Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "królowie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Czy Kazimierz Wielki był wysoki? Wielkość historyczna władcy jako wyznacznik jego szacowanego wzrostu
    Was Kazimierz Wielki tall? HIstorical signiÞ cance of the sovereign as a determinant of his estimated stature
    Autorzy:
    Sorokowski, Piotr
    Sabiniewicz, Agnieszka
    Rusicka, Irmina
    Niemczyk, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460152.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    wzrost
    polscy królowie
    status społeczny
    height
    Polish kings
    social status
    Opis:
    W prezentowanych badaniach sprawdzono, czy na ocenę wzrostu władcy może wpływać informacja o jego „historycznej wielkości”. W eksperymencie I manipulowano sukcesami, które osiągnął Baure (panujący w Egipcie około 2500 lat p.n.e.), i uzyskano 10 cm różnicy w ocenie wzrostu „sprawnego” i „nieudolnego” władcy. W eksperymencie II porównano szacowany wzrost najbardziej cenionych i najgorszych polskich królów: „wielkich” badani uważali za istotnie wyższych od przedstawianych jako nieudolni. Wyniki te sugerują, że osoby sprawujące władzę są spostrzegane jako wyższe, ale tylko gdy rządzą dobrze.
    In presented study it was shown that the estimated height of the rulers might be infl uenced by their ‘historical greatness’. In Study I (N=63) the successes achieved by Baure (Egyptian ruler about 4500 years ago) were manipulated and difference of 10 cm was obtained between the assessments of ‘skilful’ and ‘incompetent’ ruler. In Study II (N=153) the estimated height of the most respectful and the worst Polish kings were compared. In the raters’ assessment, ‘great’ Polish kings were taller than the worst. Results suggest, that powerful people are perceived as taller than in reality, but only when their rules are assessed positively.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 306-314
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Królowie cygańscy w II Rzeczypospolitej. Wokół dorobku Jerzego Ficowskiego na temat sprawy cygańskiej w okresie międzywojennym
    Autorzy:
    Gontarek, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/646072.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    II Rzeczpospolita
    Cyganie
    Jerzy Ficowski
    królowie cygańscy
    Kwiekowie
    obóz piłsudczykowski
    Opis:
    Kings of the Gypsies in interwar Poland. Jerzy Ficowski’s works on the Gypsies in the interwar period The article discusses the research conducted by Jerzy Ficowski on the Kings of the Gypsies from the Kwiek clan. Finding of it have been presented in his work entitled Cyganie na polskich drogach. It also constitutes a polemic on the main theses that have been included in the aforementioned work which refers to such key issues as the cultural and linguistic origins of the Kwiek clan, their form of kingly rule, the areas and types of activities undertaken by their kingly leaders, or their alliance with Piłsudski’s block in interwar Poland. Key words: Interwar Poland; Gypsies; gypsy kings; Jerzy Ficowski; Kwieks’ family; Piłsudski’s block;
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2016, 16; 145-158
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An Unknown Portrait of King of Cyprus Hugh IV Lusignan: Reconstructions, Questions and Hypotheses Regarding a Miniature from the Manuscript BSB. Clm. 10268. Michael Scotus. F. 1r.
    Nieznany portret króla cypryjskiego Hugona IV Lusignan: Rekonstrukcje, pytania i hipotezy wokół miniatury z manuskryptu BSB. Clm. 10268. Michael scotus. F. 1r.
    Autorzy:
    Bliznyuk, Svetlana V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038476.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    kings
    art
    portraits
    manuscripts
    heraldry
    reconstruction
    Cyprus
    królowie
    sztuka
    portrety
    manuskrypty
    heraldyka
    rekonstrukcja
    Cypr
    Opis:
    The Lusignan epoch in Cyprus produced a number of interesting and extraordinary individuals, of which king Hugh IV Lusignan particularly stood out. However, due to a lack of portraits left to us from that time, we have only a very vague concept of what those individuals’ appearances looked like. This work makes a unique attempt at reconstructing a portrait of king Hugh IV Lusignan based on a miniature found in a manuscript containing works of Michael Scotus, located in the Bavarian State Library.
    Era dynastii Lusignan na Cyprze zrodziła wiele ciekawych i niezwykłych postaci, spośród których wyróżnia się szczególnie król Hugon IV Lusignan. Ponieważ nie przetrwały żadne portrety z tego okresu, posiadamy jedynie mgliste wyobrażenie o tym, jak mogły wyglądać te postaci. Niniejsza praca ma na celu próbę unikalnej rekonstrukcji portretu króla Hugona IV Lusignan na podstawie miniatury znajdującej się w manuskrypcie zawierającym dzieła Michaela Scotusa, przechowywanym w Bawarskiej Bibliotece Landowej.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2020, 31, 4; 77-88
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz władców polskich w osiemnastowiecznych księgach silva rerum
    The image of Polish rulers in eighteenth-century silva rerum books
    Obraz polských panovníků v knihách silva rerum z 18. století
    Autorzy:
    Orzeł, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/6378931.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    silva rerum
    królowie polscy
    wiek XVIII
    szlachta
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Polish monarchs
    eighteenth century
    nobility
    Opis:
    The aim of this article is to present the view of Polish rulers by the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the eighteenth century. These reflections were based on the silva rerum books written in the eighteenth century, containing separate sections on the history of the Polish Kingdom. As in the printed works, there is a noticeable slow change in the manner of descriptiveness – the abandonment of factual information in favour of an attempt to evaluate the ruler and the times of his reign. The painful reality of the successive partitions of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and then its collapse, resulted in a more critical approach to certain rulers, but also to the mechanisms of governance.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 70-92
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecclesiastical and theological aspects of the coronation acts of the Polish kings in the Middle Ages. An outline
    Kościelne i teologiczne aspekty aktów koronacyjnych królów polskich w średniowieczu
    Autorzy:
    Bielak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022872.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-21
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    królowie Polski
    koronacja
    państwo i Kościół
    średniowieczna doktryna panowania
    Polish kings
    coronation
    state and Church
    medieval doctrine of lordship
    Opis:
    The coronation ceremonial of the Polish kings reflects the medieval union of the Church and state. The coronation was, therefore, not only a state ceremony but also an ecclesiastical one. It was performed by the archbishop in the cathedral in the presence of the assembled Church and through the coronation the new ruler was involved in the mission of the Church. It should also be noted that the formulary used during the coronation was built on theological foundations. Thanks to the coronation, which made the king God’s anointed, the ruler gained a special position in the state and the Church.
    Ceremoniał koronacji królów polskich wpisuje się w średniowieczny związek Kościoła i państwa. Koronacja miała więc wydźwięk nie tylko państwowy, lecz także kościelny – była udzielana przez arcybiskupa w katedrze, wobec zgromadzonego Kościoła. W pewien sposób koronacja włączała nowego władcę w misję Kościoła. Używany podczas koronacji formularz zawierał podbudowę teologiczną dokonywanego aktu. Koronacja, czyniąca z króla pomazańca Bożego, dawała władcy szczególną pozycję w państwie i w Kościele.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 114; 47-53
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie się osadnictwa w obszarze gminy Korycin w XVI–XVIII wieku
    Development of Korycin municipality settlement in the 16th–18th c.
    Autorzy:
    Maroszek, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953268.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Kings
    the Jagiellons
    settlement
    mills
    Grodno “table estate” (bona mensae regiae)
    burgh
    królowie
    Jagiellonowie
    osadnictwo
    młyny
    ekonomia grodzieńska
    Korycin
    miasteczko
    Opis:
    Dotąd niewykorzystywane materiały źródłowe są przechowywane w Metryce Litewskiej w Moskwie. Kwerenda w tym zespole archiwalnym ukazuje kształtowanie osadnictwa przez królów z dynastii Jagiellonów i późniejszych władców, zwłaszcza w ramach ekonomii grodzieńskiej.
    The Lithuanian Metrica in Moscow stores resources that have not been used so far. A query of this archive depicts development of settlement by the Jagiellonian kings and subsequent rulers, particularly within Grodno “table estate” (bona mensae regiae).
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2017, 25
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ceremoniał za panowania dwóch pierwszych królów elekcyjnych doby pojagiellońskiej w świetle relacji rodzimych i cudzoziemskich
    Церемониал во время правления первых двух выборных королей постъягеллонской эпохи в свете внутренних и внешних отношений
    Autorzy:
    Ujma, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969602.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    ceremoniał
    królowie elekcyjni
    Stefan Batory
    Henryk Walezy
    ceremonial
    elective kings
    Stephen Batory
    Henry Valois
    церемониал
    выборные короли
    Стефан Баторий
    Генрих Валуа
    Opis:
    Во второй половине XVI века политические пути Западной Европы и Речи Посполитой начали все более отчетливо расходиться. Сопоставление отечественных размышлений с выводами зарубежных поездок в Польшу во второй половине XVI века обогащает наши знания об образе Речи Посполитой Польской в период ее расцвета. Однако преобразование польско-литовского государства после смерти Сигизмунда II Августа побуждает нас сосредоточить внимание на вопросах, связанных с церемониалом периода двух первых элекций, которые вызвали пристальный интерес со стороны Франции и Трансильвании. Авторы сосредоточились на общем описании, подчеркнув различия и описав ведущие личности, присутствовавшие на церемониях. Церемонии могли подвергать политическим компромиссом, но церемониальные отступления использовались как средство дипломатической провокации, уклонения или давления. Польская дипломатическая церемония не была включена в регламент, поэтому иногда в ее применении возникали разногласия.
    Źródło:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 3; 45-70
    1731-982X
    Pojawia się w:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liturgische Texte zu Ehren der Heiligen Drei Könige (Teil 2)
    Liturgical Texts Honoring the Three Holy Kings (Part 2)
    Teksty liturgiczne ku czci Świętych Trzech Króli (część 2)
    Autorzy:
    Puszcz, Teodor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035065.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-31
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Święci Trzej Królowie
    liturgia Kościoła
    formularze mszalne
    modlitwa za podróżujących i pielgrzymujących
    Saint Three Kings
    liturgy of the Church
    Mass forms
    pray for travelers and pilgrims
    Opis:
    W nawiązaniu do poprzedniego artykułu [66(2019), zeszyt 8] trzeba stwierdzić, że teksty liturgiczne na cześć Świętych Trzech Króli za podróżujących i pielgrzymów wpisują się w ogromny skarbiec modlitw Kościoła przewidzianych dla tego typu liturgii. Wspomniani wyżej Święci, obok św. Jakuba Starszego, św. Rafała Archanioła, św. Juliana, św. Krzysztofa i św. Mikołaja, uważani byli i są za patronów podróżujących i pielgrzymujących. Z tego bogactwa modlitw niewiele tekstów pozostaje w użytku w liturgii posoborowej Kościoła. Zadziwiające jest to, że mszały kolońskie XV i XVI wieku nie zawierają formularzy mszalnych De tribus regibus pro iter agentibus, natomiast praktycznie w całej Europie można je znaleźć w mszałach średniowiecznych. W niniejszym artykule przedstawione zostały kolejne trzy formularze mszalne. Kościół w euchologii tych formularzy wspomina najpierw szczęśliwą podróż mędrców ze Wschodu pod przewodem niezwykłej gwiazdy do nowo narodzonego Mesjasza w celu obdarowania Go niezwykłymi darami, a także drogę powrotną do domu. Następnie prosi dla wiernych pielgrzymujących, za przyczyną tych Świętych, o drogę przebiegającą w pokoju, zdrowiu i pomyślności, a sam Chrystus – prawdziwe Słońce, prawdziwa Gwiazda i prawdziwa Światłość – niech ich prowadzi do upragnionego celu pielgrzymki. Dalej Kościół prosi o Boskiego Towarzysza drogi – Anioła pokoju – dla pielgrzymów, który ma ich strzec przed niebezpieczeństwami duszy i ciała, a także przed atakami szatana, by mogli stać się towarzyszami Ducha Świętego. W końcu Kościół odwołuje się do dziejów Syna Bożego, który przez Ojca został posłany na łono Dziewicy, stał się człowiekiem, cierpiał i umarł, a także do aniołów przy grobie jako świadków Jego zmartwychwstania. Rola aniołów przedłuża się i manifestuje w opiece dniem i nocą nad pielgrzymami – o co także prosi Kościół. Tekst pierwszego czytania stanowi fragment proroctwa Izajasza (Iz 60,1-6), gdzie jest mowa o pielgrzymce narodów z darami do Jerozolimy i do światłości, czyli do Pana. Podobnie fragment Księgi Rodzaju opowiada o podróży Abrahama w towarzystwie anioła do jego nowej ojczyzny (Rdz 24,7). Oba teksty przerzucają most do kolejnych dwóch perykop, w których opisane są: podróż magów z darami ze Wschodu do Betlejem, do Syna Bożego (Mt 2,1-12) oraz nakaz misyjny dla apostołów zakładający zaufanie w Bożą pomoc w drodze (Mt 10,7-8), co jest typowym motywem pielgrzymowania. Źródłami antyfon mszalnych (introitus, graduale, offertorium i communio) są fragmenty biblijne z psalmów i ksiąg, które stanowią czytania mszalne, stąd powtarzające się motywy: prowadzenie przez Boga w drodze, zaufanie Bogu, gwiazda na Wschodzie, podróż magów z darami i adoracja Króla królów. Sekwencja posiada 10 zwrotek i jest tekstem niebiblijnym. Najpierw zgromadzeni są zachęceni do uwielbienia majestatu Bożego, następnie tekst porusza narodzenie Chrystusa i pokłon mędrców z darami, których mistyczne znaczenie jest wyjaśnione (zw. 1-5). W dalszych zwrotkach wspomniane jest przeniesienie relikwii i ich kult w Kolonii (zw. 6-9). Na końcu umieszona została prośba, by Chrystus, za przyczyną mędrców, zaprowadził wiernych do życia wiecznego (zw. 10).
    In reference to my previous article (Roczniki Teologiczne, vol. 66, fasc. 8, 2019) it has to be said that liturgical texts honoring the Three Holy Kings as travelers and pilgrims form a part of the immense treasury of prayers of the Church for this type of liturgy. These holy men, alongside St. James the Greater, St. Raphael the Archangel, St. Julian, St. Christopher, and St. Nicholas, have been and still are seen as patrons of travelers and pilgrims. From this wealth of prayers, only a few remain in use in the post-Vatican II liturgy. It is surprising that the Missals of Cologne in the 15th and 16th century did not include the Mass De tribus regibus pro iter agentibus, when it could be found in medieval Missals practically everywhere in Europe. This article presents three more Masses. In its euchologion the Church recalls in the parts of this Mass, first the happy journey of the wise men from the East, guided by the extraordinary star to the newborn Messiah so as to present Him with extraordinary gifts, and it also recalls their return trip home. It then prays for the pilgrim faithful, through the intercession of these Holy Men, for a path that passes along the way of peace, health, and prosperity, and that Jesus Himself—the true Sun, true Star, and true Light—leads them to the yearned-for goal of their pilgrimage. The Church then asks for a divine companion along the way—an angel of peace—for the pilgrims, who will protect them from dangers to soul and body, and also from the onslaughts of Satan, that they may become companions of the Holy Spirit. At the end, the Church refers to the history of the Son of God, who was sent by the Father to the womb of the Virgin, who became Man, suffered and died; and again, to the angels at the grave, witnesses of His resurrection. The role of the angles is prolonged and manifested in their day and night care over pilgrims—for which the Church also prays. The text of the first reading comes from a passage from the prophet Isaiah (Isa 60:1-6) which talks about a pilgrimage of the nations with gifts to Jerusalem and to the light, that is, to the Lord. A similar section in the Book of Genesis tells of the journey of Abraham in the company of an angel to his new homeland (Gen 24:7). Both of these texts create a bridge to the next two pericopes, which describe the journey of the Magi, with their gifts, from the East to Bethlehem, to the Son of God (Matt 2:1-12) and also the missionary command to the apostles place their trust in the help of God along their way (Matt 10:7-8), which is a typical theme in pilgrimages. The sources for the Mass antiphons (introitus, graduale, offertorium i communio) are passages from the Psalms and other Books of the Bible that constitute the readings of the Mass, hence the recurring themes of: being guided by God along one’s pathway, trust in God, the star in the East, the journey of the Magi with gifts, and adoration of the King of kings. The sequence has ten verses and is a non-biblical text. First, those gathered are encouraged to praise the majesty of God, then the text touches on the birth of Christ and the adoration of the wise men with their gifts, the mystical significance of which is explained (verses 1-5). The following verses recall the transfer of their relics and their cult in Cologne (verses 6-9). At the end, there is a supplication that Christ, through the intercession of the wise men, may lead the faithful to eternal life (verse 10).
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 8; 75-92
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi nad europejskim wpływem na bezpieczeństwo Konga w I połowie XVII wieku
    Remarks on European impact upon Kongo security in the first half of 17th century
    Autorzy:
    Piętek, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/566828.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Instytut Nauk Politycznych
    Tematy:
    Afryka kolonialna
    portugalska kolonia Luanda
    bezpieczeństwo w Królestwie Konga
    królowie kongijscy i kontakty z Portugalią
    colonial Africa
    Portuguese colony Luanda
    security of the Kongo Kingdom
    Kongo kings and contacts with Portugal
    Opis:
    Political relations between Portuguese and Kongo were very difficult especially after 1575 when Portuguese colony in Luanda had been founded. Portugal was important commercial Partner for the kings of Kongo. Traders from Luanda often visited Kongo and many of them settled there. But on the other hand politics of some Portuguese governors from Luanda was serious threat for Kongo's territorial integrity at the beginning of 17th century. Many traders and Catholic priests were against military expeditions and slave raids directed into Kongo, especially because Portuguese forces were supported by heathen bands of Imbangala and Kongo was perceived as Catholic Kingdom. Military expeditions were also cause of blocking trade routes. Kongo was able to defeat Portuguese forces in 1622 during the reign of Pedro. But Luanda was perceived as serious threat and Pedro II sought European ally against Portuguese pressure. He planned to expel Portuguese from Luanda with help of Dutch but he unfortunately died before Dutch expedition arrived there in 1624.
    Źródło:
    Forum Politologiczne; 2014, 17 - Konteksty bezpieczeństwa w Afryce. Konflikty, wojny, polityki bezpieczeństwa; 35-55
    1734-1698
    Pojawia się w:
    Forum Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liturgische Texte zu ehren der heiligen drei Könige
    Liturgical Texts in Honor of the Saint Three Kings
    Teksty liturgiczne ku czci Świętych Trzech Króli
    Autorzy:
    Puszcz, Teodor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035172.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    podróż
    pielgrzymka
    modlitwa za pielgrzymujących i podróżujących
    opieka Boża
    święci patronowie
    św. Trzej Królowie
    aniołowie
    travel
    pilgrimage
    liturgy for travelers
    pilgrims and sailing on the sea
    God’s protection on the way
    Saint Three Kings
    saint patrons
    angels
    Opis:
    W niniejszym artykule chodziło o ukazanie czytelnikowi bardzo małego fragmentu z o wiele szerszego zagadnienia: Liturgia dla podróżujących, pielgrzymów i pływających po morzu. Na podstawie badań okazało się, że Kościół, jak wynika z pierwszych spisanych źródeł liturgicznych, tzn. sakramentarzy, a potem zwłaszcza, u szczytu średniowiecza, z pontyfikałów, mszałów i rytuałów troszczył się o tych ludzi poprzez przygotowanie odpowiednich tekstów liturgicznych. Należy wymienić tutaj formularze mszalne: Pro iter agentibus, Pro peregrinantibus i Pro navigantibus. To pierwsza grupa. Drugą grupę stanowią obrzędy błogosławieństwa osób udających się w podróż lub na pielgrzymkę (Ordo ad servicium peregrinorum faciendum) bądź ich utensyliów podróżnych, takich jak torba, laska, krzyż i płaszcz (Benedictio ad baculum et ad peram) oraz obrzędy po powrocie z pielgrzymki czy podróży (Benedictio peregrinorum post reditum). Z tego bogactwa modlitw niewiele formuł w liturgii posoborowej pozostało w użyciu. Osobny i bardzo interesujący rozdział stanowią teksty liturgiczne, które są związane z patronatem niektórych świętych, takich jak św. Jakub Starszy, św. Rafał Archanioł, św. Julian i św. Krzysztof oraz Święci Trzej Królowie. W przypadku Świętych Trzech Króli, którzy uważani byli w średniowieczu za patronów podróżujących i pielgrzymów i których relikwie w katedrze kolońskiej ściągały zarówno  nowo koronowanych królów, jak i rzesze innych pielgrzymów z całej Europy, chodzi o pierwszych pielgrzymów epoki chrześcijańskiej, którzy odbyli pielgrzymkę do nowo narodzonego Jezusa Chrystusa. Zastanawiające jest to, że formularze mszalne (bo obrzędy błogosławieństwa nie są znane), można sklasyfikować w cztery grupy. W całej Europie – od Anglii po Niemcy i Polskę – można je znaleźć w wielu mszałach średniowiecznych, ale nie w mszałach kolońskich. W niniejszym artykule przedstawiono tylko pierwszy formularz mszalny De tribus magis pro iter agentibus. Oracje mszalne rozwijają motyw drogi magów ze Wschodu do Betlejem, aby pokłonić się Mesjaszowi, którego szczególna gwiazda wzeszła na niebie i ich do Niego zaprowadziła, aby mogli Go uczcić mistycznymi darami. Kościół modli się za swoich wiernych zdążających w pielgrzymce, aby za przyczyną tych świętych i przez ich zasługi przebiegała ona w pokoju, zdrowiu i pomyślności. Sam Chrystus, nazwany prawdziwym Słońcem, Gwiazdą i Światłością, niech ich prowadzi bez szwanku do upragnionego sanktuarium. Dalej Kościół prosi Boga, aby dał pielgrzymom Anioła pokoju jako towarzysza drogi, strzegącego ich przed niebezpieczeństwami ciała i duszy oraz przed atakami starego wroga, tzn. szatana, a także by stali się godni towarzystwa Ducha Świętego. Kolejna myśl poruszona w euchologii to dzieje Syna Bożego (wcielenie, męka i zmartwychwstanie) oraz rola aniołów jako Jego świadków, która ma się przedłużyć w opiece dniem i nocą nad pielgrzymami. W pierwszym czytaniu biblijnym (Rdz 24, 7) chodzi o podróż Abrahama do jego ojczyzny i obietnicę anioła jako towarzysza drogi. Natomiast perykopa ewangelijna (Łk 4, 23b-30) to rozmowa faryzeuszów z Jezusem, który w swojej ojczyźnie nie jest przyjmowany z otwartymi rękami. W czasie tej rozmowy ważną rolę odgrywa napięcie między obczyzną i ojczyzną oraz obcym i swoim. Z tego względu pewnie nastąpił wybór tej perykopy do formularza mszalnego. Antyfony mszalne (introitus, graduale, offertorium i communio)  mają jako źródło fragmenty psalmów i podejmują typowe dla omawianego tematu motywy: prowadzenie przez Boga w drodze, towarzystwo aniołów w drodze, zaufanie Bogu oraz ratunek w Bogu. Sekwencja Maiestati sacrosantae militans, która była czasami dołączana do tego formularza, będzie omówiona w osobnym artykule.
    This article is about showing the reader a very small passage of a much broader topic: Liturgy for travelers, pilgrims and sailing on the sea. Based on the research, it turned out that the Church, as evidenced by the first written liturgical sources, i.e. the sacramentaries and then especially, at the height of the Middle Ages, the pontificals, the missals and the rituals, took care of these people by preparing appropriate liturgical texts. Mass forms should be listed here: Pro iter agentibus, Pro peregrinantibus and Pro navigantibus. This is the first group. The second group is the rite of blessing of people going on a trip or on pilgrimage (Ordo ad servicium peregrinorum faciendum) or their travel equipment, such as a bag, a walking stick, a cross and a cloak (Benedictio ad baculum et ad peram) and the rituals of returning from pilgrimage or travel (Benedictio peregrinorum post reditum). In the post-Conciliar liturgy, few formulas of this wealth of prayers remain in use. A separate and very interesting chapter are liturgical texts that are associated with the patronage of some saints, such as Saint James the Elder, Saint Raphael Archangel, Saint Julian, Saint Christopher, and Saint Three Kings. In the case of the Saint Three Kings, who were considered in the Middle Ages as patrons of travelers and pilgrims, and whose relics in the Cologne Cathedral attracted both newly crowned kings and crowds of other pilgrims from all over Europe, they were considered the first pilgrims of the Christian age who made pilgrimage to the newborn Jesus Christ. It is puzzling that the Mass forms (because the rites of blessing are unknown) can be classified into four distinct groups. Across Europe—from England to Germany and Poland—they can be found in many medieval missals, but not in Cologne missals. This article presents only the first Mass form De tribus magis pro iter agentibus. Mass orations develop the theme of the mags’ path from the East to Bethlehem to bow to the Messiah, whose special star came up in the sky and led them to Him, so that they could celebrate Him with mystical gifts. The Church prays for own faithful on their pilgrimage that through these saints and through their merits the pilgrims would abound in peace, health and prosperity. May Christ Himself, called the true Sun, Star and Light, lead them unscathed to the desired sanctuary. Further, the Church asks God to send pilgrims an Angel of Peace as a companion on the road, guarding them against the dangers of the body and soul and against the attacks of the old enemy, i.e. Satan, and that they become worthy of the Holy Spirit’s company. Another thought raised in euchology is the history of the Son of God (incarnation, passion and resurrection) and the role of angels as his witnesses, which is to express in the care of pilgrims day and night. The first Bible reading (Gen 24:7) is about Abraham’s journey to his homeland and the promise of an Angel as a companion on the road. On the other hand, the Gospel pericope (Lk 4:23b-30) is a conversation between the Pharisees and Jesus, who is not welcomed in his homeland. During this conversation, the tension between the homeland and the exile, between the stranger and the own plays an important role. For this reason, the pericope was probably chosen for the Mass form. Mass antiphons (introitus, graduale, offertorium and communio) have fragments of Psalms as their source and take up typical motifs for the discussed subject: God leading on the road, the company of angels on the road, trust in God and rescue in God. The sequence Maiestati sacrosantae militans, which was sometimes attached to this form, will be discussed in a separate article.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 8; 125-137
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przedunijne nadzieje i obawy kryjące się za obrazem średniowiecznych władców zawartym w Rozmowie Polaka z Litwinem (1564)
    Autorzy:
    Gacka, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031007.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Renaissance literature
    Stanislaus Orichovius
    Augustine Mieleski Rotundus
    political dialogue
    medieval history
    union between Poland and Lithuania
    kings of Poland
    German emperors
    literatura renesansowa
    Stanisław Orzechowski
    Augustyn Mieleski Rotundus
    dialog polityczny
    historia średniowiecza
    unia polsko-litewska
    królowie Polski
    cesarze niemieccy
    Opis:
    Conversation of a Pole with a Lithuanian, written by Augustine Mieleski Rotundus in July or August 1564, was an answer to the political dialogue titled Quincunx. The dialogue was authored by Stanislaus Orzechowski. In his work he ordered Lithuanians to enter the union with Poland, but in the same work he named them slaves and people deprived of freedom. He also expressed the view that only citizens of kingdoms are free and Lithuanians as inhabitants of a duchy have no liberty. Augustine Rotundus replied to him that not all kingdoms enjoy freedom: citizens are free if they have a good ruler.The present paper consists of two parts. In the first part, I present participants of polemics of 1564 and their dialogues, which are written according to ancient rules. In the second part, I quote the medieval threads from Conversation, in which Rotundus talks about rulers of Poland and emperors of Germany. He proves that Polish kings were not always good rulers. Sometimes dukes were better than kings. Therefore the Grand Duchy of Lithuania is not worse than the Kingdom of Poland. Medieval threads also exhibit preunion hopes and fears of the Lithuanians. We find here the picture of the state and the portrait of the ruler which wanted by them. The state should have a Christian character and law which is well constructed. Furtherly, the ruler should be wise, willing to cooperate with the Church, independent of his wife and free of excessive ambition.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 116-143
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies