Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kraków" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Jak krakowski filister został artystą. Młodzieńcza korespondencja Henryka Opieńskiego
A Kraków Philistine Turned Artist. Henryk Opieński’s Youthful Correspondence
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30037979.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Henryk Opieński
Anna Krzymuska
Kraków
Galicja
Młoda Polska
polska kultura muzyczna okresu modernizmu
Galicia
Young Poland movement
Polish musical culture in the modernist period
Opis:
Recenzja jest poświęcona trzem tomom korespondencji Henryka Opieńskiego z Anną Krzymuską z lat 1894–95, wydanym przez Fundację „Archivum Helveto-Polonicum” we Fryburgu. W tekście wskazane są główne walory poznawcze opublikowanej korespondencji, dotyczące zarówno osobistych losów Henryka Opieńskiego, jak i rzeczywistości społecznej, której fragmentem są te losy. Omówiono również zasady redakcyjne tomów i ich realizację w praktyce.
This review is devoted to the three volumes of Henryk Opieński’s correspondence with Anna Krzymuska from the years 1894–95 published by the Fondation ‘Archivum Helveto-Polonicum’ in Fribourg. Indicated in the text are the main areas of these letters’ value as research material, concerning both Henryk Opieński’s personal fortunes in life and also the social reality of which they formed part. Also discussed are the editorial principles behind the volumes and their practical application.
Źródło:
Muzyka; 2024, 69, 1; 155-161
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzykulturowe otwarcie komunikacyjne. Kraków i jego instytucje kultury w przededniu wojny w Ukrainie
Intercultural Opening. Krakow and its Cultural Institutions on the Eve of the War in Ukraine
Autorzy:
Legut, Agnieszka
Kasprowicz, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37533120.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
komunikacja instytucji kultury
wielokulturowość
Kraków
multiculturalism
Cracow
communication of cultural institutions
Opis:
Prezentowany tekst daje wgląd w wyniki pierwszego etapu badań, które przeprowadzono w okresie od kwietnia do grudnia 2021 r. wśród gminnych (krakowskich) instytucji kultury. Autorki, opierając się na koncepcji międzykulturowego otwarcia instytucji, analizując materiały zastane, proponują typologię, w której uwidaczniają się podmioty 1) otwarte na wielokulturowość, 2) budujące mosty oraz 3) kalibrujące swoje działania włączające tak, aby uwzględnić lokalny wymiar wielokulturowości, czyli obecność Nowych Krakowian. Autorki rekonstruują obraz Krakowa, jego instytucji kultury i stanu komunikacji (w perspektywie otwarcia wielokulturowego), jakiego już nie ma, a jednocześnie, który to (nieistniejący już) obraz może stanowić istotny punkt odniesienia dla bieżących badań medioznawczych, kulturoznawczych i innych.
This article provides an overview of the findings from the initial phase of research conducted between April and December 2021 among municipal cultural institutions in Krakow. Drawing from the framework of institutional intercultural engagement, the authors utilize a typology derived from their analysis of gathered data. This typology categorizes entities into three groups: (1) those openly embracing multiculturalism, (2) those actively fostering connections and building bridges between cultures, and (3) those adjusting their inclusive initiatives to encompass the local dimension of multiculturalism, specifically acknowledging the presence of New Cracovians. The authors reconstruct a portrayal of Krakow, its cultural institutions, and the state of communication from the perspective of multicultural openness, which has since ceased to exist. Nevertheless, this historical depiction serves as a valuable reference point for contemporary media studies, cultural research, and other scholarly investigations.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 115-128
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Późnoromański portal kościoła sióstr norbertanek na Zwierzyńcu w Krakowie. Badania archeologiczno-architektoniczne – próba interpretacji
Late Romanesque portal of the church of the Norbertine Sisters in Zwierzyniec in Kraków. Archaeological and architectural research – an attempt at an interpretation
Autorzy:
Bojęś-Białasik, Anna
Łyczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343029.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
norbertanki
Kraków
portal
badania architektoniczne
badania archeologiczne
architektura
archeologia
Norbertines
architectural research
archaeological research
architecture
archaeology
Opis:
W latach 2018–2023 przeprowadzono badania archeologiczno-architektoniczne oraz prace konserwatorskie przy późnoromańskim kamiennym portalu kościoła klasztornego sióstr norbertanek na Zwierzyńcu w Krakowie. Ten unikatowy zabytek architektury XIII wieku był w katastrofalnym stanie technicznym ze względu na mocne zawilgocenie i zasolenie oraz długotrwałe zasypanie do połowy wysokości ziemnymi warstwami kulturowymi, które kumulowały się w otoczeniu portalu przez wiele stuleci. Interdyscyplinarne badania diagnostyczne pozwoliły zidentyfikować przyczyny i źródła zawilgoceń oraz opracować procedury prac konserwatorskich, dzięki którym doszło do zahamowania zniszczeń i ustabilizowania struktury kamienia. W rezultacie badań archeologiczno-architektonicznych odsłonięto zasypane dotychczas partie portalu i wyeksponowano jego pełną formę. Badania te były okazją do szczegółowych obserwacji budowy architektonicznej portalu, analizy form detalu typowych dla sztuki XIII wieku i oceny jego stanu zachowania. Synteza wyników interdyscyplinarnych badań pozwoliła sformułować wstępne wnioski dotyczące historii budowy portalu jako obramienia głównego wejścia do XIII- -wiecznego kościoła oraz jego późniejszych przekształceń, pozostających w ścisłym związku z podnoszącym się poziomem użytkowym otaczającego terenu.
In the years 2018–2023, archaeological and architectural research and conservation work was carried out on the late Romanesque stone portal of the convent church of the Norbertine Sisters in Zwierzyniec in Kraków. This unique thirteenth-century architectural relic was in a very dilapidated condition due to extensive damp and salinity, as well as the long-term backfilling with earthen cultural layers – to up to half of its height – that had accumulated around the portal over many centuries. Interdisciplinary diagnostic tests made it possible to identify the causes and sources of the damp and establish procedures for conservation work, thanks to which the damage was contained and the structure of the stone stabilized. As a result of archaeological and architectural research, the hitherto buried parts of the portal were uncovered and its full form was revealed. These studies provided an opportunity to make detailed observations of the architectural structure of the portal, analyse the forms of details typical of thirteenth century art and assess its state of preservation. A summary of the results of interdisciplinary research made it possible to draw preliminary conclusions regarding the history of the portal’s construction as a setting for the main entrance to the thirteenth-century church and its subsequent transformations, which are closely related to the increasing rate of usability of the surrounding area.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2024, 1; 51-72
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pustka w sercu miasta dziedzictwa. Wpływ przekształceń funkcjonalnych centrum Krakowa po 1989 roku na życie społeczne miasta
The Void in the Heart of the Heritage City. The Impact of Functional Transformations in Krakow’s City Center after 1989 on the City’s Social Life
Autorzy:
Wiśniewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37521915.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Kraków
dziedzictwo
disneylandyzacja
turystyka
zarządzanie dziedzictwem
Krakow
heritage
Disneyfication
tourism
heritage management
Opis:
W ostatnich trzech dekadach Kraków był świadkiem gwałtownego rozwoju usług turystycznych. Szybki wzrost liczby osób odwiedzających miasto szedł w parze z równie szybkim wzrostem liczby hoteli, lokali najmu krótkoterminowego oraz lokali gastronomicznych. Turystyczne funkcje Krakowa wzmacniał rozwój sektora kultury w duchu parków rozrywki. Wymienione zjawiska doprowadziły do wielu strukturalnych zmian w przestrzeni historycznego centrum miasta. Jedna z nich to drastyczny spadek liczby mieszkańców. Celem artykułu jest analiza kolejnych zmian, które doprowadziły do takiego stanu.
The city of Krakow has witnessed a rapid development of tourist services within the last three decades. The rapid increase in the number of individuals visiting the city, particularly its historic core, paralleled the growth observed in the number of hotels, short-term rental accommodations, and restaurants. Moreover, the tourist facilities of Krakow were reinforced by the expansion of the cultural sector organized in the model of amusement parks. The above-mentioned phenomena led to many functional and structural changes in the historic city center. One of them has been a significant decrease in the population size and the emergence of tourist-oriented monofunctional accommodation and dining services. The article aims to present the history of the development of the processes of “Disneyfication” and overtoursim of Krakow city center as well as to analyze the effects of the subsequent changes that led to these critical conditions.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 251-276
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacja między muzeum a jego siedzibą na wybranych przykładach instytucji krakowskich i warszawskich przed 1939 rokiem
The relationship between the museum and its seat based on selected examples of institutions in Kraków and Warsaw before 1939
Autorzy:
Tołysz, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343461.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
muzeum
zabytek
ochrona zabytków
dwudziestolecie międzywojenne
Kraków
Warszawa
museum
historic building
protection of historic monuments
interwar period
Warsaw
Opis:
Powszechnie przyjmuje się, że lokalizacja muzeum w zabytku stanowi najlepszy sposób użytkowania takiego obiektu. Do 1939 roku większość muzeów mieściła się budynkach, które współcześnie należy uznać za zabytkowe. Przykład kilku instytucji z Krakowa i Warszawy pokazuje jednak, że perspektywa ich założycieli była odmienna. Wybór lokalizacji dla kolekcji wynikał z przesłanek pragmatycznych, dostępności lokalu, jego ceny oraz nakładów właściciela na modernizację budynku. Poza nielicznymi obiektami o wyjątkowej wartości, takimi jak Sukiennice czy Wawel, prace konserwatorskie i remontowe wynikały z konieczności zabezpieczenia zbiorów, rzadziej z potrzeb ochrony niszczejącego zabytku. Takie podejście wynikało nie tylko z charakteru przedwojennej zabudowy polskich miast i bardziej restrykcyjnego podejścia do ochrony zabytków, lecz także z traktowania muzeum jako nadrzędnej wartości. Zniszczenia powstałe w czasie II wojny światowej zmieniły ten punkt widzenia, warto jednak pamiętać, że relacje między muzeum a budynkiem zabytkowym nie mają stałego charakteru i odzwierciedlają perspektywę obowiązującą w danej epoce.
It is widely accepted that locating a museum in a historic building is the best way to use such a resource. Until 1939, most museums were located in buildings that are now considered historic. However, the example of several institutions in Kraków and Warsaw shows that their founders had different ideas. The choice of location for the collections was the result of practical considerations: the availability of the premises, the price, and how much the owners would have to spend on modernizing the building. Apart from a few buildings of exceptional value, such as the Cloth Hall or Wawel Castle, conservation and renovation works were determined more by the need to protect the collections, and less by the need to protect the deteriorating building. This approach was not only the effect of the nature of the pre-war development of Polish cities and a more restrictive approach to the protection of historic monuments, but also from the treatment of the museum as a primary value. The devastation caused by the Second World War changed this point of view, but it is worth remembering that the relationship between a museum and a historic building is not permanent and reflects the perspective prevailing in a given era.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2024, 1; 275-292
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strój w środowisku akademickim – od czapki studenckiej po rektorskie „gronostaje” na przykładzie Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
Attire in the Academic Environment – from Student Caps to Rector’s “Ermine” Using the Example of the University of Agriculture in Krakow
Autorzy:
Jakubiec, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37511996.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
tradycja akademicka
strój akademicki
insygnia
czapka studencka
Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie
academic tradition
academic costumes
insignia
student cap
University of Agriculture in Krakow
Opis:
W pracy przedstawiono szeroki przekrój strojów i insygniów Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, które swoimi korzeniami sięgają średniowiecza. Omówiono najważniejsze dzieje i zmiany, które zachodziły w użytkowaniu ubiorów akademickich od czasów Uniwersytetu Jagiellońskiego po wytworzenie się samodzielnej Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie. Autor przedstawił także współczesny wygląd strojów ceremonialnych: rektorskich, prorektorskich, dziekańskich oraz innych używanych na uczelni. W drugiej części omówiono tradycje stroju studenckiego, w tym czapki akademickiej, oraz współczesne stroje używane przez zespoły artystyczne budujące życie kulturalne w środowisku URK. W podsumowaniu zawarto wnioski dotyczące tego, jakie funkcje pełnią ubiory akademickie i jaka jest ich rola w działaniu krakowskiej wyższej uczelni rolniczej współcześnie.
The study delves into the diverse array of regalia and ceremonial attire employed by the University of Agriculture in Krakow, tracing their origins back to the Middle Ages. It explores significant milestones and transformations in the evolution of academic attire, spanning from the era of the Jagiellonian University to the establishment of an independent agricultural institution in Kraków. Detailed examinations are provided on the contemporary manifestations of ceremonial garb, including those of the rector, vice-rector, dean, and other officials within the university hierarchy. Additionally, the study investigates the enduring traditions surrounding student attire, encompassing the iconic academic cap and modern costumes worn by artistic ensembles that have enriched the cultural fabric of the academic community at URK. Concluding reflections offer insights into the multifaceted functions of academic attire and its integral role in the contemporary operations of the Kraków agricultural university.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 423-442
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of Stakeholder Communication in Cultural Heritage Projects: the Case of the Wit Stwosz Altar
Znaczenie komunikacji z interesariuszami w projektach o charakterze konserwatorskim: studium przypadku ołtarza Wita Stwosza w bazylice Mariackiej w Krakowie
Autorzy:
Raś, Dariusz
Woźniak, Marta
Prusak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37552170.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Bazylika Mariacka w Krakowie
ołtarz Wita Stwosza
komunikacja z interesariuszami
dziedzictwo kulturowe
zarządzanie projektem
St Mary’s Basilica in Kraków
Wit Stwosz altar
stakeholder communication
cultural heritage
project management
tangible assets
Opis:
The objective of this study is to explore how stakeholder communication was carried out during realization of one of the most important cultural heritage projects in Europe: “Comprehensive research and conservation work on the altar of Wit Stwosz, 1489,” carried out in St Mary’s Basilica in Kraków. The church, located in the Historic Centre of Kraków, celebrating the 800th anniversary of the funding of the parish in the years 2022–2026, was introduced on the first List of the UNESCO World Cultural and Natural Heritage in 1978. The project reported in this paper started in October 2015 and was completed in February 2021, but it was launched in 2011–2012 with the establishment of the committee to evaluate the state of the altar, and the complete inventory in 2013 using 3D laser scanning. Despite the Covid-19 pandemic outbreak in conservation activities from March till June 2020, the project was completed on time and with the scope scheduled. The research demonstrated that one of the key success factors was a properly designed and implemented communication strategy, addressing information needs of all the relevant stakeholders. Besides, the success resulted from the proper engagement and shared responsibility of internal stakeholders in communication processes with key external actors.
Celem artykułu jest analiza przebiegu komunikacji z interesariuszami podczas trwania jednego z najważniejszych projektów dziedzictwa kulturowego w Europie: „Kompleksowe prace badawcze i konserwatorskie ołtarza Wita Stwosza, 1489” realizowanego w bazylice Mariackiej w Krakowie. Znajdujący się w historycznym centrum Krakowa kościół, obchodzący w latach 2022– 2026 jubileusz 800-lecia powstania parafii, został wpisany na pierwszą listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO w 1978 r. Opisywany projekt był realizowany od października 2015 do lutego 2021, choć rozpoczęto go w latach 2011–2012 wraz z powołaniem komisji do oceny stanu ołtarza oraz jego pełną inwentaryzacją w 2013 r. za pomocą skaningu laserowego 3D. Pomimo przerwy spowodowanej pandemią COVID-19 w działaniach konserwatorskich od marca do czerwca 2020 r. projekt został zrealizowany terminowo i zgodnie z założonym zakresem. Badania wykazały, że jednym z głównych czynników sukcesu była odpowiednio zaprojektowana i wdrożona komunikacja, odpowiadająca potrzebom informacyjnym wszystkich najważniejszych interesariuszy przedmiotowego projektu. Ponadto, sukces wynikał także z właściwego zaangażowania i podziału odpowiedzialności interesariuszy wewnętrznych w procesy komunikacji z kluczowymi interesariuszami zewnętrznymi.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 45, 2; 447-472
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„J’ai des yeux de Cracovien”. Jean Van Ghele (1912–1985) konsul francuski w Krakowie i jego inwigilacja
„J’ai des yeux de Cracovien”. Jean Van Ghele (1912–1985), French consul in Cracow in the sight of Polish Security Service
Autorzy:
Ptaszyński, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342655.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
relacje polsko-francuskie
Kraków
dyplomacja
kontrwywiad
Polish-French relations
Krakow
diplomacy
counterintelligence
Opis:
The article is a biographical sketch of the biography of French consul in Krakow, who served as in the years 1956–1961. The background is the life of Krakow at the turn of the 1950s and 1960s, as well as the extended and complicated operation of the communist secret police. The text presents broad aspects of counterintelligence activities in the system of an authoritarian state. The context is also the warming in Polish-French relations, which was significant after the turn of October 1956, bringing cultural, scientific and regulatory effects.
Tekst jest szkicem biograficznym konsula francuskiego w Krakowie, który pełnił swoją funkcję w latach 1956–1961. Tłem jest życie Krakowa na przełomie lat 50. i 60. XX w. a także rozbudowane i skomplikowane działania komunistycznej policji politycznej. Tekst przedstawia również szeroki aspekt działań kontrwywiadowczych w systemie państwa autorytarnego. Kontekstem jest tutaj zaś ocieplenie w relacjach polsko-francuskich jakie nastąpiło po przełomie Października 1956 r., przynosząc ożywienie kontaktów kulturalnych, naukowych i politycznych.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2023, 11; 125-151
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“The most ideal form of scientific collaboration”: Applied racial psychology at the Institut für Deutsche Ostarbeit in Kraków (1942)
Autorzy:
Gottschall, Lisa M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31055886.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
history of anthropology
racial psychology
Elfriede Fliethmann
Ferdinand Carspecken
Institut für Deutsche Ostarbeit (Kraków)
Institut für psychologische Anthropologie (Marburg)
Opis:
In August 1942, anthropologist Elfriede Fliethmann and psychologist Ferdinand Carspecken tried various standardized psychological tests during a field examination in the Southern Polish town of Witów. Sources suggest that subsequent studies were intended to provide a “scientific” justification for the regime’s ethnic reorganization plans, similarly to a study in the Reichsgau Wartheland by psychologist Rudolf Hippius in the same summer. By employing a comparative mode of enquiry, the case study presented here gives a rare insight into then newly established scientific field: on the interface between anthropology and psychology, the concept of Rassenpsychologie (racial psychology) aimed to close the proclaimed gap between the natural sciences and humanities. Due to its fundamental conception the field was thus predestined to serve the Nazi regime. Investigating specific research practices of the (junior) scientists involved helps us under- stand further development of the concept of race, and thus the foundation of National Socialist ideology.
Źródło:
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia; 2023, 8; 69-85
2392-0971
2543-9537
Pojawia się w:
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Universitas haec catholica”. Wydział Teologiczny i droga do katolickiej konfesjonalizacji Uniwersytetu Krakowskiego w XVI wieku
„Universitas haec catholica”. The Faculty of Theology and the Path to the Catholic Confessionalization of the University of Krakow in the 16th Century
Autorzy:
Zdanek, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37217927.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
Wydział Teologiczny
konfesjonalizacja
reformacja
reforma katolicka
XVI wiek
University of Krakow
Faculty of Theology
confessionalization
reformation
Catholic reformation
16th century
Opis:
Tematem artykułu jest postawa profesorów i studentów Uniwersytetu Krakowskiego wobec reformacji oraz obrona i umocnienie katolickiej tożsamości uczelni w XVI w. Szczególną rolę odegrali w tym procesie profesorowie Wydziału Teologicznego. Rozwój sytuacji i podejmowane działania zostały rozpatrzone według paradygmatu konfesjonalizacji. Okres pierwszy (1520-1548) charakteryzowało oddolne szerzenie się tekstów i idei reformacyjnych, które były zwalczane przez władze uniwersytetu. W okresie drugim (1549-1572) w obliczu kryzysu i krytyki Uniwersytet stał zdecydowanie po stronie katolickiej i włączył się w polemikę wyznaniową. W okresie trzecim (1573-1603) rozpoczęła się właściwa konfesjonalizacja Uniwersytetu. Analiza działań, twórczości i kontaktów profesorów teologii w XVI w. pokazuje, że konieczne są pogłębione badania nad źródłami i weryfikacja wielu uproszczonych sądów o  bierności i słabości intelektualnej wydziału. Przeciwnie, jawi się on jako aktywny i twórczy czynnik ówczesnych sporów wyznaniowych, który decydująco wpłynął na zachowanie i dookreślenie katolickiego oblicza uniwersytetu w epoce nowożytnej.  
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 125-154
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Exultante spiritu". Dominikanie wobec powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim
"Exultante spiritu". Dominicans and the Establishment of a Theological Faculty at the University of Krakow
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37217232.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
dominikanie
Kazimierz Wielki
Aleksander IV
University of Krakow
Dominicans
Casimir the Great
Alexander IV
Opis:
W prezentowanym artykule autor przedstawia dwie hipotezy oraz nowe źródło dotyczące zagadnienia powstania Uniwersytetu Krakowskiego w 1364 r. i erygowania wydziału teologicznego w 1397 r. Poczynione obserwacje pozwalają w nowy sposób spojrzeć na zagadnienie stosunku dominikanów do powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim. W latach 60. XIV w. bracia mogli rzeczywiście wspierać projekt króla Kazimierza Wielkiego trójwydziałowego uniwersytetu, zaplanowanego na model boloński. Zapewne ze spokojem przyjęli oni decyzję papieża Urbana V z 1364 r. o erygowaniu uczelni, która nie posiadała wydziału teologicznego. Pozycja dominikańskiej szkoły w Krakowie nie była więc zagrożona i bracia w kolejnych dziesięcioleciach kontynuowali rozwój miejscowego ośrodka oraz struktury szkolnictwa w całej prowincji zakonnej. Jednak na początku 90. lat XIV w. plany odnowienia Uniwersytetu Krakowskiego wraz z erygowaniem wydziału teologicznego musiały zaniepokoić krakowskich dominikanów. Zgodnie bowiem ze specjalnym przywilejem papieża Aleksandra IV ogłoszonym w bulli Exultante spiritu z 28 marca 1257 r. dopóki zakonna szkoła była jedynym tego rodzaju studium teologii w mieście, dominikański wykładowca mógł się obyć bez przechodzenia procedury zdobywania stopni uniwersyteckich. Otwarcie zaś wydziału teologicznego oznaczało nie tyle nawet reformę, ile rewolucję w dominikańskiego studium, w tym konieczność wypracowania nowej polityki kadrowej. 11 stycznia 1397 r. papież Bonifacy IX podjął historyczną decyzję o erygowaniu wydziału teologicznego w Krakowie. Pojawienie się nowego wydziału teologicznego musiało poruszyć tutejsze grono dominikańskich profesorów i – jak można przypuszczać – faktu tego nie przyjęli, „radując się w duchuˮ (exultante spiritu). Od tego momentu wszyscy miejscowi regensi dominikańscy musieli się legitymować posiadaniem odpowiednich stopni akademickich. 
In this article, the author proposes two hypotheses and a new source on the establishment of the University of Krakow in 1364 and the foundation of the theological faculty in 1397. The text opens up a new way of looking at the question of the Dominicans’ attitude to the creation of the theological faculty at the University of Krakow. In the 1460s, the friars may indeed have backed King Casimir the Great’s project of a three-faculty university, which was based the Bologna model. They probably calmly accepted Pope Urban V’s 1364 decision to found a university that did not have a theological faculty. The position of the Dominican school in Krakow was therefore not threatened, and the friars continued to develop the local center and the educational structure of the entire monastic province in the following decades. However, in the early 1490s, plans to restore the University of Krakow with a theological faculty must have worried Krakow’s Dominicans. According to the special privilege by Pope Alexander IV which was announced in the Exultante spiritu bull of March 28, 1257, as long as the monastic school was the only theological college of its kind in the city, a Dominican lecturer did not have to go through the procedure of obtaining university degrees. The opening of the theological faculty, on the other hand, marked not so much even a reform as a revolution in Dominican college, which included the need to develop a new personnel policy. On January 11, 1397, Pope Boniface IX made the historic decision to open a theological faculty in Krakow. The emergence of the new theological faculty must have unsettled the local group of Dominican professors, and – as one might assume – they did not accept the fact exultante spiritu. From then on, all local Dominican regens were required to hold appropriate academic degrees.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 43-62
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Niech Was Bóg ma w swojej opiece i doda sił do przetrwania". Źródła epistolarne z Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP jako materiał do badań losów polskich Sybiraków
"May God protect you and give you strength to survive". Epistolary materials from the Archive of the Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow as a source for researching the fortunes of the Polish 'Sybiraks'
Autorzy:
Hejczyk-Gołąb, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312189.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
polscy zesłańcy
Sybiracy
Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich
II wojna światowa
źródła epistolarne
Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
polish deportees
Sybiraks
the Soviet Union
the Second World War
archive
epistolary sources
Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow
Opis:
W Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie gromadzone są zbiory związane z szeroko pojętymi przymusowymi migracjami obywateli polskich. Zbiory te w większości nie mają charakteru instytucjonalnego, ale są związane z losami konkretnych osób lub rodzin, które doświadczyły zsyłek, wypędzeń i przesiedleń. Znaczna część zbiorów dotyczy polskich Sybiraków. Cennym i wartościowym materiałem do badań ich losów są zgromadzone w archiwum źródła epistolarne (które ze względu na zewnętrzną formę można podzielić na trzy grupy: listy, kartki pocztowe i grypsy). Przede wszystkim są one „materiałem dowodowym” i swego rodzaju potwierdzeniem, że konkretne osoby zostały wywiezione do Związku Sowieckiego. Ponadto umożliwiają prześledzenie drogi, którą przebyli Sybiracy oraz poznanie ich losów w różnych okresach czasu i miejscach - od okresu przedwojennego i życia na Kresach II RP, przez pobyt na zesłaniu, opuszczenie Związku Sowieckiego, życie w polskich osiedlach w Afryce, Indiach, w Nowej Zelandii, przyjazd i życie w Wielkiej Brytanii, czy Polsce. Co więcej, dają informacje o realiach życia codziennego, warunkach bytowych, stosunkach społecznych np. w przedwojennej Polsce, na zesłaniu w ZSRS lub w Afryce czy Indiach w latach czterdziestych XX w. W końcu mogą stanowić przyczynek do analizowania postaw i zachowań, które prezentowali polscy zesłańcy w kryzysowych sytuacjach.
The Archive of the Centre for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Kraków collects the records concerning the broadly defined forced migrations of the Polish citizens. Most of these records do not have an institutional character but are rather linked to particular individuals or families affected by the deportations, expulsions and resettlements. The largest part of the records concerns the so-called Polish 'Sybiraks', or deportees to Siberia, including the epistolary materials, which, based on their external form, can be divided into three groups: letters, postcards and secret messages smuggled in or out of prisons. In the first place, these sources are the evidence and confirmation that particular individuals were deported to the Soviet Union. Furthermore, they allow us to trace the way the Sybiraks moved, and to reveal their fortunes at different times and places: from the interwar period and life at the 'Kresy' (Eastern Borderlands) of the Second Polish Republic, through the exile in the Soviet Union, their rescue and life at the Polish settlements in Africa, India and New Zealand, to the arrival and life in the United Kingdom or Poland. In addition, these records provide us with some information on the realities of their everyday life, conditions of existence and social relations in the different settings. Lastly, the sources might contribute to the analysis of the attitudes and behaviour of the Polish deportees in emergency situations.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 16; 92-109
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Zabawy mędrców" Antoniego Wysockiego – powieść z życia akademików krakowskich XVI wieku
"Zabawy mędrców" by Antoni Wysocki – a novel about the life of academics from Krakow in the 16th century
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40615049.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Antoni Godziemba Wysocki
Zabawy mędrców
the Krakow Academy
Middle Ages
education
Akademia Krakowska
średniowiecze
oświata
Opis:
Zabawy mędrców – a novel by Antoni Godziemba Wysocki, a forgotten writer, an eccentric and intellectual from Lviv, was published in the interwar period and became a literary event. Reviewers unanimously emphasized his innovative approach to history. It was not the historical novel that readers were used to, both in terms of idea and form. Placing the action inside the Krakow Academy in the 16th century, at the turn of the Middle Ages and the Renaissance, was supposed to demonstrate the pathology of education that was dominated by dogma and scholasticism against the background of the daily life of those days. In order to achieve that, the author allegedly worked on his book for over twenty years, thoroughly studying the sources: rare papers, manuscripts and numerous dissertations about the history of the Jagiellonian University. Consequently, a vivid (but strongly biased and clearly depreciating the Middle Ages) study of a few teachers came into life. The professors and bachelors, who had authentic prototypes, were shown through psychoanalytical examination in search of their complexes and personality disorders that limited their mental and didactic work. Wysocki’s work: cool, intellectual, and allusive, it was a unique but one‑sided presentation of Polish culture during the times of the last Jagiellon, but above all, it was a type of warning that concerned the condition and future of Polish education after gaining independence.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 109-123
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
25 years of the Archdiocesan Music School in Krakow. History and the present
Autorzy:
Dolewka, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146660.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Archbishop Stanisław Dziwisz
Archbishop Marek Jędraszewski
Archbishop Franciszek Macharski
Rev. Cardinal Franciszek Macharski Archdiocesan School of Music in Krakow
Archdiocesan Organist Study Centre
Archdiocesan Primary and Secondary School of Music
music education
organis
Opis:
In 2023, the Rev. Cardinal Franciszek Macharski Archdiocesan Music School in Krakow celebrates its 25th anniversary. The present article discusses the history of the institu[1]tion – the activities of the Archdiocesan Organist Study Centre, from which the jubilarian school originated, the circumstances of the creation of the Archdiocesan Organist School in 1998 and the expansion of its activities in 2006 to the Archdiocesan Primary and Sec[1]ondary School of Music. Through the analysis of documents from the school’s archives, the prospects for the development of students and the activities of teachers are presented. The enormous role in the history of the school played by three people is also outlined – Prof. Wiesław Delimat, the school’s founder and headmaster, Rev. Prof. Robert Tyrała, the current Rector of the Pontifical University of John Paul II in Krakow, and above all Rev. Cardinal Franciszek Macharski, patron and good spirit of Archdiocesan Music School
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2023, 21; 115-125
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activities of the Association of the Ladies of Charity of St. Vincent de Paul in Kraków during World War I
Działalność Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo w Krakowie w latach I wojny światowej
Autorzy:
Włodyka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803933.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
association
Kraków
charity
religiosity
women
stowarzyszenie
dobroczynność
religijność
kobiety
Opis:
Associations of the Ladies of Charity of St Vincent de Paul were established in the Polish lands in the 1850s. One of the first association was founded in Kraków. The aim of this article is to present the activities of the Ladies of Charity and the Steward Maids [Panny Ekonomki] in the years before and during World War I. The members of the association provided the sick poor with emergency care such as making bandages or providing food and other daily necessities. In addition to material assistance, great emphasis was also placed on the religious aspect of the wards’ lives. From the beginning of the 20th century, the Steward Maids concentrated on their work in the infirmary and, during the war, on organising nursing courses.
Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo powstawały na ziemiach polskich od lat 50. XIX w. Jedno z pierwszych utworzono w Krakowie. Artykuł ma na celu przybliżyć działalność pań miłosierdzia oraz panien ekonomek w latach poprzedzających I wojnę światową oraz w jej trakcie. Członkinie stowarzyszenia udzielały ubogim chorym doraźnej pomocy, takiej jak wykonywanie opatrunków czy dostarczanie żywności i innych artykułów codziennego użytku. Poza pomocą materialną duży nacisk kładziono również na religijny aspekt życia podopiecznych. Panny ekonomki od początku XX w. skupiały się na pracy w ambulatorium, a w czasie wojny na organizowaniu kursów pielęgniarskich.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 184-199
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies