Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kolędowanie" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Dunaje i szczedriłki. O polskich i ukraińskich tradycjach kolędniczych. Z Jerzym Bartmińskim rozmawia Maria Baliszewska
Dunaje and szczedriłki. On Polish and Ukrainian carolling customs: A conversation between Jerzy Bartmiński and Maria Baliszewska
Autorzy:
Baliszewska, Maria
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106385.pdf
Data publikacji:
2022-09-13
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk customs
caroling
Christmas
folksongs
Jerzy Bartmiński
zwyczaje ludowe
kolędowanie
Boże Narodzenie
pieśni ludowe
Opis:
JERZY BARTMIŃSKI (1939–2022) – wybitny polski polski językoznawca, etnolingwista, folklorysta i slawista. Twórca lubelskiej szkoły etnolingwistyki i wieloletni wykładowca Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Autor i redaktor wielu książek, m.in O języku folkloru (1973), Folklor – język – poetyka (1990), Polskie kolędy ludowe (2002), Jazykovoj obraz mira: Očerki po etnolingvistike (Moskwa 2005), Językowe podstawy obrazu świata (2006), Stereotypy mieszkają w języku (2007), Aspects of Cognitive Ethnolinguistics (Londyn 2009), Tekstologia (2009), Jezyk – slika – svet (Belgrad 2011). Autor koncepcji i redaktor Słownika stereotypów i symboli ludowych oraz tomu Lubelskie w serii „Polska Pieśń i Muzyka Ludowa. Źródła i Materiały“ (t. 4, 2011). Założyciel i wieloletni redaktor naczelny czasopisma „Etnolingwistyka“.
Jerzy Bartmiński (1939–2022) – distinguished Polish ethnolinguist and folklorist, professor at Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. He was the author and editor of numerous monographs and volumes, including O języku folkloru (1973), Folklor – język – poetyka (1990), Polskie kolędy ludowe (2002), Jazykovoj obraz mira: Očerki po etnolingvistike (Moskwa 2005), Językowe podstawy obrazu świata (2006), Stereotypy mieszkają w języku (2007), Aspects of Cognitive Ethnolinguistics (London 2009), Tekstologia (2009), Jezyk – slika – svet (Belgrad 2011). He conceptualized and edited Słownik stereotypów i symboli ludowych as well as the volume Lubelskie in the series Polska Pieśń i Muzyka Ludowa. Źródła i Materiały (vol. 4, 2011). He also started the journal Etnolingwistyka and worked as the Chief Editor for many years.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2022, 66, 1; 89-93
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lubelski obrzęd kolędowania zimowego wobec kosmologii ludowej. Analiza semiotyczno-strukturalna i diachroniczna
The Lublin Rite of Winter Caroling and the Folk Cosmology: A Semiotic-Structural and Diachronic Analysis
Autorzy:
Jarmakowski, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343945.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folklore
folk rituals
folk cosmology
carolling
semiotics
folklor
obrzędowość ludowa
kosmologia ludowa
kolędowanie
semiotyka
Opis:
Przedmiotem badań podjętych w artykule jest lubelska tradycja Święta Godowego, w szczególności kolędowania, analizowana diachronicznie w ramach tartusko-moskiewskiej teorii semiotycznej. Poprzez wyróżnienie podstawowych struktur symboli realizowanych w ramach Godów oraz zestawienia – na przykładzie semiotyzacji przestrzeni obrzędu – tekstualnej i akcjonalnej warstwy święta podjęto próbę dotarcia do grupy jego najstarszych pokładów symbolicznych, ujętych jako fragment partycypującego w kosmologii ludowej osnownego „tekstu Święta Godowego”. Wnioskiem wyciągniętym z tych rozważań jest związek Godów z dawnym mitem solarnym i kosmogonicznym, będących częścią odtwarzanej semiosfery horyzontu bałtosłowiańskiego.
The subject of the research presented in the article is the folk tradition of Christmas (Gody) in the Lublin region, in particular caroling, analyzed diachronically on the basis of the Tartu-Moscow semiotic theory. By distinguishing the basic structures of symbols realized during the celebration and comparing – on the example of the semiotization of the ritual space – the text and action of the Festival, was made an attempt at reaching the group of its oldest symbolic layers, captured as a fragment of the “primary text of the Gody” participating in folk cosmology. The conclusion that can be drawn from the reflections presented in the article is the relationship between the folk Gody Festival and the ancient solar and cosmogonic myths, which were the part of semiosphere of the reconstructed mythology of the Balto-Slavic horizon.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2022, 66, 4; 27-43
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koalicja Wschowskich Kolędników. Między dziedzictwem kulturowym a tradycją wynalezioną
Autorzy:
Dziubata, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042613.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
folkloryzm
tradycja wynaleziona
kolędowanie
intangible cultural heritage
folklore
invented tradition
carols singing
Opis:
Celem artykułu jest analiza działalności Koalicji Wschowskich Kolędników – grupy młodych ludzi z okolic Wschowy (woj. lubuskie), która w okresie Świąt Bożego Narodzenia praktykuje obchody kolędnicze ulicami miasta i przylegających do niego wsi. Jest to zjawisko stosunkowo świeże, które z uwagi na brak przekazu międzypokoleniowego w formie i treści czerpie z różnych regionów Polski. Artykuł składa się z trzech części: 1) etnograficznego opisu kolędowania, prezentacji grupy i społecznego odbioru zjawiska, 2) osadzenia wschowskiego kolędowania na tle wielkopolsko-lubuskich tradycji kolędniczych, 3) analizy przypadku w kategoriach tradycji, folkloryzmu, tradycji wynalezionej i niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
The aim of the article is to analyze the activities of the carol formation named „Koalicja Wschowskich Kolędników” – a group of young people from Wschowa in western Poland, who practice Christmas carol singing celebrations around the streets of the city and near villages. This recent phenomenon due to the lack of intergenerational communication draws from various regions of Poland. The article consists of three parts: 1) ethnographic description of the group, its activity and social perception, 2) locating it in the background of regional carol traditions, 3) case study in terms of tradition, folklore, invented tradition and intangible cultural heritage.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2020, 26; 243-268
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GODNIE ŚWIĘTA W REGIONIE ŻYWIECKIM
HOLIDAYS WITH PRIDE IN THE ŻYWIEC REGION
Autorzy:
Rosiek, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535135.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
etnografia
Godnie Święta
region żywiecki
Żywiecczyzna
zwyczaje bożonarodzeniowe
wigilia
kolędowanie
szopka kukiełkowa
Dziady Noworoczne
Jukace
Opis:
Żywiec is one of the ethnographic areas in Poland where many elements of old folk culture have survived to the present day. It is known for its interesting folklore, folk art and rituals. It is a conservative region, but at the same time a creative one, which develops its culture on the basis of tradition. This phenomenon is wonderfully illustrated by the traditions that appear here during the Christmas and New Year season. Some of them have been preserved in a nearly unchanged form, such as in exchanging Christmas wishes, a green tree, and the scheme of Christmas Eve supper, traditional Christmas eve foods, and visiting others during the Christmas season. Some died out, not having any application anymore to real contemporary life in the village of Żywiec, like rituals associated with agriculture or animal husbandry which were meant to ensure harvest, bounty and fertility. Others survive in the form of entertainment or games, like some of the caroling traditions, where a feeling of unity and meeting with groups of friends and loved ones is more important than the traditional overtones of caroling as a magical charm for success. An example of these types of customs are New Year’s Paupers or Nobles, those which are typical of Żywiec and which distinguish them from others while also allowing one to identify with local society. Residents of the Żywiec area, while cultivating tradition, are also open to “the new”. That is why the local folk culture hasn’t stayed in an old or reconstructed form. It is dynamic and developing.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2005, 2; 41-50
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od obrzędu do zabawy: przemiany kolędowania w czasie tradycyjnych świąt dorocznych w Białorusi i Polsce (na przykładzie kolędowania Koniki w Dawyd-Haradku i chodzenia z kozą na Kujawach)
From rite to entertainment: the transformation of bypassing of the yards on traditional calendar holidays in Belarus and Poland (on the example of caroling Koniki in Dawyd-Haradok and walking with a goat in Kuyavya Region)
Ад абраду да забавы: трансфармацыя абыходу двароў на традыцыйныя каляндарныя святы ў Беларусі і Польшчы (на прыкладзе калядавання Конікі ў Давыд-Гарадку і хаджэння з казой на Куявах)
Autorzy:
Leshkevich, Alena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430781.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
caroling
bypassing of the yards
Christmas
Сarnival
calendar rites
kolędowanie
Boże Narodzenie
Nowy Rok
zapusty
obrzędy doroczne
калядаванне
абыход двароў
Каляды
запусты
каляндарныя абрады
Opis:
The author analyzes how bypassing of the yards during calendar holidays has transformed from a sacral rite into an entertaining spectacle. This process is illustrated by the example of the Old New Year's Eve celebration Koniki (January 13) in Davyd-Haradok (Stolin District, Brest Region, Belarus) and bypassing of the yards with a goat (chodzenie z kozą) at the end of the Сarnival in Kuyavya Region near Włocławek (north-central Poland). The sacred meaning of the rituals is erased, the symbolism is forgotten, performative and social aspects come to the foreground. The costumes change, and new characters are added. Along with officially organized events, there are spontaneous tours of the yards. Some elements of the rites, once probably aimed primarily at young unmarried girls, are now intended for all people who are willing to host a group of masked people in their homes.
W artykule autorka pokazuje, jak obrzędy przekształcają się w rozrywkowe widowisko na przykładzie obchodów wigilii Starego Nowego Roku (13 stycznia) w miasteczku Dawyd-Haradok (powiat stoliński, obwód brzeski, Białoruś) i chodzenia z kozą w czasie ostatków w okolicach Włocławka na Kujawach (północno-środkowa Polska). Zaciera się sakralny sens rytuału, zapomina się o symbolice, na pierwszy plan wysuwa się aspekt performatywny i społeczny. Zmieniają się kostiumy przebierańców i dodawane są nowe postacie. Obok oficjalnie organizowanych przeglądów ciągle obecne jest w żywej tradycji spontaniczne kolędowanie po podwórkach. Niektóre elementy obrzędów, niegdyś skierowane przede wszystkim do młodych niezamężnych dziewcząt, obecnie są przeznaczone dla wszystkich gospodarzy, którzy przyjmują przebierańców.
У артыкуле паказана, як абыходны абрад трансфармуецца ў забаўляльнае відовішча на прыкладзе калядавання “Конікі” напярэдадні Старога новага года (13 студзеня) у Давыд-Гарадку (Столінскі р-н Брэсцкай вобл. Беларусі) і хаджэння з казой на запусты перад Вялікім пастам на Куявах у ваколіцах Улацлаўка (паўночная частка цэнтральнай Польшчы). Траціцца сакральны сэнс рытуалу, забываецца сімволіка, на першы план выходзяць перфарматыўны і сацыяльны аспекты. Змяняюцца касцюмы маскіраваных, дадаюцца новыя персанажы. Нароўні з афіцыйна арганізаванымі праглядамі захоўваюцца спантанныя, не арганізаваныя “зверху” абыходы двароў. Некаторыя элементы абрадаў, калісьці скіраваныя ў першую чаргу на маладых незамужніх дзяўчат, цяпер прызначаюцца для ўсіх гаспадароў, якія гатовыя прыняць групу маскіраваных.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 193-212
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania na rzecz ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie obrzędu brodacze ze Sławatycz
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687283.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intangible cultural heritage
protection of intangible cultural heritage
traditional New Year’s carolling
the brodacze ritual
niematerialne dziedzictwo kulturowe, ochrona dziedzictwa, tradycyjne noworoczne kolędowanie, obrzęd brodacze
Opis:
Part one of the article reconstructs the definition of intangible cultural heritage protection, based on the UNESCO Convention of 2003 and the Polish guidelines on applying for registration in the National List of Intangible Cultural Heritage. Part two briefly describes the ritual of brodacze [literally: bearded men] – traditional New Year’s caroling – as practised in Sławatycze (Biała Podlaska district, Lublin province). Part three systematically discusses successive measures aimed at preserving the brodacze ritual that have been taken since the 1980s by the local community cultural centre, local cultural managers and the town authorities in consultation with the depositaries of intangible cultural heritage. In conclusion, the author complements the definition of protection with the elements practised in maintaining the brodacze tradition and poses some problems for consideration: the subjective aspect of heritage protection, the concept of educational measures, and the potential of protective measures practised in Poland.
W pierwszej części artykułu zrekonstruowano definicję ochrony dziedzictwa niematerialnego na podstawie Konwencji UNESCO z 2003 roku oraz obowiązujących w Polsce wytycznych do składania wniosku o wpis na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W drugiej części w skrócie scharakteryzowano obrzęd brodaczy ze Sławatycz (pow. Biała Podlaska, woj. lubelskie) – tradycyjne kolędowanie noworoczne. W trzeciej części omówiono systematycznie kolejne typy działań służących ochronie obrzędu brodaczy, jakie od lat osiemdziesiątych XX wieku podejmuje miejscowy dom kultury, lokalni animatorzy oraz władze miasta w porozumieniu z depozytariuszami niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W podsumowaniu autorka uzupełnia definicję ochrony o elementy praktykowane w podtrzymywaniu tradycji brodaczy, a także poddaje pod rozwagę kilka problemów: podmiotowego aspektu ochrony dziedzictwa, pojęcia działań edukacyjnych oraz potencjału praktykowanych w Polsce działań ochronnych.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojenne Boże Narodzenie - tradycja i rzeczywistość
Autorzy:
Korczyński, Piotr (1974- ).
Powiązania:
Polsce Wierni 2021, nr 12, s. 4-5
Data publikacji:
2021
Tematy:
II wojna światowa (1939-1945)
Boże Narodzenie
Święta religijne
Choinka
Opłatek wigilijny
Kolędowanie
Kolędy i pastorałki
Artykuł z czasopisma kombatanckiego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Artykuł przedstawia święta Bożego Narodzenia spędzane przez żołnierzy polskich w obozach internowania w Rumunii i na Węgrzech. Autor przywołuje, jak wieczór wigilijny spędzili jeńcy w Kozielsku oraz w niemieckich oflagach i stalagach. Omawia także opisany w kronice Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich świąteczny czas oraz pierwsze święta ułanów karpackich.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Teren badawczy dawniej i dziś. Rekonesans na przykładzie zwyczaju „dunajowania”
The Concept of the Field in the Research Past and Present. A Reconnaissance Based on the Custom of ‘dunajowanie’
Autorzy:
Kusto, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24298370.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kolędowanie życzące
dunajowanie
pieśni dunajowe
tradycje muzyczne Lubelszczyzny
niematerialne dziedzictwo kulturowe
biłgorajski folklor
carolling with wishes
dunajowe songs
music traditions of the Lublin region
Intangible Cultural Heritage
the folklore of the Biłgoraj region
Opis:
Poniższy tekst jest próbą skonfrontowania dwóch odległych w czasie i przestrzeni sytuacji dokumentowania tradycji muzycznych. Zwyczaj dunajowania stanowi dobry przykład na ukazanie jak pojęcie terenu zmieniało się w czasie i jak dokumentowanie tradycji muzycznych wpływało na teren. W artykule wykorzystano dostępne dokumentacje w postaci nagrań audio/video, zapisów słownych i nutowych, opisy słowne zwyczaju oraz wypowiedzi informatorów. Uwzględniono także informacje o badaczach, jako osobach, które w różny sposób i w różnym stopniu nasiąkały wpływem lokalnych tradycji lub też starały się wpływać na owe społeczności i wykonywany repertuar. Ograniczono się do dwóch najbardziej odległych w czasie perspektyw tj, „pierwszej fali” dokumentacji jako pokłosia występu Zespołu „Dunajników” na festiwalu w Kazimierzu, zwieńczonego otrzymaniem nagrody głównej Baszty oraz „ostatniej fali” funkcjonowania zwyczaju dunajowania w postaci przeglądu „Lubelszczyzna Dunajuje”. W artykule określono czym, z perspektywy dotychczasowych badań etnolingwistycznych i kulturoznawczych, jest dunajowanie. Ukazano kontekst kolędowania życzącego, jego symbolikę i funkcje. Opisano pierwsze dokumentacje (nagrania i zapisy) oraz współczesne formy praktykowania. Minione edycje stanowią cenny materiał do analizy, zarówno repertuaru słowno-muzycznego i przemian jakim ulega, ale także społecznych uwarunkowań jakim podlega ze względu na zmianę sytuacji folklorystycznej. Dokumentowanie w XX wieku stanowiło cel badawczy, efektem którego stały się publikacje zasadniczo o naukowym charakterze. Współczesne dokumentowanie folkloru, mimo olbrzymich możliwości sprzętowych, sprawia problemy metodologiczne dla sięgających po nowe źródło etnomuzykologów.
This text compares two situations of the documentation of musical traditions distant from each other in time and space. The custom of dunajowanie (carolling with wishing songs for marriageable girls at Christmastide), or wassailing, is a good illustration of how the concept of the ‘field’ in research has evolved over time and has been influenced by the documenting of musical traditions. The article makes use of available documents in the form of audio and video recordings, verbal and musical texts, descriptions of the custom, and statements from informants. Also included is information about the researchers, as individuals who became involved in the local traditions in various ways and to a varying extent or sought to influence the local communities and the repertoire performed. This study is limited to the earliest and most recent perspectives, namely, the ‘first wave’ of documentation, which resulted from the performance by a group of ‘Dunajnicy’ at the Festival of Folk Bands and Singers in Kazimierz Dolny, where they won the grand prix (‘Baszta’), and the ‘last wave’ in the dunajowanie tradition, in the form of the Lubelszczyzna Dunajuje contest. The article discusses dunajowanie from the perspective of ethnolinguistic and cultural research conducted to date, showing the context, symbolism and functions of wassailing in general. The earliest recordings and written documents are described, as well as contemporary practice. Past editions of Lubelszczyzna Dunajuje provide valuable material for analysis, both of the verbal-musical repertoire and how it has changed over time, and also of the social factors that affect it, due to changes in the folkloric context. In the twentieth century, folklore documentation was a research aim, resulting in publications of an essentially academic character. In our times, despite the enormous possibilities afforded by modern equipment, it poses major methodological challenges for ethnomusicologists studying new sources.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 4; 75-95
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies