Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "krytyka literacka" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Aksjologia literacka w pismach Jerzego Stempowskiego
Autorzy:
Kudyba, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961504.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Jerzy Stempowski
aksjologia literacka
krytyka literacka
Opis:
For Stempowski the act of reading is inevitably linked to assessment and valuation. In his writings the poetics of reading takes shape of a specific axiology of reception. It becomes the theory of worthful reading. Looking from a perspective of an amateur reader allowed for the essayist to recognize the fragile bases of literary criticism, the dogmatism of a theoretic approach, and finally, the literary historians’ insensitivity to the contextual and situational values of the analysed works. It is precisely this attachment to the amateurish, i.e. affective and ‘loving’, relation with a piece of written work that prompted Stempowski to search for a look at literature that would not kill the joy of reading; one that would not limit the cognitive horizons and would also take into account the contextuality of literary works and their inevitable relation with the extra-literary reality that the reader is plunged into.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2013, 14, 1; 29-39
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa biografia Brzozowskiego. O książce Andrzeja Mencwela „Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Wiek XX”
Autorzy:
Urbanowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639294.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Brzozowski Stanisław, nowoczesność, biografia, krytyka literacka
Opis:
New biography of BrzozowskiThe article is a review of Stanislaw Brzozowski biography written by Andrzej Mencwel. The reviewer emphasizes the connection with the author’s earlier works on Brzozowski, indicates the author’s increased interest in the work of the author of Legends of Young Poland. Essayistic and interdisciplinary character of Mencwell’s biography explains well the uniqueness of Brzozowski in the twentieth-century Polish and European culture.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 1(23)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
***
Autorzy:
Łukaszuk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624301.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
krytyka literacka
Aleksander Wat
Jerzy Stempowski
Opis:
Artykuł wprowadza do problematyki numeru, poświęconego twórczości Jerzego Stempowskiego.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2013, 14, 1; 5-6
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekstazy Jana Błońskiego
Autorzy:
Zaleski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639176.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Błoński Jan, ekstaza, krytyka literacka, czytanie
Opis:
Jan Błoński’s ecstasiesThe mode of literary reading Jan Błoński advocated and even often used to practise by himself was an ecstasy, that is, being enchanted and captured. And for the literary audience he – as a literary critic and scholar – left the door ajar to the garden of literary delights, especially in the years when landscape of literary research was set by the followers of structuralism. But he did not do in this matter so much as he could has done. This essay tries to answer why it was like that.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 4(22)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na manowcach humanistyki, czyli lektury w świetle krytyki i dydaktyki (O książce Doświadczenie lektury. Między krytyką literacką a dydaktyką literatury pod redakcją Krzysztofa Biedrzyckiego i Anny Janus-Sitarz)
Autorzy:
Żurek, Sławomir Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639042.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
krytyka literacka, dydaktyka polonistyczna, lektura, edukacja, media
Opis:
On the peripheries of the humanities, or, reading in the context of literary criticism and teaching of literatureThe volume Doświadczenie lektury. Między krytyką literacką a dydaktyką literatury (The Experience of Reading. Between Literary Criticism and Teaching of Literature) edited by Anna Janus-Sitarz and Krzysztof Biedrzycki is an important book devoted to the question of reading as practiced by scholars, critics and teachers. The monograph contains views of historians of literature such as, for example, Anna Burzyńska, whose article opens the book, and others like Piotr Śliwiński, Wojciech Ligęza and Krzysztof Biedrzycki. Other essays focus on school as a place where books are read in an improper way. Zofi a Budrewicz, Anna Janus-Sitarz, Witold Bobiński, Leszek Jazownik, Jerzy Kaniewski write about the present situation of teenagers in the Polish system of education and their attitude to reading. Some texts are connected with two titular notions: ‘reading’ and ‘experience’. Their authors are: Barbara Myrdzik, Małgorzata Latoch-Zielińska, Anna Włodarczyk, Elżbieta Piątek, Anna Pilch, Krystyna Koziołek, Marta Rusek. The collection also contains articles presenting the issue of teaching (by Ewelina Strawa, Karolina Kwak, and Kordian Bakuła). The last part of the book is composed of essays interpreting the works of Czesław Miłosz (by Grażyna Tomaszewska), Gustave Flaubert (by Magdalena Marzec), Michał Witkowski and Dorota Masłowska (by Dorota Kozicka), Eugeniusz  Tkaczyszyn-Dycki (by Jarosław Fazan). The Experience of Reading. Between Literary Criticism and Teaching of Literature is a very modern and interesting project. It shows that the borders of these two disciplines are not far from each other.
Źródło:
Wielogłos; 2013, 3(17)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porządki (nie)krytyczne? (O książce Doroty Kozickiej Krytyczne (nie)porządki. Studia o współczesnej krytyce literackiej w Polsce)
Autorzy:
Niewiadomski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639259.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Kozicka Dorota, krytyka literacka, metakrytyka, nowoczesność, ponowoczesność
Opis:
(Non)critical orderings? On Dorota Kozicka’s book Critical (Dis)orders. A Study on Contemporary Literary Criticism in Poland. The book by Dorota Kozicka entitled Critical (Dis)orders. A Study on Contemporary Liter-ary Criticism in Poland contributes a number of new and signifi cant ideas to the investigative discussions on the mechanisms of literary criticism. As a starting point, the author accepts a wide awareness of metacriticism, and assumes a metacritical perspective to order many and various critical discussions and attitudes of the last halfcentury (with anticipations). Fol-lowing the reinterpretations of Polish modern literary criticism traditions, she observes how in the altered cultural and communicative situation of postmodernity, the roles and functions of the critics alternate, and how they sign in to miscellaneous social and political discourses. The author’s contemplation heads for an impossible synthesis, comprising, in a dichotomous or-der, both the autonomy of critical operation and the dialogical dimension of critical self-reflection.
Źródło:
Wielogłos; 2013, 2(16)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lubimy czytać, lubimy pisać, ale kto z tego korzysta? Kilka uwag o społecznościowych portalach recenzenckich
We Likes Reading And Writing But Who Use It? Some Notes On The Social Networks Of Reviewers
Autorzy:
Trzeciak, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578977.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
krytyka literacka
blog
recenzja
literary criticism
review
Opis:
The aim of this paper is to present and discuss the phenomen of unprofessional literary blogs. The main reference is lubimyczytac.pl which has over one hundred thousand of users who publish their reviews about books. Both lubimyczytac.pl and private literary blogs create an alternative place for discussing literature beyond professional, academic literary criticism. This alternative place pretends to be free from depending on market and to present an „authentic reading experience” rather than professional review. But schematic composition and language of those texts as well as the need to strive for the popularity causes the same mechanism of dependence as in professional literary criticism.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2013, 56/112 z. 2; 259-266
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Błoński – idiosynkrazje
Autorzy:
Skrendo, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639193.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
krytyka literacka, literatura współczesna, historia literatury nowoczesnej
Opis:
Jan Błoński – idiosyncrasiesJan Błoński, the great Polish literary critic, sometimes loses his insightfulness. He rejects, refuses and denies understanding. This concerns mainly the writers who he does not like or appreciate enough. From time to time he seems to be remarkably one-sided when it regards most important authors for him as well. Skrendo finds the reasons of this particular behavior idiosyncratic. How they collide with his greatness and how they build it – may be found in this article.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 4(22)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doczytywanie Błońskiego: krytyk intymny (O książkach Jana Błońskiego Gospodarstwo krytyka. Pisma rozproszone i Błoński przekorny. Dzienniki. Wywiady w wyborze i opracowaniu Mariana Zaczyńskiego)
Autorzy:
Biedrzycki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969832.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
krytyka literacka
dzienniki
Jan Błoński
journals
literary criticism
Opis:
Nowe książki, które właśnie się ukazały, pozwalają na doczytanie Błońskiego. Wydawało się, że znamy go już wystarczająco dobrze, że wszystko przeczytaliśmy. Tymczasem wydobywane są na światło dzienne teksty wcześniej niepublikowane, niekiedy bardzo osobiste, intymne. Przypominamy sobie też (lub czytamy pierwszy raz) rzeczy drukowane, ale zagubione w czasopismach lub programach teatralnych. To okazja, żeby na twórczość Jana Błońskiego spojrzeć z innej strony i na nowo ją przemyśleć. Dopełniamy wiedzę o jego pisarstwie, ale także – co nie mniej ważne – o jego osobie.
Źródło:
Wielogłos; 2011, 1, 9; 163-172
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szymborska raz jeszcze. O książce "Niepojęty przypadek. O poezji Wisławy Szymborskiej" pod redakcją Joanny Grądziel-Wójcik i Krzysztofa Skibskiego
Autorzy:
Cieślak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639007.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Szymborska Wisława, filologia, krytyka literacka, współczesna poezja polska.
Opis:
Szymborska Once AgainThe review discusses the volume Unthinkable coincidence. On Poetry by Wisława Szymborska edited by Joanna Grądziel-Wójcik and Krzysztof Skibski. In six parts of the book the authors of Unthinkable coincidence… point out nad investigate the most important issues present in the poetic work of the Nobel Prize laureate: the anthropological perspective, the unanthropocentric model of humanity and human condition, existential and metaphysical problems, philosophical contexts, irony, figures of memory, silence, uncertainty and helplessness, models of poetics and metrics of Szymborska’s poems. The last two parts of the volume focus on translations of Szymborska’s poems into English, Bulgarian, Czech and Slovak, on Szymborska’s translations of French baroque poets and on her images in Polish media form 1995 to 2012 and her posthumous traces in German newspapers. In the conclusion the reviewer describes the volume as the first really significant Polish collection of essays on Szymborska’s poetry since her death in 2012.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 3(25)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Otwarty świat. Addenda
The Open World. Addenda.
Autorzy:
Żychliński, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013353.pdf
Data publikacji:
2015-04-21
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
litrerary criticism
philology
posthumanities
krytyka literacka
filologia
posthumanistyka.
Opis:
Odpowiedź autora na eseje recenzyjne poświęcone książce Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Author’s response to review essays of Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne by Przemysław Czapliński and Paweł Kaczmarski.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2015, 16, 2; 278-295
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Canon – (Im)movables
Kanon – (nie)ruchomości
Autorzy:
Kozicka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312266.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
canon
literary criticism
evaluation
kanon
krytyka literacka
wartościowanie
Opis:
W artykule podjęto rozważania na temat pojęcia kanonu w praktyce krytycznoliterackiej ostatniego trzydziestolecia. Odwołując się do toczących się wówczas debat społecznych i krytycznych oraz do używanych w nich różnych definicji kanonu, autorka pokazuje konteksty i reperkusje jego poruszenia (demontażu, rekonstrukcji). Nie tracąc z oczu zasadniczego faktu, że rozumienie kanonu przekłada się na sposób myślenia o literaturze oraz roli/powinnościach/możliwościach krytyki literackiej, analizuje zarówno cele, jak i sposoby używania tego pojęcia. A także okoliczności, w których w dyskusjach i tekstach krytycznych, podejmujących problematykę wartościowania, literackich hierarchii czy zadań krytyki, miejsce kanonu jako punktu odniesienia przejął mainstream i inne kategorie, bardziej adekwatne do heteronomicznego charakteru pola literackiego.
This article discusses the concept of the canon in Polish literary criticism in the 1990s, the 2000s, and the 2010s. The author discusses contemporary social and critical debates and different definitions of the canon employed in them and shows the contexts and repercussions of redefending (disassembling, reconstructing) the literary canon. Bearing in mind the fundamental fact that the understanding of the canon translates into the way of thinking about literature and the role /obligations/possibilities of literary criticism, she analyzes both the goals and the ways in which the concept of the canon is used. She also analyzes the circumstances in which the canon, as a point of reference, was replaced in discussions and texts devoted to literary hierarchies and/or literary criticism by the mainstream and other categories which were better suited to describe the heteronomous nature of the literary field.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 28-29; 8-25 (eng); 8-25 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „duchowej ojczyźnie” Marcela Reicha-Ranickiego
On the ‘Spiritual Homeland’ of Marcel Reich-Ranicki
Autorzy:
Szczęśniak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731319.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Marcel Reich-Ranicki
krytyka literacka
ojczyzna
literary criticism
homeland
Opis:
The aim of this paper is to present a profile of literary critic Marcel Reich-Ranicki (1920-2013), who lived on the borderland of three cultures: Polish, Jewish, and German. The paper attempts to reconstruct the main phases of Reich-Ranicki’s life in Poland, including an analysis of the critic’s interests and opinions about Polish literature, as well as his concept of a ‘spiritual homeland’. The status of M. Reich is studied in relation to the category of the alien commonly encountered in the discourse of the humanities. Reich’s strangeness is presented in three dimensions: space, culture and mentality. The paper also proves that it was the trauma of the Holocaust that had exerted the major impact on Reich-Ranicki’s personal memories and accounts.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2022, 22; 129-142
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersum arcydzieł. Dyskurs krytycznoliteracki w listach Norwida
The universe of masterpieces. The critical discourse in Norwid’s letters
Autorzy:
Stanisz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729524.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
krytyka literacka
korespondencja
arcydzieło
literary criticism
correspondence
masterpiece
Opis:
Cyprian Norwid’s correspondence is an important element of his critical reflection. From the critical remarks contained in it the image of literature appears as a collection of masterpieces situated in the space of eternal truths and universal values based on the highest intellectual, moral and esthetic standards. According to Norwid a critic’s role consists mainly in searching for outstanding works and recording crucial literary facts. In his assessment of contemporary literary life, however, Norwid used the above rules in an inconsistent way: vast areas of Polish literature of those times (among them being the 19th century novel) remained outside his critical judgments, and his opinions resulted not only from his absolutist strategy of “tracking down masterpieces”, but also from accidental reading practice of a “usual” reader entangled in everyday life.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2014, 32; 41-60
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja artysty i konflikt pokoleniowy w "Liście do Pizonów" Horacego. Glosa do antycznej krytyki literackiej
Autorzy:
Kopek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624326.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filologia klasyczna
List do Pizonów
Horacy
krytyka literacka
antyk
Opis:
This paper, taking as a starting point Horace’s “Epistle to the Pissos”, its form and structure, approaches the Horatian problem of an artist involved in the Roman social issues, dominated by such categories as pietas and dignitas, both in relationship to the poet himself and to the social position and role of the profession of an artist (dichotomy: otium – negotium). Moreover, the role of a literary critic is discussed. A literary critic, by imposing certain rules and constraints on the artist, himself is not free of the social pressure being the result of the client/patron dependence. Writing in this context becomes an art of a compromise of values, between social and legal solutions founded in Rome’s traditional ‘community of citizens’ and the aesthetic limits and needs of the new generation of creators and their audiences.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2016, 21, 2; 117-144
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdziwienia Henryka Markiewicza
Autorzy:
Urbanowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639157.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Markiewicz Henryk, krytyka literacka, teoria literatury, polemika, Irzykowski Karol
Opis:
Henryk Markiewicz’s Marvellings The review discusses Henryk Markiewicz column Moje zdziwienia [My Marvellings] run in “Wielogłos” since 2008. Markiewicz commented on current events at the academia and literary criticism. This column was an outstanding example of Markiewicz’s knowledge and critical and analytical abilities. In Moje zdziwienia he fought against academic incompetence, obscurity, ignorance, irresponsibility and opportunism. He was an excellent polemist. His column also proved Markiewicz’s sense of humor and literary skills. As Maciej Urbanowski suggests Markiewicz’s activity resembled in some ways that of Karol Irzykowski, one of the most independent Polish literary critics in 20th century.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 1(19)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Panny z Wilka" w wersji Tima Burtona
The young Ladies of Wilko
Autorzy:
Koronkiwicz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969452.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
the uncanny
picturebook
literary criticism
niesamowite
krytyka literacka
Bargielska
Opis:
The aim of this essay is to reflect on different aspects and understandings of “the uncanny” in the poetry of Justyna Bargielska. The authoress begins with analysing a few of the critical commentaries and reviews of Bargielska’s work; it seems that, one way or another, most of the literary critics – including the mainstream critics associated with a specific political option, like Andrzej Horubała – tend to infantilize the poet, identifying the subject of Bargielska’s poetry with an adolescent girl, immature and somehow unresponsible or dependent. As the authoress argues, this phenomenon has a lot to do with the literary criticism being not able to grasp and comprehend Bargielska’s references to children’s literature – picturebooks, fables, fairy tales, etc. – which remain fundamental for the very basis of her oeuvre. What the authoress proposes is to re-read Bargielska’s poems alongside the picturebooks and in context of the popular fairy tale themes, while at the same time implementing the anthropological figure of the “trickster”.
Źródło:
Wielogłos; 2012, 4, 14; 297-306
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mistrz świata à rebours (O książce „Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego”)
Champion of the world à rebours
Autorzy:
Mus, Malwina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969425.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
marcin świetlicki
literatura współczesna
krytyka literacka
contemporary literature
literary criticism
Opis:
The Champion Of The World is a book concluding scientific conferences dedicated to the person of Marcin Świetlicki. It does not bring any new to knowledge about his artistic creation but collects a variety of topics. The most important of them is the relation between Świetlicki’s writing and the Romantic tradition. Unfortunately, the speakers seem not to focus enough on popcultural themes and the metaphysical dimension of the writer’s poems and prose. The reader will find three controversial statements of young critics who suggest that Świetlicki is becoming less valued among poets and readers of the younger generation. However, their claims seem to be greatly exaggerated. One thing is certain that Marcin Świetlicki is still a great ironist who provokes differing opinions about himself.
Źródło:
Wielogłos; 2012, 4, 14; 341-347
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie modernizmu w młodopolskiej krytyce literackiej
The Notion of Modernism in the Literary Criticism of Young Poland
Autorzy:
Legutko, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967345.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Modernism
literary criticism
Young Poland
modernizm
krytyka literacka
młoda polska
Opis:
The notion of modernism in Polish literary criticism at the turn of the 20th century was characterized, as the author of the article proves, by ambiguity. The notion was understood and explained differently and was used in various contexts which quite often contradict each other. This imprecise term referred to many phenomena: from itnietzscheanism and the philosophy of Arthur Schopenhauer, by the meaning of “naked soul” and “art for art’s sake” to the decadent movement, mysticism and symbolism. Even though Young Polish critics (propagators of “new art” as well as its critics) defined modernism in a multi-faceted way (from the point of view of their ideological standpoints and preferred esthetics values) it has been linked by aversion to the name, the awareness of crisis of European culture and middle-class morality and necessity of upgrading art.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomen uniwersalności w twórczości Iwana Franki
The phenomenon of universality in the works by Ivan Franko
Autorzy:
Kovalchuk, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441896.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
etnografia
folklorystyka
Iwan Franko
krytyka literacka
ukraińska idea narodowa
uniwersalizm
Opis:
W artykule podjęto próbę analizy fenomenu uniwersalności w twórczości Iwana Franki w zakresie folklorystyki. Przeanalizowano także główne kierunki badań Iwana Franki w dziedzinie etnografii. Został również scharakteryzowany uniwersalny charakter jego dzieła w badaniach w obrębie krytyki literackiej. Ważne miejsce w dorobku twórczym I. Franki zajmują także badania ukraińskiej idei narodowej.
The article analyzes the universal phenomenon of Ivan Franko's creative heritage through the analysis of his works in folklore studies. Main directions of his scientific research in ethnography are also given considerable attention. Examples of criticism in different areas of literature are presented in order to characterise another side of the universal character of his creative heritage. Ivan Franko's creative heritage played an important role in the developmen of the concept of Ukrainian nation.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 194-204
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szczeliny i Tryskacze. Rekonstrukcja literackich mechanizmów wytwarzania potworności w powieści Doris Lessing Szczelina
Autorzy:
Błażej, Popławski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897288.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Doris Lessing
Szczelina
krytyka literacka
potwór
potworność
kobiecość
męskość
feminizm
Opis:
The aim of the article is to characterize discursive mechanisms of creating monstrosity in the best-selling book The Cleft by Doris Lessing. The introduction describes sources of social teratology. It presents the biography of the author of the novel and the reception of the analyzed work. Then the author discusses who are Monsters in The Cleft as well as the function they fulfill and what symbolize.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(3 (450)); 25-34
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Niebyła) debata o (nie)dojrzałości kultury: Karol Irzykowski wobec Tadeusza Boya-Żeleńskiego
Autorzy:
Chmurski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638979.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Irzykowski Karol, Żeleński Tadeusz (Boy), krytyka literacka, niedojrzałość kulturowa, Beniaminek
Opis:
A debate on cultural (im)maturity (that didn’t take place): Karol Irzykowski and Tadeusz Boy-żeleńskiThe article proposes an analysis of Karol Irzykowski’s Benjaminek (Benjamin, 1932), a stud and an attack on Tadeusz Boy-żeleński’s activity and writings as well as the reaction of the criticized author. The former’s work reveals to be rather an extensive defence of Irzykowski’s critical writings, and the latter’s answer – a pamphlet. Finally, their dialogue that didn’t take place is situated in the context of Polish (and Central-European) cultural immaturity.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 4(26)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura (wy)czerpana? Recepcja strategii narracyjnych Andrzeja Sapkowskiego
Autorzy:
Żołądź, Piotr Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607880.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Andrzej Sapkowski
literary criticism
narrative strategy
krytyka literacka
strategia narracyjna
Opis:
Andrzej Sapkowski’s works have been arousing controversies since the beginning of his career. One of the causes of this phenomenon is the fact that the writer used re-writing, a technique grounded in avant-garde forms of expression. His narrative strategy caused some misunderstandings among readers who were used to modernist literature, and the idea of originality. It may seem that those controversiesshould have been refu ted by literary critics (what, at least partly, has been done), but the truth is that describing the relation between the initial text and its re-written version caused them some problems as well. The aim of this article is the analysis of the reception of Sapkowski’s narrative strategies. The following questions were asked here: is originality (as a category) useful to interpret re-written discourse? Can popular literature be called exhausted only because it uses iterations? To what extent does iteration provide ludic satisfaction to readers, and to what degree it obstructs interpretations provided by critics? By analysing critical texts written by Krzysztof Uniłowski, Anna Misztak and Marek Szyjewski it was shown that using the category of originality to interpret a postmodern literary work is an ideological operation. For confronting originality and iteration generally helps critics to place the literary work in the context they want to see it in. To carry out the research, the tools provided by history and theory of literature (such as discourse analysis and ideology criticism) were used.
Twórczość Andrzeja Sapkowskiego budziła kontrowersje w zasadzie od początku kariery pisarza, do czego znacząco przyczyniło się wykorzystanie przezeń wywodzącej się z prądów awangardowych techniki narracyjnej zwanej rewritingiem. Strategia pisarska prozaika sprawiła, że niektórzy czytelnicy (tzw. nieprofesjonalni), silnie zakorzenieni w kontekście literatury modernistycznej, tj. wykorzystujący kategorię oryginalności do oceny jakościowej dzieła, nazwali debiut autora Wiedźmina plagiatem. Wydawać by się mogło, że wspomniane kontrowersje można było zneutralizować lub przynajmniej osłabić ich dychotomiczną naturę na gruncie krytyki literackiej, i rzeczywiście częściowo udało się tego dokonać. Okazuje się jednak, że opisanie silnej intertekstualnej relacji między tekstem „pierwotnym” a  „przetworzonym” przysporzyło problemów również krytykom. Celem niniejszego artykułu było przeanalizowanie recepcji strategii  narracyjnych Sapkowskiego na podstawie tekstów  krytycznoliterackich Krzysztofa Uniłowskiego, Anny Misztak oraz Marka Szyjewskiego. Starano się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania: czy kategoria oryginalności znajduje zastosowanie w opisie dyskursu, który dotyczy aktu prze-pisania (rewritingu)? czy literaturę popularną, która „pożycza”  motywy, toposy itp. od swojej „wyższej” siostry, można nazywać wyczerpaną tylko dlatego, że chętnie stosuje powtórzenia? na ile powtórzenie pełni ludyczną funkcję w odbiorze tekstu, a na ile (będąc niemal bezpośrednie) utrudnia krytykom „właściwą” interpretację dzieła (dlaczego pozostają oni na intertekstualnej powierzchni odbioru tekstu, wyliczając wyłącznie litanię dzieł przetworzonych w dziele)? Przeprowadzone badania, w których wykorzystano narzędzia historyczno- i teoretycznoliterackie (analizę dyskursu oraz krytykę ideologii) wykazały, iż odwoływanie się do kategorii oryginalności przy opisie postmodernistycznego, (wy)czerpanego dzieła literackiego jest działaniem ideologicznym. Zderzanie wyjątkowości z powtórzeniem służy bowiem na ogół temu, by umieścić dzieło  literackie w miejscu, w którym chce je widzieć krytyk.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2018, 36, 2
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KRÓL-DUCH JULIUSZA SŁOWACKIEGO W RECEPCJI JAROSŁAWA IWASZKIEWICZA
Autorzy:
Gędas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624170.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Jarosław Iwaszkiewicz
Juliusz Słowacki
"Król-Duch"
edytorstwo naukowe
krytyka literacka
Opis:
he article addresses instances of the reception of Juliusz Słowacki’s Król- -Duch in Jarosław Iwaszkiewicz’s life and works; it is based on Iwaszkiewicz’s memoirs, diaries, reviews, literary texts, correspondence with his wife Anna, and the marginalia left on the copies of Król-Duch remaining in the poet’s archive in Podkowa Leśna. The article also includes a critical edition of the three texts on Król-Duch by Iwaszkiewicz, published in “Wiadomości Literackie” in 1924, 1925, and 1927. The first two texts critically review Słowacki’s narrative poem, the third is a literary sketch putting Król-Duch side by side with Marcel Proust’s In Search of Lost Time.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2015, 19, 2; 133-162
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Napięcia kierunkowe w Śniegu
Directional Tensions in Snow
Autorzy:
Baş, Osman Fırat
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364882.pdf
Data publikacji:
2019-07-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Turkish literature
Orhan Pamuk
literary criticism
literatura turecka
krytyka literacka
Opis:
Próba odwrócenia politycznej „życiowej treści” powieści Śnieg (tur. Kar) tureckiego noblisty Orhana Pamuka z artystycznej abstrakcji do rzeczywistości.
The article describes the hidden political content of the novel Snow (in Turkish: Kar) written by the Nobel winner Orhan Pamuk. Snow is analyzed in terms of tensions between artistic abstraction and realism.
Źródło:
Forum Poetyki; 2019, 15-16; 66-79
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tadeusz Boy-Żeleński: Une critique littéraire engagée dans l’exploration de la vie et de l’autonomie de l’art
Tadeusz Boy-Żeleński: A literary criticism committed to the exploration of life and the autonomy of art
Autorzy:
Biłoś, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690354.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Żeleński Tadeusz (Boy)
krytyka literacka
krytyka immanentna
oralność
literary criticism
immanent criticism
orality
Opis:
The aim of this article is to demonstrate how the Polish literary critic and translator Tadeusz Boy-Żeleński achieved two contrasting goals in his work. The author shows how important the context, external to the ground of the literary work itself, is for Boy, (and he reflects on the specific reasons why Boy adopts this attitude), while also describing the way Boy refuses simultaneously to consider it as a clue which could allow us to decode the meaning and deeper senses of a literary work. Moreover, Boy emphasizes the means great writers used to invent in order to transform reality in his own art and to insert the figures they created into an immanent dynamic evolution of literary patterns. The author sets forth a thesis that Boy’s method of digging out the genuine form of the works he analysed was due to the careful attention he gave to the oral and, more broadly, the sonic dimension of human experience, which to him was a source of constant fertilization. At the same time, the article explores the way this sensibility to sounds was deeply rooted in Boy’s direct life experiences — his relationship both to Paris and to the modernist literary movement called Young Poland “Młoda Polska” led by such outstanding figures as Stanisław Przybyszewski and Stanisław Wyspiański with whom Boy frequented Cracow’s various cafés and theatres as a young man.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2017, LXXII; 199-215
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bruno Schulz i polityka
Autorzy:
Urbanowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639251.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Schulz Bruno, polityka, krytyka literacka w Polsce międzywojennej, nowoczesność, rewolucja konserwatywna
Opis:
Bruno Schulz and politicsThe article discusses Bruno Schulz’s attitude toward politics. It is well known that the author of The Cinnamon Shops was a nonpolitical man. This was the reason for some fi erce attacks against his prose conducted by politically engaged literary critics in the interwar Poland. The author mentions these attacks but he also analyzes Schulz’s less known essays about Piłsudski, Aragon and Brecht, and the way Schulz pictured politics in his prose. It seems that a political dictionary of the author of The Street of Crocodiles comprised terms from different political ideologies; he alluded to Marx, anarchism and Brzozowski. At the end of his article the author discusses the question whether Schulz’s nonpolitical attitude could be compared to the so called conservative revolution in Germany after World War I.
Źródło:
Wielogłos; 2013, 2(16)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafory w dyskursie krytycznym Krzysztofa Uniłowskiego
Metaphors in Krzysztof Uniłowski’s Critical Discourse
Autorzy:
Jaśkowiec, Mirela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913002.pdf
Data publikacji:
2021-04-12
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
metafora
krytyka literacka
Krzysztof Uniłowski
PRL
modernizm
metaphor
literary criticism
modernism
Opis:
W artykule przedstawiono analizę wybranych metafor stosowanych przez Krzysztofa Uniłowskiego w jego dyskursie krytycznoliterackim. Punktem wyjścia badania jest założenie, że metafory używane są przez krytyków jako strategia komunikacyjna. Treści tekstów krytycznoliterackich Krzysztofa Uniłowskiego zostały poddane analizie opartej na przesłankach kognitywistycznych, uwzględniającej semiologię oraz performatywny wymiar metafor. Pierwszym przykładem metafory jest obraz „przepaści PRL-u” ujmowany w terminach geograficzno-topologicznych. Drugim przykładem jest „reguła przełamania”, ukazująca literaturę modernizmu w odniesieniu do prawa naturalnego. Następnie analizowany jest memetyczny aspekt metafor. Zabieg ten umożliwił Uniłowskiemu zapożyczenie instrukcji z innej dziedziny naukowej na potrzeby rozwiązania problemu reguły modernizmu – do literaturoznawstwa przeniesiona została terminologia matematyczna. Autorka artykułu zmierza do konkluzji o interdyscyplinarnym charakterze krytyki, umiejscowionej pomiędzy literaturą, nauką i publicystyką. Taka pozycja dyskursu krytycznego wymaga od niego przeprowadzania badań w formie publicznej prezentacji wywodu z pomocą odpowiednich zabiegów językowych. 
This article offers an analysis of selected metaphors used by Krzysztof Uniłowski in his literary-critical discourse. The underlying assumption is that metaphors used by critics play a vital role in their overall communication strategy. The texts that represent Krzysztof Uniłowski’s literary criticism have been analyzed through the lens of cognitivism, but also takes into account semiology and the performative dimension of metaphors. The first example of metaphor is the image of the “abyss of the PRL” (the People’s Republic of Poland), regarded in geographical-topological terms. Another example is “the rule of overcoming”, which represents modernist literature in its relation to natural law. Next, the article analyses the memetic aspect of metaphors. This approach has allowed Uniłowski to borrow insight from the hard sciences, which he uses to solve the problem of the rule of modernism, carrying certain terminology used in mathematics into literary studies. The author of this article arrives at conclusions concerning the interdisciplinary character of criticism as placed between literature, science, and journalism. This position of critical discourse requires that the critic carry out his or her research in the form of public discourse, aided by the appropriate linguistic devices.  
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 17, 1; 1-13
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Academia at a critical point: David Lodge’s Small World
Akademia w punkcie krytycznym – Mały światek Davida Lodge’a
Autorzy:
Nowicki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850629.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
campus novel
intertextuality
romance
criticism
powieść uniwersytecka
intertekstualność
romans
krytyka literacka
Opis:
The article discusses Small World, one of the most popular campus novels by the contemporary author David Lodge. What distinguishes Small World is the theme of academia: nearly all major characters are lecturers in literature. Lodge involves the reader in an intertextual game whose meanings are available only to experts, i.e. lecturers themselves, since most readers may overlook the fact that the novel is a satirical remake of Arthurian romance. The “critical point” mentioned in the title of the article alludes to critical debates in the novel, to a critique of the academic institution as such and indicates Small World as the climax of the genre.
Artykuł omawia Mały światek, jedną z najbardziej znanych powieści uniwersyteckich współczesnego pisarza brytyjskiego Davida Lodge’a. Omawiany tekst wyróżnia tematyka ściśle akademicka, jako że niemal wszyscy bohaterowie powieści to przedstawiciele kadry uniwersyteckiej, wykładowcy literatury. Lodge angażuje czytelnika w intertekstualną grę, której znaczenia są dostępne w zasadzie tylko dla ekspertów, czyli samych wykładowców, np. większości czytelników może umknąć fakt, że powieść jest satyryczną repliką romansu arturiańskiego. Wspomniany w tytule „punkt krytyczny” odwołuje się do krytyki literackiej, częstego tematu debat w powieści, oznacza też krytykę samej instytucji akademii i kulminację gatunku powieści uniwersyteckiej, jakim wydaje się być Mały światek.
Źródło:
Facta Simonidis; 2010, 3, 1; 191-204
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Justifying Tenderness – the History and Modernity of a Literary-Critical Concept
Tłumaczenie się z czułości – historia i współczesność pojęcia krytycznoliterackiego
Autorzy:
Mizerkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312260.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Olga Tokarczuk
tenderness
tender narrator
literary criticism
czułość
czuły narrator
krytyka literacka
Opis:
Artykuł omawia historię i współczesność użyć pojęcia „czułość” w polskiej krytyce literackiej. Przedstawiona została genealogia pojęcia, jego pochodzenie z estetyki sentymentalizmu, modyfikacje romantyczne i obecność w polskiej literaturze i krytyce nowoczesnej. Ukazano wielość współczesnych użyć czułości w rodzimej krytyce literackiej, po czym poddane zostały analizie „czułość” i „czuły narrator” z mowy noblowskiej Olgi Tokarczuk. W ostatniej części ukazane zostały wybrane przykłady z recepcji światowej, gdzie czułość łączona jest z ekokrytyką i problematyką literatury światowej.
This paper outlines the history and modern usages of the concept of “tenderness” in Polish literary criticism. It introduces the genealogy and origins in the esthetics of sentimentalism, along with its romantic modifications and its place in Polish literature and modern criticism. Modern usages of tenderness in national literary criticism have been discussed, followed by the analysis of the notions of “tenderness” and “the tender narrator” from Olga Tokarczuk’s Nobel Prize speech. The final part focuses on selected examples of international reception, which combines tenderness with eco-criticism and issues of world literature.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 28-29; 184-199 (eng); 184-197 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Do Not Throw Down the Glove Before Me, or You Shall Be Cold”. The Aphorisms of Karol Irzykowski
"Nie rzucaj mi rękawicy, bo ci będzie zimno". Aforyzmy Karola Irzykowskiego
Autorzy:
Panek, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579172.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Karol Irzykowski
aphorism
maxim
literary critic
intertextuality
aforyzm
maksyma
krytyka literacka
interteksualność
Opis:
The article discusses Karol Irzykowski as an aphorist, focusing on the discord between the critic’s intensive practice of the aphorism and his scathing condemnation of the form of the aphorism, which in his opinion was an instance of simplified, apodictic thinking. The aim of the article is to attempt to explain what justifies the frequent use of the aphorism by a writer who did not appreciate this device; what shape Irzykowski’s aphorisms took against the background of the tradition of the genre; and, finally, what is their function in his writing and what they prove. Irzykowski’s skeptical attitude to this form of statement stems from his epistemological beliefs and provides both a basis for his modifications of the genre and the keystone of cycles of intertextually related aphorisms which the present author has identified in dispersed yet thematically connected pieces by this critic.
Artykuł traktuje o Karolu Irzykowskim jako aforyście, koncentrując się na paradoksie rysującym się pomiędzy jego intensywną aforystyczną praktyką a jednoczesną zjadliwą krytyką tego gatunku - przykładu uproszczonego, apodyktycznego myślenia. Celem artykułu jest próba wyjaśnienia, co uzasadnia częste stosowanie aforyzmów przez pisarza, który nie cenił tego "pisarskiego narzędzia"; jaki kształt mają aforyzmy Irzykowskigo na tle tradycji gatunku; i wreszcie, jaką pełnią funkcję w tekstach autora. Sceptyczne podejście Irzykowskiego do tej formy literackiej wynika z jego przekonań epistemologicznych i tym samym determinuje autorską modyfikację gatunku.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2015, 58/115 z. 1; 57-73
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pokolenie talentów (O książce Formacja 1910: świadkowie nowoczesności pod redakcją Doroty Kozickiej i Tomasza Cieślaka-Sokołowskiego)
The generation of talent (about Dorota Kozicka and Tomasz Cieślak-Sokołowski’s book formacja 1910: świadkowie nowoczesności [the 1910 formation: The witnesses of modernity])
Autorzy:
Heck, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969854.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
generation 1910
biographism
literary criticism
Kazimierz Wyka
pokolenie 1910
krytyka literacka
biografizm
Opis:
The review discusses Dorota Kozicka and Tomasz Cieślak-Sokołowski’s (eds.) book on the 1910 generation in Polish literature, literary criticism and culture. The reviewer discusses selected articles from the volume. The undeniable value of the book is that it presents a new and broader approach to the subject
Źródło:
Wielogłos; 2012, 1, 11; 59-66
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca Leśmiana – dzisiaj (o najnowszej recepcji krytycznoliterackiej)
The place of Leśmian today (on contemporary literary criticism reception)
Autorzy:
Gorczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682636.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
reception
literary criticism
literary critical topos
recepcja
krytyka literacka
topos krytycznoliteracki
Opis:
The paper, being a postscript to the book Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (Leśmian’s places. The topos of critical reception) (2011), outlines the history of literary criticism reception of Bolesław Leśmian’s output from the first years of the 21st century to the jubilee year 2017. Not only did the accelerated reception visible already in the early 1990s continue to gain momentum but it even got stronger in the analyzed period. Critics are bolder and bolder in speaking of Leśmian as a precursor of the 20th century modernism and postmodernism; “(post) modernizations” of Leśmian are accompanied, in turn, by changes on the level of language (even though some of them are rather superficial). Despite the discontinuity highlighted by critics, this “return to Leśmian”, which has lasted for over two decades, is to a large extent a come-back to approaches and threads of earlier reception. There are, however, significant shifts, e.g. in the uses of the topos of Leśmian’s Jewish/Polish identity. Totally new phenomena, in contrast, include politicization of the discourse about the poet.
Artykuł stanowiący postscriptum do książki Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (2011) szkicuje historię krytycznoliterackiego odbioru twórczości Bolesława Leśmiana od pierwszych lat XXI wieku do jubileuszowego roku 2017. Przyspieszenie recepcji, wyraźnie zaznaczające się już na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku, w omawianym okresie nie tylko utrzymało się, ale wręcz wzmogło. Krytycy coraz śmielej mówią też o prekursorstwie Leśmiana względem dwudziestowiecznego modernizmu i postmodernizmu; „(post)modernizacjom” Leśmiana towarzyszą z kolei zmiany na poziomie językowym (choć część z nich ma charakter raczej powierzchowny). Mimo akcentowanej przez krytyków nieciągłości, trwający od ponad dwóch dekad „powrót do Leśmiana” jest w znacznej mierze powrotem do ujęć oraz wątków wcześniejszej recepcji. Zdarzają się jednak znaczące przesunięcia, np. w użyciach toposu żydowskości/polskości Leśmiana. Do zjawisk zupełnie nowych należy natomiast upolitycznienie dyskursu o poecie.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 31-47
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dar krytyki (pięć notatek o pisarstwie krytycznoliterackim Mariana Stali)
The gift of literary criticism (fi ve notes on Marian Stala’s critical writings)
Autorzy:
Próchniak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969448.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
literary criticism
interpretation
existential dimension of literature
: krytyka literacka
interpretacja
egzystencjalny wymiar literatury
Opis:
This essay presents a profi le of Marian Stala as a literary critic. The author’s reading of the notable literary historian’s critical output is at the same time an attempt to uncover the state of contemporary criticism that still recognizes the role of literature as important.
Źródło:
Wielogłos; 2012, 4, 14; 259-364
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chybiona rewolucja (O Zwrocie politycznym Igora Stofiszewskiego)
Autorzy:
Szmidt, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969805.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
krytyka literacka
polityczność
zwrot polityczny
Igor Stokfiszewski
literary criticism
the political
political turn
Opis:
Problemy oscylujące wokół kwestii polityczności literatury stały się w pewnym momencie, a myślę tu szczególnie o przełomie lat 2009/2010, obowiązkowym zestawem zagadnień podejmowanych przez krytyków i literaturoznawców w Polsce. Jak łatwo przewidzieć – dyskusja się nie zakończyła (raczej trudno sobie wyobrazić, co mogłoby ją zwieńczyć), zyskuje inne odcienie, pojawiają się kolejne publikacje, a rewolucyjnie usposobieni dyskutanci nie odpuszczają. W dotąd nieustających rozważaniach przoduje „Krytyka Polityczna”, która w ciągu kilku lat okazała się ważnym uczestnikiem gry – także tej krytycznoliterackiej. Wydawane przez nią książki w rozmaitych seriach mają być – z jednej strony – głosami w aktualnych (a jak woleliby powiedzieć pewnie członkowie Zespołu KP: inicjowanych przez nich) dyskusjach, z drugiej zaś – dostarczać intelektualnych pożywek, którymi karmią się wielokrotnie także stroniący od tej formacji. W roku 2009 Wydawnictwo Krytyki Politycznej zaproponowało dwie – istotne dla omawianego tematu – pozycje: tzw. przewodnik Polityka literatury i książkę Igora Stokfiszewskiego Zwrot polityczny, w którym zebrane są – wcześniej już publikowane – artykuły tego krytyka
Źródło:
Wielogłos; 2011, 1, 9; 174-183
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tak powinna wyglądać filologia.
This is how the philology should look.
Autorzy:
Kaczmarski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013358.pdf
Data publikacji:
2015-04-21
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary criticism
philology
posthumanities
media studies
krytyka literacka
filologia
posthumanistyka
badania nad mediami
Opis:
Artykuł recenzyjny poświęcony książce Arkadiusza Żychlińskiego Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Review essay of Arkadiusz Żychliński’s book Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2015, 16, 2; 255-277
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamykanie laboratorium.
Enclosing the laboratory
Autorzy:
Czapliński, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013359.pdf
Data publikacji:
2015-04-21
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
litrerary criticism
philology
posthumanities
media studies
krytyka literacka
filologia
posthumanistyka
badania nad mediami
Opis:
Artykuł recenzyjny poświęcony książce Arkadiusza Żychlińskiego Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Review essay of Arkadiusz Żychliński’s book Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2015, 16, 2; 242-254
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józefa Ignacego Kraszewskiego krytyczny ogląd Literatury w Wilnie w początku XIX wieku
Józef Ignacy Kraszewski’s Critical View on the Literature in Vilnius in the Early Nineteenth Century
Autorzy:
Kowal, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375998.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Józef Ignacy Kraszewski
krytyka literacka
literatura
Litwa
Wilno
literary criticism
literature
Lithuania
Vilnius
Opis:
Artykuł poświęcony jest omówieniu jednego z pierwszych krytycznych tekstów autorstwa Józefa Ignacego Kraszewskiego, pt. Literatura w Wilnie w początku XIX wieku. Stanowi on fragment Pamiętników ogłaszanych przez bardzo jeszcze podówczas młodego, bo zaledwie 25-letniego, przyszłego powieściopisarza na łamach „Tygodnika Petersburskiego” w 1837 r. Biorąc pod uwagę wiek autora, w prezentowanej wypowiedzi uderza przede wszystkim dojrzałość oraz bezkompromisowość formułowanych ocen i opinii. Tylko bowiem taki rodzaj krytyki miał w przekonaniu Kraszewskiego rację bytu. The article presents one of the first critical texts by Józef Ignacy Kraszewski entitled Literature in Vilnius at the beginning of the 19th century (Literatura w Wilnie w początku XIX wieku). The text is a part of Memoires which were being published in the Petersburg weekly Tygodnik Petersburski in 1837 by the very young at that time (twenty-five-year-old) future writer. Bearing in mind the young age of the author, what is amazing in this work is his maturity but also the intransigence of his assessments and opinions, for he was sure that these features of literary criticism were its raison d’être.
The article presents one of the first critical texts by Józef Ignacy Kraszewski entitled Literature in Vilnius at the beginning of the 19th century (Literatura w Wilnie w początku XIX wieku). The text is a part of Memoires which were being published in the Petersburg weekly Tygodnik Petersburski in 1837 by the very young at that time (twenty-five-year-old) future writer. Bearing in mind the young age of the author, what is amazing in this work is his maturity but also the intransigence of his assessments and opinions, for he was sure that these features of literary criticism were its raison d’être.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 199-135
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Lev Vygotsky’s) Psychology of Literature: Beyond Critical Impressionism and Quantitative Empiricism
Psychologia literatury (Lwa Wygotskiego): poza krytyczny impresjonizm i ilościowy empiryzm
Autorzy:
Sala, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312264.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
psychology of literature
Vygotsky
literary criticism
incomprehensibility
psychologia literatury
Wygotski
krytyka literacka
niezrozumiałość
Opis:
Artykuł omawia koncepcję psychologii literatury Lwa Wygotskiego na tle innych sposobów rozumienia pojęcia. Na podstawie rekonstrukcji reaktologicznego rozumienia tekstu jako bodźca, zestawione ze sobą zostają różne zastosowania kategorii „strategii” w polskich badaniach literackich oraz w krytyce. Dzięki temu możliwe staje się odzyskanie pojęcia psychologii literatury i odcięcie go od niego niekorzystnych skojarzeń: panpsychologizmu, biografizmu albo pretendowania interpretatorów do miana diagnosty – czy to wobec bohaterów literackich, czy twórców.
The author discusses the concept of Lev Vygotsky’s psychology of literature against the background of various interpretations of the term. Through reconstructing a reactological understanding of the text as a stimulus, she juxtaposes different applications of the category of “strategy” in Polish literary studies and criticism. This makes it possible to reclaim the concept of the psychology of literature and discard the unfavourable connotations with panpsychologism, biographism or interpreters’ pretense for being diagnosticians of literary characters or authors.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 28-29; 212-225 (eng); 210-223 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowane czytanie (przeł.Tomasz Cieślak-Sokołowski)
Varied modes of reading
Autorzy:
Perloff, Marjorie
Cieślak-Sokołowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969780.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
close reading
literary criticism
interpretation
modernism
contemporary poetry
krytyka literacka
interpretacja
modernizm
poezja
współczesna
Opis:
Varied Modes of Reading The authoress of the article observes a crisis of the ability of close reading in the American university practice as well as in art criticism; the crisis is caused – she tries to convince us – by the too quick and rapid cultural change in humanistic studies. Above all, she suggests a return to the practice of close reading, however not on the principle of new criticism, but with a modifying difference (here there emerges the category of reading closely). In the successive parts of her paper, Marjorie Perloff ponders on the possible modes of reading „the highly nondescript contemporary poetry” and suggests that it should be subjected to „purposefully indefinite and loose manner of reading” (at this point there emerges the concept of reading differentially). It turns out that the art of interpretation – reflection on the modes of reading contemporary poetry is accompanied by an analysis of a number of concrete poems (among others by William Carlos Williams, Tom Raworth, Susan Howe) – is above all a study of the „structure of changes” of the contemporary poem, a study oriented at a skillful way of posing questions regarding poems, rather than furnishing answers and coming up with ready-made interpretations.
Źródło:
Wielogłos; 2011, 1, 9; 121-143
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deotyma (Jadwiga Łuszczewska) w witrynie artystycznej ewaluacji pierwszego okresu twórczości (1851–1863): prasa, wspomnienia, korespondencja
Artistic Evaluation of Jadwiga Łuszczewska (Deotyma) and her First Creative Period (1851–1863): Press, Reminiscences, Correspondence
Autorzy:
Woszczak, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690199.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
prasa (XIX w.)
korespondencja literacka
krytyka literacka
improwizacja
the press (nineteenth century)
literary correspondence
literary criticism
improvisation
Opis:
The following article is a narrative, captivated in authorial perspective, concerned with Deotyma’s actual or improbable literary endowments and artistic esprit. Sampled information are collected from nineteenth century critical reviews, private reckonings and stormy polemics which centre around Łuszczewska’s controversial talent. Most of the analysis involve contemporary press publications but also includes impressions preserved in intimate diaries, letters, Deotyma’s friends jottings and many others. The article presents both: votes “pro” and “against” the authoress which are encapsulated by Łuszczewska’s own afterthoughts on refining her poetic abilities and self-judgments on her works.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2014, 69; 47-63
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Emil Skiwski – krytyk niepokorny. (Z redakcji „Pionu” i „Przełomu” do Biblioteca Nacional w Caracas)
Jan Emil Skiwski – a rebellious critic. (From the editors of “Pion” and “Przelom” to the Biblioteca Nacional in Caracas)
Autorzy:
Bańkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20666982.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prasa literacka
krytyka literacka
faszyzm
„Pion”
„Przełom”
literary press
literary criticism
fascism
Skiwski Jan Emil
“Pion”
“Przelom”
Opis:
W artykule omówiono sylwetkę i myśl społeczno-polityczną jednego z najwybitniejszych krytyków literackich dwudziestolecia międzywojennego – Jana Emila Skiwskiego. Fascynacja ruchami faszystowskimi, proniemieckie poglądy oraz współpraca z wydawnictwami nadzorowanymi przez hitlerowskiego okupanta spowodowały, że po II wojnie światowej Skiwski został niemal całkowicie zapomniany. Od końca lat 90. XX wieku trwa proces przywracania postaci i twórczości krytyka polskiej historii literatury. Opracowanie niniejsze wpisuje się w te działania i obejmuje analizę poglądów Skiwskiego zawartych w artykułach publicystycznych z lat 1933–1945 wraz z obszerną bibliografią jego publikacji z tego okresu.
The article presents the profile and socio-political thought of one of the most prominent literary critics of the interwar period – Jan Emil Skiwski. Skiwski's fascination with fascist movements, pro-German views and cooperation with publishing houses supervised by the Nazi occupier caused him to be almost completely forgotten after World War II. Since the late 1990s, there has been a process of restoring the figure and works of the critic of Polish literary history. The present study is part of this effort and includes an analysis of Skiwski's views contained in his journalism from 1933–1945, along with an extensive bibliography of his publications from that period.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum; 2022, 2, 35; 73-101
0860-7435
2450-1336
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Classless Left. On a Certain Tradition of Politically Engaged Criticism from the Turn of the Century
Lewica bez klasy. O pewnej linii zaangażowanej krytyki przełomu wieków
Autorzy:
Kaczmarski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312261.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary criticism
the left
Marxism
class
political transformation
krytyka literacka
lewica
marksizm
klasa
transformacja ustrojowa
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie (wybranych) przyczyn i strategii usuwania pojęcia klasy z polskiego dyskursu krytycznoliterackiego po roku 1989. Przedmiotem analizy jest przede wszystkim pewna tradycja niemarksistowskiej krytyki lewicowej, określona nazwiskami Marii Janion, Kingi Dunin i Igora Stokfiszewskiego. Artykuł wskazuje, w jaki sposób ogólna wizja świata i polityki implicytnie szkicowana w pracach wymienionych krytyków wyklucza możliwość znaczącego wykorzystania pojęcia klasy.
The paper identifies (selected) reasons and strategies of removing the notion of class from Polish critical-literary discourse after 1989, especially a certain tradition of non-Marxist leftist criticism defined by Maria Janion, Kinga Dunin and Igor Stokfiszewski. The paper shows how a general vision of the world and politics implicitly outlined in the works of those critics excludes the possibility to meaningfully use the notion of class.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 28-29; 152-169 (eng); 152-169 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
McLuhan. Inna historia literatury
McLuhan. Another Literary History
Autorzy:
Larek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466883.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
McLuhan
Gutenberg
krytyka literacka
świadomość
niehermeneutyczny model historii literatury.
criticism
awareness
non-hermeneutic literary history
Opis:
Michał LarekDepartment of Modern Literature and Culture Institute of Polish Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland McLuhan. Another Literary History The author of the present article revisits McLuhan’s important, albeit rarely discussed, 1962 monograph The Gutenberg Galaxy. The Making of Typographic Man, in which the father of contemporary media studies manifests himself as a literary scholar, a historian of culture and a critic of the philosophical tradition of the West. Larek re-traces the scholar’s reflection upon the impact of the civilizational transformation triggered by the invention of print not only in terms of the “literary” consequences of the birth of the idea of mechanical reproduction, but – more importantly – in terms of the change in the self-awareness of the western man. The Gutenberg Galaxy is thus an “antibook” by means of which McLuhan plays with – and challenges – patterns of thinking formed as a result of the birth of the new medium, indicating that Gutenberg’s invention has degraded awareness subjugating it to the discipline of the social machinery, whose directives it automatically carries out. Gutenberg’s man is a creator whose most important text-generating tool is montage; yet, the above notwithstanding, the reader’s interaction with a printed page, which gave birth to new formulas of philosophical doubting, underlies the evolution of contemporary criticism. Thus oriented, McLuhan’s alternative literary history avoids interpretation: pragmatic and technologically inclined, such a history understands a text as a material entity, which impacts humankind in more ways than the hermeneutic tradition of literary scholarship would be ready to admit.Keywords: McLuhan, Gutenberg, criticism, awareness, non-hermeneutic literary history
Michał LarekZakład Literatury i Kultury Nowoczesnej Instytut Filologii PolskiejUniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu McLuhan. Another Literary HistoryThe author of the present article revisits McLuhan’s important, albeit rarely discussed, 1962 monograph The Gutenberg Galaxy. The Making of Typographic Man, in which the father of contemporary media studies manifests himself as a literary scholar, a historian of culture and a critic of the philosophical tradition of the West. Larek re-traces the scholar’s reflection upon the impact of the civilizational transformation triggered by the invention of print not only in terms of the “literary” consequences of the birth of the idea of mechanical reproduction, but – more importantly – in terms of the change in the self-awareness of the western man. The Gutenberg Galaxy is thus an “antibook” by means of which McLuhan plays with – and challenges – patterns of thinking formed as a result of the birth of the new medium, indicating that Gutenberg’s invention has degraded awareness subjugating it to the discipline of the social machinery, whose directives it automatically carries out. Gutenberg’s man is a creator whose most important text-generating tool is montage; yet, the above notwithstanding, the reader’s interaction with a printed page, which gave birth to new formulas of philosophical doubting, underlies the evolution of contemporary criticism. Thus oriented, McLuhan’s alternative literary history avoids interpretation: pragmatic and technologically inclined, such a history understands a text as a material entity, which impacts humankind in more ways than the hermeneutic tradition of literary scholarship would be ready to admit. Keywords: McLuhan, Gutenberg, criticism, awareness, non-hermeneutic literary history
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 34
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wyimku z prasowej dyskusji i autokomentarzu do „Astronautów Stanisława Lema (z historii kształtowania się w Polsce teorii literatury fantastycznonaukowej po drugiej wojnie światowej)
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080463.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Astronauci
Stanisław Lem
krytyka literacka
Nowa Kultura
fantastyka naukowa
The Astronauts
literary criticism
science fiction
Opis:
Artykuł poświęcony jest dwugłosowi o powieści Stanisława Lema „Astronauci" (1951), który został zamieszczony na łamach periodyku „Nowa Kultura”. Uczestnikami dyskusji byli: Zofia Woźnicka, Ludwik Grzeniewski i Stanisław Lem, będący zarazem polemistą krytyków, jak i komentatorem własnej powieści. Dyskusja ta jest jedną z najwcześniejszych po wojnie (a z pewnością najbardziej rozbudowaną) prób eksplikacji postulowanych wobec fantastyki naukowej zobowiązań – zarówno estetycznych, jak i pozaartystycznych. Werbalizacja oczekiwań w stosunku do opowieści o „świecie Jutra” pozwala na rekonstrukcję ówczesnej – dość nikłej – świadomości genologicznej i sposobów „oswojenia” nowego w kulturze powojennej zjawiska literackiego. Omówione w szkicu głosy krytyczne dotyczące powieści Lema można traktować jako świadectwa kształtowania się teoretycznej świadomości genologicznej: zarówno krytyki literackiej, jak i samego pisarza.
The article focuses on the discussion between Zofia Woźnicka, Ludwik Grzeniewski and Stanislaw Lem concerning his "The Astronauts" (1951), which was published in the Nowa Kultura [the New Culture] periodical. The author of the novel was both the commentator of his own work, as well as the polemist towards the critics. This discussion in one of the earliest attempts after the war (and definitely the most elaborate one) to explain the expectations of the science fiction – both aesthetic and non-artistic ones. These verbalized expectations of the “story of Tomorrow” allow the reconstruction of the contemporary genological awareness – which was quite faint – and the ways of “taming” the new literary phenomenon in the post-war culture. Critical approaches discussed in the article concerning Lem’s novel can be treated as the proof that the awareness of genological theory begun to develop. This relates both to the literary criticism and the author himself.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2021, 9; 19-37
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby nowej krytyki
New criticism attempts
Autorzy:
Orska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969806.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
literary criticism
aesthetics
engagement
the political
popular culture
krytyka literacka
estetyka
zaangażowanie
polityczność
kultura popularna
Opis:
New Criticism Attempts The article constitutes a polemic with two critical books containing a proposition of a different, extra-institutional conception of literary narration. Joanna Mueller’s publication entitled Stratygrafie constitutes an attempt to create a comprehensive mythology of the world, one whose genome would be made up of poetry. According to the principle which unifies various experiences, a poetic work would contain senses which an active reading – understood here rather in the categories of a fertile „aberration” than in the sense of traditional reading with understanding – should only make present. In turn, in Anna Kałuża’s Bumerang (Boomerang), the phenomenon of poetic art is treated in anti-creative categories and is rather bound up with communication, as well as with socio-political contexts. Kałuża reiterates after Wolfgang Welsh that we are currently living in an era of post-demystification and whenever reality, which is created for us by pop culture, assumes in its entirety the shape of an aesthetic construct, there is no possibility of transgressing the boundary-line between art and life.
Źródło:
Wielogłos; 2011, 1, 9; 93-103
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NEKROLOGIA KORNELA UJEJSKIEGO NA TLE KSZTAŁTOWANIA SIĘ FORMY POLSKIEGO NEKROLOGU PRASOWEGO NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU. PRZYCZYNEK DO BADAŃ
THE OBITUARIES OF KORNEL UJEJSKI CONSIDERED IN THE CONTEXT OF THE CHANGING FORM OF POLISH JOURNAL OBITUARY AT THE TURN OF THE 19TH AND 20TH CENTURIES. A CONTRIBUTION TO STUDIES
Autorzy:
Pękalska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955736.pdf
Data publikacji:
2019-02-03
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
Kornel Ujejski
Adam Asnyk
nekrolog
historia literatury
krytyka literacka
obituary
history of literature
literary criticism
Opis:
This article discusses ways of constructing the 19th century Polish journal obituary through a selection of obituaries of Kornel Ujejski from the years 1897-1898. One of the most important aspects of this analysis is the relationship between the conventional and the particular in the sections of these obituaries which consider the reception of Ujejski’s works. The author also considers the problem of the connections between the socially determined poetics of the obituary, the history of literature and literary criticism, which acquires particular importance in the context of obituaries of writers and also in the spe-cific form of 19th century obituary known as “literary obituary”. This paper shows how the obituary is a particularly useful genre in the research of literary reception.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2018, 16; 449-76
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
STERNE/YORICK JAKO SENTYMENTALNY PODRÓŻNIK I WSPÓŁ- CZESNE STUDIA LITERATURY PODRÓŻNICZEJ: PROBLEMATYZACJA KRYTYCZNEGO ŻYCIA W “PODRÓŻY SENTYMENTALNEJ”.
STERNE/YORICK, THE SENTIMENTAL TRAVELLER AND CONTEMPORARY TRAVEL WRITING STUDIES: PROBLEMATISING THE CRITICAL AFTERLIFE OF A SENTIMENTAL JOURNEY
Autorzy:
Jakub Lipski, Jakub Lipski
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911913.pdf
Data publikacji:
2019-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Laurence Sterne
sentimentalism
sternizm
reception
travel writing
literary criticism
sentymentalizm
recepcja
literatura podróżnicza
krytyka literacka
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę wkładu twórczości Laurence’a Sterne’a, a w szczególności jego Podróży sentymentalnej (1768), w rozwój literatury podróżniczej. Krytyce poddane zostają dwa toposy badawcze: wkład Sterne’a w tzw. przeformułowanie paradygma-tu, z podróżopisarstwa „naukowego” na „subiektywne”, oraz koncepcja „maniery sternowskiej”, często pochopnie stosowana w odniesieniu do różnorodnych przemian stylistycznych w literaturze podróżniczej po 1768 roku. Topos pierwszy potraktowany jest jako przykład stylu odbioru niepotrzebnie dążącego do ustanowienia mitu początku, często kosztem rzetelności historyczno-literackiej. Topos drugi, analizowany w odniesieniu do współczesnych zastosowań pojęcia sternizmu, stanowi ilustrację braku ciągłości pomiędzy koncepcją badawczą a pierwotnym punktemodniesienia.
This article addresses two critical topoi in contemporary travel writing studies – Laurence Sterne’s agency in the so-called paradigm shift from the scientific to the subjective in eighteenth- century travel writing and the vague concept of “Sternean/Shandean fashions”, which has tended to be used as an umbrella term for stylistic idiosyncrasies in post-1768 travel writing. The former is approached as reflective of a style of reception that yearns to establish a myth of origin at the cost of historical accuracy. The latter is analysed with reference to the East Central European notion of sternizm, and exemplifies a pattern of disconnection, where a critical term derived from a name begins an autonomous life of its own and loses contact with the point of origin.
Źródło:
Porównania; 2019, 24, 1; 231-242
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyka powodowana gniewem (O Antologii dwudziestowiecznego pamfletu polskiego w opracowaniu Doroty Kozickiej)
Autorzy:
Mizerkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969782.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
krytyka literacka
literatura polska XX wieku
pamflet
pamphlet
polish literature (20th c.)
literary criticism
Opis:
Antologia polskiego dwudziestowiecznego pamfletu krytycznoliterackiego przygotowana przez Dorotę Kozicką wydaje się jednym z bardziej znaczących symptomów pewnej współczesnej zmiany w rozumieniu krytyki literackiej w Polsce. Jeszcze do niedawna istniała ona jako dosyć tradycyjna dziedzina na styku literatury i literaturoznawstwa o statusie podejrzanym, gdyż jawnie sprzecznym – co chyba nie było zbyt chętnie roztrząsane – z pewnymi dokonanymi rozstrzygnięciami teoretycznymi oraz filozoficznymi. Poststrukturalistyczna perspektywa widzenia krytyki właściwie negowała możliwość jej prawomocnego uprawiania. Na pierwszej stronie Przyjemności tekstu pisał Roland Barthes: „odwrócę wzrok, to będzie moja jedyna negacja”. Słyszeliśmy przeto, że we Francji czy krajach anglosaskich naszemu terminowi „krytyka literacka” nic nie odpowiada, gdyż tam określenie to obejmuje różne teksty interpretujące literaturę, w tym także filologiczne dysertacje naukowe. U nas jednak nadal krytyka nie polegała na Barthesowskim odwracaniu wzroku, negacja wpisywana w gesty krytyczne była ujawniana, wypowiadana, zaczepna, kojarzyła się z takimi eksperckimi „wybrykami”, jak wartościowanie i hierarchizowanie. Uprawianie krytyki literackiej stawiało wręcz na pozycji staroświeckiego amatora literatury.
Źródło:
Wielogłos; 2011, 1, 9; 157-162
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emigracja i twórczość emigracyjna Polek – od ewolucji społecznych do literackich
Emigration and emigration works of Polish women - from social to literary evolutions
Autorzy:
Kronenberg, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40570846.pdf
Data publikacji:
2015-12-10
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
emigracja
literatura emigracyjna kobiet
feministyczna krytyka literacka
gender
emigration
women's emigration literature
feminist literary criticism
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja zjawiska emigracji Polek po roku 2004 na podstawie ich bogatej twórczości literackiej (40 powieści i 30 fragmentów dzienników opublikowanych w 3 antologiach). Dlatego autorka korzysta z perspektywy badawczej określanej terminem socjologii literatury. Emigracje kobiet to zjawisko, które trwale zmienia społeczeństwa: zarówno Polski, jak i nowej ojczyzny. Ten proces znalazł odbicie także w twórczości literackiej emigrantek: literatura pisana przez kobiety została wzbogacona o nowe typy bohaterek, nowe wątki, tematy, motywy. Jest to przykład na to, jak ewolucje społeczne (np. emigracja) zmieniają także wytwory kulturowe, a docelowo – także społeczeństwa (np. proponując nowe postawy kobiet, w tym przypadku feministyczne).
The aim of this article is to present the phenomenon of Polish women's emigration after 2004, based on their rich literary output (40 novels and 30 diary excerpts published in 3 anthologies). Therefore, the author employs a research perspective known as the sociology of literature. Women's emigration is a phenomenon that permanently changes societies: both in Poland and in their new homelands. This process is also reflected in the literary works of emigrant women: literature written by women has been enriched with new types of heroines, new threads, themes, and motifs. This serves as an example of how social evolutions (such as emigration) also transform cultural products and, ultimately, societies (e.g., by proposing new attitudes for women, in this case, feminist ones).
Źródło:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2015, 10; 157-167
1896-1819
2391-5145
Pojawia się w:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies