Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kulinaria" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Kontekstualizacja użyć nazwy barszcz ukraiński w mediach społecznościowych po 24 lutego 2022 roku
Contextualisation of uses of the term barszcz ukraiński (Ukrainian borscht) on social media after 24th of February 2022
Autorzy:
Gocłowska, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145852.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
lexis
cuisine
social media
leksyka
kulinaria
media społecznościowe
Opis:
Celem pracy jest wykazanie, jak zmieniały się konotacje i nacechowanie nazwy barszcz ukraiński w mediach społecznościowych po wybuchu wojny w Ukrainie. Materiał badawczy objął szeroki zakres postów pojawiających się w różnych serwisach społecznościowych w pierwszych tygodniach trwania agresji rosyjskiej oraz w kwietniu i lipcu 2022 roku (bezpośrednio po wydarzeniach istotnych dla funkcjonowania analizowanej tu nazwy). Media społecznościowe to przestrzeń najczęściej wybierana przez internautów do komentowania ważnych wydarzeń, sytuacji społeczno-politycznej czy reagowania na bieżące trendy. Forma publikowanych tam wypowiedzi jest swobodna, bezpośrednia, lapidarna, pełna emocji nadawców. Dzięki temu analiza zebranych materiałów ukazała wyraźnie transformację znaczeniową od nazwy kulinarnej, stosowanej w funkcji informacyjnej, do nazwy o znaczeniu symbolicznym. Analiza źródeł internetowych została poprzedzona omówieniem funkcjonowania leksemu barszcz i nazwy analitycznej barszcz ukraiński w polszczyźnie od czasów najdawniejszych do współczesności, co pozwoliło ukazać ewolucję znaczeniową leksemu od nazwy botanicznej do kulinarnej.
The aim of the paper is to show how the connotations and marking of the term barszcz ukraiński on social media were changing after the war in Ukraine had started. Research material features a wide spectrum of posts from various social media posted in the first weeks of the conflict and in April and July 2022 (right after the key events for the functioning of the term under review here). Social media constitute a space that is most frequently chosen by Internet users for commenting on important events and sociopolitical situation or reacting to current trends. The form of social media posts is casual, direct, concise and not stripped of the emotions of those who write them. Because of that, the analysis of the research material clearly shows the transformation of meaning from a culinary term, used in an informational function to a term of a symbolic meaning. The analysis of Internet sources is preceded by a discussion of the functioning of the lexeme barszcz (borcht) and the analytical term barszcz ukraiński in the Polish language starting from the earliest times to the modernity, which allows for the presentation of the evolution of the meaning from a botanical name to a culinary one.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2023, 22; 17-27
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siara w kulinarnej kulturze wsi. Z terenowej eksploracji materiału leksykograficznego
Colostrum in the culinary culture of rural areas. The field exploration of lexicographic material
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850448.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
culinary
dialectal lexicography
colostrum
kulinaria
leksykografia gwarowa
siara
Opis:
W artykule ukazane jest bogactwo materiału terenowego praktycznie w dotychczasowych eksploracjach pomijanego. Z racji braku stosownych poświadczeń w dostępnych opracowaniach założeniem było przedstawienie w miarę bogatej dokumentacji terenowej. Charakter opracowania łączy dociekania leksykograficzne z prezentacją rezultatów tychże eksploracji. Przywoływany materiał pozyskiwany był w latach 2005–2020; są to relacje pochodzące od mieszkańców różnych części Polski – głownie jednak Wielkopolski – punktów badawczych jest prawie 70. Wbrew przyjmowanemu poglądowi o braku wykorzystywania siary w tradycyjnej kuchni, przedstawiony materiał dowodzi bardzo żywej jej tradycji w środowisku wiejskim.
The article shows the richness of field material which has been practically neglected in previous explorations. Due to the lack of relevant certificates in the available studies, the assumption was to present relatively extensive field documentation. The nature of the study combines lexicographic investigations with the presentation of the results of these explorations. The mentioned material was obtained in the years 2005–2020; these are reports from the inhabitants of various parts of Poland – mainly, however, from Greater Poland – with almost 70 research points. Contrary to the accepted view that colostrum is not used in traditional cooking, the presented material proves that this tradition is very alive in rural areas.
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 183-198
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Foreign cuisine in Poland. Adapting names and dishes
Obca kuchnia w Polsce – adaptacja nazw i potraw
Autorzy:
Tambor, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042404.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kulturem
zapożyczenie
gastronim
kulinaria
kuchnia
cultureme
borrowing
gastronym
cuisine
Opis:
One of the more interesting layers of vocabulary in Polish are lexical items related to cuisine, sometimes, though rarely, referred to as gastronyms. In this text I intend to mainly discuss the names which exist at the crossroads of languages and cultures, as I believe they may, often after various transformations and adaptations, constitute Polish culturemes. I consider them distinctive indicators of a culture. Those include not only bigos [sour cabbage stew], pierogi and schabowy [pork chop], but also fasolka po bretońsku [“Breton beans”, beans, bacon and sausage in tomato sauce] and śledź po japońsku [“Japanese herrings”, pickled herring, hard-boiled egg and pickle salad], as well as bogracz [a stew], a word which despite having Hungarian origins does not operate in Hungarian as the name of a dish. I shall also focus on the methods of Polonising some borrowed names. The problems which I shall discuss offer an opportunity for teachers of Polish as a foreign/second language to help their students more easily accept the cultural differences at the intersection of Polish culture and their own cultures.
Jedną z ciekawszych warstw słownictwa stanowią w języku polskim nazwy kulinariów, zwane z rzadka gastronimami. W tekście postanowiłam zająć się przede wszystkim nazwami, które funkcjonują na styku kultur i języków, uznając, że mogą one – często po różnych przekształceniach i zmianach adaptacyjnych – stanowić polskie kulturemy. Za kulturemy uznaję wyznaczniki dystynktywne danej kultury. A takimi – obok bigosu, pierogów, schabowego – są już na pewno choćby fasolka po bretońsku i śledź po japońsku, ale także bogracz, który jako nazwa potrawy w języku węgierskim nie występuje. Uwagę poświęcam także sposobom polszczenia niektórych zapożyczonych nazw. Przedstawione problemy są pewną propozycją dla nauczycieli języka polskiego jako obcego/drugiego, by ich uczniom ułatwić akceptację różnic kulturowych na styku kultury polskiej i ich własnej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 241-265
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przepis kulinarny jako przedmiot badań lingwistyki kontrastywnej
Autorzy:
Haliniak, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119738.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
tekstologia kontrastywna
kulinaria
dyskurs kulinarny
tekst użytkowy
przepis kulinarny
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie możliwości poznawczych badań nad kulinariami w ujęciu tekstologii kontrastywnej. Celem rozważań jest odpowiedź na pytanie, dlaczego warto analizować przepis kulinarny jako gatunek mowy w ramach tekstologii kontrastywnej, mimo że należy on do gatunków o standardowej strukturze. Zadaniem artykułu jest również przybliżenie aspektów i założeń tekstologii kontrastywnej. Rozważania zamyka przykładowe porównanie dwóch przepisów pochodzących z różnych czasów i kultur, które obrazuje, jakie różnice językowe (i nie tylko) wynikają z tego rodzaju analiz.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2021, 15; 577-598
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulinaria we frazeologii śląskiej
The cooking in Silesian phraseology
Autorzy:
Przymuszała, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594088.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Cooking
Silesian phraseology
paremiology (maxims)
kulinaria
frazeologia śląska
paremiologia
Opis:
Food, as one of the most important components of human existence, in addition to its primary function associated with satisfying hunger, is also essential element of culture and language – as evidenced by the numerous linguistic studies of that segment of the Polish vocabulary. The aim of this paper is to present and discuss selected Silesian collocations where the main component belongs to the wide category of cooking, understood as ready meals, the products of cookery or the entire process of preparing the food. Discussed idioms may include a component, which is the name of a specific dish, its ingredients, beverages, cookware or activities related to the preparation of dishes. The main purpose of this article is to show some segment of reality settled in dialectal phraseology and to identify functions performed by the expressive compounds containing in its composition the culinary names.
Pożywienie jako jeden z najważniejszych składników egzystencji człowieka, oprócz swej podstawowej funkcji zaspokajania głodu, jest również istotnym elementem kultury oraz struktury semantycznej języka – o czym świadczą liczne językoznawcze opracowania tego wycinka polskiej leksyki. Celem artykułu jest zaprezentowanie i omówienie wybranych śląskich związków frazeologicznych, w których komponentem jest wyraz należący do kategorii kulinariów, rozumianych jako gotowe potrawy, będące wytworem sztuki kulinarnej lub jako wszystko to, co związane jest z przyrządzaniem i gotowaniem potraw. Omawiane frazeologizmy mogą zatem zawierać komponent będący nazwą konkretnej potrawy, jej składników, napojów czy naczyń kuchennych lub czynności związanych z przygotowywaniem potraw. Artykuł ma na celu pokazanie obrazu pewnego wycinka rzeczywistości utrwalonego we frazeologii gwarowej oraz wskazanie funkcji jakie pełnią związki wyrazowe zawierające w swym składzie nazwy kulinariów.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 247-264
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TRANSNARODOWOŚĆ W PRZESTRZENI DOMOWEJ POLSKICH RODZIN MIGRACYJNYCH W NORWEGII
Autorzy:
Ślusarczyk, Magdalena
Pustułka, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646735.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
transnarodowość, rodzina, migracja, Polacy w norwegii, kulinaria, celebrowanie świąt
Opis:
Pojęcie domu, które zawsze jest niezwykle złożone, w kontekście procesów migracyjnych i przestrzeni transna- rodowych wymaga uwzględnienia wielu determinujących go czynników. Łączy bowiem przekraczanie różnych granic: państwowych, kulturowych, a także negocjacje w obrębie tradycji rodzinnych. W artykule pytamy, w którym momencie możemy mówić o stworzeniu domu przez migrantów, a także szukamy determinant loka- lizacji geogra cznej/materialnej i emocjonalnej/duchowej tegoż domu. gdzie jest dom jako budynek/miejsce zamieszania, a gdzie staje się on bezpieczną przystanią i miejscem, w którym migranci czują się u siebie. Po- kazujemy przenikanie się różnych „domów” w ojczyźnie i w kraju imigracji. dom jest tu rozumiany nie tylko jako miejsce schronienia, ale także jako trwały symbol wartości i idei wywiedzionych z kraju pochodzenia, jak również rozbudowanych i przekształconych w doświadczeniu migracyjnym. Pokazując narracje dotyczące domu oraz praktyki domowe zogniskowane wokół domowych sposobów świętowania i praktyk kulinarnych, omawiamy dom jako rodzinny projekt tożsamościowy. 
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2017, 16, 1
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół stołu… – kilka uwag o dawnym słownictwie związanym ze spożywaniem posiłków zachowanym w śląszczyźnie
Around the table… – a few remarks on the old vocabulary connected with consuming meals preserved in the Silesian ethnolect
Autorzy:
Kiszka-Pytel, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145860.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
lexical archaisms
Silesian ethnolect
cuisine
archaizmy leksykalne
etnolekt śląski
kulinaria
Opis:
Artykuł prezentuje analizę historycznojęzykową wybranych archaizmów leksykalnych z pola tematycznego ‘jedzenie’, które przetrwały w etnolekcie śląskim. Wciąż słabo opracowane kwestie dotyczące regionalnego zróżnicowania leksyki kulinarnej – mimo często podejmowanych nad nią refleksji przez językoznawców – przyczyniły się do omówienia niniejszego tematu. Celem badań prowadzonych nad słownictwem kulinarnym jest przedstawienie niewielkiego wycinka archaizmów leksykalnych obecnych w śląszczyźnie (m.in. leksemy warzyć, śniadać, wieczerzać, obiadować, jużynować (jużyna), swaczyć (swaczyna)), ukazanie ich związku z kulturą regionu, a także zastanowienie się nad częstością używania tychże przez współczesnych mieszkańców Górnego Śląska. Analiza leksyki związanej ze spożywaniem posiłków pokazała, że większość badanych słów przeszła do archiwum języka, a tylko część przetrwała we współczesnym języku polskim – głównie w ustalonych związkach wyrazowych. W etnolekcie śląskim natomiast nie utraciły one zdolności funkcjonalnych i wciąż zasilają zasoby słownictwa czynnego. Przyjrzenie się rozwojowi semantycznemu wyrazów dowiodło, że z pozoru mało istotne komponenty definicji słownikowych skrywają informacje, które pozwalają zrozumieć językową przeszłość lub pozostawiają ślady we współczesnej polszczyźnie.
The paper presents the analysis of the selected lexical archaisms from the semantic field “food” preserved in the Silesian ethnolect from the point of view of historical linguistics. The fact that the regional variation of culinary lexis is, despite frequently being analysed by linguists, still not described well enough inspired the author to discuss this issue. The research aim of this culinary lexis study is to present a small portion of lexical archaisms featured in the Silesian ethnolect (for instance warzyć, śniadać, wieczerzać, obiadować, jużynować ( jużyna) and swaczyć (swaczyna)), to show their connection with the culture of the region and to analyse the frequency of use of these lexemes by the current inhabitants of the Upper Silesia. The analysis of lexemes connected with consuming meals shows that the majority of these lexemes became archaic in the Polish language and only a few survived in the modern Polish, mostly in fixed phrases. In the Silesian ethnolect, however, these lexemes did not lose their functional capabilities and constitute a part of the active vocabulary. Analysing the semantic development of these lexemes reveals that the dictionary definition elements of seemingly little importance, contain information instrumental in understanding the linguistic past or leave marks in the modern Polish.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2023, 22; 41-52
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O nazwach potraw z ziemniaków w gwarach kujawskich
The names of potato dishes in Kuyavia dialects
Autorzy:
Paluszak-Bronka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850433.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
culinary
potato dishes
Kuyavia dialects
kulinaria
potrawy z ziemniaków
gwary kujawskie
Opis:
Celem artykułu jest charakterystyka semantyczna i genetyczna kujawskich nazw potraw ziemniaczanych. Pozwala ona nie tylko objaśnić motywację i pochodzenie analizowanych jednostek, ale także odtworzyć utrwalony w nich obraz dawnej wsi, jej kultury, tradycji, wierzeń, wiedzy i umiejętności kulinarnych oraz historii Kujaw. Nazwy potraw są niewątpliwie kopalnią wiedzy o regionie, nie możnabowiem zrozumieć jego dziedzictwa kulturowego bez odwoływania się do zmagazynowanych w języku, a zwłaszcza w warstwie leksykalnej, doświadczeń i wiedzy o świecie wcześniejszych pokoleń.
The aim of the article is semantic and genetic characterization of Kuyavia names of potato dishes. It allows not only to explain the motivation and origin of the analyzed units but to recreate the image of a former village, its culture, traditions, beliefs, knowledge and culinary skills as well as the history of Kuyavia. The names of the dishes are undoubtedly a mine of information about the region because it is impossible to understand their cultural heritage without referring to the earlier generations’ experiences and knowledge of the world stored in the language, specifically in its lexical layer.
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 149-161
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powiedz mi, co jesz, a powiem ci, kim jesteś – o kulinariach w Słowenii
Tell me what you eat and I will tell you who you are on slovene culinary arts
Autorzy:
Wacławek, Maria
Wtorkowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679933.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kulinaria
stereotyp
Słowenia
językowy obraz świata
culinary arts
stereotype
Slovenia
linguistic worldview
Opis:
Culinary arts are an important part of every nation’s culture. The goal of our text is to converge the linguistic-cultural view of Slovene culinary arts from a hetero-stereotypical point of view of Polish people. For our analysis, we used operational categories of an ethnolinguistic school from Lublin and its continuators from all over Poland. The article is based on academic surveys. We differentiated and wrote about two thematic circles, which reconstruct Slovene culinary arts: 1) the general characteristics of Slovene cuisine, 2) specific dishes, ingredients, drinks etc. The linguistic worldview captured in the discourse on culinary identity are one of the main factors influencing the cultural identity of a given community. The vocabulary, especially culturally conditioned, regarding the culinary arts should find its place in the glottodidactic process.
Kulinaria są ważnym składnikiem każdej kultury narodowej. Tekst ma na celu przybliżenie językowo-kulturowego obrazu słoweńskich kulinariów w perspektywie heterostereotypowej, widzianego oczyma Polaków. W analizie wykorzystano kategorie operacyjne wypracowane przez lubelską szkołę etnolingwistyczną i jej kontynuatorów z całej Polski. Bazę materiałową artykułu stanowią dane ankietowe. Wyróżniono i opisano dwa kręgi tematyczne, które współtworzą rekonstruowany obraz słoweńskich kulinariów: 1) ogólna charakterystyka kuchni w Słowenii, 2) konkretne dania, składniki, napoje itp. Tak ujęte badania językowego obrazu świata włączają się w dyskurs o tożsamości kulinarnej, będącej jednym z istotnych czynników wpływających na odrębność kulturową danej wspólnoty. Słownictwo z zakresu kulinariów, zwłaszcza uwarunkowane kulturowo, powinno więc znaleźć swoje miejsce w procesie glottodydaktycznym.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2018, 25; 55-68
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lektura Lubuskich podróży ze smakiem peregrynacją dla przyjemności i intelektualną wędrówką po wiedzę (spojrzenie filologa-lingwokulturologa)
Autorzy:
Węgorowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20438475.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
przewodnik
kulinaria
przyroda
agroturystyka
etnoturystyka
werbalizacja
guidebook
culinary
nature
agrotourism
ethnotourism
verbalization
Opis:
The extraordinary character of a contemporary ‘Baedeker’-type culinary-tourist guide,whichappeals to the senses of its reader, is perfect to showcase the region al specialties of the Lubuskie Region. Such a guide will also act as an inspiration to consider the richness and diversity of the Lubuskie Region. The subject, and thus the objective of this articleis to prezent Lubuskie’s culinary heritage and, throughit, the virtues of Lubuskie’s fauna and flora, the advantages of Lubuskie’s agrotourism farms and Lubuskie’s ethnotourism. The spiritual/symbolich eritagethatis preserved in this guideshows off the Lubuskie Region as an attractive are a where the past is an integral part of the present. 
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2022, 33, 2; 7-24
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies