Temat: kras - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Карстовый архипелаг как особый вид карстового ландшафта
Archipelag krasowy jako szczególny typ krajobrazu krasowego
Autorzy:: Andrejczuk, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/88226.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: карст
морской карст
тропический карст
карстовый ландшафт
архипелаг
ЮВ Азия
kras
kras morski
kras tropikalny
krajobraz krasowy
archipelag
Azja południowo-wschodnia
Opis:: В некоторых регионах земного шара, прежде всего, в Юго-Восточной Азии, получил распространение уникальный тип карстового ландшафта, названный нами ландшафтом карстового архипелага или карстовым аквашафтом. Последний представляет собой затопленную вследствие повышения уровня моря (в голоцене) прибрежную часть равнины с карстовыми останцами (карст типа фенглинь). Останцы образуют среди морской глади многочисленные острова. Рассмотрены генетические и классификационные аспекты ландшафтов подобного типа, их природные особенности, распространение, а также современное использование. Подчеркивается необходи-мость их изучения с ландшафтной точки зрения, а также охраны.
W niektórych regionach kuli ziemskiej, przede wszystkim, w Azji Południowowschodniej, dość szerokie rozpowszechnienie ma unikatowy typ krajobrazu krasowego, który został nazwany przez autora krajobrazem archipelagu krasowego lub akwaszaftem krasowym. Krajobraz ten reprezentuje zatopioną wskutek podwyższenia poziomu morza (w holocenie) nadbrzeżną cześć równiny z ostańcami krasowymi (kras typu fenglin). Ostańce tworzą pośród morza liczne wyspy. Rozpatrzono genetyczne oraz klasyfikacyjne aspekty krajobrazów tego typu, ich osobliwości przyrodnicze, rozpowszechnienie oraz współczesne wykorzystanie. Podkreślono konieczność ich badania z krajobrazowego punktu widzenia oraz ochrony.
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2017, 35; 43-61
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Zróżnicowanie ruchu turystycznego w parkach narodowych Chorwacji
Differentation of visitors in Croatian national parks
Autorzy:: Markowska, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/86913.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:: Chorwacja
parki narodowe
Kras Dynarski
turystyka
Park Narodowy Brijuni
Park Narodowy Jeziora Plitwickie
Park Narodowy Kornati
Park Narodowy Krka
Park Narodowy Mljet
Park Narodowy Paklenica
Park Narodowy Risnjak
Park Narodowy Sjeverni Velebit
dostepnosc
ruch turystyczny
Źródło:: Problemy Ekologii Krajobrazu; 2012, 34
1899-3850
Pojawia się w:: Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Zmiany chemizmu wód w utworach krasu gipsowego na tle zmian w zagospodarowaniu terenu
The changes of groundwater chemistry in the gypsum karst in the light of special management
Autorzy:: Jóźwiak, K.
Solovey, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063156.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: kras gipsowy
modelowanie geochemiczne
chemizm wód podziemnych
Czarny Potok
gypsum karst
geochemical modelling
groundwater chemistry
Opis:: Międzyrzecze Prut-Dniestr charakteryzuje się szerokim rozprzestrzenieniem gipsów mioceńskich przedkarpackiej formacji ewaporatowej. Na rym obszarze dominuje tektonika blokowa - przebieg warstwy gipsów o miąższości do 30 m jest zaburzony uskokami zrzutowymi. Zanurzanie się bloków tektonicznych, powoduje zróżnicowaną relację warstwy gipsów do głównych stref drenażu, jakimi są doliny Dniestru i Prutu. Obszar szczegółowych badań reprezentuje fragment zlewni Czarnego Potoku, zlokalizowanej w centralnej części międzyrzecza, gdzie doliny rzeczne wcinają się w warstwę gipsów i aktywnie rozwijają się procesy krasowe. Procesy te intensyfikowane są wody powierzchniowe wnikające w głąb masywu skalnego pustkami szczelinowo-krasowymi. W badaniach prowadzonych w 2008 r. zwrócono uwagę na antropogeniczne czynniki intensyfikujące procesy krasowienia- m.in. powstanie ciągu jezior w miejscu dotychczas zajmowanym przez koryto potoku.
The interfluve of Dniester and Prut is characterized by the presence of Miocene gypsum of the Carpathian Foredeep evaporate formation. Gypsum strata (up to 30 m in thickness) are disturbed by thrust faults due to block tectonics in this area. Submerging of tectonic blocks causes variations in the relation between gypsum strata and main drainage zones (Dniester and Prut Valleys). The research area is situated in the Czarny Potok valley, in the middle part of the Dniester and Prut interfluve, where the river valleys cut into gypsum rocks and cause karst processes. These processes can be intensified by surface waters entering the massif through cracks and faults. Some attention has also been paid to anthropogenic processes that may influence karst processes (forming several lakes in a stream channel).
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 189-194
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Zmiany cech fizyczno-chemicznych wód wywierzysk: Chochołowskiego, Lodowego i Olczyskiego w 2009 r.
Changes in physical and chemical characteristics of Chochołowskie, Lodowe and Olczyskie vaucluse springs in 2009
Autorzy:: Żelazny, M.
Barczyk, G.
Wolanin, A..
Wójcik, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2062369.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: wody podziemne
chemizm
kras
PCA
Tatrzański Park Narodowy
groundwater
chemistry
spring karst
Tatra Mts. National Park
Opis:: Celem opracowania jest poznanie zmian cech fizyczno-chemicznych wód trzech wywierzysk tatrzańskich: Chochołowskiego, Lodowego i Olczyskiego. Skład chemiczny wód wywierzysk istotnie się różni w zakresie średnich stężeń Ca2+, Mg2+, Na+, HCO3– i SO42– (ANOVA). Za pomocą analizy składowych głównych (PCA), na podstawie relacji: wydajności, temperatury wody i składu chemicznego wody, wyznaczono dwa lub trzy czynniki (PCA), które wyjaśniają większą cześć zmian składu chemicznego wody w ciągu roku. Wykazano, że wywierzyska Olczyskie i Lodowe charakteryzują się podobnymi zmianami składu chemicznego wody, a Chochołowskie – odmiennymi.
The aim of this paper is to examine the variability of physical and chemical characteristics of vaucluse springs (Chochołowskie, Lodowe and Olczyskie) in the Tatra Mts. The concentrations of Ca2+, Mg2+, Na+, HCO3–, SO42– in water of the Chochołowskie, Lodowe and Olczyskie vaucluse springs are significantly different (ANOVA). Using principal component analysis (PCA) based on the relationship (discharge, water temperature and chemical composition), three or two factors have been determined.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 685--691
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Zjawisko wyspowości w krajobrazie krasowym
The insularity phenomenon in karst landscape
Autorzy:: Andrejczuk, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/87921.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: wyspa
wyspowość
kras
krajobraz krasowy
island
insularity
karst
karst landscape
Opis:: Obszary krasowe, w tym krajobrazy krasowe cechuje wyraźna odrębność środowiskowa. Polega ona na tym, że ze względu na rozwój podziemnych kanałów i próżni oraz ich interakcje z powierzchnią, obszary krasowe nabywają specyficznych cech (suche, bezwodne, czasami kamieniste, usiane lejami krasowymi, o specyficznej roślinności, glebach itp.), wyróżniających je – bez względu na strefy klimatyczne – spośród innych krajobrazów w postaci niejakich „wysp”. Zjawisko wyspowości dostrzec można również w strukturze wewnętrznej krajobrazów krasowych. Wyraźnie wyspowy charakter mają zarówno wklęsłe (leje, zapadliska, kotliny, polja) jak i wypukle (pojedyncze pagóry, ostańce) geokompleksy, występujące wewnątrz krajobrazu. Specyficzny wyspowy charakter mają też odrębne utwory krasowe, takie jak: senote, tiankeng, mogote, tepui itp. W ich obrębie tworzą się „zaginione światy”, refugia biotyczne, ośrodki o wzmożonej bioróżnorodności, co nadaje im wyjątkowych wartości przyrodoochronnych. Szczególny typ wyspowości krajobrazu krasowego stanowią tzw. archipelagi krasowe, rozpowszechnione w przybrzeżnej strefie obszarów krasu tropikalnego typu fenglin, zatopionych w holocenie wskutek transgresji morza.
Karst areas, including karst landscapes, differ by highly distinct environment. It consists in the fact that due to the development of underground channels and cavities and their interaction with the surface, karst areas acquire specific characteristics (dry, waterless, sometimes rocky, dotted with karst dolines and sinkholes, with a specific vegetation, soils, etc.), distinguishing them - without due to the climatic or plant zones – from other landscapes in the form of certain "islands". The phenomenon of insularity can be seen also in the internal structure of karst landscapes. Clearly insular character are both concave (dolines, sinkholes, depressions, polja) and convex (single hills, karst towers) geokomplexes occurring within the landscape. The specific insular nature are also distinct karst formations such as senote, tiankeng, mogote, tepui etc. "Lost worlds", biotic refugias, centres with increased biodiversity, which gives them exceptional nature-protection values, created within them. The particular type of insularity of karst landscape are the so-called karst archipelagos widespread in the coastal zone of tropical karst areas of fenglin type, submerged due to Holocene transgression.
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2016, 33; 21-37
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Zjawiska krasowe w skałach metamorficznych w Masywie Śnieżnika (Sudety Wschodnie ): aktualny stan badań oraz znaczenie dla poznania ewolucji Sudetów w późnym kenozoiku
Karst phenomena in metamorphic rocks of the Śnieżnik Massif (East Sudetes) : state-of-the-art and significance for tracing a Late-Cenozoic evolution of the Sudetes
Autorzy:: Sobczyk, A.
Kasprzak, M.
Marciszak, A.
Stefaniak, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2075543.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: kras
geneza jaskiń
jaskinia paleontologiczna
ewolucja krajobrazu
neotektonika
Sudety
karst
speleogenesis
cave palaeontology
landscape evolution
neotectonics
Sudetes
Opis:: The paper reviews the recent state ofstudies for karst phenomena on northern slopes of the Śnieżnik Massif, Krowiarki range and Zlote Mts in East Sudetes with particular reference to Biała Lądecka basin. Conflned spatial character of the d/ainagf basinand cave sites within allow a better understanding of landscape response to climate and tectonic proxies controlling landscape evolution at least since the end ofMiocene (Messinian). New karst passages discoveries from Niedźwiedzia Cave resulted in the recognition of several sites of allochthonous sediments deposited at different cave morphological levels up to 50 metres above Kleśnica river floor. Furthermore, a new model ofpolygenetic origin for some karst chambers in Niedźwiedzia Cave originating from karstification processes and mass-movements superimposed has been suggested. Presumably, it may be linked with neotectonic processes and/or climatic changes affecting East Sudetes during the Late Cenozoic.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 9; 710--718
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Zapis lądowych etapów historii geologicznej Gór Świętokrzyskich w osadach i formach krasowych – wybrane przykłady
Records of terrestrial stages of geological history of the Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains in the karst forms and their sediments – selected examples
Autorzy:: Urban, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2062129.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: kras
perm
trias
kenozoik
paleogeografia
tektonika
Góry Świętokrzyskie
karst
Permian
Triassic
Cenozoic
paleogeography
tectonics
Holy Cross Mountains
Opis:: Artykuł prezentuje trzy przykłady interpretacji zdarzeń geologicznych oraz warunków paleogeograficznych i paleośrodowiskowych dokonanych na podstawie badań form krasowych w skałach węglanowych dewonu Gór Świętokrzyskich. Pierwszy relacjonowany kierunek badań dotyczy kopalnych form krasowych w dwu stanowiskach Wietrznia oraz Jaworznia i dokumentuje późnopermską ewolucję rzeźby i jej tektoniczne odmłodzenie na początku triasu. Następne interpretacje dotyczą form krasu kenozoicznego. Analiza przestrzennego rozwoju podziemnych systemów krasowych umożliwiła określenie poziomów stabilizacji bazy erozyjnej w neogenie. Najwyższy poziom krasowy (Łagów) był zapewne związany z poziomem neogeńskiego zbiornika morskiego w zapadlisku przedkarpackim. Z kolei badania osadów piaszczystych w wypełnieniach form krasowych, w tym przede wszystkim analiza obtoczenia i kształtu ziarn pozwoliły na wyróżnienie pięciu typów ziarn piasków o różnym pochodzeniu, w tym pochodzących z lokalnych zwietrzelin różnych skał oraz ziarn pirogenicznych. Analiza ta stała się podstawą do określenia zasięgu pokrywy dolnotriasowej, oceny rozwoju krasu w czwartorzędzie, a także do sformułowania sugestii dotyczących paleośrodowiska neogenu.
The paper presents three examples of interpretations of geological events and paleogeographic and paleoenvironmental conditions made on the basis of studies of karst forms in Devonian carbonate rocks of the Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains, central Poland. The first study concerns paleokarst forms in two sites: Wietrznia and Jaworznia which record the Late Permian relief evolution and its tectonic rejuvenation at the beginning of the Triassic period. The next two interpretations concern the Cenozoic karst forms. Analysis of spatial development of subsurface karst systems made possible to determine of erosional base stabilization levels during the Neogene. The highest karst horizon (Łagów) was most probably related to the level of one of the transgressions in the Fore-Carpathian marine basin. In turn, the study of sand sediments filling karst forms, particularly analysis of roundness and shape of sand grains enables to distinguish five types of sand grains of different genesis, among which are grains originated from various local weathered rocks as well as pyrogenic particles. On the basis of this analysis the extent of Lower Triassic cover was determined and karst development during the Quaternary period was assessed, as well as some suggestions on the Neogene paleoenvironment were formulated.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 454; 77--101
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Wybrane formy rzeźby terenu w sudeckiej części Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów (pd.-zach. Polska)
Selected Landforms in the Sudetic part of Land of Extinct Volcanoes Geopark (SW Poland)
Autorzy:: Migoń, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2015061.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:: rzeźba strukturalna
przełomy rzeczne
skałki
kras
osuwisko
rzeźba antropogeniczna
geoturystyka
Góry Kaczawskie
Pogórze Kaczawskie
Sudety
structural relief
fluvial gorges
tors
karst
landslide
anthropogenic relief
geotourism
Kaczawskie Mts.
Kaczawskie Foothills
Sudetes
Opis:: Obszar Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów obejmuje część górską (sudecką) i przedgórską. W granicach geoparku znajdują się część Gór Kaczawskich, mających cechy gór niskich oraz część Pogórza Kaczawskiego. Mimo niewielkich wysokości bezwzględnych, rzeźba terenu jest różnorodna pod względem morfologicznym i genetycznym, a zróżnicowanie w dużej mierze nawiązuje do złożonej budowy geologicznej obszaru. Wyróżniające się zespoły form to wzniesienia i grzbiety twardzielcowe, zbudowane ze skał wulkanicznych wieku permskiego i kenozoicznego oraz elementy rzeźby krawędziowej (kuesty) rozwiniętej na permskich i mezozoicznych skałach osadowych. Wśród wzniesień zbudowanych z bazaltów część ma charakter neków. Do odpornościowego zróżnicowania podłoża nawiązują także przełomy rzeczne. Georóżnorodność obszaru uzupełniają formy skałkowe i odziedziczone formy środowiska peryglacjalnego, osuwiska, formy krasowe, przełomy rzeczne związane z reorganizacją sieci odwodnienia po zaniku lądolodu skandynawskiego oraz formy antropogeniczne, głównie związane z działalnością górniczą. Liczne miejsca wyróżniające się pod względem rzeźby mają charakter geostanowisk i są zagospodarowane geoturystycznie lub planowane do takiego zagospodarowania w przyszłości.
The area of Land of Extinct Volcanoes Geopark can be divided into a mountainous (located in the Sudetes Mountains) and a fore-mountain part. Within the former are the low-altitude range of the Kaczawskie Mountains and the hilly land of the Kaczawskie Foothills. Despite their low altitude, morphology is very diverse in terms of both appearance and origin, reflecting to a large extent the complex geological structure of the region. The most distinctive landforms include lithologically-controlled hills and ridges built of Permian and Cenozoic volcanic rocks, as well as cuesta landforms developed on Permian and Mesozoic sedimentary rocks. Among basaltic hills many are necks. Variable rock resistance is also reflected by the occurrence of fluvial gorges. Further components of regional geodiversity are tors and crags, inherited periglacial landforms, landslides, karst phenomena, water gaps caused by drainage reorganization during Scandinavian ice-sheet decay, and anthropic landforms caused by mining activities. Numerous localities of geomorphological significance may play a role of geosites and are either already developed as local geotourist destinations or planned to be developed in the future.
Źródło:: Landform Analysis; 2021, 40; 7--35
1429-799X
Pojawia się w:: Landform Analysis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Wody podziemne zrębu Zakrzówka (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska)
The groundwater of Zakrzówek Horst (S Kraków-Częstochowa Upland)
Autorzy:: Motyka, J.
Postawa, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063364.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: skały węglanowe
wody podziemne
kras
sieć hydrauliczna
zrąb Zakrzówka
carbonate rocks
groundwater
karst
hydraulic networks
Zakrzówek Horst
Opis:: Na podstawie kilkuletnich badań stężeń jonu chlorkowego w Wiśle i w 25 wybranych wyciekach w kamieniołomie "Zakrzówek" autorzy ocenili prędkość przepływu wód z rzeki do odkrywki. Minimalny czas oceniono na 100-120 dni. Mineralizacja ogólna wód Wisły w omawianym okresie wynosiła średnio 2750 mg/dm3. W składzie chemicznym dominowały jony chlorkowe i sodowe. W tym samym czasie wody opadowe wykazywały mineralizację ogólną do około 130 mg/dm3, z dominującymi jonami wapniowymi, magnezowymi i siarczanowymi. Wody z wycieków w kamieniołomie "Zakrzówek" charakteryzowały się mineralizacją od 400 do ponad 2000 mg/dm3. W północnej części odkrywki w wodach z wycieków dominowały jony chlorkowe i sodowe. W innych częściach kamieniołomu w składzie chemicznym wód zaobserwowano większy udział wapnia, magnezu, siarczanów i wodorowęglanów. Skład chemiczny wód dopływających do kamieniołomu "Zakrzówek" licznymi wyciekami, jest formowany na drodze mieszania składowych dopływu i dodatkowo transformowany poprzez reakcje zachodzące w układzie woda-warstwa wodonośna. O proporcjach mieszania decyduje struktura sieci hydraulicznej w wapieniach budujących zrąb Zakrzówka. Szczególnie ważną rolę odgrywają pionowe szczeliny, którymi odbywa się szybki przepływ wód słodkich w głąb i punktowe rozcieńczanie poziomego strumienia wód zanieczyszczonych. Efektem tych procesów jest znaczne zróżnicowanie składu chemicznego wód z poszczególnych wycieków. Przejawia się to w zasadniczych różnicach zarówno typów chemicznych jak i mineralizacji ogólnej.
Basing on the analysis of chloride concentrations in the Vistula River and in 25 selected outflows in the Zakrzówek Quarry carried on systematically during almost three years (1990-93), the shortest time measured for water transfer from river to the quarry was about 100-120 days. Average TDS of river waters in this period was about 2750 milligrams per litre with dominating chloride and sodium ions. Simultaneously, meteoric waters analysed during those three years showed TDS up to 130 milligrams per litre with dominating calcium, magnesium and suplphide ions. In the quarry outflows the TDS varied from 620 to over 2000 milligrams per litre. In a few sampling points located in the northern part of the pit (i.e. close to the river bed) chloride and sodium ions predominated whereas waters from other points contained chloride and sodium along with calcium, magnesium, sulphates and hydrocarbonate ones. Decreasing TDS was accompanied by increasing percentage of sulphates, calcium and magnesium, and then HCO3 in the TDS. Transformation of chemical composition of waters migrating from the Vistula River to the Zakrzówek Quarry consists mainly of changes in concentrations of various ions. In most of the studied outflows waters are enriched in calcium and sulphates, and, in a few points, also in magnesium and potassium. This may result from leaching of these elements in waterbeds and also from ion exchange (e.g. Na-Ca). Concentrations of other pollutants originating from agriculture, sewages and industrial sources decrease on the way from river to quarry. Characteristic is the evolution of nitrogen compounds. Concentrations of ammonium nitrogen in the river waters are higher than the quarry outflows due to nitrification processes. On the contrary, contents of nitrates are higher in most of quarry outflows than in river waters. Generally, the quality of water improves during migration from river to the quarry.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2004, 412, Hydrogeologia z. 6; 71-129
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Warunki rozwoju i wiek krasu w gipsach Niecki Soleckiej
The development and age of the karst in gypsum deposits of the Niecka Solecka (Solec Basin) area
Autorzy:: Urban, J.
Chwalik-Borowiec, A.
Kasza, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2061915.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: kras
gipsy
jaskinie
neogen
czwartorzęd
Niecka Solecka
karst
gypsum
caves
Neogene
Quaternary
Niecka Solecka (Solec Basin)
Opis:: W neogeńskich gipsach Niecki Soleckiej występują następujące typy form krasowych: duże obniżenia krasowo-denudacyjne, krasowe (ślepe) doliny, leje oraz liczne, choć niewielkie jaskinie, stanowiące pojedyncze lub słabo rozgałęzione korytarze bądź komory (głównie typu branchwork i rudimentary branchwork). Większość z tych form reprezentuje epigenetyczny kras odkryty, który rozwinął się w czwartorzędzie i nadal jest aktywny. Największe obniżenia krasowo-denudacyjne zaczęły powstawać prawdopodobnie już w późnym neogenie. Rozwój form krasowych Niecki Soleckiej, w tym większości jaskiń, w warunkach krasu epigenetycznego różni ten region od zachodniej Ukrainy, gdzie w gipsach neogeńskich występują wielkie labiryntowe systemy jaskiniowe powstałe w wyniku głębokich przepływów międzywarstwowych. Na terenie Niecki Soleckiej tylko pojedyncze jaskinie reprezentują kras międzywarstwowy powstały w warunkach freatycznych, poniżej napiętego zwierciadła wód podziemnych, prawdopodobnie w późnym neogenie.
A variety of types of karst forms has been identified in Neogene gypsum of the Niecka Solecka (Solec Basin), including large karstic-denudational depressions, karst (blind) valleys, sinkholes, and numerous but short and simple (branchwork and rudimentary branchwork type) caves. Most of these forms represent the epigenic, exposed karst, that developed during the Quaternary and is still active. The largest karst-denudational depressions could have started to develop in the Late Neogene. The epigenic character of karst forms (and most of caves) in gypsum of the Niecka Solecka makes this region distinctive from Western Ukraine, where large maze cave systems representing intrastratal karst occur. In the Niecka Solecka region only a few caves represent intrastratal karst formed in confined, freatic conditions probably in the Late Neogene.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 462; 125--152
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Warunki funkcjonowania i rozwój torfowiska w zagłębieniu krasowym w okolicach Paradyża
(Conditions and functioning of the peatland in the karst subsidence sinkholes in the area of Paradyż)
Autorzy:: Brzozowicz, Dorota
Forysiak, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/578395.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: zagłębienia
kras reprodukowany
torf
holocen
Wzgórza Opoczyńskie
sinkholes
karst subsidence
peat, Holocene
Opoczno Hills
Opis:: W artykule dokonano analizy cech torfowiska funkcjonującego w północnej części Wzgórz Opoczyńskich, w zagłębieniu występującym na obszarze krasu reprodukowanego. Opisano cechy geologiczne i geomorfologiczne terenu, na którym występują inne formy o takiej genezie. Zagłębienia powstałe w wyniku krasowienia wapieni jurajskich przykrytych cienką warstwą plejstoceńskich glin zwałowych stanowią sprzyjające środowisko do tworzenia się w nich zbiorników wodnych i torfowisk, z depozycją osadów biogenicznych. Pobrano rdzeń osadów z torfowiska leżącego na północ od Paradyża i oznaczono jego parametry, takie jak: popielność osadu, odczyn i przewodność elektrolityczna oraz zawartość węglanu wa pnia, co pozwoliło wnioskować o warunkach funkcjonowania zagłębienia i etapach rozwoju torfowiska.
This article is concerned with the properties of peatland that function in the karst depression in the northern part of the Opoczno Hills. The geological and geomorphological properties that display the preview of the genesis of said landforms are discussed. The depressions that developed as a result of the collapse of Jurassic limestone and are covered with a thin layer of Pleistocene moraine till serve as an environment that is very conducive to the development of water bodies and peatbogs with deposition of biogenic sediments. A core sample of the biogenic sediments has been extracted from one of the peat bogs north of Paradyż and analysed to determine the ash content, pH value, electrolytic conductivity, as well as calcium carbonate content. It allowed to formulate conclusion on the environmental conditions of the depression and the phases of development of the peatbog.
Źródło:: Acta Geographica Lodziensia; 2016, 105; 69-79
0065-1249
Pojawia się w:: Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Udział wód z cieków w zasilaniu poziomu wodonośnego jury górnej na obszarze Wyżyny Krakowskiej
The part of water courses in recharge of the Upper Jurassic aquifer in Cracow Upland area
Autorzy:: Różkowski, J.
Sadowski, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2062428.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: infiltracja wód z cieków
kras
Wyżyna Krakowska
infiltration from streams
karst
Cracow Upland
Opis:: W artykule przedstawiono zjawisko infiltracji wód z cieków na obszarach krasowych Wyżyny Krakowskiej na tle hydrograficznym wyżyny. Na podstawie 8 serii badań scharakteryzowano dynamikę zmian sezonowych infiltracji wód z cieków do podłoża, łącznie z podziemnymi przepływami tych wód, w wybranych cząstkowych zlewniach krasowych Dłubni i Rudawy, dopływów lewobrzeżnych Wisły. Stwierdzono powszechność zjawiska w skali regionalnej, niewielki udział w zasilaniu poziomu wodonośnego jury górnej, dynamiczny charakter infiltracji wgłębnej warunkowany zmiennością zasilania.
The paper present the problem of water infiltration from water courses into the basement in the karstic area of Cracow Upland against the background of its hydrographic system. The dynamics of seasonal changes of water infiltration from water courses into the basement were characterised based on 8 series of tests. This characterisation includes also the underground water flow in some fragmentary karstic catchment areas of the Dłubnia and Rudawa rivers, both left-bank tributaries of the Vistula River. It was found that this phenomenon was widespread on a regional scale and the dynamic character of subsurface infiltration is controlled by recharge variability. However, its contribution to the total Upper Jurassic aquifer recharge is small.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 519--524
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Torcal de Antequera - kamienne miasto w Andaluzji
Torcal de Antequera - stony town from Andalucia
Autorzy:: Janusz, M.
Lorenc, M. W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/344477.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Stowarzyszenie Naukowe im. Stanisława Staszica
Tematy:: Hiszpania
Andaluzja
wapień
kras
ochrona krajobrazu
litofity
Spain
Andalusia
Torcal de Antequera
jurassic limestones
karst
landscape protection
lithophytes
Opis:: Torcal de Antequera jest przykładem jednego z najlepiej zachowanych krajobrazów krasowych w Europie. Obszar ten budują jurajskie wapienie oolitowe, brekcjowate i okruchowe, bardzo wyraźnie warstwowane i silnie spękane regularnym systemem rozwierających się szczelin. Na względnie niewielkim obszarze (20 km2) wydziela się cztery dobrze zróżnicowane strefy geomorfologiczne. Na powierzchni występuje bogactwo form powstałych na skutek erozji wodnej i eolicznej, a pod ziemią przebiegają głębokie kominy, zawiłe korytarze i rozległe jaskinie. Od 1978 roku obszar Torcal de Antequera został objęty prawną formą ochrony przyrody i zyskał status parku naturalnego; w roku 1989 zakwalifikowany został jako stanowisko naturalne. Obszar ten odznacza się wysokimi walorami geologicznymi oraz bogatym zróżnicowaniem flory (664 gatunki) i fauny (117 gatunków).
The Torcal de Antequera is one of the best-preserved karst landscapes in Europe developed in Jurassic, oolithic, brecciated and detrital limestones. The rock formation is well bedded and cut by a dense, regular fracture system. A relatively small area (20 km2) comprises four distinct geomorphological zones. At the surface visitors can recognize a variety of landforms produced by water and wind erosion whereas underground there exists a labirynth of karst forms: deep shafts, meandering galleries and huge caves. Since 1978 the Torcal de Antequera has been protected as a Natural Park and since 1989 it has become a Nature Site. The park combines a collection of remarkable geological valours and an exceptional biodiversity.
Źródło:: Geoturystyka; 2010, 3-4; 65-74
1731-0830
Pojawia się w:: Geoturystyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Reakcja wód tatrzańskich systemów wywierzyskowych na katastrofalne zjawiska atmosferyczne
Autorzy:: Barczyk, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2076078.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: Tatry
kras
wywierzyska
korelacja
wahania poziomu wody
zjawiska atmosferyczne
Tatra Mountains
karst
vaucluse springs
vaucluse systems
correlation
water level fluctuations
athmospheric phenomena
Opis:: The reaction of the Tatra’s vaucluse water systems to catastrophic weather events. Prz. Geol., 68: 561-565. Abstract. Long-term observation of the Tatra Mountains have allowed the determination of the degree ofsensitivity of waters circulating in karst vaucluse systems to atmospheric phenomena. The correlation coefficients for r fluctuations in the water table in Tatra vaucluse springs clearly show that during the period from the beginning of the monitoring, in the 1980s, to the mid-2010s (2013), the waters of all Tatra vaucluse springs reacted in a similar way. Disastrous storms that, at the turn of 2013 caused huge damage to the vegetation covering the areas of the Polish part of the Western Tatras, contributed to the intensification of surface erosion processes and, as a consequence, to uncovering outcrops of karst rocks. An analysis of correlation relationships between fluctuations in the water table in the Tatra vaucluse springs in the period after 2013 showed a clear change in the value of the correlation coefficient r in relation to the waters circulating in the Wywierzysko Chochołowskie vaucluse system.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 7; 561--565
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Procesy geomorfologiczne na wybranych wysadach soli w pasie fałdowo-nasuwczym gór Zagros w Iranie
Geomorphological processes in selected salt domes in the Zagros fold-thrust belt in Iran
Autorzy:: Bukowski, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2076110.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: lodowiec solny
tektonika solna
kras solny
Zagros
Iran
salt glacier
salt tectonics
salt karst
Opis:: Presently, about 160 salt domes of various sizes exist in the Zagros fold-thrust belt in southern Iran. The salt domes constitute a unique proving ground for research on salt tectonics. In the dry climate that currently dominates in Iran, forms of horizontal salt formations are created, referred to as salt glaciers, in addition to typical steeply falling salt domes. Consequently, it is possible to conduct observations of geomorphological processes developing on the surface of exposed salt rocks and keep a continuous record of their tectonic activity. Salts occurring in that area represent the Hormuz (Hormoz) Formation of the Ediacaran period (Late Neoproterozoic to Early Cambrian). The rocks of the formation usually present a colourful blend of rock salt, anhydrite, black dolomite, shale, and red volcanic tuff, as well as extrusive magmatic and metamorphosed rocks that are interpreted as fragments of deep basement elevated to the land surface by salt domes. The paper describes the geology and geomorphology of the Jashak (Dashti) salt glacier from the Busher Province and two salt domes located on the Persian Gulf Islands: Hormuz (Hormoz Island) and Namakdan (Qeshm Island). The present-day salt dome geomorphology is a result of both climatic effects (precipitation and air temperature) and diapir uplifting forces.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 3; 167--177
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "kras" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język