Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "klauzula sumienia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-30 z 30
    Tytuł:
    Sumienie jako fundament godności i wolności człowieka w kontekście jego społecznej odpowiedzialności
    Conscience as the Foundation of Human Dignity and Freedom in the Context of Mans Social Responsibility of Man
    Autorzy:
    Wróbel, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2038430.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    sumienie
    godność człowieka
    wolność sumienia
    klauzula sumienia
    human dignity
    freedom of conscience
    conscience clause
    Opis:
    Sumienie nie pełni tylko roli osobistego autorytetu moralnego, ale jest również filarem godności i wolności człowieka w przestrzeni życia społecznego. Umożliwia ono bowiem wspólne poszukiwanie prawdy i rozwiązywanie dylematów moralnych przez członków ludzkiej społeczności. Po przedstawieniu różnych interpretacji sumienia, autor omawia związek sumienia z godnością człowieka. Godność sumienia stoi u podstaw jego wolności. Jednocześnie godność człowieka jest afirmowana w poszanowaniu wolności jego sumienia. Praktycznym wyrazem tej wolności jest prawo do sprzeciwu sumienia. Problem ten występuje najczęściej w kontekście pełnienia obowiązków przez pracowników służby zdrowia. Poszanowanie ich osobowych praw domaga się uszanowania również ich prawa do klauzuli sumienia, kiedy właściwe im postępowanie implikuje ich odpowiedzialność moralną rodzącą konflikt sumienia.
    Conscience acts not only as a personal moral authority, but it is also a pillar of dignity and human freedom in the social life. It allows the joint search for the truth and resolve moral dilemmas by members of the human community. After presenting different interpretations of conscience, the author discusses the relationship of conscience with human dignity. The dignity of conscience is the basis of human freedom. At the same time human dignity is affirmed by the respect for freedom of conscience. The practical expression of this freedom is the right to conscientious objection. This problem occurs most often in the context of the duties of health professionals. Respect for their personal rights also demands respect for their right to conscientious objection when the proper procedure implies their moral responsibility which creates a conflict of conscience.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 3; 89-106
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klauzula sumienia lekarzy a trudny przypadek prawa
    Medical conscience clause and the hard case
    Autorzy:
    Rzymkowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/685902.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    sumienie w prawie
    klauzula sumienia
    klauzula sumienia lekarzy
    trudny przypadek prawa
    pozycja interpretacyjna
    conscience in law
    conscience clause
    medical conscientious objection
    hard case in law
    interpretative attitude
    Opis:
    The aim of the paper is to describe the situation of using the medical conscience clause as a hard case in Ronald Dworkin’s understanding. Like in a hard case, the clause creates a possibility to appeal to an autonomous system of rules in case of an unjust result of interpretation of the rules of law. It is so because the doctor’s situation is individual and specific in contrast to the rules of law. Moreover, the clause has to be seen as a way to resolve a hard case, not as its reason. Furthermore, the institution of the conscience clause imposes additional duties on doctors, which are motivated by judging legal principles against one another. Additionally, the Dworkin’s interpretative attitude allows extending the category of hard cases to non-judicial cases and not adjudicated by judges.
    Celem tekstu jest próba opisania sytuacji odwołania się przez lekarza do klauzuli sumienia jako trudnego przypadku prawa w rozumieniu Ronalda Dworkina. Tak samo, jak ma to miejsce w trudnym przypadku, klauzula sumienia pozwala lekarzom odwołać się do autonomicznego systemu norm w przypadku niesprawiedliwego wyniku interpretacji norm systemu prawnego. Dzieje się tak dlatego, że sytuacja lekarza jest indywidualna i konkretna, w odróżnieniu od przepisów prawa, co każe uznać klauzulę nie za przyczynę zaistnienia trudnego przypadku, lecz drogę do jego rozwiązania. Ponadto instytucja klauzuli sumienia nakłada na lekarza dodatkowe obowiązki, które motywowane są zasadami prawa, poddanymi procesowi ważenia. Obecna w koncepcji Dworkina postawa interpretacyjna pozwala na rozszerzenie kategorii trudnego przypadku na sprawy niesądowe oraz nierozstrzygane przez sędziów.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 79
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    POSZUKUJĄC PODSTAW PRAWNYCH ODMOWY WYDANIA LEKU PRZEZ APTEKARZA – CZYLI KILKA UWAG NA TLE WOLNOŚCI SUMIENIA POLSKIEGO FARMACEUTY
    Looking for a legal refusal to sell a medicaments by pharmacist – a few comments about the conscience clause polish pharmacist
    Autorzy:
    Sobas, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/443847.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    farmaceuci
    klauzula sumienia
    sumienie
    etyka
    leki
    pharmacies
    conscience clause
    conscience
    ethics
    medicaments
    Opis:
    Niniejsze opracowanie porusza tematykę prawa farmaceutów do zastosowania tzw. klauzuli sumienia. Problematyka ta stanowi kwestię, która jest szeroko komentowana zarówno w dyskursie społecznym, jak i prawnym. Tekst stanowi podsumowanie regulacji prawnych dotyczących umożliwienia aptekarzom skorzystania ze sprzeciwu sumienia, a także zawiera rozważania nad sposobem rozumienia tejże konstrukcji. Sygnalizuje również orzeczenia ETPCz w zakresie wskazanej problematyki.
    This text is about a right Polish pharmeceris to apply conscience clause. This issue is very commented in social and legal discussion. This text is a summary about rule to give pharmaceris the opportunity to use in their work conscience clause. It is to be noted that that point was the subject of consideration about the human conscience too. This text contains example judgment European Court of Human Rights about conscience clause.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2019, specjalny, XIX; 67-83
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sumienie lekarza weterynarii. Kilka uwag w kontekście uboju rytualnego
    Conscience of a veterinarian. A few remarks in the context of ritual slaughter
    Autorzy:
    Helios, J.
    Jedlecka, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763450.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
    Tematy:
    lekarze weterynarii
    etyka zawodowa
    sumienie
    klauzula sumienia
    uboj rytualny
    Kodeks Etyki Weterynaryjnej
    Źródło:
    Życie Weterynaryjne; 2023, 98, 03; 149-155
    0137-6810
    Pojawia się w:
    Życie Weterynaryjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klauzula sumienia w szkole
    The conscience clause at school
    Autorzy:
    Zadykowicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950596.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    sumienie
    klauzula sumienia
    szkoła
    etyka zawodowa
    conscience
    the conscience clause
    school
    professional ethics
    Opis:
    Discussion of the conscience clause at schools concerns the possibility to refuse the teacher’s actions incompatible with his conscience. This possibility, though questioned by many as unlawful, results from Polish legislation and international law. It is a consequence of freedom of conscience guaranteed by the Constitution of the Republic of Poland and a number of international and national legal acts. There are many situations in which reveals the conflict between the duty of performing a given program or command of educational authorities and their own convictions. They concern mainly the same vision of the school and its functions, school programs and the underlying concept of the human being and interpersonal relationships at the level of professional work of the teacher. In all these situations, the teacher should be a person of conscience, i.e. to follow his voice, which sometimes means opposition to the content of curricula and textbooks, orders of superiors or the prevailing customs.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2015, 14, 2
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lojalność a klauzula sumienia
    Autorzy:
    Świątkowski, Andrzej Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609273.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    abortion
    conscientious objection
    gynecologists loyalty
    pregnant woman
    aborcja
    ciężarna kobieta
    klauzula sumienia
    lojalność ginekologa
    Opis:
    The shortcomings discovered by the European Committee of Social Rights in case CGIL v. Italy which exist in the provision of abortion services as a result of decrease in the number of hospitals or nursing homes where abortions are carried out nation-wide, significant number of hospitals where there are no non-objecting gynecologists are employed create disproportionate relationship between the legal request to terminate pregnancy and the number of available non-objecting competent health personnel remain unremedied and women seeking access to abortion services continue to face substantial difficulties in obtaining access to such services in practice. The aforementioned health facilities do not adopt the necessary measure in order to compensate for the deficiencies in services caused by health personnel who decide to invoke their right to conscientious objection. These situations may invoke considerable risks for the health and well-being of the women concerned which contrary to the right to protection of health guaranteed by the Revised European Social Charter.
    Uchybienia ustalone przez Europejski Komitet Praw Społecznych rozpatrujący skargę zbiorową w sprawie CGIL przeciwko Republice Włoch, związane z pogorszeniem usług medycznych w sprawach dotyczących przerwania ciąży z powodu odmowy wykonywania tego zabiegu przez część lekarzy i pozostałego personelu medycznego (pielęgniarek i położnych), nie zostały przez władze publiczne załatwione bez straty dla pacjentek zdecydowanych na dokonanie zgodnej z prawem aborcji. EKPS rozpoznający powyższą skargę zbiorową orzekł, że władze państwowe nie podjęły skutecznych działań zabezpieczających prawo do ochrony zdrowia kobiet oraz klauzuli sumienia lekarzy i pozostałego personelu medycznego. Z uwagi na ryzyko zagrożenia zdrowia pacjentek EKPS orzekł, że zostały naruszone przepisy Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2018, 65, 2
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klauzula sumienia w państwie demokratycznym. Refleksja etycznoteologiczna
    Conscience Clause in a Democratic State. An Ethical and Theological Reflection
    Autorzy:
    Niewiadomski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340473.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    klauzula sumienia
    prawa człowieka
    prawo naturalne
    demokracja
    conscience clause
    humane rights
    natural low
    democracy
    Opis:
    Conscience clause permits not to perform professional actions or not to provide certain services for reasons of religion or conscience. The opponents of this law argue that there is a duty to fulfil one’s legal needs, regardless of one’s own ethical stances. In fact, in the democratic state this regulation protects not only subjective convictions but also the right hierarchy of values and the dignity of the person. The Christian religion urges believers to make spiritual and legal efforts to guarantee conscience clause. It needs also dialogue with secular ethicists and representatives of other religions.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Moralnej; 2013, 5; 199-212
    2081-1810
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Moralnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sumienie w świetle obowiązujących przepisów prawa
    Autorzy:
    Śmieja, Piotr S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2054209.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    conscience
    legal acts
    conscientious objection
    civil disobedience
    conscience clause
    sumienie
    akty prawne
    sprzeciw sumienia
    obywatelskie nieposłuszeństwo
    klauzula sumienia
    Opis:
    Artykuł traktuje o tym, czym jest „sumienie” oraz jakie problemy pozostają w kręgu jego oddziaływania. Rozważania dotyczą również różnych przedsięwzięć podmiotów (pojedynczych osób czy też grup ludzkich), które wpłynęły na unormowanie tego zagadnienia. W celu wyklarowania niejednoznaczności, które budzi potoczne rozumienie pojęcia „sumienie”, a także dla lepszego zrozumienia szerokiego spektrum tego terminu wyodrębniono jego pola semantyczne. Ponadto przedstawiono wybrane unormowania aktów prawnych i zestawiono je z aktami oporu, tj. sprzeciwem sumienia, obywatelskim nieposłuszeństwem oraz klauzulą sumienia. Przeprowadzone badania stanowią próbę odpowiedzi na pytanie, czy zasadne jest powoływanie się na „sumienie” w każdej dowolnej sytuacji.
    The article deals with what is “conscience” and what problems remain in its sphere of influence. The considerations also apply to various undertakings of entities (individuals or groups of people), which have influenced the normalization of the issue. In order to clarify the ambiguities that aroused by the colloquial understanding of “conscience”, as well as to better understand the broad spectrum of the concept, its semantic fields have been distinguished. Selected norms of legal acts have also been presented and juxtaposed with acts of resistance, i.e., the conscientious objection, civil disobedience and conscience clause. The research conducted is an attempt to answer the question whether it is justified to invoke “conscience” in any situation.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2020, 67, 2; 201-219
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrona klauzuli sumienia w kontekście współczesnych tendencji przeciwnych życiu
    Defence of Conscience Clause in the Context of Contemporary Tendencies Against Life
    Autorzy:
    Bartoszek, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339198.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    klauzula sumienia
    sprzeciw sumienia
    prawo naturalne
    współudział w złu
    conscience clause
    conscientious objection
    natural right
    participation in evil
    Opis:
    Conscience clause is a special legal regulation that enables the individual to refrain from certain actions, that he is obliged by the law, but which in his conviction, are contrary to his conscience. On one hand, this article shows that clause of conscience in contemporary legislation seems to be something natural because it gives the individual freedom of conscience, but on the other hand – some trends appear to legally narrow it or even to cancel the conscience clause. These trends appear in the context of contemporary tendencies against life. Presented analyses defend the conscience clause again and refer basically to medical professions. The base for this legal regulation constitutes the right to conscientious objection whereas this objection should always be constructive. Existence of the right to conscientious objection is confirmed by the analyses carried out on philosophical – ethical and theological – moral levels, and especially by the concept of natural right. The article also depicts that deep conviction of right to conscientious objection does mean that moral dilemmas concerning refusal to participation in evil do not exist. In some cases conscientious objection becomes contemporary form of martyrdom.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Moralnej; 2010, 2; 109-126
    2081-1810
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Moralnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowelizacja praw i obowiązków dziennikarza w ustawie prawo prasowe w perspektywie klauzuli sumienia
    Autorzy:
    Sobczak, Jacek
    Gołda-Sobczak, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11856588.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    klauzula sumienia
    prawo prasowe
    Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej
    dziennikarz
    staranność i rzetelność w pracy dziennikarza
    Opis:
    Klauzula sumienia, zwana także niekiedy prawem do sprzeciwu sumienia, zasadza się na możliwości odmowy realizacji obowiązującej normy prawnej z racji jej niezgodności ze wskazaniami sumienia osoby powołującej się na jej treść. Klauzula ta wywodzona jest zwykle, zwłaszcza w Polsce, z treści art. 53 Konstytucji RP i odnoszona początkowo do działań lekarzy. Wskazywano przy tym, że klauzula sumienia może stanowić podstawę dla odmowy przeprowadzenia zabiegu aborcji. W artykule, wskazując na tekst art. 10 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej i akcentując różnice w brzmieniu tego przepisu w różnych wersjach językowych, wskazano, że takie pojmowanie klauzuli sumienia jest zbyt wąskie i ubogie. Zwrócono uwagę na wprowadzone zmiany w tekście art. 10 ust. 2 prawa prasowego, w którym ustawodawca zastąpił obowiązek zrealizowania przez dziennikarza linii programowej redakcji prawem odmowy wykonania polecenia służbowego, jeżeli wynikałoby z niego, że oczekuje się od dziennikarza publikacji łamiącej zasady rzetelności, obiektywizmu i staranności zawodowej. Rozwiązanie to stanowi niewątpliwie wyraz aprobaty szeroko pojętej klauzuli sumienia, jednoznacznie sformułowanej w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Tekst art. 10 ust. 2 Karty Praw Podstawowych UE pozwala odnieść sprzeciwsumienia do działań przedstawicieli wszystkich zawodów.
    Źródło:
    Ius Novum; 2023, 17, 3; 103-125
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpowiedzialność prawnokanoniczna lekarza za realizację obowiązków ustawowych zawartych w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
    Canonical-legislative responsibility of the physician for the implementation of the statutory obligations contained in article 39 of the act on professions of doctor and dentist
    Autorzy:
    Czelny, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1806882.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    prawo wyznaniowe
    klauzula sumienia
    Kodeks Prawa Kanonicznego
    religious rights
    conscience clause
    Code of the Canon Law
    Opis:
    Art. 39 ustawy z dnia 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty stanowi, że lekarz może powstrzymać się od wykonywania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, z zastrzeżeniem art. 30, z tym, że winien obligatoryjnie udzielić informacji o możliwości dokonania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym oraz uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. Lekarz wykonujący swój zawód na podstawie stosunku pracy lub w ramach służby ma ponadto obowiązek uprzedniego powiadomienia na piśmie przełożonego. Lekarz nie może skorzystać z realizacji powyższej normy prawnej, jeśli zwłoka w udzieleniu pomocy lekarskiej mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki (zob. art. 30 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). Zgodnie z powyższym, lekarze mogą odmówić wykonania świadczeń medycznych niezgodnych z ich właściwie uformowanym sumieniem lekarskim, powołując się na ich przekonania religijne lub moralne. Konstrukcję taką określa się mianem klauzuli sumienia, która pozostaje w sprzeczności z obowiązkiem wymienionym w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty – udzielenie informacji o możliwości dokonania takiego świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym. W niniejszym artykule podęto próbę odpowiedzi na pytanie: jaka jest odpowiedzialność prawnokanoniczna lekarza za realizację obowiązków ustawowych zawartych w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty? Czy lekarz zaciąga jakąkolwiek sankcję prawnokanoaniczną, a jeśli tak to jaką za odmowę świadczeń niezgodnych z jego właściwie uformowanym sumieniem przy jednoczesnym zachowaniu spoczywających na nim ustawowych obowiązków? Czy ustawowe obowiązki z art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty noszą znamię współuczestnictwa wobec niedozwolonych moralnie zabiegów medycznych? Rozważania ograniczono do problemowego na gruncie prawa kanonicznego jednego z obowiązków wymienionych w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty – obowiązku informacyjnego, polegającego na odmowie wykonania świadczenia niezgodnego z sumieniem lekarza (klauzula sumienia) przy jednoczesnym poinformowaniu pacjenta o wykonaniu tego świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym. Obciążenie lekarza obowiązkiem wskazania realnych możliwości uzyskania świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym nie wydaje się właściwe. Powyższa myśl została potwierdzona przez Zespołu ekspertów Konferencji Episkopatu Polski ds. bioetycznych w sprawie klauzuli sumienia z dnia 14 lutego 2014 r., który stoi na stanowisku, że „do zaprzeczenia istocie klauzuli sumienia prowadziłaby sytuacja, gdyby lekarz odmawiając wykonania świadczenia zdrowotnego ze względu na obiekcję sumienia, był zobowiązany do zapewnienia realizacji tego świadczenia przez innego, konkretnie wskazanego lekarza lub podmiotu leczniczego, gdzie takie świadczenie jest wykonywane. Podobny wymóg w zasadzie zmuszałby lekarza do aktywnego poszukiwania miejsca, gdzie pacjent będzie realizować świadczenie. Nie wolno warunkować korzystania z klauzuli sumienia tym, czy lekarz podejmując decyzję o odmowie udzielenia świadczenia zapewni jego realizację przez inną osobę lub podmiot” (pkt 12). Od strony moralnej obowiązek informacyjny zawarty w art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty powoduje w rzeczywistości „złamanie” sprzeciwu sumienia, zmuszając do pośredniego udziału w niezaakceptowanej procedurze, np. w przerwaniu ciąży. Realizacja tego obowiązku przez lekarza jest czynem radykalnie złym i na forum internum jest grzechem. Zaś, od strony prawnej nie możemy jednoznacznie stwierdzić, czy lekarz realizując powyższy obowiązek informacyjny zaciąga karę kanoniczną ekskomuniki latae sententiae na mocy kan. 1398 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. W tej kwestii należałoby rozpatrywać każdy przypadek z osobna.
    Article 39 of the Law of 5.12.1996 on the professions of doctor and dentist is that your doctor may refrain from performing health provisons being at odds with his conscience, subject to art. 30, he must obligatorily provide information on the possibility of this benefit from another physician or medicinal entity and justify and record this fact in the medical records. A doctor performing profession on the basis of his employment or in the service has a duty to inform the supervisor before-hand. The doctor can not take advantage of the implementation of the above legal standards, if the delay in giving medical aid could lead to danger of loss of life, serious injury or serious health disorder, and in other cases of urgency (see Art. 30 of the Act on professions of doctor and dentist). Accordingly, doctors can refuse to perform medical services incosistent with their  formed medical conscience, referring to their religious and moral beliefs. The structure is called the conscience clause, which is in contradiction with the obligation referred to in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist – for information on the possibility of such benefit from another physician or other medical entity. In this article, the attempt has been taken to answer the question: what is the physician’s canonicallegislative responsibility for implementation of statutory obligations contained in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist? Does the physician apply any canonical-legislative penalty, and if so, what’s the refusal of benefits incompatible with his properly formed conscience while having statutory responsibilities? Are the statutory obligations of Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist inconsistent with  morally unacceptable medical treatment?   Considerations are limited to the problem on the basis of canon law, one of the obligations set out in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist – obligation to provide information involving the refusal of a provision contrary to the conscience of the doctor (the conscience clause), at the same time informing the patient about the implementation of this provision from another physician or other therapeutic entity. Making the doctor liable to the duty to indicate the real possibilities to get health provisions from other doctor or a medical representative seems to be appropriate. The above-mentioned idea has been confirmed by the bioethics experts of the Polish Episcopate on the issue of conscience clause from 14 February 2014 which states: “to deny conscience clause would lead the situation, if the doctor refusing to comply with health benefits due to objection of con-science, was required to ensure the implementation of this provision by another, specifically designated medical or therapeutic entity where such provision is made. A similar requirement would force the physician to actively seek a place where the patient will realize the benefit. The use of the conscience clause cannot be conditioned, whether the doctor making the decision to refuse the pro-vision will ensure its implementation by another person or entity” (point 12). From the moral point of view, the obligation to provide information contained in Art. 39 of the Act on professions of doctor and dentist will actually “break” conscientious objection, forcing the indirect participation in unaccepted procedures, such as abortion. The implementation of this obligation by the doctor is an act radically wrong and the forum internum is a sin. And, from the legal side, we can not unambiguously determine whether the doctor carrying out the above information obligation incurs the penalty of excommunication latae sententiae on the basis of canon 1398 Code of the Canon Law of 1983. Therefore, every case should be examined individually.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2014, 24, 3; 79-98
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, zawartego w druku senackim nr 1034/IX kadencja (sprzeciw sumienia)
    Analysis of the draft law amending the Act on the professions of physician and dentist, the Act on laboratory diagnostics and the Act on the professions of nurse and midwife, contained in the Senate Paper 1034/IX term of office (conscientious objection)
    Autorzy:
    Olszówka, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044071.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    conscientious objection
    conscience clause
    freedom of conscience
    medical professions
    supremacy of the constitution
    sprzeciw sumienia
    klauzula sumienia
    wolność sumienia
    zawody medyczne
    nadrzędność konstytucji
    Opis:
    Sprzeciw sumienia to odmowa wykonania obowiązku wynikającego z przepisów prawa ze względu na racjonalnie uzasadniony osąd moralny, który kwalifikuje wykonanie tego obowiązku jako etycznie niegodziwe (obiektywne zło). Prawo do sprzeciwu sumienia – integralny element wolności sumienia – jest konstytucyjnym prawem każdego człowieka. Jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 7 października 2015 r., K 12/14: „prawo powołania się na klauzulę sumienia i w rezultacie prawo do odmowy wykonania czynności sprzecznej z własnym sumieniem stanowi gwarancję wolności sumienia”. Obowiązkiem ustawodawcy zwykłego jest uregulowanie sposobu korzystania z prawa do sprzeciwu sumienia, czyli ustanowienie tzw. klauzuli sumienia. Uchwalony przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu RP projekt inicjatywy legislacyjnej dotyczącej ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej w zamierzeniu miał uregulować klauzule sumienia w zawodach medycznych oraz jednocześnie zrealizować petycję wzywającą do uchylenia art. 3 ust. 2 ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (generalnie zakazującego powoływania się na sprzeciw sumienia) i kompleksowego wykonania cytowanego wyroku Trybunału. Choć sama inicjatywa zasługuje na aprobatę, to jednak analiza treści projektu dowodzi, że tylko do pewnego stopnia wykonuje wyrok Trybunału, ignoruje żądanie zawarte w petycji oraz obniża ustawowy standard ochrony prawa do sprzeciwu sumienia. Na krytykę zasługuje przede wszystkim propozycja zobowiązania podmiotów leczniczych (w praktyce będą to ich kierownicy, np. dyrektor szpitala) do wskazania realnych możliwości uzyskania świadczenia, którego odmówił lekarz lub pielęgniarka (położna), a w przypadku diagnosty laboratoryjnego – do wykonania zlecenia. Narusza bowiem wolność sumienia, która – jak zauważył Trybunał Konstytucyjny – oznacza także ochronę przed postępowaniem, „które pośrednio prowadzi do nieakceptowalnego etycznie skutku, w szczególności przed przymusem współdziałania w osiąganiu celu niegodziwego” (np. przed obowiązkiem informowania, kto i gdzie może wykonać aborcję), jak również kwestionuje tzw. instytucjonalną klauzulę sumienia, do której respektowania wezwało Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w rezolucji nr 1763 z 7 października 2010 r.
    Conscientious objection is a refusal to fulfil the obligation that arises from the law due to one’s reasonably justified moral judgment that qualifies fulfilling this obligation as ethically wrong (objective evil). The right to conscientious objection, which is an integral element of freedom of conscience, is a constitutional right of every human being. As emphasised by the Constitutional Tribunal of the Republic of Poland in the judgment of 7 October 2015 (K 12/14): “the right to invoke the conscience clause and, as a result, the right to refuse to perform an act contrary to one’s conscience is the guarantee of freedom of conscience”. Regulating the use of the right to conscientious objection, that is, establishing the so-called conscience clause, is the responsibility of the ordinary legislator. The draft legislation amending the Act on the professions of physician and dentist, the Act on laboratory diagnostics and the Act on the professions of nurse and midwife, adopted by the Human Rights, the Rule of Law and Petitions Committee of the Senate of the Republic of Poland, was supposed to regulate the conscience clause in medical professions, realise the petition to revoke art. 3 para. 2 of the Act of 17 May 1989 on guarantees of freedom of conscience and religion, which generally prohibits the invocation of conscientious objection, and implement the above-cited judgment of the Tribunal in a comprehensive way. Although this initiative deserves approval, the current text of the draft law proves that the judgment of the Tribunal will be implemented only to a limited extent. It ignores the request made in the petition and lowers the statutory standard of protection of the right to conscientious objection. First of all, it is questionable that healthcare entities (e.g., manager of hospitals) would be obliged to indicate real possibilities of obtaining a service refused by a physician or nurse (midwife), and, in the case of a laboratory diagnostician, to perform a service. This is contrary to freedom of conscience, which means, as noted by the Constitutional Tribunal,  protection from conduct “which indirectly leads to an unacceptable ethical effect, [and] in particular [protection] from coercion to cooperate in achieving an immoral goal” (e.g., from the obligation to inform a patient who can perform an abortion and where it can be performed). At the same time, the draft law questions the so-called institutional conscience clause, which the Parliamentary Assembly of the Council of Europe requested to respect in Resolution no. 1763 of 7 October 2010.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 349-377
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Medyczna klauzula sumienia na kanwie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 roku, sygn. akt K 12/14
    Medical conscience clause in view of the Constitutional Tribunal ruling of 7 October 2015
    Autorzy:
    Pielarz, Pamela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30098160.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    medical conscience clause
    doctor
    judgment
    Constitutional Tribunal
    medical ethos
    medyczna klauzula sumienia
    lekarz
    wyrok
    Trybunał Konstytucyjny
    etos lekarski
    Opis:
    Trybunał Konstytucyjny miał rozstrzygnąć zagadnienie w przedmiocie stosowania przez lekarzy klauzuli sumienia w praktyce, co też uczynił. Clou rozstrzygnięcia dotyczy stosowania owej klauzuli w przypadkach zbiorczo nazwanych niecierpiącymi zwłoki. Na podstawie analizy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 roku można stwierdzić, że Trybunał uznał nadrzędność lekarskiego sumienia nad obowiązkiem udzielenia pomocy medycznej w tych wszystkich przypadkach, w których pomoc ta jest niezbędna. Umożliwia to lekarzom odmowę udzielenia pomocy lekarskiej w sytuacjach, w których nie występuje bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjenta. Odmowa udzielenia świadczenia medycznego może jednak powodować powstanie owego zagrożenia, a zatem pomoc ta jest bezwzględnie konieczna, gdyż jej brak może skutkować negatywnymi następstwami dla zdrowia i życia pacjenta. W konsekwencji wydanego wyroku przez Trybunał Konstytucyjny i nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty pacjent utracił możliwość uzyskania pomocy medycznej w tzw. przypadkach niecierpiących zwłoki, czyli w takich, w których nieudzielenie pomocy przez lekarza skutkować może powstaniem bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia kuracjusza. Celem artykułu było przybliżenie na podstawie analizy jakościowej wyroku Trybunału Konstytucyjnego stosowania przez lekarzy nowego modelu medycznej klauzuli sumienia w praktyce opartej na zawężonym zakresie udzielanych świadczeń zdrowotnych, jak również nakreślenie zagrożeń wynikających z nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty w przedmiotowym zakresie.
    The Constitutional Tribunal was to resolve the issue on the subject of doctors’ use of the conscience clause in practice, and so it did. In the author’s opinion, the essence of the ruling concerns lies in the application of this clause in cases which can collectively be called urgent. Based on the analysis of the Constitutional Tribunal’s ruling of 7 October 2015, it seems that the Tribunal has recognized the superiority of doctors’ conscience over the obligation to provide medical assistance in all those cases in which such assistance is necessary. In the author’s opinion, this allows doctors to refuse to provide medical assistance in all those cases where there is no immediate threat to the patient’s life. However, the refusal to provide medical assistance may lead to such a threat, and therefore such assistance is absolutely necessary, since its absence may result in negative consequences for the patient’s health and life. As a result of the Constitutional Tribunal’s ruling and the amendment of the Act on the professions of a doctor and a dentist, the patient has lost the possibility of obtaining medical assistance in so-called urgent cases, that is, all those cases in which the failure of a doctor to provide assistance may result in an immediate threat to the health and life of the patient. Based on a qualitative analysis of the Constitutional Court’s ruling, the author’s goal was to offer an insight on the application by the doctors of the new model of the medical conscience clause, in practice associated with a narrowed scope of health services provided, as well as to outline the dangers of amending the Act on the professions of a doctor and a dentist in the subject area.
    Źródło:
    Acta Iuris Stetinensis; 2023, 45; 43-59
    2083-4373
    2545-3181
    Pojawia się w:
    Acta Iuris Stetinensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Problem of the Conscience Clause of Healthcare Professionals in Italy in the Years 2017-2020
    Problem klauzuli sumienia pracowników służby zdrowia we Włoszech w latach 2017-2020
    Autorzy:
    Kobyliński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1064880.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    testament życia
    klauzula sumienia
    prawa człowieka
    eutanazja
    samobójstwo wspomagane
    living will
    conscience clause
    human rights
    euthanasia
    assisted suicide
    Opis:
    The main goal of the article is to analyse the key elements of the living will in Italy and present the dispute regarding the understanding of the conscience clause of healthcare professionals. In the country on the Tiber, a law on the living will was passed in 2017. A living will consists in the anticipatory expression of ‘will’, by an adult or legal guardian acting in full possession of their mental faculties, concerning the possible administration or discontinuation of certain medical therapies in the future. The conscience clause, on the other hand, means the right to refuse to take such actions, which a particular person considers to be contrary to their personal convictions. The Italian law on the living will does not contain a provision on the conscience clause. For this reason, an ethical and legal problem arose for healthcare professionals, who refused to comply with the wishes of their patients for moral or religious reasons, for example by discontinuing artificial hydration or nutrition,  thus, leading to the patient’s death. The ethical and legal dispute in Italy is part of a contemporary global debate on conscience clauses, euthanasia, assisted suicide, human rights, and the dignity of human life. Analyses have shown that healthcare professionals should be guaranteed the right, not to perform such medical procedures, which are contrary to their moral and religious convictions.
    Głównym celem artykułu jest analiza najważniejszych elementów testamentu życia we Włoszech oraz prezentacja sporu dotyczącego klauzuli sumienia pracowników służby zdrowia. W kraju nad Tybrem ustawa dotycząca testamentu życia została uchwalona w 2017 r. Testament życia polega na antycypującym wyrażeniu woli przez osobę pełnoletnią lub opiekuna prawnego, dokonanym w warunkach pełnej przytomności umysłowej, dotyczącym ewentualnego podjęcia lub zaniechania w przyszłości różnego rodzaju terapii medycznych. Z kolei klauzula sumienia oznacza prawo do odmowy podjęcia tych działań, które konkretny człowiek uznaje za niezgodne z własnymi przekonaniami światopoglądowymi. Włoska ustawa o testamencie życia nie zawiera zapisu o klauzuli sumienia. Z tego powodu powstał problem etyczno-prawny dotyczący personelu medycznego, który z racji moralnych czy religijnych nie chce spełniać życzenia pacjentów, aby zaprzestać m.in. sztucznego nawadniania i karmienia, doprowadzając w ten sposób do ich śmierci. Włoski spór etyczno-prawny stanowi część współczesnej debaty o charakterze globalnym, dotyczącej klauzuli sumienia, eutanazji, samobójstwa wspomaganego, praw człowieka i godności życia ludzkiego. Przeprowadzone analizy wykazały, że pracownicy służby zdrowia powinni mieć zagwarantowane prawo do niepodejmowania tych zabiegów medycznych, które są sprzeczne z ich przekonaniami moralnymi i religijnymi.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2020, 18, 3; 37-46
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspekty etyczno-prawne sporu o klauzulę sumienia we Włoszech w latach 2014-2015
    Ethical and legal aspects of the dispute about the conscience clause in Italy in the years 2014-2015
    Autorzy:
    Kobyliński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/470696.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    godność człowieka
    klauzula sumienia
    służba zdrowia
    totalitaryzm kulturowy
    wolność religijna
    human dignity
    conscience clause
    health care
    cultural totalitarianism
    religious freedom
    Opis:
    The main aim of this article is to outline a global panorama of respecting fundamental human right to freedom of conscience and the presentation of the discussion on conscientious objection in the Italian health service. The conscience clause is born of the conviction that freedom of individual conscience takes precedence over the provisions of state law. Its deepest justification is the freedom and dignity of the human person. Today there are in many countries all kinds of attempts to reduce or completely negate the conscience clause. It seems that the current dispute about the principle of conscientious objection should be seen as one of the manifestations of contemporary cultural and ideological war.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2015, 13, 3; 25-48
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Objection of the Physician’s Conscience. Legal or Ethical Category?
    Sprzeciw sumienia lekarza. Kategoria prawna czy etyczna?
    Autorzy:
    Domańska, Aldona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920715.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    human rights and freedoms
    freedom of conscience
    conscience clause
    legal norm
    ethical norm
    prawa i wolności człowieka
    wolność sumienia
    klauzula sumienia
    norma prawna
    norma etyczna
    Opis:
    Freedom of conscience is the basis of a democratic state and a pluralistic society. It has been formed slowly in the course of long-lasting historical processes and philosophical discourse. Although intuitively understood, this concept is still not clearly defined. This freedom is guaranteed by the normative acts in force in the UN system, as well as in the Council of Europe and the European Union and in the basic laws of individual states. Its protection is the conscience clause, which is not regulated by the basic law. The aim of this research is to answer a question whether the conscience clause is a legal or purely ethical category. In view of the broad scope with regard to this issue, the paper is devoted to the question of determining the legal nature of the physician’s conscience clause.
    Wolność sumienia stanowi podstawę demokratycznego państwa i pluralistycznego społeczeństwa. Kształtowała się ona powoli w toku długotrwałych procesów historycznych i dyskursu filozoficznego. Pojęcie to choć intuicyjnie zrozumiałe, to wciąż nie jest jednoznacznie zdefiniowane. Wolność ta gwarantowana zarówno przez akty normatywne obowiązujące w systemie ONZ, jak i Rady Europy i Unii Europejskiej oraz w ustawach zasadniczych poszczególnych państw. Jej gwarancją jest klauzula sumienia, która nie została uregulowana u ustawie zasadniczej. Celem badań prowadzonych przez autora jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy klauzula sumienia jest kategorią prawną czy wyłącznie etyczną. Ze względu na obszerność zagadnienia niniejsze opracowanie poświęcono kwestii określenia charakteru prawnego klauzuli sumienia lekarza.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 275-284
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienia wyznaniowe w ustawie z dnia 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny
    Confessional issues in the Act of 11 March 2022 on Homeland Defence
    Autorzy:
    Ożóg, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050640.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wolność sumienia i religii
    ustawa o obronie ojczyzny
    służba zastępcza
    klauzula sumienia
    duchowny
    sprzeciw sumienia
    służba wojskowa
    freedom of conscience and religion
    homeland defence
    alternative service
    conscience clause
    clergy
    military service
    Opis:
    Celem artykułu jest krytyczna analiza przepisów dotyczących wolności sumienia i wyznania, które zawarto w ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Rozważania koncentrują się na zagadnieniu służby zastępczej, informacji o religii lub przekonaniach na żołnierskiej tabliczce tożsamości, ograniczeniu świadczeń rzeczowych ze względów religijnych, odraczaniu służby wojskowej alumnów seminariów i innych szkół duchownych oraz przenoszeniu duchownych do pasywnej rezerwy. Punkt odniesienia stanowią przy tym unormowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku o nierównym traktowaniu osób sprzeciwiających się odbywaniu służby wojskowej ze względów sumienia w zależności od tego, czy powołują się na przekonania religijne czy na wyznawane zasady moralne. Zakres uprawnień jednostek niesłusznie powiązano przy tym ze statusem ich wspólnot religijnych.
    The aim of this paper is to present a critical analysis of the provisions of the Act of 11 March 2022 on Homeland Defence which pertain to freedom of conscience and religion. The dissertation explores issues related to alternative service, information about religion or belief on the soldier identity plate, restrictions of in-kind services for religious reasons, the postponement of military service for students of seminaries and other clerical schools and the transfer of the clergy to the passive reserve. The analysis is based on the regulations of the Constitution of the Republic of Poland. The paper concludes that there is unequal treatment of conscientious objectors to military service depending on the reasons for their objection, namely religious beliefs or professed moral principles. Furthermore, the rights of individuals have been erroneously linked to the status of their religious community.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 55-90
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stanowisko Świadków Jehowy wobec wybranych współczesnych procedur medycznych w świetle prawa polskiego
    The position of Jehovah’s Witnesses to some modern medical procedures in the light of polish law
    Autorzy:
    Krzysztofek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043885.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    transfuzja krwi
    klauzula sumienia
    transplantacja
    szczepienia
    wolność sumienia i wyznania
    wolność religijna
    Świadkowie Jehowy
    blood transfusion
    the conscience clause
    transplantation
    vaccination
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    Opis:
    Obecnie Świadkowie Jehowy w Polsce są zarejestrowanym związkiem wyznaniowym wpisanym pod numerem 34 do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych prowadzonego przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Doktryna związku wyznaniowego Świadków Jehowy, oparta o dosłowne rozumienie słów Pisma Świętego, zobowiązuje członków tej grupy religijnej do przestrzegania licznych nakazów i zakazów, których część odnosi się do problematyki związanej z korzystaniem z usług medycznych. Dzisiejsze zasady postępowania wyznawców Jehowy określone przez Ciało Kierownicze (zasady te podlegały zmianom na przestrzeni czasu) obejmują w zakresie zagadnień medycznych przede wszystkim bezwzględny zakaz poddawania się przez członków zboru zabiegom transfuzji krwi pełnej, natomiast decyzja o poddaniu się przeszczepowi organu lub szpiku kostnego oraz szczepieniu została pozostawiona sumieniu każdego Świadka Jehowy, przy czym poddanie się takim zabiegom nie może spowodować wykluczenia z Organizacji Świadków Jehowy. Na tym tle pojawia się pytanie o postawę jaką winien przyjąć zarówno pacjent – Świadek Jehowy, jak i lekarz – Świadek Jehowy w odniesieniu do powyższych procedur medycznych.
    Nowadays, Jehovah's Witnesses in Poland are religious association registered under number 34 in the Register of churches and other religious organizations conducted by the Minister of the Interior and Administration. The doctrine of the Jehovah's Witnesses religious association, based on the literal interpretation of the words of Scripture, commits the members of this religious group to keep a number of orders and prohibitions. Some of them refer to issues related to the use of medical services. Today's rules forced the Jehovah’s Witnesses not to take transfusion of whole blood. The decision to undergo to procedure of transplantation organ or bone marrow and vaccination has been left to the conscience of every Jehovah's Witness, but the consent to such treatment may not result in exclusion from the Organization of Jehovah's Witnesses. Because of this, appears the question of the attitude which should adopt both the patient - Jehovah's Witness, and the doctor - Jehovah's Witness in relation to these medical procedures.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2015, 18; 287-310
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo do sprzeciwu sumienia w ramach legalnej opieki medycznej. Rezolucja nr 1763 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 7 października 2010 roku
    The right to conscientious objection in lawful medical care. Resolution 1763 of the Parliamentary Assembly of the Council of Europe of 7 October 2010
    Autorzy:
    Pawlikowski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912846.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    freedom of conscience and religion
    Council of Europe
    resolutions
    prawo wyznaniowe
    Rada Europy
    klauzula sumienia
    sprzeciw sumienia
    lekarz
    wolność sumienia i wyznania
    wolność sumienia i religii
    wolność religijna
    Opis:
    Celem opracowania jest przedstawienie okoliczności powstania rezolucji nr 1763 zatytułowanej Prawo do sprzeciwu sumienia w ramach legalnej opieki medycznej przyjętej przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w dniu 7 października 2010 roku. Projekt rezolucji opracowany został przez posłów z ugrupowań socjalistycznych i lewicowych, a jego celem było ograniczenie prawa do sprzeciwu sumienia przez pracowników służby zdrowia i zwiększenie dostępności pacjentów do zalegalizowanych, ale kontrowersyjnych moralnie świadczeń medycznych, przede wszystkim aborcji. Prace nad dokumentem rozpoczęły się w dniu 14 października 2008 roku złożeniem przez grupę posłów wniosku zawierającego projekt rezolucji. Projekt został następnie oddany pod obrady Komisji ds. Społecznych, Zdrowia i Rodziny oraz Komisji ds. Równości Kobiet i Mężczyzn. Przyjęcie dokumentu poprzedzone zostało burzliwą debatą wokół charakteru prawa do sprzeciwu sumienia oraz jego zakresu przedmiotowego i podmiotowego w odniesieniu do systemu opieki medycznej i prawa do ochrony zdrowia. W wyniku przyjętych poprawek ostateczny tekst dokumentu odbiegał istotnie od jego pierwotnej wersji. Zdecydowanie podkreślono w nim fundamentalny charakter prawa do wolności sumienia, w tym prawa do sprzeciwu sumienia, ale również odpowiedzialność państwa za zapewnienie pacjentom dostępu do legalnych świadczeń medycznych. Na końcu opracowania przedstawione zostało polskie tłumaczenie rezolucji nr 1763.
    This paper elaborates on the origin of Resolution 1763 The right to conscientious objection in lawful medical care, adopted by the Parliamentary Assembly of the Council of Europe on 7 October 2010. The draft resolution was prepared by the socialist and leftist MPs and aimed to curtail the right to conscientious objection by medical personnel and to increase the availability of legal, yet morally controversial, medical services, especially abortion. The work on the document began on 14 October 2008 when a group of MPs put forward a motion containing the draft resolution. The draft was later submitted to deliberations of the Committee on Social, Health and Family Affairs and the Committee for Equality between Women and Men. Adoption of the document was preceded by a stormy debate on the nature of the right to conscientious objection and its subjective and objective scope as regards the medical care system and the right to health protection. The adopted amendments significantly altered the original text. The final draft laid a strong emphasis on the fundamental nature of the right to freedom of conscience, including the right to conscientious objection, but also stressed the responsibility of the state for providing patients with access to lawful medical services. The Polish translation of Resolution 1763 has been attached at the end of the paper.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 313-338
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Primum non nocere. Stanowisko środowiska medycznego wobec problemu aborcji a jego relacje z Kościołem w okresie Wielkiej Nowenny (1956–1966)
    Primum non nocere. The position of the medical community in relation to the problem of abortion and its relationship with the Church during the Great Novena (1956–1966)
    Autorzy:
    Jarkiewicz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478437.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    aborcja
    primum non nocere
    duszpasterstwo służby zdrowia
    kodeks etyki lekarskiej
    klauzula sumienia
    abortion
    pastoral care of medical community
    medical code of ethics
    conscience clause
    Opis:
    The backward treatment during the Stalinist period in 1956 was set against the need to stop uncontrolled abortions. The liberalization of the abortion law was supposed to solve the swollen social problems with the hands of doctors who had been assigned the duty to perform abortions without limitation. Doctors, who are attached to the ethical standards of the profession, sabotaged the law, demanding to keep in this matter the freedom of decision and the principle of “primum non nocere”. Communist authorities applied repression against the resistance, especially after exacerbation of abortion procedures in 1959. They removed the gynecologists, who were protesting against the dictatorship of administrative decisions, or demanded a change of specialization. The protector of the repressed was the Church, who opposed the secularization of the health service and during the Great Novena, he organized for medics the professional pastoral care integrating their (pilgrimages to Jasna Góra, training of natural methods of conception regulation, lectures on ethical principles). Despite the efforts made by the medical community, the communist authorities have introduced medicalisation of obstetrics and have limited the Church’s influence on hospital care. They removed the nuns from the healthcare system and imposed doctors instead of the medical code on the set of mandatory administrative procedures. The result of the actions taken was the complete subordination of the health service to the ideological goals.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 398-433
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo farmaceuty do sprzeciwu sumienia w świetle obowiązujących regulacji prawnych
    Right of the Pharmacist to Conscientious Objection in Light of the Applicable of Legal Regulations
    Autorzy:
    Drozd, Mariola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401193.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    klauzula sumienia
    farmaceuta
    apteka
    antykoncepcja
    sprzeciw sumienia
    prawo wyznaniowe
    wolność religijna
    wolność sumienia i wyznania
    wolność sumienia i religii
    conscience clause
    pharmacist
    pharmacy
    contraception
    conscientious objection
    law on religion
    freedom of religion
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    Opis:
    W pracy przedstawiono ogólną sytuację prawną i faktyczną dotyczącą prawa farmaceuty do sprzeciwu sumienia. Poruszany problem budzi w Polsce wiele kontrowersji i spotyka się z żywą dyskusją. Zwolennicy klauzuli sumienia powołują się na prawo do wolności sumienia oraz postępowania zgodnie z nim, zaś przeciwnicy podnoszą problem naruszenia praw pacjenta. W niniejszym artykule omówione zostały polskie przepisy prawne regulujące pracę farmaceuty oraz procedurę wydawania leków z apteki. Porównawczo przedstawiono także przykłady postępowania w sprawie klauzuli sumienia we Francji i Włoszech. Akty prawne oraz przykłady z innych krajów zostały poddane analizie w kontekście wysuwanych postulatów wprowadzenia do prawa polskiego klauzuli sumienia dla farmaceutów.
    The paper presents a general legal and factual situation on applicable law pharmacists to conscientious objection. Issue addressed in Poland arouses a lot of controversy and meets with a lively discussion. Supporters of conscience clause invoke the right to freedom of conscience and act in accordance with him, while opponents raise the issue of patients' rights violations. This article discusses the Polish legislation governing the work pharmacists and dispensing process from the pharmacy. Comparatively also presented examples of conduct on the conscience clause in France and Italy. Legislation and examples from other countries have been analyzed in the context of the introduction of postulates conscience clause for pharmacists to Polish law.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 267-280
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spór o medyczną klauzulę sumienia a konstytucyjne zasady równości i bezstronności światopoglądowej władz publicznych
    Dispute over the medical conscience clause and constitutional principles of equality and impartiality of public authorities
    Autorzy:
    Pawlikowski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044025.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    conscience clause
    conscientious objection
    health care
    principle of equality
    principle of impartiality
    medical personnel
    freedom of conscience and religion
    sprzeciw sumienia
    klauzula sumienia
    ochrona zdrowia
    zasada równości
    zasada bezstronności światopoglądowej
    wolność sumienia i religii
    personel medyczny
    Opis:
    W artykule przeanalizowano problem sprzeciwu sumienia z perspektywy konstytucyjnej zasady równości (art. 32 Konstytucji RP) oraz bezstronności światopoglądowej władz publicznych (art. 25 ust. 2). Zasady te zakazują prawodawcy i władzom publicznym wprowadzania nieuzasadnionych nierówności w stosunkach prawnych w sferze publicznej, szczególnie w zakresie podstawowych praw i wolności. Zakazują także arbitralnego opowiadania się po jednej ze stron sporów światopoglądowych, aby uprzywilejowując jedną ze stron nie ograniczać nieproporcjonalnie fundamentalnych praw innych stron. W obszarze świadczeń zdrowotnych konieczność ochrony zdrowia lub życia pacjentów uzasadnia ich uprzywilejowanie w dostępie do świadczeń zdrowotnych oraz nałożenie odpowiednich obowiązków i ograniczeń prawnych w zakresie wolności sumienia na osoby wykonujące zawody medyczne. Jednak większość przypadków manifestowania sprzeciwu sumienia w praktyce medycznej nie dotyczy sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia świadczeniobiorców. Co więcej, wynika z woli respektowania zasady poszanowania życia każdej istoty ludzkiej ze strony obdżektora. Spory wokół kwestii ochrony życia poczętego, do których często nawiązuje się w kontekście dyskusji wokół klauzuli sumienia, mają bez wątpienia podłoże światopoglądowe. Jednak nawet zakładając niemożność ich rozstrzygnięcia, nie ma podstaw, aby władze publiczne, w sytuacjach, w których nie występuje konieczność ochrony życia i zdrowia ludzkiego, opowiadały się po stronie poglądu akceptującego naruszanie ludzkiego życia ograniczając jednocześnie wolność postępowania w zgodzie z sumieniem osób przyjmujących pogląd przeciwny. Zatem w przypadkach wykraczających poza konieczność ochrony zdrowia i życia prawodawca nie powinien arbitralnie ograniczać wolności sumienia świadczeniodawców. W przeciwnym przypadku narusza zasadę równości wobec prawa w zakresie podstawowych praw i wolności oraz tworzy ramy prawne dla dyskryminacji niektórych świadczeniodawców ze względu na ich zawód, funkcję lub światopogląd. Niezgodne z zasadą równości byłoby także różnicowanie uprawnień w zakresie sprzeciwu sumienia pomiędzy różnymi grupami osób zaangażowanych w opiekę nad pacjentem.
    The article analyzes the problem of conscientious objection from the perspective of the constitutional principles of equality (Article 32 of the Polish Constitution) and impartiality of public authorities (Article 25, para. 2). These principles prohibit the legislator and public authorities from introducing unjustified inequalities to legal relations in the public sphere, particularly in the area of fundamental rights and freedoms. They also prohibit the arbitrary support of one side of ideological disputes so that the fundamental rights of one party are not disproportionately restricted by privileging another party. In the area of health care, the need to protect human health or lives results in the obligation to provide effective access to health services for patients and the possibility to impose appropriate obligations and legal restrictions on the freedom of conscience of medical practitioners. However, the majority of cases when a conscientious objection is claimed in medical practice do not concern risky situations for the health or life of beneficiaries. Moreover, the behaviour of a conscientious objector in such cases follows from his or her will to respect the life of every human being. Disputes over the issue of protecting a conceived life are undoubtedly ideological. However, even when one assumes it is impossible to resolve them, there are no grounds for public authorities, in situations when there is no need to protect human life and health, to be on the side of the beliefs accepting the violation of human life while limiting the freedom of those assuming the opposite view to act in accordance with their conscience. Therefore, in cases that go beyond the need to protect health and life, the legislator should not arbitrarily limit the freedom of conscience of service providers. Otherwise, it violates the principle of equality in the area of fundamental rights and freedoms and creates a legal framework for discrimination against certain health care providers based on their profession, position or beliefs. It would also be inconsistent with the principle of equality to differentiate rights to conscientious objection between different groups of proffesionals involved in patients’ care.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 41-82
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ klauzuli sumienia i obrony przez kulturę na ocenę elementów struktury przestępstwa
    The influence of the conscience clause and cultural defense on the appraisal of the structure of crime
    Autorzy:
    Sitarz, Olga
    Bek, Dominika
    Hanc, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531564.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    klauzula sumienia
    obrona przez kulturę
    przestępstwo
    kontratyp
    kontratypy pozaustawowe
    okoliczności wyłączające winę
    conscience clause
    cultural defense
    crime
    legislative lawful excuse (justification)
    non-legislative lawful excuse
    circumstances excluding guilt
    Opis:
    Przedkładane opracowanie poświęcone jest klauzuli sumienia oraz obronie przez kulturę. Początkowe wywody koncentrują się na wyjaśnieniu wskazanych pojęć, poprzez przywołanie dotychczasowych stanowisk doktrynalnych. Zasadniczy tok rozważań – poświęcony pierwotnej i wtórnej legalności, kontratypom ustawowym i pozaustawowym, okolicznościom wyłączającym winę lub ją umniejszającym – stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, gdzie w strukturze przestępstwa znajduje się miejsce dla klauzuli sumienia i obrony przez kulturę.
    The submitted study is devoted to the clause of conscience and cultural defense. The initial arguments are focused on explaining the indicated terms, by referring to current doctrinal positions. The basic course of considerations – devoted to primary and secondary legality, legislative and non-legislative lawful excuses, circumstances reducing or excluding guilt – is an attempt to answer the question of where in the structure of crime is a place for conscience clause and cultural defense.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 2(15); 60-79
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odmowa przerwania ciąży a klauzula sumienia lekarza
    The Refusal of Abortion and Physician’s Conscience Clause
    Autorzy:
    Gałązka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401154.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    klauzula sumienia
    sprzeciw sumienia
    aborcja
    prawo do życia
    prawo do aborcji
    wolność religijna
    wolność sumienia i wyznania
    prawo wyznaniowe
    wolność sumienia i religii
    conscience clause
    conscience objection
    abortion
    right to life
    right to abortion
    law on religion
    freedom of religion
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    Opis:
    Artykuł porusza problem sprzeciwu sumienia lekarza, który odmawia przeprowadzenia aborcji ze względu na przekonania moralne lub religijne. Sprzeciw sumienia należy do praw człowieka chronionych przez polską Konstytucję i Kodeks karny. Jest także przewidziany w art. 39 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Prawo do sprzeciwu sumienia wobec interwencji medycznej dotyczy przypadków, gdy jej przeprowadzenie jest prawnym obowiązkiem. Polska Konstytucja chroni ludzkie życie w każdym stadium jego rozwoju. Dopuszczalność aborcji jest wyjątkiem od zasady. Oparta jest na okolicznościach wyłączających bezprawność czynu z powodu konfliktu chronionych prawnie dóbr. Z konstrukcji tej nie da się wyprowadzić podmiotowego „prawa do aborcji”, z którym związany byłby ciążący na lekarzu obowiązek przerwania ciąży. Obowiązek taki nie ma również podstawy prawnej w art. 30 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ponieważ przepis ten chroni każdą istotę ludzką, łącznie z nienarodzonym dzieckiem. Wydaje się zatem, że lekarz nie ma prawnego obowiązku, by możliwy konflikt między prawem dziecka do życia a prawami matki do życia i zdrowia rozstrzygać przez poświęcenie dziecka. Ma tylko taką możliwość, a jeśli z niej skorzysta, pozostaje wolny od odpowiedzialności prawnej za przerwanie ciąży. Konkludując, wydaje się, że w większości przypadków odmowy aborcji przez lekarza nie jest konieczne odwoływanie się do klauzuli sumienia.
    The article discusses the issue of the conscience objection of a physician, who refuses to carry out an abortion on the basis of moral or religious beliefs. The conscience objection belongs to human rights protected by Polish Constitution and Penal Code. It is also provided in the Article 39 of the Act of 5 December 1996 on Medical and Dental Profession. The right of conscience objection to medical intervention applies in cases, where the conducting of such intervention is a legal duty. Polish Constitution protects humans life in every stage of its development. The admissibility of abortion is an exception to the rule. It is based on circumstances exempting the illegality of the act due to the conflict of goods protected by law. With this kind of construction, no subjective “right to abortion” can be derived that would be accompanied by a duty of the physician to terminate the pregnancy. Such a duty has no legal base in the Article 30 Act on Medical and Dental Profession either, because this provision protects every human being, including the unborn child. It seems then, that the physician has no legal obligation to resolve the possible conflict of child’s right to life and mother rights to health and life by sacrifice of a child. He has only such a possibility, the using of which makes him free from legal liability for abortion. In conclusion, it seems that in most cases of the refusal of abortion by a physician, it is not necessary to refer to the conscience clause.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 23-42
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aborcja chemiczna w domu? Nowa forma stosowania pigułki aborcyjnej RU-486 we Włoszech
    Chemical abortion at home? A new form of the use the abortion pill RU-486 in Italy
    Autorzy:
    Kobyliński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/470752.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    etyka
    bioetyka
    pigułka aborcyjna RU-486
    aborcja chemiczna
    aborcja medyczna
    ludzki embrion
    antykoncepcja awaryjna
    klauzula sumienia
    ethics
    bioethics
    abortion pill RU-486
    chemical abortion
    medical abortion
    human embryo
    conscience clause
    Opis:
    The article focuses on the moral and political debate around chemical abortion, also known as pharmaceutical or medical abortion, in Italy. In April 2017, authorities in the Lazio region – the central region that includes Rome – issued an ordinance permitting the use of chemical abortion outside the hospital. As a result, Lazio became the first region in Italy to make abortion pills available at family planning clinics. A chemical abortion creates a serious reaction in a woman’s body in order to cause it to interrupt and expel the pregnancy. The global phenomenon of medical abortion is opening a new stage of the public dispute surrounding the beginning of human life and the recognition of the human embryo as a human being from the moment of conception.
    Głównym celem artykułu jest analiza sporu dotyczącego stosowania aborcji chemicznej we Włoszech. Aborcja chemiczna jest również znana jako aborcja farmakologiczna lub medyczna. W kwietniu 2017 r. władze regionu Lacjum – region centralny, do którego należy Rzym – wydały rozporządzenie pozwalające na stosowanie aborcji chemicznej poza szpitalem. W ten sposób Lacjum stało się pierwszym regionem we Włoszech, w którym recepty na tabletki aborcyjne zaczęli wypisywać lekarze poradni rodzinnych. Aborcja chemiczna nie tylko uśmierca nowe życie ludzkie na pierwszym etapie jego rozwoju, ale w niektórych przypadkach jest także niebezpieczna dla życia i zdrowia kobiet. Globalne zjawisko aborcji medycznej otwiera dziś nowy etap sporu filozoficznego o początek ludzkiego życia i uznanie ludzkiego zarodka jako istoty ludzkiej od momentu poczęcia.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2018, 16, 1; 15-26
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprzeciw sumienia w praktyce pielęgniarki i położnej. Analiza rozwiązań polskich i wybranych rozwiązań europejskich
    Conscientious Objection in the Practice of Nurses and Midwives. Analysis of Polish and Selected European Solutions
    Autorzy:
    Dobrowolska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401164.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    sprzeciw sumienia
    praktyka pielęgniarska
    etyka pielęgniarska
    klauzula sumienia
    prawo wyznaniowe
    wolność religijna
    wolność sumienia i wyznania
    wolność sumienia i religii
    conscientious objection
    nursing practice
    nursing ethics
    Churches and Religious Association
    conscience clause
    freedom of conscience and religion
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie dyskusji krajowych i europejskich dotyczących klauzuli sumienia w praktyce pielęgniarki i położnej wraz z analizą problemów, jakie mogą towarzyszyć aplikacji tej regulacji do realiów klinicznych. Kategoria klauzuli sumienia w praktyce medycznej jest definiowana jako specjalna etyczno-prawna regulacja, która daje m.in. pielęgniarkom/położnym prawo odmowy wykonywania zabiegów, które są sprzeczne z uznawanym przez nie systemem wartości. Główny problem podnoszony w dyskusji nad wykorzystaniem klauzuli sumienia w warunkach klinicznych jest sytuacja kolizji dwóch istotnych praw człowieka: prawa wolności sumienia personelu medycznego i prawa pacjenta do legalnych w jego kraju procedur medycznych. Podkreśla się dość powszechnie, że choć prawo do sprzeciwu sumienia pielęgniarek/położnych czy lekarzy jest akceptowane to nie ma ono charakteru absolutnego. Nie można się do niego odwołać w sytuacji nagłej, kiedy występuje zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta. Regulacje deontologiczno-prawne w państwach Europy podają podobne warunki, jakie muszą zostać spełnione, aby pielęgniarka mogła skorzystać z tego prawa. Mimo to, praktyka klauzuli sumienia w warunkach klinicznych nie jest wolna od problemów.
    The aim of this article is to present national and European discussions on the conscience clause in the practice of nurse and midwife, together with the analysis of the problems which are associated with application of this regulation to the clinical realities. The conscientious clause in medical practice can be defined as a kind of special ethical and legal regulation which gives nurses/midwives right to object to actively perform certain medical procedures which are against their personal system of values. The main issue underlined in the discussion regarding practising conscientious objection in the clinical setting is the collision of two human rights: the right to conscientious objection of medical personnel and the right of patients to specific medical procedures which are legal in their country. However, it is emphasized that eventhough the right to the conscientious objection in nurses/midwives or phisicians practice is widely accepted it is not absolute and this regulation can not be used in cases of danger to life or serious damage to the health of the patient. Deontological and legal regulations in Europe indicate similar conditions which have to be fulfilled if nurse wants to use this right. Neverthereless, application this regulation to the clinical reality is not free of problems.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 249-266
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Refleksje nad odpowiedzialnością za wykroczenie z tytułu odmowy świadczenia usługi (art. 138 k.w.) w kontekście unormowań cywilnoprawnych
    Autorzy:
    Hara, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1361351.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-30
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    prawo karne
    prawo wykroczeń
    prawo cywilne
    zobowiązania
    świadczenie
    klauzula sumienia
    wolność działalności gospodarczej
    criminal law
    misdemeanour law
    civil law
    liabilities
    provision of a service
    conscientious objection
    freedom of economic activity
    Opis:
    The article aims to provide a critical analysis of the regulation of Article 138 MC, which stipulates service provider’s liability for refusal to provide a service that he or she is obliged to provide. The reasoning presented aims to determine actual scope of penalisation by indicating that liability under Article 138 MC can be considered only when a service provider is obliged to provide a service within the meaning of civil law. The obligation may result from the law but, as a rule, a contract between a service provider and a customer is its source. In general, a service provider cannot free himself/herself from the obligation to provide a service only based on religious rules or conscience (called conscientious objection). If he or she states that the provision of the service is against the rules of his/her religion or conscience, he or she can refrain from entering a contract. The article presents a few special types of contracts and indicates the way in which conscience is protected in each case (Article 53 of the Constitution of the Republic of Poland). The article also discusses doubts raised in connection with constitutionality of Article 138 MC and indicates, inter alia thanks to a comparison with other norms of the Misdemeanour Code, that the provision is not disproportional and does not violate the constitutional principle of economic freedom. Therefore, its potential change or repealing should be considered in the context of shaping criminal law policy through legislation and not questioning its compliance with the basic law. Working on the article, the author used in particular a formal-dogmatic method as well as a legal-comparative method.
    Źródło:
    Ius Novum; 2019, 13, 1; 116-131
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między nakazem a wyborem. Zapłodnienie pozaustrojowe metodą in vitro w opinii licealistów i studentów. Na podstawie własnych badań socjologicznych
    Between Order and Choice. In vItro Fertilization Method in the Opinion of High School and University Students. On the Basis of Sociological Research
    Autorzy:
    Baniak, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2096356.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
    Tematy:
    in vitro fertilization method
    infertility of spouses
    in vitro as immoral action
    naprotechnology
    medical conscience clause
    opinions
    moral evaluations
    high school students
    university students
    metoda zapłodnienia in vitro
    niepłodność małżonków
    in vitro jako działanie niemoralne
    naprotechnologia
    lekarska klauzula sumienia
    opinie
    oceny moralne
    licealiści
    studenci
    Opis:
    In this article I analyze the opinions of high school students from Kalisz (Poland) and unversity students from Poznań (Poland) on the extracorporeal fertilization in vitro and the possibility of using it by infertile married couples. The problem of this method of treatment is connected with medical conscience clause which can in practical application prevent married couples from using it and becoming parents. The basis of this analysis is sociological research carried out in 2011 on 456 students in Kalisz and 426 students in Poznań (courses: sociology, pedagogy, information technology and management). These studies have shown that the majority of the respondents (70.4 %) accepts this method of infertility treatment and its use in practice; a similar proportion (69.8%) opposes the negative position of the Roman Catholic Church questioning this method of infertility treatment and prohibiting its use by its followers. Similarly, the majority of high school students and university students (52.4%) reject the medical conscience clause that Catholic doctors use in relation to in vitro fertilization. The dominant percentage of respondents (68.8%) does not recognize this method of fertilization as morally wrong or as a cardinal sin. Only 23,6% of the responders support the position of the Catholic Church and are against the in vitro method. 
    W artykule tym analizuję opinie i poglądy licealistów z Kalisza i studentów z Poznania dotyczące pozaustrojowego zapłodnienia metodą in vitro i stosowania jej w sytuacji małżeństw niepłodnych. Związek z tą metodą leczenia niepłodności małżeńskiej ma lekarska klauzula sumienia, która w praktycznym zastosowaniu uniemożliwia przeprowadzenie tej formy zapłodnienia i pozbawia małżonków niepłodnych możliwości zostania rodzicami własnego dziecka. Podstawę tej analizy stanowią moje badania socjologiczne zrealizowane na ten temat w 2011 roku wśród 456 licealistów w Kaliszu i wśród 426 studentów czterech kierunków studiów: socjologii, pedagogiki, informatyki i zarządzania w Poznaniu. Badania te wykazały, że dominująca większość respondentów (70,4%) akceptuje tę metodę leczenia niepłodności małżonków i jej stosowanie w praktyce. Zbliżony odsetek (69,8%) sprzeciwia się negatywnemu stanowisku Kościoła rzymskokatolickiego kwestionującego tę metodę leczenia niepłodności i zakazującego jej stosowania swoim wyznawcom. Podobnie większość licealistów i studentów (52,4%) odrzuca lekarską klauzulę sumienia, którą stosują lekarze katoliccy w odniesieniu do zapłodnienia metodą in vitro. Dominujący odsetek respondentów (68,8%) nie uznaje tej metody zapłodnienia za czynność złą moralnie czy za grzech ciężki. Przeciw tej metodzie zapłodnienia, a zarazem za zakazami moralnymi Kościoła dotyczącymi jej stosowania w sytuacji małżonków niepłodnych opowiada się zaledwie jedna czwarta licealistów i studentów (23,6%). 
    Źródło:
    Konteksty Społeczne; 2018, 6, 1; 7-25
    2300-6277
    Pojawia się w:
    Konteksty Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Katolicka moralność seksualna w wyobrażeniach i ocenie polskiej młodzieży z perspektywy minionego trzydziestolecia
    Catholic sexual morality in the imaginings and assessment of Polish Youth from the perspective of the past thirty years
    Autorzy:
    Baniak, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1538360.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    katolicka moralność seksualna
    etyka katolicka
    przedmałżeńska abstynencja seksualna
    antykoncepcja
    naturalna regulacja poczęć
    niepłodność małżeńska
    zapłodnienie metodą in vitro
    lekarska klauzula sumienia
    licealiści
    studenci
    catholic sexual morality
    catholic ethics
    premarital sexual abstinence
    contraception
    natural birth control
    marital infertility
    in vitro fertilization
    medical conscience clause
    high school students
    university students
    Opis:
    W artykule tym ukazuję poglądy i postawy uczniów szkół średnich i studentów uczelni wyższych w Polsce wobec moralności seksualnej postrzeganej w świetle zasad etyki katolickiej. Postawy te respondenci przejawiali w drugiej połowie XX wieku i w dwóch kolejnych dekadach XXI wieku. Podstawę analizy postaw licealistów i studentów stanowią wyniki wielu badań socjologicznych, zrealizowanych w obu częściach przyjętego okresu. Badania te ukazują, w jakim stopniu i zakresie polska młodzież zmieniała w tym czasie własne nastawienie – poglądy i postawy – dotyczące katolickiej moralności seksualnej, katolickich zasad etycznych regulujących seksualność ludzi oraz wobec stanowiska Kościoła katolickiego w tej kwestii. Pytanie to stanowi też problem główny przedstawianego artykułu. Z kolei omówienie postaw i zachowań młodzieży dotyczących katolickiej moralności seksualnej stanowi jego przedmiot. Dokładna prezentacja badań socjologicznych i analiza ich wyników stanowi metodę zastosowaną w tym opracowaniu. Na treść opracowania składają się następujące zagadnienia dotyczące nastawienia młodzieży polskiej do katolickiej moralności seksualnej: 1) przedmałżeńska czystość seksualna i jej wartość; 2) współżycie seksualne po ślubie cywilnym, a przed ślubem kościelnym; 3) rola i znaczenie współżycia seksualnego w małżeństwie; 4) antykoncepcja i naturalna regulacja poczęć; 5) aborcja – jej sytuacje i okoliczności oraz konsekwencje; 6) pozaustrojowe zapłodnienie metodą in vitro a leczenie niepłodności w małżeństwie i w innych związkach.
    In this article I present the views and attitudes of high school and university students in Poland towards sexual morality perceived in the light of the principles of Catholic ethics. These attitudes were manifested by the respondents in the second half of the 20th century and in the next two decades of the 21st century. The bases for the analysis of the attitudes of high school students and students are the results of many sociological studies carried out in both parts of the period. These studies show to what extent and scope Polish youth changed their own attitudes – views and opinions – regarding Catholic sexual morality during this period; towards Catholic ethical principles regulating people’s sexuality and the position of the Catholic Church in this matter. This question is also the main issue of this article. On the other hand, discussing the attitudes and behaviors of young people regarding Catholic sexual morality is its subject. A thorough presentation of sociological research and the analysis of its results is the method used in this study. The content of this study consists of the following issues concerning the attitude of Polish youth to Catholic sexual morality: 1) premarital sexual purity and its value; 2) sexual intercourse after a civil marriage and before a church wedding; 3) the role and importance of sexual intercourse in marriage; 4) contraception and natural regulation of conception; 5) abortion – its situations and circumstances as well as consequences; 6) in vitro fertilization and infertility treatment in marriage and other relationships.
    Źródło:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2020, 26, 1-2; 7-34
    2299-2367
    Pojawia się w:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Federalny Trybunał Konstytucyjny Niemiec o wolności wyznania i sumienia
    German Federal Constitutional Court on the freedom of confession and conscience
    Autorzy:
    Kundera, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/502893.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Wolność sumienia i wyznania
    transfuzja krwi
    klauzula sumienia
    umieszczanie krzyży w szkołach
    prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze swymi przekonaniami
    prawo do noszenia chust islamskich
    handel w niedzielę i w święta
    naruszanie praw mniejszości religijnych
    budowa synagog
    dyskryminacja pracowników z uwagi na wyznanie
    freedom of conscience and religion
    blood transfusion
    conscience clause
    placing crosses in schools
    parents’ right to raise children in accordance with their beliefs
    the right to wear Islamic headscarves
    trade on Sunday and holidays
    violation of religious minorities rights
    construction of synagogues
    discrimination of employees due to religion
    Opis:
    Freedom of conscience and confession is a right of every human being to profess a chosen religion or not to practice any religion and to practice it freely without consequences in the form of discrimination or privileging. Sometimes the implementation of this right is hindered by institutional solutions, tradition and prejudices, which prompts an individual to take legal steps. In Germany, the courts competent to consider cases in this field are the courts of general jurisdiction in the Länder. The Federal Constitutional Court (Bundesverfassungsgericht) deals with constitutional complaints about violations of the right of freedom of conscience, confession and religion by public authorities, shaping the standards of protection of this right in Germany. The article presents a wide spectrum of judgments regarding discriminatory treatment of a person because of their religion and beliefs, equality of churches and denominations and the state policy towards churches. These judgments prove that religious freedom is not treated by the Tribunal as absolute freedom.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2019, 28, 3; 149-160
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-30 z 30

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies