Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kultura żydowska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Zapiski ludoznawcze z życia Żydów. Wiara w znaczenie imion
Folklore records of Jewish life: Belief in the meaning of names
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498895.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
antropologia kulturowa
etnologia
kultura żydowska
regulacje prawne dotyczące ludzkich imion
cultural anthropology
ethnology
Jewish culture
the law of humane names
Opis:
The article appeared first in the journal of the Polish Ethnological Society (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze) “Lud” in 1899. It concerns the observation of the significance of names in the Jewish culture and faith. The author describes what is the significance of christening (giving names) by the Jewish people and portrays existing rules in this regard partly derived from the Jewish religion, and partly from the Jewish tradition.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2018, 1, 1-2; 138-140
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi wrocławscy w świadomości młodych mieszkańców Wrocławia - wiedza i stereotypy
Jews from Wrocław in the consciousness of young inhabitants of Wrocław - the knowledge and stereotypes
Autorzy:
Banasiewicz-Ossowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877341.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Żydzi we Wrocławiu
kultura żydowska
Dzielnica Czterech Wyznań
stereotyp Żyda
badania etnograficzne
edukacja międzykulturowa
Jews in Wrocław
Jewish culture
The Four Denominations District
stereotype of a Jew
ethnographic research
intercultural education
Opis:
Artykuł prezentuje wstępne wnioski z badań terenowych przeprowadzonych na terenie Wrocławia na przełomie czerwca i lipca 2019 r., dotyczących postrzegania Żydów wrocławskich przez młodych mieszkańców miasta. Badania miały na celu zweryfikować stan wiedzy na temat historii Żydów we Wrocławiu, ich współczesnej działalności społecznej, kulturalnej i religijnej oraz samej kultury żydowskiej. Ważnym ich aspektem było sprawdzenie, w jaki sposób społeczność ta funkcjonuje w świadomości młodych mieszkańców miasta, jakie jest oddziaływanie stereotypów na jej postrzeganie oraz jakie są źródła wiedzy na jej temat. Istotne było także określenie, które miejsca w przestrzeni identyfikowane są jako żydowskie oraz dowiedzenie się, czy młodzi mieszkańcy Wrocławia uczestniczą w wydarzeniach organizowanych przez społeczność żydowską, jak je oceniają i czy uważają je za potrzebne.
The article discusses the preliminary conclusions of the ethnographic research, carried out in Wrocław at the turn of June and July 2019, regarding the perception of Wrocław Jews by young city residents. The research was aimed at verifying the state of knowledge about the history of Jews in Wrocław, their contemporary social, cultural and religious activities as well as the Jewish culture itself. An important aspect was to check how this community functions in the minds of young city residents, what is the impact of stereotypes on its perception, and what are the sources of knowledge about it. It was also important to determine which places in space are identified as Jewish and to find out if young residents of Wrocław participate in events organized by the Jewish community, how they evaluate them and whether they consider them necessary.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2020, 12, 1; 169-181
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi na temat sytuacji mniejszości żydowskiej w Polsce po 1989 roku
Remarks on the situation of the Jewish minority in Poland after 1989
Autorzy:
Browarek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116639.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Jewish culture
Jewish community
Polish Jews
post-war period
kultura żydowska
społeczność żydowska
polscy Żydzi
okres powojenny
Opis:
Mniejszość żydowska w Polsce po 1989 roku to niewielka, kilkutysięczna, dobrze wykształcona społeczność, w większości o podwójnej tożsamości narodowej żydowskiej i polskiej, głównie świeckiej. Mimo niewielkiej liczebności Żydzi w Polsce mają bogate życie organizacyjne. Rzeczywiście, życie kulturalne, religijne i edukacyjne tej małej społeczności jest dość dobrze zorganizowane i widoczne. Każdego roku odbywa się wiele żydowskich wydarzeń kulturalnych, które przybliżają historię i kulturę polskich Żydów. Istnieje kilka tytułów prasy żydowskiej i prywatnych szkół żydowskich.
The Jewish minority in Poland after 1989 is a small, well-educated community of a few thousand people, most of them with a dual Jewish and Polish national identity, mainly secular. Despite their small numbers, Jews in Poland have an extensive organizational life. Indeed, the cultural, religious and educational life of this small community is quite well organized and visible. Every year there are many Jewish cultural events, which bring closer the history and culture of the Polish Jews. There are a few titles of Jewish press and private Jewish schools.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 121-140
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jüdinnen auf Wanderschaft. Frauengestalten im literarischen Schaffen Barbara Honigmanns
Żydowskie kobiety „w drodze”. Postaci kobiece w literackiej twórczości Barbary Honigmann
Autorzy:
Dubrowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954965.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tradycja i kultura żydowska
literatura kobieca
pisarze wschodnioniemieccy
Jewish tradition and culture
literature woman authors
East Germany authors
Opis:
Barbara Honigmann. urodzona w 1949 r. w Berlinie Wschodnim, należy do drugiej generacji niemieckich Żydów, którzy zdecydowali się osiedlić po wojnie w kraju, w którym narodził się zbrodniczy plan całkowitej eksterminacji narodu żydowskiego. W swej twórczości literackiej (zbiór opowiadań Roman von einem Kinde, powieści Eine Liebe aus nichts i Soharas Reise) przedstawia ona - na podstawie losów trzech żydowskich kobiet - własne życie, które jest zupełnie nietypowe dla jej przodków, zasymilowanych Żydów niemieckich. Bohaterki tekstów Honigmann, podobnie jak i sama autorka, wybierają inną drogę: odnajdują siebie w religii i tradycji żydowskiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2000, 48, 5; 73-86
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O relacjach żydowsko-chrześcijańskich w twórczości Szaloma Asza (1880-1957)
Jewish-Christian relations in the works of Sholem Asch (1880-1957)
Autorzy:
Gluba-Pieprz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116818.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Shalom Asz
Yiddish
Nobel Prize
Jewish-Christian relations
Jewish culture
Judeo-Christian society
Szalom Asz
jidysz
Nagroda Nobla
relacje żydowsko-chrześcijańskie
kultura żydowska
społeczeństwo judeochrześcijańskie
Opis:
Refleksja nad stosunkami żydowsko-chrześcijańskimi jest jednym z najważniejszych tematów twórczości Szaloma Asza. Genialny autor literatury jidysz, dwukrotnie nominowany do Nagrody Nobla, urodził się w Kutnie w 1880 roku. W swoich pracach autobiograficznych wspominał o swoim dzieciństwie w małej społeczności żydowsko-chrześcijańskiej. Asz zauważył, że okres ten wpłynął na jego literaturę, światopogląd i zaangażowanie społeczne. Przez ponad 50 lat, aż do śmierci w 1957 r., był propagatorem pojednania judeochrześcijańskiego, do czego nawoływał w swoich tekstach.
The reflection on Jewish-Christian relations is one of the most significant topics of Sholem Asch’s work. The brilliant author of Yiddish literature, twice nominated for the Noble Prize was born in Kutno in 1880. In his autobiographical works, he mentioned his childhood in a small Jewish-Christian community. Asch noticed that this period influenced his literature, worldview, and his social commitment. For more than 50 years, until he died in 1957, he was a propagator of Judeo-Christian reconciliation, to which he exhorted through his texts.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2018, 8, 7-8; 63-74
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Percepcja miejsc węzłowych w ujęciu kulturowym. Studium przypadku dzielnic zamieszkałych przez ludność żydowską w Polsce centralnej
Perception of focal places in the cultural approach. Case study of districts inhabited by Jews in prewar central Poland
Autorzy:
Hanzl, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390041.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
morfologia miasta
antropologia
przestrzeń publiczna
kultura żydowska
urban morphology
anthropology
public space
Jewish culture
Opis:
Sposób postrzegania miejskiej przestrzeni oraz zespół znaczeń, które ta przestrzeń przenosi, pozostaje różny w zależności od grupy odbiorców przekazu. Dla badania znaczeń oraz sposobu funkcjonowania miejskich przestrzeni na styku dwóch kultur zastosowano w niniejszym opracowaniu metodę bazującą na badaniach morfologii miasta oraz antropologii i analiz kultury. Studium przypadku podejmuje temat relacji pomiędzy strukturami urbanistycznymi zasiedlonymi w okresie przed drugą wojną światową przez społeczność żydowską, a aspektami życia codziennego właściwymi dla tej społeczności. Podczas gdy różnorodność stylów życia cechująca społeczność żydów polskich była w owym czasie znaczna, pewne cechy dają się klarownie wyodrębnić, szczególnie w odniesieniu do społeczności zachowującej tradycyjne formy życia społecznego. Cechy te wyraźnie przekładały się na formy struktur, gdzie omawiane grupy społeczne zamieszkiwały. Trzy główne obszary życia społecznego związane z trzema podstawowymi sferami życia były to: sfera życia religijnego, sfera życia domowego, codziennego oraz sfera życia zawodowego. Sfery te wyznaczały charakterystyczny sposób organizacji przestrzeni miejskiej, w szczególności tej o charakterze półprywatnym, zlokalizowanej wewnątrz kwartałów zabudowy. Ta specyficzna forma układu połączeń socjometrycznych wewnątrz i pomiędzy blokami zabudowy daje się wyróżnić niezależnie od formalnego sposobu kształtowania planów miast i miasteczek, które społeczność żydowska zamieszkiwała.
Perception of urban space differs according to the addressee group. In order to examine meanings assigned to urban structures and ways how space is used by different cultures, the current elaboration uses a method based on analyses of urban morphology, anthropology and cultural studies. The case study refers to relations between forms of neighbourhoods inhabited in the prewar times by Jewish communities and aspects of their everyday lives. While the diversity of lifestyles of the community of Polish Jews was at the time striking, some features may be clearly identifi ed, especially when referring to its traditional faction. These features were clearly refl ected by the forms of urban structures, in the neighbourhoods where Jews lived. Three primary spheres of social life were related to the three essential areas of Jewish life: religious, domestic and professional. These fi elds determined specifi c ways of spatial organisation of urban fabric, especially inside urban blocks. The forms of internal connections inside and between blocks of development may be noticed regardless the formal layout of plans of towns and villages, where Jewish communities lived.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2018, 17, 2; 91-105
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieśń żydowska na estradach koncertowych Pragi czeskiej w dwudziestoleciu międzywojennym
Jewish songs performed in concert venues in Prague during the period between the two world wars
Autorzy:
Jaczyński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408937.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kultura muzyczna
Europa Środkowa
Praga
pieśń żydowska
muzyka synagogalna
music culture
Central Europe
Prague
Jewish song
Synagogue music
Opis:
Charakterystyczną cechą międzywojennej kultury muzycznej Pragi – jednego z czołowych ośrodków kultury muzycznej w ówczesnej Europie Środkowej, była wielokulturowość. Miasto – szczególnie jego część niemieckojęzyczna – było otwarte m.in. na kulturę żydowską. Już we wczesnych latach 20. XX wieku można obserwować nastanie w Pradze mody na pieśń żydowską. Wykonywali ją w czołowych salach koncertowych Pragi (Urania, Mozarteum, Pałac Lucerna, sala niemieckiego teatru i in.) w języku hebrajskim oraz jidysz miejscowi i przyjezdni kantorzy oraz zawodowi śpiewacy specjalizujący się w żydowskim repertuarze, w tym liczni przybysze z terenów byłej Rosji. W pierwszej części artykułu autor nakreśla genezę zjawiska popularności pieśni żydowskiej (szerzej zaś: muzyki żydowskiej) na estradach koncertowych Pragi w okresie międzywojennym (wśród omawianych czynników wymienić można m.in. ruch koncertowy kantorów, zwiększenie popularności badań nad muzyką synagogalną i żydowską muzyką ludową, działalność promocyjną europejskich wydawców muzycznych oraz stanowisko czeskiej prasy wobec muzyki żydowskiej), a ponadto wskazuje prawdopodobne źródła żydowskiego repertuaru pieśniowego wykonywanego w Europie Środkowej. Dalszą część artykułu stanowi kronika prezentacji pieśni żydowskiej, zarówno w jej wersji synagogalnej, artystycznej, jak i ludowej (w postaci występów tak żydowskich, jak i nieżydowskich artystów: kantorów, śpiewaków operowych i kabaretowych, recytatorów) na praskich estradach dwudziestolecia międzywojennego, obejmująca listę wykonawców oraz – w miarę możliwości – wykonywane utwory. Zebrane materiały prasowe dotyczące recepcji tych występów zostały poddane analizie jako dokumenty ilustrujące stosunek praskiej publiczności, także „nieżydowskiej” (termin ten autor wprowadza jako kalkę stosowanego w ośrodkach niemieckojęzycznych przed wojną określenia Nichtjuden, nichtjüdisch) do muzyki żydowskiej i szerzej – żydowskiej społeczności. Kwerenda prasowa objęła międzywojenne dzienniki praskie („Prager Presse” i „Prager Tagblatt”) oraz czołowe muzyczne czasopismo Pragi „Tempo. Hudební Listy”.
A distinguishing characteristic of the music culture of Prague, which was then one of the leading centres of music culture in Central Europe, was its multiculturalism. The city, and its German-speaking part in particular, was receptive – among other influences – to Jewish culture. As early as in the 1920s, it could be observed that Jewish songs were becoming in vogue in Prague. They were performed in the major concert halls in Prague (Urania, Mozarteum, The Lucerna Palace, the hall of the German theatre, and others) in Hebrew and in Yiddish by local and visiting cantors and professional singers specializing in Jewish repertoire, including many newcomers from the territories of former Russia. In the first part of the article, the author discusses the origins of the popularity of Jewish songs (or, broadly speaking, Jewish music) in the concert venues of Prague during the period between the two world wars (the contributing factors included cantors' concert movement, the rising popularity of research into synagogue music and Jewish folk music, the marketing activities of European music publishers and the stance of Czech press on Jewish music); also, the author identifies the probable sources of the repertoire of Jewish songs performed in Central Europe. In the latter part of the article, the author chronicles the performances of Jewish songs in their synagogue, art and folk versions (performed by both Jewish and non-Jewish artists: cantors, opera and cabaret singers, or reciters) in the Prague venues during the prewar period, listing the performers and, where possible, the compositions. The gathered press materials concerning the reception of those performances have been analyzed as documents of the attitude of the Prague audiences, including non-Jewish listeners (the author uses the term 'non-Jewish' as a loan translation of the German words 'Nichtjuden', 'nichtjüdisch', used by German-speaking circles before the Second World War), to Jewish music and, in broader terms, to the Jewish community. The preliminary search of press materials covered daily newspapers published in Prague during the pre-war period (Prager Presse and Prager Tagblatt) and the then-leading music periodical in the city, Listy Hudební Matice and Tempo.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 2; 27-42
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu zachowania "tefilin szel rosz" i "tefilin szel jad" pochodzących z wybranych kolekcji muzealnych i prywatnych
AN ASSESSMENT OF THE STATE OF PRESERVATION OF T E F IL L IN SH E L RO SH AND T E F IL L IN SH E L YAD FROM SELECTED MUSEUM AND PRIVATE COLLECTIONS
Autorzy:
Kozielec, Tomasz
Maciaszczyk, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537543.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
tefilin szel rosz
tefilin szel jad
żydowskie przedmioty modlitewne
miniaturowa Święta Arka
religia judaistyczna
kultura żydowska
Opis:
r jle fillin are Jewish prayer phylacteries made out J- of un-tanned animal hide. They comprise two black painted, closed boxes, stitched along the edges and containing fragments of the Torah written on strips of parchment. Straps of tanned leather, painted black on the outside, are affixed to the boxes and are used for placing them on the body - one box is attached above the forehead (tefillin shel rosh), and the other - on the upper left arm (tefillin shel yad). The tradition of the tefillin, worn by pious Jews, goes back to antiquity. The phylacteries can be encountered in private collection and at auctions. Unfortunately, the state of their preservation is often highly unsatisfactory and calls for conservation and restoration as well as suitable storage conditions. The article discusses the outcome of studies on the state of the preservation of exhibits featured at the Museum in Chrzanów - the Urbańczyk I louse and the Auschwitz-Birkenau State Museum in Oświęcim as well as in private collections, and analyses the reasons for the damage. The conducted research demonstrated the presence of numerous tvpes of damage, such as deformations, cracks, chipped black paint, dust, scratches and gaps. One of the most important causes involves unstable storage conditions.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2009, 3; 40-46
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby transmisji kultury pochodzenia w rodzinach żydowskich
Ways of transmitting Jewish culture in families of Jewish heritage
Autorzy:
Krawczyk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192968.pdf
Data publikacji:
2022-09-20
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
młode osoby dorosłe pochodzenia żydowskiego
językowo-narracyjna metoda
kultura żydowska
transmisja kultury
rodzina pochodzenia żydowskiego
Young adults of Jewish heritage
linguistic-narrative method
Jewish culture
transmission of culture
family of Jewish heritage
Opis:
Transmisja kultury żydowskiej w rodzinach pochodzenia odbywa się na trzy sposoby: jawny, niejawny i ukryty. Artykuł stanowi odpowiedź na dwa pytania badawcze: [1] W jaki sposób w żydowskich rodzinach pochodzenia przekazywane są poszczególne elementy kultury etnicznej? [2] Które aspekty kultury stanowią treść międzygeneracyjnego przekazu? Przywołane dane analizowane były za pomocą językowo-narracyjnej metody, a w badaniach wzięło udział 12 młodych osób dorosłych pochodzenia żydowskiego.
The transmission of Jewish culture in families of Jewish heritage takes place in three ways: open, secret and hidden. With this article, I would like to answer two research questions: [1] how are the various elements of ethnic culture passed on in families of Jewish heritage? [2] which aspects of culture are included in the intergenerational message? The data were analysed using a linguistic-narrative method, and 12 young adults of Jewish origin took part in the research.
Źródło:
Kultura i Wychowanie; 2022, 21, 1; 125-142
2544-9427
2083-2923
Pojawia się w:
Kultura i Wychowanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prozelityczny wymiar prozy Anny Fein
The proseltic dimension of Anna Feins prose
Прозелитический аспект прозы Анны Файн
Autorzy:
Michalska-Suchanek, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181945.pdf
Data publikacji:
2021-06-16
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
русско-израильская литература, прозелитизм, еврейская культура, еврейская идентичность, ортодоксальный иудаизм
literatura rosyjsko-izraelska, prozelityzm, kultura żydowska, żydowska tożsamość religijna, ortodoksyjny judaizm
Russian-Israeli literature, proselytism, Jewish culture, Jewish religious identity, Orthodox Judaism
Opis:
Twórczość Anny Fein mieści się w nurcie, który głosi powrót do korzeni kultury żydowskiej i żydowskiej tradycyjnej duchowości. Tożsamość narodową pisarka programowo łączy z identyfikacją religijną. Jej narratorki-bohaterki przemierzają drogę, którą niegdyś przeszła ona sama — budowania (odradzania się) żydowskiej samoświadomości aż do nawrócenia się na ortodoksyjny judaizm. W tej ewolucji, która stanowi fundament semantyczno-ideowej dynamiki większości utworów pisarki, ujawnia się swojego rodzaju prozelityzm Fein. Prozelityczny charakter prozy Fein jest także pochodną funkcji poznawczej, tj. wprowadzania odbiorcy świeckiego w świat społeczności ortodoksyjnej. Siłę prozelitycznego rezonansu zdecydowanie wzmacniają również, obecne w twórczości Fein, elementy autobiograficzne.
The works of Anna Fein follow the trend of returning to the roots of Jewish culture and traditional Jewish spirituality. The writer links the national identity with religious identification. Her narrators-protagonists follow the path that she once went — building Jewish self-awareness until conversion to Orthodox Judaism. In this evolution, which is the foundation of the semantic-ideological dynamics of most of the writer's works, a kind of Fein proselytism is revealed. The proselytical nature of Fein's prose is also a derivative of the cognitive function, i.e. introducing the secular recipient to the world of the orthodox community. The power of proselytizing resonance is also definitely strengthened by the autobiographical elements present in Fein's work.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2021, 3 (175); 99-115
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość nosiciela stereotypów etnicznych
THE IDENTITY OF A CARRIER OF ETHNIC STEREOTYPES
Autorzy:
Pisarkowa, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611769.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
multiculturalism
the concept of a nation
ethnic stereotype
Polish culture
Jewish culture
Celan
Chopin
Rubinstein
Reich-Ranicki
fatherland
wielokulturowość
koncepcja narodu
autostereotyp
stereotyp etniczny
kultura polska
kultura żydowska
ojczyzna
Opis:
Autostereotyp narodowy, inaczej niż stereotyp obcego, jest z zasady pozytywny. A rozszerzająca się wielojęzyczność i wielokulturowość społeczeństw współczesnych modyfikuje koncepcje narodu, jego rozwoju lub regresu, zakres ingerencji państwa i samą jego (autostereotypu) istotę „lingwistyczną”. Wielojęzyczność nosicieli stereotypu etnicznego wymaga wiedzy o kilku kulturach, np. w Polsce o polskiej i żydowskiej. Także polski był dla Żydów żyjących w Polsce językiem szkoły, zawodu i fascynującej ich kultury. Na przykład Rubinstein w anglojęzycznej autobiografii wyznał, że „kocha Polskę”, lekcje polskiego były „źródłem radości”, miał pozytywny stereotyp Polaka i Polki, Tatr i Górali – ale i bliski związek z kulturą żydowską. Celan, najwybitniejszy dla Niemców współczesny poeta niemieckojęzyczny, to typowa postać pogranicza, znawca-tłumacz tekstów rumuńskich, niemieckich, hebrajskich, rosyjskich, angielskich, francuskich; trójjęzyczny Reich-Ranicki identyfikuje się z kulturą niemiecką, choć jako Żyd zaznał prześladowań, zakazu studiów, deportacji, getta, a jako jedyny bagaż zabrał ze sobą język i znajomość kultury niemieckiej, i to z nią utożsamia „ojczyznę”. Akceptując niemieckość, „rozumie” i kocha Chopina jako „poetę muzycznego”, reprezentującego Polskę, jej wielką „lirykę”, poezję romantyczną i późniejszą. Po wojnie przybiera drugie nazwisko (słowiańskie), a na pytanie (Grassa), kim jest, powie: „Pół Polakiem, pół Niemcem i pełnym Żydem”. Ojczyznę, której mu brak, znajduje w sztuce. Od innych różni go samotność, zawdzięczana literaturze, która pozwala zająć postawę metajęzykową wobec rzeczywistości odbitej w jednym z języków naturalnych.
A national stereotype, contrary to the stereotype of a foreigner, is positive, while a spreading multilingual and multicultural nature of contemporary societies modifies the conception of a nation, its progress or regress, the interference of the state and the nation’s very essence in the linguistic sense. The multilingualism of the carriers of ethnic stereotypes requires knowledge of several cultures; e.g. in Poland these would be Polish and Jewish cultures. Por Polish Jews, the Polish language was the language of school, profession and a fascinating culture. Rubinstein, for example, claims in his autobiography that he loves Poland, that lessons of Polish were his joy, that he has a positive stereotype of a Polish man and woman, of the Tatras and Tatra-dwellers, but also that he had a close contact with Jewish culture. Celan, in turn, the most distinguished contemporary poet of the German language, is a typical representative of someone functioning in a borderland area, an expert on and translator of Romanian, German, Hebrew, Russian, English and French texts. Reich-Ranicki identifies himself with German culture, although as a Jew he experienced persecution, a ban on higher education, deportation and a stay in ghetto. AU he had was the German language and the knowledge of German culture: it is this culture that he considers his own. However, he also understands and loves Chopin as a „musical poet”, representing Poland, its great: lyricism, Romantic and later poetry. After the war, he assumes another name (a Slavic one) and answering Grass’s question concerning his identity, he answers: „A half-Pole, half-German and fully a Jew. The homeland he misses is found in art. He is distinguished from others by the loneliness he draws from literature, which allows one to take a metalinguistic stance on the reality reflected in one of the natural languages in which one operates.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2002, 14; 27-45
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura Łodzi wczoraj i dziś - kuczki żydowskie
Architecture in the city of Lodz from the 19th/20th century - Jewish sukkot then and now
Autorzy:
Przewlocka-Sionek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40939.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
miasta
Lodz
kultura
kultura zydowska
architektura
dziedzictwo kulturowe
Zydzi
Swieto Sukkot
kuczki zydowskie
kamienice
konstrukcja
balkony
wykusze
city
Lodz city
culture
Jewish culture
architecture
cultural heritage
Jewish people
Sukkot
tenement
construction
balcony
bay window
Opis:
Łódź końca XIX i początku XX wieku była miastem silnie rozwijającym się pomimo sporego zróżnicowania kulturowego i dużych dystansów społecznych dzielących mieszczan w tym okresie. Po II wojnie światowej napływowa ludność i nowy ustrój przyczyniły się do utraty pamięci o wielokulturowym, szybko rozwijającym się mieście. Na szczęście wśród wielu zniszczeń i zaniedbań nadal widoczne są ślady dawnej potęgi i obecności wielu kultur, gdzie głównie architektura staje się wyróżnikiem danej społeczności i stanowi niepowtarzalną pamiątkę. W artykule skoncentrowano się na jednym z ważniejszych elementów religijnych kultury żydowskiej - kuczkach żydowskich, których spotkać w Łodzi można dość dużo. Zauważono zjawisko zaniku tradycyjnego przeznaczenia, omówiono symbolikę, konstrukcję i funkcję, jakie spełniały kiedyś i jakie spełniają dziś.
At the turn of the century, Łódź was a flourishing city, despite significant cultural diversity and social distance dividing the townspeople at the time. After World War II, new immigrants to the city as well as the introduction of a new political system made the memory of a multicultural, flourishing city disappear. Luckily, amongst the damage and neglect, signs of previous impressiveness and multiculturalism can be noticed. Architecture becomes the indicator of a particular community, and constitutes a unique souvenir. This article focuses on one of the most important religious elements of the Jewish culture - suk-kah booths (sukkot) - which appear in significant numbers in the city of Łódź. The disappearance of their traditional purpose, their symbolism, and previous and current functions have been noted.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2014, 13, 3
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi na tle statystyk demograficznych Lwowa 1918-1939
Jews on the background of the demographic statistics of Lviv, 1918-1939
Autorzy:
Romantsov, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144057.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
national minorities
Jews
Poles
south-eastern Poland
Jewish culture
demography
ethnic structure
religious structure
statistics
mniejszości narodowe
Żydzi
Polacy
południowo-wschodnia Polska
kultura żydowska
demografia
struktura etniczna
struktura wyznaniowa
statystyka
Opis:
Artykuł charakteryzuje statystyczną ludność Lwowa w latach 1919-1939, ze szczególnym uwzględnieniem Żydów. Opisano strukturę ilościową, etniczną, wyznaniową i społeczno-zawodową ludności żydowskiej, jej wiek i poziom wykształcenia. Lwów był szczególnie ważnym ośrodkiem życia politycznego i oświatowego w II Rzeczypospolitej. Na podstawie wyników spisów powszechnych można stwierdzić, że we Lwowie dominowały trzy następujące nacje: Polacy, Żydzi i Ukraińcy. Mniejszy odsetek stanowili Niemcy, Czesi i Rosjanie. Mniejszości narodowe stanowiły ok. 50% ogółu mieszkańców Lwowa. Prawie 50% ludności stanowili Polacy wyznania rzymskokatolickiego, 31,5-35% – wyznawcy judaizmu – Żydzi, a 9,2-12% – Ukraińcy wyznania greckokatolickiego. Cechą charakterystyczną struktury społecznej i zawodowej Lwowa była dominacja Polaków. Na drugim miejscu w hierarchii społecznej znajdowali się Żydzi, zajmujący się głównie handlem. Ostatnie miejsce w strukturze społeczno-zawodowej zajmowali Ukraińcy. Lwów w okresie międzywojennym był miastem wielokulturowym oraz centrum polskiego, ukraińskiego i żydowskiego życia politycznego i kulturalnego w południowo-wschodniej części Polski.
The article characterizes statistical population of Lviv in 1919-1939, particularly referring to the Jews. It describes quantity, ethnic, religious and socio-professional structure of Jewish population, their age and the level of education. Lviv was particularly important center of political and educational life in the Second Polish Re-public. According the results of state censuses, one may conclude that three dominant nations in Lviv used to be the following: Poles, Jews and Ukrainians. Germans, Czechs and Russians constituted smaller percentage. Minorities accounted for abo-ut 50% of the total population of Lviv. Almost 50% of the population constituted Roman Catholics – Poles, 31,5-35% – followers of Judaism – Jews, and 9,2-12% – Greek Catholics – Ukrainians. The characteristic feature of social and professional structure of Lviv was the dominance of Poles. In second place, in the social hierarchy were Jews, dealing mainly with trade. Ukrainians occupied the last place in the social and professional structure. Lviv in the interwar period was a multicultural city and the center of Polish, Ukrainian and Jewish political and cultural life in the south-eastern part of Poland.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 105-136
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jiddische Sprache als Kulturträger in Polen nach der Schoah
Yiddish language as the carrier of culture in Poland after the Shoah
Autorzy:
Rozenfeld, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592356.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jiddisch
Jiddische Kultur
Jüdische Identität
Jiddischer Rundfunk
Nussech Pojln
Jezijes Pojln
Nachkriegspolen
Kommunismus
polnische Juden
Yiddish language
Yiddish radio (broadcasting)
Yiddish culture
Jewish identity
nusekh Poyln
yetsiyes Poyln
post-war Poland
Communism
Polish Jews
język jidysz
radio jidysz
kultura jidysz
tożsamość żydowska
nusech Pojln
jecijes Pojln
powojenna Polska
komunizm
polscy Żydzi
Opis:
Mit der Schoah wurde die Anzahl der Sprecher des Jiddischen brutal reduziert; damit wurde zugleich die jiddische Kultur vernichtet. In der unmittelbaren Nachkriegszeit kam es in Polen zu Initiativen, deren Reste zu bewahren und sie wiederzubeleben. Der Beitrag behandelt verschiedene solcher Erscheinungsformen, insbesondere die jiddischen Programme des Polnischen Rundfunks. Diese sahen sich dann in den 1950er Jahren zunehmend Versuchen politischer Einflussnahme gegenüber, bei denen es darum ging, ideologische Botschaften zu transportieren. Unter diesen Bedingungen spielte die jiddische Sprache eine identitätsstiftende Rolle und wurde zum wichtigen Kulturträger, worin sich die Situation in Polen von der in anderen Staaten unterschied.
Wraz z Zagładą liczba używających języka jidysz została brutalnie zmniejszona; tym samym została zniszczona kultura jidysz. Bezpośrednio po wojnie podjęto w Polsce inicjatywy mające na celu zachowanie i ożywienie jej pozostałości. Artykuł dotyczy różnych tego typu aktywności, w szczególności programów jidysz Polskiego Radia. W latach pięćdziesiątych działania te coraz częściej były konfrontowane z presją polityczną, ukierunkowaną na przekaz treści ideologicznych. W tych okolicznościach język jidysz odgrywał rolę nośnika kultury, określając równocześnie tożsamość, przy czym sytuacja w Polsce różniła się od warunków w innych państwach.
With the Shoah, the number of speakers of Yiddish was brutally reduced; thus, Yiddish culture was destroyed. In the immediate post-war period, there were initiatives in Poland to preserve and revive the remnants. The article deals with various such manifestations, in particular with the Yiddish programs of the Polish Radio. In the 1950s they increasingly faced attempts of political influence that involved conveying ideological messages. Under these conditions, the Yiddish language played an identity-determining role and became an important cultural carrier, in which the situation in Poland differed from that in other states.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2019, 28; 53-67
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies