Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "jidysz" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 45
Tytuł:
«Burza» Szekspira w Folks un Jugnt-Teater: Inscenizacja Leona Schillera (1938/39)
Shakespeare’s «The Tempest» in the Folks un Jugnt-Teater: The Staging by Leon Schiller 1938/1939
Autorzy:
Timoszewicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146930.pdf
Data publikacji:
1992-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Leon Schiller
teatr jidysz
Burza Shakespeare'a
Władysław Daszewski
Folks Un Jungt-Teater
Abraham Morewski
teatr żydowski w Polsce
Yiddish theater
Shakespeare's The Tempest
Jewish theater in Poland
Opis:
Inscenizacja Burzy Szekspira w inscenizacji Leona Schillera ze scenografią Władysława Daszewskiego w Folks un Jugnt-Teater w Łodzi (9 października 1938) uchodzi za jedno z największych osiągnięć teatru jidysz w Polsce. Wagę współpracy wybitnego polskiego reżysera z teatrem jidysz podkreślali mówcy na bankiecie, który odbył się po premierze, a recenzenci odkrywali polityczne podteksty spektaklu. Scenografia Daszewskiego na płytkiej scenie była wybitnym osiągnięciem, podobnie jak rola Prospera grana przez Abrahama Morewskiego, jednego z najwybitniejszych aktorów żydowskich XX wieku. Łódzki spektakl zalicza się także do najważniejszych osiągnięć wśród szekspirowskich inscenizacji Schillera, ale i w całej jego twórczości.
The production of Shakespeare’s The Tempest staged by Leon Schiller with scenography by Władysław Daszewski in the Folks un Jugnt-Teater in Łodź (October 9th 1938) is considered to be one of the greatest achievements of Yiddish theatre in Poland. The author describes the political background of the production. The significance of the cooperation of a distinguished Polish director with a Yiddish theatre was stressed by speakers at the banquet which took place after the premiere, while the reviewers uncovered the political undertones of the production. Daszewski’s scenography on a shallow stage was a great achievement, as was the part of Prospero played by Avrom Morevsky, one of the most eminent Jewish actors of the 20th century. The Łodź production also turns out to be an important reflection of the evolution of the interpretation of Shakespeare’s play in Schiller’s work, as well as an important element of his artistic achievement.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1992, 41, 1/4; 439-452 (pol), 439-457 (eng)
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Summary
Autorzy:
Prussak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30147336.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr żydowski
historia teatru do 1939
teatr jidysz
Jewish theater
theater history before 1939
Yiddish theater
Opis:
Summary of Pamiętnik Teatralny 1992/1-4. The first part includes an account of the long process of working on this volume, the initial concept of which was born in 1964, as well as a description of the various circumstances that either paralyzed or hindered its preparation. The second part contains a detailed discussion of the content of all the articles.
Podsumowanie "Pamiętnika Teatralnego" 1992/1-4. W pierwszej części umieszczono relację z długiego procesu pracy nad tym tomem, którego wstępna koncepcja zrodziła się w 1964 roku, a także opis różnego rodzaju okoliczności  paraliżujących albo utrudniających jego przygotowanie. Druga część zawiera szczegółowe omówienie treści wszystkich artykułów. 
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1992, 41, 1/4; 520-531
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Tłomacke 13“ in Erinnerungen von Schriftstellern und Journalisten jiddischer Sprache
Autorzy:
Ruta, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032658.pdf
Data publikacji:
2011-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Modernizm
literatura jidysz
Związek Pisarzy i Dziennikarzy Jidysz
Tłomackie 13 w Warszawie
"die Bude" ("di Bude")
Zusman Segalovič
Ber Rozen
Naxmen Majzil
Mixal Vajxert
Melex Ravič
modernism
jidysh literature
Association of Jewish Writers and Journalists
13 Tlomackie Street
die Bude
Moderne
jiddische Literatur
jüdischer Schriftsteller- und Journalistenverband
Tłomackie 13 in Warschau
die Bude‘ („di Bude“)
Opis:
Die moderne jiddische Literatur ist eine relativ junge Erscheinung – sie besteht erst seit der zweiten Hälfte des 19. Jhd.s, und die ersten professionell geführten kulturellen Einrichtungen, die ihre Entwicklung fördern sollten, entstanden erst zu Anfang des 20. Jhd.s. Der Jüdische Schriftsteller- und Journalistenverband wurde im Jahre 1915 gegründet und entwickelte bis zum Ausbruch des Zweiten Weltkrieges eine rege Tätigkeit. Der Verbandssitz in der Warschauer Straße Tłomackie 13 wurde schnell zu einem legendären Ort. „Tłomacke 13“ war somit nicht nur eine Adresse, sondern wurde auch als Synonym für eine populäre soziokulturelle Einrichtung gebraucht. Der Ort und die Einrichtung, die er verkörperte, wurden auch ‚die Bude‘ („di Bude“) genannt. Der Beitrag versteht sich als Versuch, die Rolle von „Tłomacke 13“ im damaligen jüdischen Kulturleben zu rekonstruieren, wie sie die Schriftsteller – Stammgäste jenes Lokals –, unter denen sich Persönlichkeiten wie Zusman Segalovič, Ber Rozen, Naxmen Majzil, Mixal Vajxert oder Melex Ravič befanden, verstanden hatten.
Nowoczesna literatura jidysz jest zjawiskiem młodym – istnieje od drugiej połowy dziewiętnastego wieku, a pierwsze profesjonalne instytucje, które miały stymulować jej rozwój, zostały założone dopiero na początku dwudziestego wieku. Związek Pisarzy i Dziennikarzy Jidysz powstał w roku 1915 i do wybuchu II wojny światowej prowadził niezwykle ożywioną działalność. Jego siedziba przy ul. Tłomackie 13 w Warszawie szybko stała się legendarnym miejscem. A zatem „Tłomackie 13“ to nie tylko adres, ale także synonim popularnej instytucji kulturalno-społecznej. Artykuł jest próbą odtworzenia jego roli w życiu ówczesnej kultury żydowskiej, jak postrzegali ją pisarze – stali bywalcy lokalu, wśród których byli Zusman Segałowicz, Ber Rozen, Nachmen Majzil, Michał Weichert, czy też Melech Rawicz.  
Modern Yiddish literature is a relatively new phenomenon – it has existed since the second half of the 19th century. The first professional institutions, which aimed to stimulate its developing, came into being only at the beginning of the 20th century. The Union of Jewish Writers and Journalists was established in 1915 and it developed vivid activity until the outbreak of the Second World War. The Union’s headquarters in Warsaw in 13 Tlomatske Street became very quickly an extremely popular place. Thus, „Tłomatske 13“ meant both the address of the Union as well as the legendary socio-cultural institution. The paper tries to reconstruct the role, which the Tlomatske 13 played in the Jewish cultural life at that time, as it was remembered by the Yiddish writers – guests of the Union’s place such as Zusman Segalovitsh, Ber Rozen, Nakhmen Mayzil, Michał Weichert or Melekh Ravitsh.
Źródło:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2011; 11-32
2196-8403
Pojawia się w:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stimmen von einst. Jiddisch in der Literatur Polens
Autorzy:
Grözinger, Elvira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032666.pdf
Data publikacji:
2011-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Modernizm
literatura jidysz
literatura polska
Julian Tuwim
Rajzel Żychlińska
Abraham Sutzkever
Arnold Słucki
modernism
jidysh literature
Polish literature
Moderne
jiddische Literatur
polnische Literatur
Opis:
Ausgehend von dem Postulat, dass die moderne jiddische Literatur, die auf polnischem Boden entstand, Teil der polnischen Literatur ist (Marian Fuks), wird das Verhältnis von vier Dichtern polnischer und jiddischer Sprache – Julian Tuwim, Rajzel Żychlińska, Abraham Sutzkever und Arnold Słucki – zur polnisch- und jiddischsprachigen Literatur und Kultur beleuchtet. Ihre Funktion als Bindeglied und Mittler zwischen den beiden Polen der Literatur Polens war jedoch nicht von Dauer. Während heute in Polen nur noch Tuwim und Słucki als polnische Dichter wahrgenommen werden, sind die jiddisch schreibenden Dichter unbekannt oder vergessen.
Wychodząc z założenia, że nowoczesna literatura w jidysz, której kolebką jest polska ziemia, jest częścią literatury polskiej (Marian Fuks), rozważa siȩ stosunek czworga poetów piszących po polsku lub w jidysz –Juliana Tuwima, Rajzli Żychlińskiej, Abrahama Sutzkevera i Arnolda Słuckiego – do literatury i kultury w obydwóch językach. Ich znaczenie jako pośredników między tymi dwoma biegunami polskiej kultury było tylko tymczasowe. W dzisiejszej Polsce jedynie Tuwim i Słucki są uważani za polskich poetów, natomiast poeci piszący w jidysz są nieznani lub zapomniani.
Regarding the thesis that modern Yiddish literature which came into being on Polish soil is a part of Polish literature (Marian Fuks), the attitude of the four poets who wrote in Polish or in Yiddish – Julian Tuwim, Rajzel Żychlińska, Abraham Sutzkever and Arnold Słucki – towards literature and culture in Polish and Yiddish are scrutinized. Their function as bridges between the two poles of Polish culture was only temporary. While only Tuwim and Słucki are regarded as Polish writers in Poland today, the other two poets, who wrote in Yiddish, are unknown or forgotten.
Źródło:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2011; 57-78
2196-8403
Pojawia się w:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Von Warschau nach New York. Die poetischen Passagen der Dichterin Kadya Molodowsky
Autorzy:
Pareigis, Christina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032669.pdf
Data publikacji:
2011-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kadya Molodowsky
emigracja
liryka
wyobcowanie
antysemityzm
emancypacja
jidysz
pamięć zbiorowa
Exil
Lyrik
das Fremde
Antisemitismus
Frauen-Emanzipation
jiddisch
kollektive Erinnerung
Opis:
1935 gelingt Molodowsky die Emigration von Warschau nach New York. Ihre Poesie verarbeitet schon von Beginn an Erfahrungen der Fremdheit und des Exils: 1920 bildet ihr Debüt den Auftakt für ein literarisches Werk, das eine enge Verbindung von religiöser Tradition und säkularer ‚yidishkayt‘ eingeht. Ihr Frühwerk thematisiert die Erfahrung von Armut und Antisemitismus, und auch diejenige von Frauen zwischen Emanzipation und Verbundenheit mit ihrer traditionellen Herkunft. Die in den USA entstandene Dichtung akzentuiert insbesondere die Schwellensituation der Immigranten: den Druck der Schmelztiegelgesellschaft, die jiddische Sprache als Trägerin von Tradition und Identität sowie den drohenden Verlust kollektiver Erinnerung durch eine Gesellschaftssituation, in der kulturelle wie sprachliche Differenzen allmählich eingeebnet werden.
W roku 1935 udaje się Mołodowskiej wyemigrować z Warszawy do Nowego Jorku. Poezja jej od samego początku wyraża uczucie obcości i wygnania. Debiut literacki w roku 1920 jest początkiem twórczości ściśle związanej z religijną tradycją i świeckim ‚yidishkayt‘. Mołodowska tematyzuje doświadczenia ubóstwa i antysemityzmu oraz przeżycia żydowskich kobiet rozdartych pomiędzy emancypacją a ścisłym związkiem z religijną tradycją. Powstała w USA poezja Mołodowskiej akcentuje głównie niezwykle trudną sytuację imigrantów: presję wielonarodowej społeczności, język jidysz jako symbol tradycji i tożsamości oraz grożącą utratę zbiorowej pamięci, która prowadzi do stopniowego niwelowania różnic zarówno kulturowych, jak i językowych.  
Molodowsky emigrated from Warsaw to New York in 1935. Her poetry evokes the experiences of estrangement and exile. Her poetic debut in 1920 already foreshadows a literary life-work which seeks to establish a close connection between religious tradition and secular ‚yidishkayt‘. Her earliest work also reflects social poverty and anti-Semitic terror, as well as the particular experiences affecting Jewish women, especially concerning the tensions they faced between the lure of emancipation and their religious family background. Molodowsky’s American work tends to highlight the threshold situation confronting recent immigrants, the impact of “the melting pot” on their lives and consciousness. At the same time it explores the impact of assimilation on the Yiddish language as a medium of tradition and identity, as well as the inevitable loss of collective memory by a society which tends to level both cultural and linguistic differences.  
Źródło:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2011; 79-97
2196-8403
Pojawia się w:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izrael Rabon – cudowne dziecko żydowskiej Łodzi
Israel Rabon – the wonderful child of Jewish Lodz
Autorzy:
Olejnik, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967447.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Izrael Rabon
literatura jidysz
żydowska Łódź
czasopismo literackie OS
szund
israel rabon
yiddish literature
literary journal os
shund literature
Opis:
W artykule omówiono życie i twórczość Izraela Rabona, jednego z najważniejszych łódzkich pisarzy literatury żydowskiej oraz jego udział w tworzeniu środowiska literackiego w Łodzi. Przedstawiono najważniejsze jego dzieła: Ulicę, która jako jedyna z całej jego twórczości została przełożona na język polski, Bałuty oraz reportaż zatytułowany Szkice z 1939 roku.
The article discusses life and work of Israel Rabon, one of the major writers and creators of literary life in pre-war Lodz. It presents his most important works like Di Gas (The Street), the only one of his book translated into Polish, Bałuty (Balut) and memoirs entitled Farcejchenungen fun jor 1939 (Sketches of the year 1939) written during Nazi occupation. The article also includes Izrael Rabon’s role in Yiddish literature and his activity as an editor of literary journal “Os”.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 22, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izrael Sztern – poeta osobny i jego dzieło
Israel Sztern – poet detached and work
Autorzy:
Trzemkowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165191.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
poezja żydowska
literatura jidysz
Jewish poetry
Yiddish literature
Opis:
Izrael Sztern był jednym z najwybitniejszych poetów żydowskich XX w. Urodził się w Ostrołęce i spędził w niej dzieciństwo i wczesną młodość. Jest poetą niemal nieznanym w regionie, a pamięć o nim zaciera się także w kręgach ogólnopolskich. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie sylwetki tego specyficznego poety i przywrócenie jego dzieła współczesnym czytelnikom.
Izrael Sztern was one of the most distinguished Jewish poets of the twentieth century. Born in Ostrołeka, he spent his childhood and youth there. Nowadays he is almost unknown not only in his region of origin but also in nationwide circles. The main purpose of this article is to provide a description of that specific poet and to restore his work to contemporary readers.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2013, Zeszyt, XXVII; 518-529
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka oświatowa władz polskich wobec mniejszości żydowskiej w II Rzeczpospolitej
The Polish Government Education Policy towards Jewish minority in 1918-1939
Autorzy:
Romantsov, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117293.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
interwar period
education
Jewish schools
teaching in Yiddish
Zionist movement
Agudat Isarel
Tarbut
denominational schools
bilingual schools
okres międzywojenny
szkolnictwo
szkoły żydowskie
nauczanie w jidysz
ruch syjonistyczny
szkoły wyznaniowe
szkoły dwujęzyczne
Opis:
Polityka rządu polskiego w latach 1918-1939 wobec szkół żydowskich była zróżnicowana. Opisując politykę wobec szkół żydowskich, można ją podzielić na trzy okresy. W pierwszym okresie – od 1918 do 1926 roku – władze polskie prowadziły lojalną politykę wobec trzech typów szkół żydowskich – polsko-żydowskich, religijnych i z nauczaniem w języku hebrajskim. Nielojalna polityka dotyczyła szkół z językiem jidysz jako językiem nauczania. W latach 1926-1932 rząd polski aktywnie wspierał ruch syjonistyczny i partię "Agudat Israel". Na uwagę zasługuje rozwój sieci szkół "Tarbut" w języku hebrajskim, która była podporządkowana ruchowi syjonistycznemu. Rozwijały się też szkoły religijne. W tym samym czasie wzrosła liczba szkół w języku jidysz, które były ostro ścigane przez władze lokalne i były nielegalne. W drugim okresie wzrasta liczba szkół dwujęzycznych z językiem polskim i hebrajskim, polskim i jidysz, hebrajskim i jidysz jako językami nauczania. Lata 1932-1939 charakteryzują się dalszą polityką lojalności wobec szkół hebrajskich, wyznaniowych i dwujęzycznych. Polityka rządu polskiego wobec szkół żydowskich była zdeterminowana ogólną polityką wobec różnych partii i ruchów politycznych żydowskich.
The Polish Government Policy in 1918-1939 towards Jewish schools was diverse. Describing policy regarding Jewish schools, we can divide it into three periods. In the first period – from 1918 to 1926, Polish authorities implemented a loyal policy towards the three types of Jewish schools – Polish-Jewish schools, religious schools and schools with instruc-tion in Hebrew. A disloyal policy was towards schools with Yiddish as a teaching language. In the period from 1926 to 1932 the Polish government actively supported the Zionist move-ment and party „Agudat Israel”. One could deserve developing a network of „Tarbut” schools in Hebrew, which was subordinated to Zionist movement. Religious schools were rather developed, too. At the same time increased the number of schools in Yiddish, which were strongly pursued by local authorities and were illegal. In the second period increases the number of bilingual schools with Polish and Hebrew, Polish and Yiddish, Hebrew and Yiddish as teaching languages. The years 1932-1939 are characterized by further policy of loyalty to the Hebrew schools, religious schools, and bilingual schools. Policy of Polish Government towards Jewish schools was determined by general policy towards different Jewish parties and political movement.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2013, 3, 3; 95-137
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Correspondence in Yiddish between personel in Red Army and their relatives during Soviet German war, 1941-1945
Autorzy:
Smilovitsky, Leonid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116907.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Yiddish
correspondence
pogrom of Jews
anti-Semitism
World War II
jidysz
korespondencja
pogrom Żydów
antysemityzm
II wojna światowa
Opis:
Letters in Yiddish represent a special phenomenon in the war correspondence. They differed from the letters in the general flow of correspondence by a number of features. The fate of the Jews who after the Nazi invasion in the summer of 1941 were put on the brink of extinction gave them an especially dramatic color. In the frontline and in the rear the Soviet Jews were experiencing anti-Semitism on the part of both the authorities and the local population. The correspondence in Yiddish reflects all these problems and gives a notion of the actual state of affairs. The article is based on several tens of letters in Yiddish written in 1941-1945 and sent from the areas of evacuation to the front and back.
Szczególnym zjawiskiem w korespondencji wojennej są litery w jidysz. Różniły się one od listów w ogólnym obiegu korespondencji szeregiem cech. Szczególnie dramatycznych barw nadał im los Żydów, którzy po najeździe hitlerowskim latem 1941 r. znaleźli się na skraju zagłady. Na froncie i na tyłach sowieccy Żydzi doświadczali antysemityzmu zarówno ze strony władz, jak i miejscowej ludności. Korespondencja w jidysz odzwierciedla wszystkie te problemy i daje wyobrażenie o stanie faktycznym. Artykuł powstał na podstawie kilkudziesięciu listów w języku jidysz napisanych w latach 1941-1945 i wysłanych z obszarów ewakuacji na front i tyły.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2015, 5, 5; 133-143
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Opatoszu – klasyk literatury jidysz. Próba przywrócenia pamięci
Józef Opatoszu – The classic of Yiddish literature. An attempt to restoring the memory
Autorzy:
van den Akker-Urbańska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466472.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Józef Opatoszu
pisarz języka jidysz przełomu XIX i XX w.
Żydzi
powieści historyczne
Joseph Opatoszu,
Yiddish writer of the turn of XIX and XX centuries
Jews
historical novels
Opis:
Artykuł poświęcony jest zapomnianemu twórcy piszącemu w języku jidysz. W pierwszej części przedstawiony został fenomen języków żydowskich, szczególnie języka jidysz, charakterystycznego dla Żydów aszkenazyjskich. Druga część artykułu dotyczy postaci Józefa Opatoszu i jego twórczości.
This article talks about forsaken creator who wrote in Yiddish language. In the first part is presented phenomenon of Jewish languages, especially Yiddish- characteristic one for Ashkenazi Jews. The second part of article relate to figure of Józef Opatoszu and his work.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2015, 7; s. 255-277
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZUR IP-STRUKTUR DES JIDDISCHEN IM DEUTSCH-POLNISCHEN VERGLEICH
INFL PHRASE IN YIDDISH IN COMPARISON WITH THE POLISCH AND THE GERMAN LANGUAGE
Autorzy:
Pilarski, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597139.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Vergleichende Syntax des Jiddischen, Deutschen und Polnischen
Generative Transformationsgrammatik: Prinzipien- und Parameter-Theorie
Minimalistisches Programm
die Struktur der INFL-Phrase
Verbstellung im Satz
Verb in the sentence
INFL phrase structure
Minimalist Program
Generative grammar: Principles and parameters theory
Comparative syntax of Yiddish, Polish and German
składnia porównawcza języków jidysz, polskiego i niemieckiego
gramatyka generatywna: Teoria zasad i Parametrów
Program Minimalistyczny
struktura frazy INFL
czasownik w zdaniu
Opis:
Der Beitrag handelt von den Verbstellungsbesonderheiten im Jiddischen und ihren Auswirkungen auf die interne Struktur der INFL-Phrase. Man beobachtet Gemeinsamkeiten und Unterschiede in der syntaktischen Positionierung des Verbkomplexes im jiddischen Satz im Vergleich zum Deutschen und zum Polnischen. Das Jiddische wird als eine V2-Sprache klassifiziert, aber die Grundwortstellung im Nebensatz weist eine SVO-Reihenfolge auf und die einzelnen Teile des Verbs können voneinander getrennt werden. Die widersprüchlichen Annahmen in der typologischen Einordnung des Jiddischen können zur unterschiedlichen Gliederung der internen IP-Struktur des Jiddischen führen. Diese wird im Beitrag einer gründlichen Analyse unterzogen. Die Untersuchung erfolgt im Rahmen der generativen Grammatik. Relevant sind hier die Regeln der Prinzipien- und Parameter-Theorie (Chomsky 1981) sowie des Minimalistischen Programms (Chomsky 1995). Es wird von der Annahme ausgegangen, dass die nachweisbaren systematischen Distributionsunterschiede der Verben auf die Existenz eines generellen Bewegungsprozesses zurückzuführen sind.
The aim of the paper is to determine the structure of the INFL phrase in the Yiddish language sentence within the Principles and Parameters framework as well as the Minimalist Program, both formulated by Noam Chomsky. The article contains a syntactic analysis of the Yiddish language sentence in relation to the Polish and the German language with the focus on the verb and its position in the sentence. The aim of the analysis is to find features similar with these of the INFL phrase in the Polish and the German language, as well as parametrical features typical for the Yiddish language. In the syntax of Yiddish the verb in the main sentence has the V 2 feature. It can also take the sentence-initial position. In contrast to the German language the subordinate sentence in Yiddish is developed symmetrically with respect to the main sentence. On the basis of sentence examples taken from selected languages and their analysis conclusions are drawn as to the INFL phrase structure in the Yiddish language.
Artykuł skupia uwagę na określeniu struktury frazy INFL w zdaniu języka jidysz w ujęciu Teorii Zasad i Parametrów oraz Programu Minimalistycznego Noama Chomsky’go. W artykule przeprowadzono analizę składniową zdań w języku jidysz w odniesieniu do języka polskiego i niemieckiego pod kątem czasownika i zajmowanej przez niego pozycji w zdaniu. Celem analizy jest znalezienie cech zbieżnych z frazą INFL dla języka polskiego i niemieckiego oraz cech parametrycznych, jakie wykazuje język jidysz. W składni jidysz czasownik w zdaniu głównym wykazuje cechę V 2. Może on również zajmować pozycję inicjalną. W odróżnieniu od języka niemieckiego w składni jidysz zdanie podrzędne rozwijane jest symetrycznie do zdania głównego. W oparciu o przykłady zdań zaczerpnięte z wybranych języków oraz ich analizy wysunięto wnioski odnośnie układu frazy INFL języka jidysz.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2015, 24; 191-208
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Portrety pisarzy jidysz w polsko-żydowskiej prasie w latach 1918-1939
Portraits of Yiddish Writers in the Polish-Jewish Press in the Years 1918-1939
Autorzy:
Szabłowska-Zaremba, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879727.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polsko-żydowska prasa w latach 1918-1939
literatura jidysz
czasopiśmiennictwo żydowskie XX wieku
relacje polsko-żydowskie XX wieku
Polish-Jewish press in the years 1918-1939
Yiddish literature
Jewish periodical press of the 20th century
Polish-Jewish relations in the 20th century
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie sposobów prezentacji w międzywojennej prasie żydowskiej pisanej w języku polskim zagadnień dotyczących pisarzy jidysz. Periodyki te kierowane były do czytelników polskojęzycznych, a zatem tych, którzy nie mogli bezpośrednio poznać literatury jidysz. Twórców podzielono na cztery grupy: klasycy (Mendele Mojcher Sforim, Icchok Lejbusz Perec, Szolem-Alejchem), średnie pokolenie (Szalom Asz, Józef Opatoszu, Zusman Segałowicz i Jehoszua Perle) oraz najmłodsze (Abraham Zak, Efroim Kaganowski, Rachel Korn, Icyk Manger oraz Kalman Lis). Ostatnią specyficzną grupę tworzą ci autorzy, których utwory nie są drukowanie, niemniej na łamach gazet publikuje się opisy ich tomików, np. Chaim Siemiatycki. Do najczęstszych form wypowiedzi prezentujących sylwetkę pisarza należą: szkice biograficzne, wywiady z nim przeprowadzone, tłumaczenia jego wypowiedzi lub artykułów ukazujących się na łamach prasy jidyszowej, relacje ze spotkań, wyjazdów, ważnych wydarzeń dotyczących jego osoby lub twórczości, szkice dotyczące całej jego twórczości lub jej wybranego aspektu, recenzje jego utworów oraz tłumaczenia jego dzieł. Wnioski oparte zostały na takich periodykach, jak: „Nasz Przegląd”, „Nowy Dziennik”, „Chwila”, „Opinia”, „Nasza Opinia”, „Nasz Głos”, „Dziennik Nowy”, „Kurier Nowy”.
The aim of the article is to show the ways issues concerned with Yiddish writers are presented in the interwar Jewish press published in Polish. The periodical were targeted to Polish language readers, i.e. ones who were not able to read Yiddish literature. The writers were divided into four groups: classics (Mendele Mocher Sforim, Isaac Leib Peretz, Sholem-Aleichem), the middle generation (Sholem Asch, Joseph Opatoshu, Zusman Segałowicz and Jehoszua Perle) and the youngest one (Abraham Zak, Efroim Kaganowski, Rachel Korn, Itzik Manger and Kalman Lis). The last specific group is made up by the authors whose works and not printed, but nevertheless newspapers publish reviews of their volumes, e.g. Chaim Siemiatycki. The most frequent forms of statements presenting the figure of an author include: biographical sketches, interviews, translations of his statements or of articles published in Yiddish press, accounts of his meetings, journeys, important events concerning his person or his work, sketches concerning his whole work or its chosen aspects, reviews and translations of his works. Conclusions are based on such periodicals as: “Nasz Przegląd”, “Nowy Dziennik”, “Chwila”, “Opinia”, “Nasza Opinia”, “Nasz Głos”, “Dziennik Nowy”, “Kurier Nowy”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 1; 75-89
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Seeing things by Anna Margolin
Widzenia rzeczy Anny Margolin
Autorzy:
Francuz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450362.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
feminine Yiddish poetry of the twentieth century
the poetry of Anna Margolin
(Róża Lebensbojm)
Neoclassicism
Acmeism Dinggedicht
kobieca poezja jidysz XX wieku
liryki Anny Margolin (Róży Lebensbojm)
neoklasycyzm
akmeizm
Dinggedicht
Opis:
Jeśli przywołać najważniejsze dla tej poezji słowa, należałoby rozpocząć opowieść od kamieni, lilii, dłoni i krwi, które, jeśli przyjrzeć się im z filologiczną dokładnością, są wzajemnie powiązane: sytuują się wyraźnie na przeciwległych brzegach procesu twórczego Mówią o wznoszeniu gmachu złożonego z wyobrażeń o sile i słabości swej, upojeniu i zastyganiu w tym, co od wieków poeci klasycy próbowali zgłębić: harmonię i jasność, wiedzeni nadzieją, że w życiu ponad wszystko trzymać się należy piękna A ponadto w dyscyplinie nie poprzestawać, ćwiczyć oko i poszerzać pole widzenia, od porywów serca nie stronić; serce bowiem rośnie, potężnieje od wielkich idei, namiętności Pojemna się staje ta wizja pisania, jest splotem sprzeczności- tak ją widzi jedna z najważniejszych poetek dwudziestowiecznych, pisząca w jidysz, Anna Margolin Poezja Margolin jest wyraźnym zwrotem w stronę neoklasycyzmu, nawarstwianiem wątków, tez, aluzji, myśli przejętych od światopoglądowo jej bliskich artystów, wielkich indywidualności: Anny Achmatowej (od której przejęła imię), Osipa Mandelsztama, Rainera Marii Rilkego, Ezra Pounda.
If we recall the most important words for the poetry, we should begin the story with the stones, lily, hands and blood, which, if you look at them with the philological accuracy, are interrelated: situate themselves clearly on opposite banks of the creative process. They talk about the construction of the building consisting of perceptions about their own strength and weakness, ecstasy and congealing in what for centuries the classics poets have tried to fathom: the harmony and clarity, driven by the hope that in life they should above all stick to be beauty. And in addition, they ought to go further than discipline, practice eye and expand the field of view, should not shun from the gusts of the heart, because the heart grows more powerful due to great ideas, passions. Spacious becomes the vision of writing, it is the weave of contradictions - this is how one of the most important twentieth-century poets, who wrote in Yiddish, Anna Margolin sees it. Margolin’s poetry is a clear return towards neoclassicism, building up topics, theses, allusions, ideas taken from ideologically close to her artists of great individuality, Anna Akhmatova (from whom she took her name), Osip Mandelstam, Rainer Maria Rilke, Ezra Pound.
Źródło:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2016, 6; 261-267
2084-848X
Pojawia się w:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapomniane przekłady Władysława Chrapusty z kolekcji Żydowskiego Instytutu Historycznego. Przypomnienie niezwykłej postaci tłumacza-samouka i dwujęzycznego poety
Forgotten Translations by Władysław Chrapusta from the Collection of the Jewish Historical Institute. Recalling from Oblivion an Unusual Figure of a Self-Taught Translator and Bilingual Poet
Autorzy:
Zawanowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879733.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Władysław Chrapusta
Chaim Nachman Bialik
literatura (poezja i proza) hebrajska
jidysz
przekłady
Hebrew and Yiddish literature (poetry and prose)
translation
Opis:
Kiedy jesienią 1931 r. „narodowy poeta Izraela”, Chaim Nachman Bialik, opuszczał Polskę, zapytany przez dziennikarza, Jehudę Warszawiaka, co na nim wywarło największe wrażenie, miał podobno powiedzieć, że spotkanie z polskim hebraistą Władysławem Chrapustą. Celem artykułu jest przypomnienie niezwykłej postaci tego tłumacza-samouka i dwujęzycznego poety, a także krótkie przedstawienie jego biografii i dorobku na podstawie wstępnej kwerendy bibliotecznej przeprowadzonej w prywatnym archiwum rodzinnym oraz w zbiorach Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie. Dodatkowym celem jest zaprezentowanie kilku jego zapomnianych przekładów z hebrajskiego i jidysz na język polski.
When upon his departure from Poland in autumn 1931 “the national poet of Israel,” Chaim Nachman Bialik, was asked by a journalist, Yehuda Warszawiak, what had most impressed him, he reportedly replied that it had been the meeting in Krakow with a Polish Hebraist, Władysław Chrapusta. The aim of this articles is to recall from oblivion the extraordinary figure of this self-taught translator and bilingual poet, as well as to shortly present his biography and achievements based on a preliminary survey of the holdings of the private family archives and the collection stored at the Emanuel Ringelblum Jewish Historical Institute in Warsaw. The additional aim of the paper is to present some of his forgotten translations from Hebrew and Yiddish into Polish.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 1; 29-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Dos lid fun ojsgehargetn jidiszn folk" Jicchoka Kacenelsona jako forma autobiografii poety i narodu
Yitskhok Katsenelson’s "Dos lid fun oysgehargetn yidishn folk" as an Autobiography of the Poet and his Nation
Autorzy:
Pawelec, Andrzej
Sitarz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1384941.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Katsenelson
autobiography
Yiddish
Shoah
Kacenelson
autobiografia
jidysz
Zagłada
Opis:
Pieśń... Kacenelsona – jeden z najbardziej znanych dokumentów literackich czasów Zagłady – powstała w obozie internowania w Vittel, gdzie poeta znalazł się w ramach akcji Hotel Polski. W tej „ostatniej pieśni ostatniego Żyda” Kacenelson łączy swoją osobistą historię z historią całej wspólnoty, składając hołd „zamordowanemu narodowi żydowskiemu”. W niniejszym tekście autorzy skupiają się na mitopoetyckiej stronie utworu: na takiej konstrukcji własnej i narodowej biografii, która pozwala ocalić jakiś sens w sytuacji skrajnie tragicznej i beznadziejnej.
Katsenelson’s Elegy – one of the most famous literary documents of the Shoah – was created in the Vittel internment camp, where the poet had been transported as part of ‘the Hotel Polski affair’. In this “last song of the last Jew” Katsenelson links his personal fate with the fate of the whole community, paying tribute to “the murdered Jewish people”. The authors focus on the mythopoetic aspect of the poem: on its goal – as a personal and national biography – to save the remnants of sense in an absolutely tragic and hopeless situation.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2017, 8, 1; 83-98
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 45

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies