Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "konstytucji" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Związki między gałęziami prawa konstytucyjnego i administracyjnego z punktu widzenia regulacji Konstytucji RP z 1997 r.
Autorzy:
Orłowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609415.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
overlaps between the branches of administrative and constitutional law
supremacy of the Constitution provisions
alteration of the constitutional law norms
Europeanization of law
relacje między gałęziami prawa administracyjnego i konstytucyjnego
nadrzędność Konstytucji
zmiana norm prawa konstytucyjnego
europeizacja prawa
Opis:
The paper deals with overlapping between the branches of administrative and constitutional law. The author accedes to the idea that we can speak about both branches regulatory sameness as far as statutory regulations are concerned. Within the range of these regulations constitutional and administrative law seem to constitute a kind of unity as they apply the same institutions, methods and rules. The detailed analysis of the constitutional regulations proves their minor impact on the regulations of the administrative law branch. Therefore, the position of the constitutional law is being taken by the European Union law.
Artykuł dotyczy relacji między gałęziami prawa administracyjnego i konstytucyjnego. Autor przychyla się do poglądu, iż w zakresie regulacji ustawowych możemy mówić o tożsamości regulacji obu gałęzi prawa. W tym zakresie prawo konstytucyjne i prawo administracyjne stanowią jedność, bowiem posługują się tymi samymi konstrukcjami, metodami i regułami. Szczegółowa analiza rozwiązań konstytucyjnych wykazuje ich niewielkie znaczenie dla regulacji gałęzi prawa administracyjnego. Stan taki powoduje, że dotychczasowe miejsce prawa konstytucyjnego zaczyna zajmować prawo Unii Europejskiej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2017, 64, 1
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie art. 27 Konstytucji RP dla ochrony praw i wolności jednostki
The Importance of Article XXVII of the Constitution to Protect the Rights and Freedoms of the Individual
Autorzy:
Wiltos, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524037.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawa i wolności jednostki
język państwowy
język urzędowy
Art. 27 Konstytucji
Opis:
Celem artukułu jest podkreślenie znaczenia regulacji dotyczącej języka urzędowego nie tylko dla organów władzy państwowej, ale także dla jednostki, jako gwarancji realizacji jej konstytucyjnych praw i wolności. Konstytucja RP z 1997 r. wprowadziła w art. 27 zasadę urzędowości języka polskiego, udzielając mu, pierwszy raz od XIX w., tak mocnej ochrony prawnej. Zasadę tę rozwinięto następnie w Ustawie o języku polskim z 1999 r., regulującej użycie języka polskiego jako państwowego. Prawo do posługiwania się językiem polskim w życiu publicznym oraz prywatnym, jako istota obywatelstwa, powinno podlegać ochronie ze strony państwa. Język ojczysty, będący dobrem narodowej kultury, stanowi element tożsamości narodowej, a zatem i jednostki. Brak obowiązku znajomości innych języków niż urzędowy chroni obywatela przed koniecznością podporządkowania się przepisom prawa europejskiego, które nie zostały przetłumaczone na język polski. Jednostka może także powołać się na naruszenie art. 27 Konstytucji w przypadku zastosowania wobec niej przepisu zinterpretowanego z naruszeniem obowiązujących norm językowych. Poza ochroną wynikającą z art. 27 Konstytucji pozostają obecnie, co do zasady, stosunki prywatnoprawne. Wiąże się to z przyznaniem językowi polskiemu, na poziomie konstytucyjnym, statusu języka urzędowego, a nie państwowego. Wprowadzenie w art. 27 Konstytucji RP zasady urzędowiści języka polskiego implikuje ze strony państwa obowiązek szczególnej ochrony jednostek niewładających tym językiem. Jest to warunek konieczny dla realizacji choćby prawa do sądu. Art. 27 Konstytucji, zdanie drugie, jako przepis gwarancyjny, potwierdza nienaruszalność praw mniejszości narodowych wynikających z ratyfikowanych umów międzynarodowych. Koreluje on zatem z zasadą ochrony mniejszości narodowych i etnicznych, nie dając jednak możliwości do ustanowienia w Polsce innego niż język polski języka urzędowego.
This article aims to highlight the importance of the regulation of the official language not only for the state authorities but also for the individual as a guarantee of fulfillment of its constitutional rights and freedoms.The Polish Constitution of 1997 introduces in Article XXVII the principle of officialdom of Polish language, giving it for the first time since the nineteenth century such a strong legal protection. This principle was developed subsequently in The Polish Language Act in 1999 regulating the use of Polish language as a national language.The right to use Polish language in public and in private as the hallmark of citizenship should be protected by the State. Mother tongue as an element of national culture forms part of the national identity and therefore of the individual. The lack of obligation to know languages other than the official protects citizens from having to comply with European Law that has not been translated into Polish. The individual may also allege to the breach of Article XXVII of the Constitution when applied to the law that was interpreted in violation of language norms. Outside the protection conferred by Article XXVII of the Constitution there are now, as a rule, private law relations. It is due to the assignment to Polish language the status of an official language at the constitutional level and not of a national language. The introduction of the principle of officialdom in Article XXVII of the Constitution of the Polish language implies an obligation of the State to protect individuals that do not speak in that language. It is a condition for the realization of, inter alia, the right to justice. Article XXVII of the Constitution, the second sentence, as a guarantee regulation, confirms the inviolability of national minority rights resulting from ratified international agreements. Therefore, it correlates with the principle of the protection of national and ethnic minorities without giving the possibility to establish in Poland Polish language other than as the official language.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 4 (16); 165-184
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w konstytucji PRL
Autorzy:
Boboli, Andrzej (historia).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 1/2, s. 123-129
Data publikacji:
2021
Tematy:
PZPR
Konstytucja Polski (1952)
Konstytucja
Zmiana konstytucji
Polityka
Krytyka społeczna
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Tematem artykułu są prace nad nowym tekstem ustawy zasadniczej, uwzględniającym przynależność do światowego systemu socjalistycznego. W grudniu 1975 poseł Edward Babiuch w imieniu klubu poselskiego PZPR poinformował o pracach nad nowymi zapisami w konstytucji i powołaniu Komisji Nadzwyczajnej do prac nad nowym kształtem tego dokumentu. W kraju systematycznie spadała stopa życiowa, rosło zadłużenie gospodarki w bankach zachodnich. Po wprowadzonej w 1975 roku reformie administracyjnej, planowano następną pozwalającą wprowadzić ustrój prezydencki w Polsce, co spotkało się z krytyką. Propozycja zmian w konstytucji PRL wywołała protesty wśród inteligencji i strony kościelnej. Negatywnie do tego projektu odniosły się polskojęzyczne media zachodnie: Wolna Europa, Deutsche Welle i BBC . W wystąpieniu „list 59” polscy intelektualiści skrytykowali i zaprotestowali przeciw zmianom ustawy zasadniczej. Niemniej sejm 10 lutego 1976 roku nowelizację konstytucji PRL uchwalił.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zmiana przepisów wyznaniowych Konstytucji RP z 1997 r.
Autorzy:
Paweł, Borecki,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902718.pdf
Data publikacji:
2018-04-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Constitution change
state relations – church
freedom of thought
conscience and religion
impartiality of public authorities
unbelievers
worldview organizations
zmiana Konstytucji RP
stosunki państwo–kościół
wolność myśli
sumienia i wyznania
bezstronność władz publicznych
niewierzący
organizacje światopoglądowe
Opis:
Possible change of religious regulations of the Constitution should take place in cooperation with churches and world-wide organizations. The legislator limits Poland’s international obligations to protect freedom and human rights in religious matters. The Concordat of 1997 is also a limitation. At present there is an unfavorable political situation for liberal changes. The most important changes should be to increase the protection of non-believers and philosophical organizations. The neutrality of public authorities in religious matters must also be better guaranteed. The beginning of the constitutional debate on religious issues, however, risks the change for the worse. This debate does not start.
Źródło:
Studia Iuridica; 2017, 72; 71-86
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana konstytucji w Polsce: od dogmatyzmu do empirii
Autorzy:
Jarentowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624532.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
constitution, change of constitution, Poland, political science, science
konstytucja, zmiana konstytucji, Polska, politologia, nauka
Opis:
Based on the initiatives to amend the Constitution of Poland of 1997, submitted to the parliament by 2017, the author answers the question of why sometimes the Constitution is amended and sometimes not. The results of the study moderately confirm the hypothesis stating that if the project has more than four characteristics – it does not concern regulations defining the rules of the game between political actors co-deciding on changing the constitution, satisfies the social sense of justice, does not cause a significant financial and material shift in the short term, is initiated or supported by an influential interest group – it is more likely to be adopted (measured by the stage reached in the legislative proceedings in the Sejm and the percentage of votes).
W niniejszym artykule na podstawie inicjatyw o zmianie Konstytucji RP z 1997 r. zgłoszonych do Sejmu do 2017 r. autor odpowiada na pytanie, dlaczego czasem dochodzi do zmiany jej zapisów, a czasem nie. Wyniki w umiarkowanym stopniu potwierdzają hipotezę stwierdzającą, że im projekt posiada więcej z czterech cech: 1) nie dotyczy przepisów określających reguły gry między aktorami politycznymi współdecydującymi o zmianie konstytucji, 2) zaspokaja społeczne poczucie sprawiedliwości, 3) nie powoduje istotnego przesunięcia finansowo-majątkowego w krótkiej perspektywie czasowej, 4) jest inicjowany lub wspierany przez wpływową grupę interesów – tym ma większe szanse na uchwalenie (mierzone etapem, do którego doszedł w postępowaniu ustawodawczym w Sejmie i odsetkiem głosów).
Źródło:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2018, 13, 1
1896-8279
Pojawia się w:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady zmiany Konstytucji V Republiki Francuskiej
Autorzy:
Grabowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524900.pdf
Data publikacji:
2014-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zmiana konstytucji
Francja
amendment constitution
France
Opis:
Konstytucja Republiki Francuskiej jest aktem obowiązującym dłużej niż inne francuskie konstytucje. Od 1958 r. została poddana 24 nowelizacjom, co pozwala uznać, że procedura jej zmiany nie należy do nadmiernie rygorystycznych. Jednak nowelizacja francuskiej ustawy zasadniczej jest realizowana w trybie wyraźnie różniącym się od procedury ustawodawczej, co każe traktować ją jako sztywną. Pozwala to zakładać, że twórcom Konstytucji V Republiki udało się stworzyć ustawę zasadniczą stabilizującą ustrój państwa, ale pozwalającą na jego ewolucję pod wpływem zmieniających się realiów. Niniejsze opracowanie stanowi analizę procedury zmiany Konstytucji Republiki Francuskiej w celu stwierdzenia, jakie konstrukcje prawne zastosowano w celu uzyskania tego efektu.
The Constitution of the Republic of France is an act of force longer than other French constitutions. Since 1958, 24 amendments were carried out, which leads to the conclusion that the procedure should not change it to overly stringent. However, the French amendment of the constitution is implemented under clearly different from the legislative process, which makes treated as rigid. This allows to assume that the authors of the Constitution of the Fifth Republic has managed to create a fundamental law stabilizing the state system, but allowing its evolution under the influence of changing realities.This study is an analysis of the procedure for amending the Constitution of the French Republic in order to determine what legal structures used to achieve this effect.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 2 (18); 131-142
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres przedmiotowy immunitetów w świetle pojęcia „odpowiedzialność karna” w Konstytucji RP
The Material Scope of Immunities in the Light of the Notion of “Criminal Liability” in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Śliwiński, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6645583.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność karna
immunitet formalny
immunitet
zakres przedmiotowy immunitetu
wykładnia Konstytucji
immunity
criminal liability
interpretation of the Constitution
formal immunity
material scope of immunity
Opis:
W artykule autor analizuje, czy pojęcie „odpowiedzialność karna” zawarte w przepisach konstytucyjnych dotyczących immunitetu formalnego powinno być rozumiane w ten sam sposób, co tożsame wyrażenie w art. 42 ust. 1 Konstytucji RP. Autor pozytywnie odpowiada na tak postawione pytanie badawcze, powołując się na dyrektywy wykładni językowej (zakaz wykładni synonimicznej i homonimicznej) oraz potrzebę zapewnienia efektywności immunitetu. Alternatywna linia interpretacji – zaprezentowana w wyroku TK P 31/12 i oparta o argument exceptiones non sunt extendendae – zostaje odrzucona. Można zatem wysnuć wniosek, że immunitet formalny chroni przed np. odpowiedzialnością za delikt administracyjny. Autor konstatuje także, że przepisy ustawowe doprecyzowujące immunitet na poziomie konstytucyjnym nie przewidują takich sytuacji.
In the article the author analyses whether the notion of ‘criminal liability’ contained in constitutional provisions relating to formal immunity should be understood in the same way as the identical term in art. 42(1) of the Constitution of the Republic of Poland. The author answers affirmatively to such research question, relying on linguistic directives of interpretation (prohibition of synonymous and homonymous interpretation), as well as the need to safeguard the effectiveness of immunity. Alternative line of interpretation – presented in the judgment of the Constitutional Tribunal P 31/12 and based on exceptiones non sunt extendendae argument – is rejected. From this one can derive a conclusion that formal immunity provides protection against i.a. liability for administrative infractions. The author observes as well that statutory provisions which precise constitutional regulations on immunity do not cover such situations.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 169-180
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabezpieczenia konstytucji przed zmianą konstytucji
Procedural means of protecting the constitution against changes
Autorzy:
Szymanek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520280.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
konstytucja
zmiana konstytucji
poprawka do konstytucji
proces ustawodawczy
stabilność konstytucji
constitution
constitutional change
the legislative process
stability of the constitution
Opis:
This article discusses procedural means of protecting the constitution against changes. The starting point is the general remark that the constitution should be a durable and stable act, as it is the permanency of any constitution that is its inherent feature. Nevertheless, any rational legislator of the constitutional system must allow for the possibility of changing the constitution. However, any implementation of changes ought to be carried out with caution and only if absolutely necessary. Therefore, the mode of changing the constitution must be difficult enough (in comparison to passing ordinary laws) but also accomplishable. Consequently, the procedural side of any change of the constitution must be designed so as to, on the one hand, make the procedures of amending the constitution possibly complicated, but on the other hand those procedures must be realistic and implementable. That is why nowadays we can observe a whole range of procedural solutions concerning the process of changing the constitution, e.g. provisions relatively unchanged. The prerequisite of obtaining a qualified majority in the parliament is also a common mechanism in the process of changing the constitution. Sometimes changing the constitution must be approved by two consecutive parliaments, but a more frequent solution is a referendum-based procedure.
Źródło:
Prawo i Polityka; 2015, 6; 7-24
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładnia konstytucji jako proces konkretyzacji
Autorzy:
Jakuszewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524246.pdf
Data publikacji:
2014-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
dynamiczna wykładnia konstytucji
konkretyzacja norm konstytucji
metoda realistyczno-duchowa
metoda topiczna
metoda hermeneutycznej konkretyzacji
teoria konstytucji
dynamic interpretation of the constitution
concretion of the constitutional norms
realistic-scientific method
topic method
method of the hermeneutic concretion
theory of the constitution
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie metod wykładni (konkretyzacji) konstytucji oraz zbadanie ich oddziaływania na normatywny charakter postanowień konstytucji. Punktem wyjścia jest założenie, iż ogólnikowość przepisów konstytucji oraz ich syntetyczne ujęcie sprawia, że klasyczne reguły wykładni stosowane przy interpretacji ustaw zwykłych okazują się niewystarczające dla wykładni konstytucji. Ze względu na swoją otwartą strukturę przepisy konstytucji wymagają nie tylko wykładni eksplikacyjnej, lecz przede wszystkim interpretacji konkretyzującej. Elementy normy, które nie zostały wyraźnie wysłowione w tekście konstytucji, odkrywane są w procesie argumentacji przy uwzględnianiu rzeczywistości społecznej oraz poglądów podmiotu dokonującego wykładni. Proces ten z trudem poddaje się dyrektywom metodologicznym, dlatego w celu zakreślenia granicy swobody interpretatora oraz stworzenia gwarancji obiektywnego charakteru wykładni niezbędne jest odwołanie się do teorii konstytucji w jej tekście.
The article discusses some methods of interpretation of the constitution aimed at concretization of its precepts and analyzes their implications for the normative character of the constitution. The author departs from the assumption that traditional directives of interpretation designed for the interpretation of statutory laws prove insufficient for the construction of constitutional precepts. Due to their general character, synthetic wording and structural openness constitutional provisions require not only an explicatory but also a concretizing construction. The elements of a norm which have not been explicitly expressed in the text of the constitution are discovered in the process of argumentation in which elements of social reality as well as subjective stances of an interpreter play a considerable role. This process can be subjected to methodological directives only with difficulty that is why in order to define the scope of the interpreter’s latitude and to ensure the objective character of the interpretation there is a need to resort to a theory of the constitution enshrined in the text of the constitution.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 1 (17); 73-92
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft European Constitution Versus the Contemporary Realisation of the Idea of Continental Unity
Projekt konstytucji europejskiej Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego a współczesna realizacja idei jedności kontynentu
Autorzy:
Serowaniec, Maciej
Gaca, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850691.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Unia Europejska
Europa
Wojciech Bogumił Jastrzębowski
Traktat w Maastricht
Traktat z Lizbony
Kongres Europejski
powszechne rozbrojenie
projekt konstytucji
European Union
Europe
Lisbon Treaty
draft constitution
Maastricht Treaty
European Congress
general disarmament
Opis:
Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s draft of a Constitution for Europe is a vision of an ideal European social order, whose foundation is to be found, inter alia, in the citizen’s universal right to freedom and independence, to diversity and individual identity, as well as the right to live in peace. It is thus highly apparent that a number of parallels exist between the alliance of nations postulated by Jastrzębowski and later forms of integration existing and still being developed in contemporary Europe. The aim of this article is to analyse and characterize the existing similarities, and also the most significant differences, between the monarchist vision of the European alliance of nations, as presented by the author of the Constitution for Europe, and the contemporary realisation of the idea of the unity of the continent.
Projekt Konstytucji dla Europy Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego stanowi wizję idealnego europejskiego ładu społecznego, którego fundament stanowić ma między innymi powszechne prawo obywatela do wolności i niezależności, do różnorodności i własnej indywidualnej tożsamości, a także prawo do życia w pokoju. Nad wyraz widoczny jest zatem szereg zbieżności, które istnieją pomiędzy przymierzem narodów postulowanym przez Jastrzębowskiego a późniejszymi formami zespolenia, funkcjonującymi i nadal rozwijanymi we współczesnej Europie. Warto zatem przedstawić kilka uwag na temat istniejących podobieństw, ale też i istotnych różnic, między monarchistyczną wizją europejskiego przymierza narodów, przedstawioną przez autora Konstytucji dla Europy, a współczesną realizacją idei jedności kontynentu. Celem niniejszego artykułu jest analiza i charakterystyka istniejących podobieństw, jak również najistotniejszych różnic, między monarchistyczną wizją europejskiego przymierza narodów, przedstawioną przez autora Konstytucji dla Europy, a współczesną realizacją idei jedności kontynentu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 353-365
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu analogii reformy Izb Ustawodawczych 1921-1935, 1997-?
Search for Analogies of the Reform of the Legislative Chambers 1921–1935, 1997–?
Autorzy:
Olechno, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929689.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja marcowa
1997
zmiana konstytucji
parlament
March Constitution
amendment to the Constitution
parliament
Opis:
Artykuł poświęcony parlamentowi w czasie obowiązywania konstytucji marcowej z 1921 r. oraz porównujący jej podobieństwa z konstytucją z 2 kwietnia 1997 r. w zakresie pozycji ustrojowej i funkcjonowania. W oparciu o przepisy obu konstytucji i praktykę autor podjął się wypowiedział się na temat istniejących analogii i ewentualnej potrzeby zmiany obecnie obowiązującej ustawy zasadniczej.
An article devoted to the parliament during the existence of the March Constitution of 1921, and comparing its similarities with the Constitution of 2nd April 1997 in terms of the political system and its functioning. Based on the provisions of both constitutions and the practice, the author has undertaken to comment on the existing analogies and the possible need to amend the currently binding constitution.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 301-312
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu „czwartej władzy” w Konstytucji RP z 1997 roku. Analiza instytucjonalno-prawna przepisów Konstytucji
In Search of the “Fourth Estate” in the Constitution of Republic of Poland of 1997. Institutional-Legal Analysis of the Rules of the Constitution
Autorzy:
Litwin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231646.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza
podział władzy
czwarta władza
Konstytucja
nowelizacja Konstytucji
power
division of power
fourth estate
constitution
constitutional amendment
Opis:
CEL NAUKOWY: Głównym celem naukowym artykułu jest analiza kwestii, czy w świetle przepisów Konstytucji RP jakikolwiek podmiot spoza jej art. 10 mógłby równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy – pełnić rolę „czwartej władzy”. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytania, czy według Konstytucji jakiś podmiot mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”, a jeśli nie, to jak należy zmienić Konstytucję, aby wprowadzić do niej „czwartą władzę”. W artykule wykorzystano analizę instytucjonalno-prawną przepisów Konstytucji ze szczególnym uwzględnieniem: językowo-logicznej, systemowej, doktrynalnej oraz sądowej wykładni przepisów Konstytucji. PROCES WYWODU: Merytoryczną część artykułu rozpoczynają uwagi o konstytucyjnej zasadzie podziału władzy. Następnie przedstawione są rozważania o pojęciu „czwartej władzy” z perspektywy konstytucyjno-prawnej oraz analiza przepisów Konstytucji nakierowana na odnalezienie podmiotu, który mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”. Artykuł kończą propozycje wprowadzenia zmian do Konstytucji, które pozwolą suwerenowi, samorządowi terytorialnemu oraz organom kontroli państwowej i ochrony prawa równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W świetle przepisów Konstytucji RP żaden podmiot nie pełni roli „czwartej władzy”. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Potrzebne jest wprowadzenie do Konstytucji RP zmian wzmacniających pozycję ustrojową Narodu, samorządu terytorialnego, organów kontroli państwowej i ochrony prawa oraz prokuratury, które mogłyby pełnić rolę „czwartej władzy”.
RESEARCH OBJECTIVE: The main research objective of this article is the analysis if in the light of the rules of the Constitution of Poland is there any entity not mentioned in art. 10 which could balance the constitutional position of the legislative and executive power – perform the role of the “fourth estate”. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The basic research problem is an attempt to answer the question if according to the Constitution any entity could perform the role of the “fourth estate” and how the Constitution should be amended to introduce the “fourth estate”. The institutional-legal analysis of the rules of the Constitution was used with particular emphasis on the language-legal, systematic, doctrinal and judiciary interpretation. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article starts with the comments on the constitutional principle of the division of power. Next, considerations on the term “fourth estate” and analysis of the rules of the Constitution are focused on finding an entity that could perform the role of the “fourth estate”. The article ends with propositions of the amendments to the Constitution that would allow the sovereign, territorial self-government and organs of state control and defense of law to balance the constitutional positions of the legislative and executive powers. RESEARCH RESULTS: In the light of the rules of the Constitution of Republic of Poland there is no entity performing the role of the “fourth estate”. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: It seems necessary to introduce amendments to the Constitution of the Republic of Poland that would strengthen the constitutional position of the Nation, territorial self-government, state control and defense of law organs, as well as the public prosecutor’s office, which will allow them to perform the role of the “fourth estate”.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 105-123
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Verfassungsdurchbrechung or Informal Constitutional Change. The Polish Experience
Przełamanie czy nieformalna zmiana konstytucji. Polskie doświadczenia
Autorzy:
Bień-Kacała, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918777.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Verfassungsdurchbrechung
informal constitutional change
Polska
nieformalna zmiana konstytucji
Polska
Opis:
The author assesses constitutional practice after 2015 in Poland in the context of constitutional changes, and indicates that no formal change has occurred. Instead, she is considering qualifying the actions of the ruling majority as Verfassungsdurchbrechung, an institution known from the political practice of the Weimar Republic. However, she concludes that an informal constitutional change is a more appropriate institution to describe the political reality in Poland. The author shows practices that can be qualified in this way (reinterpretation and interpretation of the text of the constitution by the CT, creation of competences unknown to the constitution by the legislature and the executive power, emptying of the text of the constitution). Furthermore, these practices also step beyond a simple violation of the constitution, as they aim to build a new system (illiberal constitutionalism).
Autorka dokonuje oceny praktyki konstytucyjnej po 2015 roku w Polsce w kontekście zmian konstytucji. Wskazuje, że zmiana formalna nie nastąpiła. Rozważa natomiast kwalifikację działań większości rządzącej jako Verfassungsdurchbrechung (przełamania konstytucji), instytucji znanej z praktyki ustrojowej Republiki Weimarskiej. Dochodzi jednak do wniosku, że bardziej odpowiednią instytucją do opisu rzeczywistości ustrojowej w Polsce jest nieformalna zmiana konstytucji. Autorka podaje przy tym praktyki, które mogą być w taki sposób zakwalifikowane (reinterpretacja i wykładnia tekstu konstytucji przez TK, tworzenie kompetencji nieznanych konstytucji przez legislatywę i egzekutywę, wydrążanie tekstu konstytucji). Praktyki te wyrastają także poza proste naruszenie konstytucji, gdyż zmierzają do budowy nowego ustroju (konstytucjonalizmu nieliberalnego).
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 29-47
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TRYB I GRANICE ZMIANY KONSTYTUCJI GHANY Z 1992 R.
Procedures and Limits to the Amendment of the 1992 Constitution of Ghana
Autorzy:
Smoleń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096718.pdf
Data publikacji:
2021-12-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zmiana konstytucji; sztywność konstytucji; aksjologia demokracji; konstytucyjne postanowienia niezmienialne; sprawiedliwość tranzytywna; debata nad zmianą konstytucji.
constitutional amendment; constitutional rigidity; the axiology of democracy; unamendable constitutional provisions; transitional justice; debate on constitutional amendment.
Opis:
Celem opracowania jest przybliżenie problematyki formalnych i materialnych ograniczeń zmiany obecnie obowiązującej, uchwalonej prawie 30 lat temu, Konstytucji Ghany, będących interesującym wyrazem transformacji z autorytaryzmu do demokracji. Ponieważ Ghana to państwo, które w zachodnich rankingach stanu demokracji, praworządności i przestrzegania praw człowieka od lat sytuuje się w ścisłej czołówce afrykańskiej – a w najnowszych osiąga wyniki bardzo podobne do Polski – warto tym bardziej przyjrzeć się jej bliżej. Na artykuł składają się: krótka charakterystyka historii ustroju Ghany, jej Konstytucji i systemu politycznego; szczegółowe omówienie zagadnienia wewnętrznej hierarchii postanowień konstytucyjnych oraz kolejnych etapów – w znacznej mierze oryginalnej – procedury ich zmiany; próba identyfikacji granic zmiany Konstytucji, w tym analiza będących wyrazem sprawiedliwości tranzytywnej niezmienialnych postanowień amnestyjno-indemnizacyjnych; przedstawienie i ocena toczącej się w ubiegłej dekadzie debaty nad zmianą Konstytucji, obejmującej również problematykę zasad i granic jej zmiany. Tekst kończą wnioski dotyczące sztywności tej Konstytucji, wynikającej z czynników zarówno prawnych, jak i pozaprawnych.
The aim of this article is to outline the formal and material limitations to the amendment of the currently binding Constitution of Ghana, which was enacted almost 30 years ago. Ghana is an interesting example of transformation from authoritarianism to democracy. This article takes a closer look at Ghana, a country that Western rankings have for many years acknowledged as one of the African leaders for democracy, rule of law and protection of human rights. In the latest data Ghana is ranked with almost the same results as Poland. The article comprises a brief characteristic of Ghana’s constitutional history and its constitutional and political system; a detailed analysis of its domestic hierarchy of constitutional provisions and the subsequent procedural stages of their amendment, many of them original; an attempt to identify the limits to Ghana’s constitutional amendments, including an examination of the unamendable constitutional provisions on indemnity, which are an expression of transitional justice; and an outline and assessment of the debate on changing the Constitution conducted in the last decade including procedures and limits of constitutional amendment. The conclusions address the question of the rigidity of the Constitution of Ghana due both to legal and non-legal factors.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 4; 23-62
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies