Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "jaskinie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Egzystencjalny i religijny wymiar speleologii w twórczości Wojciecha Kuczoka
The existential and religious dimension of speleology in the works of Wojciech Kuczok
Autorzy:
Jujka, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763116.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
caves
speleology
existentialism
nature
religion
jaskinie
speleologia
egzystencjalizm
natura
przyroda
religia
Opis:
Artykuł stanowi próbę przeanalizowania religijnej i egzystencjalnej funkcji przyrody w prozie Wojciecha Kuczoka. Wielokrotnie przez pisarza podkreślana przed-człowieczość jaskiń, budzący grozę majestat górskich szczytów, obcowanie z formacjami powstałymi przed milionami lat – wszystko to „wywołuje metafizyczny dreszcz”, prowadzi do nadania naturze wymiaru sakralnego. Przekształceniu i przewartościowaniu ulega pojęcie czasu, żywot ludzki zdaje się być zaledwie mgnieniem w obliczu odwieczności świata przyrody. Dlatego też w pisarstwie Kuczoka prawdziwymi świątyniami okazują się nie wznoszone ludzką ręką kościoły czy katedry, a jaskinie i groty – tylko w owych „cudach odwiecznych” poszukiwać można „śladów Boga”
The article is an attempt to analyze the religious and existential function of nature in the prose of Wojciech Kuczok. The writer repeatedly emphasizes the pre humanity of caves, the terrifying majesty of mountain peaks and age of natural formations that were created millions of years ago – all this “causes a metaphysical thrill” and leads to finding a sacred dimension in natural world. The concept of time is transforming and revaluating, human life seems to be just a glimpse comparing to eternity of the natural world. Therefore, in Kuczok’s writings, the real temples are not churches or cathedrals built by human hands, but caves and grottos – only in these “eternal miracles” human is able to look for “God’s traces”.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2022, 16; 83-92
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magazyny gazu ziemnego w cechsztyńskich formacjach solnych elementem bezpieczeństwa energetycznego Polski
Natural gas storages in Zechstein salt formations as an element of energy safety in Poland
Autorzy:
Zeljaś, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076017.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
podziemne magazynowanie gazu
bezpieczeństwo energetyczne
cechsztyńskie złoża soli
jaskinie solne
underground gas storage
energy security
Zechstein salt deposits
salt caverns
Opis:
Based on the formal and legal regulations, the need to increase the capacity of cavern underground gas storage in Poland is demonstrated. The author raised the problem of country's energy security, which is partly based on intervention reserves of energy carriers. A description of the state of actual storage capacities and strategic reserves of natural gas in Poland is presented, and the level of reserves is assessed based on applicable law. Focusing on the advantages of salt deposits in the context of underground gas storage, the author presents safe conditions for underground gas storage and the possible location of cavern underground gas storage in two prospective salt deposits: the Damasławek salt dome and the layer salt deposit of the Fore-Sudetic Monocline. The article draws attention to the complexity of the issue of geomechanical stability of caverns for underground gas storage, taking into account the type of deposit (layer/dome).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 11; 824---832
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Góra Zelce jako walor geoturystyczny Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej z uwzględnieniem analizy geomorfologicznej
Zelce Mountain as a geotouristic value of the Woźniki-Wieluń Upland, including geomorphological analysis
Autorzy:
Szmidt, Aleksander
Tołoczko, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/765163.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Góra Zelce
Rezerwat „Węże”
ostańce jurajskie
jaskinie krasowe
przekształcenia antropogeniczne
Zelce Mountain
Jurassic monadnocks
karst caves
anthropogenic transformations
Opis:
Zelce Mountain in the Wieluń Upland has been protected since 1971 by reserve protection regarding karst forms of the Jurassic Mound. As a rule of thumb, protection is granted to natural forms, little transformed by human activity. In the case of Góra Zelce and the "Węże" nature reserve, we are dealing with a strongly anthropogenic transformation. These transformations resulted from many years of calcite exploitation for the needs of the steel industry. Numerous excavations and heaps remained, as well as cave corridors, mostly devoid of dripstone formations. For most of the period of operation of the reserve, cave facilities were available to the general tourist traffic. In recent years, access to caves has been closed for environmental reasons. The article presents the results of research on the transformation of the relief and the condition of the caves. The authors point to the possibility of limiting the reserve protection in the studied area.
Góra Zelce na Wyżynie Wieluńskiej od 1971 roku objęta jest ochroną rezerwatową dotyczącą form krasowych ostańca jurajskiego. Z reguły ochroną obejmowane są formy naturalne, mało przekształcone przez człowieka. W przypadku Góry Zelce i Rezerwatu „Węże” mamy do czynienia z obiektem silnie przekształconym antropogenicznie. Przekształcenia te wynikały z wieloletniej eksploatacji kalcytu dla potrzeb przemysłu hutniczego. Pozostały po tym liczne wyrobiska i hałdy oraz korytarze jaskiń w większości pozbawione szaty naciekowej. Przez większość okresu funkcjonowania rezerwatu obiekty jaskiniowe były dostępne dla powszechnego ruchu turystycznego. W ostatnich latach, ze względów ochrony środowiska, dostęp do jaskiń został zamknięty. W artykule przedstawiono rezultaty badań na temat przekształcenia rzeźby oraz stanu jaskiń. Autorzy wskazują na możliwość ograniczenia ochrony rezerwatowej na badanym obszarze.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2019, 18; 53-65
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Random walk analysis of cave maps for exemplary gypsum caves-mazes of Western Ukraine
Autorzy:
Błachowicz, T.
Andreychouk, V.
Domino, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294486.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
cave networks
gypsum caves
random walk
Hurst exponent
sieci jaskiń
jaskinie gipsowe
wykładnik Hursta
Opis:
The paper presents a new method of quantitative parameterization of net geomorphological structures with the use of random walk formalism and an analysis of Hurst exponent distribution derived from random walk experiments. As examples, horizontally developed gypsum caves were elaborated. The provided methodology is able to uniquely characterize cave systems.
Źródło:
Landform Analysis; 2018, 36; 3-8
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scientific documentation required during the exploration of caves and technical work carried out in tourist show caves ‒ examples from central Poland
Dokumentacja naukowa jako konieczny element podczas eksploracji oraz prac udostępniających jaskinie turystyczne – przykłady z Polski środkowej
Autorzy:
Urban, J.
Tyc, A.
Kasza, A.
Ślusarczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/128450.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
caves
cave arrangement for public
geotourism
scientific values
documentation
geoheritage
jaskinie
udostępnienie turystyczne jaskiń
geoturystyka
wartości naukowe
dokumentacja
dziedzictwo geologiczne
Opis:
The procedure of scientific documentation of caves explored and/or arranged for touristic use is proposed and recommended in this paper. This procedure has been verifi ed on the basis of work done during the arrangement of the Underground Touristic Trail combining three caves in the Kadzielnia Park, city of Kielce, Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains, and Jaskinia Głęboka (Deep Cave) in the “Góra Zborów” nature reserve, Kraków–Częstochowa Upland. The objective of the cave documentation is the preservation of scientific evidence of the geological history of karst systems and the region, which are recorded in sequences of cave sediments (including their physical, petrographic and mineralogical properties, palaeontological remains and archaeological artefacts), mineralogical and isotopic composition of speleothems and specific features of cave morphology. These elements are often totally or partially destroyed (i.e. removed, changed in shape) during cave exploration and/or any technical work carried out in tourist caves. This makes it necessary to document thier scientific study, which is also required by law. The procedure of such documentation and study proposed and verified in this paper include the photographic documentation of sediments and cave morphologies, sampling of sediments, as well as their basic petrographical-palaeontological analyses, which make it possible to plan exploration, technical work and further research.
Artykuł proponuje procedurę dokumentacji naukowej jaskiń, które są eksplorowane oraz przygotowywane do udostępnienia turystycznego. Procedura ta została zweryfikowana podczas prac udostępniających Podziemną Trasę Turystyczną łączącą trzy jaskinie w parku Kadzielnia w Kielcach na terenie Gór Świętokrzyskich oraz Jaskinię Głęboką w rezerwacie przyrody „Góra Zborów” na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Celem naukowej dokumentacji jaskiń jest zachowanie świadectw geologicznego rozwoju i ewolucji systemu krasowego oraz regionu, w którym system ten powstał. Świadectwa te zapisane są w sekwencjach osadów namuliskowych (w postaci ich cech fizycznych, petrograficznych oraz mineralogicznych, a także artefaktów paleontologicznych i archeologicznych), w mineralnym oraz izotopowym składzie nacieków i w morfologii jaskiniowej. Te elementy są często całkowicie lub częściowo niszczone (osady są usuwane, rzeźba ścian zmieniana) w czasie prac eksploracyjnych i/lub prac górniczo-technicznych w jaskiniach udostępnianych turystycznie. To stwarza konieczność wykonywania dokumentacji i badań naukowych, które wynikają również z przepisów prawnych. Proponowana procedura prac dokumentacyjno-badawczych obejmuje: dokumentację opisową i fotografi czną sekwencji osadów oraz rzeźby jaskini, opróbowanie osadów, a także podstawowe analizy petrograficzne i paleontologiczne, które umożliwiają właściwe planowanie oraz prowadzenie dalszych prac eksploracyjnych i górniczo-technicznych a także dalszych badań.
Źródło:
Geotourism / Geoturystyka; 2017, 1-2 (48-49); 47-60
1731-0830
Pojawia się w:
Geotourism / Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty podziemnego magazynowania wodoru
Some aspects of underground hydrogen storage
Autorzy:
Tarkowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075739.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
magazynowanie wodoru
energia odnawialna
polska polityka energetyczna
struktury geologiczne
jaskinie solne
obszary węglowodorów
warstwy wodonośne
underground hydrogen storage
renewable energy
Polish energy policy
geologic structures
salt caverns
depleted hydrocarbons fields
deep aquifers
Opis:
The article describes the subject of underground hydrogen storage in the context of energy storage using hydrogen as a carrier, and shows its role in the Polish energy policy. The review of the most recent papers was performed to provide the information about hydrogen properties and options for underground hydrogen storage (salt caverns, depleted hydrocarbons fields, deep aquifers) in Poland. Analysis of the literature indicates small practical experiences in the underground hydrogen storage. The behaviour of underground-stored hydrogen is more complex than expected. Previous results indicate that this option may in future become the preferred solution for storing excess electricity related to the irregular supply from renewable sources. Geological formations can provide the possibility of storing energy on a medium- and long-term time scale. Knowledge of the underground storage of carbon dioxide and other gases will be useful for searching ofsites for underground storage of this gas. Due to the planned increasing share of renewable energy in electricity production in Poland, the issue of underground hydrogen storage will become increasingly relevant.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 5; 282--291
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody dokumentowania zastosowane w badaniach terenowych stanowiska wietrzejących anhydrytów w Piskach k. Lwowa
Data collecting methods used in the field study of weathering anhydrites at Pisky near Lviv
Autorzy:
Ługowski, D.
Jarzyna, A.
Bąbel, M.
Nejbert, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061769.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wietrzenie anhydrytów
jaskinie z pęcznienia
dokumentowanie
skaning laserowy 3D
skanowanie światłem strukturalnym
fotogrametria naziemna
metoda reperów
weathering of anhydrites
hydration caves
documentation
3D laser scanning
structured-light 3D scanning
terrestrial photogrammetry
method of benchmarks
Opis:
W kamieniołomie Pisky, 30 km na południe od Lwowa, wskutek wietrzenia (uwadniania) anhydrytu (CaSO4) i jego przechodzenia w gips (CaSO4•2H2O) wzrasta objętość skały i tworzą się wyjątkowe formy rzeźby, nazywane kopułami z hydratacji. We wnętrzach narastających kopuł powstają komory, które stopniowo przekształcają się w jaskinie, zwane jaskiniami z hydratacji (lub jaskiniami z pęcznienia). Równocześnie skały ulegają rozpuszczaniu i na ich powierzchni tworzą się żłobki krasowe. Zachodzące współcześnie, osobliwe procesy wietrzeniowe i rzeźbotwórcze wymagają precyzyjnej dokumentacji i monitorowania. W niniejszej pracy opisano optymalne techniki badań terenowych zastosowane przy dokumentowaniu strefy wietrzenia. Obejmują one metody: reperów, skanowania laserowego 3D, skanowania światłem strukturalnym LED, fotogrametrii naziemnej oraz modelowania obiektów 2,5D za pomocą fotogrametrii. W pracy omówiono wady i zalety zastosowanych metod.
In the quarry at Pisky, 30 km south of Lviv, the volume of rock mass increases and unique relief features, called the hydration domes, are being formed due to weathering (hydration) of anhydrite (CaSO4) and its transformation into gypsum (CaSO4•2H2O). In the interiors of the growing domes, chambers are formed that gradually transform into caves called the hydration (or swelling) caves. Simultaneously, the rocks dissolve and their surface is covered with rillenkarren. The unusual weathering and geomorphological processes taking place today require accurate documentation and monitoring. In this paper we describe the optimum field methods used to document the zone of weathering. These methods include: method of benchmarks, method of 3D laser scanning, method of scanning with structured light LED, method of terrestrial photogrammetry, and method of modelling of 2.5D objects using photogrammetry. We discuss the advantages and disadvantages of the methods used.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2016, 466; 201--214
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemne obiekty geoturystyczne na terenie Polski
Underground geotourist objects in Poland
Autorzy:
Zagożdżon, P. P.
Zagożdżon, K. D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122209.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
podziemne trasy turystyczne
kopalnie
jaskinie
turystyka
geoturystyka
underground tourist routes
mines
caves
tourism
geotourism
Opis:
W opracowaniu zestawiono wybrane informacje dotyczące podziemnych obiektów turystycznych w Polsce, które mogą być traktowane jako atrakcje geoturystyczne. Wskazano obiekty naturalne (jaskinie – około 20), większą uwagę zwrócono na obiekty antropogeniczne: pogórnicze (18) i związane z działalnością wojskową (6). Z geoturystycznego punktu widzenia obiekty antropogeniczne umożliwiają poznanie budowy górotworu w bardzo zróżnicowanych geologicznie obszarach, gdzie prowadzono eksploatację tak różnorodnych surowców mineralnych, jak węgiel kamienny, sól kamienna, fluoryt, rudy Au, Ag, Pb, As, Cu, Fe, Ni i Sn oraz surowce skalne, takie jak krzemienie, kreda i piaskowce szklarskie. Ponadto dokumentują one 6,5 tys. lat historii górnictwa na terenie Polski. Obiekty te są rozmieszczone bardzo nierównomiernie. Ich znaczne skupiska znajdują się na Dolnym Śląsku oraz w rejonie śląsko-krakowskim, mniejsze – w Tatrach i na Kielecczyźnie, odosobnione obiekty zlokalizowane są w centralnej i wschodniej Polsce. Zwrócono uwagę na perspektywy i potrzebę udostępniania nowych obiektów tego rodzaju oraz na konieczność uregulowania formalnych wymogów odnośnie funkcjonowania takich tras.
This paper summarizes selected information regarding underground tourist facilities in Poland which may be regarded as geotourist attractions. The article discusses the natural objects (about 20 caves) but more attention has been paid to the anthropogenic objects: post-mining (18) and those associated with military activity (6). From the geotourist point of view such anthropogenic facilities allow insights into the structure of the rock mass in areas of very diverse geology. They lead to the exploitation of such a variety of minerals like coal, rock salt, fluorite, as well as Au, Ag, Pb, As, Cu, Fe, Ni and Sn ores and rock materials, such as flint, chalk and sandstone for glass production. Moreover they document 6.5 thousand year history of mining on the territory of Poland. The distribution of these objects is very uneven. Significant groups are located in Lower Silesia and in the Silesia-Cracow region; smaller ones are in the Tatra Mountains and in the region of Kielce, while isolated objects are located in central and eastern Poland. Attention was paid to the perspectives and the need to create new objects of this kind and the need to regulate the formal requirements for the operation of such facilities.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2016, 3; 267-279
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska w projekcie World Karst Aquifer Mapping Project (WOKAM)
Poland in World Karst Aquifer Mapping Project (WOKAM)
Autorzy:
Różkowski, J.
Grabala, D.
Polonius, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075436.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody krasowe
wody podziemne
źródła krasowe
jaskinie
karst aquifers
groundwater
karst springs
caves
Opis:
The article presents World Karst Aquifer Mapping Project (WOKAM). The goal of this project, implemented in 2012– 2015, is to establish the first karst aquifer world map, presenting karst aquifers, most important water intakes, karst springs and caves. Selection criteria of the karstic objects were discussed in the paper. Database, created on their basis covering the area of Poland, includes: 17 water intakes (extracting mainly from the Triassic carbonate aquifer of Silesian – Kraków monocline), 7 springs (including 5 vaucluses from Tatra Mountains), 23 caves (located mainly in Western Tatra Mountains and in Kraków – Wieluń Upland). There is a probability of location of individual hydrogeological objects from Poland on the world karst aquifer map considering the importance of the region.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 1042--1046
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki rozwoju i wiek krasu w gipsach Niecki Soleckiej
The development and age of the karst in gypsum deposits of the Niecka Solecka (Solec Basin) area
Autorzy:
Urban, J.
Chwalik-Borowiec, A.
Kasza, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061915.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kras
gipsy
jaskinie
neogen
czwartorzęd
Niecka Solecka
karst
gypsum
caves
Neogene
Quaternary
Niecka Solecka (Solec Basin)
Opis:
W neogeńskich gipsach Niecki Soleckiej występują następujące typy form krasowych: duże obniżenia krasowo-denudacyjne, krasowe (ślepe) doliny, leje oraz liczne, choć niewielkie jaskinie, stanowiące pojedyncze lub słabo rozgałęzione korytarze bądź komory (głównie typu branchwork i rudimentary branchwork). Większość z tych form reprezentuje epigenetyczny kras odkryty, który rozwinął się w czwartorzędzie i nadal jest aktywny. Największe obniżenia krasowo-denudacyjne zaczęły powstawać prawdopodobnie już w późnym neogenie. Rozwój form krasowych Niecki Soleckiej, w tym większości jaskiń, w warunkach krasu epigenetycznego różni ten region od zachodniej Ukrainy, gdzie w gipsach neogeńskich występują wielkie labiryntowe systemy jaskiniowe powstałe w wyniku głębokich przepływów międzywarstwowych. Na terenie Niecki Soleckiej tylko pojedyncze jaskinie reprezentują kras międzywarstwowy powstały w warunkach freatycznych, poniżej napiętego zwierciadła wód podziemnych, prawdopodobnie w późnym neogenie.
A variety of types of karst forms has been identified in Neogene gypsum of the Niecka Solecka (Solec Basin), including large karstic-denudational depressions, karst (blind) valleys, sinkholes, and numerous but short and simple (branchwork and rudimentary branchwork type) caves. Most of these forms represent the epigenic, exposed karst, that developed during the Quaternary and is still active. The largest karst-denudational depressions could have started to develop in the Late Neogene. The epigenic character of karst forms (and most of caves) in gypsum of the Niecka Solecka makes this region distinctive from Western Ukraine, where large maze cave systems representing intrastratal karst occur. In the Niecka Solecka region only a few caves represent intrastratal karst formed in confined, freatic conditions probably in the Late Neogene.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 462; 125--152
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kamieniołomy gipsowe jako cenne geostanowiska krasowe. Studium przypadku: Podole i Bukowina, Ukraina
Gypsum quarries as valuable karst geosites. Case study: Podilla and Bukovina, Ukraine
Autorzy:
Andrejczuk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87988.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
gips
kras gipsowy
kamieniołom
jaskinie
geostanowisko
gypsum
gypsum karst
quarry
cave
geosite
Opis:
Gips jest skałą o szerokim rozpowszechnieniu w skorupie ziemskiej i na jej powierzchni. Ze względu na określone wartości użytkowe gips jest pożądanym surowcem skalnym, wydobywanym najczęściej w kamieniołomach. Gips należy do skał krasowiejących i łatwo ulega rozpuszczaniu w wodzie. Dlatego gipsowe serie skalne, zalegające blisko powierzchni ziemi oraz masywy gipsowe są silnie skrasowiałe. Kamieniołomy gipsowe praktycznie zawsze odsłaniają skrasowiałe wnętrza masywów gipsowych, obfitujące w różnorodne formy krasowe i paleokrasowe, w tym jaskinie. Te ostatnie często są duże i reprezentują cenne lub nawet unikatowe utwory przyrodnicze, warte objęcia ochroną prawną. Utwory krasowe najczęściej decydują o wartości ogólnej kamieniołomów gipsowych, jako geostanowisk. W artykule, na przykładzie różnych kamieniołomów Podola i Bukowiny pokazane są ich walory wynikające z obecności utworów krasowych, przede wszystkim jaskiń.
Gypsum is a rock having a wide spread in the earth's crust and on its surface. Due to the specified usable values gypsum is a desired raw material, mostly mined in quarries. Gypsum belongs to karstic rocks and easily dissolves in water. Therefore, a series of gypsum rocks, lying close to the earth surface and gypsum massifs usually are strongly karstified. Gypsum quarries almost always expose the karstified interior of gypsum massifs, rich in various karst forms both karstic and paleokarstic, including caves. The latter are often large and represent a valuable or even unique natural formations, which should be taken under protection. Karst formations frequently determine the total value of gypsum quarries as geosites. In the article, the values of various gypsum quarries of Podilla and Bukovina resulting from karst formations, especially the caves, are shown, as examples.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2014, 26; 93-110
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Park Krajobrazowy Jaskiń Szkocjańskich (Skocjanske Jame)
Autorzy:
Biedrzycki, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/844054.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
Slowenia
parki krajobrazowe
Park Krajobrazowych Jaskin Skocjanskich
walory przyrodnicze
jaskinie
Jaskinie Skocjanskie
Źródło:
Wszechświat; 2014, 115, 04-06
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczyny i skutki wypadków jaskiniowych na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej
Causes and efects of cave accidents in the area of Kraków-Częstochowa upland
Autorzy:
Van Der Coghen, Adam
Sochocka, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/526629.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Nauk o Zdrowiu
Tematy:
Jura Krakowsko-Częstochowska
jaskinie
wypadki
Kraków-Częstochowa Upland
caves
accidents
Opis:
Wstęp: Górskie jaskinie rządzą się swoimi prawami, kto je zna i nie lekceważy, ten ma szansę przeżyć w nich niezapomniane chwile i móc do nich wracać. Niebezpieczeństw czyhających na turystę w górskich rejonach, w tym w jaskiniach jest wiele; ich przyczyny mają swoje podłoże zarówno w naturze, jak i w samym turyście, w jego działaniu. Cel pracy: Celem pracy było dokonanie analizy zarejestrowanej wypadkowości na terenie jaskiń znajdujących się na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Materiał i metody: W pracy wykorzystano metodę analizy dokumentacji; analizie poddano dokumentację obejmującą lata 1998-2014 (październik) stanowiącą własność Grupy Jurajskiej GOPR z siedzibą w Podlesicach. Wśród dokumentów stano- wiących materiał do badań znalazły się: Karty Wypadku GOPR, sprawozdania z wypraw ratunkowych oraz książka kontroli pracy sprzętu transportowego. Wyniki: Najwięcej zarejestrowanych wypadków jaskiniowych na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej miało miejsce w rejonie Gór Sokolich. Wśród przyczyn tych niebezpiecznych zdarzeń wskazano: brak odpowiedniego sprzętu i przygotowania kondycyjnego, zagubienie, upadek z wysokości, poślizgnięcie i zaklinowanie. Skutki wypadków były bardzo poważne, od złamań kości miednicy i kręgosłupa poczynając, na zdarzeniach śmiertelnych kończąc. Wnioski: Turystyka górska/jaskiniowa jest bez wątpienia źródłem wielu niezapomnianych doznań. Ważne jest jednak, aby osoby, które ją uprawiają miały świadomość zagrożeń z nią związanych i nie lekceważyły konieczności uprawiania jej zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami bezpieczeństwa.
Background: Mountain’s caves should be characterized by a set of unique rules and those who comply with them may be rewarded with the opportunity to experience memorable, worth cherishing moments. There are plenty of threats, determined by both natural causes and tourists' actions, which might wait for hikers. Aim of the study: The aim of the research was to carry out the analysis of the accident rate within the caves situated in the area of Kraków- Częstochowa Upland. Material and methods: The method of the documentation analysis was used for the research; the analysis was carried out on the documentation involving years 1998-2014 (October) belonging to Jurajska Task Force of the Mountain Volunteer Search and Rescue based in Podlesice. The research material comprised of the following documents: MVSaR incident reports, the reports from the rescue expeditions and the inspection book of the transport equipment. Results: Most of the cave accidents occurring in the area of Kraków-Częstochowa Upland took place in the Sokole Mountains. The following causes of these dangerous incidents were indicated as the lack of proper equipment and poor physical condition, being lost, falling from the heights, slipping and being trapped. The consequences were really serious, ranging from fractured bones of the pelvis and the spine to even fatal accidents. Conclusions: Mountain/cave tourism is undoubtedly the source of many unforgettable memories. However, it is essential that those who perform it ought to be aware of the dangers associated with it. They must not disregard the necessity of performing it in accordance to generally accepted rules of safety.
Źródło:
Puls Uczelni; 2014, 4; 14-17
2080-2021
Pojawia się w:
Puls Uczelni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of karst phenomena for geotourism in the Moravian Karst (Czech Republic)
Udostępnianie geoturystyczne form krasowych w Krasie Morawskim (Republika Czeska)
Autorzy:
Migoń, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/128374.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Kras Morawski
kras
jaskinie
georóżnorodność
Moravian Karst
karst
caves
geodiversity
Opis:
The Moravian Karst in the south-eastern part of the Czech Republic has considerable potential for the development of geotourism. It is characterized by outstanding geodiversity, revealed in abundant, surface and subterranean karst landforms, as well as protracted history of karst evolution which can be traced back to the Mesozoic. An additional value is provided by the presence of cultural heritage, related to exploitation and processing of mineral resources genetically linked to the karst environment. The significance of this area is further enhanced by easy access to karst landforms and phenomena. Five caves, each of different morphology, can be visited. A dense network of educational trails, marked paths, forestry and field-access roads allows the visitor to reach all interesting features of karst morphology.
Kras Morawski w południowo-wschodniej części Republiki Czeskiej jest obszarem o bardzo dużym potencjale geoturystycznym. Cechuje go znaczna georóżnorodność, wyrażająca się bogactwem form krasu powierzchniowego i podziemnego oraz złożoną historią ewolucji krasu, sięgającą ery mezozoicznej. Elementem dodatkowym są liczne obiekty dziedzictwa kulturowego, związane z eksploatacją i przeróbką surowców mineralnych genetycznie związanych ze środowiskiem krasowym. O randze obszaru decyduje także bardzo dobre udostępnienie form rzeźby krasowej. Do zwiedzania jest przystosowanych pięć jaskiń o odmiennej morfologii, wytyczono kilka ścieżek edukacyjnych, a gęsta sieć znakowanych szlaków, dróg leśnych i polnych pozwala na dotarcie do wszystkich interesujących form powierzchniowych.
Źródło:
Geotourism / Geoturystyka; 2011, 3-4; 3-24
1731-0830
Pojawia się w:
Geotourism / Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies