Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kulturem" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Kulturemy polskie – punkty widzenia, techniki ich wydobywania i negocjowania. Stosowanie perspektywy etnolingwistycznej w glottodydaktyce polonistycznej
    Polish culturemes – points of view, techniques for their selection and negotiation. Applying ethnolinguistic perspective in Polish language glottodidactics
    Autorzy:
    Zarzycka, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/680357.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kulturem
    punkty widzenia
    wydobywanie
    typowanie
    negocjowanie
    etnolingwistyka
    glottodydaktyka polonistyczna
    nauczanie języka polskiego jako obcego
    cultureme
    points of view
    selection
    nomination
    negotiation
    ethnolinguistics
    Polish-language glottodidactics
    teaching Polish as a foreign language
    Opis:
    The article calls for the application of ethnolinguistic methodology in Polish-language glottodidactics. In the introductory part, the concept of cultureme – a cultural unit belonging to a given cultural system and relevant to its understanding – is discussed with the use of world and Polish literature on the subject. The necessity to include culture in teaching Polish as a foreign language is an undisputed matter. Ways of selecting culturemes from the vast space of culture specific unites seem to be less obvious. Who is „authorized” to nominate them – only a representative of the native culture or, also, an external observer? Can culturemes be selected as a result of the negotiation process? The article presents the techniques for their selection and negotiation using internal and external perspectives, as well as proposals to use this methodology in the practice of teaching Polish as a foreign language.
    W artykule zachęca się do stosowania perspektywy i metodologii etnolingwistycznej w glottodydaktyce języka polskiego. W części wprowadzającej omawiane jest, z wykorzystaniem światowej i polskiej literatury, pojęcie kulturemu – jednostki kultury należącej do danego systemu kulturowego i istotne dla jej zrozumienia. Konieczność włączania kultury do nauczania języka polskiego jako języka obcego jest sprawą bezdyskusyjną. Sposoby wydobywania (typowania) kulturemów z ogromnej przestrzeni danej kultury wydają się natomiast mniej oczywiste. Kto jest „upoważniony” do ich typowania – tylko przedstawiciel rodzimej kultury czy także zewnętrzny obserwator? Czy można wydobyć kulturemy w wyniku procesu negocjacji? W artykule przedstawiono techniki ich wyboru i negocjowania z wykorzystaniem perspektywy wewnętrznej i zewnętrznej, a także opisano propozycje wykorzystania tej metodologii w praktyce nauczania języka polskiego jako obcego.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 425-441
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glottodydaktyczna „podróż” online do Gruzji
    Online Language “Journey” to Georgia
    Autorzy:
    Wegner, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47032309.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    edukacja interkulturowa
    kulturem
    nauczanie kultury polskiej online
    dyplomacja publiczna
    intercultural education
    cultureme
    teaching Polish culture online
    public diplomacy
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza projektu glottodydaktycznego online o charakterze popularyzatorskim i edukacyjnym, realizowanego dzięki współpracy Ambasady RP w Gruzji, Instytutu Polskiego w Tbilisi i Polonicum UW. To przedsięwzięcie o nazwie „ĄĘ” – [Wirtualny] Festiwal Języka Polskiego w Gruzji. Celem festiwalu, którego 4. edycja odbyła się w dniach 15–18 marca 2022, jest tworzenie bazy materiałów do samodzielnego doskonalenia znajomości języka polskiego oraz poznawania różnych aspektów kultury polskiej. Rola festiwalu wykracza poza cele związane z dydaktyką. To także działanie na rzecz integrowania środowiska osób zainteresowanych językiem i kulturą polską. Niniejszy artykuł to okazja do zadania pytań, jak kontynuować projekt, w oparciu o współczesne badania na temat edukacji językowej i kulturalnej, a więc z naciskiem na interkulturowość. Na ile znajomość Gruzji i kontekstów związanych z tym krajem jest potrzebna, żeby zrealizować wydarzenie edukacyjne przeznaczone dla tej konkretnej grupy odbiorców? Jak zaplanować i zrealizować wydarzenie edukacyjne online i jakie ten akt może nieść znaczenia dla budowania wzajemnych relacji?
    The subject of the article is the analysis of an online didactic project – promotional and educational – conducted thanks to the cooperation of the Embassy of the Republic of Poland in Georgia, the Polish Institute in Tbilisi and Polonicum of the University of Warsaw. This project is called “ĄĘ” – [Online] Polish Language Festival in Georgia. The aim of the festival, the 4th edition of which was held on March 15–18, 2022, is to create a database of materials for self-improvement of Polish language skills and learning about various aspects of Polish culture. The role of the festival goes beyond the educational goals. It is also an activity to integrate the community of people interested in the Polish language and culture. This article is an opportunity to ask questions on how to continue the project, based on contemporary research on linguistic and cultural education, and therefore with an emphasis on interculturality. To what extent is the knowledge of Georgia and the contexts related to this country necessary to conduct an educational event intended for this specific audience? How to plan and organize an online educational event and what can this act mean for building mutual relationships?
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2022, 29; 67-78
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Bóg, honor, ojczyzna"? O stosunku Polaków do państwa i narodu w polskich i słoweńskich badaniach ankietowych
    "God, honour, fatherland"? About the attitude of Poles to the country and nation in Polish and Slovenian surveys
    Autorzy:
    Wacławek, Maria
    Wtorkowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47034224.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    językowy obraz świata
    stereotyp
    Polak
    państwo
    naród
    ojczyzna
    kulturem
    linguistic image of the world
    stereotype
    Pole
    country
    nation
    cultureme
    Opis:
    Przywołana w tytule dewiza Wojska Polskiego przynależy do kluczowych pojęć polskiej kultury, aktywizuje się w umysłach Polaków i nie-Polaków. Z pojęciami państwa i narodu nieodłącznie wiąże się zagadnienie tożsamości narodowej, a także to, czym jest i jak jest postrzegana ojczyzna. Za teoretyczną podstawę badań uznajemy przyjęte w polskiej etnolingwistyce założenia dotyczące językowo-kulturowych stereotypów, a także korelujących z nimi kulturemów. Celem artykułu jest rekonstrukcja fragmentu stereotypowego konceptu Polaków – tego, co zdaniem polskich i słoweńskich respondentów najlepiej charakteryzuje Polaka i Polkę w ich stosunku do państwa i narodu. Na podstawie zebranych wypowiedzi ankietowych zostały wyodrębnione następujące kategorie tematyczne: 1) wartościowanie pozytywne, 2) wartościowanie neutralne i ambiwalentne, 3) wartościowanie negatywne. Z badania zasadniczo wyłania się wartościowany in plus obraz Polaka jako patrioty – szczególnie wyraźnie zarysowany w ujęciu heterostereotypowym (słoweńskim). Zrekonstruowano również model przeciwstawny – mocniej uwypuklony w ujęciu autostereotypowym (odtwarzanym z wypowiedzi polskich). W końcowej części artykułu uzyskane wyniki zostały krótko zinterpretowane w kontekście kulturemów – związanych z polskimi symbolami narodowymi (ojczyzną) i ideami (patriotyzmem), a także w kontekście polonistycznego kształcenia językowego cudzoziemców. Funkcjonalne jest badanie ważnych dla danej kultury (w naszym przypadku polskiej) kluczowych słów z perspektywy własnej, jak i obcej, właściwej zewnętrznemu obserwatorowi.
    The motto of the Polish Army referred to in the title belongs to the key concepts of Polish culture; it is activated in the minds of Poles and non-Poles. The concept of state and nation is inseparably connected with the issue of national identity, as well as what the fatherland is and how it is perceived. As a theoretical basis for research, we consider the assumptions adopted in Polish ethnolinguistics regarding linguistic and cultural stereotypes, as well as the culturemes that correlate with them. The aim of the article is to reconstruct a fragment of the stereotypical concept of Poles – what, according to Polish and Slovenian respondents, best characterizes a Pole in their attitude to the state and nation. Based on the collected survey responses, the following thematic categories were distinguished: 1) positive evaluation, 2) neutral and ambivalent evaluation, and 3) negative evaluation. The survey basically shows a plus-valued image of a Pole as a patriot – particularly clearly outlined in the heterostereotypical (Slovenian) approach. The opposite model was also reconstructed – more strongly emphasized in the auto-stereotypical approach (reconstructed from Polish statements). In the final part of the article, the obtained results were briefly interpreted in the context of culturemes – related to Polish national symbols (fatherland) and ideas (patriotism), as well as in the context of Polish language education for foreigners. It is useful to study key words important for a given culture (in our case, Polish) from the perspective of one’s own and that of the foreign learner.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2023, 30; 379-400
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Foreign cuisine in Poland. Adapting names and dishes
    Obca kuchnia w Polsce – adaptacja nazw i potraw
    Autorzy:
    Tambor, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042404.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kulturem
    zapożyczenie
    gastronim
    kulinaria
    kuchnia
    cultureme
    borrowing
    gastronym
    cuisine
    Opis:
    One of the more interesting layers of vocabulary in Polish are lexical items related to cuisine, sometimes, though rarely, referred to as gastronyms. In this text I intend to mainly discuss the names which exist at the crossroads of languages and cultures, as I believe they may, often after various transformations and adaptations, constitute Polish culturemes. I consider them distinctive indicators of a culture. Those include not only bigos [sour cabbage stew], pierogi and schabowy [pork chop], but also fasolka po bretońsku [“Breton beans”, beans, bacon and sausage in tomato sauce] and śledź po japońsku [“Japanese herrings”, pickled herring, hard-boiled egg and pickle salad], as well as bogracz [a stew], a word which despite having Hungarian origins does not operate in Hungarian as the name of a dish. I shall also focus on the methods of Polonising some borrowed names. The problems which I shall discuss offer an opportunity for teachers of Polish as a foreign/second language to help their students more easily accept the cultural differences at the intersection of Polish culture and their own cultures.
    Jedną z ciekawszych warstw słownictwa stanowią w języku polskim nazwy kulinariów, zwane z rzadka gastronimami. W tekście postanowiłam zająć się przede wszystkim nazwami, które funkcjonują na styku kultur i języków, uznając, że mogą one – często po różnych przekształceniach i zmianach adaptacyjnych – stanowić polskie kulturemy. Za kulturemy uznaję wyznaczniki dystynktywne danej kultury. A takimi – obok bigosu, pierogów, schabowego – są już na pewno choćby fasolka po bretońsku i śledź po japońsku, ale także bogracz, który jako nazwa potrawy w języku węgierskim nie występuje. Uwagę poświęcam także sposobom polszczenia niektórych zapożyczonych nazw. Przedstawione problemy są pewną propozycją dla nauczycieli języka polskiego jako obcego/drugiego, by ich uczniom ułatwić akceptację różnic kulturowych na styku kultury polskiej i ich własnej.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 241-265
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturemy – nowa perspektywa badań etnolingwistycznych
    Autorzy:
    Rak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/473862.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    kulturem
    słowo klucz
    koncept kulturowy
    etnolingwistyka,
    Opis:
    Celem artykułu jest przybliżenie etnolingwistycznej koncepcji kulturemów. W takim ujęciu kulturemy są pokrewne słowom kluczom Anny Wierzbickiej, słowom sztandarowym Walerego Pisarka, symbolom kolektywnym Michała Fleischera i konceptom kulturowym opisywanym przez lubelską szkołę etnolingwistyczną Jerzego Bartmińskiego. W Polsce inicjatorką badań nad kulturemami jest Alicja Nagórko. Wciąż niezrealizowanym celem jest wskazanie i opracowanie listy polskich kulturemów – jest to jedno z pilniejszych zadań etnolingwistyki.
    Źródło:
    tekst i dyskurs - text und diskurs; 2017, 10; 217-227
    1899-0983
    Pojawia się w:
    tekst i dyskurs - text und diskurs
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturemy gwarowe, polskie i słowiańskie – zarys problematyki
    Autorzy:
    Rak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34615015.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    culturemes
    ethnolinguistics
    Polish dialects
    Polish language
    Slavic
    kulturem
    etnolingwistyka
    gwary polskie
    język polski
    Słowiańszczyzna
    Opis:
    We wstępnej części artykułu przybliżono polskie prace dotyczące kulturemów i wskazano procedurę badawczą umożliwiającą typowanie tych jednostek etnolingwistycznych. W pierwszej części jako kulturemy gwarowe wskazano: robotę, ziymię, biydę, głód, ślebodę, honór, krzyz, Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, ksiyndza, pana, gorzáłkę i chlyb. Do kulturemów ogólnopolskich zaliczono: Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, krzyż, pracę, honor, bohaterstwo, odwagę, prawość, wolność, Polskę, Wisłę, Częstochowę, Kraków, Warszawę, biedę, chleb i wódkę. Jeśli idzie o kulturemy słowiańskie, to jest to zasób najuboższy: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin i wódka.
    This article surveys Polish publications on culturemes and discusses the research procedure for identifying them. The following units have been recognized as dialectal culturemes: robota ‘work’, ziymia ‘earth’, biyda ‘poverty’, głód ‘hunger’, śleboda ‘freedom’, honór ‘honour’, krzyz ‘cross’, Pán Bóg ‘God’, Pán Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boská ‘Mother of God’, ksiondz ‘priest; father’, pán ‘lord, master’, gorzáłka ‘vodka’, and chlyb ‘bread’. Polish culturemes include: Pan Bóg ‘God’, Pan Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boska ‘Mother of God’, krzyż ‘cross’, praca ‘work’, honor ‘honour’, bohaterstwo ‘heroism’, odwaga ‘courage’, prawość ‘righteousness’, wolność 'freedom', Polska ‘Poland’, Wisła ‘the Vistula river’, Częstochowa ‘the city of Częstochowa’, Kraków ‘the city of Cracow’, Warszawa ‘the city of Warsaw’, bieda ‘poverty’, chleb ‘bread’, and wódka ‘vodka’. Slavic culturemes are the least numerous: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin ‘Slav’ and wódka.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 25-37
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Strategic Analysis of Translation Problems in a Polish Detective Novel: Seans w Domu Egipskim
    Analiza strategiczna problemów tłumaczeniowych w polskiej powieści kryminalnej: „Seans w Domu Egipskim
    Autorzy:
    Piotrowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955539.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    jednostka tlumaczeniowa
    kulturem
    powieść kryminalna
    problem tłumaczeniowy
    proces decyzyjny tłumacza
    tłumaczenie polsko-angielskie
    tłumaczenie strategiczne
    cultureme
    detective novel
    Polish-English translation
    strategic translation
    translation problem
    translation unit
    translator's decision-making process
    Opis:
    The study explores the translator’s decision-making process and implementation of strategies and techniques in the English rendition of the contemporary Polish detective novel entitled Seans w Domu Egipskim. The main objective of the study is to analyse various translation problems, such as culturemes and idioms, and consider pragmatic gaps that may occur in their rendition from a language of limited diffusion, like Polish, to a dominating language, like English. Dynamic and contextualised strategic analysis conducted within the ARTS methodological framework and based on Pym’s minimalist competence model (2003) leads to observations on the nature of cultural knowledge, awareness of cultural meanings encoded in culturemes and pragmatic assumptions in intercultural communication. Conclusions from the conducted case study emphasize the mediating role of the translator in “playing the strategic translation game” and overcoming communicative barriers imposed by the cultural distance.
    Artykuł ukazuje proces decyzyjny tłumacza oraz stosowanie strategii i technik przekładowychw tłumaczeniu na język angielski współczesnej polskiej powieści kryminalnej pt.,,Seans w Domu Egipskim”. Głównym celem studium jest przeanalizowanie problemów tłumaczeniowych, takich jak kulturemy lub idiomy oraz rozważenie luk pragmatycznych, które pojawiają się w procesie tłumaczenia powieści z polskiego na angielski. Dynamiczna i kontekstowa analiza strategiczna poprowadzona zgodnie z metodologią ARTS (badania w działaniu) oraz oparta na minimalistycznym modelu kompetencji według Pyma z 2003 roku, prowadzi do wniosków na temat istoty wiedzy kulturowej, świadomości znaczeń kulturowych zakodowanych w kulturemach, a także założeń pragmatycznych w komunikacji międzykulturowej. Wnioski z przedstawionego studium przypadku podkreślają mediacyjną rolę tłumacza podczas „strategicznej gry tłumaczeniowej” oraz w pokonywaniu barier komunikacyjnych wynikających z różnic kulturowych.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2021, 6, 2; 139-157
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategia kompensacji w tłumaczeniu kultury
    Strategy of Compensating Culture in Translation
    Autorzy:
    Piotrowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192073.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    kompensacja
    kulturowy
    kulturem
    strategia
    tłumaczenie
    compensation
    cultural
    cultureme
    strategy
    translation
    Opis:
    Orientacja przekładoznawcza na zjawiska kulturowe prowadzi do rozważań nad strategią kompensacji w ich tłumaczeniu. Po przedstawieniu zwrotu kulturowego, jaki nastąpił w badaniach nad przekładem w latach 1980. oraz definicji kluczowych pojęć ‘strategii’ i ‘kompensacji’, omówione są przykłady kilku kulturemów amerykańskich i jednego cypryjskiego w celu uchwycenia istoty kompensacji i poszerzenia świadomości zjawisk kulturowych w przekładzie. Analizę przykładów wieńczy konstatacja, iż tłumacz jest interpretatorem presupozycji kulturowych, odniesień, konotacji i znaczeń bazujących na różnorodnym spectrum wiedzy pragmatycznej, a właściwe ich rozumienie opiera się na filozofii kompromisu przekładowego i wynikającej z niego strategii kompensacji.
    The cultural orientation in translation leads to the consideration of the compensation strategy in translating culture. After presenting the cultural turn which took place in translation studies in the 1980s as well as definitions of the key terms of strategy and compensation, examples of several American and one Cypriot cultureme are discussed in order to grasp the nature of compensation and broaden the awareness of the role of culture in translation. The analysis of examples concludes with a claim that the translator is an interpreter of cultural presuppositions, references, connotations and meanings based on a diverse spectrum of pragmatic knowledge, and the appropriate understanding of the former emerges from the philosophy of translation compromise and the ensuing strategy of compensation.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 215-223
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncept SPRAVEDLNOST v českém jazykovém obrazu světa studentů bohemistiky [Pojęcie SPRAWIEDLIWOŚCI w czeskim językowym obrazie świata wśród studentów bohemistyki]
    The concept SPRAVEDLNOST [JUSTICE] in Czech studies student’s linguistic picture of the world
    Autorzy:
    Janovec, Ladislav
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016170.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    językoznawstwo kognitywne
    językowy obraz świata
    język czeski
    skojarzenie
    konotacja
    kulturem
    cognitive linguistics
    linguistic picture of the world
    Czech language
    association
    connotation
    key word of culture
    Opis:
    W artykule przedstawiono wstępne wyniki przeprowadzonych wśród studentów czeskich badań ankietowych nad wycinkiem językowego obrazu świata, dotyczącym pojęcia SPRAWIEDLIWOŚĆ. Zaprezentowane analizy stanowią część szeroko zakrojonych badań tego pojęcia w języku czeskim, realizowanych w ramach projektu EUROJOS.
    This text presents results of the research of the analysis of a concept SPRAVEDLNOST (JUSTICE) in Czech language students’ linguistic picture of the world, on the basis of a questionnaire survey research. These are preliminary results of broad research of this concept in Czech language, which is conducted within the EUROJOS project.
    Źródło:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego; 2021, 30; 137-148
    0208-5011
    2353-9577
    Pojawia się w:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Culturèmes polonais extraits de Proszę państwa do gazu de Tadeusz Borowski et leurs traductions en français
    Polish Culturemes from Proszę Proszę państwa do gazu by Tadeusz Borowski and their French translations
    Polskie kulturemy wojenne z Proszę państwa do gazu Tadeusza Borowskiego i ich przekład na francuski
    Autorzy:
    Ciostek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40265298.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    kulturem
    tłumaczenie
    ekwiwalent
    druga wojna światowa
    niemiecki obóz koncentracyjny
    cultureme
    translation
    equivalence
    Second World War
    German concentration camp
    Opis:
    W kręgu moich zainteresowań badawczych znajdują się kulturemy, w tym te dotyczące drugiej wojny światowej, analizowane pod kątem tłumaczenia w obrębie pary językowej polski/francuski. Kulturemy– według definicji zamieszczonej w Dystynktywnym słowniku synonimów Alicji Nagórko, Marka Łazińskiego i Hanny Burkhardt (2004) – to „ważne dla samoidentyfikacji jakiejś społeczności słowa klucze, charakteryzujące zarówno jej stosunek do tradycji, dziedziczonych wartości, jak i radzenie sobie z czasem teraźniejszym, aktualne przeżywanie świata”. Do takich jednostek leksykalnych o nacechowaniu kulturowym i emocjonalnym zaliczam kulturemy powstałe w polszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej jako słowa zbiorowej pamięci. We wcześniejszych pracach analizowałam kulturemy związane z Powstaniem Warszawskim 1944 roku. W niniejszym artykule proponuję porównać kilka kulturemów powstałych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz‑Birkenau, które wybrałam z polskiego opowiadania Proszę państwa do gazu Tadeusza Borowskiego, z ich wersją francuską, w dwóch tłumaczeniach na język francuski, zatytułowanych: Au gaz, messieurs -dames! w przekładzie Geneviève Daude (Editions Polonia, 1960) oraz Aux douches, Mesdames et Messieurs w przekładzie Laurence Dyèvre i Éric Veaux (Christian Bourgois Editeur, 1992). Oprócz porównania strategii tłumaczenia na język francuski wybranych kulturemów sięgnęłam do dokumentów autentycznych, by sprawdzić, czy polskie kulturemy powstałe w Auschwitz mają swoje odpowiedniki francuskie poza literaturą.
    My research interests include culturemes, including those related to the Second World War, analysed in terms of translation within the Polish/French language pair. In my earlier work I examined culturemes related to the Warsaw Uprising of 1944. In this article, I propose to compare a few of the culturemes that emerged in the German Nazi Concentration and Extermination Camp Auschwitz-Birkenau, which I have chosen from the Polish short story Proszę państwa do gazu (This Way for the Gas, Ladies and Gentlemen) by Tadeusz Borowski and its French versions, in two French translations entitled: Au gaz, messieurs-dames! translated by Geneviève Daude (Editions Polonia, 1960) and Aux douches, Mesdames et Messieurs! translated by Laurence Dyèvre and Éric Veaux (Christian Bourgois Editeur, 1992). In addition to comparing strategies for translating the selected culturemes into French, I reached for authentic documents to see if Polish culturemes specific to Auschwitz had French equivalents outside of literature. Culturemes, according to the definition in the Dystynktywny słownik synonimów by Alicja Nagórko, Marek Łaziński and Hanna Burkhardt (2004), are “important keywords for the self-identification of a community, characterising both its attitude to tradition, inherited values, as well as its coping with present time, its current experience of the world”. I include culturemes, created in the Polish language in the reality of the German occupation, among such lexical units of cultural and emotional character, as words of collective memory.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2023, 23; 61-81
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Shedding some light on the metaphors of light (a Spanish-Chinese linguo-cultural contrast)
    Rzucając nieco światła na metafory światła (aspekt językowo-kulturowy w konfrontacji hiszpańsko-chińskiej)
    Autorzy:
    Chunyi, Lei
    Pamies, Antonio
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179253.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-24
    Wydawca:
    Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
    Tematy:
    cognitive theory of metaphor
    cultureme
    light
    shade
    spanish phraseology
    chinese
    phraseology
    kognitywna teoria metafory
    kulturem
    światło
    cień
    frazeologia hiszpańska
    frazeologia chińska
    Opis:
    This paper compares Spanish and Chinese metaphoric lexical and phraseological units whose source domain is the opposition between light and shade. These units are collected, analysed and classified according to their figurative meanings. On the one hand, it is observed that several groups share the same target domains, such as FAITH vs. SIN, KNOWLEDGE vs. IGNORANCE, INTELLIGENCE vs. STUPIDITY, LEGITIMACY vs. CLANDESTINITY, and LIFE vs. DEATH among others. On the other hand, there are specific differences in the surface level of particular metaphors, but, mostly, striking coincidences at the more general level of linguo-cultural macromodels, taking into account the large linguistic and cultural gaps between the Spanish and the Chinese worlds.
    W niniejszym artykule porównano hiszpańskie i chińskie metaforyczne jednostki leksykalne i frazeologiczne, których domeną źródłową jest opozycja między ŚWIATŁEM a CIENIEM. Jednostki te zostały zebrane, przeanalizowane i sklasyfikowane zgodnie z ich znaczeniem przenośnym. Z jednej strony zaobserwowano fakt, iż kilka grup ma takie same domeny docelowe, takie jak między innymi WIARA vs. GRZECH, WIEDZA vs. IGNORANCJA, INTELIGENCJA vs. GŁUPOTA, LEGALNOŚĆ vs. TAJNOŚĆ, ŻYCIE vs. ŚMIERĆ. Z drugiej strony istnieją szczegółowe różnice w planie powierzchniowym poszczególnych metafor, ale przede wszystkim uderzające zbiegi okoliczności na bardziej ogólnym poziomie makromodeli językowo-kulturowych, biorąc pod uwagę duże różnice językowe i kulturowe między światem hiszpańskim a chińskim.
    Źródło:
    Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 1; 9-26
    2353-2912
    2719-8537
    Pojawia się w:
    Forum Filologiczne Ateneum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies