Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kultura polska XX w." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Lekcja godności, lekcja duchowości z Józefem Czapskim
    Autorzy:
    Krakowiak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373726.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Józef Czapski
    kultura polska XX w.
    duchowość
    metafizyka
    światopogląd artystyczny
    20th century Polish culture
    metaphysic
    artistic world outlook
    Opis:
    W artykule punktem wyjścia uczyniono pytanie o to, jakie trwałe i ponadczasowe elementy zawiera w sobie spuścizna malarza i pisarza – Józefa Czapskiego. Ukazane zostały przykłady nawiązywania, czyli „powrotów” do biografii i twórczości artysty w ostatnich latach. Myślą przewodnią artykułu jest wskazywanie na zainteresowanie Czapskiego różnymi aspektami duchowości. Duchowość bowiem uznawał on za fundament swoich decyzji i działań. Z takiej też perspektywy przedstawiono jego obraz Lustro na drewnianych drzwiach – nieoczywisty przykład malarstwa metafizycznego.
    The starting point of this article is the question what permanent and timeless elements are contained in the heritage of Józef Czapski – the painter and writer. Examples of relations between the artist’s biography and work in his last years are shown. The idea of the article is to present how Czapski expressed his interest in different aspects of the human spirit, which was certainly the basis for his decisions and activity. This aspect also influenced the perspective applied when describing his painting Lustro na drewnianych drzwiach (the mirror on the wooden door) – an evident example of metaphysical painting.
    Źródło:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2021, 12, 1; 164-178
    2450-4491
    Pojawia się w:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Motyw „duszy rosyjskiej” w polskiej krytyce muzycznej (do 1939 roku)
    The Motif of ‘the Russian Soul’ in Polish Music Criticism (before 1939)
    Autorzy:
    Dziadek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731695.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    muzyka rosyjska XIX i XX w.
    polska kultura muzyczna XIX i XX w.
    polska krytyka muzyczna
    Rosjanie w Warszawie
    Russian music of the 19th and 20th centuries
    Polish musical culture of the 19th and 20th centuries
    Polish music criticism
    Russians in Warsaw
    Opis:
    Charakterystycznym elementem polskiej kultury XIX wieku i okresu międzywojennego był opór wobec kultury rosyjskiej, traktowanej jako kultura wroga. Zarówno w sytuacji zaborów, jak i po odzyskaniu niepodległości (1918) istniało silne zapotrzebowanie na manifestowanie wrogości wobec wschodniego sąsiada w myśli politycznej, publicystyce i literaturze. Korzystano nagminnie z wytworzonego w kręgu rosyjskich słowianofilów mitu „duszy rosyjskiej”, w którym zebrano odrębne cechy Rosjan, wytworzone pod wpływem prawosławia i carskiego despotyzmu. Mit „duszy rosyjskiej” miał także swoje zastosowanie w polskiej krytyce muzycznej. W okresie zaborów bywał tam zakamuflowaną formą wyrażania sprzeciwu wobec sytuacji niewoli, później stał się platformą sporu z rzeczywistością radziecką, bywał także przywoływany mechanicznie, jako poręczna kalka myślowa ułatwiająca interpretację rosyjskich utworów. Użytkowany przez dziennikarzy „wątek nienawiści” stanowił widoczny, lecz nie jedyny komponent recepcji muzyki rosyjskiej w Polsce – współistniał z fascynacją muzyką rosyjską, owocującą jej intensywną obecnością w  salach koncertowych i na scenach operowych w całym przedwojennym okresie.
    Resistance to Russian culture, viewed as the culture of the enemy, was a characteristic element of Polish culture in the nineteenth century and between the two world wars. Both under the Partitions and after Poland regained its independence (1918), there was a strong demand for manifestations of hostility towards Poland’s eastern neighbour in political thought, journalism and literature. Authors commonly drew on the myth of the ‘Russian soul’, originating among Russian Slavophiles, which brought together and emphasised distinctive Russian qualities rooted in the Orthodox religion and tsarist despotism. This myth also found its way into Polish music criticism. Under the Partitions it was sometimes used as a camouflaged form of opposition to the nation’s enslavement, later underpinning the contestation of Soviet reality, and it was also mechanically invoked as a template facilitating interpretation of Russian compositions. The ‘motif of hatred’ was an evident form of the journalistic reception of Russian music in Poland, but it coexisted with a fascination which led to the strong presence of that music in concert halls and opera houses throughout the interwar period.
    Źródło:
    Muzyka; 2021, 66, 2; 96-120
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z dziejów polskiego dziedzictwa piśmienniczego w Szwajcarii po II wojnie światowej. 20 lat Fundacji „Archivum Helveto-Polonicum” we Fryburgu
    History of the Polish literary, publishing heritage in Switzerland after the Second World War. Twenty years of the Foundation „Archivum Helveto-Polonicum” in Freiburg
    Autorzy:
    Ptasińska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/471966.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    Polacy na emigracji
    Szwajcaria
    kultura polska
    polska emigracja polityczna
    XX w.
    dziedzictwo
    Fundacja „Archivum Helveto-Polonicum”
    polonika ,
    zbiory
    Poles in exile
    Switzerland
    Polish culture
    Polish political emigration
    heritage
    XX century
    Foundation „Archivum Helveto-Polonicum”
    archives , Polonica
    Opis:
    Fundacja „Archivum Helveto-Polonicum” została założona przez małżeństwo Jacka i Ludwikę Sygnarskich we Fryburgu w czerwcu 1997 r. Krok ten stanowił naturalne rozwinięcie ich pasji kolekcjonerskiej. Od połowy lat 70. stworzyli bowiem jeden z największych prywatnych zbiorów wydawnictw drugiego obiegu oraz prasy i wydawnictw oficjalnych i podziemnych z okresu „Solidarności”. Stan wojenny zastał ich podczas wizyty u wuja we Fryburgu, byłego żołnierza 2 DSP internowanego w Szwajcarii. W ciągu 20 lat działalności fundacji wytężona, konsekwentna praca jej założycieli zaowocowała zgromadzeniem potężnych zbiorów, które liczą około 116 zespołów archiwalnych o wielkości sięgającej blisko 290 m.b., ok. 80 000 woluminów oraz wiele cennych eksponatów muzealnych, wśród których są np. mundury żołnierzy 2 DSP. Ponadto J. i L. Sygnarscy organizowali wernisaże, wystawy w języku francuskim, wydawali wielojęzyczne publikacje. Ich dokonania na rzecz kultury polskiej poza krajem są niebagatelne i zasługują na najwyższe uznanie.
    The „Archivum Helveto-Polonicum Foundation” was established in June 1997 by Jacek and Ludwika Sygnarski in Freiburg. It was a result of their collecting passion, especially of Jacek Sygnarski’s one, developed back in his time in Toruń. Since the mid 70’s, they have created one of the largest private collections of the clandestine (so called „second circulation”) publications, as well as press and underground publications from the period of Solidarity. When the Martial law in Poland was declared they were visitng Jacek’s uncle in Freiburg, a former soldier of the 2nd Division of Foot Riflemen (2nd DSP) interned in Switzerland. This way the have opened the emigration chapter of their lives. In the course of 20 years of the Foundation’s activities, their consistent work resulted in a considerable collection of about 116 archival sets of up to 290 linear meters, about 80,000 volumes and many valuable museal items such as 2nd DSP soldiers’ uniforms. In addition, the Sygnarskis organized vernissages, exhibitions in French, they also published multilingual publications. Their achievements in favor of Polish culture in exile are noteworthy and deserve the highest recognition.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 507-516
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Brat Albert w polskim pejzażu intelektualnym z początku XX wieku
    Brother Albert in the Polish intellectual landscape of the beginning of the 20th century
    Autorzy:
    Kielak, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1596307.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-01
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    kultura polska przełomu XIX i XX w.
    duchowość franciszkańska
    św. Franciszek z Asyżu
    albertyni
    Brat Albert
    Polish culture at the turn of the 19th and 20th centuries
    Franciscan spirituality
    St. Francis of Assisi
    Albertine Brothers
    Brother Albert
    Opis:
    Postać Brata Alberta wpisała się w pejzaż intelektualny pierwszych dekad XX w., inspirując modernistycznych pisarzy do kreowania bohaterów na wzór tego Wielkiego Jałmużnika. Młodopolscy pisarze widzieli w nim wzorzec etyczny swojej epoki, w perspektywie jego duchowości rozważali jej dylematy światopoglądowe. Osoba Brata Alberta nabrała też szczególnego znaczenia po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Od drugiej dekady XX w. znacznie zintensyfikowana została publicystyczna aktywność mająca na celu upowszechnienie postawy i znaczenia Brata Alberta w polskim życiu społecznym czasu zaborów. W artykule prześledzony został właśnie sposób jego postrzegania oraz kategorie interpretacji życia i przemiany tego artysty w jałmużnika, które ukierunkowane zostały na ukazanie jego postaci jako integralnie związanej z przemianami polskiej świadomości po klęsce powstania styczniowego. Z analizy dość obszernego materiału źródłowego wynika, że Brat Albert – powstaniec przechodzący głęboką wewnętrzną przemianę – postrzegany był nie tylko jako dwudziestowieczne wcielenie św. Franciszka z Asyżu, jako wielki człowiek Kościoła, tworzący kanony etyczne dla swojej epoki, ale przede wszystkim jako unaoczniający w swojej postawie ewolucję polskiej świadomości kulturowej drugiej połowy XIX oraz początków XX w. W perspektywie rozważań o jego życiu scalała się polska biografia kulturowa tego czasu, odsłaniała się konstytuująca ją logika przenoszenia romantycznej „egzaltacji patriotycznej” na płaszczyznę marzeń o chrześcijańskiej doskonałości. Sylwetka Brata Alberta stała się w początkach XX w. istotnym elementem w polskim dyskursie tożsamościowym.
    The figure of Brother Albert was inscribed in the intellectual landscape of the first decades of the 20th century, inspiring modernist writers to create heroes based on the example of this Great Almoner. Young Poland writers saw in him an ethical pattern for their era, they considered current outlook dilemmas in the perspective of his spirituality. Brother Albert acquired a special meaning after Poland regained its independence. In the 20s of the 20th century, journalistic activity aimed at popularising the attitude and significance of Brother Albert in the Polish social life of the partitions time was significantly intensified. The article examines the way of perceiving the poet and the categories of interpretation of his life and transformation into an almoner that aimed at presenting the figure of the Saint as integrally connected with the transformation of Polish consciousness after the defeat of the January Uprising. The analysis of a fairly extensive source material shows that Brother Albert – an insurgent undergoing a profound inner transformation – was perceived not only as the 20th century incarnation of Saint Francis of Assisi, as a great man of the Church, creating ethical canons for his epoch, but above all as the one who visualised in his posture the evolution of Polish cultural awareness of the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century. In the perspective of reflections on his life, the Polish cultural biography of that time merged, revealing the logic of transferring the romantic “patriotic exaltation” to the plane of dreams of Christian perfection. Brother Albert became an important element in the Polish identity discourse at the beginning of the 20th century.
    Źródło:
    Studia Bobolanum; 2018, 29, 1; 105-132
    1642-5650
    2720-1686
    Pojawia się w:
    Studia Bobolanum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ignacy Jan Paderewski w polskim dyskursie satyrycznym z lat 1898–1936
    Ignacy Jan Paderewski in Polish Satirical Discourse, 1898–1936
    Autorzy:
    Dziadek, Magdalena
    Jaczyński, Michał
    Kica, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25806566.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Ignacy Jan Paderewski
    polska prasa satyryczna w początkach XX wieku i w dwudziestoleciu międzywojennym
    satyra polityczna
    polska kultura muzyczna I poł. XX wieku
    Polish satirical press in the early twentieth century and the interwar period
    political satire
    Polish musical culture in the first half of the twentieth century
    Opis:
    Polski dyskurs satyryczny odnoszący się do osoby i działalności Ignacego Jana Paderewskiego był prowadzony w polskiej prasie humorystyczno-satyrycznej od chwili, gdy zaczął on odnosić wielkie sukcesy jako pianista, do momentu, gdy ustała jego działalność na arenie politycznej. Zgromadzone na potrzeby artykułu źródła prasowe dotyczące tematu pochodzą z lat 1898–1936. Są to dokumenty literackie (anegdoty, wiersze, mini-dialogi) oraz ikonograficzne (karykatury i rysunki satyryczne) zebrane w prasie reprezentującej trzy główne ośrodki Polski porozbiorowej: Warszawę, Lwów i Poznań. Pochodzą głównie z trzech pism warszawskich: „Muchy”, „Kuriera Świątecznego” i  „Kolców”, lwowskiego „Szczutka” i poznańskiego „Bociana”. Prezentowany  materiał źródłowy został poddany wieloaspektowej analizie, uwzględniającej w pierwszym rzędzie potrzebę odszyfrowania zawartych w nim treści odnoszących się do aktualnych wydarzeń historycznych. Treści te, ukazywane w poszczególnych pismach w różny, nieraz skrajnie odmienny sposób, na co wpływ miała ich barwa polityczna, w znaczący sposób uzupełniają oficjalną biografię Paderewskiego, a przy okazji charakteryzują zróżnicowane postawy polskiego społeczeństwa, którego reprezentantami są satyrycy, wobec tych wydarzeń. Dzięki czujności i bezkompromisowości autorów z pism satyrycznych poznajemy zakulisowe aspekty takich epizodów z życia Paderewskiego, jak obchód grunwaldzki, udział w konferencji paryskiej i w Lidze Narodów, rok rządów jako premiera RP, kontakty z polonią amerykańską, założenie  dziennika „Rzeczpospolita” i poszczególne próby powrotu do władzy w latach 30. Drugim celem pracy jest dokonanie ogólnej charakterystyki zebranego materiału z punktu widzenia studiów wizerunkowych. Wzięty został pod uwagę sposób przedstawiania Paderewskiego w karykaturach, które stworzyli Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn i kilku autorów anonimowych.
    Polish satirical discourse related to the figure and activity of Ignacy Jan Paderewski was present in the Polish satirical press from the moment when he began to notch up great successes as a pianist until the time when his political activity eventually ceased. The press materials on this topic, collected for the needs of this paper, come from the years 1898–1936. They are literary texts (anecdotes, poems, and mini-dialogues) as well as iconography (caricatures and cartoons) appearing in press titles that represent three main centres in Poland under the Partitions: Warsaw, Lwów (now Lviv), and Poznań. The materials mostly come from three Warsaw magazines (Mucha, Kurier Świąteczny, Kolce), Lwów’s Szczutek, and Poznań’s Bocian. This source material has been submitted to multifaceted analyses, focusing first and foremost on deciphering allusions to current historical events. These contents, presented in sometimes radically different ways by the individual magazines, depending on their political bias, substantially complement Paderewski’s official biography, while at the same time reflecting the diverse attitudes of the Polish society (represented here by the satirists) towards these events. Thanks to the vigilance and uncompromising approach of contributors to satirical magazines, we can get behind the scenes of such episodes from Paderewski’s life as the celebrations at Grunwald (Tannenberg), participation in the Paris Peace Conference and the League of Nations, his one-year tenure as Poland’s Prime Minister, contacts with the Polish community in the US, establishment of the Rzeczpospolita daily, and successive attempts to regain political power in the 1930s. The paper’s other aim is to characterise the overall character of the collected material from the perspective of image studies, with a discussion of the manner in which Paderewski is represented in caricatures created by Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn, and several anonymous authors.
    Źródło:
    Muzyka; 2022, 67, 3; 78-113
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warszawskie sezony Salomei Kruszelnickiej (1898–1902)
    Warsaw seasons of Salomea Kruszelnicka (1898–1902)
    Autorzy:
    Dziadek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1358250.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    Salomea Kruszelnicka
    wokalistyka operowa
    opera warszawska
    polska kultura muzyczna w czasach zaborów
    polska krytyka muzyczna przełomu XIX i XX wieku
    operatic vocalism
    Warsaw opera
    Polish musical culture in the period of the Partitions
    Polish musical criticism at the turn of the nineteenth and twentieth centuries
    Opis:
    The article discusses the artistic activity of Salomea Kruszelnicka in the years 1898–1902. It predominantly concerns her performances on the stage of the Warsaw Government Theatres. The account is supplemented with a report on her other activities in that period. The work is based on source material gathered from the press published in Poland, Leipzig (“Signale für die musikalische Welt”) and Saint Petersburg (the Polish-language weekly “Kraj”). The reviews of Kruszelnicka’s performances constitute a valuable record of the reception of her art and, at the same time, paint an interesting picture of a fragment of Warsaw’s musical culture at the turn of the nineteenth and twentieth centuries – a time when traditional views on art clashed with modernist trends.
    Artykuł jest poświęcony omówieniu działalności artystycznej Salomei Kruszelnickiej w latach 1898–1902. Uwzględniono przede wszystkim jej występy na scenie operowej Warszawskich Tea- trów Rządowych. Relację uzupełniono sprawozdaniem na temat pozostałych działań artystki w tym okresie. Praca została napisana w oparciu o materiał źródłowy zebrany w prasie wychodzącej w ośrodkach polskich, Lipsku („Signale für die musikalische Welt”) i Petersburgu (polskojęzyczny tygodnik „Kraj”). Recenzje poświęcone występom Kruszelnickiej stanowią cenny dokument recep- cji jej sztuki, a przy okazji tworzą ciekawy obraz wycinka warszawskiej kultury muzycznej prze- łomu XIX i XX wieku – czasu, w którym starły się ze sobą tradycyjne poglądy na sztukę z prądami modernistycznymi.
    Źródło:
    Edukacja Muzyczna; 2019, 14; 17-75
    2545-3068
    Pojawia się w:
    Edukacja Muzyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies