Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kryminał" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 35
Tytuł:
Kryminały jako literatura światowa
Autorzy:
King, Stewart
Tomczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364997.pdf
Data publikacji:
2018-10-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
proza kryminalna
literatura światowa
literatura międzynarodowa
kryminał
Opis:
Celem tego artykułu jest przyjrzenie się prozie kryminalnej (crime fiction) w ramach koncepcji literatury światowej. Autor przekonuje, że badanie tradycji narodowych może nas wyłączyć z dialogu pomiędzy granicami i językami, pomiędzy tekstami i pisarzami. Proponuje praktykę czytania, która ma rozwinąć bardziej zróżnicowane rozumienie tego naprawdę globalnego gatunku.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 13; 48-61
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O (nie)egzystencji polskiego kryminału regionalnego. Gatunkowe rozważania z lekkim przymrużeniem oka
Reflections on the (non-)existent. Polish regional crime fiction in the context of the genre
Autorzy:
Brylla, Wolfgang
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231120.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
regional crime fiction
regional literature
historical crime fiction
narrative construction
kryminał regionalny
literatura regionalna
kryminał historyczny
konstrukcja narracyjna
Opis:
Artykuł zamierza odpowiedzieć na pytanie, czy w ogóle istnieje w Polsce subgatunek regionalnej powieści kryminalnej. W przeciwieństwie do polskiej rzeczywistości literackiej na zachodzie Europy, przede wszystkim w Niemczech, cieszy się on wśród czytelników sporą popularnością. Wyróżnia się nie tylko konkretnym (regionalnym) sznytem przestrzennym, ale też innymi elementami narracyjnymi, jak np. dialektem. Dlaczego jednak nad Wisłą do tej pory kryminał regionalny tkwi w niebycie lub przyjmuje inne kształty gatunkowe? Czy jest w stanie wyjść z cienia kryminałów historycznych albo miejskich? Właśnie te zagadnienia znajdują się w centrum zainteresowania artykułu, który próbuje z perspektywy strukturalistycznej oraz tzw. teorii literatury regionalnej naświetlić kompozycję kryminału typu regio. Powołując się na pewien literacki przykład, ukazuje, jak polski regional crime fiction mógłby wyglądać, gdyby samo pojęcie zostało terminologicznie dopracowane i było przede wszystkim w samym dyskursie wykorzystywane.
The article sets out to answer the question whether there exists a subgenre of regional crime fiction in Poland. In Europe and particularly in Germany, unlike in Poland, it enjoys considerable popularity among the readers. It stands out not just due to its region-specific geographical features but also certain elements of the narrative, such as dialect. Why is the regional crime fiction in Poland virtually non-existent or adapted to fit other subgenres? Is there any scope for it to come out of the shadows of subgenres such as historical or urban crime fiction? This article pivots around those questions, attempts to outline the structure of regional crime fiction, and introduces an example to demonstrate what Polish novels in this subgenre could aim to be.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 45-70
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicyjska prowincja wobec demoniczności zła w powieściach kryminalnych "Złoty wilk" i "Czarne złoto" Bartłomieja Rychtera
Galician province in view of demonic evil in "Złoty wilk" ("Gold wolf") and "Czarne złoto" ("Black gold")
Autorzy:
Darska, Bernadetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649002.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zło
demoniczność
kryminał
prowincja
evil
demonic nature
crime story
backwater
Opis:
This article addresses two crime novels by Bartłomiej Rychter, Złoty wilk (Gold wolf) and Czarne złoto (Black gold), which are set in the 19th century Galicia, in order to demonstrate how the nature of the setting and events is connected with the characteristic features of the epoch. In both novels, the author combines the social climate typical of the epoch with a crime story. In this way, the story of evil and its demonic nature becomes a pretext for pondering on rationality, rules governing a small community, and the ease with which a social group’s emotions can be manipulated by referring to fear-inducing phenomena. Additionally, what is of great importance is the backwater setting; when its firmly established order is threatened by a demonic force, the latter has to be identified and fought against so that the balance can be restored.
Na przykładzie dwóch powieści kryminalnych Bartłomieja Rychtera Złoty wilk i Czarne złoto, który akcja rozgrywa się w dziewiętnastowiecznej Galicji, próbuję pokazać, w jaki sposób atmosfera miejsca i zdarzeń wiąże się z tym, co charakterystyczne dla opisywanej epoki. W przypadku obu utworów autor łączy typowe dla więc opowieść o zło i jego demonicznej odsłonie staje się pretekstem do zastanowienia się nad racjonalnością, nad regułami rządzącymi małą społecznością, nad łatwością manipulowania emocjami zbiorowości poprzez odwoływanie się do tego, co budzi grozę. Ważnym kontekstem jest także prowincjonalność opisywanego miejsca ze swoim ustalonym porządkiem, do którego naruszenia dochodzi w wyniku demonicznej siły, z którą należy podjąć walkę, wcześniej ją identyfikując.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 195-208
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brian Cliff, <i> Irish Crime Fiction</i>
Brian Cliff, <i>Irish Crime Fiction</i>
Autorzy:
Mydla, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467652.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
kryminał
Irlandia
Irlandia Północna
crime fictin
Ireland
Norther Ireland
Opis:
A critical note on Irish Crime Fiction by Brian Cliff.
Omówinie książki Briana Cliffa  Irish Crime Fiction.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2019, 39; 229-231
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ktoś tu pana wpuścił. Kto? Dlaczego? To wymaga wyjaśnień”. Zagadka obecności Raymonda Chandlera w świecie literatury i filmu rozwiązana
“Somebody Let You in Here. Who? Why? That Takes Explaining”: The Riddle of Presence of Raymond Chandler in the World of Literature and Film Is Solved
Autorzy:
Żyto, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342070.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Patrycja Włodek
Raymond Chandler
kryminał
adaptacja
crime story
adaptation
Opis:
Recenzja książki „Świat był przemoczoną pustką”. Czarny kryminał Raymonda Chandlera w literaturze i filmie (2015) pióra Patrycji Włodek – publikacji poświęconej twórczości jednego z najwybitniejszych twórców kryminałów Raymonda Chandlera, a jednocześnie będącej próbą rehabilitacji prozy często pochopnie uważanej za popularną lub wręcz pozbawioną wartości artystycznych. Włodek sprawnie udowadnia, że Marlowe oraz świat, w którym żyje i rozwiązuje tajemnice kolejnych morderstw, to nie tylko fikcja literacka służąca rozrywce, lecz również lustrzane odbicie egzystencjalnych niepokojów, jakie trapiły samego Chandlera, jego epokę, a także kolejne pokolenia. W swej monografii autorka nie tylko barwnie i przekonująco przedstawia sylwetkę samego pisarza (postaci równie niestandardowej, jak wykreowany przez niego detektyw) oraz rzetelnie analizuje jego dorobek literacki, ale także poddaje namysłowi filmowe adaptacje prozy Chandlera. Film noir oraz neo-noir niewątpliwie unieśmiertelniły autora Siostrzyczki, a i on nadał im impet oraz ton.
Book review of „Świat był przemoczoną pustką”. Czarny kryminał Raymonda Chandlera w literaturze i filmie [“The world was a wet emptiness”. Raymond Chandler’s Crime Noir in Literature and Film] (2015) by Patrycja Włodek. The book is devoted to the work of Raymond Chandler, one of the best crime writers ever. At the same time it is an attempt to rehabilitate a genre that is often looked down upon as popular or devoid of artistic qualities. Włodek convincingly shows that Marlowe and the world he lives in and in which he solves murder mysteries is not only literary fiction aimed at pure entertainment, but also a mirror image of existential anxieties that plagued Chandler, his era and the next generations. In this monograph the author not only vividly and convincingly presents the profile of the writer himself (a person as unique as the detective he created) and diligently examines his literary output, but also considers film adaptations of Chandler’s novels. Film noir and neo-noir undoubtedly immortalised the author of The Little Sister, but it is he who gave them the momentum and tone.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2015, 92; 213-216
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
НАРАТИВНІ СТРАТЕГІЇ В РОМАНІ ІЛЛАРІОНА ПАВЛЮКА БІЛИЙ ПОПІЛ
NARRATIVE STRATEGIES IN ILLARION PAVLIUK’S NOVEL WHITE ASH
STRATEGIE NARRACYJNE W POWIEŚCI IŁŁARIONА PAWLUKА BIAŁY POPIÓŁ
Autorzy:
Weszczykowa, Ołena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601854.pdf
Data publikacji:
2021-09-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
narrative strategy
retrodetective
noire
intertextuality
unreliable narrator
prolepsis
strategia narracyjna
strategia narracyjna, kryminał retro, noir, intertekstualność, niewiarygodny narrator; prolepsis
kryminał retro
noir
intertekstualność
niewiarygodny narrator
Opis:
The article is devoted to the analysis of narrative strategies in the debut novel of Illarion Pavliuk White Ashes. Taking into consideration the author’s intention and tracking the influence of the textual indicia on the recipient, the article aims to find out how the narration is organized and what artistic effects the author was trying to achieve. The features of retrodetective and noir as “adrenaline” genres present in the novel are analyzed. The cinematic qualities of the work as a result of the author’s intention is marked. The leading narrative strategy used in the novel, the intertextuality, is highlighted, in particular, the intertextual interaction with the story of M. Hohol Vii, and the influence of intertextems on the reader’s interpretation of the text. The phenomenon of unreliable narration is considered on the basis of the selected material and it is proved that the homodiegetic narrator, private detective Taras Bilyi, is unreliable. The strategy of using prolepsis and provoking the reader’s hesitation which is realized through the formation of doubts about the nature of the artistic convention of the events described, is also examined.
Artykuł poświęcony jest analizie strategii narracyjnych w debiutanckiej powieści Iłłariona Pawluka Biały popiół. Celem artykułu jest ustalenie, jak zorganizowana jest narracja i jakie efekty artystyczne autor starał się osiągnąć, poprzez zwrócenie uwagi na intencje autora i śledzeniewpływu poszczególnych znaków  tekstowych na odbiorcę. Analizowane są obecne w powieści cechy kryminału retro i noir jako gatunków „adrenaliny”. Zwrócono uwagę na kinematograficzny charakter pracy wynikający z pomysłu autora. Podkreślono wiodącą strategię narracyjną powieści – intertekstualność, w szczególności intertekstualne interakcje z opowieścią Mikołaja Gogola Wij oraz wpływ intertekstów na interpretację tekstu przez czytelnika. Rozpatrzono zjawisko nierzetelnej narracji na wybranym materiale i wykazano, że narrator homodiegetyczny – prywatny detektyw Taras Biłyj – jest niewiarygodny. Badana jest także strategia stosowania prolepsy i wywoływania wahania czytelnika, realizowana poprzez budzenie wątpliwości co do natury artystycznej umowności przedstawianych wydarzeń.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2021, 9, 1; 121-130
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy czytadłem a poradnikiem: heterotopia ośrodków terapii uzależnień w powieści detektywistycznej Elizabeth Zelvin Death Will Get You Sober
Autorzy:
Perkowska-Gawlik, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630555.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cozy
rehab
heterotopia
alcoholism
self-help book
kryminał
odwyk
alkoholizm
poradnik
Opis:
The aim of this paper is to discuss the generic direction into which the cozy mystery has been developing. Professionals and amateurs of different domains have started to adopt the medium of the traditional detective novel to propagate their expertise. Consequently, in addition to the criminal clue puzzle these ‘hybrid’ crime novels provide useful knowledge or even guidance.Psychotherapists and psychiatrists are among people professionally involved in the wide spectrum of problems haunting addicts and their codependent families. Although there are more and more self-help books on various addictions available on the market, their readership is limited to the unlucky ones who, in one way or another, have been drawn into the “Maelstrom”of alcoholism. Very few non-addicts can comprehend the closed world of alcoholics with all its peculiarities and irregularities. Elizabeth Zelvin, an experienced counsellor, has managed to present the heterotopia of alcoholics to a wider audience. Her cozy mystery Death Will Get You Sober intertwines the criminal investigation with the mundane lives of alcoholics struggling to adjust to the rules and regulations enforced in the detox institutions. 
Celem artykułu jest ukazanie jednego z kierunków rozwoju tradycyjnej powieści detektywistycznej. Zarówno amatorzy, jak i specjaliści z zakresu różnych dziedzin starają się zaadaptować formułę klasycznego kryminału dla propagowania swojej wiedzy. Rezultatem takich poczynań są powieści, które oprócz wciągnięcia czytelnika w fascynujący proces rozwiązywania zagadki kryminalnej, prezentują zagadnienia związane z pracą bądź zainteresowaniami autora.Półki księgarskie pełne są poradników przedstawiających metody pokonywania różnorakich problemów trapiących współczesne społeczeństwo, jednakże trafiają one do wąskiego grona odbiorców zainteresowanych konkretnym zagadnieniem. Doceniając ogromną popularność kryminałów, Elizabeth Zelvin, znana i ceniona specjalistka w dziedzinie terapii uzależnień, postanawia użyć formuły klasycznej powieści detektywistycznej w celu przybliżenia szerszemu gronu czytelników zasad pracy z osobami cierpiącymi na chorobę alkoholową. Szczegółowa prezentacja heterotopii (‘innych przestrzeni’), do których wstęp mają jedynie chorzy, współuzależnieni i terapeuci, zgrabnie wpleciona w intrygę kryminalną, czyni Death Will Get You Sober spektakularnym przykładem hybrydyzacji konwencji tradycyjnego kryminału.
Źródło:
Acta Humana; 2017, 8
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suspense, Surprise and Information Supply in Polish Translations of Detective Fiction
Napięcie, zaskoczenie i dozowanie informacji w polskich tłumaczeniach powieści detektywistycznych
Autorzy:
Looby, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886880.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
napięcie
zaskoczenie
przekład
kryminał
powieść detektywistyczna
suspense
surprise
translation
detective fiction
Opis:
Jeśli kluczem do zbudowania napięcia i uzyskania efektu zaskoczenia jest staranne dozowanie i zatajanie informacji, w jaki sposób tłumacze i ich czytelnicy podchodzą do tego, iż tłumaczenia wykazują tendencję do wyjaśniania tekstów? Czasami ujednoznacznienie może być wymuszone na tłumaczu charakterem języka docelowego. W języku polskim, na przykład, użycie czasu przeszłego w liczbie pojedynczej wymusza określenie rodzaju gramatycznego podmiotu. Autor tekstu anglojęzycznego mógł nie chcieć podać takiej informacji. W jaki sposób tłumacze nie pozwalają, aby ich własny język i nawyki zmusiły ich do powiedzenia za dużo? Niniejszy artykuł poddaje analizie problem dozowania informacji w polskich tłumaczeniach Dashiella Hammetta, Raymonda Chandlera oraz Rossa MacDonalda i pokazuje, że w rzeczywistości przyjęte z góry przez tłumacza założenia dotyczące powieści detektywistycznej mogą w znacznym stopniu przyczynić się do zdradzenia zbyt wiele.
If the key to suspense and surprise is the careful dealing out and withholding of knowledge, how do translators and their readers deal with the tendency for translations to clarify texts? Sometimes this clarification is forced on translators by the nature of the target language. Polish, for example, must specify the gender of the subject in past tense singular constructions. The English author may not have wanted this information to be made clear. How do translators prevent their language and customs from forcing them to reveal too much? This article studies the problem of information supply in Polish translations of Dashiell Hammett, Raymond Chandler and Ross MacDonald. It finds that in fact translators’ preconceived notions about the detective fiction are more likely to give the game away.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 215-228
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Erich Loests Exkurs in die Kriminalliteratur. Der DDR-Krimi zwischen Konvention und Travestie
Autorzy:
Brylla, Wolfgang
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083500.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Erich Loest
Raymond Chandler
crime fiction
GDR
narrative travesty
kryminał
NRD
trawestacja narracyjna
Opis:
After leaving a GDR prison, in the 60s, Erich Loest started to write crime stories under the pseudonym Hans Walldorf. His series of only a few novels finishes with the short story collection entitled Oakins macht Karriere. In his stories, presenting the investigations by a London detective Pat Oakins, Loest did a specific kind of travesty of a classic genre convention, going away from a socialistic-didactic character of crime stories in Eastern Germany.
Po wyjściu z enerdowskiego więzienia Erich Loest zaczął w latach 60. pisać pod pseudonimem Hans Walldorf kryminały. Jego serię zaledwie kilku powieści kończy zbiór opowiadań Oakins macht Karriere. Loest w poszczególnych historiach, opowiadających o toczących się śledztwach prowadzonych przez londyńskiego detektywa Pata Oakinsa, dokonał swoistego rodzaju trawestacji klasycznej konwencji gatunkowej, odchodząc od socjalistyczno-dydaktycznego charakteru kryminału we wschodniej części Niemiec.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2019, 3; 504-517
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conan Edogawa – detektyw z komiksów Gōshō Aoyamy jako superbohater
Conan Edogawa – Detective from Comics by Gōshō Aoyamy as a Superhero
Autorzy:
Chudoba, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1450219.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
komiks
kryminał
superbohater
manga
Conan Edogawa
Sherlock Holmes
comics
detective fiction
superhero
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza postaci Conana Edogawy, protagonisty komiksowego cyklu Meitantei Conan autorstwa Gōshō Aoyamy jako wariacji na temat superbohatera. Materiał badawczy, oprócz mangi, stanowią serial animowany będący jej adaptacją oraz powiązane z nim filmy kinowe. Źródło inspiracji dla japońskiego artysty stanowi szeroko pojęta literatura kryminalna, a zwłaszcza opowiadania o Sherlocku Holmesie autorstwa Artura Conana Doyle’a. Analiza zebranego materiału wykazała, że opisywana franczyza ma charakter narracji transmedialnej. Ponadto Aoyama, jak również twórcy animowanych adaptacji komiksu Meitantei Conan, posługuje się transfikcjonalnością. Japoński artysta dzięki połączeniu elementów kryminalnych z superbohaterskimi oraz częściowemu ich sparodiowaniu, stworzył postać „omnipotentnego”, wszechwiedzącego detektywa-superherosa, który jest w stanie rozwiązać każdą zagadkę.
The aim of this paper is a character analysis of Conan Edogawa – the protagonist of Meitantei Conan by Gōshō Aoyama – as a variation of the superhero. The research material includes manga, animated series adaptation and related cinematic films. The broadly understood criminal novel (mostly the Sherlock Holmes cycle by Arthur Conan Doyle) was the source of inspiration for the Japanese artist. The analysis of the collected material demonstrates that the described franchise used a transmedia narration. Both Aoyama and the authors of animated adaptations use transfictionality in their works. With the combined usage of the criminal and superhero elements, the Japanese artist created an omnipotent and omniscient superhero detective who can solve any mystery.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2020, 17; 245-263
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziarno prawdy? Mord rytualny w polskich kryminałach retro
Grain of Truth? Ritual murder in Polish contemporary crime-stories
Autorzy:
Domagalska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649010.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
powieść popularna
mord rytualny
kryminał
Żydzi
popular novel
ritual murder
crime-story
Jews
Opis:
In contemporary Polish literature, crime stories whose plot is set in the pre-war Poland or earlier have become increasingly popular. Taking into consideration the fact that the second Republic of Poland was a multinational state, the authors of such novels must take into account the demographic aspects of the interwar society. Among the minorities living in Poland at that time, almost 10% were Jews; with anti-Semitism growing stronger. In crime stories whose plot is set before World War II, the ritual murder motif appears. This could raise a question of whether this happens: because of the correspondence between a crime story’s plot and the need of there being a murder in the plot for the sake of the story or, on the other hand, for the sake of deconstructing the falsehood or showing its relevance and fear connected to pogrom’s violence. In such a case, the crime story, apart from ludic aspects, would become an anthropological testament and a tool of fighting against anti-Semitic prejudices. The case studies in this article are novels written by: Zbigniew Miłoszewski, Ziarno prawdy (Grain of Truth), Zbigniew Białas, Korzeniec, Marek Bukowski & Maciej Dancewicz Najdłuższa noc (The Longest Night), Marek Krajewski, Głowa Minotaura (The Head of Minotaur) and Erynie (Erinyes), Konrad Lewandowski, Perkalowy dybuk (Perkale’s Dybuk), Piotr Schmandt, Pruska zagadka (A Prussian Riddle) and Adam Węgłowski, Przypadek Ritterów (The Ritters’ Case).
W ostatnich latach w Polsce niezwykłą popularnością cieszy się kryminał retro. Biorąc pod uwagę fakt, że II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowościowym, autorzy muszą uwzględnić aspekty demograficzne. Wśród mniejszości zamieszkujących Polskę 10% stanowili Żydzi, a antysemityzm w międzywojniu przybierał na sile. W fabułach, których akcja toczy się w I połowie XX wieku pojawia się motyw mordu rytualnego. Można więc postawić pytanie, czy dzieje się tak ze względu na korelację kryminału ze zbrodnią, cel, jakim jest wzmocnienie atrakcyjności przekazu czy też dążenie do rozbicia fantazmatu, ukazania jego żywotności i obaw związanych z przemocą pogromową. W takim przypadku kryminał oprócz aspektów ludycznych stawałby się świadectwem antropologicznym i narzędziem walki z antysemickimi uprzedzeniami. Przedmiotem analizy będą więc powieści: Zbigniewa Miłoszewskiego Ziarno prawdy, Zbigniewa Białasa Korzeniec, Marka Bukowskiego i Macieja Dancewicza Najdłuższa noc, Marka Krajewskiego Głowa minotaura i Erynie, Konrada Lewandowskiego Perkalowy dybuk, Piotra Schmandta Pruska zagadka oraz Adama Węgłowskiego Przypadek Ritterów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 209-224
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Pop)kulturowe trwanie wieku XIX Casus: literatura kryminalna
(Pop)cultural existence of the 19th century Casus: crime novel
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648985.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura popularna
kryminał
XIX wiek
pamięć kulturowa
popular literature
crime fiction
XIX century
cultural memory
Opis:
The article considers writing strategies that reconstruct the past and are present in latest Polish crime novels. Among functions catered by crime novels whose storylines are set in 19th century play various functions such as: – Actions oriented to the readjustment of the romantic paradigm, which datesback to the 19th century and is an important reference point for contemporary times; – treating the 19th century as a pretext for pondering over contemporary times; – considering the limits of the (re)construction of the vision of the past. In those texts, authors’ attitude towards the past, positive or critical, affecting the valuation of the past’s image presented. Sometimes, especially while reading “axiologically dubious” texts, we must not forget that the difference between the world seen by the author and the reader creates a tension which becomes the basis for a particular literary game.
Artykuł poświęcony jest strategiom pisarskim, dzięki którym rekonstruowana zostaje przeszłość, obecnym w najnowszej polskiej literaturze kryminalnej. Pośród różnych funkcji spełnianych przez opowieści kryminalne, których akcja rozgrywa się w XIX wieku, można wymienić następujące: – zabiegi zmierzające do rewaloryzacji paradygmatu romantycznego, mającego zakorzenienie w wieku XIX, a stanowiącego istotny punkt odniesienia dla współczesności; – traktowanie XIX wieku jako pretekstu do namysłu nad współczesnością; – namysł nad ograniczeniami (re)konstruowania wizji przeszłości. W utworach tych nieobojętne dla wartościowania ukazanej wizji przeszłości jest rozłożenie akcentów fabularnych, dookreślające postawę autora wobec przeszłości: afirmującą, bądź krytyczną. Niekiedy zresztą, o czym należy pamiętać zwłaszcza podczas lektury utworów „podejrzanych aksjologicznie”, napięcie pomiędzy widzeniem świata przez nadawcę i odbiorcę staje się podstawą szczególnej gry literackiej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 129-147
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od przeszłości do teraźniejszości. O kryminałach Pawła Jaszczuka
From the past to the present. About Paweł Jaszczuk’s crime novels
Autorzy:
Chłosta-Zielonka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231107.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kryminał retro
przeszłość
popkultura
bohater
starość
retro crime story
past
pop culture
hero
old age
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie twórczości Pawła Jaszczuka, który dzięki swoim dokonaniom stał się reprezentatywny, zarówno dla literatury kryminalnej, jak i dla środowiska Warmii i Mazur. Od wielu lat pisze powieści kryminalne, przyczyniając się do rozwoju odmian gatunku, a jednocześnie korzystając z tej formy, porusza ważne współcześnie tematy. W jego utworach widać także przebieg pewnego procesu: rozpoczynając od narracji historycznej, w której ważne miejsce pełniła przeszłość, coraz częściej zabiera głos w sprawie teraźniejszości i jej wyznaczników: dominacji polityki w życiu, rozprzestrzeniania się kultury masowej, rozpadu rodziny czy wszechobecnego ageizmu. Przedstawienie jego powieści kryminalnych ma wykazać, że w jego metodzie twórczej z jednej strony widoczna jest tendencja do eksponowania tematów związanych z przeszłością, a z drugiej strony mechanizm łączenia narracji historycznej z wątkami popkulturowymi.
The aim of the article is to present the work of Paweł Jaszczuk, an author of crime novels associated with the Warmia and Mazury region. He was the laureate of the second edition of the Grand Caliber Award in 2005. The presentation of his crime novels is to show that in his creative method, on the one hand, there is a visible tendency to emphasize topics related to the past, and on the other hand, the mechanism of combining historical narrative with pop culture threads.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 271-287
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Słowiański kryminał”? – na tropie nowego podgatunku slavic fantasy
“Slavic crime fiction”? – on the trail of a new sub-genre of Slavic fantasy
Autorzy:
Mikinka, Aleksandra Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231113.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
słowiańska fantastyka
retelling
słowiański kryminał
fantasy
mitologia słowiańska
Slavic fantasy
Slavic crime fiction
Slavic mythology
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane teksty literackie wydane w ciągu ostatniego dziesięciolecia, starając się odpowiedzieć na pytanie o punkty styczne między fantastyką a kryminałem oraz o to, czy można już mówić o nowym podgatunku: „słowiańskim kryminale”. Punktem wyjścia w analizach i interpretacjach utworów było założenie, iż tendencja do eksperymentowania w literaturze przybrała na sile po 2000 roku w ramach postmodernistycznych gier i zabaw tekstem na osi autor – czytelnik. W wyniku kolejnych przekształceń dokonujących się w ciągu ostatnich dziesięcioleci zarówno fantastyka, jak i kryminał zmierzały coraz bardziej w stronę synkretyzmu gatunkowego, stosując wzajemne intertekstualne nawiązania, przenikania swoich motywów, tematów i wątków. W artykule posiłkowano się ustaleniami z zakresu komparatystyki i intertekstualności.
Contemporary authors have decided to combine the two most popular genres of the 20th and 21st centuries – crime fiction and fantasy – in one novel (or a novel series). The tendency for such experimentation became stronger after the year 2000 as part of postmodern games and having fun with texts as well as on the author-reader axis. As a result of following transformations taking place over the last decades, both fantasy and crime fiction have moved successfully closer towards genre syncretism, taking advantage of mutual intertextual references, permeating their motives, themes, and threads. In the article, we try to answer the question of what are the points of contact between these two seemingly distant literary genres. We analyze two works, assigned to a completely new sub-genre: Slavic crime fiction. What makes them "Slavic"? Why is this sub-genre becoming more and more popular?
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 383-401
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Użycie konwencji. Instrumentarium grozy i jego misja w Ciemno, prawie noc Joanny Bator
Autorzy:
Zatora, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630637.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
gothic novel
horror novel
detective story
fairytale
Joanna Bator
powieść gotycka
horror
kryminał
baśń
Opis:
The article is an attempt at presenting Joanna Bator’s novel Ciemno, prawie noc as a book belonging to engaged literature and using the popular convention to criticise society. The first part contains examples and theoretical considerations about the changes in the convention of the horror novel, which consists of a gothic novel with various genres such as horror, thriller and detective story. The matter of their social dimension was touched on, for instance, with reference to Noël Caroll’s theory, Scandinavian detective story or the books by Alice Munro. The second part of article is composed of the review of conventional implements used by Bator that are typical of gothic novel, detective story, horror and fairytale. The use of specific implements, their accumulation and the disturbance of the convention are interpreted as a way of getting the readers to loose the well-known schema and drawing their attention to the relevant social problems. The convention of popular literature in Ciemno, prawie noc is designed for something more than only entertainment.
Artykuł stanowi próbę przedstawienia powieści Joanny Bator Ciemno, prawie noc jako utworu należącego do literatury zaangażowanej i wykorzystującego popularną konwencję w celu dokonania krytyki społeczeństwa. W części pierwszej znajdują się głównie poparte przykładami teoretyczne rozważania na temat przeobrażeń konwencji powieści grozy. Zalicza się do niej powieść gotycką z jej dalszymi odmianami gatunkowymi, takimi jak horror, thriller i kryminał. Kwestia ich potencjalnego wymiaru społecznego zostaje poruszona w nawiązaniu między innymi do teorii Noëla Carolla, kryminałów skandynawskich czy utworów Alice Munro. Na część drugą tekstu składa się przegląd wykorzystanych przez Bator konwencjonalnych narzędzi przynależnych do powieści gotyckiej, kryminału, horroru i baśni. Użycie określonego instrumentarium, jego nagromadzenie i zaburzenie konwencji jest zinterpretowane jako sposób na wytrącenie odbiorcy ze znanego schematu i zwrócenie jego uwagi na istotne problemy społeczne. Konwencja literatury popularnej służy w Ciemno, prawie noc czemuś więcej niż tylko rozrywce.
Źródło:
Acta Humana; 2015, 6
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryminał akademicki
The academic murder mystery
Autorzy:
Kraskowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365014.pdf
Data publikacji:
2018-10-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
crime novel
academic novel
Dorothy L. Sayers
Amanda Cross
Eliza Showalter
intertextuality
intertekstualność
kryminał
powieść akademicka
Opis:
Artykuł charakteryzuje specyficzną kombinację powieści akademickiej i powieści kryminalnej, jaką jest kryminał akademicki. Gatunek ten rozwijał się od lat trzydziestych XX wieku w literaturze anglosaskiej i wciąż zyskuje na popularności. Również w Polsce podejmowane są od niedawna próby uprawiania tego rodzaju beletrystyki.
This article describes the academic murder mystery as a particular hybrid of the campus novel and crime novel. The genre began to evolve in the 1930s in English-language literature and continues to enjoy popularity today. Attempts to write in this genre have recently been taken up in Poland as well.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 13; 94-99
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magia, miłość, miasto. Prolegomena do źródeł popularności urban fantasy
Magic, Love and the City. Foreword to Sources of Urban Fantasy Popularity
Autorzy:
Szymczak-Maciejczyk, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20440054.pdf
Data publikacji:
2023-03-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
fantastyka miejska
romans paranormalny
Ilona Andrews
miejskość
kryminał
urban fantasy
paranormal romance
urbanity
decetive story
Opis:
The urban fantasy genre is currently receiving increasing attention from audiences and researchers. One of the factors contributing to this is the growing reception of fantasy per se. This is also due to the recent phenomenon of paranormal romance, from which – to some extent – urban fantasy is growing and emulating. The combination of fantasy, detective and romance plots and the emphasis on urbanity allows the use of a variety of pop culture tropes and motifs. In this article, I point to these several reasons for the growing popularity of urban fantasy
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2022, 32, 1; 87-102
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karin Slaughter’s Crime Novel "Blindsighted" as a Southern Forensic Thriller
Powieść kryminalna Karin Slaughter "Zaślepienie" jako thriller medyczny z amerykańskiego Południa
Autorzy:
Martynuska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311182.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
crime fiction
forensic thriller
scientific evidence
American South
kryminał
thriller medyczny
dowód naukowy
amerykańskie Południe
Opis:
The forensic thriller has emerged as a significant subgenre of crime fiction that depicts the work of medical examiners, coroners, forensic pathologists, and anthropologists who analyze scientific evidence. Forensic investigators do not engage directly in pursuing the criminal; instead, they interpret the physical evidence collected from the victim's body and the crime scene. The popularity of forensic fiction, film, and TV series has created the general assumption that criminalistics has become a routine police procedure. This article presents Karin Slaughter's novel Blindsighted as an example of the Southern forensic thriller. The American writer Karin Slaughter is the author of crime stories and thrillers set in the American South. Her Grant County series consists of six crime novels, beginning with Blindsighted and followed by Kisscut, A Faint Cold Fear, Indelible, Faithless, and Beyond Reach. The essay introduces the main qualities of a forensic thriller and highlights the novel's generic characteristics. Then, Blindsighted is analyzed within the paradigm of Southern regional literature, with its distinctive qualities and religious imagery.
Thriller medyczny stanowi podgatunek kryminału przedstawiający pracę lekarzy sądowych, koronerów, patologów i antropologów, analizujących dowody naukowe. Śledczy sądowi nie włączają się bezpośrednio w ściganie przestępców, a jedynie badają dowody zebrane z ciał ofiar i miejsc zbrodni. Popularność powieści, filmów i seriali z gatunku thrillera medycznego wpłynęła na przekonanie o stosowaniu kryminalistyki w rutynowych procedurach policyjnych. Niniejszy artykuł analizuje powieść Zaślepienie (2002), autorstwa Karin Slaughter, jako przykład regionalnego thrillera medycznego. Pisarka amerykańska Karin Slaughter jest autorką kryminałów i thrillerów, których miejscem akcji jest amerykańskie Południe. Seria Hrabstwo Grant składa się z sześciu powieści: Zaślepienie, Płytkie nacięcie, Zimny strach, Fatum, Niewierny, Przywilej skóry. Artykuł przedstawia charakterystykę thrillera medycznego i podkreśla przynależność gatunkową powieści Zaślepienie. Następnie analizuje powieść w kontekście specyfiki literatury regionalnej amerykańskiego Południa.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 412-426
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Tymczasem kryminały mają również swoje zalety” – polska proza kryminalna w „Przyjaciółce” w latach 1948-1989: od negacji do akceptacji
“Meanwhile, crime fiction also has its advantages”. – Polish crime prose in “Przyjaciółka” in 1948–1989: from negation to acceptance
"En attendant, le polar a aussi ses avantages" - La prose criminelle polonaise dans « Przyjaciółka » en 1948-1989 : de la négation à lacceptation
"Между тем в криминальной фантастике есть и свои плюсы" - Польская криминальная проза в «Пржияцёлке» 1948-1989 гг.: от отрицания к принятию
Autorzy:
Wodniak, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231106.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kryminał polski
tygodnik „Przyjaciółka” 1948–1989
beletrystyka prasowa
Polish crime fiction
„Przyjaciółka” weekly 1948-1989
press fiction
Opis:
Celem artykułu było zbadanie statusu polskiej literatury kryminalnej w najpoczytniejszym tygodniku kobiecym Polski Ludowej w latach 1948-1989. Wykorzystuje on metodę analizy treści, skupiając się głównie na tekstach beletrystycznych i recenzjach oraz notach i wykazach nowych publikacji na rynku wydawniczym. Całość zagadnień ujęto w porządku chronologicznym, adekwatnym do zmieniającej się formuły wydawniczej tygodnika. Wyniki badania wykazały, że „Przyjaciółka” nie wniosła niczego nowego do rozwoju polskiej powieści kryminalnej, ani nie była kanałem jej promocji w szerokim kręgu czytelników. Warto było jednak pokazać to w odniesieniu do tego popularnego gatunku prozy.
Целью статьи было изучить состояние польской криминальной литературы в наиболее читаемом женском еженедельнике Народной Польши в 1948-1989 гг. Он использует метод контент-анализа, ориентируясь в основном на художественную литературу и рецензии, а также заметки и списки новых публикаций на издательском рынке. Все выпуски перечислены в хронологическом порядке, соответствующем меняющейся формуле издания еженедельника. Результаты исследования показали, что «Пржияцёлка» не привнесла ничего нового в развитие польского криминального романа и не была каналом его продвижения в широком кругу читателей. Но стоило показать это применительно к этому популярному жанру прозы.
Le but de cet article était d'examiner le statut de la littérature policière polonaise dans l'hebdomadaire féminin le plus lu de la Pologne populaire dans les années 1948-1989. Il utilise la méthode d'analyse de contenu, en se concentrant principalement sur la fiction et les critiques, ainsi que des notes et des listes de nouvelles publications sur le marché de l'édition. Tous les numéros sont classés par ordre chronologique, en fonction de la formule de publication changeante de l'hebdomadaire. Les résultats de l'étude ont montré que "Przyjaciółka" n'apportait rien de nouveau au développement du roman policier polonais, ni n'était un canal pour sa promotion dans un large cercle de lecteurs. Mais cela valait la peine de le montrer par rapport à ce genre de prose populaire.
The aim of the article is to examine the status of Polish criminal literature in the most widely read women’s weekly of People’s Poland in the years 1948–1989. It uses the method of content analysis, focusing mainly on fictional texts and reviews, notes, lists of new publications on the book market. All the issues are listed in chronological order, adequate to the changing publishing formula of the weekly. The results of the study showed that “Przyjaciółka” did not bring anything new to the development of the Polish crime novel, nor was it a channel to promote it in a wide circulation of readers. Nevertheless, its pages show a change in the perception of this popular genre of prose – from negation to acceptance in the mid-1970s.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 123-148
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małżeństwo kryminału z historią, czyli uwag kilka o kryminałach retro Konrada T. Lewandowskiego
Marriage between crime novel and history, a few remarks on ‘Retro Crime Stories’ by Konrad T. Lewandowski
Autorzy:
Tierling-Śledź, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682727.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
retro crime story
alternative history
counterfactual history
kryminał retro
historia alternatywna
historia kontrfaktyczna
Konrad T. Lewandowski
Opis:
The author is of the opinion that in the late 20th a nd e arly 21st centuries we e xperience a peculiar restitution of history in miscellaneous literary types and trends, one example of which could be the output by Konrad T. Lewandowski. The main purpose of the article is to present the methods of ‘utilising history’ in his retro crime stories. Having demonstrated the features of the genre, Tierling-Śledź goes on to trace back various types of historical probability in Lewandowski’s works, his transitions from historical facts to ‘unexisting history’. She also poses a question about the consequences of handling history in such a fashion for the reader of historical prose in the early 21st century.
Autorka artykułu wyraża przekonanie, iż na przełomie XX i XXI wieku spotykamy się ze swoistą restytucją historii w różnych odmianach i nurtach literatury, czego dowodem może być między innymi twórczość Konrada T. Lewandowskiego. Celem artykułu jest ukazanie sposobów „użytkowania historii” w kryminałach retro tego autora. Po przedstawieniu wyznaczników gatunku, badaczka śledzi obecne w powieściach Lewandowskiego różne odmiany historycznego prawdopodobieństwa, przechodzenie autora od prawdy historycznej do „historii niebyłej”. Stawia też pytanie o konsekwencje takiego operowania historią dla odbiorcy prozy historycznej u progu XXI wieku.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2016, 5; 73-85
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czytanie (o) PRL-u. Z Ryszardem Ćwirlejem rozmawiają Justyna Tuszyńska i Dariusz Brzostek
Autorzy:
Ćwirlej, Ryszard
Brzostek, Dariusz
Tuszyńska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029067.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
kryminał
powieść neo-milicyjna
pamięć
komunizm
PRL
detective fiction
neo-militia literature
memory
communism
The Polish People’s Republic
Opis:
Ryszard Ćwirlej: sociologist, journalist, and writer; former Polish Television reporter and editor-in-chief of the newscast Telekurier. A lecturer at the Faculty of Political Science and Journalism, Adam Mickiewicz University in Poznań. An author of numerous detective novels and an inventor of Polish “neo-militia literature”, a literary genre depicting the everyday life of the militiamen in the PRL (The Polish People’s Republic).
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 3; 81-89
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryminalny teatr teorii Normana Hollanda
Norman Holland’s Crime Theatre of Theory
Autorzy:
Skubaczewska-Pniewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445717.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
reader-response theory,deconstruction,psychoanalysis,academic novel,crime fiction
teoria rezonansu czytelniczego,dekonstrukcja,psychoanaliza,powieść akademicka,kryminał
Opis:
This paper focuses on Death in a Delphi Seminar: A Postmodern Mystery (1995) by Norman N. Holland and the relationship between the novel and Holland’s version of the reader-response theory. What makes the novel interesting is its intertextual structure, theatralization of academic life and various incarnations of the author who plays with his own identity. The text is a combination, an amalgam of other texts, such as police tape transcripts, fragments of a diary, letters, newspaper articles, student’s essays, etc. The author rewrites the conventions of crime fiction in the style of an academic novel. The protagonist, Holland by name, is an artificer of an unconventional teaching method called “Delphi Seminar”, based on the analysis of students’ narrative responses to literary texts, just like the author himself. In the novel, the method, presented by real Holland in cooperation with Murray M. Schwartz in the Know Thyself: Delphi Seminars (2008), is used as a murder investigation method. The author of this paper poses a question if Holland’s novel is mainly an advertisement of “Delphi Seminar” or an interesting academic mystery novel, or a serious voice in the theoretical debate on readerresponse criticism, deconstruction and psychoanalysis in literary criticism.
Artykuł skupia się na Death in a Delphi Seminar: A Postmodern Mystery (1995) Normana N. Hollanda oraz na relacjach między tą powieścią i Hollandowską wersją reader-response theory. Tym, co czyni powieść interesującą, jest jej intertekstualna struktura, teatralizacja życia akademickiego i różne wcielenia autora, który igra własną tożsamością. Tekst stanowi mozaikę, zestawienie różnych tekstów, takich jak zapisy przesłuchań, fragmenty dziennika, listy, artykuły prasowe, prace studentów, itp. Autor “przepisuje” konwencje kryminału w stylu powieści akademickiej. Główny bohater, nazwiskiem Holland, podobnie jak sam autor, jest twórcą niekonwencjonalnej metody nauczania zwanej “Delphi Seminar”, polegającej na analizie studenckich interpretacji tekstów literackich. Metoda, którą “prawdziwy” Holland, wraz z Murrayem M. Schwartzem, zaprezentował w książce Know Thyself: Delphi Seminars (2008), w powieści wykorzystana została w śledztwie w sprawie morderstwa. Autorka artykułu zastanawia się, czy powieść Hollanda jest głównie reklamą “Delphi Seminar”, czy raczej interesującym kryminałem akademickim, czy wreszcie ważnym głosem w teoretycznej dyskusji na temat reader-response criticism, dekonstrukcji i psychoanalizy w badaniach literackich.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2019, 7; 179-187
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiersze noir
Noir Poetry
Autorzy:
Klera, Wiktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365011.pdf
Data publikacji:
2018-10-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
obsession
noir poetry
pesimism
hard-boiled stories
anxiety
dark crime fiction
poezja noir
pesymizm
obsesja
czarny kryminał
Opis:
Artykuł dotyczy stosunkowo młodego zakorzenienia terminu noir, zapożyczonego od gatunku filmowego, we współczesnej poezji. Źródłami noir w wierszach są nie tylko dzieła filmowe noir i neo noir, ale też – a może przede wszystkim – te elementy, które do kina przywędrowały z czarnych kryminałów, znanych jako hard-boiled stories. Pierwsze użycie terminu poezja noir odnotowałam w artykule amerykańskiej badaczki i poetki Suzanne Lummis z przełomu 2012 i 2013 roku. W krajach anglojęzycznych jest on zdecydowanie bardziej popularny niż gdzie indziej. Choć w Polsce pojawiła się w 2010 roku antologia Żegnaj, laleczko. Wiersze noir, to od strony teoretycznej termin nie zajmował badaczy tutejszej literatury, w przeciwieństwie do tropów Chandlerowskich, które jednak były podejmowane. Istotnymi cechami wierszy noir są: niepokój, pesymizm, obsesja i odarcie z sentymentalizmu. Szczególnie chętnie wykorzystywanym przez polskich poetów zabiegiem jest wypełnianie wierszy czarnym humorem. Po konwencję noir często sięgają w Polsce na przykład Marcin Baran i Marcin Świetlicki, ale można ją znaleźć również u autorów tworzących wcześniej, często z zaskoczeniem – jak w przypadku cytowanej w artykule Czarnej piosence Wisławy Szymborskiej.
This article explores the term “noir” that has been introduced relatively recently to contemporary poetry, having been borrowed from the film world. The sources of noir poetry do not exclusively lead back to film and neo-noir, for they also – and perhaps most substantially – draw from features that migrated over to film from dark crime fiction, also known as hard-boiled stories. The first usage of the term “noir poetry” I was able to find appears in an article that American scholar and poet Suzanne Lummis published at the break of 2013. In English-speaking countries, the term is substantially more popular than it is elsewhere. Although an anthology appeared in Poland in 2010 titled Farewell, My Lovely. Noir Poetry (Żegnaj, laleczko. Wiersze noir), the term did not interest the authors on a theoretical level, for they seemed more interested in Chandlerian tropes. The fundamental features of noir poetry include: anxiety, pessimism, obsession, and a rejection of sentimentality. One device employed among Polish poets with particular zeal is black humor. In Poland, authors drawing from the noir tradition include Marcin Baran and Marcin Świetlicki, but we can also trace the genre’s imprints back to earlier work, some examples of which might seem counter-intuitive, such as Wisława Szymborska’s Black Song (Czarna piosenka), which is cited in this article.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 13; 76-85
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scandinavian Crime Fiction, czyli kilka słów o śniegu, micie i morderstwach
Scandinavian Crime Fiction, or: A Few Words on Snow, Myth, and Murder
Autorzy:
Woroch, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365018.pdf
Data publikacji:
2018-10-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Scandinavian crime fiction
Scandi noir
Jakub Stougaard-Nielsen
myth
the welfare state
kryminał skandynawski
państwo opiekuńcze
mit
scandinoir
Opis:
Artykuł jest recenzją książki Scandinavian Crime Fiction autorstwa Jakoba Stougaarda-Nielsena. Autor przejawia zdecydowanie krytyczną postawę zarówno wobec samej idei państwa opiekuńczego, jak i wobec jej realizacji. Udowadnia, że jest ona wynikiem prężnie rozwijającego się systemu kapitalistycznego i podkreśla jedynie różnice klasowe, zamiast je zacierać. Stougaard-Nielsen analizuje literackie i serialowe przykłady gatunku skandynawskiego kryminału, osadzając je w szerszym – kulturowym i ekonomicznym kontekście. Autor doszukuje się w fikcji kryminalnej odbicia kryzysu tożsamości skandynawskiego społeczeństwa, które odkryło, że idea państwa dobrobytu jest tak naprawdę fałszywą narracją.
This article is a review of Jakob Stougaard-Nielsen’s book Scandinavian Crime Fiction. The author takes a firmly critical position towards the welfare state in practice and as an idea. He demonstrates that it is the consequence of the rampantly developing capitalist system and merely intensifies class differences rather than effacing them. Stougaard-Nielsen analyzes examples of Scandinavian crime fiction from both literature and television and presents them in their expansive cultural and economic contexts. The author identifies crime fiction’s capacity to reflect the identity crisis of Scandinavian society and in so doing, expose the idea of the welfare state as a false narrative.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 13; 100-105
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 35

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies