddy w Dolinie Bamiyan, w 2001 r., doczekało się stereotypowych interpretacji opartych przede wszystkim na argumentacji religijnej. Autor starał się ukazać bardziej złożoną genezę aktu kulturowego barbarzyństwa, jakim niewątpliwie była destrukcja zabytków z Bamiyan. Motywacja wynikająca z fundamentalistycznej interpretacji Islamu, jest bowiem tylko jednym z czynników, które doprowadziły do zniszczenia posagów. Należy uwzględnić również perspektywę polityczną, etniczną, kwestie polityki pamięci i wiele innych. Na ile był to akt destrukcji i to, co nastąpiło w okresie następnego ćwierćwiecza jedynie przejawem barbarzyńskiego fanatyzmu, na ile zaś zawierał w sobie element pragmatyzmu? Autor stara się przybliżyć do odpowiedzi na te nieoczywiste pytania.
The aim of the article was to conduct an in-depth reflection on the attitude of the Afghan Taliban to the issue of cultural heritage and cultural goods, Many events, especially the spectacular destruction of Buddha statues in the Bamiyan Valley in 2001, have been interpreted in stereotypes based primarily on religious argumentation. The author tried to show the more complex genesis of the act of cultural barbarism, which was undoubtedly the destruction of the monuments from Bamiyan. The motivation of the fundamentalist interpretation of Islam is only one of the factors that led to the destruction of the dowries. Political and ethnic perspectives, issues of the politics of remembrance and many others should also be taken into account. To what extent was the act of destruction and what followed in the next quarter of a century merely a manifestation of barbaric fanaticism, and to what extent did it contain an element of pragmatism? The author tries to get closer to the answers to these non-obvious questions.
Źródło:: Przegląd Politologiczny; 2024, 1; 91-100
1426-8876
Pojawia się w:: Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Stosunek do samobójstwa w wypowiedziach autorów biblijnych i ich kontekst narratywno-kulturowy
Attitudes to Suicide in the Statements of Biblical Authors and Their Narrative and Cultural Context
Autorzy:: Lemański, Janusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28394759.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: suicide
Bible
narrative and cultural context
samobójstwo
Biblia
kontekst narratywny i kulturowy
Opis:: Temat samobójstwa w Biblii, jeśli spojrzymy na niego powierzchownie, wydaje się być traktowany z pewną dozą zrozumienia, a nawet jako akceptowalne rozwiązanie w sytuacjach „bez wyjścia”. Często jest ono przedstawiane, zwłaszcza w tekstach deuteronomistycznych, jako wybór mniejszego zła – by uniknąć poniżenia, tortur lub sytuacji określanych mianem „śmierci publicznej”. W tekstach z epoki hellenistycznej (1–2 Mch) decyzja o popełnieniu samobójstwa jest nawet przykładem bohaterstwa lub honorowego rozwiązania. Niektóre wypowiedzi z przełomu epok perskiej i hellenistycznej (Księgi Tobiasza i Jonasza) wykazują jednak tendencje do pokazania alternatywnych rozwiązań i potrzeby większego zaufania wobec Boga. W ten sposób trzeba rozumieć również ewangelijny opis samobójczej śmierci Judasza.
The topic of suicide in the Bible, if we look at it superficially, seems to be treated with a certain amount of understanding, even as an acceptable solution to a “dead end” situation. It is often treated, especially in Deuteronomistic texts, as a choice of lesser evil – to avoid humiliation, torture or “public death.” In texts from the Hellenistic era (1–2 Macc), the decision to commit suicide is even an example of heroism or an honourable solution. Some text from the turn of the Persian and Hellenistic eras (the books of Tobit and Jonah), however, point to alternative solutions and greater trust in God. The Gospel account of Judas’s suicide should also be perceived in this way.
Źródło:: Collectanea Theologica; 2024, 94, 1; 5-42
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:: Collectanea Theologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Between Nature and Civilization(s): American Wilderness as a Eurocentric Cultural Construct in Tony Morrison’s "A Mercy"
Autorzy:: Vysotska, Natalia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27311183.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: natura
cywilizacja
Toni Morrison
New Eden
ogród
konstrukt kulturowy
nature
civilization
enclosed garden
wilderness
cultural construct
Opis:: The paper sets out to explore the ways the traditional Western opposition “nature vs. civilization” is reworked in Toni Morrison’s A Mercy. The first aspect addressed in the paper is the author’s recasting of the original Puritan myth of America as New Eden by demonstrating the historical impossibility of human-nature and human-human harmony on the “new” continent. This is achieved through presenting Jacob Vaark’s New England farm as a metaphor of Eden/enclosed garden transmogrifying from Utopian to Dystopian mode of functioning in the text, with apparent ecofeminist overtones.The second issue dealt with is “wilderness” as one of the basic concepts underlying American Puritan world picture. The paper argues that in the novel “wilderness” as an inherent characteristic of England’s transatlantic territorial expanses, including both their physical and human resources, loses its essentialism and is unmasked as a Eurocentric cultural construct. In addition, the novel extends the notion of “civilization” beyond its Eurocentric boundaries featuring two non-European civilizations – Native American and African – as suggesting alternative (and much more positive) models of “nature-civilization” relationship.
Źródło:: Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 378-396
2299-8365
Pojawia się w:: Tematy i Konteksty
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Film i krajobraz w perspektywie geografii kulturowej
Film and landscape in the perspective of cultural geography
Autorzy:: Copik, Ilona
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27323026.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: krajobraz filmowy
krajobraz kulturowy
praktyka kulturowa
kontemplacja
set-jetting
cinematic landscape
cultural landscape
cultural practice
contemplation
Opis:: Celem artykułu jest refleksja na temat relacji film i krajobraz inspirowana perspektywą geografii kulturowej. Przed¬miotem moich rozważań jest status krajobrazu filmowego (obraz, mapa, zdarzenie) oraz przesunięcia i kontinua w praktykach zapośredniczonego medialnie odkrywania świata przez film (od kontemplacji do praktyk set-jettingu). Biorąc pod uwagę sposób zaangażowania widza w krajobraz wyróżniam postawy: zdystansowanego obserwatora, zaangażowanego emocjonalnie uczestnika i badacza - eksploratora oraz wyodrębniam paradygmaty doświadczenia krajobrazu w filmie: obserwacyjny (chorograficzny), uczestniczący (afektywny) oraz obserwacyjno-uczestniczący (analityczny). Refleksja ta jest próbą krytycznego ustosunkowania się do tradycyjnej dychotomii krajobraz-obraz (reprezentacja)/ krajobraz-doświadczenie (uczestnictwo, sprawczość) i wykazania jej dezaktualizacji na gruncie współczesnych nauk o kulturze.
Film and landscape from the perspective of cultural geography. The aim of this article is to reflect on the relationship between film and landscape inspired by cultural geography. The subject of my reflection is the status of film landscape (image, map, event) and the shifts and continua in the practices of mediated discovery of the world through film (from contemplation to set-jetting practices). Taking into account the way in which the viewer engages with the landscape, I distinguish between the attitudes of: the distanced observer (1), the emotionally engaged participant (2) and the researcher-explorer (3). I also distinguish between paradigms of landscape experience in film: observational/chorographic (1), participatory/affective (2) and observational-par¬ticipatory/analytical (3). This reflection is an attempt to critically address the traditional landscape-image (representation)/scape-experience (participation, causation) dichotomy and to demonstrate its obsolescence in contemporary cultural studies.
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2023, 49 (1); 89--110
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Identity in the cultural landscapes of the Mazovian Voivodeship and beyond
Tożsamość w krajobrazach nie tylko kulturowych województwa mazowieckiego
Autorzy:: Baranowska, Ewa
Pankowska, Marta
Dobrosielska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22676855.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:: cultural landscape
tradition
architecture
ethnographic regions
cultural heritage
krajobraz kulturowy
tradycja
architektura
regiony etnograficzne
dziedzictwo kulturowe
Opis:: The article presents areas distinguished by local tradition and the preservation of rituals and customs in the Mazovian Voivodeship (Mazovia region) and points out the role of society in shaping and preserving intangible cultural heritage. Additionally, an assessment of the state of preservation or development of synthetic characteristics of the municipal landscape, such as tradition, identity, and localness, was carried out following the methodology outlined in the Ordinance of the Council of Ministers dated January 11, 2019, regarding the preparation of landscape audits. The analyses were conducted based on the results of a survey carried out by the research team of the Department of Spatial Planning and Environmental Sciences at the Faculty of Geodesy and Cartography at the Warsaw University of Technology, commissioned by the Mazovian Office of Regional Planning in Warsaw, within the territory of the Mazovian Voivodeship. The research survey included 9 questions related to cultural heritage, of which, for the purposes of this article, 4 questions directly related to material and intangible heritage were analyzed among the 6,160 surveys conducted. The scope of analysis of material heritage pertained to the presence of traditional architecture, and the intangible heritage included ethnographic regions, preserved traditions, rituals, and customs, as well as the engagement of the society in the “cultural life” of their small homelands. The analysis of the questionnaires allowed for the confirmation of the presence of previously identified and indicated elements in the documents of the voivodeship self-government, as well as the identification of new areas of tangible and intangible cultural heritage in the Mazovian voivodeship. These findings were compared with the literature on the subject and the records in the documents of the voivodeship self-government. The results of the study indicated the significant role of local self-government units, cultural institutions, as well as associations and organizations that bring together local communities in shaping and preserving the intangible cultural heritage. The degree of engagement of the respondents in cultivating traditions, rituals, and customs was found to be independent of their location in ethnographic regions, according to the survey responses. The responses of the survey participants also pointed to the “return to roots” trend resulting from the growing interest in folk culture, supported by popularizing and promoting folk traditions. In the process of intergenerational transfer of values and the richness of cultural heritage, education of the society, especially the younger generation, plays a crucial role.
W artykule przedstawiono obszary wyróżniające się lokalną tradycją oraz kultywowaniem obrzędów i zwyczajów na terenie województwa mazowieckiego, jak również wskazano rolę społeczeństwa w kształtowaniu i zachowaniu niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ponadto wykonano ocenę stanu zachowania lub wykształcenia cech syntetycznych krajobrazu gmin, tj. tradycji, tożsamości i swojskości, zgodnie z metodyką rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 stycznia 2019 roku w sprawie sporządzania audytów krajobrazowych. Analizy wykonano na podstawie wyników badania ankietowego, przeprowadzonego przez zespół badawczy Zakładu Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej, na zlecenie Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego w Warszawie, na obszarze województwa mazowieckiego. Ankieta badawcza zawierała 9 pytań z zakresu dziedzictwa kulturowego, gdzie dla celów niniejszego artykułu przeanalizowano 4 dotyczące bezpośrednio dziedzictwa materialnego i niematerialnego wśród 6 160 wykonanych ankiet. Zakres analiz dziedzictwa materialnego dotyczył występowania tradycyjnej architektury a niematerialnego: regionów etnograficznych, kultywowanych tradycji, obrzędów i zwyczajów, a także zaangażowania społeczeństwa w „życie kulturalne” swoich małych ojczyzn. Przeprowadzona analiza ankiet, pozwoliła na potwierdzenie występowania rozpoznanych już i wskazanych w dokumentach samorządu województwa, jak również wskazanie nowych obszarów materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego województwa mazowieckiego, które skonfrontowano zarówno z literaturą przedmiotu, jak i z zapisami w dokumentach samorządu województwa. Wyniki badania wskazały na ważną rolę jednostek samorządu terytorialnego, instytucji kultury oraz stowarzyszeń i organizacji zrzeszających lokalne społeczności w kształtowaniu i zachowaniu niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Stopień zaangażowania respondentów w kultywowanie tradycji, obrzędów i zwyczajów, zgodnie z odpowiedziami ankietowanych okazał się niezależny od położenia w regionach etnograficznych. Odpowiedzi ankietowanych wskazały również na powrót do „korzeni”, wynikający ze wzrostu zainteresowania kulturą ludową, czemu sprzyjają podejmowane działania popularyzujące oraz promujące tradycje ludowe, natomiast w procesie międzypokoleniowego przekazu wartości bogactwa dziedzictwa kulturowego kluczową rolę odgrywa edukacja społeczeństwa, w szczególności młodego pokolenia.
Źródło:: MAZOWSZE Studia Regionalne; 2023, Special Edition 2023; 63-82
1689-4774
Pojawia się w:: MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Język ojczysty i jego znaczenie w procesie kumulowania kapitału kulturowego wśród migrantów na przykładzie Fundacji im. Władysława Reymonta
Native Language and Its Importance in the Process of Accumulating Cultural Capital among Migrants. The Case of the W. Reymont Foundation
Autorzy:: Jurczak, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33732601.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: cultural capital
language
Polonia in Canada
The W. Reymont Foundation in Canada
kapitał kulturowy
język
Polonia w Kanadzie
Fundacja im. Wł. Reymonta w Kanadzie
Opis:: Artykuł dotyczy kapitału kulturowego młodzieży polonijnej w Kanadzie oraz znaczenia znajomości języka polskiego w kontekście kumulowania tego zasobu. Przedstawia wyniki socjologicznych badań empirycznych, z których wynika, że posługiwanie się językiem ojczystym związane jest z praktykowaniem określonych nawyków, które wpływają z kolei na umiejętność stosowania i odczytywania kodów kulturowych, wysokość zasobów ekonomicznych oraz posiadanie przedmiotów związanych z krajem ojczystym, a także wyższych kompetencji i częściej deklarowanego zaangażowania społecznego. Znajomość języka polskiego wpływa więc na wysokość zasobów kapitału kulturowego w formie inkorporowanej, zobiektywizowanej i zinstytucjonalizowanej.
This article concerns the cultural capital of Polish youth in Canada and the importance of Polish language knowledge in the context of accumulating this resource. It presents the results of sociological empirical research, which show that the ability to use the native language is related to the practice of specific habits that affect the ability to use and read cultural codes, the amount of economic resources and items related to the mother country, as well as having higher competences and more often declared social involvement. Therefore, knowledge of the Polish language influences the amount of cultural capital resources in an incorporated, objectified and institutionalized form.
Źródło:: Zeszyty Naukowe KUL; 2023, 66, 4; 47-65
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Językowy i społeczno-kulturowy obraz życia wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. na podstawie powieści Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi
Linguistic and socio-cultural picture of the life of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries, based on Franciszek Beciński’s novel The village on the bend of the road
Autorzy:: Moch, Włodzimierz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28409150.pdf
Data publikacji:: 2023-12-31
Wydawca:: Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:: językowo-kulturowy obraz świata
wieś kujawska na przełomie XIX i XX wieku
opozycje językowo-kulturowe i społeczne
chłopski punkt widzenia
linguistic and cultural image of the world
linguistic
cultural and social oppositions
peasant point of view
Kujawy village at the turn of the 19th and 20th centuries
Opis:: In the historical sciences for some time there has been a tendency to describe the history of the Polish peasantry through his eyes. Thanks to this approach, not only purely historical accounts gain importance, but also literary testimonies. One of them is the novel by the peasant writer and poet Franciszek Beciński, The Village on the Bend of the Road, presenting a wide, colorful panorama of life in the Kuyavian countryside at the turn of the 19th and 20th centuries and representing the peasant’s point of view. According to the ethnolinguistic concept of profiling, the capacity of the concept of LUD (folk, people) was presented by means of various linguistic, cultural and social oppositions. In Beciński’s works, the oppositions of village and manor, folk and church, religiosity and ludic character, women and men are particularly visible. The analysis within the described profiles allows us to draw the conclusion that the history of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries cannot be captured only from the perspective of the violence of the lord over the peasant, and social relations, both within the village itself and between the village and the manor house, were here much more complicated.
W naukach historycznych od pewnego czasu panuje tendencja do opisu historii polskiego chłopstwa jego oczyma. Dzięki takiemu podejściu znaczenie zyskują nie tylko relacje czystohistoryczne, ale także świadectwa literackie. Należy do nich powieść chłopskiego pisarza i poety Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi, ujmująca w szerokiej, barwnej panoramie obraz życia na wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. i reprezentująca chłopski punkt widzenia. Zgodnie z etnolingwistyczną koncepcją profilowania została przedstawiona za pomocą różnych opozycji językowo-kulturowych i społecznych pojemność pojęcia lud. U Becińskiego zarysowują się zwłaszcza opozycje wieś – dwór, lud – kościół, religijność i ludyczność, kobiety – mężczyźni. Analiza w obrębie opisanych profili pozwala wysnuć wniosek, że historii kujawskiej wsi na przełomie XIX i XX w. nie da się ująć jedynie z perspektywy przemocy pana nad chłopem, a stosunki społeczne, zarówno w obrębie samej wsi, jak i na linii wieś – dwór były tu znacznie bardziej skomplikowane.
Źródło:: Język. Religia. Tożsamość; 2023, 2 (28); 211-226
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:: Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Kolor jako zjawisko komunikacyjne we współczesnym dyskursie publicznym na przykładzie manifestacji oraz kampanii społecznej
Colour as a Communication Phenomenon in Contemporary Public Discourse on the Example of a Demonstration and a Social Campaign
Autorzy:: Uchman, Teresa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38602745.pdf
Data publikacji:: 2023-02-06
Wydawca:: Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:: kolor
dyskurs publiczny
semantyka
funkcje komunikacyjne
kod kulturowy
colour
public discourse
semantics
communication functions
cultural code
Opis:: Tematem artykułu są komunikacyjne możliwości i znaczeniotwórczy potencjał koloru w dyskursie publicznym. Zakres analizowanego materiału wyznaczają dwa zdarzenia dyskursywne: Różowy Październik jako przykład kampanii społecznej oraz Czarny Protest jako przykład manifestacji społecznej. Celem badań jest określenie semiotycznej samodzielności barwy w komunikacie, funkcji koloru realizowanych w dyskursie publicznym oraz ocena zmian konotacyjnych barw motywowana współczesnymi aktywnościami społecznymi. W analizie została uwzględniona dodatkowo ocena semantyczna leksemu różowy i czarny. Materiał reprezentuje różnorodny charakter aktywności w domenie publicznej, którą tworzą doniesienia medialne w postaci tekstów multimodalnych w medium sieciowym. Zaprezentowane dane stanowią wybraną reprezentację warstwy werbalnej oraz kluczowych wizualnych desygnatów współwystępujących z kolorem w analizowanych zdarzeniach dyskursywnych. Badania pokazują zmiany w zakresie semantycznym leksemów, nazywających kolory oraz uwidaczniają korelację dyskursu medialnego z dyskursem publicznym. Efektem obserwacji i analizy jest wniosek o kontekstowo uwarunkowanej samodzielności znakowej barwy. W efekcie kolor zostaje określony jako wtórnie samodzielny system komunikacyjny w dyskursie publicznym.
The article concerns the communicative and meaning-creating potential of colour in the public discourse. The scope of the analyzed material consists of two discursive events: Pink October as an example of a social campaign and Black Protest as an example of a social demonstration. The research aims to determine the semiotic independence of colour in the message, the functions of colour implemented in public discourse, and assess the connotative changes of colours motivated by contemporary social activities. For this purpose, the analysis also considered the semantic evaluation of the pink and black lexemes. The material represents the diverse nature of activity in the public domain, collected based on observation of media reports - multimodal texts in a digital medium. The presented data is a selected representation of the verbal layer and key visual referents coexisting with colour in a given discursive event. The research shows semantic changes in the field of lexemes naming colours, and draws attention to the correlation of media discourse with public discourse. The result of observation and analysis is the conclusion about the contextually dependent semantic independence of the colour. The conclusions define colour as a secondary independent communication system in public discourse.
Źródło:: Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2022, 7, 2; 75-97
2543-7844
Pojawia się w:: Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Nowa duchowość jako megatrend społeczno-kulturowy
New Spirituality as a Sociocultural Megatrend
Autorzy:: Mariański, Janusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29519478.pdf
Data publikacji:: 2023-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: megatrend kulturowy
religijność
duchowość
nowa duchowość
socjologia duchowości
cultural megatrend
religiosity
spirituality
new spirituality
sociology of spirituality
Opis:: The term “new spirituality” has been becoming trendy for some time now. It is appearing more and more in the social sciences, as well as in everyday life. It appears increasingly in the social sciences, as well as in everyday life. It becomes one of the most interesting and widely discussed problems in the modern humanities. Many modern people, in the highly developed countries of the world, do not use the noun „religion” or the adjective „religious”, but refer to the terms „spiritual” or „spirituality”, considering them more appropriate to describe their worldview. There is no single form of spirituality, but there are many, ever new ones. In the article, the author presents definitions of the new spirituality, discusses its various characteristics and finally quotes the following definition of the new spirituality: “New spirituality is one of the megatrends of the beginning of the 21st century. It is an experience of the sacred, sometimes nameless, understood as something personal, intimate, and relating to the inner power of the human being. New spirituality emphasizes the role of experience and spiritual exercises, sees the human body as a container filled with inner, spiritual sense and as a manifestation of the creative power of the Spirit, respects nature, promotes healthy eating, attaches great importance to human bonding based on fidelity and love, refers to moral values it considers applicable, is sensitive to art, and emphasizes gender equality. It is holistic, democratic, easily accessible, and non–hierarchical. It stands in opposition to institutionalized religion, which means that it is beyond the Church”.
Termin „nowa duchowość” od pewnego czasu staje się modny. Pojawia się coraz częściej w naukach społecznych, a także w życiu codziennym. Staje się jednym z najciekawszych i najszerzej dyskutowanych problemów współczesnej humanistyki. Wielu współczesnych ludzi w wysoko rozwiniętych krajach świata nie używa rzeczownika „religia” ani przymiotnika „religijny”, lecz odwołuje się do terminów „duchowy” lub „duchowość”, uznając je za bardziej adekwatne do opisu ich światopoglądu. Nie ma jednej formy duchowości, ale jest ich wiele, wciąż nowych. W artykule autor przedstawia definicje nowej duchowości, omawia jej różne cechy, a na koniec przytacza następującą definicję nowej duchowości: „Nowa duchowość jest jednym z megatrendów początku XXI wieku. Jest to doświadczenie sacrum, czasami bezimienne, rozumiane jako coś osobistego, intymnego i odnoszącego się do wewnętrznej mocy człowieka. Nowa duchowość podkreśla rolę doświadczenia i ćwiczeń duchowych, postrzega ludzkie ciało jako pojemnik wypełniony wewnętrznym, duchowym sensem i jako manifestację twórczej mocy Ducha, szanuje naturę, promuje zdrowe odżywianie, przywiązuje dużą wagę do więzi międzyludzkich opartych na wierności i miłości, odwołuje się do wartości moralnych, które uważa za obowiązujące, jest wrażliwa na sztukę i podkreśla równość płci. Jest holistyczna, demokratyczna, łatwo dostępna i niehierarchiczna. Stoi w opozycji do zinstytucjonalizowanej religii, co oznacza, że jest poza Kościołem”.
Źródło:: Viae Educationis; 2023, 2, 4; 16-28
2956-2856
Pojawia się w:: Viae Educationis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Ochrona dziedzictwa kulturowego a ochrona środowiska przyrodniczego – uwagi na tle regulacji dotyczących ochrony i kształtowania krajobrazów kulturowych
Protection of cultural heritage and the natural environment – comments with regard to the regulations on the protection and shaping of cultural landscapes
Autorzy:: Fogel, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23352188.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:: krajobraz kulturowy
ochrona zabytków
ochrona przyrody
planowanie przestrzenne
cultural landscape
monument protection
natural environment protection
spatial planning
Opis:: Autorka artykułu podejmuje zagadnienie przenikania się regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i odnosi je do regulacji prawnych dotyczących krajobrazu kulturowego. Potrzeby zarówno ochrony dziedzictwa kulturowego, jak i ochrony przyrody, mimo że są emanacją interesu publicznego, wymagają szczególnych regulacji. Samo pojęcie krajobrazu kulturowego zawiera w sobie elementy i przyrodnicze, i zabytkowe, co stwarza nową, autonomiczną wartość. To wręcz modelowy przykład materii wymagającej spójnych i umacniających się nawzajem regulacji prawnych, jeżeli ma być osiągnięty założony cel. Przedmiotem niniejszego artykułu jest więc analiza prawnych regulacji dotyczących ochrony i kształtowania krajobrazów kulturowych, ich osadzenia w prawie ochrony zabytków oraz powiązań z innymi przepisami. Na podstawie tej analizy dokonano oceny skuteczności przyjętych rozwiązań, a także sformułowano wnioski de lege ferenda.
The author of the article addresses the issue of the overlapping of the legal regulations relating to the protection of natural environment and cultural heritage, and relates them to the legal regulations on the cultural landscape. Although emanating from public interest, both the protection of cultural heritage and of the natural environment require specific regulations. The very concept of cultural landscape includes both natural and historic elements which creates a new, autonomous value. It is a model example of a matter that requires legal regulations that are coherent and mutually reinforce each other if the stated objective is to be achieved. The subject of this article, therefore, is an analysis of the legal regulations on the protection and shaping of cultural landscapes, their incorporation into the law on the protection of monuments and their interrelationship with other laws. Based on this analysis, the effectiveness of the solutions adopted is evaluated, and de lege ferenda conclusions are drawn up.
Źródło:: Ochrona Zabytków; 2023, 2; 83-97
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:: Ochrona Zabytków
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Opodatkowanie dochodu w społeczeństwie „męskim” i „żeńskim” – czy istnieje związek między systemem opodatkowania dochodu, dobrobytem kobiet a wzorcem kultury w państwach OECD?
Taxation of income in “male” and “female” societies – is there a relationship between taxation, women’s welfare and cultural patterns in OECD countries?
Autorzy:: Wiśniewska-Kuźma, Magda
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/36437150.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: podatek od dochodów osobistych
składki na ubezpieczenia społeczne
dobrobyt kobiet
nierówności względem płci
wzorzec kulturowy
personal income tax
social security contributions
women’s welfare
gender inequalities
cultural patterns
Opis:: W artykule zaproponowano uwzględnienie uwarunkowań kulturowych w objaśnianiu różnic w strukturze i progresywności opodatkowania dochodu oraz dobrobycie społeczno-ekonomicznym kobiet w państwach OECD. Stwierdzono występowanie związku między strukturą opodatkowania dochodu i jego progresywnością a dobrobytem społeczno-ekonomicznym kobiet oraz nierównościami płci, determinowanym uwarunkowaniami kulturowymi. W oparciu o klasyfikację wymiarów kultury Hofstede dokonano podziału państw OECD na siedem klastrów. Najwyższy poziom dobrobytu kobiet oraz najniższe dysproporcje względem płci wykazał model cechujący się niskim poziomem wskaźnika dystansu do władzy, umiarkowanym poziomem wskaźnika indywidualizmu, najwyższym poziomem kobiecości, niskim poziomem unikania niepewności, relatywnie niskim poziomem wskaźnika długoterminowej orientacji oraz silną pobłażliwością. Ujawniono, że wyższemu poziomowi dystansu do władzy, męskości, powściągliwości i unikaniu niepewności, towarzyszy niższy poziom dobrobytu i wyższy poziom nierówności społeczno-ekonomicznych względem płci, a w przypadku zmiennych charakteryzujących opodatkowanie dochodu – niższe znaczenie fiskalne PIT, a wyższe składek na ubezpieczenia społeczne. Wykazano, że państwa o wyższym dobrobycie kobiet i niższych nierównościach ekonomiczno-społecznych względem płci cechuje wyższe znaczenie fiskalne PIT w przeciwieństwie do składek na ubezpieczenia społeczne, ze względu na wyższe stawki PIT w obu grupach dochodowych, niższy stopień progresji w PIT i klina podatkowego. Wyniki stanowią oryginalny wkład, dostarczając dowodu, że społeczeństwa egalitarne, o wyższym poziomie dobrobytu kobiet i niższych dysproporcjach w dobrobycie względem płci, wykazują preferencje wyższego opodatkowania dochodu podatkiem od dochodów osobistych, o niższej progresywności w porównaniu do obciążenia dochodu składkami na ubezpieczenia społeczne.
The article proposes the inclusion of cultural conditions in explaining differences in the structure and progressivity of income taxation and the socio-economic welfare of women in OECD countries. A connection was identified between the structure of income taxation and its progressivity, the socioeconomic well-being of women, and gender inequalities, determined by cultural conditions. Based on Hofstede’s cultural dimension classification, OECD countries were divided into seven clusters. The model characterized by a low power distance index, moderate individualism, the highest level of femininity, low uncertainty avoidance, relatively low long-term orientation, and strong indulgence showed the highest level of women’s welfare and the lowest gender disparities. It was revealed that a higher level of power distance, masculinity, restraint, and uncertainty avoidance is associated with lower welfare and a higher gender inequality, and in the case of variables characterizing income taxation, a lower fiscal importance of PIT, and higher social security contributions. It has been shown that countries with higher women’s welfare and lower economic and social gender inequalities are characterized by the higher fiscal importance of PIT as opposed to social security contributions due to higher PIT rates in both income groups, a lower degree of progression in PIT, and a lower tax wedge. The results provide evidence that egalitarian societies with higher levels of women’s welfare and lower gender disparities preferred higher personal income taxation, with lower progressivity compared to the burden of social security contributions to income.
Źródło:: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2023, 76; 52-71
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Parki kulturowe jako narzędzie kształtowania i ochrony przestrzeni publicznych w Krakowie
Cultural parks as a tool for shaping and protecting public spaces in Cracow
Autorzy:: Mol, Paulina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27323766.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:: park kulturowy
ochrona zabytków
krajobraz kulturowy
przestrzeń publiczna
cultural park
monuments protection
public space
cultural landscape
Opis:: Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wprowadziła do polskiego systemu prawnego nową formę ochrony zabytków w postaci parku kulturowego. Celem jego ustanowienia jest ochrona zabytków nieruchomych oraz krajobrazu kulturowego, występującego na danym terenie. Przez prawie 20 lat funkcjonowania tej formy ochrony zabytków, wciąż jeszcze niewiele samorządów zdecydowało się na utworzenie na terenie gminy (bądź kilku gmin) parku kulturowego. Niemniej, przy jasno sformułowanych zapisach i konsekwentnym ich egzekwowaniu, park kulturowy może być skutecznym narzędziem ochrony i kształtowania przestrzeni publicznych polskich miast i wsi. Powyższa tematyka została poruszona w niniejszym artykule na przykładzie parków kulturowych, funkcjonujących na terenie Krakowa.
Abstract: The Act of July 23, 2003 on the protection and care of historical monuments introduced into the Polish legal system a new form of monument protection in the form of cultural parks. The purpose of its establishment is to protect immovable monuments and the cultural landscape found in a certain area. For almost 20 years of operation of this form of monument protection, still few local governments have decided to establish cultural parks on the territory of a municipality (or several municipalities). Nevertheless, with clearly formulated provisions and consistent enforcement, cultural parks can be an effective tool for protecting and shaping the public spaces of Polish towns and villages. The above-mentioned topics are discussed in this article on the example of cultural parks operating in Krakow.
Źródło:: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2023, 15; 107--124
2543-6422
Pojawia się w:: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Patterns of learning. Coping with school failure and its relevance to educational practices in adulthood
Wzory nauki. Radzenie sobie z niepowodzeniami szkolnymi i ich znaczenie dla praktyk edukacyjnych w dorosłości
Autorzy:: Petelewicz, Marta
Pieńkosz, Julita
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20679216.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: niepowodzenia szkolne
edukacja dorosłych
nierówności społeczne
uczenie się przez całe życie
kapitał kulturowy
school failure
adult education
inequalities
lifelong learning
cultural capital
Opis:: Participation in adult learning is unequally distributed in terms of sociodemographic characteristics. One of the targets of public policy is to raise and even the level of participation among different social groups. In the article we concentrate on adults already taking part in non-formal educational activities, however, their attitudes, ways of participation and benefits from education differ significantly. The analysis aims to explore and link the experiences of compulsory education with those of adult education. School failures and ways of coping with them seem to be of particular importance. We also analyse the context, especially in terms of family capital and parenting styles. We identified two distinct patterns concerning lifelong learning – cumulative advantage and cumulative disadvantage, and present a few outliers. We argue that attitudes toward adult education and potential gains are determined by previous educational experiences within the school system.
Biorąc pod uwagę czynniki społeczno-demograficzne zjawisko uczestnictwa w edukacji dorosłych cechuje się dużym stopniem nierówności. Jednym z celów polityk publicznych jest zwiększenie poziomu udziału osób dorosłych w różnych formach edukacji oraz dostępności do uczenia się dla różnych grup społecznych. W artykule koncentrujemy się na grupie osób dorosłych uczących się w sposób pozaformalny, ale zwracamy także uwagę na różnice w ich postawach, sposobach uczenia się i korzyściach jakie osiągają z podejmowania aktywności edukacyjnej. Celem analiz jest uchwycenie znaczenia przeszłych doświadczeń, tych z okresu edukacji obowiązkowej, dla uczenia się w dorosłości. W szczególności niepowodzenia szkolne i sposoby radzenia sobie z nimi odgrywają tu dużą rolę. Analiza objęła także znaczenie kontekstu rodziny pochodzenia, w tym kapitału kulturowego oraz stylów rodzicielskich. Udało się nam zidentyfikować, znajdujące się na dwóch krańcach kontinuum, wzorce dotyczące uczenia się przez całe życie – wzorzec „skumulowanej przewagi” oraz wzorzec „skumulowanych niekorzyści”, jak również odstępstwa od nich.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2023, 86; 91-111
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Perspectives of Cultural Studies (Conceptualisation of Emotions in the Discourse of Cultural Studies)
Perspektywy nauk o kulturze (konceptualizacja emocji w dyskursie nauk o kulturze)
Autorzy:: Gruchoła, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31233954.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: affective turn
culture of emotions
cultural studies
deconstructionism
socio-cultural constructivism
dekonstrukcjonizm
konstruktywizm społeczno-kulturowy
kultura emocjonalna
nauki o kulturze
zwrot afektywny
Opis:: The aim of this article is to conceptualise emotions in the discourse of cultural studies, which were initiated in the 1970s. American discourse focuses on the role of emotions in shaping individuality and subjectivity (emotional labour), while European discourse focuses on their historically and culturally conditioned constructs. Even though they have been regarded in academic discourse as opposed to reason, today it is believed that emotions determine cognitive processes, and cognitive processes can have an effect on emotions. The article discusses theoretical concepts related to emotions: biological determinism/ biological reductionism, socio-cultural constructivism and deconstructionism, affective turn, and culture of emotions.
Celem artykułu była konceptualizacja emocji w dyskursie nauk o kulturze, zapoczątkowanym w latach 70. XX wieku. Dyskurs amerykański koncentruje się na roli emocji w kształtowaniu indywidualności i podmiotowości (praca emocjonalna), podczas gdy dyskurs europejski ogniskuje się na ich historycznie i kulturowo uwarunkowanych konstruktach. Choć w dyskursie akademickim traktowano je jako przeciwieństwo rozumu, dziś uważa się, że emocje determinują procesy poznawcze, a procesy poznawcze mogą oddziaływać na emocje. Artykuł omawia teoretyczne koncepcje związane z emocjami: determinizm biologiczny/redukcjonizm biologiczny, konstruktywizm społeczno-kulturowy i dekonstrukcjonizm, zwrot afektywny, kultura emocjonalna.
Źródło:: Roczniki Kulturoznawcze; 2023, 14, 1; 133-151
2082-8578
Pojawia się w:: Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Philosopical Relativism and Experience of the Second Person
Relatywizm filozoficzny i doświadczenie drugiej osoby
Autorzy:: Sowa, Patryk
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31233935.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: philosophical and cultural relativism
experience of the second person
Zambia
filozoficzny i kulturowy relatywizm
doświadczanie drugiej osoby
Opis:: The article is a retrospection of the internship, that me, as a young yet-to-be graduate of Applied Anthropology studies in John Paul’s II Catholic University of Lublin undertook in Zambia. As a student, it always baffled, are there are ways to compare a world views, in order to evaluate which one is better? Is it even possible, in the world where so many people from so many cultures exist, to find some universal values on which everyone can agree? Why would one stand by his statement that a given thing is right, while so many things are just “encoded” to us whether we like it or not. That is when I have found out about the idea of “relativism”, and amazed by it, decided to make it my main field of interest. Now, as a full-fledged graduate, I look back at my experience and contemplate the nature of the interaction with the second person. I reflect on the idea of relativism, while supporting myself with the works of Wittgenstein and Maria Baghramian. I also formulate my own ideas based on what I have experienced during my work in Africa as an foreigner in a territory I knew very little about.
Prezentowany tekst jest retrospekcją dotyczącą stażu, który jako student kierunku Antropologii Stosowanej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II odbyłem w Zambii. Podczas studiów zastanawiałem się, czy istnieją sposoby na porównanie światopoglądów albo sposoby oceny, oraz który z nich jest lepszy. Czy w świecie, w którym żyje tak wielu ludzi z tak wielu kultur, możliwe jest w ogóle odnalezienie uniwersalnych wartości, które każdy mógłby zaakceptować? Dlaczego ktoś miałby obstawać, że dana rzecz jest słuszna, podczas gdy tak wiele rzeczy jest po prostu w nas „zakodowanych”, czy nam się to podoba, czy nie. Wtedy właśnie dowiedziałem się o idei „relatywizmu kulturowego” i zachwycony nią postanowiłem uczynić z niej główny obszar moich zainteresowań. Teraz, jako pełnoprawny absolwent antropologii stosowanej i student filozofii, spoglądam wstecz na swoje doświadczenia i rozmyślam nad charakterem interakcji z drugą osobą. Zastanawiam się nad ideą relatywizmu, opierając się na pracach Wittgensteina i Marii Baghramian. W tekście formułuję również własne pomysły na podstawie tego, czego doświadczyłem podczas mojej pracy w Afryce jako obcokrajowiec na terytorium, o którym wiedziałem bardzo niewiele.
Źródło:: Roczniki Kulturoznawcze; 2023, 14, 3; 159-179
2082-8578
Pojawia się w:: Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "kulturowy" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język