Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kryzys kultury" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Żyć w dobrostanie i w zgodzie z planetą. W poszukiwaniu wzorców kultury umiaru. Wstęp
Well-being and living in harmony with the planet. Searching for models of the culture of moderation. Introduction
Autorzy:
Czepkiewicz, Michał
Parfianowicz, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152874.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
umiar
dobrostan
historia kultury
nadmiar
kryzys klimatyczno-ekologiczny
dewzrost
moderation
welfare
cultural history
excess
climate and ecological crisis
degrowth
Opis:
„Nigdy nie potrzebowaliśmy kultury ograniczeń tak bardzo, jak dziś” – pisze w książce Limits: Why Malthus Was Wrong and Why Environmentalists Should Care badacz z nurtu ekonomii ekologicznej i popularyzator idei dewzrostu (degrowth) Giorgos Kallis. Kryzys klimatyczno-ekologiczny, u źródeł którego stoi system gospodarczy oparty na wzroście produkcji i konsumpcji, skłania do poszukiwania alternatywnych modeli życia społecznego. Potrzebujemy głębokich przemian w sposobie organizacji życia i gospodarek – szczególnie w państwach globalnej Północy. Konieczny jest też namysł nad wartościami nadającymi kierunek tym zmianom. Jedną z takich wartości jest umiar, rozumiany nie jako wymuszone zewnętrznymi okolicznościami i doświadczane jako deprywacja wyrzeczenie, ale jako życie w dobrostanie i równowadze z otaczającym środowiskiem, „życie użyteczne i szczęśliwe w ramach ustanowionych granic”, by przywołać znów Kallisa. Naszym celem jest przyjrzenie się tej problematyce w kontekście historii kultury polskiej. Zamierzamy prześledzić istniejące w przeszłości oraz nam współczesne praktyki, społeczności i systemy etyczne zbudowane wokół umiaru, samowystarczalności i dobrego życia w harmonii z przyrodą. Zarazem istotne jest dla nas rozpoznanie braku umiaru, nieumiarkowania lub umiaru będącego wynikiem przymusu, jako zjawisk stale powracających w historii kultury polskiej.
‘We moderns have never needed a culture of limits as much as we do now’, argues Giorgos Kallis, an environmental scientist working in the field of ecological economics and an advocate of the idea of degrowth, in his book Limits: Why Malthus Was Wrong and Why Environmentalists Should Care. Fuelled by the economic system based on the growing production and consumption, the climate and ecological crisis prompts us to look for alternative models of social life. Profound changes are needed in how we organise our lives and economies – particularly in the countries of the Global North. It is also necessary to reflect on the values that steer these changes. One of them is moderation defined not as renouncement that is enforced by external circumstances and thus experienced as deprivation, but as well-being and living in balance with the environment, or as Kallis puts it, ‘a useful and happy life within the established limits’. Our aim is to look at this issue through the prism of Polish culture and its history. We intend to analyse the past and contemporary practices, communities and ethical systems developed around moderation, self-sufficiency and the concept of good life in harmony with nature. An equally important aspect for us is to study the lack of moderation, intemperance and coerced moderation as phenomena that continue to resurface in the history of Polish culture.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2022, 117, 1; 10-14
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmierzch elit - zmierzchem sensu? Elitaryzm w kontekście refleksji o kryzysie kultury w polskiej myśli filozoficznej dwudziestolecia międzywojennego
Is the Twilight of the Elites a Twilight of Sense? Elitism in the Context of the Reflection on the Crisis of Culture in the Polish Philosophical Thought of the Interwar Period
Autorzy:
Truchlińska, Bogumiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807249.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
elita
kryzys kultury
hierarchie wartości
masy
uspołecznienie kultury
elites
crisis of culture
hierarchies of values
masses
socialization of culture
Opis:
Artykuł niniejszy podejmuje ważkie zagadnienie związków między tezami o upadku (kryzysie) kultury Zachodu a koncepcją elit twórczych i ich rolą - w świetle polskiej myśli filozoficznej dwudziestolecia międzywojennego. Elitaryzm przejawia się w indywidualizmie Wincentego Lutosławskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza, w uniwersalizmie Jerzego Brauna, w katolickiej filozofii kultury Józefa Pastuszki oraz w myśli kulturo-socjologicznej Floriana Znanieckiego. Pogląd ten wiąże się z przypisaniem funkcji społecznej bądź artystycznej, często misji kulturalnej, wybitnym jednostkom. W dwudziestoleciu, wraz z pojawieniem się kryzysu kultury oraz zjawiska masowości, dostrzega się dwoistą rolę elit: pozytywną (kulturo- i osobo- twórczą) i negatywną (destrukcyjną). Polscy filozofowie kultury nie ulegają presji pesymizmu i katastrofizmu, formułują prognozy i projektują kulturę przyszłości, próbując ustalić prawidłowe relacje między elitą a masami. W tym programie przezwyciężenia kryzysu upatrywać można misji elit, jak i poszukiwania nowego sensu kultury, podkreślającego jej pozytywny aspekt i silniejszy związek z życiem, także szerokich mas społeczeństwa polskiego w nowo odrodzonym państwie (idea uspołecznienia kultury).
This article treats the important issue of the relationships between the theories of the fall (crisis) of Western culture and the concept and the role of creative elites—as reflected in the Polish philosophical thought of the interwar period. Elitism appears in the individualism of Wincenty Lutoslawski and Stanisław Ignacy Witkiewicz, in the universalism of Jerzy Braun, in the Catholic philosophy of culture of Józef Pastuszka and in the socio-cultural thought of Florian Znaniecki. This view involves the assignment of a social or artistic function, and frequently, cultural missions, to prominent individuals. In the two decades, with the advent of the crisis of culture and the mass phenomenon, we can notice the dual role of elites: a positive (cultural and personality forming) and negative (destructive) one. Polish philosophers of culture are not subject to the pressure of pessimism and catastrophism. They predict and design the culture of the future, trying to determine the proper relationships between the elites and the masses. We can see this program of overcoming the crisis as the elites’ mission and the search for a new sense of culture. This search emphasizes a positive aspect of culture and a stronger relationship with life, also as regards the broad masses of the Polish community in the reborn country (the idea of socialization of culture).
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2015, 6, 1; 33-58
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ze Starego Średniowiecza do Nowego
From the Old Middle Ages to the New One
Autorzy:
Kowalewska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1637975.pdf
Data publikacji:
2021-02-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Hildegarda z Bingen
średniowiecze
kryzys kultury
humanizm
ekologia
umiar
wiedza dobra i zła (scientia bona, scientia mala)
Hildegard of Bingen
middle ages
crisis of culture
humanism
ecology
moderation
good and evil knowledge (scientia bona, scientia mala)
Opis:
Głównym celem artykułu jest przedstawienie wybranych aspektów funkcjonowania w XX i XXI wieku myśli i twórczości Hildegardy z Bingen. Szerokie zainteresowanie ową twórczością jest w tym artykule formą prezentacji rosnącej tendencji do wznowienia dawno utraconego duchowego wymiaru życia. Zainteresowanie twórczością i osobą Hildegardy zaczęło wzrastać po okresie prac filologicznych, który przypomniał jej twórczość. Twórczość Hildegardy stała się źródłem inspiracji dla filologów, filozofów, teologów, artystów i muzykologów. Istnieje wiele Towarzystw Przyjaciół Hildegardy, które propagują jej idee. W kontekście dzisiejszego kryzysu kultury jej przestrogi skierowane do duchowieństwa i jej idee filozofii człowieka wydają się bardzo aktualne. W tej dziedzinie idea humanizmu chrześcijańskiego jest szczególnie ważna. Aktualne i ważne są jej poglądy na temat badań naukowych, w szczególności na temat rozróżnienia między dobrą a złą wiedzą (scientia bona, scientia mala). Także idea umiaru i idea relacji człowieka z ziemią. Zapewne z tego powodu jej dietetyka i medycyna są w dzisiejszych czasach tak popularne. Dzięki temu Hildegarda z Bingen ze starego średniowiecza wkracza w nowe średniowiecze, które być może nastąpi.
The main purpose of this article is presentation of chosen aspects which say about functioning of the thought and creation of Hildegard of Bingen in XX and XXI century. Wide interest of this creation is in this article a form of representation of growing tendency of resumption of the long lost spiritual dimension of live. Interest about creation and person of Hildegard started to becoming more popular after the period of philological works which recalled her work. Hildegard’s works became source of inspiration for philologists, philosophers, theologians, artists and musicologists. There are many Companies of Friends of Hildegard which propagate her ideas. In the context of today’s crisis of culture her admonitions to clergy and her ideas of philosophy of man seems very actual. In this sphere idea of Christian humanism is especially important. Current and important are her opinions about scientific research especially about distinction of good and evil knowledge (scientia bona, scientia mala). Also idea of moderation and idea of human to earth relation. This is probably the reason why dietetics and medicine of her are so popular in this days. Thanks to that, Hildegard of Bingen from old middle ages enters into new middle ages which perhaps will come to be.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2020, 11, 4; 51-69
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenia człowieka i idei humanitarnych
Threats to Humankind and the Humanitarian Idea
Autorzy:
Pilch, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567415.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Olsztyńska Szkoła Wyższa
Tematy:
Zagrożenia cywilizacji, kryzys etyczny, kryzys kultury, kryzys ekologiczny, różnicowanie się świata w zakresie ekonomii i idei, człowiek technopolu, mechanizmy obronne współczesnego człowieka
Threats to civilization, crisis of ethics, crisis of civilization, ecological crisis, global diversification in the fields of economy and concepts, citizen of technopolis, modern man‘s defence mechanisms
Opis:
Przesłaniem opracowania jest ostrzeżenie współczesnego człowieka i świata, który stworzył, przed różnorodnością zagrożeń i kryzysów. Mimo olbrzymiego postępu cywilizacyjnego – współczesny świat przeżywa głęboki kryzys, który można zdefiniować trzema kategoriami sformułowanymi przez komisję ekspertów prezydenta Stanów Zjednoczonych. Pierwszy wynika z totalnego konfliktu współczesnego świata w dziedzinie ideologii i religii. Drugi ma naturę ekonomiczną i wyraża się ciągle dramatycznymi nierównościami. Trzeci – to zagrożenia ekologiczne. Autor próbuje odnaleźć i sformułować drogi wyjścia z owych pułapek ideologicznych, ekonomicznych i przyrodniczych.
The message of this paper is to raise the awareness of modern man and the world he has created to impending threats and crisis events. Despite the tremendous civilizatory progress mankind has achieved the world is currently experiencing a severe crisis which can be devided into three categories as defined by the Expert Commission of the President of the United States. The first one results from a clash of ideologies and religions in today‘s world. The second is of economic nature and expresses itself in social inequalities of a dramatic scale. The third one comprises ecologic disasters. The author attempts to show how mankind may securely avoid these ideological, economic and natural pitfalls.
Źródło:
Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne; 2014, 2; 19-34
2084-1140
Pojawia się w:
Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Za dużo twórczości? Pułapki twórczości codziennej i amatorskiej w kulturze nadmiaru, kiczu i braku smaku
Too Much Creativity? The Traps of Everyday and Amateur Creativity in the Culture of Excess, Kitch and Insipidness
Autorzy:
Szmidt, Krzysztof J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2141244.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
twórczość
pułapki procesu twórczego
media
kryzys kultury
creativity
the traps of creation process
the crisis of culture
Opis:
Artykuł poświęcony jest problemowi nadmiaru produktów aktywności twórczej, zwłaszcza twórczości codziennej i amatorskiej, z jakim się spotykamy na platformach cyfrowych i w mediach. Autor opisuje symptomy tego nadmiaru, odwołując się do krytycznej analizy socjologów kultury, i stawia hipotezę, iż zalew twórczości jest po części spowodowany popadnięciem wielu twórców codziennych i amatorów w trzy główne pułapki: pułapkę złudzenia łatwości procesu twórczego, pułapkę zaniku narzędzi rzetelnej selekcji wytworów oraz pułapkę nadłatwości komunikowania produktów kreatywności. Po zdekonspirowaniu mechanizmów tych „pułapek” następuje próba zarysowania pozytywnego programu edukacyjnego, opartego na koncepcji pogłębionych ćwiczeń A. Ericssona i „zasady 10 lat”, będących warunkami osiągnięcia szczebli twórczości profesjonalnej i mistrzowskiej.
The article is devoted to the problem of the excess of the products of creative activities, especially the everyday and amateur ones, which we come across on digital platforms or in media. The author describes the symptoms of this excess, referring to the critical analysis of culture sociologists, and he puts forward a hypothesis that the influx of the creativity is partly caused by many everyday artists and amateurs falling into three main traps, namely the trap of the illusion of the easiness of the creative procces, the trap of the disappearance of tools for a reliable selection of the creations and the trap of the over easiness of communicating the products of creativity. After unmasking the mechanisms of these “traps” there comes an attempt to outline a positive educational programme, based on the concept of A. Ericsson’s deepened exercises and “the principle of 10 years”, which are the conditions of climbing the ladder of professional and master’s creativity.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2015, 18, 2(70); 79-95
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Dzieduszycki i źródła jego historiozoficznego optymizmu
Войчех Дзедушицки и источники его историософского оптимизма
Wojciech Dzieduszycki and Sources of His Historiosophic Optimism
Autorzy:
Zawojska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497702.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
философия истории
историософский оптимизм
кризис европейской культуры
христианские ценности
filozofia dziejów
historiozoficzny optymizm
kryzys kultury europejskiej
wartości chrześcijańskie
philosophy of history
historiosophic optimism
crisis of European culture
Christian values
Opis:
Дзедушицки не только диагностировал современное ему состояние западной цивилизации, но также указывал на возможность и способ преодоления сложившегося кризиса. Он считал, что такую возможность даёт реализация в общественной и частной жизни традиционных христианских принципов, заключающаяся в том, что во всех поступках следует руководствоваться обозначенными в христианской религии ценностями. Указание путей выхода европейской цивилизации из кризисного состояния, подкрепленное личной убеждённостью в их эффективности, определяет то, что, несмотря на пессимистический диагноз, видение Дзедушицким истории следует считать отмеченным историософским оптимизмом.
Dzieduszycki diagnosed the state of Western civilization at that time, but first and foremost indicated the possibility and the method of overcoming the crisis. In his opinion, the return to traditional Christian principles in social and individual life and strict following the values set by the Christian religion in all human activities ensure such a possibility. Despite the pessimistic diagnosis, indication of the ways out of the then crisis of the European civilization contemporary to him and the personal conviction of their effectiveness, make Dzieduszycki’s vision of history characterised by historiosophic optimism.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2018, 18; 297-309
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielokulturowość jako aspekt organizacyjny międzynarodowej współpracy rozwojowej w Unii Europejskiej. Szanse i bariery
Autorzy:
Matosek, Mirosław
Prokopowicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367091.pdf
Data publikacji:
2020-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
wielokulturowość
Unia Europejska
kryzys imigracyjny
kultura
współpraca międzynarodowa
globalizacja
imigranci
kultury narodowe
kultura europejska
kultura muzułmańska
zarządzanie organizacjami
Opis:
W artykule zarysowano kulturowy kontekst rozwoju społecznego i gospodarczego w Unii Europejskiej. Przedstawiono kulturową mozaikę Europy, postawy i zachowania organizacyjne. Przykłady międzynarodowych zespołów funkcjonujących na wszystkich szczeblach organizacji dowodzą, że różnorodność jest stymulatorem rozwoju, umożliwiającym powstawanie innowacji technicznych i społecznych. Dylematy kulturowe mogą być też barierą utrudniającą współdziałanie. Wiedza o partnerach i wrażliwość kulturowa są przydatne w każdym wymiarze transgranicznej współpracy.
The article describes the cultural context of social and economic development in the European Union. It presents the cultural mosaic of Europe, attitudes and organizational behavior. Examples of international teams operating at all levels of the organization show that diversity is a stimulator of development. Cultural dilemmas can be a barrier to cooperation. Knowledge of partners and cultural sensitivity is useful in every aspect of cross-border cooperation.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2018, 23, 2; 29-40
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczestnictwo ludności Polski w kulturze w czasie kryzysu związanego z pandemią COVID-19
Participation of the Polish population in cultural events during the COVID-19 pandemic crisis
Autorzy:
Mazurkiewicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36443578.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
kultura
kryzys
polskie społeczeństwo
konsumpcja kultury w gospodarstwach domowych
uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych
culture
crisis
Polish society
cultural consumption in households
participation in cultural events
Opis:
Pandemia COVID-19 wpłynęła na sytuację na całym świecie, doprowadzając do kryzysu w wielu obszarach działalności, w tym w kulturze. Kultura ma pozytywny wpływ na gospodarkę, jest także istotna dla rozwoju osobowości jednostki. Stąd tak ważne jest uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych. Jednak w czasie kryzysu ta możliwość zostaje ograniczona. Celem opracowania jest identyfikacja wpływu ograniczeń związanych z pandemią COVID-19 na uczestnictwo ludności w Polsce w wydarzeniach kulturalnych organizowanych stacjonarnie, z uwzględnieniem poszczególnych form aktywności kulturalnej. Aby zrealizować cel, zastosowano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa. Skorzystano z literatury przedmiotu, raportów i opracowań krajowych oraz międzynarodowych instytucji podejmujących problematykę kultury, aktów prawnych. Przeprowadzono okresu 2019–2022.  Z przeprowadzonych badań wynika, że pandemia spowodowała niespotykany wcześniej kryzys w kulturze w Polsce. Mimo korzystnych zmian w 2022 r. liczba wydarzeń organizowanych przez instytucje kultury była mniejsza niż przed ogłoszeniem pandemii, jednocześnie w wydarzeniach tych uczestniczyło mniej osób. Brak lub ograniczenie uczestnictwa w kulturze osłabia lub doprowadza do zanikania relacji interpersonalnych, ogranicza możliwości oddziaływania na inne jednostki, tym samym podmiotowość. Dla instytucji kultury pozyskanie odbiorców wymaga wspierania twórczości, kreatywności, otwartości na nowości. Służyć temu może zaproponowanie nowych kanałów kontaktu z odbiorcą, nowych form prezentacji oferty kulturalnej, jednocześnie dotarcie z informacją do osób potencjalnie zainteresowanych, a także rozwój kwalifikacji zatrudnionych osób.
The COVID-19 pandemic has affected the situation around the world, leading to a crisis in many areas of activity, including culture. Culture has a positive impact on the economy and is also important for the development of an individual’s personality. This is why participating in cultural events is so important. However, in times of crisis this possibility is limited. The aim of the study is to identify the impact of the restrictions related to the COVID-19 pandemic on the participation of the population in Poland in cultural events organized on-site, taking into account individual forms of cultural activity. To achieve the goal, the method of literature analysis and criticism was used. The literature on the subject, reports and studies of national and international institutions dealing with the issues of culture, and legal acts were used. An analysis of secondary data from the Central Statistical Office and Eurostat regarding culture was also carried out. The analysis was performed for the period 2019–2022. The research shows that the pandemic has caused an unprecedented crisis in culture in Poland. Despite the favorable changes, in 2022 the number of events organized by cultural institutions was lower than before the announcement of the pandemic, and at the same time fewer people participated in these events. The lack or limitation of participation in culture weakens or leads to the disappearance of interpersonal relationships, limits the possibilities of influencing other individuals, and thus subjectivity. For cultural institutions, acquiring audiences requires them to support creativity and openness to new things. This can be achieved by proposing new channels of contact with recipients, new forms of presenting the cultural offer, at the same time reaching information to potentially interested people, and developing the qualifications of employed people.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2023, 76; 199-217
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transwersalna racjonalność jako teoria relacji międzykulturowych
Transversal Rationality as a Theory of Intercultural Relations
Autorzy:
Winiarska, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37473586.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
sfery kulturowe
transwersalna racjonalność
aksjologia narodów
dyskurs
relacje międzykulturowe
kryzys kultury
kryzys człowieka
transkulturowość
culture spheres
transversal rationality
axiology of nations
discourse
intercultural relations
crisis of culture
crisis of human
transculturalism
Opis:
Przeobrażenia w sferze kulturowej – takie jak choćby globalizacja – powodują, że badacze są zmuszeni wypracować nowe, spójne podejście, aby w obliczu konfrontacji z innością/ różnorodnością religijną, językową, obyczajową, aksjologiczną nie zatracić odrębności kulturowej narodów. Rozwiązaniem tego problemu może być koncepcja, która z jednej strony będzie umożliwiać względną autonomię poglądów we wszystkich domenach ludzkiego życia, a z drugiej strony będzie poszerzać przestrzeń międzykulturowych dyskursów. Te dwa powody wydają się w sposób wystarczający uzasadniać wprowadzenie do teorii badań nad kulturą pojęcia transwersalnej racjonalności. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie tej właśnie koncepcji, której twórcą jest amerykański badacz C.O. Schrag. Możemy postawić tezę, że dzięki użyciu koncepcji transwersalnej racjonalności da się podjąć badania nad indywidualnym intelektualnym rozwojem człowieka, ale też może ona posłużyć do badań nad rozwojem kulturowym społeczności. W koncepcji C.O Schraga transwersalność jest dynamiką, która napędza działanie komunikacyjne. Człowiek jako „wielowymiarowy sprawca” działa w obszarze sfer kulturowych, do których zaliczane są: religia, moralność, sztuka i nauka, tworząc wspólnotę mającą zawsze wymiar etyczny. Jak dowodzi Schrag, szereg interakcji (dyskursywnych, interpretacyjnych, transwersalnych) na poziomie mikro- i makrospołecznym buduje relacje międzykulturowe.
Transformations in the cultural sphere such as globalization cause researchers to be forced to develop a new coherent approach in order not to lose the cultural identity of nations in the face of otherness: religious, linguistic, moral and axiological diversity. The solution to this problem may be a concept that, on the one hand, will enable relative autonomy of views in all domains of human life, and, on the other hand, will expand the space of intercultural discourses. These two reasons seem to be sufficient to justify the introduction of the concept of transversal rationality into the theory of cultural studies. The purpose of this article is to present the concept of transversal rationality, which was created by the American researcher C.O. Schrag. An argument may be put forward that the concept of transversal rationality can be used in research on the individual intellectual development of a human being, but also to study the cultural development of a community. In the concept of C.O. Schrag, transversality is the dynamic that drives communicative action. The human being as a “transversal agent” who acts in the field of cultural spheres, which include: religion, morality, art and science, create a community that always has an ethical dimension. As Schrag proves, a series of interactions (discursive, interpretative, transversal) at the micro and macro social levels build intercultural relations.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/2; 59-76
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeprojektowanie, przeprogramowanie. O jednej z możliwych ścieżek rozwoju badań kultury
Redesigning, reprogramming. On one of the possible paths for further development of cultural research
Autorzy:
Filiciak, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853802.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
kulturoznawstwo
kryzys humanistyki
projektowanie
przyszłość
poszerzenie pola kultury
cultural studies
crisis in the humanities
design
future
broadening of the field of culture
Opis:
Approaching science as a field of culture, the article discusses the possibility of broadening cultural research with tools used in designing. Various forms of speculative design are presented as an opportunity to establish a dialogue with entities from outside the academia and thus a way in which researchers may influence social imagination. While risky, as it can potentially weaken the academia’s autonomy, in a world where many human activities take place in a pre-designed and pre-programmed space, such move may prove essential to complement critical discourse.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2018, 100; 105-115
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Portret kobiety z kryzysem kultury w tle: Marlene Streeruwitz Entfernung. (2006) i Inga Iwasiów Na krótko (2012)
A Portrait of a Woman with a Crisis of Culture in the Background: Marlene Streeruwitz Entfernung. (2006) and Inga Iwasiów Na krótko (2012)
Frauenportrait mit der Krise der Kultur im Kintergrund: Zu Marlene Streeruwitz’ Enfernung. (2006) und Inga Iwasióws Na krótko (2012)
Autorzy:
Rutka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900791.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Marlene Streeruwitz Entfernung.
Inga Iwasiów Na krótko
współczesna powieść polska i austriacka
kryzys kultury
kryzys kobiecości
contemporary Polish and Austrian novel
crisis of culture
crisis of feminity
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest komparatystycznej analizie dwóch współczesnych powieści: Entfernung. austriackiej pisarki Marlene Streeruwitz i Na krótko polskiej autorki Ingi Iwasiów. Refleksją łączącą obie powieści jest diagnoza kondycji współczesnej kobiecości w powiązaniu z aktualnymi przemianami społecznymi i kulturowymi. W świecie coraz dynamiczniejszej technologizacji, digitalizacji, biurokratyzacji i wzrastającego znaczenia praktycznej fachowości kwalifikacje kształcone przez humanistykę, takie jak wrażliwość moralna i estetyczna, zdolność przenikliwej interpretacji i wartościującej oceny rzeczywistości, boleśnie tracą na znaczeniu. Kobiety, które dzięki prawom osiągniętym przez ruchy emancypacyjne XX wieku uzyskały wolny dostęp do świata kultury i życia uniwersyteckiego, stają obecnie w obliczu kryzysu tych sfer, co zmusza je do nowego samookreślenia.
This paper is a comparative analysis of two contemporary novels—by the Polish author Inga Iwasiów Na krótko and the Austrian writer Marlene Streeruwitz Enfernung. A reflection that both novels have in common is a diagnosis of the condition of contemporary womanhood in relation to current social and cultural transformation. In the world of more and more dynamic technologisation, digitalisation, bureaucratisation and increasing significance of practical specialist knowledge, qualifications encouraged by humanities, such as moral and aesthetic sensitivity, ability to perceptively interpret and evaluate the reality, become considerably less important. As a result of the rights achieved in the course of the 20th century emancipation movement women gained free access to culture and universities. Nowadays, they face a crisis of the above mentioned areas, which forces them to redefine themselves.
Der vorliegende Beitrag beschäftigt sich mit der vergleichenden Analyse von zwei zeitgenössischen Romanen: der österreichischen Autorin Marlene Streeruwitz Entfernung. und der polnischen Schriftstellerin Inga Iwasiów Na krótko. Die Grundlage für die komparatistische Herangehensweise bildet die in beiden Prosatexten zentrale Diagnose über die Kondition der Weiblichkeit in Querverbindung mit der durch soziale Prozesse herbeigeführten Krise der Kultur. Der im Zuge der Emanzipationsprozesse des 20. Jahrhunderts durchgesetzte Andrang der Frauen in die akademische Humanistik sowie in zahlreiche Kunstbereiche erweist sich gegenwärtig als Sackgasse. Humanistik wird zusehends konkurrenzunfähig und verliert schmerzhaft an Bedeutung im Vergleich zu anderen, Profit sichernden Fachrichtungen. Viele Bereiche der Kunst wie etwa der Theaterbetrieb, von dem Streeruwitz’ Roman handelt, geraten in Abhängigkeit von Geld stiftenden Machthabern, werden gefährlich kommerzialisiert und verlieren ihren kritischen Impetus. Die darin involvierten Frauen werden demonstrativ aus Finanz- und Machtbereichen der „flüchtigen Moderne“ (Z. Bauman) ausgespart und bleiben gleichermaßen beruflich wie privat auf der Strecke.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 5; 115-131
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O historii absolutnej klęski – krytyka religii w eseistycznej twórczości Josefa Šafaříka
On the History of Absolute Failure: Criticism of Religion in the Essays of Josef Šafařík
Autorzy:
van Wissem, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32361714.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Josef Šafařík
criticism of religion
cultural criticism
crisis of civilization
Czech essay
krytyka religii
krytyka kultury
kryzys cywilizacji
czeska eseistyka
Opis:
The article presents the thought of Czech dissident and essayist Josef Šafařík (1907–1992). A characteristic feature of Šafařík’s texts is deep criticism of culture. The sharpness of this criticism is directed against technocratic civilization, although it is not only a criticism of widely understood modernity. Šafařík sees the source of mankind’s existential crisis in religion, which legitimized technological progress and eventually led to the loss of the metaphysical aspect of humanity. Although this view is not isolated in (post)modern philosophy, Šafařík expressed it in a rather radical way: not so much to undermine the very foundations of European culture but to provoke in the reader a profound reinterpretation of established truths. In spite of the insightful criticism of religion, Šafařík’s texts are permeated by the metaphysical dimension, but the relation between human beings and transcendence is in this case reversed. According to Šafařík, the transcendental horizon is present only in the essence of man, not in the outer absolute, regardless of whether it is an absolute understood as an Idea, God, or Progress. The article presents analogies in the thought of Josef Šafařík, Jan Patočka and Jean-Francois Lyotard.
Artykuł przedstawia negatywną ocenę religii wyrażoną w eseistycznych tekstach czeskiego dysydenta i eseisty – Josefa Šafaříka (1907–1992). Charakterystyczną cechą tekstów Šafaříka jest głęboka krytyka kultury, która choć jest wycelowana przede wszystkim w technokratyczną cywilizację, nie jest wyłącznie oceną szeroko rozumianej nowoczesności. Josef Šafařík upatruje źródła egzystencjalnego kryzysu człowieka w ukształtowaniu kultury europejskiej poprzez religię, która legitymizując postęp techniczny, stała się przyczyną utraty przez człowieka zrozumienia dla tego, co metafizyczne. Według J. Šafaříka to właśnie religia wytworzyła dyktat finalizmu prowadzącego do dehumanizacji osoby ludzkiej. Choć pogląd ten nie jest w (po)nowoczesnej filozofii odosobniony, u autora dzieła Cestou k poslednímu zostaje wyrażony w prowokujący sposób – nie tyle po to, by podważyć same fundamenty kultury europejskiej, ile po to, by skłonić odbiorcę do dogłębnej reinterpretacji ustalonych prawd. Mimo surowej krytyki religii, jej kulturowej i społecznej roli, w tekstach Šafaříka cały czas obecny jest wymiar metafizyczny. Autor dokonuje jednak przeorientowania układu człowiek – metafizyka. Według niego horyzont transcendentalny obecny jest jedynie w istocie człowieka, nie w zewnętrznym absolucie, niezależnie od tego, czy jest to absolut rozumiany jako Idea, Bóg czy Postęp. W artykule ukazane są paralele pomiędzy myślą Josefa Šafaříka oraz Jana Patočki i Jeana-Francois Lyotarda.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa ewangelizacja „ludów pochrześcijańskich”
Evangelisation of the “Post-Christian Societies”
Autorzy:
Rabczyński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480268.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
kryzys kultury
kryzys wiary
„ludy pochrześcijańskie”
nowa ewangelizacja
crisis of culture
crisis of faith
post-Christian societies
new evangelisation
Opis:
Ewangelizacja jest pierwszym i podstawowym zadaniem wspólnoty chrześcijan. Rodzi się ona z wiary w Jezusa Chrystusa – Zbawiciela świata. Chrystus założył Kościół, który w sakramentalny sposób kontynuuje Jego soteryczną misję. Wspólnota eklezjalna nieustannie musi rozpoznawać znaki czasu i dostosowywać formy przekazu wiary do mentalności współczesnego człowieka. Przyglądając się uważnie krajom i społeczeństwom z dawien dawna chrześcijańskim, można zauważyć, że wiele z nich utraciło żywy zmysł wiary i w codziennej praktyce życia oddaliło się od Ewangelii, stając się ludami „pochrześcijańskimi”. Wobec obojętności religijnej, sekularyzacji oraz praktycznego ateizmu konieczne jest podjęcie nowej ewangelizacji – nowego sposobu proklamacji Dobrej Nowiny. Papieże: Paweł VI, Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek podejmowali problematykę nowej ewangelizacji w swym zwyczajnym nauczaniu. Podkreślali, że Kościół jest wspólnotą „ewangelizującą” i zarazem „ewangelizowaną”. Aby osoby ochrzczone doprowadzić do ponownego spotkania z Jezusem Chrystusem i przez to ożywić ich wiarę, konieczne są nowe formy oraz metody, nowy język, a także „pastoralne nawrócenia”. Nowa ewangelizacja nie może pozostać hasłem duszpasterskim. Musi stać się misją wobec człowieka i świata, nowym rodzajem głoszenia orędzia o zbawieniu wewnątrz Kościoła, a więc w pewnym sensie „samoewangelizacją” wierzących w Jezusa Chrystusa.
Evangelisation is the first and most important task of the Christian community. It is rooted in the faith in Jesus Christ, the Saviour of the world. Christ founded the Church that it may carry on his soteriological mission. Therefore, it must continually read the sings of times and adjust means of spreading her faith to the mentality of her contemporaries. Close observation of some of the societies traditionally described as Christian reveals their loss of the living faith and departure from the Gospel, rending them no longer Christian, but rather post-Christian ones. Religious indifference, secularisation and atheism must be challenged by a new evangelisation, new ways of proclaiming the Good News. The topic of the new evangelisation was addressed by the recent popes, Paul VI, John Paul II, Benedict XVI and Francis. In their ordinary teaching they stressed the fact the Church is the community of believers who both evangelise others, and are themselves evangelised. In order to bring the baptised back to Christ and rekindle their faith, new methods, language and “pastoral conversions” must be employed. New evangelisation cannot remain just another pastoral slogan. It must become a mission to man and to the world. It must be forged into a new type of the proclamation of salvation within the Church. In this sense, it must turn itself into the “self-evangelisation” of those who believe in Jesus Christ.
Źródło:
Nurt SVD; 2016, 2; 263-280
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Narracyjne możliwości pedagogiki a kryzys kultury i wychowania
Narrative Possibilities of Educational Sciences and the Crisis in Culture and Education
Autorzy:
Nowak-Dziemianowicz, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138073.pdf
Data publikacji:
2013-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
dyskursywność
kryzys kultury
narracyjność i narracje
zaangażowanie
crisis of culture
discursivity
engagement
narrativity and narratives
Opis:
Punktem wyjścia dla rozważań zaprezentowanych w tekście są trzy założenia. Pierwsze z nich oparte jest na przekonaniu, że kultura przesądza o wszystkim – o rozwoju społeczeństw, o jakości życia ludzi, drugie zaś związane jest z twierdzeniem, iż edukacja jest lustrem kultury. Problemy kultury są więc jednocześnie problemami edukacji oraz edukacja jest zawsze praktyczną realizacją jakiejś wizji (modelu rozwoju) kultury. Trzecie założenie związane jest z istotą pedagogiki jako dyscypliny, której specyfika i przedmiot badań stają się swoistym rodzajem szans i możliwości zarówno na rozumienie złożonych uwarunkowań różnorodnych przejawów kryzysu kultury i wychowania, jak i na ich przezwyciężanie. Taką szansą jest w moim przekonaniu narracyjność pedagogiki oraz pedagogiczne badania narracyjne.
The reflection presented in the text is underpinned by three premises. Firstly, it presupposes that culture determines development of societies and people’s quality of life. Secondly, it presumes that education is a mirror of culture. Hence, the problems of culture are at the same time the problems of education. Also, education is always a practical enactment of a particular vision (model of development) of culture. Thirdly, the text assumes that educational sciences form a specific discipline which offers unique possibilities and opportunities both of understanding complex conditions and diverse manifestations of the crisis in culture and education as well as of overcoming them. A distinctive chance is provided, I believe, by the narrativity of educational sciences and educational narrative research.
Źródło:
Forum Oświatowe; 2013, 25, 3(50); 35-60
0867-0323
2450-3452
Pojawia się w:
Forum Oświatowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka sakralna w perspektywie dialogu wiary i kultury
Autorzy:
Bramorski, Jacek
Misiaszek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1046727.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
muzyka sakralna
kryzys kultury
kulturowe korzenie Europy
Benedykt XVI
sztuka sakralna
Opis:
As the contemporary man experiences moral and spiritual loss, resulting first of all from the lack of the sense of God and the loss of sensitivity to beauty, as well as the influence of intellectual trends and cultural changes connected with post modernism, relativistic dictatorship and secular processes. Pope Paul VI denounced the „divorce” between art and the sacred that characterised the 20th century and observed that today many have difficulty treating Christian themes due to the lack of formation and experience of the Christian faith. The culture emerging from materialistic and atheistic worldviews, characteristic of secularised societies, causes disaffection from religion, sometimes opposition to it, particularly Christianity, with a new anti-Catholicism. Due to this, it is the role of the Church to help the human being in their again, the unity between good, truth and beauty. Pope John Paul II called for a new dialogue of faith and culture between Church and art, underlining their reciprocal needs and richness. The evangelization of culture aims at letting the Gospel penetrate the actual situation of the lives of the people of a given society. For the believer, beauty transcends the aesthetics and finds its archetype in God. The contemplation of God is the living source from which the Christian artist takes inspiration to speak of the mystery of God and the mystery of man saved in Jesus Christ. Christian-inspired works of art, which constitute an incomparable part of humanity’s artistic and cultural patrimony, are the object of a veritable infatuation for believers and nonbelievers, agnostics and those indifferent to religion. In the face of great music, the human being rises in the attitude of contemplative admiration, feeling the border of everyday life is crossed and the land of transcendental beauty entered. Benedict XVI is an experienced guide on this way – one of the greatest intellectual popes in the history of the Church.
Źródło:
TOŻSAMOŚĆ MUZYKI SAKRALNEJ W DIALOGU Z KULTURĄ WSPÓŁCZESNĄ; 11-28
9788364615276
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies