- Tytuł:
-
Ślady aktywności inżynierskiej Mateusza Butrymowicza. Część 1 – Kanał Telechański na tle epoki rozbiorowej
Traces of Mateusz Butrymowicz engineering activities. Part 1: Telechany chanel in the era of partition - Autorzy:
- Krych, A.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/193129.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
- Tematy:
-
budownictwo wodne
kanały rzeczne
Butrymowicz Mateusz
water construction
river channels - Opis:
-
Początek drugiej połowy XVIII wyznaczył stuletni
okres dominacji budownictwa kanałowego w rozwoju transportu,
znacznie przyczyniając się do przemysłowej rewolucji i współczesnego
kształtu świata zachodniego. W kulturze materialnej wyznaczył
też początek nowożytnej inżynierii cywilnej. Wielu budowniczych
kanałów podjęło dalsze wyzwania inicjując w kolejnym stuleciu
etap dominacji transportu kolejowego. W tych samych latach kiedy
Francis Egerton, Trzeci Książę Bridgewater, z Jamesem Brindleyem
zbudowali kanał do Manchester, rozpętując w Anglii manię kanałową
(1761) i kiedy zegarmistrz Francois Zacharia samotnie uporał się
z problemami koncesji, rozpoczynając pracę przy francuskim kanale
„dwóch mórz” (1763), Wielki Książę Litewski, wojewoda wileński
Michał Kazimierz Ogiński w 1765 roku podjął się patronatu nad budową
50-kilometrowego Kanału Telechańskiego (dzisiaj Ogińskiego,
Aginskiego) na Polesiu. Roli Wielkiego Brindleya w tym przypadku
podjął się oficjalista Księcia, Mateusz Butrymowicz. Do 1788 roku
budował na poleskich bagnach groble i drogi, a na bagnistych terenach
zalewowych stworzył folwark o oryginalnej strukturze agrarnej
i logistycznej. Odznaczył się ożywioną aktywnością parlamentarną
na rzecz reform gospodarczych, finansów oraz budowy infrastruktury
transportowej. Okres kolejnych wojen i upadku Rzeczypospolitej
Obojga Narodów na przełomie wieków doprowadziły do zniszczenia
materialnych śladów jego działalności. W artykule przedstawia się rezultat
studiów oraz hipotezy dotyczące ich kształtu, lokalizacji oraz
metod i technologii budowy.
The beginning of the second half of the 18th century was the onset of a hundred-year-long era in the development of transportation dominated by canal construction, which contributed to industrial revolution and the contemporary structure of the western world. In the sphere of material culture it was also the formative time of the modern civil engineering. In the subsequent century many constructors took the challenge and initiated the stage of railroad transport domination. At the time when Francis Egerton, the 3rd Duke of Bridgewater, together with James Brindley constructed the canal to Manchester (the Bridgewater Canal), thus unleashing a real ‘canal-mania’ in England (1761), and when the watchmaker Francois Zacharia alone overcame the concession problems and embarked on drilling the ‘Two-Seas Canal’ (1763), Michał Kazimierz Ogiński, the Grand Duke of Lithuania and the Voivode of Vilnius, in 1765 took the patronage over the construction of a 50-kilometre Telechany Canal (today known as the Oginski Canal) in the Polesie region. The role of ‘Great Brindley’ was played by one of the Grand Duke’s officials – Mateusz Butrymowicz. Up until 1788 he went on constructing the roads and causeways across the Polesie swamps, and in the marshy floodplains he created a farm of a very original agrarian and logistic structure. He distinguished himself as a very active member of parliament vouching for economic and financial reforms as well as for the construction of transportation infrastructure. Due to the subsequent wars and the fall of the Republic of Both Nations (the Polish–Lithuanian Commonwealth) at the turn of the 18th and 19th century, the traces of his material activity have been wasted. This article presents results of research and the hypotheses concerning the form, location, methods and technologies used in his constructions. - Źródło:
-
Transport Miejski i Regionalny; 2017, 5; 24-32
1732-5153 - Pojawia się w:
- Transport Miejski i Regionalny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł