Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kultura staropolska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Elementy kultury staropolskiej miłością, bogactwem i pasją zawodową zapisane, „żywe” do dziś
    Elements of traditional Polish culture love, health and professional passion saved „Live” to the present Day
    Autorzy:
    Grabińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/442618.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Państwowa Uczelnia Zawodowa we Włocławku
    Tematy:
    kultura staropolska
    kobiety prekursorki
    Old Polish culture
    women predecessors
    Opis:
    W artykule zaprezentowano postępowe postawy, które nie tylko wykraczały poza pozycję kobiety w kulturze staropolskiej, ale są aktualne po dzień dzisiejszy. Przeprowadzone analizy utworów literackich oraz materiałów bibliograficznych wskazały na ponadczasowe wartości staropolskiej kultury kobiecej. Wymiar legendarny ma realizacja uczucia miłości w małżeństwie przez Barbarę Radziwiłłównę z królem, która może konkurować z współcześnie propagowanym, konsumpcyjno-globalnym modelem uczuć. Postawa Beaty Kościeleckiej wyraża samodzielność ekonomiczno-prawną, Elżbiety Drużbackiej zaś – spełnienie dzięki pracowitości i pasji zawodowej. Bohaterki pracy początkują drogę samodzielności kobiet w działaniu oraz spełnionej miłości, które budzą wiele kontrowersji (dyskusji) do dziś.
    The paper presents a progressive attitude that not only went beyond the position of women in traditional Polish culture, but they are valid to this day. Performed analysis of literary and bibliographical material indicated the timeless values of traditional Polish women’s culture. Legendary dimension is the realization feelings of love in marriage by Barbara Radziwiłłówna with the king, which can compete with the modern propagated consumptional and global model of emotions. Attitude of Beata Kościelecka expresses economic and legal independence, and Elżbieta Drużbacka fulfillment through hard work and professional passion. Heroines of work initiate the way to independence of women in action and fulfilled love, which are very controversial (disputable) today.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2015, 11; 99-111
    1896-4087
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Siedemnastowieczna refleksja o rolach kobiety i mężczyzny w małżeństwie (na podstawie kazań pogrzebowych)
    Autorzy:
    Krzysztofik, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436481.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    kultura staropolska
    kazania pogrzebowe
    mentalność
    piśmiennictwo
    ks. Aleksander Lorencowicz
    Opis:
    Thee article is an analysis of the concept of marriage and the traditional roles ascribed to wife and husband, presented in a set of standard funeral sermons written by Jesuit Fr. Alexander Lorencowicz. The author’s vision of man and woman relationship has been built based on a combination of the biblical sources, Christian tradition and Old-Polish culture. Fr. Lorencowicz promotespatriarchal family model, characterized by enormous power of a father. e condition of happiness in marriage is compliance resulting from the wife’s obedience to her husband.  A man was shown in sermons as a responsible husband, father, head of the family, a knight defending the homeland and the Catholic Faith and a statesman active in the eld of political-social affairs. While a woman is shown as wife, mother, nurse, focused on home, farm and the good education of children. The characteristics desired in both woman as well as in man, are: mutual respect, patience, love, endure life adversity and providing assistance to each other.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 3; 5-18
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o dominikańskich kazaniach XVIII wieku
    A few remarks about Dominican sermons of the 18th century
    Autorzy:
    Rok, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1891889.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    dominikanie
    kazania
    mentalność
    religijność
    kultura staropolska
    dominicans
    sermons
    mentality
    religiousness
    Old Polish culture
    Opis:
    In the article vast possibilities are indicated of using Old Polish sermons to study culture, first of all popular culture. First, a typical collection of Sunday sermons is analyzed, presenting their rich contents and broad possibilities of their pastoral influence. Apart from that the reader's attention is drawn to Marian sermons shaping a peculiar religiousness connected with sanctuaries devoted to the Virgin Mary. In essence sermons of those times formed the faithful's sphere of axiotics, and besides that they shaped a specific image of the world. They also contributed to forming social bonds.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 209-220
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sekret pierwszej polskiej książki kucharskiej w świetle XVI-wiecznej edukacji kobiet
    The secret of the first Polish cook book, in the context of the education of women in the 16th century
    Autorzy:
    Świerczek, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459640.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    pierwsza polska książka kucharska, edukacja kobiet, kuchnia polska w XVI wieku, kultura staropolska, kuchmistrzostwo
    first Polish cookbook, education of women, Polish cuisine in the sixteenth century, Old-Polish culture, Cookbook
    Opis:
    Methodology. The basic method of research work was the synthesis, the analysis of available scientific materials, helped to draw detailed conclusions of the study. The results and the findings. Studies have shown that mainly dealt with education of the boys. Noble families gave money for that their descendants have gained proper manners and knowledge by acquiring the necessary skills for future political activity. Descriptions associated with raising children only mention that the girls were prepared for the future role of the lady of the house. Education of women in the sixteenth century is the subject rarely undertaken in Polish literature. Examination of the problem in the context of the first Polish cookbook is undoubtedly an important part of learning about Polish culture. Education of women in the sixteenth century is a topic which has been written rarely in Polish literature because only boys were learning. At the turn of the fifteenth / sixteenth century a new ideological current was developed in Poland. Along with changes in cultural and mental coming from the royal court a change in many areas including education and the Polish kitchen. In the light of the available studies in history, women already used cookbooks, what is more, written in Polish.
    Cel badań. Celem badania było opisanie kulinarnej edukacji kobiet w XVI-wiecznej Rzeczpospolitej oraz znalezienie odpowiedzi na pytania: Kto mógł posiadać książkę kucharską? Czy przygotowywano kobiety do prac w kuchni? Dla kogo było przeznaczone Kuchmistrzostwo? Jaki miało ono związek z edukacją kobiet? Metoda badań. Podstawową metodą badawczą zastosowaną w pracy była synteza, a także analiza dostępnych materiałów naukowych, które pozwoliły na próbę sformułowania szczegółowych wniosków z przeprowadzonych badań. Wyniki i wnioski. Badania wykazały, że zajmowano się głównie wychowaniem chłopców. Rodziny szlacheckie łożyły pieniądze na to, by ich potomkowie zdobyli odpowiednią ogładę oraz wiedzę nabywając niezbędne umiejętności do późniejszej działalności politycznej. Opisy związane z wychowaniem dzieci jedynie wspominają, że dziewczęta były przygotowywane do roli przyszłej pani domu. Na podstawie dostępnych opracowań historycznych wiemy już, że kobiety miały wówczas do dyspozycji książki kucharskie, co więcej były to prace napisane w języku polskim. Być może był to wynik rozwijającego się w Polsce na przełomie XV/XVI wieku humanizmu. Edukacja kobiet w XVI wieku jest tematem rzadko podejmowanym w polskiej literaturze. Rozpatrywanie problemu w kontekście pierwszej polskiej książki kucharskiej jest niewątpliwie ważnym elementem poznawania polskiej kultury.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2017, 7; 159-169
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Zechmy sie ich napatrzyć nie mogli”. Kultura dworska w Peregrynacji Maćkowej
    “That we couldn’t turn our eyes away”. Courtly culture in Peregrynacja Maćkowa
    Autorzy:
    Wojtowicz, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048520.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-27
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Peregrynacja Maćkowa
    parody
    courtly culture
    Old Polish literature
    parodia
    kultura dworska
    literatura staropolska
    Opis:
    Referring to my previous research (Wojtowicz 2010, 2011), the article analyses a humorous text entitled Peregrynacja Maćkowa (Maciek’s Peregrination, printed in 1612) which offers a parodic and satirical take on the ideas characteristic of courtly culture. I examine how these ideas are mocked with the use of parodic travesty. What serves as a starting point for discussion are the analyses of courtly culture by Rüdiger Schnell (in Die höfische Kultur des Mittelalters zwischen Ekel und Ästhetik). Apart from parodying courtly culture, the author of Peregrynacja Maćkowa mocks the chivalric romance and travel novels as well as alludes to the Brautwerbung motif.
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2021, 76; 449-468
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ksiądz Benedykt Chmielowski-życie i dzieło Diogenesa Firlejowskiego
    Father Benedykt Chmielowski- life and work of Firlejes Diogenes
    Autorzy:
    Paszyński, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1217750.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Benedykt Chmielowski
    Nowe Ateny
    pierwsza encyklopedia
    szlachta wołyńska
    Firlejów
    historia kościoła
    czasy saskie
    osiemnasty wiek
    kultura staropolska
    historia kultury polskiej
    historia nauki
    historia literatury
    barok sarmacki
    Benedyk Chmielowski
    New Athens
    first encyclopedia
    nobility of Wołyń
    church history
    times of Saxons
    XVIII century
    Old Polish culture
    polish culture history
    science history
    literature history
    characteristic of the Polish gentry baroque
    Opis:
    Celem artykułu jest przybliżenie sylwetki księdza Chmielowskiego, autora pierwszej polskiej encyklopedii powszechnej, znanej jako Nowe Ateny. We wstępie oraz rozdziale pierwszym zwrócono uwagę na istnienie czarnej legendy na temat twórczości Chmielowskiego oraz skąpych danych biograficznych. Rozdział drugi przedstawia możliwe okoliczności nadania imienia, niebagatelne wobec obranej drogi życiowej. W rozdziale trzecim sprostowano błędną atrybucję herbową zaś w czwartym nieścisłości w lokalizacji miejsca narodzin Chmielowskiego, które pokutują w literaturze. Kolejne dwa rozdziały (5-6) omawiają korzenie duchownego i lata edukacji lwowskiej. W rozdziale pt. Na dworze Jabłonowskich poznajemy początki drogi świeżo wyświęconego księdza zaś w rozdziale Firlejów jego codzienne życie – już jako proboszcza. W rozdziale dziewiątym ukazano zmienne koleje fortuny kariery duchownej, by w dziesiątym przedstawić schyłek życia księdza.
    This article intends to bring into focus the figure of father Chmielowski who authored the first Polish Universal Encyclopedia commonly known as Nowe Ateny (New Athens). The biography depicts his deeply troubled life – highs and lows of his clerical career, his zest for research and finally his zeal in living a parish priest’s life to the fullest. What emerges from the sources scrutinized is a picture of a highly ambitious person endowed with an unusual humility, true vocation and a great deal of creative energy. The article summarizes the state of research on life and legacy of Benedict Chmielowski. Many data and conclusions (such as those referring to birthplace and family coat of arms) had to undergo verification and correction. The aim of the article was therefore to shed new light on this person, as well as to debunk some persisting stereotypes and misconception, thus drawing a picture of a man of flesh and blood.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2015, 124; 105-136
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Old Polish Writers and Freedom of Expression. Reconnaissance
    Pisarze staropolscy a wolność wypowiedzi. Rekonesans
    Autorzy:
    Koehler, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038794.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    wolność
    niezależność twórcy
    literatura staropolska
    kultura szlachecka
    Jan Kochanowski
    Wespazjan Kochowski
    Jan Chryzostom Pasek
    liberty
    literary freedom
    old Polish literature
    Polish nobility culture
    Opis:
    The paper discusses the question of freedom of speech as an important topic in old Polish literature. The author considers the problem of whether freedom of speech was one of civil liberties recognized by old Polish writers as characteristic for the political consciousness of the nobility in the early modern era. Discussing several cases (Franciszek Karpiński, Wespazjan Kochowski, Jan Chryzostom Pasek, and Stanisław Orzechowski), the author indicates the inalienable relationship between the awareness of freedom of speech and the old nobility’s moral sentiments.
    W pracy omawiane jest zagadnienie wolności wypowiedzi jako tematu w literaturze staropolskiej. Autor rozważa zagadnienie, czy wolność wypowiedzi to jedna z dostrzegalnych przez pisarzy staropolskich wolności obywatelskich, charakterystycznych dla świadomości politycznej szlachty. Omawiając kilka przypadków (Franciszek Karpiński, Wespazjan Kochowski, Jan Chryzostom Pasek czy Stanisław Orzechowski), autor wskazuje na niezbywalną zależność świadomości wolności wypowiedzi i szlacheckiego odczucia moralnego.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2019, 27, 4; 153-168
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies