Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kapliczki" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-31 z 31
    Tytuł:
    Kaplice i kapliczki w świetle polskiej historiografii
    Chapels and Shrines in the Light of Polish Historiography
    Autorzy:
    Gałka, Aleksandra Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1394555.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-29
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    kapliczki
    kaplice
    historiografia
    chapels
    shrines
    historiography
    Opis:
    Kapliczki i kapliczki przydrożne to charakterystyczne elementy polskiego krajobrazu. Obiekty te zaliczane są do kategorii małej architektury sakralnej i stanowią przedmiot badań zarówno przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych, jak i pasjonatów tej tematyki. W związku z rosnącą ilością publikacji poświęconych tematyce kaplic i kapliczek autorka podejmuje problem badawczy w aspekcie jej dotychczasowej historiografii, przedstawiając cztery kierunki badań omawianej tematyki.
     Chapels and roadside shrines are a very characteristic feature of the Polish landscape. These objects areincluded in the category of small-sized sacral architecture and are the subject of research representatives in various disciplines and objects which rouse the interest of enthusiasts and sightseers. Due to the development of the state of art on such objects, studies have been undertaken in order to get an answer to the question on how the Polish refers to the function of chapels and shrines. The article presents trends of doing research on the subject of chapels and shrines, defined by the author.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 1; 229-239
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sfera sacrum w przestrzeni miejskiej - kapliczki warszawskiej Pragi
    Autorzy:
    Wołk, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/461852.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    przestrzeń miejska
    sfera sacrum
    kapliczki
    Warszawa
    Praga
    Opis:
    Praga jest bardzo modną ostatnio centralną częścią prawobrzeżnej Warszawy, często marginalizowaną, ale uznawaną też za "prawdziwą" część stolicy, gromadzącą tradycję i kulturę warszawiaków. Częścią tej kultury i tradycji jest religia. Praga zawsze była bardziej religijna od innych dzielnic Warszawy. W przestrzeni miejskiej uwidacznia się to przede wszystkim poprzez obecność obiektów religijnych. Są to nie tylko kościoły, najbardziej widoczne w mieście, ale również kapliczki i krzyże, często znajdujące się w podwórkach starych praskich kamienic czy na rogach ulic. Są one mniej widoczne dla turysty zwiedzającego modną dziś Pragę, ale bliskie mieszkańcom. Fenomenem jest już sam fakt, że wciąż istnieją i wciąż trwają w przestrzeni miejskiej, że ktoś o nie dba. To by wskazywało, że stanowią dla mieszkańców wartość symboliczną, wiążąc się z tradycją, historią, kulturą i religią. To wskazywałoby także, że sfera sacrum jest stale obecna w miejskiej przestrzeni, co pozostaje jednocześnie zaprzeczeniem radykalnych tez teorii występujących w obszarze socjologii religii, wiążących urbanizację z sekularyzacją.
    Źródło:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 57-71
    2299-2367
    Pojawia się w:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mała architektura sakralna w krajobrazie kulturowym Ziemi Łosickiej
    Chapels, wayside holly figures and crossess in cultural landscape of Łosice county
    Autorzy:
    Kozaczynska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/86694.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
    Tematy:
    mala architektura
    architektura sakralna
    kapliczki
    krzyze przydrozne
    krajobraz kulturowy
    Źródło:
    Problemy Ekologii Krajobrazu; 2010, 27
    1899-3850
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki przydrożne elementem kultury ludowej społeczności lokalnej oraz ich znaczenie w turystyce na przykładzie województwa lubelskiego
    Autorzy:
    Sikora, Jan
    Wartecka-Ważyńska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/30097895.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Bialska im. Jana Pawła II
    Tematy:
    kapliczki przydrożne
    społeczności lokalne
    turystyka
    renowacja
    wayside shrines
    local communities
    tourism
    renovation
    Opis:
    Znaczącym elementem kultury ludowej i dziedzictwa kulturowego w społecznościach lokalnych są kapliczki przydrożne. Upamiętniają one ważne dla mieszkańców wydarzenia historyczne o zasięgu lokalnym i krajowym. Twórcami kapliczek przydrożnych byli przeważnie miejscowi artyści, rzemieślnicy, którzy tym sposobem dawali świadectwo wiary i pobożności wiejskiej społeczności. Celem opracowania jest rozpoznanie potencjału kulturowego, jaki reprezentują kapliczki przydrożne w społecznościach lokalnych województwa lubelskiego. Wskazanie możliwości ich wykorzystania jako produktu turystycznego. W opracowaniu wykorzystano metodę analizy literatury przedmiotu, materiałów źródłowych i stron internetowych. W wyniku charakterystyki problemu stwierdzono, że w województwie lubelskim istnieje ponad 520 przydrożnych kapliczek z własną wielowiekową tradycją historyczną. Wskazano na możliwość wykorzystania tych obiektów, jako atrakcji turystycznej w rozwoju tras turystycznych. Szczególną wartość turystyczną, ze względu na liczebność i wysoki poziom artystyczny mogą tworzyć kapliczki z figurą św. Jana Nepomucena. Zwrócono uwagę na potrzebę renowacji i ochrony przydrożnych kapliczek ze strony proboszczów, rad parafialnych, władz lokalnych oraz wykorzystania ich w promocji miejscowości, gmin i małych miast.
    A significant element of folk culture and cultural heritage in local communities are wayside shrines. They commemorate historical events of local and national importance to the inhabitants. The creators of wayside shrines were mostly local artists and craftsmen, who in this way testified to the faith and piety of the rural community. The aim of the article is to recognize the cultural potential represented by wayside shrines in local communities of the Lubelskie Voivodeship. The indication of the possibility of their use as a tourist product. The study uses the method of analyzing the literature on the subject, source materials and websites. As a result of the problem’s description, it was found that there are over 520 wayside shrines with their own centuries-old historical tradition in the Lubelskie Voivodeship. The possibility of using these objects as a tourist attraction in the development of tourist routes was indicated. A special tourist value, due to the number and high artistic level, can be created by shrines with the figure of St. John of Nepomuk. Attention was drawn to the need to renovate and protect roadside shrines on the part of parish priests, parish councils, local authorities and to use them in the promotion of towns, communes and small towns.
    Źródło:
    Niematerialne dziedzictwo kulturowe obszarów nadbużańskich w kreatywnych przestrzeniach miejskich i wiejskich; 115-129
    9788364881992
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki i krzyże przydrożne widziane kątem oka
    Roadside shrines and crosses looked at eye corner
    Autorzy:
    Wągrowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/144780.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    rogi
    kapliczki i krzyże
    ludowa twórczość
    roads
    shrines and crosses
    people's creativity
    Opis:
    Kapliczki i krzyże przydrożne są istotnymi elementami w kulturowym krajobrazie Polski. Są efektem ludowej twórczości, wykonane z drewna, kamienia lub metalu. Kapliczki i krzyże z ciekawymi inskrypcjami poświęcone są patronom, najczęściej świętym. Czasem związane są z historią i martyrologią.
    Roadside shrines and crosses are significant part of cultural landscape of Poland. They are effect of people's creativity, and made of timber, stone or iron. Roadside shrines and crosses with interesting inscriptions are devoted to patrons, mostly saints. Some of them are connected with history or martyrdom.
    Źródło:
    Drogownictwo; 2012, 10; 340-344
    0012-6357
    Pojawia się w:
    Drogownictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Patroni kapliczek przydrożnych z obszaru Lubelszczyzny
    The patrons of wayside chaples from Lublin province
    Autorzy:
    Tymochowicz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87371.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    kapliczki
    patroni
    Lubelszczyzna
    kwerenda ikonograficzna
    rural chapels
    patron saints
    Lublin Voivodeship
    iconographic query
    Opis:
    W prezentowanym tekście przedstawieni zostali najbardziej popularni święci patroni, którzy umieszczani byli i nadal są w kapliczkach wiejskich na obszarze województwa lubelskiego. Przeprowadzona kwerenda pokazała, jacy święci cieszyli się większym powodzeniem w danym subregionie i z czego to wynikało. Ukazane zostały także zmienności form eksponowania patronactwa. Przebiegały one od rzeźb drewnianych tych tradycyjnych, przez obrazy zwane oleodrukami, aż po obecnie często umieszczane gipsowe figury i wreszcie ponowne pojawienie się rzeźb, ale już współczesnych w stylu ludowym. Zmiany tych form przedstawień wiążą się także ze zwiększeniem liczby umieszczanych we wnętrzu przedmiotów kultu. Są to zarówno figury, jak i obrazy oraz różne przedmioty ozdobne, pełniące funkcję dekoracyjną.
    This paper presents the most popular patron saints that were placed and are still in the rural chapels in the Lublin Voivodeship. Conducted research demonstrated what kind of saints were the most popular in this subregion and what reasons were for this. The forms changeability of the patronage exhibition were shown. They proceeded from the traditional wooden carvings, then paintings called chromolithographs and plaster statues, which are now often placed, and finally re-emergence of sculptures, but in the style of the contemporary folk. The changes of these representations forms are also associated with an increase in the number of cult objects placed inside. These are figures, icons, and various ornamental objects that perform a decorative function. Only peoples attitude remains unchangeable towards such objects, which are treated not only as a place of worship, a sacred space, but they also remind them past events or personal experience.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 141-150
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Droga Różańcowa z Reszla do Świętej Lipki w aspekcie historycznym, społecznym i religijnym
    Way of the Rosary from Reszel to Święta Lipka in terms of historical, social and religious
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497047.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Droga Różańcowa z Reszla do Świętej Lipki
    przydrożne kapliczki
    kapliczki różańcowe
    Warmia
    Mazury
    Prusy
    Reszel
    Święta Lipka
    Way of the Rosary from Reszel to Święta Lipka
    wayside shrines
    Rosary shrines
    Masuria
    Prussia
    Opis:
    W artykule została przedstawiona droga różańcowa znajdująca się na trakcie pielgrzymkowym pomiędzy Reszlem a Świętą Lipką, gdzie wzdłuż niej zostało ustawionych 15 barokowych kapliczek różańcowych oraz kilka innych obiektów kultu religijnego. Problematyka artykułu została ukazana w aspekcie historycznym, społecznym i religijnym. Trakt pielgrzymkowy, przy którym zostały ustawione kapliczki różańcowe, był ważną drogą komunikacyjną oraz szlakiem częstych pieszych pielgrzymek. Łączył on fizycznie, społecznie i duchowo dwa historyczne regiony, a zarazem państwa. Szczególnie po hołdzie pruskim w 1525 roku trakt zyskał na znaczeniu w aspekcie religijnym, ponieważ łączył polską katolicką Warmię z pruskimi protestanckimi Mazurami, a zarazem ludność o odmiennych konfesjach religijnych. W XVIII wieku w dobie kontrreformacji i baroku w Polsce, z myślą o licznych pielgrzymkach zostało postawionych właśnie na nim 15 kapliczek różańcowych. Autor ukazuje także współczesne dzieje kapliczek oraz działania dotyczące pomocy w zachowaniu tego ważnego dziedzictwa kulturowego regionu – cennego obiektu kultu religijnego, historycznego i turystycznego.
    In the article was presented way of the Rosary, who is located on the pilgrimage route, between Reszel and Święta Lipka, where along it have been set 15 baroque rosary shrines and a few other religious objects. The issue of the article has been shown in terms of historical, social and religious. The pilgrim tract, at whom have been located the rosary shrines, was and is important road and often pedestrian pilgrimage trail. It has been connected physically, socially and spiritually not only two historical regions, but also states. In particular, after the Prussian Homage in 1525, the route has become important in terms of religious, because it has joined polish catholic Warmia with prussian protestant Masuria, and also people with different religious confession. In the 18th century in the era of the counter-reformation and the baroque in Poland, for the sake of numerous pilgrimages have erected just on the tract the 15 rosary shrines. The author shows too contemporary history of the shrines and activity for helping in preservation the important cultural heritage of the region – the precious object of religious worship, history and tourism.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 153-169
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki i krzyże w miejskim krajobrazie Warszawy
    Roadside shrines and crosses in Warsaw urban landscape
    Autorzy:
    Różańska-Mazurkiewicz, A.
    Kaczyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87742.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    kapliczki
    krzyż
    Warszawa
    krajobraz miejski
    Ursynów
    roadside shrines
    cross
    Warsaw
    urban landscape
    Ursynów district
    Opis:
    Tradycja stawiania w krajobrazie polskim kapliczek czy krzyży znana jest od początków chrześcijaństwa. Z upływem czasu forma i treść kapliczek, krzyży doskonaliła się. Także i miejsce usytuowania stawało się charakterystyczne dla konkretnej kapliczki, wiązało się z jej formą i treścią. Krzyże stawiano na rozstaju dróg, a kapliczkę z figurą św. Jana Nepomucena lokalizowano nad wodą. Zmiany w krajobrazie wynikające z silnej jego urbanizacji spowodowały zatarcie dawnych tradycyjnych lokalizacji kapliczek i krzyży. Celem artykułu jest ukazanie dawnego i współczesnego kontekstu krajobrazowego dla kapliczek zlokalizowanych w miejskim krajobrazie Warszawy oraz określenie czy i jak zmieniło się postrzeganie tych znaków sacrum w dzisiejszych uwarunkowaniach funkcjonowania miasta.
    Tradition of placing roadside shrines and crosses in the Polish landscape is well known since the beginning of the Christianity. In the course of time, a form and meaning of the roadside shrines and crosses have been improved. Also their localization has become characteristic for particular shrine, associated with the form ant content. The crosses were placed in the crossroads and the shrine with the statue of St. John Nepomucen was localized by the water. Changes in the landscape resulted from the intense urbanization process have blurred traditional localization of the roadside shrines and crosses. The aim of the article is to present former and present landscape context for the roadside shrines localized in Warsaw urban landscape and to determine how perception of these sacrum signs has been changed in contemporary functional condition of the city.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 67-76
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przydrożne kapliczki na Warmii jako element dziedzictwa kulturowego regionu
    The wayside shrines in Warmia as a element cultural heritage of the region
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/496965.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Warmia
    przydrożne kapliczki
    miejsce kultu
    mała sakralna architektura
    wayside shrines
    shrine
    small sacral architecture
    Opis:
    Warmińskie przydrożne kapliczki są niezwykle ważnym elementem materialnego dziedzictwa kulturowego regionu, które na stałe wpisały się w rodzimy krajobraz. Są one licznie rozsiane po całym jego terytorium, charakteryzują się niepowtarzalną architekturą, wyróżniają się niepowtarzalnie różnorodnymi stylami, formą i usytuowaniem. Dzięki temu Warmię można odróżnić od sąsiadujących z nią krain historycznych i geograficznych. Odzwierciedlają one dzieje katolickiej Warmii i głęboko ukształtowaną religię wśród miejscowego ludu. Autor postara się odpowiedzieć na kilka najważniejszych pytań dotyczących poruszanej w artykule problematyki: Skąd wzięły się kapliczki na Warmii? Ile istnieje kapliczek w omawianym regionie? Jakie ma znaczenie stawianie kapliczek? Jak wyglądają kapliczki i czym się one charakteryzują? Co dzieje się z kapliczkami dziś?
    Warmia’s wayside shrines are an extremely important part of the material cultural heritage of the region that permanently etched into the native landscape. They are numerous spread over whole his territory, characterized by a unique architecture, stand out unique variety of styles, forms and location. By that Warmia can be distinguished from neighboring historical and geographical regions. They reflect history of the catholic Warmia and deeply shaped religious among local people. The author will try to answer a few questions about raised the issue in the article: How did the wayside shrines come about? How many the wayside shrines are there in this region? What is the meaning of building the wayside shrines? What do they look like and by what do they characterize? What happens with the wayside shrines at the present time?
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2018, 2(18); 283-297
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki i krzyże w krajobrazie otwartym i zurbanizowanym Wielkopolski
    Crosses and shrines in open and urbanized landscape of Wielkopolska
    Autorzy:
    Rydzewska, A.
    Wilkaniec, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87851.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    kapliczki i krzyże
    wieś
    miasto
    badania terenowe
    funkcje
    shrines and crosses
    village
    city
    fieldwork
    functions
    Opis:
    Kapliczki i krzyże przydrożne stanowią ważny element krajobrazu kulturowego Polski. Często były stawiane w miejscach istotnych z punktu widzenia podziałów przestrzeni, upamiętniały również miejsca wydarzeń historycznych. Zazwyczaj krzyże i kapliczki stanowiły cenny dla lokalnej społeczności obiekt kultu religijnego i przestrzenny punkt orientacyjny, były otaczane troską i opieką. Przy kapliczkach i krzyżach pojawiały się drzewa pojedyncze, bądź tworzące proste układy kompozycyjne, krzewy, a także byliny i rośliny jednoroczne. Współcześnie zmieniają się formy zieleni im towarzyszące, ulega zmianie również stosunek lokalnych społeczności do tych obiektów. W badaniach prowadzonych w ostatnich latach w Katedrze Terenów Zieleni i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu zajmowano się tą formą architektury sakralnej występującej w Wielkopolsce.
    Crosses and shrines, standing next to roads are significant element of cultural landscape of Poland. This objects were raised in places important to spatial arrangement as crossroads, village limits, founders’ plot neighborhood. Crosses and shrines were also frequently established to commemorate historical events. These objects were precious for local community as a sacred place or landmark. Next to crosses and shrines trees, ornamental shrubs, perennial and one year plants were planted. Nowadays forms of greenery accompanying sacral objects have been changed. Also its value for local communities is different now then in historical times. Department of Landscape Architecture of University of Life Sciences in Poznań performed research on crosses, shrines and accompanying greenery in Wielkopolska region and city of Poznań. The aim of research was to recognize historical, landscape and art values of crosses and shrines and present trends in its maintenance and its place in local communities life.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 89-102
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wayside shrines as forms of religiosity as illustrated by the parish of Szczepanów in the 19th century
    Przydrożne kapliczki jako formy religijności na przykładzie parafii w Szczepanowie w XIX w.
    Autorzy:
    Kargol, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31803964.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    religiosity
    roadside chapels
    crosses
    Szczepanów
    Saint Stanislaus Bishop and Martyr
    religijność
    kapliczki
    krzyże
    św. Stanisław BM
    Opis:
    The article discusses the role of wayside chapels, statues, and crosses in the religious life of the parish in Szczepanów. By utilizing manuscript sources from the parish archives, cartographic sources, and detached structures, the author was able to determine the number, distribution, and functions of small sacral architecture. In the 19th century, dozens of structures were recorded, funded by the local residents and communities as expressions of gratitude for graces received and as memorials to places associated with the cult of St. Stanislaus. Among the prevalent religious motifs were the Passion of Christ, the Virgin Mary, and various saints, including the patron saints of the benefactors and St. Stanislaus of Szczepanów, portrayed as a bishop performing the miracle of resurrecting the deceased knight Peter (Piotrowin).
    W artykule omówiono rolę przydrożnych kaplic, figur i krzyży w życiu religijnym parafii w Szczepanowie. Wykorzystując źródła rękopiśmienne z archiwum parafialnego, źródła kartograficzne oraz obiekty wolnostojące, udało się ustalić liczebność, rozmieszczenie i funkcje małej architektury sakralnej. W XIX w. odnotowano kilkadziesiąt obiektów fundowanych przez mieszkańców i gminy jako dziękczynienie za łaski oraz jako upamiętnienie miejsc związanych z kultem św. Stanisława. Wśród motywów religijnych przeważały Męka Pańska, Matka Boża i święci: patronowie fundatorów oraz św. Stanisław Szczepanowski, ukazywany jako biskup dokonujący cudu wskrzeszenia zmarłego rycerza Piotra (Piotrowina).
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 248-286
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki i przydrożne krzyże elementem krajobrazu kulturowego. Studium przypadku gminy Miechów
    Chapels and roadside crosses as parts of cultural landscape. The case study of Miechów municipality
    Autorzy:
    Hernik, J.
    Ostrowski, M.
    Nowak, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88206.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    kapliczki
    przydrożne krzyże
    gmina Miechów
    krajobraz kulturowy
    tożsamość
    sacrum
    chapels
    roadside crosses
    Miechów municipality
    cultural landscape
    identity
    Opis:
    Kapliczki i przydrożne krzyże są elementem polskiego krajobrazu, gdyż religia od zawsze odgrywała bardzo znaczącą rolę w kulturze i historii tego kraju. Celem artykułu jest przedstawienie pełnej inwentaryzacji kapliczek na terenie gminy Miechów (woj. małopolskie) w ujęciu materialnym i niematerialnym. Inwentaryzacją objęto wszystkie kapliczki i przydrożne krzyże z obszaru gminy Miechów tj. łącznie 177 obiektów. W pracy omówiono stan zachowania kapliczek i krzyży przydrożnych, których w większości na dzień dzisiejszy jest dobry. Można wnioskować, że mieszkańcy gminy dbają o obiekty małej sztuki sakralnej. Te małe sakralne obiekty stanowią z pewnością cenne dla materialnej kultury dziedzictwo. Jednakże, to nie artystyczne piękno decyduje na pierwszym miejscu o ich wartości. Są one świadectwem wiary i kultury religijnej, przyczyniając się do zachowania tożsamości kulturalnej i religijnej danego regionu. Ta tożsamość jest obecnie ważnym elementem krajobrazu kulturowego.
    Chapels and roadside crosses are the elements of the Polish landscape, as the religion has always played a really significant role in culture and history of this country.This article aims to provide a full inventory of shrines in the Miechów district (Małopolska province),both in tangible and intangible approach. The inventory includes all roadside shrines and crosses from the municipality area and Miechów town, 177 objects in total. The paper discusses the conservation status of roadside shrines and crosses, which in most of the cases is good. It can be concluded that the residents of the community care about the small objects of sacred art. These small sacred objects are undoubtedly very valuable heritage for the tangible culture. However it is not the artistic beauty which is on the first place in deciding about their value. They bear witness to the faith and religious culture, contributing to saving the cultural and religious identity of the region. Nowadays this identity is a crucial element of the cultural landscape.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 115-126
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki przydrożne z Nadrzecza. Studium historyczno-społeczne
    The wayside shrines of the Nadrzecze village. A historical and sociological study
    Autorzy:
    Garbacz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1927200.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    Nadrzecze
    Biłgoraj
    Lubelszczyzna
    kapliczki przydrożne
    kapliczki kłodowe
    Chrystus Frasobliwy
    Stefan Alwin
    Fundacja „Kresy 2000”
    Alicja i Stefan Szmidtowie
    Jerzy Duda-Gracz
    Lubelskie region
    wayside shrines
    log shrines
    Pensive Christ
    the “Borderlands 2000” (“Kresy 2000”) Foundation
    Alicja and Stefan Szmidt
    Opis:
    Nadrzecze – nieduża wieś położona w powiecie biłgorajskim – zainteresowało autora artykułu za sprawą fotografii z czasów II wojny światowej, przechowywanych w jego rodzinnym archiwum, a przedstawiających proces zbierania, suszenia i transportu ziół z suszarni w Nadrzeczu i Rapach Dylańskich do hurtowni „Społem” w Biłgoraju. Wśród tych zdjęć jedno przedstawiało starą drewnianą kapliczkę kłodową. Jego autorem, a także wielu innych zdjęć przedstawiających nieistniejący już pejzaż drewnianej wsi Nadrzecze, był poznański przyrodnik Stefan Alwin. Odkrywając historię tej i kolejnych nadrzeczańskich kapliczek, autor opisuje dramatyczne okoliczności ich budowy i urządzania w trakcie zaborów oraz późniejsze zabiegi o ich przetrwanie. Los kapliczek kłodowych splótł się z losem powojennych osiedleńców wsi Nadrzecze, wśród których w latach 90. XX w. znaleźli się aktorzy warszawskiego Teatru Polskiego i założyciele Fundacji „Kresy 2000”, Alicja i Stefan Szmidtowie. To za ich sprawą zabytkowe kapliczki kłodowe zostały uratowane przed zniszczeniem, a jedna z nich znalazła schronienie w nowo wybudowanej kaplicy, w której też znalazły miejsce obrazy Jerzego Dudy-Gracza z cyklu przedstawiającego Drogę Krzyżową.
    Nadrzecze – a small village located in the Biłgoraj district – has attracted the interest of the author of the article through a series of WWII-era photographs from his family archive, depicting the process of harvesting and drying of herbs and the transportation thereof from the drying plants in Nadrzecze and Rapy Dylańskie to the “Społem” wholesale outlet in Biłgoraj. One of these pictures showed an old shrine made of a hollowed-out wooden log. The author of this picture – as well as of many others portraying the landscape of the wooden village of Nadrzecze from the past – was Stefan Alwin, a naturalist from Poznań. In exploring the history of this and many other wayside shrines of Nadrzecze, the author describes the dramatic circumstances surrounding their construction during the period of the Partitions of Poland as well as the subsequent efforts to ensure their survival. Their fate became intertwined with that of the post-war settlers who came to live in Nadrzecze, among whom were Alicja and Stefan Szmidt, the actors from the Polish Theatre in Warsaw and the founders of the “Borderlands 2000” Foundation. It is due to their efforts that the old log shrines have been saved from oblivion, with one of them being relocated to a newly-built chapel, standing today among a cycle of paintings by Jerzy Duda-Gracz depicting the Way of the Cross.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2018, 1; 99-125
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obiekty sacrum w założeniach rezydencjonalnych Łęczyńskiego przełomu Wieprza
    Sacral buildings in residential complexes of Wieprz river gorge in Łęczna county
    Autorzy:
    Dudkiewicz, M.
    Dąbski, M.
    Durlak, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88044.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    sacrum
    krajobraz
    powiat łęczyński
    dwór
    kapliczki przydrożne
    kaplice
    kolumny
    landscape
    district Łęczna
    mansions
    roadside shrines
    chapels
    columns
    Opis:
    W pracy podjęto próbę charakterystyki zjawiska, jakim jest obecność niewielkich obiektów sacrum na terenie dawnych rezydencji ziemiańskich w powiecie łęczyńskim położonym w centrum województwa lubelskiego. Istotny jest nie tylko mistyczny, ale również historyczny aspekt ich występowania. Kaplice i kościoły były manifestacją religijności ziemian. Na terenie czterech zabytkowych założeń dworskich powiatu łęczyńskiego: w Zawieprzycach, Łańcuchowie, Jaszczowie i Łysołajach, znajdują się: kościół, dwie kaplice, dwie kolumny toskańskie i trzy przydrożne kapliczki. Przedstawione w pracy obiekty kultu religijnego pochodzą z różnych okresów historycznych i pozostają w różnym stanie zachowania.
    This paper attempts characteristics of the phenomenon of the presence of small : sacrum objects in the former residence of landowners in the district Łęczna in the center of Lublin province. It is important not only mystical, but also the historical aspect of their occurrence. Chapels and churches were the manifestation of religiosity landowners. In four historic post manor complex in the county Łęczna - in Zawieprzyce, Łańcuchów, Jaszczów and Łysołaje - there are: the church, two chapels, two Tuscan columns and three roadside shrines. The work places of worship come from different historical periods and are in various states of preservation.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2016, 32; 57-70
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In hoc signo vinces. Znaki krzyża na elewacjach domów w powiecie raciborskim
    In hoc signo vinces Signs of the cross on the facades of houses in the Racibórz County
    Autorzy:
    Lach, Kornelia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2078262.pdf
    Data publikacji:
    2019-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    Racibórz County
    cross
    recessed shrines
    house facades
    popular piety
    powiat raciborski
    krzyż
    kapliczki wnękowe
    elewacje domów
    pobożność ludowa
    Opis:
    The Racibórz County is located in the south of Poland and covers the westernmost part of the Province of Silesia. This area is a treasury of interesting products of spiritual and material culture. A good example of this are the signs of the holy cross on the facades of houses. Most often they are found on the front walls, but they also appear on the walls facing the yard. Sometimes they are concave signs carved in plaster, and sometimes they are convex, that is, the cross is slightly above the surface of the wall. Some crosses are formed of bricks. A cross made of two mirror strips or geometrically cut mirror pieces is very popular in the studied area. The crosses are sometimes surrounded with ornaments with floral motifs and/or the initials of the founders, or with the date of the house’s construction. This architectural detail, being a material religious symbol, proves the faith of past generations and is an image of the values that ancestors lived by, an expression of the religious, moral, aesthetic and cultural needs of the local communities.
    Powiat raciborski położony jest na południu Polski, obejmuje najbardziej na zachód wysuniętą część województwa śląskiego. Obszar ten jest skarbnicą ciekawych wytworów kultury duchowej i materialnej. Jednym z przykładów są znaki krzyża świętego na elewacjach domów. Najczęściej umieszcza się je na ścianach frontowych, ale występują także od strony podwórza. Czasem są to wyżłobione na tynku wklęsłe znaki, czasem bywają wypukłe, czyli krzyż zostaje wysunięty nieco przed lico ściany. Bywa, że uformowany jest z cegły. Bardzo popularny na badanym obszarze jest krzyż utworzony z dwóch pasków lustrzanych lub geometrycznie wyciętych kawałków lusterek. Wokół krzyży czasami występują ornamenty z motywami roślinnymi, z inicjałami fundatorów lub z datą budowy domu. Ten architektoniczny szczegół, będący materialnym symbolem religijnym, dowodzi wiary minionych pokoleń, jest obrazem wartości, jakimi żyli przodkowie, wyrazem religijnych, obyczajowych, estetycznych i kulturowych potrzeb społeczności lokalnych.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2019, 7, 7; 30-44
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krzyże i kapliczki pokutne (pojednania), jako element średniowiecznej jurysdykcji karnej
    Crosses and Chapels of Penance (Reconciliation) as Part of the Medieval Criminal Jurisdiction
    Autorzy:
    Warylewski, Jerosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558369.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    prawo karne
    archeologia prawna
    ekspiacja
    krzyże pokutne
    kapliczki pokutne
    criminal law
    legal archeology
    expiation
    penitential crosses
    penitential shrines
    Opis:
    Artkuł prezentuje zagadnienia z zakresu historii prawa karnego i tzw. archeologii prawnej oraz przedstawia ich źródła oraz wpływ na kształtowanie się i rozwój kultury prawnej w wiekach średnich na ziemiach polskich. Zagadnieniem kluczowym jest ewolucja kary i pojawienie się systemu kompozycji, w ramach której dochodziło do zawarcia ugody między sprawcą zabójstwa i rodziną (krewnymi) zabitego. Elementem zawieranej ugody był nakładany na sprawcę zabójstwa obowiązek wystawienia kamiennego krzyża lub kapliczki. Te elementy: krzyże i kapliczki, miały charakter ekspiacyjny, dlatego też powszechnie używa się nazwy krzyże i kapliczki pokutne. Tych kamiennych świadków średniowiecznego wymiaru sprawiedliwości karnej jest w Polsce kilkaset.
    The article presents issues related to the history of criminal law and the so-called legal archeology. In addition it shows their sources and their impact on the formation and development of legal culture in the Middle Ages on Polish land. The key issue is the evolution of the penalty and the emergence of the composition system (łac. compositio), in which there have to reach a settlement between the perpetrator of the murder and the victim’s family (relatives). Element of the agreement was imposed on the perpetrator of the murder of an obligation to build a stone cross or chapel. These elements - crosses and shrines - had an expiatory character. Therefore they are commonly known as penitential crosses and shrines. There is several hundred of these stone witnesses of the medieval criminal justice in Poland.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2016, 38; 149-160
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwyczajowe i obrzędowe gesty sakralne w krajobrazie kulturowym wsi
    Habitual and ritualistic sacred gestures in the cultural landscape of the village
    Autorzy:
    Kraczoń, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88236.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    krajobraz sakralny
    obrzęd
    gesty
    sacrum
    krzyż przydrożny
    kapliczki przydrożne
    sacred landscape
    rite
    gestures
    sacred
    roadside crosses
    roadside shrines
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są sakralne gesty obrzędowe, rozumiane jako utrwalone i osadzone w kontekście kulturowym czynności o charakterze symbolicznym. Autorka, w oparciu o materiały archiwalne i wywiady terenowe, opisuje gesty obrzędowe rytualnie powtarzane przy obiektach małej architektury sakralnej, wskazując cechy wyróżniające tego typu zachowania kulturowe. W wyniku analizy, przyjmując kryterium funkcjonalności, wydzielono: gesty święte i uświęcające, gesty oczyszczające, gesty powitań i pożegnań, gesty wotywne oraz gesty pamięci. Symboliczne działania obrzędowe wyrażają postawę człowieka wobec sacrum, określają jego światopogląd, porządkują codzienność, zapewniając zdrowie, pomyślność i urodzaj.
    The article examines sacred ritualistic gestures understood as established symbolic actions set in a given cultural context. Taking into account both archive materials and field based interviews, the author describes ritualistic gestures repeated in the vicinity of small sacred architecture (e.g. roadside crosses and shrines), distinguishing their characteristic features. Basing upon the criterion of functionality, the gestures have been classified into the following categories: sacred and sanctifying gestures, purifying gestures, welcoming and farewell gestures, votive gestures, and memory gestures. Arguably, these symbolic ritualistic actions demonstrate man’s attitude towards the sacred, define his/her outlook, organize his/her everyday life, as well as ensuring health, success, and harvest.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 138-147
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie krzyże, kapliczki i figury przydrożne zwane tatarskimi
    Polish Crosses, Shrines and Roadside Figures Referred to as Tatars
    Autorzy:
    Krajcarz, Julia A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52158109.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    Tatarzy
    legenda
    kapliczki przydrożne
    historia Polski
    islam w Polsce
    Tatar
    legend
    roadside shrines
    history of Poland
    Muslim in Poland
    Opis:
    Krajobraz polskich miast, wsi, pól, lasów, rozstajów dróg naznacza obecność krzyży, kapliczek, figur. Część obiektów małej architektury sakralnej, które dotrwały do czasów współczesnych, przetrwało w niezmienionej, pierwotnej formie, wiele natomiast jest kontynuacją wcześniejszych budowli, które uległy zniszczeniu przez upływ czasu lub celowe działania człowieka. Niektórych obiektów dotyczą legendy i opowieści związane w różny sposób z Tatarami. Tekst zbiera, prezentuje i omawia tatarskie wątki opisujące historie tych chrześcijańskich obiektów sakralnych.
    The landscape of Polish towns, villages, fields, forests and crossroads is marked by the presence of crosses, chapels and statues. Some of the objects of small religious architecture, which have survived to modern times, have survived in an unchanged, original form, while many are a continuation of earlier structures, which were destroyed by the passage of time or deliberate human action. Some of the sites are associated with legends and stories related to the Tatars in various ways. The text collects, presents and discusses Tartar connections describing the stories of these Christian religious buildings.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2023, 1; 346-362
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziedzictwo kulturowe Warmii
    The cultural heritage of Warmia
    Autorzy:
    Batyk, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60035.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Warmia
    dziedzictwo kulturowe
    dziedzictwo historyczne
    zamki
    grodziska
    kapliczki
    koscioly
    miejsca kultu religijnego
    zabytki techniki
    palace
    dwory
    kultura ludowa
    walory turystyczne
    Opis:
    Dziedzictwo kulturowe stanowi z jednej strony przedmiot ochrony, z drugiej zaś zawiera potencjał, zwiększający atrakcyjność turystyczną danego regionu. Gwarancję skutecznej ochrony dziedzictwa kulturowego stwarza umiejętne jego włączenie do wielkiej zmiany cywilizacyjnej jakiej jesteśmy świadkami. Bogactwem Warmii, obok unikatowych walorów środowiska naturalnego i niepowtarzalnych krajobrazów jest różnorodność kulturowa, narodowościowa oraz zróżnicowane dziedzictwo kulturowe. Zróżnicowanie to wynika z burzliwej historii tych Ziem, zmieniającej się ich przynależności państwowej i różnorodności etnicznej. W ramach tego opracowania przedstawiono wybrane elementy dziedzictwa kulturowego Warmii, takie jak: zamki krzyżackie, grodziska pruskie, kościoły i kapliczki przydrożne, pałace i dwory oraz kulturę ludową.
    First of all the cultural heritage is the object of protection, on the other hand contain potential, which increase the region touristic attractiveness. The guarantee of effective protection of cultural heritage is skilful inclusion of them to great civilization change which is happening. The wealthness of Warmia, except for the unique values of natural environment and scenery is the cultural and national variety as well as diverse of cultural heritage. Differentiation is the result of stormy history of this area, changing their state membership and ethnic variety. This study is to present the chosen elements of the cultural heritage of Warmia for example: Teutonic Knight Castles, Prussian grodziska, churches and wayside shrines, palaces and manors and folk culture.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 02
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabytkowe cmentarze i elementy zabytkowe na cmentarzach niezabytkowych
    HISTORICAL CEMETERIES AND HISTORICAL ELEMENTS OF THE CEMETERIES OF NON-HISTORICAL TYPE
    Autorzy:
    Brykowski, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/539016.pdf
    Data publikacji:
    1976
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zabytkowe cmentarze
    elementy zabytkowe na cmentarzach
    ochrona cmentarzy
    cmentarz w Wożuczynie
    cmentarz w Gródku
    Cmentarz w Łuszczowie
    nagrobki cmentarne
    kapliczki cmentarne
    Opis:
    The author deals with problems of the historical c e meteries protection on the basis of results of a conference held in 1974 during which, nevertheless, the cemeteries were considered as historical objects totally. In the author’s opinion this is a wirong principle for a number of non-historical cemeteries, having been closely examined, reveal separate elements of historical value. Cemeteries in Lublin District may serve as an example. The chapel dating from the 17th century and found at the cemetery at Wożuczyn allows to include this object among the old ones, if not historical. Moreover, at the cemetery of Gródek there have been found some relics of ancient culture and folk sepulchral art, that is two Rococo sepulchral chapels, one of them including the sculpture of Sorrowing Christ. According to the historical monuments catalogues the cemetery at Łuszczów includes nothing worthy. During accidental visit at this .cemetery, however, an interesting complex of crosses and tombstones drew the author’s attention. They were made of wood and imitated known analogous stone forms dating from the end of the 19th and the beginning of the 20th century. In the conclusion the author states that the above- mentioned examples indicate the necessity of cataloguing and protecting not only historical cemeteries but historical elements of the cemeteries of non-historical type as well.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 1976, 2; 113-116
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pelplińska figura Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
    The Statue of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in Pelplin
    Autorzy:
    Nadolny, Anastazy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31024649.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    Wayside statues and shrines
    Cult of Our Lady
    Pelplin
    Pelplin’s monuments
    figury i kapliczki przydrożne
    Kult Matki Bożej
    pelplińskie pomniki
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są losy pelplińskiej figury Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (NMP), usytuowanej na Placu Katedralnym w Pelplinie. Decyzję o jej ustawieniu podjęto w związku z nominacją i konsekracją biskupa Jana Marwicza w 1857 roku oraz dla uhonorowania ogłoszonego w 1854 roku dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP. Propozycja wzniesienia pomnika wyszła z grona kapituły katedralnej chełmińskiej, zaś organizacją zajął się wyłoniony z niej Komitet Budowy Figury. Na zamówienie komitetu projekt wykonał słynny architekt z Kolonii nad Renem, Vincenz Statz, jeden z budowniczych tamtejszej katedry w latach 1840-1880 i architekt ponad stu kościołów i kaplic, wznoszonych w stylu neogotyckim w Nadrenii, natomiast samą figurę wykonał, również działający w Kolonii, artysta rzeźbiarz Peter Fuchs. Uroczystego poświęcenia dokonał biskup Marwicz w dniu 8 X 1858. Jesienią 1939 roku Niemcy figurę zburzyli wraz z innymi pomnikami, zdobiącymi miasto. Po wojnie uszkodzoną statuę odkopano i po restauracji, ale już w skromniejszej postaci wizualnej, ustawiono na dawnym miejscu w 1954 roku. Stanowi on najpiękniejszą ozdobę Placu Katedralnego, dziś noszącego nawę Placu Mariackiego, i miejsce niektórych nabożeństw maryjnych.
    The paper tells the story of the statue of Our Lady of the Immaculate Conception situated on the Cathedral Square in Pelplin. The decision to set it up was made in connection with the nomination and consecration of Bishop Jan Marwicz in 1857 and to honour the dogma of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary announced in 1854. The proposal to erect the monument was initiated by the Chelmno Cathedral Chapter and the task was taken over by the Figure Building Committee selected by the chapter. At the request of the Committee the design was prepared by a famous architect from Cologne, Vincenz Statz, one of the constructors of the Cologne cathedral during the years 1840–1880 and the architect of over a hundred neo-Gothic churches and chapels in the Rhineland. The statue itself was made by a sculptor, Peter Fuchs, also active in Cologne. Bishop Marwicz officially consecrated the figure on October 8, 1858. In the fall of 1939 the Germans demolished the statue together with other monuments decorating the town. After the war the damaged statue was unearthed and restored but in a more modest visual form. It was put back in its former place in 1954. It is the most beautiful decoration of the Cathedral piazza which today bears the name of the Marian Square and certain Marian services are celebrated there.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2022, 56; 301-322
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziedzictwo kulturowe obszarów wiejskich Małopolski jako atrakcja agroturystyczna
    Cultural heritage of the Malopolskie province rural areas as a form of agro-tourism attraction
    Autorzy:
    Ziernicka-Wojtaszek, A.
    Zawora, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61360.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    obszary wiejskie
    dziedzictwo kulturowe
    zabytki
    koscioly
    kapliczki
    cerkwie
    cmentarze
    miejsca kultu religijnego
    palace
    dwory
    zagrody wiejskie
    zabudowania gospodarskie
    kultura ludowa
    atrakcje turystyczne
    Malopolska
    Opis:
    Artykuł zawiera próbę typologii i umiejscowienia bogatego dziedzictwa kulturowego obszarów wiejskich na tle standardowych produktów i usług agroturystycznych, a także cech diagnostycznych rozwoju agroturystyki na przykładzie województwa małopolskiego. Przeanalizowano muzea, zabytkowe kościoły, cerkwie, kaplice, dzwonnice, plebanie i związane z nimi zabytkowe ogrodzenia oraz cmentarze ze zwróceniem uwagi na liczne cmentarze z okresu I wojny światowej. Z obiektów rezydencjalnych i mieszkalnych wymienić tu można pałace i zespoły pałacowe, dwory i zespoły dworskie wraz z parkami i ogrodami. Materialnymi zabytkami dziedzictwa kulturowego są też zabytkowe zagrody, domy i chałupy, szałasy i zabudowania gospodarcze. Liczbę tego typu zabytków w województwie szacuje się na 1800. Istnieje możliwość ich zwiedzania na różnego typu szlakach tematycznych. Z niematerialnych przejawów dziedzictwa kulturowego wymienić można różnego rodzaju prężnie działające centra i ośrodki kultury, a także imprezy odbywające się nie tylko w środowisku wiejskim, ale i w miastach ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa. Wobec faktu, że turyści zagraniczni odwiedzają przede wszystkim najbardziej znane miejsca recepcji turystycznej, dziedzictwo kulturowe rozproszone na obszarach wiejskich i kultura ludowa może być przedmiotem przyszłych kampanii promocyjnych rozwoju turystyki, w tym i agroturystyki na obszarach wiejskich.
    This article attempts to present the typology and classification of the rich cultural heritage of rural areas against the background of standard products and agro-tourism services. In addition this article discusses many diagnostic features of agro-tourism development in Poland based on the example from Małopolskie Province. In depth analysis of the following facilities has been performed: museums, historic churches, orthodox churches, chapels, belfries, presbyteries including historical enclosures. In addition several cemeteries have been included in this analysis especially cemeteries from the 1914–1918 period. Among residential facilities that have been analyzed we should mention palaces, palace complexes and manors (including parks and gardens). The list of material monuments associated with cultural heritage also includes historical farmsteads, houses and cabins, as well as shelters and agricultural buildings. The number of the abovementioned historical sites in Malopolskie Province is estimated at 1800. There exists a possibility to visit such sites thanks to a number of thematic trails that have been designated. Among the non-material cultural heritage objects we should mention a wide variety of cultural information centers as well as numerous cultural events which are organized not only in rural environments but also in municipal centers such as the city of Krakow. Taking into account the fact that foreign tourist primarily visit the most attractive sites within the reception area, cultural heritage (which is dispersed in rural areas) as well as folk culture may become the subject of future tourism development campaigns within rural areas as well as in agro-tourism.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 02
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Walory srodowiska kulturowego Ciezkowicko-Roznowskiego Parku Krajobrazowego na przykladzie gmin Gromnik i Ciezkowice
    Values of cultural environment of Ciezkowicko-Roznowski Landscape Park in the example of Gromnik and Ciezkowice
    Autorzy:
    Fornal-Pieniak, B
    Kosewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/881485.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    parki krajobrazowe
    Ciezkowicko-Roznowski Park Krajobrazowy
    walory kulturowe
    elementy kulturowe
    gmina Gromnik
    gmina Ciezkowice
    zabytki
    koscioly
    kapliczki
    krzyze przydrozne
    cmentarze
    miejsca pamieci
    dwory
    muzea
    Opis:
    Niniejszy artykuł dotyczy określenia walorów środowiska kulturowego Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego na przykładzie gmin Gromnik i Ciężkowice. Obszar badań podzielono na pola podstawowe oceny o powierzchni 1 km2 a następnie przeprowadzono inwentaryzację elementów kulturowych.Wyróżniono cztery typy obszarów o zróżnicowanych walorach kulturowych w badanych gminach, tj. obszary o bardzo wysokich, wysokich, średnich i małych walorach środowiska kulturowego.
    This article is about cultural evaluation of Ciężkowicko-Roznowski Landscape Park on example of Gromnik and Ciężkowice communes. Commune areas were divided into grid cells map (one grid cell map = 1km2 area). Research included inventory making of cultural elements and cultural evaluation. It was distinguished four types areas with cultural values areas. There were: areas with very high cultural values, areas with high cultural values, areas with medium cultural values and areas with low cultural values.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2009, 11, 4[23]; 180-186
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dni krzyżowe w polskiej religijności ludowej
    Rogation Days in Polish Folk Religiosity
    Autorzy:
    Kupisiński, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037184.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Dni krzyżowe
    krzyże i kapliczki
    religijność ludowa
    procesje błagalne
    modlitwy o urodzaje
    Rogation Days
    crosses and shrines
    folk religiosity
    supplicatory processions
    prayers for the harvests
    Opis:
    W kalendarzu liturgicznym Kościoła katolickiego przy wspomnieniach świętych powstało wiele zwyczajów i obrzędów religijnych związanych z pracami agrarnymi. W okresie wiosennym takim świętem w religijności ludowej był dzień św. Marka (25.04), kiedy to modlono się o urodzaje i zachowanie od wszelkich klęsk żywiołowych, a także Dni krzyżowe obchodzone przed uroczystością Wniebowstąpienia Pańskiego (poniedziałek, wtorek, środa). Początek tych zwyczajów obserwujemy w V wieku w Galii (Francja), a od VI wieku również w Rzymie. Podczas procesji błagalnych zatrzymywano się przy kaplicach i krzyżach przydrożnych, śpiewano wezwania litanijne, a od IX wieku „Litanię do Wszystkich Świętych”, antyfony i psalmy ku czci patrona czy innych świętych cieszących się szczególnym nabożeństwem w danej parafii bądź diecezji. Procesja kończyła się w kościele, gdzie odprawiano Mszę świętą. Obecnie w Polsce obchodzi się święto Wniebowstąpienia Pańskiego w niedzielę przed Uroczystością Zesłania Ducha Świętego. Dni krzyżowe bywają nazywane dniami modlitw o dobre urodzaje oraz w intencji krajów głodujących. Poleca się organizowanie procesji błagalnych oraz odprawienie Mszy wotywnej kolejno: w poniedziałek „w okresie zasiewów”, we wtorek „o uświęcenie pracy ludzkiej”, a w środę – „za głodujących”.
    In the liturgical calendar of the Catholic Church on the festivals of saints there is a number of customs and religious rituals related to the agrarian work. In the spring one of this kind of celebration in the folk religion was the Feast of St. Mark's (25.04), when people prayed for abundant harvest and protection from all natural disasters, as well as Rogation Days celebrated before the feast of the Ascension (Monday, Tuesday, Wednesday). These customs have their origins in the fifth century in Gaul (France), from the sixth century they were also practiced in Rome. During supplicatory procession the faithful stopped at the roadside chapels and crosses, chanting litanies, and from the ninth century this was “Litany of the Saints”, antiphons and psalms in honor of a patron saint or other saints who enjoyed a particular devotion in a given parish or diocese. The procession ended in a church, where Mass was celebrated. Currently in Poland the feast of the Ascension is celebrated on the Sunday before Pentecost. Rogation Days are also called days of prayer for good harvests and in the intention of countries suffering starvation. It is recommended to organize supplicatory processions and celebration of the votive Mass on Monday “in the period of sowing”, on Tuesday – “the sanctification of human labor” and on Wednesday – “for the hungry.”
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 9; 123-135
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A nexus of time and space, or on the ordinary and extraordinary everyday in a tenement courtyard
    Splot czasu i przestrzeni, czyli o codziennej codzienności i codzienności niecodziennej na podwórku w kamienicy czynszowej
    Autorzy:
    Karpińska, Grażyna Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1402543.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    codzienność codzienna
    codzienność niecodzienna
    podwórko w kamienicy czynszowej
    przydomowy ogród
    kapliczki warszawskie
    Maribor
    Warszawa
    druga wojna światowa
    the ordinary everyday
    the extraordinary everyday
    a tenement courtyard
    a tenement garden
    Warsaw chapels
    Warsaw
    the 2nd World War.
    Opis:
    The everyday is located in a space-time filled with various practices, problems, non-human creatures; it relates to human beings and places in which they exist. In the article, I reconstruct the ways of experiencing and practising the everyday in tenement courtyards. I present the image of the ordinary everyday as revealed by interviews with tenement dwellers of Maribor in Slovenia, as well as the image of the extraordinary everyday as reported in the diaries and memoirs of the residents of Warsaw tenements during the 2nd World War. Taking the “courtyard everyday” as my example, I demonstrate that the everyday has more than one shape, that it is relative and situational in nature, and that its contents and structure change depending on, among others, people’s biographies, modes of behaviour, objects of which they make use, and their involvement in the constant process of constructing a place.
    Codzienność ulokowana jest w czasoprzestrzeni wypełnionej różnymi praktykami, problemami, nie-ludzkimi bytami, dotyczy człowieka i miejsc, w których on przebywa. W artykule rekonstruuję sposoby doświadczania i praktykowania codzienności na podwórkach kamienic czynszowych. Przedstawiam obraz codziennej codzienności, jaki wyłania się z opowieści mieszkańców kamienic w słoweńskim Mariborze, oraz obraz niecodziennej codzienności rysujący się ze wspomnień i zapisu w dziennikach lokatorów warszawskich kamienic z czasów drugiej wojny światowej. Na przykładzie „podwórkowej codzienności” pokazuję, że codzienność nie ma jednej postaci, ma charakter relatywny i sytuacyjny, jej treść i struktura zmieniają się m.in. wraz z ludzkimi biografiami, zachowaniami, rekwizytami, zaangażowaniem w stałe konstruowanie miejsca.
    Źródło:
    Lud; 2020, 104; 443-461
    0076-1435
    Pojawia się w:
    Lud
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-31 z 31

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies