Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kambr" wg kryterium: Temat


Tytuł:
A middle Cambrian (Series 3, Stage 5) microfaunal assemblage from the Torgau-Doberlug Syncline (Central Germany) and its palaeogeographic implications for the configuration of West Gondwana
Autorzy:
Atnisha, Abubaker
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138818.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
small shelly fossils
Cambrian
Torgau-Doberlug Syncline
Germany
West Gondwana
drobna fauna skorupkowa
małe skamieniałości skorupkowe
kambr
Niemcy
Gondwana
Opis:
A microfauna of small shelly fossils (SSF) is reported here for the first time from middle Cambrian (Series 3, Stage 5) subsurface strata of the Torgau-Doberlug Syncline (TDS), Central Germany. Considering that this microfauna is strongly limited and poorly preserved the material is quite abundant and diverse. The assemblage consists of molluscs (pelagiellids, bivalves), coeloscleritophorans (chancelloriids, halkieriids), poriferids, protoconodonts, cambroclaves, hyoliths, brachiopods, and disarticulated echinoderm remains. Additionally, a probable pterobranch hemichordate is noted. The assemblage is dominated by epifaunal suspension feeders from mid- to outer shelf depositional settings. Stratigraphically it represents (together with rare trilobites) the oldest middle Cambrian (Series 3, Stage 5) fauna known from Central Germany and the entire Saxothuringian Zone. Regardless the taphonomic problems related to the SSF occurrence, close palaeobiogeographic relations are indicated with the Mediterranean shelf of West Gondwana (especially with the areas of southwestern Europe and Morocco). The reported microfauna coupled with recent trilobite and palynomorph research supports assumptions that the Cambrian succession in the TDS is by far more complete than hitherto suggested, emphasizing its importance as a region yielding Cambrian rocks in Central Europe.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2019, 69, 1; 1-25
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Early Cambrian trace fossils at the northern margin of the Arabian Plate; Telbesmi Formation, Turkey
Autorzy:
Demírcan, H.
Gürsu, S.
Göncüoğlu, M. C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138729.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ichnofossils
Telbesmi Formation
Early Cambrian
Derik (SE Turkey)
skamieniałość śladowa
formacja
wczesny kambr
Turcja
Opis:
The Telbesmi Formation, at the northern margin of the Arabian Plate, Turkey, is composed of alternating darkbrown, pinky-brown fluvial arkosic sandstone/mudstones with thin-bedded cherty limestones and channel conglomerates. The formation contains rare and poorly diversified trace fossils. The siltstone/sandstone beds of levels 1 and 2 of the formation yielded, however, a moderately diverse assemblage composed of: Cochlichnus isp., Palaeophycus isp., Planolites beverleyensis, Teichichnus isp. and ?Treptichnus rectangularis. This assemblage, made up of traces left by deposit feeding organisms, represents the Scoyenia ichnofacies. Treptichnus rectangularis and Palaeophycus isp., of the assemblage, can be considered markers for the base of the Cambrian in southeast Turkey.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2018, 68, 2; 135-145
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evolution of 'small shelly fossils' assemblages of the Early Paleozoic
Autorzy:
Dzik, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22998.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
fauna kopalna
sylur
kambr
taksonomia
Alpy Karnijskie
paleozoik
hyolity
Chiny
Jakucja
Gory Swietokrzyskie
skamienialosci skorupkowe
ordowik
slimaki
skaly wapienne
paleontologia
mieczaki
malze
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1994, 39, 3; 247-313
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Late Cambrian eocrinoid Cambrocrinus
Autorzy:
Dzik, J
Orlowski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21429.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
Gory Swietokrzyskie
Acadocrinus
Cambrocrinus
kambr
Cambrocrinus regularis
skamienialosci
szkarlupnie
eokrynoidy
morfologia
budowa strukturalna
paleontologia
Opis:
Morphology of the stem in Cambrocrinus regularis Orłowski 1968 from the early Late Cambrian of the Holy Cross Mts, with only one type of columnals in its proximal conical part but with well developed marginal fulcra connecting them alternately in pairs, places it in between the Middle Cambrian Acadocrinus and Late Cambrian Ridersia. In the presence of thecal ribbing with ribs radiating toward plate corners, which is definitely not homologous to the ribbing of Ridersia, Macrocystella, and later cystoids, it departs from the main eocrinoid lineage leading to the rhombiferans. A new family Cambrocrinidae is therefore proposed to include Cambrocrinus and Eocystites.
Szkarłupnie znane są z dwu obfitych stanowisk w kambrze Gór Świętokrzyskich. Starszy zespół ze środkowokambryjskich piaskowców z Jugoszowa, niegdyś pomyłkowo zinterpretowany jako reprezentujący archeocjaty, wciąż oczekuje szczegółowej rewizji taksonomicznej. Przedmiotem tego artykułu jest zaś populacja Cambrocrinus regularis Orłowski 1968 z Wąworkowa, występująca w obrębie formacji późnokambryjskich piaskowców z Wiśniówki. Zgromadzona przez drugiego autora kolekcja skamieniałości Cambrocrinus liczy 56 mniej lub bardziej kompletnych kielichów, 85 pojedynczych płytek oraz 18 fragmentów łodyg. Choć gruboziarniste piaskowce, w których występują ośrodki kielichów Cambrocrinus, nie przechowały szczegółów ich morfologii, materiał jest dostatecznie obfity by umożliwić identyfikację nie tylko struktury kielicha ale i zakresu jego wewnątrzpopulacyjnej zmienności. Kielich dojrzałego C. regularis składał się z siedmiu kręgów liczących zazwyczaj po pięć do siedmiu płytek. Odmienność liczby płytek w górnych i dolnych kręgach wymuszała odejście od standardowego sześciokątnego kształtu części z nich. Innym czynnikiem zwiększającym rónorodność kształtów było wklinowywanie dodatkowych płytek w strukturę kielicha powodujące przybieranie siedmio- lub nawet ośmioboczności przez ich sąsiadów. Rozkład częstości poszczególnych typów płytek i ich wydłużenia oraz położenie miejsc rozwidlania się żeber na powierzchni płytek wskazują na wyraźne zwiększanie się ich liczby w trakcie wzrostu. Stan zachowania powierzchni gębowej najkompletniejszych kielichów pozwala jedynie na stwierdzenie, że odchodziło od niej pięć par brachiol. Nie jest natomiast pewne, czy wzgórek znajdujący się pomiędzy szerzej rozstawionymi bruzdami ambulakralnymi był piramidą analną. Bardzo mało prawdopodobne jest jednak występowanie bocznego periproktu w kielichu C. regularis bowiem nie ma nań miejsca w żadnym z bardziej kompletnych okazów. Zasadne jest więc przypuszczenie, że Cambrocrinus zachował pierwotną dla łodygowych szkarłupni organizację ciała, z odbytem położonym w bliskości otworu gębowego. Najbardziej niezwykłą cechą C. regularis jest układ żeber, które dochodzą do naroży płytek miast środka ich boków, jak u prawie wszystkich pozostałych pierwotnych szkarłupni. Cambrocrinus jest więc przedstawicielem osobnej gałęzi ewolucyjnej eokrynoidów, wywodzącej się zapewne od środkowokambryjskiego Acadocrinus o prawie gładkich płytkach kielicha. Progresywną cechą Cambrocrinus, różniącą go od Acadocrinus a zbliżającą do ordowickich cystoidów Rhombifera, jest wyodrębnienie stożkowatej przykielichowej części łodygi. Można więc domniemywać, że gałąź ewolucyjna Cambrocrinus odszczepiła się od linii wiodącej od Acadocrinus ku późnokambryjskiemu australijskiemu eokrynoidowi Ridersia po wykształceniu złożonej łodygi ale przed wyposażeniem kielicha w żebra przechodzące pośrodku szwów między płytkami.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 1-2; 21-34
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Yunnanozoon and the ancestry of chordates
Autorzy:
Dzik, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19946.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
Odontogriphus
kambr
Dickinsonia
Yunnanozoon lividum
skamienialosci
prekambr
paleobiologia
strunowce
Opis:
The oldest known chordate, Yunnanozoon lividum Hou et al. 1991, from the Chengjiang Lagerstätte of Yunnan shows several features in its anatomy that had not been expected to occur at this stage of evolution. Its metameric dorsal myomeres were separated by straight myosepta. The notochord was located ventrad of the muscular blocks instead of being bordered by them. The pharynx did not contain any filtratory basket but had only seven pairs of branchial arches. These were composed of rows of minute scleritic segments that connected the notochord with a rigid ventral trough. The head region was rather complex in organization and bore a specialized ring-like mouth apparatus. The presence of sensory organs, perhaps large eyes with sclerotic rings, is probable. Only in the remarkable elongation of the notochord and metameric arrangement of oval gonads this early chordate is similar to Branchiostoma. The anterior part of the muscular blocks of Yunnanozoon resembles a little the proboscis and collar of the enteropneusts and may perhaps be homologous with these structures, although in Yunnanozoon they are displaced much behind the mouth. The whole metameric muscular unit is proposed to correspond to the 'quilted pneu structure' of the Ediacaran problematic fossil Dickinsonia. Monotypic Yunnanozoa classis n., Yunnanozoida ordo n., and Yunnanozoidae fam n. are proposed for this early chordate.
Wśród tysięcy skamieniałych zwerząt nie mających mineralnego szkieletu z wczesnokambryjskiego stanowiska Chengjiang w prowincji Yunnan znalazly się też szczątki pierwszych strunowców. Yunnanozoon lividum Hou et al. 1991, opisany jako problematyk przed kilku laty, ukazuje wypełnioną osadem gardziel z łukami skrzelowymi i gonadami po bokach, a nad nią cylindryczną strukturę ubogą w substancje organiczne i z wnętrzem niedostępnym dla mułu - zapewne wypełniony płynem lub zwakuolizowanymi komórkami osiowy szkielet a więc struna grzbietowa. Zaskakującymi cechami Yunnanozoon są prostopadłościenne bloki miomerów, zapewne mające postać umięśnionych, wypełnionych płynem worków oraz rozbudowana głowa z aparatem gębowym o pierścieniowej nierozpoznanej dokładnie strukturze i zapewne z dużymi organami zmysłowymi (oczami?). Dowodzi to, że cechy uważane za osiągnięcia kręgowców charakteryzowały już pierwsze strunowce. Poszukując krewniaków i przodka Yunnanozoon wśród innych kambryjskich i prekambryjskich organizmów (powinni się cechować metamerycznymi workami mięśniowymi ponad jelitem z bocznymi wypustkami otwartymi na zewnątrz) wskazać można na przypuszczalnego konodonta Odontogriphus ze środkowego kambru Burgen i Dickinsonia z prekambru Ediacara i Morza Białego.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1995, 40, 4; 341-360
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Cambrian trilobites of Jordan - taxonomy, systematic and stratigraphic significance
Autorzy:
Elicki, O.
Geyer, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139261.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Chiny
Globalna współzależność
Hiszpania
Izrael
Jordania
kambr
Maroko
Morze Martwe
Polska
stratygrafia
Syberia
Trylobity
Cambrian
Dead Sea
global correlation
Israel
Jordan
Morocco
Polska
Siberia
South China
Spain
stratigraphy
Trilobita
Opis:
Marine carbonates and siliciclastic rocks of the Burj Formation in Jordan include paucispecific trilobite associations of the (traditional) Lower. Middle Cambrian boundary interval. Comprehensive new material of these trilobites allows a review of their taxonomy and systematic positions as well as a refined morphological description and a reconsideration of previous interpretations of their stratigraphic position and thus the correlation of the fossiliferous beds. In addition to the classic species Kingaspis campbelli (King, 1923) and Redlichops blanckenhorni Richter and Richter, 1941, Timnaella? orientalis (Picard, 1942) and Hesa problematica Richter and Richter, 1941, the discussed trilobites include Issalia gen. nov. with Issalia scutalis gen. nov., sp. nov., Tayanaspis gen. nov. with Tayanaspis bulbosus gen. nov., sp. nov., Uhaymiria gen. nov. with Uhaymiria glabra gen. nov., sp. nov., Cambrunicornia? jafnaensis sp. nov., Myopsolenites palmeri (Parnes, 1971), M. hyperion sp. nov., and Enixus cf. antiquus (Chernysheva, 1956). Myopsolenites boutiouiti Geyer and Landing, 2004 is now regarded as a junior synonym of Myopsolenites altus (Lian and Gozalo, 1986). A detailed discussion of the correlation with a focus on global aspects provides clues for the utility of potential index fossils for the global Cambrian Series 3 and Stage 5.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2013, 63, 1; 1-56
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Waloryzacja geostanowisk na obszarze projektowanego Geoparku Łysogórskiego w Górach Świętokrzyskich
Valorization of geosites in the projected Łysogóry Geopark in the Holy Cross Mountains
Autorzy:
Fijałkowska-Mader, A.
Malec, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075050.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Cambrian
Silurian
Devonian
Cenozoic
geosite
geodiversity
geotourism
kambr
sylur
devon
kenozoik
geostanowisko
georóżnorodność
geoturystyka
Opis:
The paper presents results of valorization of geosites in the Łysogóry Region of the Holy Cross Mountains, which warrant creation of the Łysogóry Geopark. Numerous geosites of different Paleozoic rocks offer a great educational potential, combining many fields of knowledge, such as geology, geomorphology, paleontology, paleoecology, ancient metallurgy industry and historical monuments. Geodiveristy makes this area very attractive for geotourism.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 3; 165--171
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phanerozoic paleoenvironment and paleolithofacies maps : Early Paleozoic
Mapy paleośrodowiska i paleolitofacji fanerozoiku : wczesny paleozoik
Autorzy:
Golonka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183797.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
paleogeografia
kambr
ordowik
sylur
tektonika płyt litosfery
Cambrian
Ordovician
Silurian
plate tectonics
paleogeography
Opis:
The paper presents the detailed plate tectonic, paleogeographic, paleoenvironment and plaeolithofacies maps for eight Early Paleozoic time intervals. Forty maps, generated using PLATES and PALEOMAP programs, contain information about plate tectonics, paleoenvironment, and plaeolithofacies during Cambrian, Ordovician and Silurian. Disintegration of supercontinent Pannotia and origin of Gondwana, Laurentia and Baltica occur during Early Cambrian. Oceans spreading continued during Late Cambrian and Early Ordovician; vast platform flooded by shallow seas existed on the continents. The plate tectonic reorganization happened during Middle Ordovician. Silurian was a time of Caledonian orogeny, closing of Early Paleozoic oceans and origin of supercontinent Laurussia as a result of Laurentia and Baltica collision. Information contained within global and regional papers were posted on the maps and the detailed paleoenvironment and plaeolithofacies zones were distinguished within the platforms, basins and ridges.
Artykuł przedstawia szczegółowe mapy paleogeograficzne dla ośmiu przedziałów czasowych w obrębie wczesnego paleozoiku. Czterdzieści map, skonstruowanych przy użyciu programów PLATES i PALEOMAP, zawiera informacje dotyczące tektoniki płyt, paleośrodowiska i paleolitofacji w czasie kambru, ordowiku i syluru. We wczesnym kambrze nastąpił rozpad superkontynentu Pannotia i utworzyły się kontynenty: Gondwana, Laurencja, Bałtyka i Syberia. W późnym kambrze i wczesnym ordowiku w dalszym ciągu ma miejsce spreding oceanów, istnieją też w tym czasie rozległe platformy zalane przez płytkie morza na kontynentach. Reorganizacja płyt litosfery nastąpiła w środkowym ordowiku. Sylur był okresem orogenezy kaledońskiej, zamknięciem wczesno- paleozoicznych oceanów i powstania superkontynentu Laurosji z połączenia Laurencji i Bałtyki. Informacje zawarte w szeregu globalnych i regionalnych prac zostały naniesione na mapy, a w obrębie platform, basenów i grzbietów wydzielono poszczególne strefy paleośrodowiskowe i paleolitofacjalne
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 4; 589-654
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spatial organization of tubercles and terrace lines in Paradoxides forchhammeri - evidence of lateral inhibition
Organizacja przestrzenna guzkow i linii pancerza trylobita Paradoxides forchhammeri swiadczy o inhibicji bocznej
Autorzy:
Hammer, O
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20537.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
ewolucja
kambr
Paradoxides forchhammeri
pancerze
inhibicja boczna
szczecinki czuciowe
trylobity
paleontologia
stawonogi
Opis:
Spatial statistics on the positions of trilobite tubercles indicate the existence of a developmental spacing mechanism. Similar spacing between sensory bristles, due to lateral inhibition, is well known in insects, and the genetic basis for these patterns has been thoroughly studied. Tubercles (granules) in the Middle Cambrian trilobite Paradoxides forchhammeri are spaced out, but otherwise randomly positioned. Assuming that similar genetic principles are in operation for the positioning of peripheral neuronal elements in all arthropods, it can even be speculated that genes with functions similar to Delta, Notch, achaete and scute were active in trilobite cuticular patterning. Also, in P. forchhammeri, terrace lines (ridges) seem to display transitions into granulation, indicating that these two types of structure share an underlying pattern formation mechanism.
Analiza statystyczna rozmieszczenia guzków trylobita świadczy o istnieniu mechanizmu rozwojowego odpowiadającego za ich układ. Znany jest mechanizm inhibicji bocznej u owadów, odpowiedzialny za podobne odstępy szczecinek czuciowych, poznano takie jego podłoże genetyczne. Guzki (granule) środkowokambryjskiego trylobita Paradoxides forchhammeri są rozmieszczone losowo, ale z zachowaniem podobnych odstępów. Zakładając, że rozmieszczenie obwodowych elementów nerwowych u wszystkich stawonogów opierało się na podobnym podłożu genetycznym, można pokusić się o przypuszczenie, że w ornamentacji pancerza trylobitów uczestniczyły geny o funkcjach zbliżonych do owadzich genów Delta, Notch, achaete i scute. U P. forchhammeri można takie zaobserwować przejście między liniarni tarasowymi (grzebieniami) a granulacją, co wskazywałoby na wspólny mechanizm determinacji tych struktur.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 2000, 45, 3; 251-270
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trilobite-like arthropod from the Lower Cambrian of the Siberian Platform
Trylobitopodobny stawonog z dolnego kambru tarczy syberyjskiej
Autorzy:
Ivantsov, A Y
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21620.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
fauna kopalna
stawonogi trylobitopodobne
rzeka Lena
Conciliterga
kambr
skamienialosci
Syberia
Phytophilaspis pergamena
paleontologia
pygidium
plytka rostralna
morfologia zwierzat
Opis:
The Lower Cambrian Fossil-Lagerstätte at Sinsk (Sinsk Formation, Lena River, Siberia) yields extraordinarily preserved fossils. A new trilobite-like arthopod from this site, Phytophilaspis pergamena gen. et sp. n., is assigned to the subclass Conciliterga Hou & Bergström, 1997, ordet and family indet. It is characterized by a large cephalon with facial sutures and relatively large eyes, strongly reduced thorax and very large pygidium. The facial sutures are not connected with the eyes; librigenae preserve marks of segmentation and may represent fused pleurae of the posterior segments of the cephalon. Unlike trilobites, the original mineralization of the carapace was very weak or absent. The new arthropod differs from all of other Conciliterga by the absence of rostral plate, posterior position of eyes and large size of the pygidium.
Dolnokambryjska formacja sinska znad rzeki Leny zawiera doskonale zachowane skamieniałości. Tamtejszy stawonóg Phytophilaspis pergamena gen. et sp. n. przypominający trylobita został zaliczony do podgromady Conciliterga Hou & Bergström, 1997, ordo et fam. indet. Nowy rodzaj charakteryzuje się dużą głową ze szwami policzkowymi i dużymi oczami, silnie zredukowanym tułowiem i bardzo dużym pygidium. Policzki ruchome zachowały ślady segmentacji, co wskazuje, że mogą one reprezentować zrośnięte pleury tylnych segmentów cefalonu. W odróznieniu niż u trylobitów, u Phytophilaspis pergamena gen. et sp. n. mineralizacja pancerza była bardzo słaba. Nowy stawonóg rózni się od pozostałych Conciliterga brakiem płytki rostralnej, położeniem oczu bardziej w tyle oraz bardzo dużym pygidium.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1999, 44, 4; 455-466
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cambrian phytoplankton of the Brunovistulicum : taxonomy and biostratigraphy
Autorzy:
Jachowicz-Zdanowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182447.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
acritarchs
palynology
stratygraphy
Cambrian
Brunovistulicum
akritarchy
palinologia
stratygrafia
kambr
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki szczegółowych badań palinologicznych wykonanych dla utworów kambryjskich rozpoznanych na obszarze Brunovistulicum, regionalnej jednostki tektonicznej położonej na południu Polski i w północno-wschodnich Czechach. Materiał do badań stanowiły próbki skał z 22 otworów wiertniczych zlokalizowanych w obszarze bloku górnośląskiego oraz z 3 wierceń wykonanych na Morawach (blok Brna). W wierceniach tych pod utworami jury, dewonu dolnego lub środkowego nawiercono zróżnicowane litologicznie kompleksy skał klastycznych, które poza jednym profilem - Goczałkowce IG 1 - pozbawione są przewodnich mikroskamieniałości, a ich kambryjski wiek został ustalony na podstawie badań palinologicznych. Uzyskany w trakcie badań bogaty i w większości dobrze zachowany materiał mikroflorystyczny umożliwił przeprowadzenie rewizji wielu taksonów akritarch, w tym wykreowania 5 nowych rodzajów oraz wyróżnienia 19 nowych gatunków i 11 nowych kombinacji gatunkowych. Nowe i rewidowane taksony to głównie gatunki występujące w utworach oddziału 2 i formy charakterystyczne dla oddziału 3 systemu kambryjskiego. Do najważniejszych należą następujące nowe przewodnie rodzaje: Ichnosphaera, Lechistania, Eklundia, Parmasphaeridium i Turrisphaeridium. Przeprowadzone analizy taksonomiczne zespołów akritarch udokumentowanych w utworach kambru Brunovistulicum pozwoliły na wyznaczenie w tym obszarze 9 regionalnych poziomów mikroflorystycznych - BAMA I do BAMA IX, które datują trzy kolejne oddziały kambru: terenew, oddział 2i3. Poziomy BAMA I Pulvinosphaeridium antiquum-Pseudotasmanites i BAMA II Asteridium tornatum-Comasphaeridium velvetum rozpoznano w najstarszych utworach kambru Brunovistulicum, gdzie zostały skorelowane z poziomem Platysolenites. Zespoły akritarch charakterystyczne dla poziomu BAMA I stwierdzono w utworach formacji z Borzęty udokumentowanych we wschodniej brzeżnej części bloku górnośląskiego. Kolejna asocjacja BAMA II datuje wiek kompleksu skalnego wyróżnionego w obszarze bloku górnośląskiego jako ogniwo piaskowców skolitusowych z Mogilan formacji z Goczałkowic. Zespoły akritarch charakterystyczne dla poziomów BAMA III-VI: Ichnosphaeraflexuosa-Comasphaeridium molliculum, Skiagia-Eklundia campanula, Skiagia-Eklundia varia i Volkovia dentifera-Liepaina plana, które korelowane są z poziomami Schmidtiellus, Holmia i Protolenus udokumentowano w osadach formacji z Goczałkowic, rozpoznanych w obszarach bloku górnośląskiego i bloku Brna. Utwory odddziału 3 kambru w analizowanym obszarze dokumentują trzy poziomy akritarchowe BAMA VII-IX, stwierdzone w osadach formacji z Sosnowca, udostępnionych otworem wiertniczym Sosnowiec IG 1 na bloku górnośląskim. Poziom BAMA VII Ammonidium bellulum-Ammonidium notatum należy wiązać z poziomem Acadoparadoxides oelandicus, natomiast dwa pozostałe poziomy BAMA VIII Turrisphaeridium semireticulatum i BAMA IX Adara alea-Multiplicisphaeridium llynense z poziomem Paradoxidesparadoxissimus. Z przeprowadzonych badań wynika, że najstarsze osady kambryjskie - terenewu - zawierające zespoły BAMA I tworzyły się tylko w części wschodniej bloku górnośląskiego. Osady młodsze, terenewu i oddziału 2 z zespołami BAMA II-VI rozwijały się na znacznie większym obszarze bloku górnośląskiego i bloku Brna. Osady oddziału 3 z zespołami BAMA VII-IX tworzyły się w północnej części bloku górnośląskiego. Obecność osadów furongu w analizowanym obszarze jest wielce prawdopodobna, mogą one występować w północnej części bloku, tym bardziej, że zostały tam już udokumentowane utwory ordowiku. Wiarygodne i prawidłowe odtworzenie rozwoju sedymentacji osadów dolnopaleozoicznych na obszarze Brunovistulicum pozostaje zagadnieniem otwartym, które można rozwiązać jedynie za pomocą nowych otworów wiertniczych pozwalających na poznanie pełniejszych profili tych utworów.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2013, 28; 1--150
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Palinologia kambru dolnego bloku górnośląskiego w regionie krakowskim
Palynology of the Lower Cambrian in the Upper Silesian Block, Kraków region
Autorzy:
Jachowicz-Zdanowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062988.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Acritarcha
kambr
blok górnośląski
region krakowski
acritarcha
Cambrian
Upper Silesian Block
Kraków region
Opis:
Artykuł stanowi przegląd przeprowadzonych dotychczas badań palinologicznych utworów kambru bloku górnośląskiego, rozpoznanych otworami wiertniczymi w regionie krakowskim, którego zasięg terytorialny został zdefiniowany w ramach projektu badawczego MNiSW NN 525 051033 „Prekambr i paleozoik regionu krakowskiego – model budowy geologicznej – jego aspekt utylitarny”. Na obszarze tym, w 13 wierceniach udokumentowano zróżnicowane zespoły mikroskamieniałości charakterystyczne dla utworów dolnokambryjskich formacji z Borzety i formacji z Goczałkowic wyróżnionych na bloku górnośląskim. Najstarsze dolnokambryjskie zespoły mikroskamieniałości, typowe dla formacji z Borzety, wystepują w analizowanym obszarze w 10 profilach wiertniczych. Charakteryzują się one stosunkowo słabym zróżnicowaniem morfologicznym. Dużą różnorodnoocią form oraz wyraźną zmiennością odznaczają się natomiast zespoły mikroskamieniałości w formacji z Goczałkowic, co pozwala na wyznaczenie zespołów typowych dla wyróżnianych w jej profilu ogniw – piaskowców bioturbacyjnych z Głogoczowa i mułowców z trylobitami z Pszczyny, w trzech otworach wiertniczych. Asocjacje mikroflory udokumentowane w osadach ogniwa piaskowców bioturbacyjnych z Głogoczowa charakteryzują sie dominacją delikatnie urzeźbionych akritach, z nowym przewodnim dla tego ogniwa rodzajem Ichnosphaera. Zespoły akritach ogniwa mułowców z trylobitami z Pszczyny odznaczają sie pojawieniem taksonów o zróżnicowanej morfologii i dominacją dolnokambryjskiego rodzaju Skiagia.
The paper reviews the palynological studies carried out to date on Cambrian deposits of the Upper Silesian Block explored by boreholes drilled in the Kraków region. Differentiated assemblages of organic microfossils characteristic of the lower Cambrian deposits of the Borzęta and Goczałkowice formations from the Upper Silesian Block were documented in 13 boreholes. The oldest Lower Cambrian microfossil assemblages, which are typical of the Borzęta Formation, occur in the Kraków region in 10 boreholes, but their morphological differentiation is rather poor. On the other hand, the assemblages from the Goczałkowice Formation are characterized by a significant diver-sity and variability of forms. Thus, in three boreholes, it helped to find assemblages which were typical of particular members distinguished in the formation, namely: the Głogoczów Bioturbated Sandstones Member and the Pszczyna Siltstones with Trilobites Member. Microflora associations, documented in the Głogoczów Bioturbated Sandstones Member, are characterized by finely ornamented acritarchs with Ichnosphaera – a new index genus. The acritarcha assemblages of the Pszczyna Siltstones with Trilobites Member are characterized by the presence of morphologically differentiated specimens and predominance of the Lower Cambrian Skiagia species.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 443; 1--31
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza inkluzji fluidalnych w minerałach w skałach osadowych Polski - przegląd ogólny i uwagi
Fluid inclusion analysis of minerals in sedimentary rocks in Poland – an overview and remarks
Autorzy:
Jarmołowicz-Szulc, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061902.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
inkluzje fluidalne
kambr
dewon
karbon
perm
jura
paleogen
miocen
fluid inclusions
Carboniferous
Permian
Jurassic
Paleogene
Miocene
Cambrian
Devonian
Opis:
Przedstawiono charakterystykę i wyniki mikrotermometrycznych badań inkluzji fluidalnych występujących w spoiwie skał osadowych wieku od kambru po perm oraz od jury po paleogen i miocen. Inkluzje mają charakter pierwotny i wtórny; na ogół są jedno- lub dwu-, rzadziej trójfazowe. Wypełniają je paleofluidy o zróżnicowanym składzie i różnej gęstości. Temperatura homogenizacji, która stanowi przybliżenie temperatury zamknięcia fluidu w minerale, wykazuje zmienność związaną z rodzajem spoiwa i z historią geologiczną badanego obszaru. Zasolenie fluidów również jest zmienne i zależy od rodzaju spoiwa i od lokalizacji. Połączenie analiz inkluzji np. z badaniami izotopowymi pozwala na szerszą interpretację wyników oznaczeń mikrotermometrycznych.
Characteristics and results of microthermometric studies of fluid inclusions which occur in the cements of sedimentary rocks of the age oscillating form Cambrian to Permian and from Jurassic to Paleogene and Miocene are presented. The inclusions studied are primary and secondary in origin. They display one, two or, less frequently, three phases. The inclusions are filled by the paleofluids of variable compositions and densities. The homogenization temperature, which corresponds to the minimum estimation of the trapping temperature, shows variability in respect to the cement type and geological history of the study area. Salinities of fluids are also variable in respect to the cement type and locality. Wider interpretation of the microthermometric analyses is enabled when they are combined, e.g., with the isotopic studies.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 464; 25--41
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inkluzje węglowodorowe w cementach skał osadowych i minerałach żyłowych – charakterystyka i znaczenie
Hydrocarbon inclusions in cements of sedimentary rocks and in vein minerals – characteristics and significance
Autorzy:
Jarmołowicz-Szulc, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061691.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
inkluzje fluidalne
węglowodory
kambr
perm
paleogen
obszar morski i wybrzeże Bałtyku
Karpaty
fluid inclusions
hydrocarbons
Cambrian
Permian
Paleogene
offshore and inshore Baltic Sea area
Carpathians
Opis:
Na podstawie badań przeprowadzonych w obrębie trzech obszarów w Polsce przedstawiono charakterystykę i efekty analiz mikrotermometrycznych inkluzji, występujących w spoiwach i minerałach skał osadowych różnego wieku (od kambru przez perm po paleogen) oraz wypełnionych węglowodorami (HCFI). Inkluzje mają charakter pierwotny i wtórny. Są na ogół jedno- lub dwufazowe. Charakteryzuje je fluorescencja w barwach biało-niebieskich (ropa naftowa) lub niebieskawej (metan), niekiedy żółtej lub czerwonej. Na podstawie barwy świecenia wstępnie oszacowano charakter węglowodorów, które wypełniają te inkluzje i krążą w skałach z tego regionu. Temperatura homogenizacji, która stanowi przybliżenie temperatury zamknięcia fluidu w minerale, wykazuje zmienność związaną z historią geologiczną badanych obszarów. Inkluzje węglowodorów współwystępują w badanych rejonach z inkluzjami solankowymi. Połączenie wyników analiz mikrotermometrycznych inkluzji węglowodorowych z rezultatami badań inkluzji wodnych pozwoliło na szerszą interpretację wyników wszystkich oznaczeń w poszczególnych rejonach. Obecność węglowodorów w inkluzjach świadczy o ich występowaniu i/lub migracji w skałach badanych regionów.
Characteristics and results of microthermometric studies of fluid inclusions which occur in the cements of sedimentary rocks of various ages (from Cambrian through Permian to Paleogene) and filled with hydrocarbons (HCFI) are presented. The inclusions are primary and secondary in origin. They display one or two phases and fluorescence in white-blue (oil) or dull blue (methane) colours, sometimes yellow or red. Based on the fluorescence colour in the ultraviolet light a character of hydrocarbons that fill these inclusions and migrate in the rocks of the region can be estimated. The inclusions are filled with palaeofluids of different compositions. The homogenization temperatures, which correspond to the minimum estimation of the trapping temperatures in minerals, show variability with respect to the geological history of the study area. The hydrocarbon inclusions are often accompanied by brine inclusions. Wider interpretation of all microthermometric analyses was enabled due to the combination of studies on hydrocarbon and aqueous inclusions. The presence of hydrocarbons in inclusions is a proof of their occurrence and/or migration in the rocks of the regions studied.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2016, 466; 87--101
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Composition and provenance of clastic material in the Vendian–lowermost Cambrian from northern Poland: geotectonic implications.
Autorzy:
Jaworowski, K.
Sikorska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1187395.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
materiał okruchowy
interpretacja geotektoniczna
petrologia
geochemia
sedymentologia
formacja żarnowiecka
wend
najniższy kambr
północna Polska
clastic material
geotectonic interpretation
petrology
geochemistry
sedimentology
Żarnowiec Formation
Vendian
earliest Cambrian
northern Poland
Opis:
Wendyjsko-dolnokambryjskie osady północnej Polski należą do formacji żarnowieckiej. Dane dotyczące tej formacji uzyskano z głębokich otworów wiertniczych. Formacja żarnowiecka leży bezpośrednio na podłożu krystalicznym kratonu wschodnioeuropejskiego i jest wykształcona niemal wyłącznie jako kontynentalne piaskowce i zlepieńce. Są one barwy szaroróżowej i wiśniowej. W formacji żarnowieckiej nie znaleziono skamieniałości. W stropie przechodzi ona stopniowo w morskie piaskowce i heterolity piaszczysto-mułowcowe wieku dolnokambryjskiego. Uważa się, że formacja żarnowiecka reprezentuje wend i najniższy kambr. Skład mineralny formacji żarnowieckiej wykazuje bliskie podobieństwo do składu podłoża krystalicznego kratonu wschodnioeuropejskiego. Na diagramach Dickinsona (1985) skład mineralny formacji wskazuje wewnętrzne obszary kratonu jako źródła materiału okruchowego. W zachodniej części badanego obszaru materiał okruchowy był dostarczany z wyniesionego bloku podłoża. Analizy chemiczne świadczą, że głównym źródłem materiału okruchowego był pasywny brzeg kontynentu. W obrębie formacji żarnowieckiej wyróżniono trzy systemy depozycyjne: proksymalną część stożków napływowych, dystalną część stożków napływowych oraz równię roztokową i zalewowo-warstwową. Materiał okruchowy formacji żarnowieckiej był transportowany głównie w dwóch przeciwnych kierunkach: W-E i E-W. Część klastyków była transportowana w kierunku N-S. Źródła materiału okruchowego były położone: (1) na zachód od strefy Teisseyre'a-Tornquista, tj. poza dzisiejszym kratonem wschodnioeuropejskim; (2) w brzeżnej części kratonu wschodnioeuropejskiego; (3) na kratonie wschodnioeuropejskim w miejscu dzisiejszej tarczy bałtyckiej. Na podstawie niniejszej pracy, rozpad prekambryjskiego superkontynentu Rodinii i formowanie południowo-zachodniej krawędzi Baltiki (kratonu wschodnioeuropejskiego) mogą być interpretowane w kategoriach asymetrycznego modelu rozciągania litosfery.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2003, 8; 5-59
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies