Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "jezyk prawa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 59
Tytuł:
Статус моў у Беларусі: гістарычны агляд
The status of languages in Belarus: a historical overview
Status języków na Białorusi: rys historyczny
Autorzy:
Antaniuk-Prouteau, Maryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520984.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
language status
language legislation
Belarusian language
functioning
language development
language rights
language policy
ethnic language
nation
status językowy
ustawodawstwo językowe
język białoruski
funkcjonowanie
rozwój językowy
prawa językowe
polityka językowa
język etniczny
naród
статус моў
моўнае заканадаўства
беларуская мова
функцыянаванне
развіццё моў
моўныя правы
моўная палітыка
этнічная мова
нацыя
Opis:
The article analyzes the role and legal status of languages in Belarus in different historical periods (from the times of the Grand Duchy of Lithuania to the present day). The influence of the state language policy on the development and functioning of the Belarusian language is considered. Statistics are given, legal documents are analyzed.
Artykuł analizuje rolę i status prawny języków na Białorusi w różnych okresach historycznych (od czasów Wielkiego Księstwa Litewskiego do współczesności). Rozważany jest wpływ polityki językowej państwa na rozwój i funkcjonowanie języka białoruskiego. Analizowane są statystyki i dokumenty prawne.
У артыкуле аналізуецца роля і прававы статус моў у Беларусі ў розныя гістарычныя перыяды (ад часоў ВКЛ да нашых дзён). Разглядаецца ўплыў моўнай палітыкі дзяржавы на развіццё і функцыянаванне беларускай мовы. Прыводзяцца статыстычныя дадзеныя, аналізуюцца юрыдычныя дакументы.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 159-168
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZUM LEXIKALISCHEN UND SEMANTISCHEN SPRACHWANDEL DER DEUTSCHEN UND POLNISCHEN RECHTSSPRACHE AM BEISPIEL DES STRAFRECHTLICHEN FACHWORTSCHATZES
O LEKSYKALNYCH I SEMANTYCZNYCH ZMIANACH JĘZYKOWYCH W NIEMIECKIM I POLSKIM JĘZYKU PRAWA NA PRZYKŁADZIE SŁOWNICTWA PRAWA KARNEGO
LEXICAL AND SEMANTIC LANGUAGE CHANGES OF GERMAN AND POLISH LAW LANGUAGE ON THE BASIS OF THE CRIMINAL VOCABULARY
Autorzy:
SIEWERT-KOWALKOWSKA, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920734.pdf
Data publikacji:
2017-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
lexikalischer Sprachwandel
semantischer Sprachwandel
Rechtssprache
Fachwortschatz
Strafrecht
zmiany leksykalne
zmiany znaczeniowe
język prawa
słownictwo specjalistyczne
prawo karne
lexical language changes
semantic language changes
law language
specialized vocabulary
criminal law
Opis:
Der Artikel ist der Frage der Veränderungen gewidmet, die u. a. unter dem Einfluss der dynamischen politischen und sozialen Situation in der Rechtssprache erfolgen. Im Artikel werden lexikalische und semantische Veränderungen präsentiert, die sich im Laufe der Jahrhunderte im Fachwortschatz des polnischen und des deutschen Strafrechts vollzogen haben. Die Analyse wird am Beispiel der ausgewählten polnischen und deutschen Rechtstermini und -ausdrücke durchgeführt.
The article is devoted to the problem of the changes taking place in legal language, among others under the influence of the dynamic political and social situation. The paper will present lexical and semantic changes that have taken place over the centuries in the specialized vocabulary of the Polish and German criminal law. The analysis will be carried out on the example of selected Polish and German legal terms and expressions.
Artykuł jest poświęcony zagadnieniu zmian w języku prawa zachodzących m.in. pod wpływem zmieniającej się sytuacji politycznej i społecznej. W artykule zostaną przedstawione zmiany leksykalne i znaczeniowe, jakie dokonały się na przestrzeni wieków w słownictwie specjalistycznym polskiego i niemieckiego prawa karnego. Analiza zostanie przeprowadzona na przykładzie wybranych polskich i niemieckich terminów i wyrażeń prawnych.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2017, 29, 1; 49-65
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zu syntaktischen Aspekten der deutschen Rechtssprache im Vergleich mit der polnischen Rechtssprache
Syntactic aspects of German legal language in comparison with Polish
Autorzy:
Osiewicz-Maternowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592456.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Rechtssprache
Syntax
offene Handelsgesellschaft
legal language
syntax
general partnership
język prawa
składnia
spółka jawna
Opis:
Der Beitrag präsentiert eine Analyse von ausgewählten syntaktischen Aspekten der deutschen Rechtssprache und einen Vergleich mit ihrer polnischen Entsprechung. Einer detaillierten Untersuchung werden Paralleltexte in beiden Sprachen unterzogen: Analysiert werden Kapitel in Kodifizierungen beider Rechtssysteme, die die offene Handelsgesellschaft betreffen. Eine ähnliche Regelung dieser Institution in Deutschland und in Polen lässt einen Vergleich, hier auf der syntaktischen Ebene, zu. Aus der Analyse resultiert, dass die Syntax der Rechtstexte im Deutschen durch zusammengesetzte Sätze geprägt ist, die häufig eingeschobene Relativsätze enthalten. Häufig werden Nominalformen, Passiv, seine Ersatzformen und Infinitivsätze mit „zu“ verwendet. In der polnischen Rechtssprache überwiegen entwickelte einfache Sätze, zusammengesetzte Sätze enthalten eingeschobene Relativsätze und unpersönliche Formen. Die Ergebnisse der Untersuchung bestätigen die Feststellung, dass in den beiden Rechtssprachen in Bezug auf normative Texte ähnliche syntaktische Strukturen verwendet werden.
Artykuł zawiera analizę wybranych aspektów składniowych niemieckiego języka prawa oraz porównanie z jego polskim odpowiednikiem. Szczegółowemu badaniu poddano teksty paralelne w obu językach: analiza dotyczy rozdziałów na temat spółki jawnej prawa handlowego w kodyfikacjach obu systemów prawnych. Ze względu na to, że instytucja ta uregulowana została w Niemczech i w Polsce w podobny sposób, można było dokonać porównania na płaszczyźnie składniowej. Na tej podstawie stwierdzono, że składnię tekstów prawnych w języku niemieckim charakteryzują zdania złożone, które często zawierają wtrącone zdania względne. Stosuje się również wiele form nominalnych i konstrukcje strony biernej lub jej formy zastępcze oraz zdania bezokolicznikowe z „zu”. W polskim języku prawnym dominują zdania proste rozwinięte, a dania złożone często, tak jak w języku niemieckim, zawierają wtrącone zdania względne i formy bezosobowe. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że oba języki prawa, zarówno niemiecki, jak i polski, charakteryzuje wykorzystanie podobnych konstrukcji składniowych.
The paper contains an analysis of syntactic aspects of German legal language and a comparison with its Polish counterpart. The object of detailed examination are parallel texts in both languages: the analysis concerns chapters pertinent to general partnerships in commercial law in codification of both legal systems. Since the institution of general partnership is regulated by German and Polish law in a similar way, a comparison was possible at the syntactic level. The results of the study revealed that the syntax of legal texts in the German language can be characterized by the presence of complex sentences, which often contain inserted parenthetical relative clauses. Abundant are also nominal forms and passive voice or passive voice equivalents, as well as infinitival sentences with “zu”. In the Polish legal language we can observe dominance of longer simple sentences, and complex sentences often – like in the German legal language – contain inserted parenthetical relative clauses and impersonal forms. The presented analysis shows that both legal languages, German and Polish, reveal the use of similar syntactic structures.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2018, 27; 135-148
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie art. 27 Konstytucji RP dla ochrony praw i wolności jednostki
The Importance of Article XXVII of the Constitution to Protect the Rights and Freedoms of the Individual
Autorzy:
Wiltos, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524037.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawa i wolności jednostki
język państwowy
język urzędowy
Art. 27 Konstytucji
Opis:
Celem artukułu jest podkreślenie znaczenia regulacji dotyczącej języka urzędowego nie tylko dla organów władzy państwowej, ale także dla jednostki, jako gwarancji realizacji jej konstytucyjnych praw i wolności. Konstytucja RP z 1997 r. wprowadziła w art. 27 zasadę urzędowości języka polskiego, udzielając mu, pierwszy raz od XIX w., tak mocnej ochrony prawnej. Zasadę tę rozwinięto następnie w Ustawie o języku polskim z 1999 r., regulującej użycie języka polskiego jako państwowego. Prawo do posługiwania się językiem polskim w życiu publicznym oraz prywatnym, jako istota obywatelstwa, powinno podlegać ochronie ze strony państwa. Język ojczysty, będący dobrem narodowej kultury, stanowi element tożsamości narodowej, a zatem i jednostki. Brak obowiązku znajomości innych języków niż urzędowy chroni obywatela przed koniecznością podporządkowania się przepisom prawa europejskiego, które nie zostały przetłumaczone na język polski. Jednostka może także powołać się na naruszenie art. 27 Konstytucji w przypadku zastosowania wobec niej przepisu zinterpretowanego z naruszeniem obowiązujących norm językowych. Poza ochroną wynikającą z art. 27 Konstytucji pozostają obecnie, co do zasady, stosunki prywatnoprawne. Wiąże się to z przyznaniem językowi polskiemu, na poziomie konstytucyjnym, statusu języka urzędowego, a nie państwowego. Wprowadzenie w art. 27 Konstytucji RP zasady urzędowiści języka polskiego implikuje ze strony państwa obowiązek szczególnej ochrony jednostek niewładających tym językiem. Jest to warunek konieczny dla realizacji choćby prawa do sądu. Art. 27 Konstytucji, zdanie drugie, jako przepis gwarancyjny, potwierdza nienaruszalność praw mniejszości narodowych wynikających z ratyfikowanych umów międzynarodowych. Koreluje on zatem z zasadą ochrony mniejszości narodowych i etnicznych, nie dając jednak możliwości do ustanowienia w Polsce innego niż język polski języka urzędowego.
This article aims to highlight the importance of the regulation of the official language not only for the state authorities but also for the individual as a guarantee of fulfillment of its constitutional rights and freedoms.The Polish Constitution of 1997 introduces in Article XXVII the principle of officialdom of Polish language, giving it for the first time since the nineteenth century such a strong legal protection. This principle was developed subsequently in The Polish Language Act in 1999 regulating the use of Polish language as a national language.The right to use Polish language in public and in private as the hallmark of citizenship should be protected by the State. Mother tongue as an element of national culture forms part of the national identity and therefore of the individual. The lack of obligation to know languages other than the official protects citizens from having to comply with European Law that has not been translated into Polish. The individual may also allege to the breach of Article XXVII of the Constitution when applied to the law that was interpreted in violation of language norms. Outside the protection conferred by Article XXVII of the Constitution there are now, as a rule, private law relations. It is due to the assignment to Polish language the status of an official language at the constitutional level and not of a national language. The introduction of the principle of officialdom in Article XXVII of the Constitution of the Polish language implies an obligation of the State to protect individuals that do not speak in that language. It is a condition for the realization of, inter alia, the right to justice. Article XXVII of the Constitution, the second sentence, as a guarantee regulation, confirms the inviolability of national minority rights resulting from ratified international agreements. Therefore, it correlates with the principle of the protection of national and ethnic minorities without giving the possibility to establish in Poland Polish language other than as the official language.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 4 (16); 165-184
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys problematyki kategoryzacji prawnej na przykładzie wybranych przepisów polskiej ustawy karnej
An Outline of the Issues of Legal Categorization on the Example of Selected Provisions of the Polish Criminal Law
Autorzy:
Falana-Jafra, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096342.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
Tematy:
classic categorization
prototype categorization
language of law
kategoryzacja klasyczna
teoria kategoryzacji przez prototyp
język prawa
Opis:
The purpose of the article is to theoretically outline the problems of language categorizations made on the basis of the Penal Code currently in force in the Republic of Poland. The research hypothesis is expressed in the statement that these categorizations take place both in accordance with the classical model, referred to as the Necessary and Sufficient Condition Model, and in accordance with the prototype model adopted in the framework of cognitive linguistics. Legal concepts can therefore have the character of fuzzy sets (without clearly delineated boundaries), as well as binary sets (assigning their elements on an either-or  principle). The research methodology is a linguistic methodology and the subject of research is the contemporary language of law. The work falls within the framework of a relatively young research field, which is jurislinguistics. 
Celem artykułu jest teoretyczne nakreślenie problematyki kategoryzacji językowych dokonywanych na gruncie obowiązującego aktualnie w Rzeczypospolitej Polskiej Kodeksu karnego. Hipoteza badawcza wyraża się w stwierdzeniu, że kategoryzacje te odbywają się zarówno zgodnie z modelem klasycznym, określanym mianem modelu warunków koniecznych i wystarczających, jak i zgodnie z modelem prototypowym, przyjmowanym w ramach językoznawstwa kognitywnego. Pojęcia prawne mogą mieć zatem charakter zbiorów rozmytych (nieposiadających jasno wytyczonych granic), jak i zbiorów binarnych (przyporządkowujących swoje elementy na zasadzie albo ˗ albo). Metodologia badawcza jest metodologią językoznawczą, a przedmiotem badań jest współczesny język prawa. Praca mieści się w ramach relatywnie młodej dziedziny badawczej, jaką jest juryslingwistyka. 
Źródło:
Konteksty Społeczne; 2019, 7, 1; 99-108
2300-6277
Pojawia się w:
Konteksty Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU PRAWA I POSTĘPOWANIA CYWILNEGO W ASPEKCIE TRANSLATOLOGICZNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO NA ANGIELSKI
SELECTED FEATURES OF CIVIL LAW AND CIVIL PROCEDURE IN POLISH-ENGLISH TRANSLATION
Autorzy:
ZEDLER, Feliks
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920130.pdf
Data publikacji:
2010-01-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ekwiwalencja przekładoznawcza
przekład prawny
przekład prawniczy
polsko-angielski
jezyk prawa
język prawny
Civil Law
legal language
Polish-English
translation
legal translation
equivalents
Opis:
Praca dotyczy wybranych problemów związanych z wieloznacznością terminów występujących w polskim prawie cywilnym oraz postępowaniu cywilnym. Autor analizuje znaczenie dwóch terminów występujących w tych gałęziach prawa tj. kurator i dowód. Zwłaszcza termin kurator jest bardzo kłopotliwy dla tłumaczy, gdyż ma około 17 znaczeń w zależności od kontekstu w jakim się on pojawia. Autor przedstawia ekwiwalenty słownikowe proponowane dla tych terminów w wybranych słownikach prawniczych polsko-angielskich. Na koniec zostaje wyciągnięty wniosek, że słowniki rzadko pozwalają na wybór właściwego ekwiwalentu gdyż nie zawierają indeksów umożliwiających wybranie właściwego znaczenia terminu wieloznacznego. ponadto, niektóre sugerowane w słownikach ekwiwalenty są problematyczne.
 The articles touches upon selected problems connected with polysemous words occurring Polish language of civil law and civil procedure. The author presents the meanings of two terms that is: kurator and dowód. Especially kurator is a very troublesome term under Polish law as it has about seventeen meanings depending on the context in which this term is used. Next, he presents translative equivalents of those words which may be found in selected bilingual Polish-English dictionaries of legal terms. Finally, it is concluded that bilingual dictionaries rarely help to solve the problem of polysemy as there are no contextual indexes which would help choose the proper English equivalent. What is more, some suggested dictionary equivalents are questionable.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 91-98
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizualizacja treści jako sposób upraszczania tekstu prawnego. Legal design w praktyce
Content visualisation as a method of simplifying a legal text. Legal design in practice
Autorzy:
Ruta-Korytowska, Karolina
Połomski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763657.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
prosty język
legal design
język prawa
plain language
language of the law
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja możliwości wykorzystania standardu prostego języka na potrzeby komunikacji w zakresie prawa. Do tej pory bowiem legal design jako model komunikacyjny między prawnikami a obywatelami/klientami nie został wnikliwie opracowany od strony teoretycznej, jak i praktycznej. W pierwszej części tekstu zatem zaprezentowane zostały najważniejsze cechy prostego języka w ujęciu legal design. Jest to jedna z możliwych ścieżek zastosowania wypracowanego ponad dekadę temu standardu prostej polszczyzny. Wysoki stopień trudności tekstów z dziedziny prawa powoduje, że ich odbiorcy stają się wykluczeni komunikacyjnie. Legal design to uproszczenie języka prawa w taki sposób, by było ono użyteczne i zrozumiałe dla każdego obywatela. W drugiej części artykułu znajduje się opis dobrych praktyk wykorzystania tego modelu projektowania informacji na gruncie prawa. Skuteczność i efektywność działań zmierzających do wizualizacji treści została sprawdzona wśród klientów jednej z poznańskich kancelarii prawnych.
The aim of this article is to present the possibility of using the plain language standard for communication in the field of law. So far, legal design as a model of communication between lawyers and citizens/clients has not been thoroughly developed in terms of both theory and practice. Therefore, the first part of the text presents the most important features of plain language in terms of legal design. It is one of the possible ways to apply the standard of plain Polish developed over a decade ago. The high degree of difficulty of texts in the field of law results in their recipients being excluded in terms of communication. Legal design is the simplification of the language of law in such a way that it is useful and understandable for every citizen. The second part of the article describes good practices of using this information design model in the fi eld of law. The effectiveness and efficiency of activities aimed at visualising content has been tested among clients of one of Poznań law firms.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 807, 8; 72-88
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielojęzyczność jako wyzwanie w procesie stanowienia i wykładni prawa Unii Europejskiej
Autorzy:
Szponar-Seroka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617300.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
multilingualism
European Community law
lawmaking
legal interpretation
legal language
legal translation
wielojęzyczność
prawo wspólnotowe
stanowienie prawa
wykładnia prawa
język prawny
tłumaczenie prawne
Opis:
Since the creation of the European Union, its multilingualism has been one of its basic rules and everyday practical assumption. Currently, European Community law refers to 28 countries and is available in 24 official languages, all of which have equal status and in which European Community legal documents are made and published. The simultaneous creation of the originals in multiple languages results in the equal authenticity of each version. The multilingualism of the law, the equality of the language versions and applying law in different legal systems, cause many difficulties in the process of lawmaking, applying law and legal interpretation of European Community law. It is difficult to decide, when it comes to European Community law in various languages, whether we have to do with creating law or translating it. The legal status of the translated originals indicates that the process of translating did not occur, yet in the practical sense it is undeniable that these texts are translations, and ones of a very particular kind. The phase of translating a legal document into other languages is probably the most difficult stage of the process of creating the European community law. The nature of making European Community law is very specific, hence the discrepancy and linguistic incoherence of the language versions, which result in considerable difficulties of the legal interpretation. All authentic language versions of European Community legal documents have equal legal force and the same legal consequences, which means that together they create a common meaning of European Community law and none of them may be rejected during the interpretation of the law.
Wielojęzyczność Unii Europejskiej jest jedną z jej podstawowych zasad i praktycznym założeniem funkcjonowania jej organów. Obecnie prawo wspólnotowe odnosi się do 28 państw i jest dostępne w 24 językach urzędowych o jednakowym statusie, w których stanowione i publikowane są wspólnotowe akty prawne. Tworzenie oryginałów w wielu językach sprawia, że każdy z powstałych tekstów jest jednakowo autentyczny. Wielojęzyczność prawa, równość poszczególnych wersji językowych oraz stosowanie prawa w różnych systemach prawnych powoduje trudności w zakresie tworzenia, stosowania i wykładni prawa wspólnotowego. Zastanawiająca wydaje się kwestia, czy w przypadku prawa unijnego w poszczególnych językach mamy do czynienia z jego tworzeniem czy tłumaczeniem. Status prawny przetłumaczonych oryginałów wskazuje, że proces tłumaczenia nie miał miejsca, choć w sensie praktycznym nie da się zaprzeczyć, że teksty te są tłumaczeniami, i to szczególnego rodzaju. Etap tłumaczenia aktu prawnego na inne języki jest prawdopodobnie najtrudniejszą fazą procesu tworzenia prawa wspólnotowego. Specyfika stanowienia prawa wspólnotowego sprawia, że różne wersje językowe aktów prawnych Unii Europejskiej niekiedy okazują się rozbieżne i niespójne językowo, co powoduje, że interpretacja prawa wspólnotowego często rodzi trudności. Wszystkie autentyczne wersje językowe aktów prawa wspólnotowego mają taką samą moc wiążącą i takie same skutki prawne, a w rezultacie wszystkie razem tworzą wspólne znaczenie prawa wspólnotowego i żadna z nich nie może być odrzucona podczas interpretacji.
Źródło:
Studenckie Zeszyty Naukowe; 2017, 20, 33
1506-8285
Pojawia się w:
Studenckie Zeszyty Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WIE KALT IST DIE RECHTSSPRACHE? – NEUTRALITÄTSPOSTULAT UND VERBALE EXPRESSIVITÄT IN GESETZESTEXTEN DES STRAFRECHTS. EIN DEUTSCH-POLNISCHER VERGLEICH
THE POSTULATE OF AFFECTIVE NEUTRALITY VS. VERBAL EXPRESSIVENESS IN THE LEGISLATIVE TEXTS ON GERMAN AND POLISH CRIMINAL LAW. A COMPARATIVE STUDY
POSTULAT NEUTRALNOŚCI A WERBALNA EKSPRESJA W JĘZYKU PRAWNYM I PRZEKŁADZIE TEKSTÓW PRAWNYCH Z ZAKRESU NIEMIECKIEGO I POLSKIEGO PRAWA KARNEGO. STUDIUM PORÓWNAWCZE
Autorzy:
KĘSICKA, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920655.pdf
Data publikacji:
2015-12-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Expressivität
Konnotationen
Rechtssprache
Rechtsübersetzung
Strafrecht
Subjektivität
ekspresywność języka
konotacje
język prawa
tłumaczenie prawnicze
prawo karne
subiektywność
verbal expressiveness
connotations
legal language
legal translation
criminal law
subjectivity
Opis:
Durch den Lapidarstil, den Agensschwund und die begriffliche Abstraktheit bestrebt die Rechtssprache die Erzielung von Objektivität, wobei sie gleichzeitig als ein Werkzeug dient, die Autorität-Gehorsamkeit-Relation zum Ausdruck zu bringen. Von der Rechtssprache wird wie von jeder anderen Fachsprache erwartet, dass sie sich durch ästhetische, expressive sowie moralische Neutralität kennzeichnet. Die Beachtung des Neutralitätspostulats erweist sich in Bezug auf Rechtssprache allerdings nicht so offensichtlich, wie es angenommen wird. Die Rechtssprache ist wie die Gemeinsprache durch Subjektivität und verbale Expressivität gekennzeichnet, die u.a. durch Gefühlsbetontheit in der Fachterminologie, emphatische Floskeln oder wertausfüllungsbedürftige Ausdrücke zum Vorschein kommt. Das Hauptanliegen dieses Beitrags liegt in der Erörterung der genannten Problematik am Beispiel der deutschen und polnischen Rechtssprache. An ausgewählten Beispielen aus dem deutschen und polnischen Strafgesetzbuch sowie ihren Übersetzungen werden verschiedene Facetten von Expressivität und Subjektivität sprachvergleichend dargestellt und anschließend im Hinblick auf ihre Funktion in einem Gesetzestext und Übersetzungsproblematik analysiert. Ergänzend wird darüber hinaus auf Subjektivitätszüge im Übersetzungsprozess an sich wie verschönernde Ästhetisierung der Übersetzungstextes, die Bestimmung und Wahl des Intensitätsgrades von Affektvollem in Übersetzung oder Hervorhebung des Druck-Effekts bei der Wiedergabe von emphatischen Phrasen hingewiesen.
Poprzez lapidarny i bezosobowy styl wypowiedzi oraz abstrakcyjną pojęciowość język prawny dąży do obiektywizmu, pozostając przy tym narzędziem pozwalającym na wyrażenie relacji autorytarności i podporządkowania. Mimo postulowanej wobec języka prawnego jako języka fachowego estetycznej, ekspresywnej oraz moralnej neutralności język ten nie jest wcale aż tak neutralny. Zawiera w sobie elementy subiektywności i ekspresywności w postaci nacechowania emocjonalnego terminologii, obecności emfazy czy stosowania wyrażeń ocennych. Niniejszy artykuł ma na celu prześledzenie przejawów ekspresji w obszarze leksyki z dziedziny prawa karnego, określenie roli ekspresywności i porównanie stopnia jej intensywności w analizowanych niemieckich i polskich przykładach z tekstów prawnych oraz przedstawienie problematyki ich przekładu. Uwaga skierowana zostanie ponadto na elementy subiektywności obecne w samym procesie przekładu, takie jak nadmierna estetyzacja przekładu oraz ocena i wybór stopnia intensywności zabarwienia emocjonalnego w tłumaczeniu. Jako materiał badawczy do analizy posłużą wybrane fragmenty niemieckiego i polskiego kodeksu karnego wraz z tłumaczeniami.
The succinct and neutral style of discourse and the abstractiveness of legal terms are the ways to reaching the objectivity by the legal language. It remains at the same time an instrument to express the authority-obedience-relationship. We expect the legal language as a language for special purposes to be aesthetic, expressive and moral neutral. However it seems to be not as much neutral as expected. It contains subjective and expressive elements in the form of emotionally marked terminology, using of emphasis or vague terms and phrases. In this paper I shall illuminate the phenomenon of expressiveness in the language of law based on empirically examining of the selected terminology from the German and Polish Criminal Code. Our purpose is to show the variety of measures for the verbalisation of expressiviness in the analyzed legal texts, to clarify their text function, to research how the examined German and Polish legal terms differ in terms of the degree of expressive intensity and to outline the issues of translation of verbal expression. Finally, our focus is on showing of subjective elements in the process of translation itself such as aestheticization of translation and translators individual decision how far to emphasize the expressive component in the translation.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2015, 24, 1; 101-118
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wewnętrzny punkt widzenia i znaczenie pojęcia wspólnoty komunikacyjnej w metodologii prawoznawstwa (wprowadzenie do problematyki)
Internal point of view and importance of concept of the communicational community in methodology of jurisprudence (introduction to the issues)
Autorzy:
Zirk-Sadowski, Marek
Bekrycht, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/685904.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wewnętrzny punkt widzenia
metodologia prawa
wspólnota komunikacyjna
język prawny
język prawniczy
internal point of view
methodology of law
communicational community
legislative language (language of the law)
legal language
Opis:
The text contains some remarks on the methodological issues of jurisprudence. It points to important role of the so-called internal point of view in epistemology of law and it stresses an important role of the analysis of legislative language (language of the law) and legal language in an attitude of the participant of the communicational community.
Tekst zawiera kilka spostrzeżeń dotyczących metodologicznej problematyki prawoznawstwa. Autorzy wskazują w nim na istotną rolę tzw. wewnętrznego punktu widzenia w epistemologii prawa oraz analiz języka prawnego i prawniczego w postawie uczestnika wspólnoty komunikacyjnej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 79
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
VAGUENESS IN POLISH AND AMERICAN CRIMINAL LAW LANGUAGE AND DEFINITIONS (A STUDY OF POLISH AND US LEGAL SYSTEMS)
NIEOSTROŚĆ W JĘZYKU I DEFINICJACH PRAWA KARNEGO POLSKIEGO I AMERYKAŃSKIEGO (STUDIUM SYSTEMÓW PRAWNYCH POLSKIEGO I AMERYKAŃSKIEGO)
Autorzy:
STRĘBSKA, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920635.pdf
Data publikacji:
2015-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
nieostrość
język prawa karnego
definicje legalne
interpretacja prawa
przepisy prawa karnego
vagueness
language of criminal law
legal definitions
law interpretation
criminal provisions
Opis:
The paper below intends to present and evaluate the theories of vagueness in the language of criminal law as exemplified in legal definitions. In the theory aimed to facilitate the task of interpretation of laws and statutes, in practice legal definitions they may be vague themselves, a phenomenon which either jeopardizes the stability of law and order, or makes law more flexible and compliant with the changing status quo. How one approaches the matter would depend upon a variety of factors. Among them we will find the branch of law or the type of the legal system. As far as criminal law is concerned, vague expressions are to be avoided. However, some legal systems “stigmatize” them more than others. In the American legal system the “void-for-vagueness” doctrine best illustrates the negative attitude of law enforcement institutions towards vague and unclear language. In the Polish law, on the other hand, it is not so explicitly criticized. Leaving room for free interpretation, vague language may prove a useful tool if literal interpretation defies the so-called “common-sense” understanding (very often referred to in works dedicated to law interpretation). Once a review of both legal systems is made, the author tries to arrive at a definite conclusion whether we should treat vagueness in the language of criminal provisions as something sought-for or rather undesirable.
Niniejszy artykuł ma na celu dokonanie przeglądu oraz ocenę teorii dotyczących zjawiska nieostrości w języku prawa karnego na przykładzie definicji legalnych.W teorii mając za zadanie ułatwienie interpretacji przepisów i ustaw, w praktyce definicje legalne często same posądzane są o nieostrość, zjawisko, które z jednej strony zagraża stabilności systemu prawnego, z drugiej zaś czynią prawo bardziej elastycznym i zaadaptowanym do zmieniających się warunków.W jaki sposób to zjawisko potraktujemy zależeć będzie od wielu czynników. Wśród nich można wymienić gałąź prawa, z która mamy do czynienia lub też typ systemu prawnego.W przypadku prawa karnego, wyrażenia nieostre powinny być unikane. Jednakowoż niektóre systemy prawne “piętnują” nieostrość bardziej niż inne. W amerykańskim systemie prawnym doktryna “void-for-vagueness” najlepiej ilustruje negatywny stosunek tamtejszych instytucji do nieostrego języka.Z kolei w polskim systemie prawnym wyrażenia te nie są tak otwarcie krytykowane. Pozostawiając luz interpretacyjny, język tego typu może ułatwić wyrokującym zadanie w przypadku, gdy zbyt sztywne trzymanie się litery prawa doprowadzi do zaprzeczenia regułom zdrowego rozsądku.Po dokonaniu przeglądu obu systemów, autorka próbuje wysunąć definitywne wnioski, czy nieostrość w języku prawa karnego powinna być postrzegana jako cecha istotna czy też niepożądana.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2015, 23, 1; 41-57
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TO HAVE AN INTERPRETER – A RIGHT TO A FAIR TRIAL. EVALUATION OF PERSONAL EVIDENCE OBTAINED BY THE HELP OF AN INTERPRETER
PRAWO DO SPRAWIEDLIWEGO PROCESU. OCENA ZEZNAŃ UZYSKANYCH PRZY POMOCY TŁUMACZA
Autorzy:
HATI, Csilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920714.pdf
Data publikacji:
2016-11-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tłumaczenie
postępowanie karne
język prawa
język prawny
przesłuchanie
interpretation
criminal procedure
personal evidence
legal language
Opis:
The author is a trainee lawyer, and a graduating PhD student. Her field of research is the principle of directness in the criminal procedure, with special emphasis on the significance of the spoken language, and the possibility of the distortion of the information that is mediated during interpretation. The author supplements her research with her experience obtained during her time as a defense lawyer in criminal procedures. Her aim is to point out how a confession obtained with the help of an interpreter can lead to a false statement of facts. The right to have a free interpreter belongs to the circle of absolute rights of a fair procedure, the deprivation from which makes a procedure unfair in every case. However, improper interpretation bears risks of a similar proportion, as it can apply new meaning to the confessions. Thus, the forensic and questioning rules of interrogation are different when conducted with an interpreter, provided that the interrogator indeed strives to unveil the truth. This information should be part of the basic knowledge of the members of authority and the defense lawyer as well. However, both the judge and the interpreter must keep it in mind that the parties might intentionally apply such linguistic means which result in the distortion of information.
Celem niniejszej pracy jest podkreślenie, że zeznania uzyskane od świadka na drodze tłumaczenia mogą prowadzić do błędnych ustaleń faktów. Prawo do bezpłatnego skorzystania z usług tłumaczeniowych jest jednym z podstawowych praw, które musza być zapewnione w sprawiedliwym procesie sądowym. Niezapewnienie tłumaczenia lub tłumaczenie słabej jakości może prowadzić do niewłaściwej interpretacji sensu wypowiedzi co z kolei ma kluczowy wpływ na wyrok. Z tego powodu , śledczy który chce dotrzeć do prawdy powinien stosować inne procedury przesłuchania i stawiać inne pytania podczas przesłuchania z udziałem tłumacza, niż podczas przesłuchania bez tłumaczenia. Wspomniane różnice w procedurach powinny być szeroko znane, wszystkim osobom biorącym udział w procesie sądowym, jednakże sędzia i tłumacz musi pamiętać ponadto, o możliwości celowego użycia przez strony takich środków językowych, które mogą wypaczać fakty.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2016, 28, 1; 25-42
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The voting rights and political culture in North Macedonia and Albania
Prawa wyborcze i kultura polityczna w Macedonii Północnej i Albanii
Autorzy:
Agushi, Muaz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1732368.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
impact
political culture
electoral behaviour
language
voting rights
North Macedonia
Albania
wpływ
kultura polityczna
zachowania wyborcze
język
prawa wyborcze
Macedonia Północna
Opis:
Kultura polityczna to zbiór postaw i praktyk kształtujących ludzkie zachowania polityczne. Obejmuje to zasady moralne, mity polityczne, przekonania i pomysły na temat tego, co tworzy dobre społeczeństwo, podczas gdy język polityki jest instrumentem specyficznego używania określonych sformułowań i słów na arenie politycznej. Można powiedzieć, że słowa są walutą władzy w wyborach. Frekwencja wyborcza jest wskaźnikiem poziomu zainteresowania i partycypacji obywatelskiej w podejmowaniu decyzji politycznych, konkurencyjnych ofert partii oraz obywatelskiego zaufania do aktorów politycznych. Szerokie uczestnictwo w systemie konkurencyjnym znacznie zwiększa odpowiedzialność podmiotów politycznych za żądania i obawy obywatelskie. Celem artykułu jest analiza kultury politycznej i zachowań wyborczych w Macedonii Północnej i w Albanii. W wyniku przeprowadzonej analizy autor dochodzi do wniosku, że proces demokratyzacji w tych państwach stoi przed niezwykłymi wyzwaniami, związanymi z brakiem dłuższych tradycji demokratycznych oraz z ukształtowanymi postawami niekorzystnymi dla rozwoju demokracji. Ważne aspekty kultury politycznej obejmują wzajemny szacunek, głosowanie, stały dialog polityczny, współpracę polityczną i parlamentarną, stabilne instytucje zamiast silnych liderów, wysoki poziom uczestnictwa w wyborach i partycypację obywatelską w podejmowaniu decyzji politycznych. Wszystkie te aspekty autor uważa za dosyć słabe we wszystkich krajach Europy Południowo-Wschodniej, a zwłaszcza w Albanii i Macedonii Północnej.
Political culture is a set of attitudes and practices of people that shape their political behaviour. It includes moral judgments, political myths, beliefs, and ideas about what makes a good society while language of politics is the way of using language and words in the political arena. Words are the “currency” of power in elections. Voter turnout is an indicator of the level of interest and civic participation in political decision making, competitive party offerings, and civic trust in political actors. Extensive participation, when it comes to a competitive system, significantly increases the responsibility of political actors for civic demands and concerns. The aim of the article is to analyse the political culture and electoral behaviour in North Macedonia and Albania. The author makes conclusion based on the analysis presented in the article, that the process of applying democracy in these countries would face extraordinary challenges, caused by the lack of democratic traditions, as well as by established values and attitudes unfavorable for the democracy development. Important aspects of the political culture include mutual respect, contra voting, the constant and productive political dialogue, political and parliamentary collaboration, stable institutions instead of strong leaders, high level of participation in elections, and expanding the political decision-making area. All of these aspects are considered to be a fragile occurrence in all countries of Southeastern Europe and especially in Albania and North Macedonia.
Źródło:
Przegląd Europejski; 2020, 4; 97-104
1641-2478
Pojawia się w:
Przegląd Europejski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The collocational profile of employment and work in UK employment law
Profil kolokacyjny employment i work w brytyjskim prawie pracy
Autorzy:
Rzepkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431186.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
język prawa
kolokacja
synonim
korpus
prawo pracy
legal language
collocation
synonym
corpus
employment law
Opis:
The paper investigates the collocational profile of two words of similar meaning, i.e. employment and work, in the UK employment law. The study is intended to shed some light on the behaviour of the two words in the specialist language context of UK employment law. It is a corpus study based on a corpus of 12 UK employment statutes compiled for the purpose of analysing this area of English legal language. The empirical material is collected and processed with Sketch Engine, a corpus analysis tool. In particular the study looks at (a) the status of the words as terminological units and synonyms, (b) word combinations in which the words appear in the corpus, (c) the meaning that the context of use implies, and (d) the potential benefits of such empirical material in the area of foreign language for special purposes use. The findings suggest that employment and work are synonyms, yet they are used in different word combinations in the context of UK employment law which may derive from the strictly legislative context that does not welcome synonymy.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2023, 15; 67-87
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TECHNIKA KOMUNIKOWANIA PRAWA W DECYZJACH I ZARZĄDZENIACH ADMINISTRACYJNYCH
TECHNIQUES OF LAW COMMUNICATION IN ADMINISTRATIVE DECISIONS AND ORDERS
Autorzy:
LIZISOWA, Maria Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920799.pdf
Data publikacji:
2018-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
język prawny
wykładnia decyzyjna prawa
język prawniczy
tekst ustawodawczy
tekst urzędowy
komunikacja instytucjonalna
stanowienie prawa
odbiór i dekodowanie tekstu ustawy
legal language
legislative language
text of a legislative act
official text
institutional communication
establishment of law
reception and decoding the text of a legislative act
decisive interpretation of law
Opis:
Artykuł jest wykładem językoznawczym na temat wzajemnych związków między językiem prawnym a językiem prawniczym na płaszczyźnie semantycznej, syntaktycznej, pragmatycznej i stylistycznej. Autorka dokonała analizy decyzji i zarządzeń administracyjnych ze względu na status języka i lingwistyczne rozumienie komunikacji. Stwierdziła, że decyzyjny akt urzędowy jest świadectwem twórczego odczytania macierzystego tekstu ustawy przez urzędnika pełniącego rolę interpretatora i decydenta w stosowaniu prawa. Urzędnik wypełnia obowiązek narzucony mu przez normę kompetencyjną wysłowioną przepisami w aktach prawnych. Posiłkuje się regułami języka według wyuczonych i ustawowo zalecanych reguł wykładni prawa. Poprzez ewokację w odbiorze treści artykułów ustawy w dokumentach administracyjnych znaczenia i konteksty prawne ulegają swoistemu przyswojeniu przez urzędnika-interpretatora. Następnie podlegają adaptacji do odnośnych sytuacji prawnych, a w konsekwencji następuje proces uniwersalizacji wiedzy o prawie stanowionym, ponieważ urzędnik-decydent wpisuje indywidualną znajomość treści ustawodawczych w konkretną rzeczywistość prawną własnej wspólnoty komunikacyjnej.
The article is a linguistic lecture on mutual relations between legal language and legislative language on the semantic, syntactic, pragmatic and stylistic planes. The author analysed decisions and official regulations with regard to the status of language as well as the linguistic understanding of communication. A decisive official act is a testimony of the primary reading of the text of a legislative act by an official, fulfilling the role of an interpreter and a decision maker in applying law. He fulfils a duty imposed on him by the norm of competence, verbalised in principles of legal acts. In the process of organizing a legal text, he makes use of the rules of language, according to both the studied and the statutorily recommended rules of the interpretations of law. Through evoking the content of legal articles in official documents, therefore through concretization of legal norms in the process of reception, the legal meanings and contexts undergo a certain kind of assimilation by an official-interpreter. Later, they become adapted in corresponding legal situations, and finally, as a consequence, a process of universalization of knowledge about the established law takes place, because an official-decision maker inscribes his personal knowledge of the legislative content into a specific legal reality of his own community.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2017, 31, 1; 27-54
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 59

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies