Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kod kulturowy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Kod kulturowy a nowe media na przykładzie znacznika „#”
Cultural code and the new media based on the ‘#’ symbol
Autorzy:
Kapuścińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475509.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
hashtag
„nowe media”
kod kulturowy
‘new media’
cultural code
Opis:
Wpływ tzw. „nowych mediów” na komunikację w świecie rzeczywistym już niejednokrotnie był przedmiotem naukowych dociekań. Permanentny rozwój internetowych form komunikacji otwiera wciąż nowe obszary eksploracyjne, które obejmują już nie tylko komunikację językową, lecz także komunikację za pomocą innych kodów semiotycznych. Zjawisko to zostanie w przedstawionym referacie omówione na przykładzie znacznika „#”. Po tym, jak upowszechnił się on jako sygnalizator hashtagów na portalu Twitter, zaskakująco szybko dało się zaobserwować jego przeniesienie do komunikacji poza Internetem, szczególnie w kontekście kampanii wyborczych.
The influence of the so called ‘new media’ on the communication in the non-virtual reality has already been many times subject to scientific investigations. The permanent development of the communication forms on the Internet opens more and more new exploratory areas, which are no longer restricted only to verbal communication, but include also the communication using other semiotic codes. This phenomenon has been discussed in this article based on the ‘#’ symbol. After it had become widespread as the tag indicator on Twitter, it was transferred into the communication besides Internet as well.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2018, 32; 151-162
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фразеологічна об’єктивація концептів tod / смерть крізь призму зіставлення (на матеріалі німецької та української мов)
Contrastive Analysis of Phraseological Concepts Tod – Death (in the German And Ukrainian Languages)
Analiza frazeologiczna pojęć tod/smert’ przez pryzmat badania porównawczego (na materiale języka niemieckiego i ukraińskiego)
Autorzy:
Karakevich, Roksolyana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933990.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
koncept
konceptualizacja
asymetria
kod kulturowy
concept
conceptualization
asymmetry
culture code
Opis:
W artykule podano analizę porównawczą pojęć śmierć w języku niemieckim i ukraińskim. W trakcie badania zauważono występowanie licznych przypadków asymetrii frazeologicznych obu pojęć w języku niemieckim i ukraińskim.
The article deals with the comparative analysis of the concept „death”. This analysis is a continuation of our search in the light of studying of the peculiarities of the process of conceptualization and categorization of objective reality by non-kindred linguoculturems. By objectification of the concepts TOD/смерть in the German and Ukrainian ethnoses. It is prospective to investigate the asymmetry of phraseological signs-linguoculturems on basis of non-kindred – German and Ukrainian – languages.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 7; 89-107
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja kodów kultury w rosyjskich i ukraińskich badaniach lingwokulturologicznych i etnolingwistycznych
The concept of cultural codes in Russian and Ukrainian linguoculturological and ethnolinguistic studies
Autorzy:
Chybor, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645238.pdf
Data publikacji:
2015-12-24
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
cultural code
ethnocode
phraseology
ethnolinguistics
linguoculturology
kod kulturowy
etnokod
frazeologia
etnolingwistyka
lingwokulturologia
Opis:
This article is an attempt at presenting the concept of cultural codes, which was earlier discussed in works of Russian and Ukrainian scholars in field of ethnolinguistics and linguoculturological aspects. The key linguoculturological terms, such as cultural code and ethnocode, were explained. The author of this article analysed already existing in Ukrainian and Russian linguistics theoretical basics of defining, isolating and classifying cultural codes.
W artykule podjęto próbę zaprezentowania koncepcji kodów kultury rozwiniętej w pracach rosyjskich i ukraińskich lingwistów. Należytą uwagę zwrócono na wyjaśnienie kluczowych pojęć lingwokulturologii, a mianowicie kod kultury, etnokod kultury. Poddano analizie istniejące teoretyczne podstawy definiowania, wyodrębniania oraz klasyfikacji kodów kultury znane w językoznawstwie ukraińskim i rosyjskim.
Źródło:
Adeptus; 2015, 6; 37-49
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy folkloru w fantastyce jako problem tłumaczeniowy na przykładzie „Świata Dysku” Terryego Pratchetta
Elements of Folklore as a Translational Problem Presented on the Example of the “Discworld” by Terry Pratchett
Autorzy:
Janusz, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27803735.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
kod kulturowy
translatoryka
Terry Pratchett
"Świat Dysku"
cultural code
translation studies
"Discworld"
Opis:
Literatura fantastyczna, choć z zasady egzomimetyczna, wielokrotnie sięga po elementy pochodzące z realnego świata i różnych kultur, a w tekstach znanych autorów daje zauważyć się wykorzystywanie kodu kulturowego do uprawdopodobnienia opisywanych historii, bohaterów oraz świata przedstawionego. Jednym z chętnie wykorzystywanych aspektów kodu kulturowego w fantastyce są elementy folkloru oraz wierzeń obecnych w danej kulturze i utrwalonych w używanym przez wspólnotę języku. Chociaż czynią one tekst bardziej interesujący, referencje do baśniowych postaci czy ludowych czarów mogą stanowić istotną przeszkodę tłumaczeniową, a rozwiązanie takiego problemu będzie wymagało szczególnych strategii translatorskich. Jednym z autorów sprawnie operujących kodem kulturowym w swoich dziełach był Terry Pratchett, co jest szczególnie widoczne w jego cyklu książkowym „Świat Dysku”. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie, jak w wybranych pozycjach z serii „Świat Dysku” funkcjonują referencje do folkloru, jaką rolę pełnią oraz prezentacja problemów i strategii obecnych w polskim przekładzie powieści wchodzących w skład cyklu.
Fantasy though being a fictional literary genre often contains elements from the real world and different cultures. In texts written by popular authors we can notice usage of the cultural codes  in order to make characters, plot or fictional world more probable. One of the elements of the code which is commonly used in fantasy novels are elements of folklore or folk beliefs present in a particular region. On the one hand, they make a text more interesting for the reader, and on the other, names of legendary characters or local superstitions can create a significant obstacle for a translator, who will look for specific translational strategies. One of authors using elements of the cultural code in his books was Terry Pratchett. This can be observed especially in his series “The Discworld”. In this article some problems connected with elements of folklore and translational strategies will be presented on the example of extracts of the “Discworld” novels. 
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2022, 7, 2; 157-169
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika płodnościowa w polskim folklorze
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611529.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
traditional culture
folklore
symbolic meanings
fertility
cultural code
kultura tradycyjna
folklor
znaczenia symboliczne
płodność
kod kulturowy
Opis:
The article discusses the treatment of fertility and the means of its expression in traditional culture. The relevant questions include: how to speculate about fertility, how to protect and stimulate it in communal and family customs, how to hinder fertility and cause infertility through word and gesture. The author argues that the verbal code as the carrier of symbolic meanings is inalienably linked with other cultural codes: material, personal, actional, involving music and dance, temporal, and locative. The codes function interchangeably, replacing and complementing one another.
Autorka podejmuje kwestie płodności w kulturze tradycyjnej i sposoby jej wyrażania, charakteryzuje sposoby wnioskowania o płodności, możliwości wpływania na płodność, jej ochronę i pobudzanie w obrzędowości dorocznej i rodzinnej, daje przykłady hamowania płodności oraz powodowania niepłodności słowem i gestem. Dowodzi, że kod werbalny jako nośnik znaczeń symbolicznych, pozostaje w ścisłym powiązaniu z innymi kodami kulturowymi: przedmiotowym, personalnym, akcjonalnym, muzycznotanecznym, temporalnym i lokatywnym. Służąc wyrażaniu sensów symbolicznych, kody funkcjonują wymiennie, zastępują się, przedłużają i dopełniają.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolor jako zjawisko komunikacyjne we współczesnym dyskursie publicznym na przykładzie manifestacji oraz kampanii społecznej
Colour as a Communication Phenomenon in Contemporary Public Discourse on the Example of a Demonstration and a Social Campaign
Autorzy:
Uchman, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38602745.pdf
Data publikacji:
2023-02-06
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
kolor
dyskurs publiczny
semantyka
funkcje komunikacyjne
kod kulturowy
colour
public discourse
semantics
communication functions
cultural code
Opis:
Tematem artykułu są komunikacyjne możliwości i znaczeniotwórczy potencjał koloru w dyskursie publicznym. Zakres analizowanego materiału wyznaczają dwa zdarzenia dyskursywne: Różowy Październik jako przykład kampanii społecznej oraz Czarny Protest jako przykład manifestacji społecznej. Celem badań jest określenie semiotycznej samodzielności barwy w komunikacie, funkcji koloru realizowanych w dyskursie publicznym oraz ocena zmian konotacyjnych barw motywowana współczesnymi aktywnościami społecznymi. W analizie została uwzględniona dodatkowo ocena semantyczna leksemu różowy i czarny. Materiał reprezentuje różnorodny charakter aktywności w domenie publicznej, którą tworzą doniesienia medialne w postaci tekstów multimodalnych w medium sieciowym. Zaprezentowane dane stanowią wybraną reprezentację warstwy werbalnej oraz kluczowych wizualnych desygnatów współwystępujących z kolorem w analizowanych zdarzeniach dyskursywnych. Badania pokazują zmiany w zakresie semantycznym leksemów, nazywających kolory oraz uwidaczniają korelację dyskursu medialnego z dyskursem publicznym. Efektem obserwacji i analizy jest wniosek o kontekstowo uwarunkowanej samodzielności znakowej barwy. W efekcie kolor zostaje określony jako wtórnie samodzielny system komunikacyjny w dyskursie publicznym.
The article concerns the communicative and meaning-creating potential of colour in the public discourse. The scope of the analyzed material consists of two discursive events: Pink October as an example of a social campaign and Black Protest as an example of a social demonstration. The research aims to determine the semiotic independence of colour in the message, the functions of colour implemented in public discourse, and assess the connotative changes of colours motivated by contemporary social activities. For this purpose, the analysis also considered the semantic evaluation of the pink and black lexemes. The material represents the diverse nature of activity in the public domain, collected based on observation of media reports - multimodal texts in a digital medium. The presented data is a selected representation of the verbal layer and key visual referents coexisting with colour in a given discursive event. The research shows semantic changes in the field of lexemes naming colours, and draws attention to the correlation of media discourse with public discourse. The result of observation and analysis is the conclusion about the contextually dependent semantic independence of the colour. The conclusions define colour as a secondary independent communication system in public discourse.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2022, 7, 2; 75-97
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROZUMIENIE WYBRANYCH KODÓW KULTUROWYCH PRZEZ DZIECI DWUJĘZYCZNE MÓWIĄCE PO POLSKU I UKRAIŃSKU (NA PRZYKŁADZIE NAZW BOHATERÓW UKRAIŃSKICH BAJEK LUDOWYCH)
UNDERSTANDING OF SOME CULTURAL CODES BY BILINGUAL CHILDREN SPEAKING POLISH AND UKRAINIAN (THE EXAMPLE OF THE PROPER NAMES OF THE CHARACTERS FROM UKRAINIAN FOLK TALES
РОЗУМІННЯ ДЕЯКИХ КОДІВ УКРАЇНСЬКОЇ КУЛЬТУРИ ДВОМОВНИМИ ДІТЬМИ, ЯКІ РОЗМОВЛЯЮТЬ УКРАЇНСЬКОЮ ТА ПОЛЬСЬКОЮ МОВАМИ (НА ПРИКЛАДІ ІМЕН ПЕРСОНАЖІВ УКРАЇНСЬКИХ НАРОДНИХ КАЗОК)
Autorzy:
Redkwa, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601776.pdf
Data publikacji:
2021-09-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cultural code
folk tale
bilingual children
Ukrainian language
proper name
kod kulturowy
bajka ludowa
dwujęzyczne dzieci
język ukraiński
nazwa własna
Opis:
Artykuł poświęcony jest kwestii rozumienia przez dzieci dwujęzyczne pochodzenia ukraińskiego mieszkające w Polsce i mówiące zarówno po ukraińsku, jak i po polsku ukraińskich kodów kulturowych ukrytych w bajkach ludowych. Badanie mowy dzieci dwujęzycznych pochodzenia ukraińskiego jest zagadnieniem nader aktualnym i ważnym we współczesnej lingwistyce. Kody kulturowe są fundamentalną częścią każdej kultury. Celem danego badania jest wyeksponowanie i przeanalizowanie rozumienia przez dzieci dwujęzyczne pochodzenia ukraińskiego, mieszkające za granicą, kodów kulturowych ukrytych w nazwach popularnych bohaterów ukraińskich bajek ludowych. Rozumienie, umiejętność zdefiniowania i opisania wybranych bohaterów przez dzieci odzwierciedla znajomość ukraińskich bajek ludowych oraz ich konotacje związane z wybranymi nazwani własnymi. Analiza przeprowadzonych ankiet ujawnia identyfikację i szczegółowe cechyodbierania kodów kulturowych i tłumaczenie ich z punktu widzenia native speakera pod wpływemzewnętrznych czynników językowych i kulturowych.
The article deals with the problem of how bilingual children speaking Ukrainian and Polish and living in Poland understand and comprehend the Ukrainian cultural codes from folk tales. Research on the speech of bilingual Ukrainian children is a highly relevant direction in modern linguistics. Cultural codes are a key part of each culture. The aim of the research is to indicate and analyse how bilingual Ukrainian children living abroad understand cultural codes submerged in the names of well-known characters from Ukrainian folk tales. The ability to define describe and understand these characters shows the children’s knowledge of Ukrainian folktales and the connotations of selected proper names. The analysis of the surveys reveals how the peculiarities of cultural codes are identified, understood and explained by native speakers under the influence of external lingual and cultural factors.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2021, 9, 1; 73-84
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Методологічний потенціал поняття „куьтурний код” при вивченні тріади (етно)культура – (етно)свідомість – мова (на матеріалі англійських, німецьких, українських і російських усталених порівнянь)
Methodological Potential Of „Cultural Code” Notion When (Ethno)Culture – (Ethno)Consciousness – Language Triad Is Being Studied (On the Material of English, German, Ukrainian and Russian Comparative Phraseology)
Potencjał metodologiczny pojęcia „kod kulturowy” w kontekście analizy pojęć (etno)-kultura – (etno)świadomość – język (na podstawie materiału porównawczego w języku angielskim, niemieckim, ukraińskim i rosyjskim)
Autorzy:
Mizin, Kostyantyn
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933999.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kod kulturowy
(etno)kultura-(etno)świadomość-język
triada
system semiotyczny
cultural code
(ethno)culture – (ethno)consciousness – language
triad
semiotic system
Opis:
Artykuł jest poświęcony analizie pojęcia „kod kulturowy” prowadzonej w kontekście analizy triady „etno-kultura-etnoświadomość-język”.W centrum uwagi znajdują się jednostki frazeologiczne z komparatywnym komponentem w języku ukraińskim i niemieckim jako środki eksplikacji norm, ocen i stereotypów.
The offered paper is devoted to research of methodological prospect of „cultural code” notion when the basic comparison linguoculturological (ethno)culture – (ethno)consciousness – language triad is studied. The author grounds the expediency of introduction of „complex comparison standard” method as a mechanism of tertium comparationis determination when linguoculturological comparison of comparative phraseological units in allied and non-allied languages, in which cultural codes are taxons connecting main semiotic system – the language and the culture, is made.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 7; 109-122
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postkultura - obszar działań i badań pedagogicznych. Zarys problematyki
Autorzy:
Górniewicz, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36451038.pdf
Data publikacji:
2022-07-18
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Postkultura
postmodernizm
źródła nominalne i formalne kultury współczesnej
pedagogika kultury i postkultury
prymat nowości
media w postkulturze
kod kulturowy
upadek wartości i autorytetów
Opis:
W artykule analizuję nowe trendy w rozwoju kultury. Nie mają one własnej nazwy stąd pojawił się termin postkultura jako oznaczenie schyłkowej formy kultury współczesnej. Omawiam źródła postkultury, jej przejawy i konsekwencje dla człowieka, czyli: upadek autorytetu, wartości religijnych, wartości moralnych i pozbawiania się korzeni kulturowych. Współczesny człowiek karmi swój umysł treściami mediów elektronicznych i społecznościowych
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2022, XIII(2 (39)); 9-26
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturorientierte Betrachtungen des Familienbildes in der österreichischen Prosa der Gegenwart
A cultural perspective on the family image in contemporary Austrian literature
Autorzy:
Wójcik-Bednarz, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592347.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Familie in der Literatur
österreichische Literatur
Kulturcode
Family in literature
Austrian literature
cultural approach in literature studies
rodzina w literaturze
literatura austriacka
kod kulturowy
Opis:
Der Beitrag widmet sich der Arbeit von Joanna Ławnikowska-Koper Literarisierung der Familie im österreichischen Roman der Gegenwart, die in mannigfaltigen Kontexten und unter Berücksichtigung einer kulturwissenschaftlichen Perspektive das literarisierte Bild der Familie als Topos der österreichischen Literatur der Gegenwart betrachtet. Die konzeptuell-narrativen Strategien bei der Literarisierung der Familie umfassen in dem besprochenen Buch vier semantische Bereiche: die Identitätsfrage, die Modernisierungsfrage, die Wertewandelfrage und die Alltäglichkeit. Dank dessen schlägt das Buch eine interdisziplinäre Betrachtung der literarischen Familie vor und versteht sich gleichzeitig – dank der Berücksichtigung des spezifischen österreichischen Kulturcodes – als ein aktuelles Pendant zur Literaturgeschichte Österreichs.
Artykuł dotyczy monografii Joanny Ławnikowskiej-Koper Literarisierung der Familie im österreichischen Roman der Gegenwart, w ktorej autorka w różnych kontekstach przedstawia z perspektywy kulturoznawczej literacki obraz rodziny jako topos współczesnej literatury austriackiej. Strategie koncepcyjne i narracyjne zastosowane w literaryzacji rodziny obejmują w omawianej książce cztery obszary semantyczne: kwestię tożsamości, kwestię modernizacji, kwestię zmieniających się wartości oraz codzienności. Książka stanowi dzięki temu interdyscyplinarne spojrzenie na rodzinę literacką, a uwzględniając specyficzny austriacki kodeks kulturowy jest ważnym aktualnym przyczynkiem do historii literatury Austrii.
The article concerns the monograph by Joanna Ławnikowska-Koper Literarisierung der Familie im österreichischen Roman der Gegenwart, which presents (from a cultural-research perspective) the literary image of families as the topos of contemporary Austrian literature. The conceptual and narrative strategies that dominate the family’s literarisation in the examined texts cover four semantic areas: the issue of identity, the issue of modernisation, axiological issues – the system of values and everyday life. The texts allow for an interdisciplinary reflection on the literary family, while the historical and literary background is important to consideration of the specific Austrian cultural code in the context of the distinctiveness of Austrian literature.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2020, 29; 327-341
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of maritime identity in the economy – the issue of the “cultural code” of Pomorskie Province
O roli tożsamości morskiej w gospodarce – wokół zagadnienia „kodu kulturowego” Pomorza
Autorzy:
Graban, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111585.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Morski w Gdańsku
Tematy:
cultural code
maritime identity
work ethos
social bonds
innovation
synergy
blue economy
smart specializations of Pomerania
kod kulturowy
tożsamość morska
etos pracy
więź społeczna
synergia
innowacyjność
błękitna gospodarka
Inteligentne Specjalizacje Pomorza
Opis:
The article aims to analyze the theme of maritime identity as a cultural code of the Pomerania region. At the same time, it will be proved that this code has had a tangible impact on modern-day economy of the Pomerania region by influencing its dynamics, innovativeness and networking. That influence has been made possible by the post-industrial economy which, as a result of civilizational changes, thrives today mainly thanks to social and cultural factors, also known as social capital, and not just due to infrastructural ones. The resulting maritime identity, which evolved in our region in the interwar period mainly due to the shared experience of building a port in Gdynia and the associated work ethic, has established numerous social bonds and created solidarity among people of the sea. These bonds are gradually expanding the cultural code’s sphere of operation with new areas and partners, not necessarily related to the maritime economy. Although these bonds are most evident in Intelligent Specialization no. 1 “Off-shore, port and logistics technologies”, they actually bridge the gap between all intelligent specializations to produce a synergy effect and create innovation. The cultural code brings innovation to traditional (ports, shipyards Baltic-Adriatic Corridor) and sustainable energy-saving “blue growth” maritime economies. Maritime identity is also featured in various forms of tourism, culture and art, while at the same time shaping the teaching programs of maritime schools.
Celem artykułu jest analiza zagadnienia tożsamości morskiej jako kodu kulturowego Pomorza, a także wykazanie, iż kod ten posiada wymierne znaczenie we współczesnej gospodarce województwa pomorskiego, wpływając na jej dynamikę, innowacyjność i sieciowość. Możliwość tego wpływu wynika z uwarunkowań rozwoju gospodarki postindustrialnej, która na skutek przeobrażeń cywilizacyjnych rozwija się dziś głównie dzięki czynnikom społecznym i kulturowym, określanym też mianem kapitału społecznego, a nie tylko dzięki czynnikom infrastrukturalnym. W efekcie ukształtowana w okresie międzywojennym (głównie na bazie doświadczenia budowy Gdyni w okresie II RP i towarzyszącego mu etosu pracy) tożsamość morska województwa wypracowała liczne więzi społeczne i solidarność ludzi morza, która manifestowała się choćby w trakcie wydarzeń grudniowych lat 70-tych i w ramach ruchu Solidarności. Więzi te mają zarówno charakter wewnętrzny, jak i zewnętrzny. Generują one współczesną gospodarkę Pomorza, skoncentrowaną wokół jej czterech Inteligentnych Specjalizacji i „niebieskiej ekonomii” (blue growth), a także tradycyjnych branży gospodarczych wynikających z położenia geograficznego regionu. Choć w największym stopniu dochodzą one oczywiście do głosu w ramach ISP 1 - Technologie offshore i portowo-logistyczne, w rzeczywistości zapewniają one liczne więzi, które zachodzą pomiędzy wszystkimi inteligentnymi specjalizacjami, dzięki czemu dochodzi do efektu synergii i innowacyjności. Kod morski województwa daje zatem o sobie znać nie tylko w odniesieniu do takich sektorów jak turystyka, kultura, sztuka, szkolnictwo. Morski kod kulturowy wywiera także realny wpływ na innowacyjność i efektywność pomorskiej gospodarki.
Źródło:
Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku; 2018, 33, 1; 1-5
1230-7424
2450-5536
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Архетып дому як увасабленне вобразу Айчыны ў творчасцi Яна Чыквiна
Archetype of home as an embodiment of the image of homeland in Jan Czykwin’s ouvre
Archetyp domu jako uosobienie obrazu ojczyzny w twórczości Jana Czykwina
Autorzy:
Tyczko, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117149.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian poetry
archetype-images
national cultural code
national identity
poezja białoruska
archetyp-obraz
narodowo-kulturowy kod
tożsamość narodowa
Opis:
Belarusian poetry is defined by the presence of many common worldwide literary archetypes: the House, the Stranger, the Boundaries, the Transformation, the Sacrifice, and others. It is believed that in poetic works of J. Czykwin one archetype often means an emphasis of the other. A combination of several archetypes is clearly manifested in the verse, the primary basis of which serves a daily human life and its surrounding reality. The image of the House in the works of J. Czykwin is conceptually multidimensional, emotionally and spiritually rich, full of ontological content. J. Czykwin’s poetry embodies a unique spiritual experience, national cultural code of the Belarusian people, which occurs through the use of archetypical images and motives inherent to the Belarusian culture.
Poezja białoruska charakteryzuje sie licznymi archetypami obecnymi również w literaturze świtowej, takimi jak dom, obcy, granica, transformacja, poświęcenie i inne. W utworach poetyckich Jana Czykwina jeden archetyp jest środkiem do zaakcentowania innego. Połączenie kilku archetypów najbardziej widoczne jest w poezji, której podstawę stanowią codzienne zmagania człowieka i otaczająca rzeczywistość. Obraz domu w twórczości J. Czykwina jest wielowymiarowy, emocjonalnie i duchowo wzbogacony ontologiczna treścią. Poezja J. Czykwina uosabia unikalne duchowe doświadczenie, narodowo-kulturowy kod Białorusinów.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 73-82
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polak przed mentalną mapą świata
A POLE’S MENTAL MAP OF THE WORLD
Autorzy:
Chlebda, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611360.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
geographical proper names
stereotypical images of Europe and Asia
a “mental map”
Culture code
lexicography
cognitive definition
defining proper names
geograficzne nazwy własne
stereotypowe wyobrażenia Europy
stereotypowe wyobrażenia Azji
„mapa mentalna”
kod kulturowy
leksykografia
definicja kognitywna
definiowanie nazw własnych
Opis:
Analiza tekstów polskiego dyskursu publicznego ujawnia, że występujące w nim geograficzne nazwy własne i ich derywaty służą nie tylko lokalizowaniu (identyfikowaniu) miejsc i obiektów, ale i etykietowaniu stereotypowych wyobrażeń Europy i Azji, Morza Śródziemnego i Mount Everestu, Bizancjum i Atlantydy, Pcimia i Mławy, ulicy Woronicza i placu Pigalle. Sieć tych wyobrażeń tworzy swoistą „mapę mentalną” nadbudowaną nad mapami geograficznymi i politycznymi i stosunkowo od nich niezależną. Mapa mentalna ma charakter wybiórczy (pomija większość obiektów realnych) i narodowo nacechowany, a do dwóch podstawowych wymiarów – długości i szerokości – dodaje trzeci: pion, który służy wartościowaniu obiektów. Wskutek tego obiekty na mapach mentalnych – w przeciwieństwie do map tradycyjnych – łączą się w grupy na zasadzie podobieństwa lub przeciwieństwa ich cech i wartości. Mapy mentalne są zmienne w czasie, historycznie zmienna jest także umiejętność ich odczytywania, przy czym w dyskursie społecznym funkcjonuje równocześnie wiele krzyżujących się ze sobą map mentalnych (narodowe, grupowe, środowiskowe, światopoglądowe, pokoleniowe itp.); stanowią one istotny, ale wciąż słabo poznany składnik kodu kulturowego danej wspólnoty komunikacyjnej w danym czasie. Bliższemu poznaniu map mentalnych wciąż jeszcze nie służy dzisiejsza leksykografia, programowo pomijająca definiowanie nazw własnych. Autor formułuje postulat wykorzystania definicji kognitywnej do opisu stereotypów tworzących polską mapę mentalną, a opis ten traktuje jako istotny czynnik społecznej i narodowej autorefleksji Polaków.
The analysis of the Polish public discourse reveals that geographical proper names and their derivatives are used not only to identify places and buildings or structures, but also to label stereotyped images of Europe and Asia, the Mediterranean Sea and Mount Everest, Byzantium and Atlantis, Pcim and Mława, Woronicza street and Place Pigalle. A networks of these images constitutes a „mental map”, superimposed over and relatively independent of geographical and political maps. A mental map is selective, i.e. it disregards the majority of real places and structures, and marked in the national sense. To two basic dimensions — longitude and latitude — it adds a third one: that of verticality, which is used to valuate the entities under consideration. Therefore objects on mental maps, in contrast to traditional maps, are grouped according to the similarity or discrepancy of their features and values. Mental maps change in time, as does the ability to read them. In social discourse there exist a number of crisscrossing mental maps (national, based on social groups, on particular social environments, worldviews, typical of a given generation, etc.), which constitute an important though still poorly known component of the cultural code of a given linguistic community at a particular time. By omitting to define proper names, contemporary lexicography does not contribute to a greater understanding of mental maps. In the present article the author proposes to use the cognitive definition to describe the stereotypes which constitute the Polish mental map, which description is treated as an important factor of the social and national reflection of Poles on themselves.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2002, 14; 9-26
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лiтаратурны канон Максiма Багдановiча ў эстэтычнай самаiдэнтыфiкацыi нацыянальнай лiтаратуры
Kanon literacki Maksyma Bogdanowicza w estetycznej samoidentyfikacji literatury narodowej
Literary canon in Maksim Bogdanovich’s poetic heritage: genealogy, reception, semiosis
Autorzy:
Maksimovich, Valery
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118328.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
лiтаратурны канон
эстэтычны iдэал
эталон
культурная матрыца
культурная iдэнтычнасць
соцыакультурны код
iнтэртэкстуальнасць
kanon literacki
ideał estetyczny
standard
matrix kulturowy
kulturowa tożsamość
kod socjalno-kulturowy
intertekstualność
literary canon
aesthetic ideal
cultural matrix
cultural identity
sociocultural code
intertextuality
Opis:
На прыкладзе творчасцi класiка беларускай лiтаратуры Максiма Багдановiча даследуецца роля лiтаратурнага канона ў эстэтычнай самаiдэнтыфiкацыi нацыянальнай лiтаратуры. Адзначаецца, што лiтаратурны канон выступае ў якасцi стратэгii культурнай iдэнтычнасцi, адной з дзейсных форм i важнай умовай складання культурнага сiмвалiчнага свету сэнсаў, фундзiруемага агульнакультурнымi каштоўнасцямi челавецтва. Сцвярджаецца, што гiсторыка-культурныя, мастацкiя, анталагiчныя, быцiйныя каштоўнасцi i сэнсы, эксплiцiраваныя ў паэтычным каноне Максiма Багдановiча, ставалiся важной часткай духоўнага вымярэння, культурнай iнтэграцыi, гарманiзацыi сацыяльных адносiн. Адметнай асаблiвасцю звароту паэта да кананiчнай мастацкай формы прызнаецца замацаванне за ёй ролi сiмвалiчнага кансалiдзiруючага знака-рэфэрэнта, якi мусiць фармiраваць «культурную свядомасць», прывiваць пачуццё агульнага эстэтызававанага этнакультурнага адзiнства, служыць сродкам духоўнай iнтэграцыi i нацыянальнай кансалiдацыi грамадства.
W artykule omówiono rolę kanonu literackiego w estetycznej samoidentyfikacji narodowej. Posłużono się przykładem twórczości klasyka literatury białoruskiej Maksyma Bogdanowicza. Autor zwrócił uwagę na fakt, iż kanon literacki funkcjonuje jako strategia tożsamości kulturowej, jednej z najbardziej skutecznych form i ważnych warunków budowania symbolicznego świata zmysłów z wykorzystaniem wartości wyznawanych przez ludzi. Stwierdził również, że znaczenia historyczno-kulturowe, twórcze, ontologiczne, egzystencjalne objaśniane w poetyckim kanonie Maksyma Bogdanowicza były ważną częścią wymiaru duchowego, interpretacji kulturowej, koordynowania relacji społecznych. Szczególną cechą zwrócenia się poety w kierunku kanonicznej formie twórczej jest powierzenie jej roli symbolicznego znaku referencyjnego, którego celem jest tworzenie „świadomości kulturowej”, rozwijanie poczucia jedności etnokulturowej, służenie jako środek interpretacji duchowej i narodowej konsolidacji społeczeństwa.
On the example of works of the classic of Belarusian literature Maksim Bogdanovich, the role of literary canon in aesthetic self-identification of national literature has been investigated. It is emphasized that the literary canon acts as a strategy of cultural identity, one of the effective forms, and important conditions of formation of the cultural symbolic world of meanings established by the general cultural values of humankind. It is stated that historical, cultural, artistic, ontological, existential values and meanings explicated in the poetic canon of Maksim Bogdanovich became an important part of spiritual dimension, cultural integration, coordination of social relations. A distinctive feature of the poet’s appeal to the canonical art form is represented by the role of a symbolic consolidating referential sign designed to form a “cultural consciousness”, to instill the sense of general aesthetized ethnocultural unity, to serve as a means of spiritual integration and national consolidation of society.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 73-89
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O roli kodu kulturowego i jego komponentów w procesie konstytuowania znaczenia w języku obcym
On the role of the cultural code and its components in the process of constituting meaning in a foreign language
Autorzy:
Szeluga, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963483.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
kod kulturowy
rozumienie
sens
język obcy
semantyka
system językowy
akwizycja języka
socjalizacja we wspólnocie językowej
rzeczywistość pozajęzykowa
kognitywne i emocjonalne aspekty języka
kontekst socjokulturowy
cultural code
meaning
understanding
foreign language
semantics
language system
language acquisition
socialization in the language community
extra-linguistic reality
sociocultural context
cognitive and emotional aspects of language
Opis:
W artykule podjęto analizę pojęcia tzw. kodu kulturowego, rozumianego jako splot kulturowych i społecznie uwarunkowanych elementów, przez pryzmat których nadajemy (najczęściej nieświadomie) rzeczom i zjawiskom określone znaczenia. Użytkownik języka ojczystego nabywa tenże kod w procesie wychowania i socjalizacji w społeczeństwie, a także naturalnej akwizycji języka pierwszego. Proces opanowania języka obcego podlega jednak dalece większym ograniczeniom, stąd też centralnym problemem tekstu jest zagadnienie ‘wyuczalności’ kodu kulturowego w języku obcym. Mimo, że elementy obcojęzycznego kodu kulturowego wpływają negatywnie na procesy rozumienia i tworzenia znaczeń w języku obcym, mogą zarazem pozytywnie kształtować świadomość kultury ojczystej oraz relacje bikulturowe pomiędzy nią a kulturą obcą.
The article analyses the notion of the so-called cultural code, understood as a complex interweaving of culturally and socially conditioned elements, through the prism of which we give (most often unconsciously) things and phenomena their particular meanings. The native language user acquires this code in the process of upbringing and socialisation in the society and during acquisition of the first language. However, the process of mastering a foreign language is subject to far greater constraints. Hence, the main problem addressed in the text is the issue of ‘learnability’ of the cultural code, which is specific for each language. Although the foreign-language specific elements have a negative impact on the processes of understanding and expressing the intended meanings in the foreign language, they can at the same time positively shape the awareness of native culture as well as the bi-cultural relations between the native and the foreign culture.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 57-71
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies